장음표시 사용
181쪽
Multa etenim ejusdem rei memoriae unius experientiae vim effficiunt. Quare experientia poetae simile quid scientia ac arti esse videtur. Per experientiam autem ari scientia hominibus e scitur. Experientia enim artem esticit, imperitia vero casum. Fit autem ars, cum e multis experimentalibus
conceptibus, una de similibus universalis opmio fuit. Opinari etenim quod Calliae hoc morbo laboranti hoc conduxit, similiter Socrati , ac singillatim aliis multis, experientiae quod autem omnibus hujuscemodi secundum unam speciem determinatis hoc morbo laborantibus conduxit, utpote phlegmaticis, ac cholericis, aut aestu febricitantibus, hoc artis proprium est. Ad agendum itaque nil experientia videtur differre ab arte: quinimo videmus experto magis id, quod intendunt, consequi, quam illos, qui rationem absq; experientia tenent. Caussa vero est, quod experientia singularium, ars vero
universalium cognitio est. Actiones autem ac generationes omnes, circa singulare sunt: non enim hominem, nisi per accidens, sanat, qui medetur, sed Calliam , aut Socratem, aut alium quena piam eorum, qui sic dicuntur, cui accidit homini esse. Si quis itaque rationem absque experientia teneat, universale quidem cognoscat, quod autem sub eo particulare est, ignoret, saepenumero errabit a sanando id enim magis sanabile est, quod singulare est. Nihilominus scires cognoscere magis arti,
quam experientia arbitramur inesse: ac eos, qui artem tenent, quam eos , qui experientiam habent,
sapientiores esse putamus eo quod sapientia propter scientiam, magis omnes sequitur. Hoc autem, quoniam illi quidem sciunt caussam, hi vero minime experti enim sciunt quidem quod est propter quid autem, nesciunt illi vero propter quid,& caussam cognoscunt. Quare eos, qui in quaque rearchitecti
182쪽
chitecti sunt, honorabiliores doctiores, ac eis, qui manibus operantur, sapientiores putamus, quoniam caussas eorum, quae sunt, sciunt illi vero, sicut quaedam in animata, faciunt quidem, sed nescientia' faciunt ea, quae faciunt, ut ignis comburit sed ina- nimata natura quadam horum singula faciunt; ma- nibus laborantes, propter consuetudinem. Quapropter ' Empiricos, qui sola experientia Tluta, Zh.
gloriantur, non laudarim. Nam ad artium per id anim. an sectionem tria oportet concurrere naturam nimi qm osse irum, rationem, Massuefactionem, Rationem vero b c intelligi volo do strinam as uefactionis nomine equisita.
exercitationem. Initia hoc in genere debentur dis 'Irim de due. ciplinae, usus exercitationi, persectio omnibus. mare praestantissimi Medici evaderent, si ab into . Gineunte aetate praeter di cenda artis studium inter ετ plurimos corpore male affectos conversarentur, ipsique omni morborum genere laborarent, naturaque imbecilla essent. Neque enim corpus corpo
Magnopere autem conducit, ut cum invisis ae 'Flutarehcingrotantes, diligenter de caussa morbi istueris pr4c. San. non sophistarunt hoc mores supervacanea curiositate, ut instantias, incidentias, communitates in ore habeas, medicarum vocum literarumq; peritiam ostentes sed ut vilia haec vulgaria non obi ter audias, redundantiam , defectum , defatigationem insomnia maxime autem eam victus rationem, qua is usus in febrim incidit. Qui ver multa cum pompa apud aegros de morbo, morbi cai se remediis disseret , merito audiet, quod hac in re plurimis medicorum in promptu Tiatos da semper esse solet: Non mederis aegrotanti, o fatue, sed quasi doctrina, non sanitate indigeat, doces. Non quaerit aeger Medicum eloquentem, sed 'teca D. sanantem. Sed si ita competit, ut idem ille, qui fa- , L nare
183쪽
nare potest, compte de his, quae facienda sunt, disserat, boni consulet. τ& Et certe ' Medicus non ante imperat, quam pera I eg suaserit. Atque ita persuadendo senaper mansuete adfinitatem perducere aegrotantes conatur. ἡ . i. Ubi enim vel per intellectum, vel per sensum art.animal. i. medicus sanitatem desina erit, rationes .caussas rei, quam facit, reddere solet, cur ita faciat, subjungit. A P. II.
I tecta medendi ratio. ' ' ' corporis multae sunt varia cu-
3I ,epat. d rationes Medicis inventae: Inter quas ' non est acerba medicina , quae protinus delectat, dum 'oraiec. p sanat aliorum remediorum post sanitatem volu-
j ite inde. M Mic igitur, quantum heri potest, cum voluta ptate corpora curent, eisque jucunde medeantur. Pulcre tamen saepenumero habet si quis parva cum A: edendum molestia bonam habitudinem, e sanitatem corpotibus reddat.
Oph, a Eh. myi enim humanus medicus somno aut .ctam . . victi mallet morbum depellere, quam castorio aut Ger scammonio tamen, quia qua grata, non semperaque utilia, ubi res poscit, crocum nardumve adhibet. Et aliquando leni lavacro, alimentoque grato utitur: non unquam his omitiis, castorium injicit,autpolium, tetrum late quod aciat odorem, aut veratrum tritum potui exhibet quod neque hic
molestiam, neq; ibi voluptatem sibi sinis loco proponit, sed utrobique utilitatem ejus respicit, quem Peccassi itaque illi Medici, qui aegrotis prolibitu
184쪽
bitu morem gerunt non enim aegra pars sanabitur, sed fana inficietur contagio. an ' pars aegra nisi medicina convenienti sanetur, in reliquas etiam omnes morbum dii unctit.
'Oportet igitur optima Talutaria facillimis&jucundissimis anteferre. Hinc recte, ubi pume i, 4 medici alligant , γrporibus nostris, ut medeantur, vim astarunt. i bi itaqtae tristi languebunt corpora morbo, Luod jam non dubiis poteri cognoscere signis: in primis finibus hostis arcendus est Nam cum intravit, portisse intulit, modum a captivis non accipit. Sic omne maluna nascens facile opprimitur: inveteratumque si plerumque robustius. Facilius autem est excludere perniciosa , quam regere S non admittere, quam admissa moderari. nam cum se in posse si ione posuerunt, potentiora rectore sunt, nec recidi seminuive patiuntur. Cuare medere amabo, dum est o . Principiis obsta sero medicina paratur, Cum mala per longas invaluere moraue. Quamvis levia initia morborum serpunt: μα- gra corpora minima interdum mergit occasio. Hinc ante o=nnia Medici taoque tempora servant. Namq ce in morbis nihil est perniciosius immatura medicina.
IIbλ ' ποδας τύ ἄρνυ'. Occa io, qua omnium consilia superat, Vi=n magnam in promptu suppeditat. Sed ' rei gerenda occasio praeceps quia saepe
Sophocles philo f. Occasio. 36 Polyb. Hi Z. I In I.
185쪽
Et ita ' Occasio medicamentis salum adserendae, necis tribuit momentum. Luapropter Medici est opportuno tempore S care, rere. Extenuare. Namqne Temporibus medicina valet Respicienda hic etiam morbi qualitaN. Medici leviter aegrotantes leviter curant, oravioribus autem morbis periculosas curatione, ancipites adhibere coguntur. Nempe Medicus primo in levibus vitiis tentat non multum ex quotidiana consuetudine infectere, cibis potionibus exercitationibus ordinem ponere, ac valetudinem tantum mutata vita dispositione firmare proximus est, ut modus proficiat. Si modus ordo non proficit, subducit aliqua circumcidit sine adhuc quidem respondet, in te dicit cibis. abstinentia corpus exonerat si frustra molliora cesserunt, serit venam, membrisque, si adhaerentia nocent, morbum diffundunt, manus assert nec ulla dura videtur curatio, cujus salutaris ellectus cst. Summae vero amentia est ob res leves discrimen adire quare non solent Medici prius ustionibus aut sectionibus uti, quam medicamentis: nonnisi rarissime sectiones S ignes adhibent, ne apsa videlicet vitia corporis magis exasperent pleraq; autem mitibus xlenibus medicamentis molliunt sanant. Graviores morbos, asperis remediis curant. limenim imbecillior est medicina, quam morbus. CAP. III.
Contraria morborum remedia D in medendo quid observandum.
ploth Zhci, 'imorbo ad finitatem redeundi initium, non prael uti fit ab una correptis morbo membris, sed tum,
186쪽
THERAPE UTICE ITI cum recte valentium partium temperies praevalens, id quod naturae repugnabat depellit. necessario ' curationes ex contrariis rebus
Nam ' si omnia seri vel ex contrariis, vel ex me- udiis soleant, constat ut illud aegrotet, quod vel siccius, vel humidius, vel tale ali euodest. Igitur ex nimis stigido in minus sirigidum, , postremo in justam vicem caloris, vel siccitatis, vel humoris me-- cus adducit, transferens sese ex contrariis aut mediis ad eum habitum, qui sanitati accommodatus cst ex quo quidem nillil esse natura seri, nisi quod medium. Itaque ' in corporibus Medicina sanitatem non ternecione caloris aut frigoris, sed proportionis quaerit atque conficit. In ipsis autem accessionibus nihil movendum tan-m enim ' in remissionibus remedia prosunt nec culos tumentes tentabimus, vim rigentem movendo incitaturi, nec caetera vitia dum servent. Initia morborum quies curat.
Hinc medicos quoque plus interdum quiete, quam movendo atque agendo proficere recte dixit
Fabiu . Praeterea, quotquo rite medicari volunt,
Spectare debent ipsa terrarum sola, Populiqui vicium ferres morbis opem. Et quandoquidem Principium rerum, secuso natura latentum, Fata quo', O vita hominum suspendit ab astris: coeli etiam in medendo iderum ratio haben- eLI. Prἀ-
Idem ' o. Proia. 8.vita morali Tenapus CX- ljibendi medicam. Senec. 3. de ira 39.
187쪽
Pracipua n ecima I a seni sorte levata, si ii jum mann nostri semper viresque gubernat S uaque valetudo consatinnc libera morbo, Nunc oppressa movent ut mund: m Uera cumst. Non alia II edes te scive genusve medenda Flua sibi deposcat, vel cujus tempore praeserAuxilium, O vita juccos praebere lubres. Perici medio ajunt, non posse oculis mederi, nisi prius capiti medeantur, neque caput absque totius corporis medicina polle curari. Hac de caussa regulis quibusdam toti conferentibus utuntur, a toto ad partem transeunt. Et quemadmodum oculos sine capite curare non decet, neque sine reliquo corpore caput ita neque sine anima corpus Eaque caussa est, cur medicos Graecos morbi corporis multi lateant, quia totum ipsum ignorant, quod in primis curare oportet quo male asiecto, impos ibile est partem aliquam bene valere. Onanta namque vel bona vel mala ab anino in corpus, Giominem totum manant, indeque similiter ut ex capite in oculos effluunt. Illa igitur priinum, maxime curanda, si modo caput, Lunivcrsum corpus bene valere debeat.
yAnee.D. 9. Non latuerunt ista 'hilosophum Haec ipsa, inquit, quibus acquiescebam, ni edicinae vim tabuerunt. In remedium cedunt lionesta solatia, 'uicquid animum erexit, etiam cc; pori prodest. Studia mihi nostra aluti fuere Philosophiae acceptum sero, quod surrexi, quod convalui illi vitam debeo,&illi nihil minus debeo. Multum milii ad bonam
valetudinem contulerunt amici, quorum adhortationibus, vigiliis, sermonibus allevabar. Nihil aeque aegrum reficit atque allevat, quam amicorum assectus nihil mi e in dationem mortis ac naetula:
188쪽
Riecte etiam ' Medici toto corpore curando, mi Partheriam urnae etiam mi, sit condolu:t,mς ς DIVI hdum. Cum enim ectici totum corpus curare velint ac possint, si magnis providerint, parva contempse Tu seu rint, nunquam bene tunc se totum habebit. ' lato io. de in corporibus aegris, nihil quod nocitu. duum est Medici relinquunt.
Na=n parva scintilla contempta, magnum X Reeidivastavit incendium morbo gra- Et ' gravius aegrotantii, qui cum levati morbo ior videntur, incum de integro incid runt am.
Quares instare proficientibus, Labiis, qua RQ his c.
adjuvant, quam mollissime pedem oportet rcscrre opa . . Faciunt hoc ledici, ut remedia perinde perseverent bene Ep. 2. adhibere, vel desinant. ut illa recipi vel reipui videt. Luamvis vero ' nihil aeque sanitatem impedit, iud)1 1. Quam remediorum crebra mutatio tanreu ubi usi csem.'.
tata non procedunt, tentant contraxi ri
Augustus distillationibus, Ocinere Vitiat0 85,ὸibis. ad desperationem redactus, contrariam ancipi oct
tem rationem medendi necessario subiit: quia cali da fomenta non proderant, frigidis curari coactus, auctore Antonio Musa quamobrem etiam pe Sion Hii '. cunia ei ab Augusto multa, ususque annuli aurei libertus enim erat datus est, immunitasque non ipsi modo, sed omnibus eandem artem exercentibus in posterum quoque tempus concessa Verum enimvero ut palam convinceretur hic Musa fortuna fatique sibi arrogat se evenit paullo post, ut Marcellus aegrotans, eademque ratione a Musa eodem curatus, mortem Obiret.
Non ideo vitia in usum recipienda sunt, quia ' Senec. a. aliquando aliquid boni effecerunt nam febres, quaedam genera valetudinis levant nec ideo non ex toto illis caruisse melius est. Abominandum remedii genus est, sanitatem debere morbo.
189쪽
Aegrotantium pharmacia, ct dista.
Emedia morbis diversis diversa funt.
6 uod etiam ob corporum varietatem necesserium
Corpora, ferro quadam sanantur acuto; Auxilium multis succu , herbasuit.
Nil prodesI, quod non Ddere possit idem.
Eripit interdum, modo dat Medicina lutem, euag uvet monstrat, quaeque sit herba nocens. Naturae quidem opera absoluta atque perfecta gignuntur paucis ex caussa non ex conjectura rebus astumptis, ut succo aliquo sicca temperentur ad meatus, aut corpore alio humentia adnexus. Scrupulatim quidem colligere ac miscere vires, non conjecturae humana opus, sed impudentia est Nos nec Indicarum Arabicarumque mercium, aut externi orbis attingimus medicinas. Non placent remediis tam longe nascentia non nobis gignuntur: imo ne illis quidem, alioquin non venderent. Optima simplicia. minc nata medicina. Haec sola naturae placuerat esse remedia parata vulgo, in ventu facilia, ac sine impendio, ex quibus vivimus. Postea fraudes hominum cingeniorum captura: ossicinas invenere istas, in quibus sua cuique homi ni venalis promittitur vita. Statim compositiones mistura inexplicabiles decantantur Arabia atque India in medio aestimantur, ulcerique parvo medicina a rubro mari imputatur, Aliena amamus, proximum contemnimus. cum remedia vera pauperrimus quisque coenet.
190쪽
us curari nequeunt medicamenta, ' qua hujus di morbis aut vulneribus medentur , ex muliis atque interim contrariis inter se stectibus componi videmus, quorum ex diversis fit illa mistura una, quae nulli earum similis est, quibus constat, sed pro-rias vires ex omnibus siuinit .multa animalia ellis illum inimitabilem humans rationi saporem vario florum ac succorum genere persiciunt.' Etiamsi omnia a veteribus inventa sunt hoc semper novum erit usus inventorti ab aliis scientia Ddispositio. Puta relicta nobis medicamenta, quibus sanarentur oculi, non opus est mihi alia qua rere, haec tantum morbis & temporibus aptanda sunt. Hoc asperitas oculorum conlevatur hoc palpebrarum crassitudo tenuatur hoc vis subita. humor avertitur hoc acuitur visus Teras ista oportet, Meligas tempus, adhibeas singulis modum. Medici ad certum morbum adhibito medicamento, id facultate ejus perspecta transferunt, deinde Laccommodant ad quaecunque similia. Et ' diuturnis vexati morbis, quando de usitatis remediis, consueta vidius ratione desperaverunt, ad lustrationes, amuleta, Somnia se convertunt. Scriptum reliquit in Ethicis Theophrastus, aegrum Periclem amico cuipiam, quirpsum invisebat, amuletum ostendisse a mulieribus ex collo suo sus pensum, quasi, cum eas etiam toleraret ineptias, graviter admodum aegrotaret.
Nil profuturis abstine operam impendere. Luod ad diatam
' Medicus tibi quantum ambules, quantum exercearis, monstrabit. Ne indulgeas otio, ad quod ver-