장음표시 사용
501쪽
LIBER V. SEO ULUM XVI. 467Ι. Ibi docet Auctor circa Theoriam, 1'. Morbum GallicAm Hippocrati , Galeno , Avicenna , ct aliis Medicis antiquis incognitum fuisse. a P. Aliquas aegritudines esse , quae non accidant nisi longis temporum intervallis , ct quae forte sequuntur stellarum conjunciliones , qua non sunt nisi raro. 3'. Sic Galenum , ut refert Avicenna 3. quati, Cap. de vena Medene ,
ni quam vidisse illam aegritudinem , scilicet venam Medene ) neque vidisse febrem septenam aut noveriam. 4'. Sic eumdem non fidisse lapidem egredientem ab intestinis , t ex hystide fellea j sicut ipse recitat in Libro de Interioribus ; st tamen Gentilem vidisse eum bis. s P. Sic Gentilem vidisse quoque lapidem a stomacho egressum per vomitκmpo se vehementes stomachi dolores , quod a praedecessoribus nostris non fuit visum.
6'. Pro1nde pariter non viderι inconveniens , quod Morbus Gallicus appareat temporibus nostris , qui tamen temporibus Hippocratis , Galeni 2 Prm-cipis non fuit. 7'. Inde tamen non sequi I orbum Gallicum numquam fui se , quin inad necesse esse ipsum alias si mundus est aeternus ut toluit Aristoteles 8. Physicorum & I. Coeli. Eaedem enim revolutiones ct stellarum conjunctiones , ct causae ipsarum pro stivae infinities fuere. . . . . . Si vero mundus est factus de novo , ut est rei veritas credendum se etiam talem morbum alias fuisse , non tamen tempore illustrium Guctorum pradictorum , quorum opera temporibus nostris vigent. II. Circa Therapeiam vero jubet I'. Accuratum esse regimen sex rerum non -naturalium quas singulatim persequItur. Inter cinera vero praescribit ut Coitus sit temperatus st ineundus celebrata jam prima st secunda di, gestione , cum mediatur dispositio in digestione tertia. Egregium sane cons1lium , quod daretur Episcopo, & si vera conjicio , Episcopo tunc si O. annos janx nato lase. Deinde multis proponit curationem methodicam ex alterantibus, temperantibus, Sc purgantibus variis, sed ne verbum quidem addit de Griaiaco , Sarsa- parilia, China , Mercurio &c. quae sane Auctorem incipienti tui venereae coaetaneum sapere, viderentar , nisi obstarent quae nunc allaturi sumus.
Conjectura est, neque sane inanis , consilium hocce , de quo agitur scr1ptum fuistb in gratiam Georgii Martinusii 1, quippe nullum alium novi , qui ab ingressii luis venereae & Episcopus & Hungariae Pro rex simili fuerit. Martinusus vero , qui jam ab aliquot annis Episcopus Varadiensis erat, Hungariae Pro rex non fuit, nisi post mortem Ioannis Tapoli hae Regis Hungariae & Transylvaniae Principis, ac postquam Soli manus Turcarum Imperator Isabellae Reginae dicti Joannis viduae suppetias tulit ad versiis Ferdinandum Caroli V. fratrem, quae in annum Is I. incidunt. Proinde , si vera conjicio , consequens est consilium Medicum, de quo quaestio est , ante annum 13 I. scriptum non fuisse. Hinc ergo sequitur 1'. Scriptum non esse a sa Bartholomaeo Montagnana seniore sive I. qui in Academia Patavina claruit circa annum
I o. cum ille vitam non produXerit ultra annum I 6 O.
V. Neque pariter scriptiun fuisse a b) Bartholomaeo Montagnam al-
502쪽
rero, qui in eodem Gymnasio Medicinam professus est, cum ille fato functus sit anno IS 2 S-3'. Sed fuisse scriptum a Bartholomaeo Montagnana III. ab omnibus Bibliographis ignorato , qui ilius fuerit II. & nepos I. quem ideo quoque Auctor hujus consilii a j a m sumi paternum vocat non semel. q. Proinde Bartholomaeum Montagnanam i L quem Auctor sb) Historiae Gymnasii Patavini credit nepotem fuisse Bartholomaei Montagnante I. ex fratre vel ex filio , filium ejusdem fui fle.
LEON ARDUs FUCASI Us, Rhaetus , natus V em lingae in Rhaetia , anno 1 O I. ad Doctoratus gradum promotus est Ingolstadii anno 1311. ubi paulopsst, nempe anno I 326. Professoris Medici munere functus est. Inde electus est Archiatrus Marchionis Brandeburgici Onoligbachiensis anno 1328. Onoligbachium concessit. Tandem Tubingam vocatus est anno is s. ubi Medicinam publice docuit ad annum I s66. qui vitae ultimus fuit. Extat in Collectione Luisinina Caput unum de Morbo Gallico , excerptum ex Appendice ad Librum V. Tra latus de curandi ratione , seu de sanandis totius humani corporis , ejusdemque partium , tam internis quam externis malis , qui exclusus fuit Basileae in fol. anno IS 2.
Fuchsius docet ibi Morbum Gallicum novum esse , omnique aevo priore incognitum ; Si recens sis , levioribus f pe tolli remediis, quae paucis proponit :uuod si vero is morbus jam longo tempore corpus infestavit ad ligni usum quod barbara gens, quae nobis illud transmittit , vernacula Lingua Guaiacum appellat , confugiendum esse , cujus administrationem brevissime explicat. M ICHAEL ANGELUS BLONDUS, Italus, militavit , s c ut ipse
ait, plerisque annis sub disciplina Augustini Niphi , hoc est eo Praeceptore de
Magistro diu usus est. Scripsit Tractatum de Origine Morbi Gallici , deque ligni Indici ancipiti proprietate, qui anno I s a. in 8 '. Venetiis excusius fuit a Joanne Antonio Petro de Nicolinis ad calcem Tractatus de Partibus ictu sectis citissime sanandis , ct Medicamento aquae nuper invento. Prostat uterque Tractatus in Collectione Tigurina Scriptorum optimorum de Chirurgia Tiguri a Conrado Ges ero editorum anno I s s s. in fol. Liber ille de origine Morbi Gallici brevis est, nullo ordine digestus, de ita obscure scriptus, ut vix liceat interdum Auctoris sensum assequi. I. Ait Morbum Gallicum antiquitus notum fuisse, quandoquidem Hippocrates ct Galenus scripserunt de omni specie morborum , quibus humanum corpus subjicitur. . . . Antiquum ergo Omploma hoc ἰ quod omnes etiam asserunt, qui de Lepra , Serpigine , Herpete , ct similibus scripserunt , ut est e gineta . aut etiam Cornelius Celsus 'qui de Elephantia. . . . Non dicamus , inquit, Morbum ab Indis transfretasse ad nos , quoniam fatuitatem profitebimur di
II. Confitetur se usum fuisse ju/ibus Indici signi Guataei) in Syphili
ticis. . . . qui omnes prae tenui victu ct insubstantiali potu tenuissimi ct exangue deveniebam i sed cum arbitrabatur liberos esse . . . . tamen priusquam iuua como
503쪽
LI HER V. SA cu LuM XV I. 69plebat orbem suum . plerosque comperiebat in graviorem recidisse morbum.
III. Proponit ad curationem I'. Regimen vita in sex rebus non-natura- Iibus. Σ'. Remedia quaedam ex alterantibus vulgaribus, quae mutuatur , ut
ipse refert, a Joanne Almenar , Dodiore Hispano , vel ab Augustino Nipho. 3'. P1lulas mercuriales quasdam ex Mercurio crudo, moscho, rheo dcinam monio confectas. Dicit id remedii genus fui sse prae stans medicamen Barba-rstrum, quo ipse a in Teucrorum Rex stequenter usus sit. Qtiem autem Rege illo Teucrorum intelligat vix satis capio , nisi forsan eo nomine designet Chai radinum Barbarossam Regem Algerii, de quo supra Lib. 2. cap. 7. qui rinon iisdem, at certe haud valde disparibus pitulis utebatur. 4'. Prodium, ut ille loquitur , quoddam familiare , seu coeleste ex Pilulis de Hermoda lis majoribus cum parva portiuncula praecipitati Mercurii rubri, cujus peculiarem quemdam processum proponit. s . Denique ad discutiendo dolores artuum, delendos tumores , exsiccandas pustulas culaneas 'c. innumera profert unguentorum & cgratorum genera, inter quae plurima Mercurium admittunt, sed nullo modo explicat, nec qua cautione adhiberi illa
debeant, nec quid ab illorum usu metuendum sit. Dicitur Blondus a Joanne Georgio Schenckio b . in suum Tractatum pleraque remedia transtulisse ex Tractatu Augustini Niphi de eodem morbo. Anea Vera sint mihi non liquer, cui nondum cont1git Tractatum Augustini Niphi usurpare. Sed certe si vera fuerint, in hoc culpandus videtur Blon dus , cui cum posset Auctores alios melioris notae exscribere , placuerit quisquilias istiusmodi suas furto facere. Ato Ysi Us L OBERA, Abulanus, hoc est ex civitate Abula, quae nunc Aoila in vetere Castilia, Medicus fuit Caroli V. Imperatoris &Regis Hispaniarum : Scripsit Hispanice circa annum I s . Librum Dequatuor astritudinibus aulicis , inter quas recenset Morbum Gallicum , neque sane mirum , chm s c ) teste Gaspare Torella morbus ille In ulteriori yiispania morbus Curialis vocetur, eo quia Curiam insequitur. Haec est Libri illius inscriptio :Libro de Ias quatro enferme ades corte Onas, que fori Catharro , Gotta mal de Piedra ,3 mal de Buas, por ei Doctor Lus Lobera de Avisa , en Toledo , I s . quem Italicum fecit, ediditque Venetus Petrus Laurus, anno I S ' 8. In 8'- . Hinc excerptus est Tractatus De Morbo Gallico in Collectione Aloy111 Luisini extans , qui Capita septemdecivi continet, ubi Auctor assirmat s. d)Morbum ignotum fuisse Veteribus , cum nulla ejus indicia attulerint. Inde vero explicat morbi curationem triplicem , potu decocti ligni Guai acant, usiuinunctionum mercurialium , dc ope suffumigiorum ; sed unicuiqtie censet praemittendam esse praeparationem cum purgantibus, alterantibus, temperantibus. Existimat potum decocti Guaiacani caeteris praestare , usum vero suffumigiorum plerumque gravioris esse periculi. Sub finem paucatiddit de usu radicum Chii δ' . Id autem imprimis notatu dignum v Icietur, quod Lobera velit 1nunctiones aliquando per intervalla fieri. Si iuram O, inquest, ingens fuerita raro imbecillo extente, unmomm alternis diebus feri probaverim interposi-
Collεct. Henrici Meuomii , ait Turcos in Latino dici Ten.
blioth. Medio in voce Augustinus Niphu1.
504쪽
HIERONYMUs CARDANUS, Mediolanensis , natus anno I sor,
Bononiae Medicinam docuit. Fertur plura scripsisse quam legisse, pluraque docuisse quam didicisse. Dicitur etiam statuisse millesimo quoque anno vix unum perfectum Sc excellentem Medicum dari, & se eorum septimum fecisse. Haec Sc alia non pauca , quae ipse de se refert in opusculo quod De vita sua inscripsit, probant de illo saltem verum esse . quod a Seneca dici meminimus, nullum magnum ingenium fuisse sine mistura δε- mentiae. Obiit Romae anno I 76. aetatis 73. eo ipso anno & die, quibus scina oriturum praedixerat. Sed non desunt sa) qui afferant, ne falsa vaticinatu S videretur , mortem sibi inedia accersivisse. Omnia illius Opera in io. Tomos digesta sunt studio Caroli Sponii, Lugduni edita in fol. anno I 663. Jam olim , anno scilicet Is 8. Lugduni editus fuerat in '. Libellus
ejusdem De Ons radice seu de Decoctis , qui prostat in Collectione Veneta Aloysii Luisini. Describit ibi Cardanius modum administrandi deco ni radicis Cynae
quo quidem Morbum Gallicum curari posse ait, sed nihilominus non adeo hujus radicis decocto favet illud tigni sancti aut corticis decocto conferat. Porro addit in sine Libelli , Uino medicamenti hujus , si ad lignum sancrum conferre libeat , sic expedito. Advehitur ad nos haec radix post biennium raro usus anis quinquennium e Uncia tres in quindecim Libras aqua , ligni sancti unciae quindecim ; proportio essectus serme impla , proportio ergo quindecupla scui si adjiciatur mora ratio , erit triginti pla. At lignum sanctum inter praecipuis' medicamenta habetur , ct 0dra 3rio ferme par, unde haud recte dictum detur vulgare ct ine cax fore medicamentum. 11ueo. IO ANNES ROD RIGUEZDA CASTELLo-BI ANCO, alias , AMA Τ V s , Lustranus , natus in oppido Lusitaniae, quod Caste Franco dicitur in Provincia Betrensit , Mediciniae studuit Salmanticae, ae eodem tempore Chirurgiam in No foco natis ejusdem urbis exercuit. Inde per celeberrimas Galliae, Belgii & Italiae Academias peregrinatus Ferrariae Medicinam docuit, Anconae diu substitit , sed sibi timens quod ad Juda 1 cam superstitionem relapsus esset, hinc Pisaurum , & Pisauro Thessalonicani in Graecia confugit, ubi celebris est Hebraeorum Synagoga, citi adhaesit. A tempore ejuratae religionis Christianae, nomine pristino renuntiato , Amatum Lusitantini dici maluit.
Curationum Medicinalium Centuriae septem varia multiplicique rerum cognitione referta. Venetiis IJS 7. 8'. Seorssim ante oditae fuerant duae primae Centuriae : Altera cui comis mentatio De introitu ad se notos , ct Crision tractatio praemissa est, Florentiae anno Ity I .. In 8'. Altera , in qua Zfethodius ET Canon propinandi De
eoctum radicis Cl nae locupletius describitur. Venetiis Is r. Ιχ. Ex Centuria prima depromptae sunt Epistolae geminae Collectioni Uenetae infertae , quarum priore scribit gallicos una virum quinque an unctionibus mercurialibus λ. Posteriore vero matronam gallica lue labo,
505쪽
LIBER V. SEcutuM XV L icantem decocto Guaiaci quinquaginta dies exhibito 1, nutricem dc nutricis maritum unguentis mercurialibus a se perfodie fanatos fuisse. Ex altera Centuria excerpta est Epistola tertia , de methodo propinandi Decoctum radicis Cynarum , scripta ad Vincentium de Nobilibus, qui
Julii III. tunc Pontificis Maximi nepos erat ex sorore. IOANNES-BAPTISTA MONTANVS , Veronensis , natus anno I 98. Medicinam exercuit sa) Veronae, Brixiae, Neapoli, b) Romae dc Patavii 1, 3c in hac ultima urbe etiam publice docuit ab anno IS O. annos II. Lenta rabe confectus interiit anno Is I. aetatis suae 63. Praeter alia opera numero permulta scripsit quae ad rem praesentem faciunt De Morbo Gallico Tractatum. 10. Consultationes Medicas de variorum morborum Curationibus , ubi prostant Epistolae ad diversos datae , sive consilia sex de Morbo Gallico. Constans Auctoris doctrina est I. sc Morbum Gallicum novum esse, ab Hispanis contrae tum contubernio cum barbaris mulieribus in Insula Sancti Dominici ; & ab iisdem in Europam traductum. II. Morbum praeparato prius corpore curandum esse usu ligni sancti, cujus decoquendi S exhibendi methodum persequitur , damnatque eos qui in vino decoquunt. III. Improbat ad gentum vivum tanquam pessimum venenum ct extermianandum a toto usu Medicinae , quod licet videatur curare , non tamen curat , sive per linimentum, sive per suffumigium adhibeatur. I V. Statust Gallicam hanc luem ex eo corpore , in quo semel egit radices , nitus tolli non posse , quamquam ita mitigari atque extingui pose non neget , ut per longum temporis intervallum nullam molestiam facessat.
BAR TMOLOMAEUs M AGGI Us, Bononiensis, natus anno I 477.s d) fuit Archiatrias Iulii III. summi Pontificis qui electus est anno I 33O. Obiit in urbe patria anno 1332. aetatiS TS . Consilium Medicum in Capita s. distinctum scripsit anno Isso. pro Galeotio Pico II. Comite Mirandulae & Concordiae Domino, pro quo Montanus Consilium quoque scripserat. Laborabat ille Morbo Gallico jam ab annis novem, hoc est ab anno se in is i. contracto , qui semel visus debellari usu decocti Guaiaci, ita recruduerat, ut ) aeger laboraret tunc ulcere in ano skirrhode & Rhagadioso, duritie hepatis cum tetero , casu pilorum barbae , cum maxima totius corporis demacratione stdecoloratione faciei tendente ad fuscum, g) ulcusculis narium s demum cutis steritate ct maculis rubeis quae assimilabantur Essarae Arabum. Refert Maggius h) Galeotium quater assumpsisse Gua iaci ligni decocrum , ct numquam in totum potuisse liberari , quo u forta lyse fuit vel quia denuo inferitus fuerit , quod facile evenire potuit , cum alias mulieres ct Venetiis ct Galliae pertractaverit aut quoniam nondum tota illa malignitas per medicamenta penitus discussa fuerit. . Fatetur Maggius duo sise remedia alexipharmaca aut antidota in Morbo . Gallico , Iionum Guaiacum ct argentum vivum , sed addit de argento mimo pro illustrissimi Domini curatione non esse loquendum, neque tamen rationemisso-
506쪽
ullam affert hujus assumpti. Inde tantum concludit, quod quamvis de offa de ligno saepius assumpserit , ct tali morbo non convaluerit, nihilo -- nus a tali antidoto non sit desistendum , quia tutius est cateris aliis in hoc mor-bo. Verum ut intendatur Guaiaci esticacia praescribit ut praemittatur Vel conjungatur usus variorum purgantium & alterantium , in quibus proponendis multus est , sed quae plane inessicacia sunt. μJOANNES BENEDICTUs, Germanus, scripsit Libellum de Morbo Gallico, qui Capita quatuor comprehendit, ubi loquendo de Rheu Pontico , mentionem facit sa) de Rheu Lithuanico , sive de Radice tempore invictissimi Sigismundi Regis Poloniae in montibus Lithuania reperta , quae solvit ct evacuat citra molestiam , choleram ct phlegma. Unde liquet hunc Auctorem scripsisJEpost annum It 8. cum illo tantum anno Sigismundus L Poloniae Rex interierit , de quo ea debent intelligi. Auctor ille Medicinam diu fecit, ut b ipse ait, Romae, Venetiis, Bononiae & in aliis multis Italiae urbibus. In Tractatu de quo agitur, Ι. Consentit cum caeteris de natura δύ origine morbi, quem novum & Antiquis incognitum fuisse ait 1, dc de modis morbi contrahendi contagione , nempe sc) coitu, tacitu , osculis , ladiis asesumptione in pueris , conversatione cum infe lis. II. Ad curationem proponit din septem intentiones. 1'. Lenitionem ventris. . Minorationem materiae. e. Digestionem . . Evacuationem. 3'. rationem membrorum. 6'. Confortationem eori dem. 7'. CorreZIionem accidenitum.
III. Laudat ad digestionem & evacuationem materiae usum lini mentorum mercurialium , quem dicit inventionem novam esse. e 2 o Clam is bunt forsan , inquit , periisse pudorem, si dixero quod Morbus Gallicus,, habet canonice curari unctionibus, praemissis universalibus diges 1 is &M e vacuati vis prius : Clament dummodo habeam pro me auctoritates δίM rationes. . . . Et si interdum malus effectus praefatas unctiones mercuria
,, les sequatur, hoc fit errore Empiricorum , & praesertim Alchimistarum. IV. Damnat Empiricorum se umigia , in quibus ponitur cinabrium, tanquam praesentis a venena , ex cuius fumo vidit periisse quemdam nobiliss mum Pictorem Bononiae , ct mulierem devenisse ad apoplexiam. V. Non improbat sudatoria aut sussas , neque esum serpentum coctorum inolia ; imb neque anguillarum , sed quod nimis credulum animum sapit, ait se syrupo de pomis composito Mesuae g rem mirabiliore n non vidisse ; tib rat enim inquit, a pustulis ct scabie , ct a doloribus in paucis diebus ι ct ide. in eo , quia non me fallit, plurimum confido , ct multos perfecte non modo Roma , verum etiam Venetiis curavi etiam a gummis absque unctionibus. VI. Caeterum esu fh in non esse ludendum cum pustulis virga post coitum, quia facile pervenitur ad virgae ct testium totalem amissionem , quemadmodum accidit Venetiis cuidam Impressori dicto Hercet . Nec verecundia est habenda , cum boni Medici sint ut boni Confessores , qui non revelant occulta eis commissa ; Et ideo mox peracto coitu optimὸ absterges pudibunda cum tuά ca- isa aut panno lineo , deinde lava cum vino albo aut cum aqua calida , nori mem cum frigida , qaia compingeres materiam in loco.
507쪽
-73 ANTONII1s Mus A BRAssΑVOLUs, Feriariensis. Hactenus 1 Schedulas, Epistolas, Consilia Medica, vel brevissimas Dissertationes de Morbo Gallico vidimus. Primus Tractatus, qui justa magnitudinis fuerit , ille est quem Antonius Musa Brassa volus conscripsit anno Issa. ut ipse
testatur. Constat tamen totum excerptum esse ex opere ampliore , scripto De examine omnium Looch , hoc est Linctuum , Sussus id est pulverum , aquarum , oleorum 2 decoctorum , quorum apud Ferrarienses Pharmacopolas usus est , quod Venetiis typis excusum fuit in 8'. anno 1333. apud Juntas.
Ibi Lib. 6. in quo de decoctis a proposito digressus de Morbo Gallico
multa disserit egregie. I. De Morbi natura , origine, novitate affert eadem quae jam saepius in praecedentibus retulimus. 'II. Distinguit 23 . species diversas Morbi Gallici pro diverso diversorum symptomatum plurium pauciorumve concursu, sed haec ostentationis ergo magis quam utilitatis. III. Probat cum Leoniceno, quem laudat, Morbum Gallicum alium esse ab Elephantiast, Lepra , Lichenibus , Pruna , Igne persico & Asaphati I V. In curando Morbo Gallico, qui recens est, utitur tantum alterantibus & evacuantibus , sed ad affectiones singulas locales , quae inpudendis eveniunt, ulcuscula cancrosa, pustulas, Sonor rhoeam, phimo- sim , bubonem dcc. praescribit usum topicorum. V. Si vero morbus inveteratus sit, post debitam praeparationem qua tuor proponit remediorum genera , S umigium , Inunctionem , Decohum Ligni Indici , ct quartum nuper additum , quod est Decoctum radicis China. V I. Suffumigium semel tantum in die per octo vel ad summum per Hoem dies exercendum esse dicit: Et is Ne dentes, inquit, doleant, vel ne tam ci- istb singulo mane scrupulus unus pitularum Alexandri exhibendus est, qui-- ci, lus alvus seloatur. Eger suffusa algandus est exerto e conopeo capite, alioquin periculo issimum est. Hoc remedio plerumque gingivae ulceran- ritur , lingua fauces de tum gargarismatis uti oportet. Porro notat ille e. se rarissimos vidisse qui fuerint per suffumigium ab assedi a Gallico peni- iatus absoluti, licet aliqui plus temporis intermiserint, alii minus a recidi- .. vatione ; sed pro majori parte in recidivam incidere. . VII. Utramque methodum utendi Mercurio vel in ceratis vel in li-nimentis describit. Cerata mutanda censet tertio quoque die per novem dies et inimenta vero admovenda semel quolibet die per dies novem vel decem : sed singulo mane scrupulum unum pilularum Alexandri exhibendum esse , ne gingivae, palatum 2 fauces exulcerentur: Caterum multum non probat ejusce Modi cerata , quoniam fallacia sunt ό nam etsi unum quandoque in sanitatem restituant , decem erunt qui sanitati minime restituentur. VIII. Multis explicat dc modos Varios componendi linimenta mercurialia, dc cautiones secundum quas debent illini , ac demum concla-
dit se rarissimos vidisse qui per inunctionem non sint sanitati restituti , Oel pro parte saltem ab agritudine absoluti , quamvis nonnulli sint qui inunctiones
IX. Multa profert de electione & praeparatione ligni Indici
508쪽
nistratione ejusdem decocti per dies fere quadraginta exhibendi , quoi
tempore tenuissimo victu aeger nutriendus est , ut jam alibi docuimus. Porro assierit Brasi avolus inunflionem ct decocti Guaraci potionem illa esse . potissmhm ct vere in sanitatem deducunt. In Tractatu altero, qui De radicis Chinae usu inscribitur, Brassavolus profert modum utendi decocto radicis Chinae, quam in Italiam non ita diu advectam essὰ ait. Adest & Tractatus tertius, in quo Brassivolus respondet Quaestionibus Alexandri Fontanae, Medici Mutinensiis, de Morbo Gallico ct de Ligno Indico, sed in quo vix quidquam est: quod sit notatu dignum. s 3 In Epib. Iosephus Scaliger de Brassa volo pessime sentiebat, cum sa) scriberetiisti, ad di- ad Franciscum Vertunianum . Nonas Februarii ann. Is 7s. iam dudum versρε- sibi persuasisse & ex Brassavolae Scriptis comperisse , nihil aliud eum Virum fuisse quam Cymbalum inepta Medicorum plebis. In qfiso videtur quidem Scaliger iniquior esse, sed unde liquet Brassavolum jam tum fato functum fuisse.
BENEDICTUs VICTORI Us, Faventinus, nepos bin Leonelli Victorii Bononiae Medicorum principis, fuit ipse Philosophus de Medicus ac theoricae Medicinae Professbr Bononiae. Scripsit se in anno aetatis septuagesimo Librum de Morbo Gallieo ct siue cura in 1 o. Capita distributum, qui Florentiae editus est anno Iss I. apud Laurent. Torrentium. Negat s d) autem Tractatulum quemdam alium De Gallico Morbo Basileae se i impressum ex sua incina erutum esse; aitque errore sibi adscriptum fuisse , nisi forte fortuna id contigerit , ut per modum empiri- cum praesidia quaedam morbo convenientia GaIlico , quibusdam suis olim disi pulis , qui ad hoc illum impulerint, condonaverit.
Censet Auctor in illo opere L Morbum s f) 'idemialem esse; fg cau
sam illius procartarticam esse contagionem concubitu vel solo afflatu conceptam : Huic addi posse alteram , nempe coeli Statum , unde nemo turbari debet , ubi quispiam asseverat hominem GaIlico Morbo aliquando corripi posse , nulla cum infesta muliere habita coitione , nulloque commercio. Sane , pergit ille, hὶ occurrerunt mihi quandoque honesta oe sancta Moniales , fortiss-mis Claustris obserata , sub ardua quippe inviolabili custodia , quae ex praesentis coeli statu atque ex statu humorum in eis putrescentium , cum statubecillium membrorum , malo fato , in Gallicum cecidere Morbum. II. Ait accidentia Morbi . Gallici praecipua esse si) 1'. Dolorem capiatis. Σ'. Tubercula gummosa in capite ct membranis ossa tegentibus. 3'. Ulcera per corporis habitnm. P. Foedum ulcus in pene, aut profluvium ex eo supersultatis putrescentis sGonorrhoeam virulentam in aut tumorem ct inflammationem: in inguinibus f Bubonem Alopeciam , quam ait ille suis temporibus contigisse. 6'. Tubercula callosa plantis pedum contingentia. 7'. uosdam corrosiones ct scissuras in palmis manuum ortas. III. Curationem obtinendam esse si ) primo per victus rationem ; postea per medicinarum oblationem ; deinceps per manuum opera , qua Chirurgit per-foit. Prima duo Capita ad therapeiam methodicam pertinent, de qua jam suse. Ad tertium duo revocantur remediorum genera, inunctiones mer-
509쪽
s αὶ Cap. LIBER V. SECULUM XVI. 7scuriales 3c sussitas ex cinnabari. Utrianique parum quidem tutum Auctori videtur, Sed sa) ecli , , uterque hic modus curae Gallici Morbi re t in Afallax atque periculosus sit, minoris tamen per Iculi IS est , qui unguen- to ex Mercurio confecto molitur , eo qui per suffurnigia exercetur. re IV. b) C eris omnibus Grilici Morbi curativis intentionibus expeditio rem esse atque securionem ct minis periculosam illam , quae potu decocti ligni alacri e citur, quapropter eamdem pluribus describit. V. Medicum c) nullo criminari posse errore , ubi ad therms caIidas, mre clusippe valentis caliditatis , gallica coryora. . . . conducet , ct in hoc indub tam i se facit fidem se examinata aegriotantis temperte pariterque oe themmarum Italiata ad thermas moderatε calidas gallica misi ste corpora thermas autem multum excedentis caliditatis prohibuisse. Exstat praetereὶ Consilium Medicam Auctoris eiusdem pro Reveriendo D Bartholomaeo, Vicentino , in quo ad Morbum Gallicum Proponit tantum diaetam , & ustini medicinarum alterantium & purgantIum. Ubi vero , fcibdit ille , forte fortuna his non sanesceret Reverentia sua, consido ut non submittatur inunctioni ex Mercurio propter nocumenta qua suae Dominauom facile contingerie possem p eam autem dcvenire ad potum Aecoctionis aquae ligni Guaiacani cum convenienti ordine 2 rectis modis diaetae non possum vitu e- rarae sed summe laudame ........ Ibi vero haec nou in totum patientem sanarent con tuo ut fiant duo vel unum saltem cauterium in crairmus. Hoc autem Consiliam excerptam est ex medicinalibus Au locis Consiliis quae prinasim excusa sunt Venetiis apud Vincentium Valgiisium anno I e e Eodem quoque anno primum typis ediciis fuit Liber De Morbo GaIlico ct cura ous, de quo suprἱ , unde colligere est Benedictum Victorium , qui tirum septuagena ius erat, natum Clle circa annum I Ad I
T A g o D E RI C hy s D E H E R Y , Parisintis, studuit Chirurgiae Lutetiae, ubi Moriatur se Pro iseribus d) uscum esse Jacobo Hollerio & Antonio Sali lard, celebribus Medicis Facultatis Parisiensis. Inde castra se) secimus in Italiam se contulit, ubi regnante Francisco I. diu & ancipiti belli ortuna a Gallis de Hispanis dimicatum est. Inde Romae , quo digressi is erat, curandis Syphiliticis aliquandiu ministravit in Nos comio Sancti Jacobi Incurabilium , ad quod aegrotantium lue venerea Infectorum confluxu Daximus olim fuit, ut fgὶ de nunc. Demum in patriam P IX curando eidem morbo sedi tib vacavir, neque sine successis, cum inde Sc famam dc
'ς non mediocres sibi comparaverit.
Aicuit h i illum, cum in Ecclesii Sancti Dionysiu ad pedes statuae Caroli
VI II. provolutus oranti similis esset, ἱ Monachorum quodam monitum se non a stare ad Divi statuam , respondisse id a se non nesciri , sed velle' riri itim testari ei a Re em illum , a quo lues venerea in GalliaS
si sim invecta fuerat, unde hae id poenitenda sertunae accessio sibi fius t; Sed eadem fabula jam an e si de alio quodam Chirurgo nomine Magi stilo
Ioanne narrata fuerar, nec tamen, ut V1detur, meliore fide , qua de re
510쪽
1 linus, in Lindenio movia Io,
Theodericum de Hery fito stinctiliai fuisse longe ante annitin IEdidit Lutetiae anno is 3 a. Librum de Lue venerea gallice scriptum eui titulum 1equentem fecit: LLa Methode curatoire de Ia Malarie viaerienne, vulgairement appelle: Grosse Vattolle, ct de la diversite deses Omptomes. in I a. In quo cum tanta judicii laude collegit quaecumque ab Italis Medicis de hoc argiumento vel prudenter dicta vel sapienter inventa erant hac aetate ut Ambrosiius Paraeus Theoderico fere suppar, & in secundus, non modo Auctoris illius doctrinam & methodum se alii, sed Tractatum fer 8 totum exscribere non dubitaverit , quod ipse 1noenue agnoscit in Praefatione Libro I9. Dorum operum praestae i. 'Theodericus praemissis in eo Tractatu non paucis de morbi origine, natura, di agnosi & prognosti, in quibus cum caeteris Scriptoribus conse tit ad curationem progreditur, quam ait lx lici methodo obtineri posse ; usu
scilicet, 1'. Decoctorum Guaiaci ; a P. Unguentorum vel emplastrorum mercurialium ; 3'. Suffimentorum cum Mercurio. Usum Vero unauentorum solum esse, qui certus, tutus, efficax sit, adeoque duabus aliis curandi
methodis multum praeferendus, passim assirmat, sed praesertim para. 73. O
Praeter haec quae cum caeteris fere omnibus suae aetatis Auctoribus communia habet, singularia non pauca ac notatione digna memini in hoc opusculo legi. I. Possit a) luem veneream declinari, etiam cum proxime instat, opeaquae cujusdam ex rasura Guaiaci, aliisque multis materie bus distillatae balneo Mariae, sed cujus usum plane inessicacem esse certum est. II. Salivationem b) aliquando aeque copiosam cieri usu decocti Guaiaci, ac usu Mercurii. III. Inunctiones aegrotis debilioribus adhibendas non esse continuas quotidianas, sed discretas & intermissas, uno, duobus, tribusve diebus
I V. Pryalismum d) inunctionibus mercurialibus non adesse perpetuo, sed aliquando deficere : Deficere vero sine damno si inunctiones rite fuerint administratae, morbumque perinde curari diaphoresi , diuresi , vel alvi Brixia sponte oborto vel arte proritato. V. Mercurium a nonnullis sua aetate etiamnum infamatum fuisse, sed temere, ut contigit non semel optima & tutissima remedia damnata fuisse ;in cujus rei testimonium s e) exemplum affert Rhabarbari, remedii quidem benigni, & Auctoris aetate ab armis circiter viginti usu receptissimi, sed quod paulo ante vulgo suspectum erat, nec a plerisque Medicis aegrotanti ulli exhibebatur, nisi jam deplorato , quasi Rhabarbaro uti numquam licitum esset , nisi in evidenti mortis periculo. . JOANNES LANGI Us, Lenabergius, natus f) Leobergae Silesiorum anno 1 83. Medicinae studuit Pisis in. Hetruria , ubi Doctoralem Lauream adeptus est. Inde Heidelbergae Medicinam fecit, fuitque successssive Archiatrus quattiar Electorum Palatinorum , inter quos Fridericum II triginta septem amplius anno. comitatus Hispaniarn , Italiam, Gallian