De morbis veneris libri sex

발행: 1736년

분량: 640페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

541쪽

bo sac1endae sussicit. Quaecumque visum est superiore seculo Medicis Cartessianis, Gassiendistis , Chemicis & Hypotheticis , quibus audendi semper Dit an ua potestas , ultra comminisc1 de indole ais enicali, de acida aut salso-acida natura , de acuminata aut hispida figura primigeniarum molecularum illius veneni, haec omnia dies 3am pridem delevit : Quo

exemplo moniti velim ut Medici tandem discant non tam causarum 1atagere , quae plerumque inaccessae sunt, quam effectuum, qui sunt conspicui , & quos nosse Medicorum potissimum interest, . . IV. Ob levit sensim, ceu inessicax , hidrotica sive sudatoria luis venereae curandae therapeia ex decoctis lignorum Guaiaci & Sassafras, 1adicumque Chinae de Sars parillae ; ac in locum successit omnium sustragio usus Mercurii , qui jam a cunctis habetur certissimum luis venereae Rhirotomum δc unicum alexic cun . . , . t V. Rarius in dies usurpantur ac in desuetudinem paulatiin abeunt praeparata Mercurialia, non quod ea qtiae nunc in honore habentur, 'ocua sint, sed quod omnia perinde vana dc irrita frustra sint in curanda lue venerea , praesertim si confirmata fuerit. Quamobrem usu receptum est uti tantum illitionibus. mercurialibus , quae si legitime admΙnistrentur, neque aegrotorum , neque medentium spem unquam fallunt. V I. Tandem abrogatis largioribus & quotidianis illitionibus , quae 1i apericulo forte, ab infortunio saltem numquam tutae erant, jam solemne est, quod olim fuit in votis plerorumque Medicorum , Unguentum m curiale Sc parciore dosi de longiore intervallo aegris illinere, unde tutissima medendi ratio. Utinam liceat aliquando unguenti dolibus, & 1nunc tionum intervallis ita modum adhibere, ut ea medendi methodus, non caeco casu , ut plerumque solet, sed certo consilio regatur, dc cum jam tutissima sit, essicacissima quoque tandem fiat.

S E C U L U M DECIMUM SEPTIMUM

JOANNEs SAPORTA, Mons peliensas , Antonii filius, in Academia

Monspessiilana profestarium munus adiit anno 1 3 97. In locum absentis Andreae Laurentii Cancellarii Vicecancellarius electus est anno 16o 3. mortemque obiit anno 16os. Plura de illo in Historia Facultat1s Medicae ra latus de Lue venerea ab Henrico Gras Doctore Ii edico I fons et iensi editus ad calaem Librornm Antonii Saporta de Tumoribus praeter

natura .

Brevis ille Tractatus Capita quindecim complactitur , quorum primo satuit Auctor luem ex India ' Calicut in Europam fuisse adUectam anno 40 . . . . Carolo V. imperante ut ille , sed manifesto anachronilino credit. ) Mox foedo militum Gallorum 2 Italorum concubitu cum Scortis ab Indis es Hi panis corruptis totam Galliam ct Ita iam Fervasisse. . . . Prioribus an

immitem apud nos ct feroeqsimam fuisse , nunc posterioribus hisce s stilicet deui, Mente saec o decimo sexto ) faciliorem tolerantia ct curatione evasse-

Ionatus ille Geographiae Iudias cum Osci uinubui turpi errore

542쪽

sol DE MORBIS VENERE IS.

Explicatis in sequentibus Capitibus natura, causis signisque morbi , e2egibus Peripateticae & Galenicae Theoriae, qualis tunc temporis VIgebat In Scholis , a d curationem demum accedit Capite 11. Praemittenda censet Venae sectionem, purgationem, alterantium usum multiplicem , quibus eviorem luem profligari posse putat. 'od si lues altiores infixit radices, tunc puris utendum esse alexipharmacis ceniet. . . . Talia sunt Guaiacum , ejus cortex , Sarsa-parilla , Sassastas ct Chinna , quorum administrandorum methodum describit. Verum se lues venerea , ut non raro contingit, tantae sit activitatis , ut iis non superetur se experientia compertum est ad usum hydra 3ri recurrendum esse. . . . . Ipse emna, inquit ille, animadverti in praxi plurimos diuturniori tempore Guaiaci decocto frustra fuisse usos , qui statim rarDro fuere sanati. Uuare ut gravia affert 3mplomata prave administratum , sic post universales purgationes .... plurimum mihi commendatur in lue venerea contumaci.

Tribus. autem modis administratur , in unctione in si umigio , ct in pilulis Duos primos sigillatim explicat , ut suo tempore sblebant administrari. Circa tertium vetio refert frequentillimum apud Nostrates s Mons pes iensesὶ exhibendi hydrarrarum modum esse per os in pilulis , quae ipsu)m vel praecipitarum recipiunt , quibus etiam aliqua purgantia miscentur. Quod consilium , addit ille , si methodice flat , plurimum mihi probatur. Demum tribus postremis Capitibus agitur paucis de Therapeiά particulari O tomatum venereorum , de congrua sex rerum non-naturalium administratione in lue venereά, ct de pro ' laxi a lue venerea. Sed in illis nec no-Vum , nec singulare quidquam occurrit. TORREZ, Daro censis in Aragonia , Medicus fuit &hirurgus Adariae Austriacae Imperatricis, scripsitque Hispanice sequentem

Trachatum L HLibro, que trata de la en fermedad de Ias bubas. En Madrid. Anno 16oo in Auctor Capitibus sigillatim agit de luis venereae origine, differentiis, gnis, iulcusculis venereis, phimosii dc paraphimosi, porris, gonor rhoea, abscessibus venereis , alopecia, gummatis, pustulis, doloribus venereis, ac demum de morbi curatione, ad quam proponit triplicem therapetam, nempe unctiones mercuriales, suffumigia ex Mercurialibus praeparatis, de usum decoctorum Guaiaci, Chinae & Sarsae- parillae. Adjectum est ad Operis calcem Antidotarium , ubi proferuntur syrupi, apOZemata , Unguenta, emplastra, pulveres, conservae dc vina varia , qtiae Auctoris aetate in usu habebantur in f 'ispania ; sed quae jam pridem obsoleta sunt.. Asserit autem inunctiones mercuriales caeteris methodis curatoriis plu-C mum praestare ; stingulo tantum die adhibendas esse, imb in debilibus non nisi tertio quoque die ; demum dosiim unguenti ad frictiones si1noulas adhibendi elle poste in robustioribus duarum vel trium unciarum , sed in de-H1Orious unius tantum unciae cum semisse : circa quod advertatur velim,

unguentis qui ab illo ad hydrargyrosim proponuntur , aliis vix sextam, fortissimis qu1ntam tantum Mercurii partem contineri ; unde liquet quanta

prudentia inunctiones ab illo adhibitae fuerint.

543쪽

ALE TANDER M AssARIAs, Vicentinus, is in sa) patria annos viginti quinque artem feliciter exercuit. . . . Anno IS 78. Venetias se ex contulit, ubi spatio novem annorum tantum famae cons cutus est . . . . ut rabenatus Venetus Mercuriali non Ῥιtafuncto , ut ait Castellanus parum memor eorum quae ipse dixerat in vita Hieronymi Mercurialis , sed Bononiam majoribus stipendiis evocato, eum aptissimum esse censuerit, quem M in principem profitendi locum illi successbrem daret, anno 1S87. De cicessit Patavii senio confectus, anno IJ 98. ' .Pra lica It edica seu Presectisones Academicue continentes methodum ac rati9nem cognoscendi ac curandi totius humani corporis morbos , ad nativam genuinamque Hippocratis ct Galeni mentem vere optime que insti gulam , in antiquissmo ct celeberrimo Patavino omna so habitae. Cum Libro de Morbo Gallico. Franco furti in . I 6OI. ANDREAs LAURENTI Us, Arelatensis , Doctoralem Lauream adeptus in Academia Mons essulana anno 138 3. professbrium munus ibidem suscepit anno 13 9 o. Cancellarius electus est anno 16 o 3. Fuit Archia tros Mariae Medicaeae anno 16o 3. & ipsius Henrici IV. anno 16 Os. Mortem obiit anno 16o9. Plura de eo in Historia Scholae Monspes uianae. Operum Tomus alter continens Scripta therapeutica , ubi agitur Libra

singulari in Capita ro. distributo de lue venerea. Francos urti 162 I. 1n fol. Auctor ille nihil quidquam affert quod sit notatu dignum. Docet quidem b in luem veneream esse morbum novum , Veteribus ignotum , ab elephantias sive lepra, mentagra Plinii, lichenibus seu impetigine Anti quorum, albitim Avicennae , demit m a Graecorum psora diversum ', ex America in Europam ab Hispanis delatum ; curari vero c ) therapeia methodica, quae diaeta , pharmacia & Chirurgia perficitur, sed raro perfecte eradicari nisi antidotis specificis , qualia sunt decocta ligni Guaiaci, salsae- parillae , radicis Chinae ; inunctiones & suffumigia ex Mercurio. Caeterum miris laudibus f d) extollit Guaiactim quasi certissimum luis Venereae antidotum. Ait se ) vero radices falsis- parillae & Chinae utilitate svia non destitui, sed Guaiaco virtute inferiores esse. Censet Mercurium , licet a multis reprobetur , unum laudat Fernelium ) possie tamen, modo prius axungiis temperetur , & corrigatur oleis quae cerebrum Scnervos corroborent, exilis adhiberi, si opus fuerit, morbusque caeteris auxiliis repugnaverit, sed tamen caute. Denique s g) statuit usum sussi- tuum mei Curialium summe periculosum esse. Constat Tractatum de lue venerea a Laurentio scriptum fuisse anno cum asserat h) luem veneream in Europa primum apparuisse anno I 's. referatque ibidem eamdem jam ab annis Io 7. per totam Europam saevire. IOSEPH Us QUERCEΤANUs, Armeniacus, id est Du C A E s N Ed Armagnac , in Germania diu commoratus est, ubi Chemiae operam deo dit sedulam , ac plurium celeberrimorum Medicorum amicitiam sibi comparavit, ut ipse testatur Hermetica Medicina defensionis Cap. I. Ad Laha

544쪽

316 DE MORBIS V E N E RE I s.

ream Medicinalem promotus fuit in Academia Basileensi circa annuiti 1373. cum in Consilio bo. typis edito anno 16 os . referat, se jam per triginta annos remedia , quae adversus Gem veneream scacissime valent probasse. Lutetiam deinde venit , & inter Medicos Regios ordinarios He rici I V. cooptatus est, ac Medicinam in hac urbe fecit non sine aliquo nomine , sed cum summa Medicorum Parisiensium invidia, a quibus malC habitus est, tanquam Chemicus, Aretalogus, Circulator. Obiit ibidem cui sa) anno 16o'. aetatis jam provectae, ut liquet ex ipsius Consilio de Ar- xin, Lot chritide ct calculo , ubi se senem dicit. Inter alia non pauca Aue horis illius Opera exstat Liber de priscorum Phi-- Iosephorum verae Medicina materia , praeparationis modo , atque in curandis mθrbis praestantia, Genevae primit in editus is 8. anno I 6O3. ad cujus calcem adjuncta sunt Consilia Medica quatuor, quorum tertium agit do

Docet ibi Quercetanus I. Luem veneream morbum in Europa novum

esse ; ex India ab Hispanis importatum 1, qui in Gallia primum apparuerit post reditum Caroli V III. ab expeditione Neapolitana. II. Huic morbo Medicinam plerumque fieri usu hidroticorum , decocti scilicet Gualacini, cujus administrandi methodum satis fuse describit. Attamen Libere fatetur quod res est nempe remedium illud flum a se inqfissiciens esse deprehensum in lue inveterata.

III. . Primas ergo in hoc morbo tribuendas esse Mercurio , qui uniat cum , Verum , solum specificum sit luis remediun, etiam inveteratae MM deploratae, quidquid in contrarium scripserit Fernelius ..... quo re-M medii genere in Gallia ditissimi , delicatissimi, magnaeque existimatio- M nis homines hac lue infecti feliciter tractari solent , i, unde fit ut Auctor sat multis agat de Mercurii electione, probatione, praeparatione mixtione & administratione. IV. Demum non paucas esse tum Gilaiaci, tum Mercurii praeparationes , quas Auctor ad morbum utiliter valere censet ex praejudicio quod apud Chemicos novum non est Guaiaci quidem aquam subacidam , spiritum acidum , oleum dcc. ex Guaiaci scobe affusa aquae destillata ex arte ; Mercurii vero praecipitata varia, Turpethum minerale , Mea curiuml Da Vitae Scc. quae singula jam ante as. annos in pharmacopina sua spagyrica Scraptis μα- a se proposita fuisse gloriatur.

vato.

E U S Τ A C HI U s R U D 1 D s , Bessunensis, & non Utinensis , ut a sLindenio de s c Mercklino dicitur , Amicus 6c Concivis Ioannis Colle ut testanti tu ipsitis Colle opera, fuit s d) in Gymnasio Patavino primarius practicae Medicinae Profestar ab anno IS99. ad annum I 61 L. quoi mortuus est. Successerat Alexandro Massariae.

De Morbo Gallico Libri quinque a I undino Mundinio e pri vatim δε- mi legentis ore excepti atquo ita divisi, in Capitaque distributi

604- FABI Us P'A c 1 v s , Vicetiniis Alexandri Massariae conciVis , ne , PQ 'Rς ex conjuge, ut ipse Massarias refert Di rtationis de Sc'pis remem

545쪽

omnis, parte a. natus anno IJ D Doctoralem Lauream accepit anno I s. coeperat Medicinam Vicetiae factitare ab anno ae 68. cum ipse in Appendice ad Lib. 7. I sedendi , quam constat ex praefixa Praefatione ante annum I, O8. scriptam fuisse, I ferat se quadraginta jam annos in Medicina facienda in civitate numerositis a cum optimis Medicis non otiose versari. Denatus dicitur anno I 6Ι . aetatis 67. Vicetiae excudi curaverat folio anno IS98. Commentarium in sexvriores Libros Galeni Methodi medendi. I so8. edidit ibidem eadem forma Commentarium in septimum Galeni Librum , cum adjecte ad calcem actatu de Morbo Gallico per Methodum curando, quem circa annum

x6o . scriptum fuisse ex eo palam est , qubd Fabius referat Morbum Gallicum IIo. ante annis in Italia , Gallica expeditione ad Neapolim se Postquam multis disputavit in illo Tractatu juxta Peripatetisorum do mata , de natuta, definitione , subjecto & contagione Morbi Gallici,

ac de putredine , a qua ortum habeat, InquirIt in ejusdem originem , a Contra vulgarem opinionem contendit morbum illum novum non eile, inuod ut evincat IV. Ait nullum symptoma in Morbo Gallico evenire , Quod antiquam appellationem & naturam non habeat. hiasi vero ex eo ouod si noula symptomatae seorsim olim nota fuerint, liceret Inde coli1 e re peculiarem eorumdem symptomatum syndromen a contagione venerea oriundam, quae nunc Lues venerea appellatur & de qua quaestio est , antiquitus cognitam fuisse. Adducit aliquot Martialis loca, ut

E seram s. Lib. i. de Caeciliam ficis , & 7o. Lib. le familia ficeta.

i' Profert locum illum Iuvenalis in Sa ra a. ubi Poeta acriter infectatur vanum probitatis simulatotem, qui cum hispidis membris & atroc1 animo mullabria pati solebat, unde Marisias contraxerat. Sed haec argumenta plane futilia sunt , neque opinioni de antiquitate luis venereae dare pondus idonea , ut supra probatum est Lib. I. Cap. 2. . Ouod ad curationem , tres distinguit Morbi Gallici species, Incipientis , sonismati, ct inveterati. Ad incipientem adhibet tantum diaetam, univer lia medicamenta , ac topica multigena , quae levioribus morbIS Venereis, lulcusculis pudendorum, gonorrhinae , bubonibus &c. medeantur. 1'. Ad confirmatum , praeter remedia eadem , laudat usum Gua1aci,

Salsae-parillae , Radicis Chinae, imb ligni Iuni perini, quo Ancolassu i avum suum maternum , ct Victorem Trincavellium feliciter otim usos

sea intendi victumque siccantiorem adhiberi. Suffumigra quidem tunc non. otat, si ex aromatis componantur , Damnat Verb quaecumquC ex metallicis parantur , cinnabari praesertim , adfectis aromatis , que usque adeo su

pectu illi sunt, ut miretur fuisse aliquem , qui vel ea prae scribere , vel praescrip-Girc inunctionem ex Ddra 3ro , fatetur eam nescio quid habere securius ac nHobabiIius quam sussimigia , & se tamet si nemini inquam suaserit at diu ut tamen qui eam usurpandam deliberassent, praesto fuisse , compone idi ra-

rbis,i bdix Chirurg, inungenti adstitisse, agrum debita purgatiove parae

546쪽

DE MORBIs VENEREI S.

vs , Umbra principalia antidotis praemunivisse, ' plomata superveniensi correxisse, mitigaviis , reliquias veneni hebetavisse atque discussisse. M De eventu quod dicam hoc habeo, pergit ille ; ex decem inunctis

is hominibus vix unum sanitatem, incertam tamen ac veluti fucatam esse M , reliquos partim nihil profecime, partim & deterius h mi buisse , ut qua appendicem malorum reportaVerint, dolorem articulora ulcera, foetorem , PerpetuUm salivae fluXum, tinnitum ausa riuia i , V1Sus Obscuritatem , δc alia rortasse. tamen , gummatis tophisque scaterent, iis magno in Icti nem Jubsidio fuisse , ut qua duritiem ac tumorem omnem aut prorsus abolevissetaret magVa ex parte mollisset ac minuisset. μCaeterum videtur Auctor ille potius Cathedrarius Profestar fuisse . quam Medicus PracticuS. la Nico

laus AntC-nio, in Bibliotheca

LitDOVIC Us MERCAT Us , sive DE MERCADO, Hispanus , Pincia , hoc est urbe Valles oletana in Vetere Cassilia , vulgb VH-ta lid patriam Academiam sa) plurium annorum professione nobilitavit. Inde accersciis ad Regiam a Philippo II. dolos viginti annos ejus v letudinem felicissime rexit; quo defuncto eidem officio vacavit apud Phliaippum II I. .ejusdem filiaria. Demum bi annum agens 86. suppressa excalculo urina per dies r8. in acerbissimis cruciatibus obivit. Opera omnia quinque Tomis comere hensa, & in viginti Tractatus di-Vii , quorum heptimus , qui prostat in Tomo r. agit A Morbo Gallico. Tomus autem ille secundus primum prodiit Valles seti is DL anno 16oc. Deinde cum caeteris Tomis simul editus est Francofurti anno 162 O.

a a.

tetra susce Tradi altis de Morbo Gallico Libri duo sunt, quorum Primus continet omnia qua ad 0us naturam ct curationem generalem pertinent ; Se icuudus peculiarem quorumcunque accidentium medelam. In primo Libro legere est 1'. sc) Morbum Gallicum novum esse 2 or trim non multis annis Monstria proinde singi ab iis qui aserunt non esse novum assectum , sed reducibilem ad veteres. Σ' Morbum illum s d) contagione contrahi, congressu , basiatione , adhaesione cutis ad cutim , communione te si , indumentis , vasis. morbum se) praemissa praeparatione methodica curari posse f) I . Decocti Gaaiaci, spartae-parellae , radicis China. 20. Inunctio nibus mei curialibus , quibus ait g) Medicos omnes sua aetate frequentius uti, quantumvis timidi aut cautiores sint , quia experimento didicerunt fere omnibus profuisse , etiam illis quibus nullum aliud auxilium praestiterat. Fas tamen inunctiones caeteris tutiores esse docet , quae parum argenti re cipiant , modo ad I s. aut a O. dies continuentur ne quae sipersunt fermenti veteris vestiola reversionem morbi iterum siciant. s h in Si fi liis, quae dicit aliquando plurimum invaluisse taed suo tempore sponte ab usi recessisse quia tam sal a stpericulo plena existunt , ut vix prudens ετ cordatus Medicus eis uti tuto postri P. Demum Cap. proponit Pro conterendas morbi reliquiis varia auxiatia , quae sebi rationeis experimento probata esse asserit , ut aporemata 3

pos, M as stillatitias , pilatas , pulveres , condisa s c. sed quae singula pia

547쪽

L 1 B E R I. S E c υ L υ M X V I LIn secundo Libro sigillatim explicat Captibus Io. methodum medendi variis affectibus venereis, ut maciei, doloribus , buboni , tumoribus , ulceribus, pustulis 2 gonorrhoeae ; ac multa proponit medicamentorum genera, quae sua aetate usu recepta erant, sed pleraque ex Galenica Pharmacia deprompta. . ANDREAs DE LEON. Dubium sa) est an Granata ortus fuerit , an incola ' Certe Medicam ct Chirurgicam artem Granatae exercuit, imo ct in 'ipsa Aula Regis Hispaniarum Philippi II. expeditionis Lusiitana tempore, pnno scilicet 13 θ. Exstat Tractatus hispanice scriptus, cujus titulus est: Practica de Morbo Gallico, en et quia se contiene et origen , I consci-miento desta enferme ad et mejor modo di curaria. Pinciae I 3OS. ιπε. sal Nicol

Antonio, Bibliothec.

BARTHOLOMAEUS .PER DULCI S, Helvius seu Vivariensis, natus b in Bouilleuci, in oppidulo Pagi Helviorum anno 13 s. Doctoralem Lauream Lutetiae obtinuit anno 137 2. Ibidem Medicinam majori celebr1tate docuit quam fecit. Fato funcius est ex apoplexia anno I 6 II. aetatis Unime a Medicina ex Medicorum principum sententiis consiliisque collecta. Opus editum a Renato Charterio Parisiensi Medico , Patauis

Perdulcis duodecimo hujus operis Libro, qui de contagiosiis ct cmaneis Tectibus inscribitur , agit Capite IX. de lue venere1 , ac quae jam inllies dicta erant repetit, morbum novum eme , & ab India occidentali in Europam deductum; curari, si recens sit, decocto ligni sancti, radicis Chynae , sargae- parillae; sit difficilior fuerit, opus este inunctionibus, sustitibus, catapotiis ex Mercurio. J o A N N E s V A R A N D AE U S , Nemausensiis ad Doctoralem gradimi promotus anno IS 7. in Academia Monspessulana, Prosessior Regius ibidem renuntiatus est anno IS'7. Ad Decanatum pervenit anno vino'. Obiit anno 161 . Plura de eo in Historia Scholae Mons peliensiis. ' I actatu, db EIbρhantia si seu Tepra ; item ae Lue Venereas hepatiti de fuhepatis atonia. Genevae 162o. in η- qui Tractatus prostat pag. 29 . in Collectione operum omnium Varandaei, studio Henrici Gras typis edita Lubduni anno 16:8. sub inscriptione De Morbis hepatis ct Iiems. Ibi disserit Varanὰaeus de lue yenerea Capite unico , nec quIdquam asterinuod ante vulgatum non fuerit. Morbi originem ab India arcessit, Mitiem illam ab elephantiassi diversam esse statuit probatque. Putat morbum eb magis saevire , quo frigidior est Regio In quam irrepsit, unde frigida ct crassa magis retinentur; ideoque Lutetiam Pari

siorum 2 o in Ruthomagumst similes urbe; ferociorem esse hunc assectum , quam

.is Oeeitania aut HispβΠi4- V Qtibd ad curationem praemissis praeparantibus remediis , quae sunt ex ourῆantium & alterantium familii, deinde refert allata esse ad nos duo

bus Barth. Peria is

thomage si diximus

548쪽

si . MORBIS VENERE I s.

cem Chinae.

Esse princeps ct veluti regium medicet entum in hoc assectu Guataeum seu

lignum San tum , ita ut merito verum istius luis Alexipharmacum seu Bet Oari cum appellam debeat , quia ad certam , citam ct tutam luis venereae curationem omnibus aliis praepollet. Sassa fias, Salsam- parillam dc Chinam virtute cedere Guaiaco, sed Sasis afras valde esse commodum omnibus iis qui ex lue venerea diutius faemiente in apeniam , cachexiam , aquam irater cutem re alias prisones hydropicas inciderunt , aut qui tumores frigidiores patiuntur. Salsam-parillam habere proprie talem quamdam ad dolores artuum sedandos. Radicem Chinae credi atrophia ex morbo isto comparatae ,fluxionibus acribus 2 Uhmati convenire.

Hydrargyrum medicamentum esse malignum ct deleterium , si per se specte tur attamen non esse rejiciendum in hoc asseritu cum 2 in scabie ct D-pra jam olim feliciter fuerit usurpatum; sed eo utendum in rebelli constitutione ,

aut malignorum ulcerum 2 dolorum feritate , quae aliis remediis prius commemoratis cedere non potuit e Summa tamen cautione , ut neque puerulis , neque senioribus , nec gravidis mulieribus , aut parat si nervorum imbecillitati vel anginae obnoxiis exhibeatur, neque febricitantibus aut valde macilentis. Demum balnea naturalia aquarum thermalium isagis nocere quam prodesse , ut compertum est ex balneis Belilucanis de Bal eruc) quamvis generosiss-mis , ex quorum v ljκ lue venerea afficili gravius se se habere consueverunt. Exposita generali luis curatione, proponit deinde therapeiam particu larem singulorum affectuum, qui luem veneream velut aspecta praecedunt , vel comitantur sed de his jam satis. x61 o. HENNINGUS ARNI SAEUs, Halberstadieiisis , in Academia Helm- stadiensi fuit Medicinae Professor , unde in Daniam advocatus est ad Archiatri munus. Sane eo fungebatur ossicio apud Christiernum IV. Regem Daniae anno 163 o. quo Antonius Grintherias Billi hius Epistolam dedi catoriam ad illum scripsit, quae praefixa est Libris duobus Observationum ac Paradoxorum Chimiatricorum. Fato functus est anno I 6 3 s. Scripsit Disputationem de Lue venerea cognoscenda ct curanda , editam Op-penheimii IGIO. 4'. 12 TANE QUIN Us G ly ILLA Ir MET, Chirurgus Nemausensis. Traiie de la Maladie nouvellement Vellee CIstalline par T. Guillisumet , Chirurgien Roi , Doten ct Maura Jure en Ia Cite de Nise

Hic Auctor videtur non semel in hoc libello C stallina nomine Insammatorios vel Oedematodes tumores Praeputii aut Balani in viris, Caduradorum aut Nympharum in mulieribus intelligere. Ut plurimum tamen Crystallinam cum Lue venerea perfectissime confundit. Capitibus decem satis brevibus, quibus Liber absolvitur, multa effutit de Luis venereae natura, causa, symptomatis, signisque diagnosticis atque prognosticis, sed nullo ordine atque judicio. Ad thera petam , prout sua ferebant tempora , proponit decocta e Guaiaco , suffumigia & cerata

549쪽

L1BER VI. Srcu LuM XVI I. Mercurialia, vel varia Mercurii praeparata interne exhibenda.

U ORATI Us GUARGANT Us, Soncinensis. Responsa varia ad varias aegritudines , ct in primis tres Tractatus , unus

de 'senteria , alter de Morbo Gallico , tertius de Febre pestilenti lict de Pse. Venetiis 16I3. in Α'.JOANNEs MA COLLO, Scotus , typis mandavit Florentiae in I 2. anno 16I6. dum Professor erat Medicinae Chymicae in Universuale Nisana , Theoriam C micam luis venereae , quae Hermeticae Medicina Elementa pandit. Ac deinde in 8. Londini anno 16ra. dum inter Medicos ordinarios Iacobi I. Magnae Britanniae Regis adscriptus erat, Iatriam C micam exemplo Therapeiae Luis venerea illustratam.

Uterque libellus ejusdem plane farinae est , & stilo putido , insulso Manetaphorico scriptus, qualis Chymicorum esse solet, ut vel ex tuis venereae definitione patet, quam Theoriae C mica Cap. s. proponit. Lues venerea, inquit , impuritas est salis & Mercurii specifica & contagiosa prognata e seminibus, quae prius in superiore orbe delitescentia, pos- ωteaque germinantia, quaedam corpora humana parata ad ea suscipienda reprimb invasere & ad alios contage vel haereditario jure propagata sunt. In priore Tractatu Capitibus quinque , quae Theorica sunt ita generi cetractantur, ut nihil fere sit quod ad tuis venereae Theoriam pertineat. Nec dispari methodo in posteriore, qui Capita sex continet, post: ineptias multas ita succincte agitur de Therapeia luis venereae sex postremis Libri paginis, ut nomine tantii in proferantur sequentia remedia , nempe Mercurius Vitae ex Butyro antimoniali; Pulvis ex solutione eiusdem Batyri in spiritu nitri, & solutione duodecimae partis auri in aqua Regia , quae igne lente primum exsiccante, deinde violento in pulverem calcinantur ; Extracta , Olea , Salia Guaiaci, Salsae-parillae, Clunae &c. Mercurius sublimatus dulcis ; Inunctiones mercuriales 1, Emplastra Sc Suffumi gia mercurialia. Iis autem cursim indicatis Auctor seqtienti Epiphonemate Librum audacter-concludit: Interim Vos , o fumosit C mici, Antiquarii Hippocrati Za , Nugigeri Galenibiles, Barbari Avicennates , in mediis aegrorum planetibus utimini foro. Valete ct Plaudite.

De Morbo Gallico 1616. 1n 8. FRANCISCUS RANCHINUs, Monspeliensis, Medicinae nomen dedit in Facultate patria anno 13 87. Doctoris gradum consecutus est anno asset. Profestarium munus adiit anno i , os . successitque mortuo Joanni Saportae. Cancellarius electus est anno 161 2. in locum Andreae Laurentii jam a tribus annis fato functi, ac demum mortem obiit anno 16 I. Plura de illo in Historia Facultatis Medicae Monspessulanae propediem edenda. Ranchinus, cum professbrium munus nondum adeptus Andreae Lau

rentii absentis nomine Medicinam doceret, Chirurgis publice praelem

550쪽

Et Trait ede la Lepre,

s. t uia.

sic DE MORBIS VENERE IM

Quaestiones Chirurgicas, ut in Facultate Monspessulana tunc ex usu fu1t quas ante annum D, o publici juris fecit cum inscriptione sequente. Qestions Frango es fur toute la Chimetie de Gui de Chauliac , dioisees

en trois Parties.

Ibi Partis r. Sectione 3. Lib. 7. ex occasione Leprae nonnulla quaerit de

Lue venerea.

Nempe L An lues illa sit morbus novus , ct qui Antiquis ignotus fuerit 'Respondet affirmative ac opposita argumenta paucis diluit, sed satis erudite. ΙL An lues eadem morbus calidus sis frigidosve ' Respondet natura frigi-dum , ex accidente calidum esse. III. An hepar sit in Iue venerea pars vitio assecta ' Respondet affirmatitave ex praejudicio , quod ipsitis aetate adhuc valebat. IV. An lues venerea contactu contagiosa sit 8 Respondet assirmative. V. An Guaiacum ad curandam luem veneream faciat ' Respondet assi

V L An liceat argentum vivum adhibere ad luis curationem ' Respondet argentum vivum adhiberi posse , si caetera remedia blandiora prius adhibita frustra fuerin P. Scripsit idem de eodem argumento Tractatum alterum ex praecedente quidem concinnatum, ut ipse confitetur in Praefatione, sed duplo auctiorem & in duas partes distributum, Alteram de Morbi AEtiologia , quae Capita 1 o. Alteram de ejusdem Therapeia, quae Capita 32. continet. Huic autem sequentem inscriptionem praefixit. Traite de Porigine , nature , causes , signes , curation θ' preservation dela Visole , qui Trachatus prostat inter illius Auctoris opuscula , Lugduni edita in 8. anno Is O. Docet ibi ut in priore Trachalu , sed paulo fusius. I. Luem veneream ain morbum esse novum , Veteribus ignotum , qui in Europa saeviat circiter ab annis 11 o. unde colligere facile est Trachatum hunc circa annum 162 o. scriptum fuisse. II. Luem veneream b) a lepra Aiversiam esse natura , causa, symp-

tomatis , curatione.

III. Therapeiam sudorificam , scin qualem praestant decocta Guaia ci , Sassafras, Chinae , Sal -parillae, utilem esse ad recentiorem dc levio rem luem. IV. Sed Mercurio d) utendum esse ad curandam luem veneream, quae confirmata & dissicilis est, dc quae sudorificorum essi clam frustrata fuit. V. Usum quidem se) inunctionum mercurialium, ceratorum vel emplastrorum, quae Mercurium recipiunt, tutum esse : Suffumigiorum vero Mercurialium periculi plenum. VI. Argentum vivum in crudum sed terebinthina extinctum ore tuto exhiberi posse in pilulis 1, at vero non ita Mercurium praecipitatum rubrum , ut qui acrimonia seu potius deleteria vi damna cieat aliquando gravissima. VII. Symplomatis variis, s g) quae illitionibus , emplastris vel suffumigiis Mercurialibus inducuntur , arte varia medendum esse , quam ip explicat.

SEARCH

MENU NAVIGATION