장음표시 사용
151쪽
APUD LACTANTIUM OBVIA. 85 insererem ). Idem certe est sensus utriusque, si modo κώνσὶς in κέν τις mutes. Imo audacter illinc ejiciendum et huc recipion- tam pronuncio ex auctoritat Lactantii lib. 7. cap. 18. amassato Lactantii loco prorsus ita, ut in Vulgatis legitur, nisi quod, ut jam diximus, π α μίτοις citat, ita pergit': videsne alierum o Lactantiana collatione natum nam n te moveati Mian, in vel Lactantii membrana scribitur ἐπὶ τουτον, ad istum. Eadem porro pro κρινεῖται habet κρισις ἔσται. - Vides itaque odicem Puteani duo ista vitia metrica, quae supra tetigimus, sanare simul quoque barbarismum, quo κρινειται pro κρι σεται positum est, expellere. In codice Regiomontano perquam mutua sunt haec Verba, ct rara felicitato servata sunt si ea ipsa verba, o guibus agitur. ΗξoihaiMa hapameoeωΠοaΗεξ ΗΟΗΤicθeoontouto Hastacoethpcicectat aΗpionoesH
νε τις θεο εστ τουτον παντας ει
Festinationem librarii arguunt quoque illae literae, quae passim ex mediis Vocibus exciderunt, praesertim i Verum patet Lactanti rostituendum esse ἐστὶ τουτον pro ἐπ' ἰδίων et κρίσις -- pro κρινειται Ceterum s. quoque ad Lactant. 4, 6 5.
-Item alia Sibylla Sih deos in c. R.)καὶ τοτ αστ' ηελίου πέει νει θεος βασιλῆα,
ο πασαν γαιαν παυσε πολέμιο κακοιο μ,
Rhi καὶ mittunt Α, C. τοτ' ἐξ A C. ηελίοιο C. πέμηνε A C. vσειε A, C Sibyll. 3. v. 652. καὶ τοτ αστ' ηελίοιο θεος πέει νει βασιλῆα,
- τασαν γαιαν παυσε πολέμοιο κακοιο. est opsopaeus scribere potuit, cui Versus iste κακεῖ τις θεοθεν it tertius a fine pagina est. Sed ea etiam hic supina est Gallaei 'βquantia, ut has verba in suam editionem transtulerit, non monito lectore, quo spectent.
152쪽
86 ORACULA AEIBYLLINAPer o Laetantiana scriptura in priori Versu vituperari non potest; nam πω πω pro τέμηλει satis adstruximus supra ad 4, 15, 29. Sed nihilominus, eodicibus jubentibus, Sibyllinorum lectio restituenda quoque Lactantio Puteani quidem codex hie simile fatum, quia noster, passus Videtur. Hinc opsopaeus vestim tamen membranae et stare a Sibyllina lectione narrat Codex quoque Regiomontanus, etsi pluribus omissis, tamen clare indieat, non aliter olim apud Lactantium lectum fuisse. Similis Vero novum xemplum praebet stuporis librarii, qui Latina pro Oraoeia habuit; nam verba Lactantii uem alia ita scripsit, quasi GTaeea essent, hoc modo: itoriana MilotaΠsaioioθeo cautataH-Moyoha holoh. e. uem alia και τοτ α εμι θεος
Rostitus itaque Lactantio καὶ τοτ' - ηελιοι θεος πέμ νε βασιλῆα
ἡμετέρας δουλείας ζυγον δυσβαστακτον ἐπ' αὐχένι κείμενον αρεῖκια θεσμους θέους λυσε δεσιι,ους τε βιαίους. Haec ita a Sibylla non prosecta esse, monstrat Brsu secundus, qui bis iambum pro spondeo habet. Sed do tota lectione maximum jam dubium movent veteres editiones, quae omnes tres ημαιρα δὲ ζυγον δουλείας δυσβαστακτον praebent. Ι 8ibyllinis loguntur hi versus . V. 25 sqq. αυτος σου βασιλευς ἐπιβας ἐπὶ πωλον ἐσαγει
πραος πασι φανεὶς, ινα τοι ζυγον, περ πῆμεν, δουλον δυσβαστακτον ἐς αυχένι κείμενον mi,
καὶ θεσμους ἀθέους λυση, δεσμυς τε βιαω , ubi rectius ονπερ I, m. m. 'θέσμους pro θέους', Π med
ἐσαγε Versu prim non minus metrum violat. in tertio vero Versu pedum legitime mensura procedit. Ex suo Lactantii 0 dice nihil notat opsopaeus, ex ingenio ipse ita corrigens 53 ιν ημετέρας δουλείας ζευγος δυσβαστακτον . . a.
153쪽
APUD LACTANTIUM OBVIA. 87 Atque hoc quidem Video D restituendum esse Lactantio, ut conjunctios re, quem metrum postulist, habBat, quo rogatur. Sod longe alia quaedam in Versu hoc lecta fuisse, monstrant vestigia codicis eglomontani. Sed, quod dolendum est, tres linea dimidiatae ita aqua corruptae atque evanidae facta sunt, ut nonnisi per nebulam quandam legere potuerim atque ibi demum, ubi do lectione nulla lis moveri potest, textus integer suit Haec vero inde extrico:
aioyssi quae in prima linea scripta fuerint, non eadem esse, quaΘnunc in Lactantii editis exemplaribus legantur, facile patet; sed quid iobabiliter reponendum sit, non video. Reliqua haoc
sunt eae secundo vera δυσβατακτον pro δυσβαστακπον, et eruo,
. . θέους λυσε δεσμους τε βιαίους. LIB. U. CAP. 19. . . Tunc aperietur coelum medium deest hoc vocabulum in c. R.)intempesta et enebrosa nocte in in orbe οι lumen descendensis Deilamquam fulgur appareat. suo Sibylla his versibus Deus eri
Editiones A, B, C nil variant, nisi quod articulum τῆ omittunt. Cum in Sibyllinorum ipsorum collectione versu hi desint, e-
quod vix aluo legi poterit, quam οπποτα ἔμπυρ, ἔσται σκοτο- τι μέση ἐνὶ κτὶ μελαίνη,
ut saltem melioribus numeris versus incΘdat.
154쪽
- od etiam Si si cum prophesis congruens, furum esse praedissi, τρώμνυσι ν ἀδωλα βροτοὶ καὶ πλουτον απαντα.*Edit. D μηλουσι. Ceterae prorsus cum Bunemanno conspirant. In Sibyllinis legitur Versus . V. 224. ubi ἰ νουσιν omnes legunt; sed μνωσιν VulgaVerat Aldus, qui acrosticha haec de Christo jam anto Xystum Betuirium edidorat. Μihi in Sibyl.
linis μ ν νιν unice Verum esse, persuasum est; nam quod jam ab interpretibus animadVersum est vocem a cincipientem postulat ordo acrostichi. Conjunctivum vero non solum in hoc sed etiavi in duobus sequentibus versibus poscit sententiae conformatio atque si hi versus jam a Valesio editi sunt in Constantini oratione ad sanclarum coetum cap. 18. pag. 592. . ad alcem istoriae re , clesiasticae Eusebii du myuntis. andem quoque scripturam Laetantio restituendam esse, haec potissimum mihi persuadent, quod Augustinus quoque in translatione Voce rejicient usus est, quodque facile apparet, quomodo litera i ex Voce praecedentevorsu adhaeserit. Atque confirmatur non solum hoc, sed ipse quoque conjunctio a nostro codice:
Et pol istaei aiaeoaabpotoihaainhonoΗaisHis, ubi si spatio discreta praemittitur Vocula ι, quae aperte ultima praecedentis Vocis syllabae male iteratae debetur Reliquasi Graseis litoris scribenda sunt ρει-- δ ιδωλα βροτοι κααι πλουτον ταντα, quae facile in ordinem redigi possunt.
,,Erythrae quoque idem spopondit: β ργα δε χειροποιηpτα θεων συνεκπιχυσονται ,
quod quamvis barbarum tamen omnem oditi tuont Similis os versus in Sibyllin. 3. v. 18. ἔργα δὲ χειραποιντα πυρος φλογὶ παντα πεσειται,
ubi opsopaeus versus Lactantiani mentionem faciens e suο 0 dic pro συνεκκαυσονται profert κατακαυθήσονται Recte utiquo; et sic quoque cod. Regiom. qui tamen praeterea aliud quoqR'Vitium in hoc versu tollit. Ita enim ille:
155쪽
hine legendum est εργα δὲ χειροποίητα θεω κατακαυθροονται, ubi cur pro θεων codici obsecutus scripsorim, monstrRnt Ver8us, qui et praecedunt et sequuntur in Sibyllinis: καὶ τοτε δὴ καμηνουσι θεω μεγαλεν, βασιλῆ6 56αθανατω ον λευκον ἐπὶ χθονὶ πουλυβοτείρη et καὶ τοτε δὴ χαρμην μεγαλην θεος ανδρασι δώσει,
quae Verba satis monstrant, de uno Me vero hic sermonem esse, non de diis ethnicorum.
LIB. ΙΙ. CAP. 20. g. l. 2.,,de quo iudicio et remo apud Erythraeam Sibyllam sie --
οπποτε καὶ το λαβη τέλος αἴσιμον ηδε βροτοισι καὶ δη-φιξηῖται κρίσις θανατοι θεοιο,
ηξε λ ανθρωπους μεγαλη κρίσις ηδὲ καὶ ρτη, Rhi οτε δὲ καὶ A, C tum vorsu 2 omisso καὶ quod qui in-irnsit, Graeci formonis omnino ignarus fuit ab initio φιξπται
'η κρίσις A, B, C. Contulerunt haec editores cum Versibus Sibyllae . v. 741. q. οπποτε καὶ τουτο προλαβη τελος αἴσιμ ημαρηξε ἐπ ανθρώπους αγαθους μεγαλοι καταρχην, Rhi προλαβη deos in editt.' et II, nec patet unde Voc in re- peperit Opsopaeus, cuius haec est nota, Lactantius l. 7. c. 20. i m affert totum Laetantii locum tum ita pergit ovariant sane si his nostris ut dubitem an Erythraea carmina, quali LR-οι Mius vidit, integra ad nos perveniant. Sed et Puteani mem-hrma diversa est a publicatis editionibus. Sic enim refert priores duos versus, quantum ex literarum Vestigiis et interpretatione colligere licet:
--τε δη καὶ τουτο λάβη τέλος αἴσιμον ημαρ εἰς δε βροτους mi ει κρίσις, M vero vi hic dies acceperit falalem finem: in homines auιem me iudicium etc. Etiam hine patet o diversis fontibus fluxisse 'Αρ duo exomplaria uteani o Regiomontanum. Mam in nostro
156쪽
M ORACULA AEIBYLLINAb exemplari deest, ut iam diximus, interpretatio, neque e vestigiis lectionem eruere hoc loco necesse est, cum omni plana sint tandem ero etiam exemplar nostrum plenius nunc si,
οτοτε et κω τουτο λαβη τελο αμνιμον τηιαρεισι δε βροτους αει κρισις αθανατοιο τοιο μεγαλη ρμ ις ηδε - αρχαὶ, ubi in εισις pro εἰς male duae ultima litora iteratae sunt, τοιος vero ultimam syllabam ocis ανθρωτους repraesentare Vi detur. Nam quominus quis suspicetur τοιος pro θεοῖο praece
dentibus coniungendum esse, ipsa ratio scribendi impedit. amoxciderunt quidem saepius aliquae Voces sed quae in dimidiata lino deinceps scripta reperiuntur, ea quoque in archetypo continuata fuisse necesse est Scribo itaquo οσαποτε δὴ καὶ τουτο λαλ τέλος αἴσιμον ημαρ
,,nemde apud aliam ταρταρων δὲ χάος τοτε δειξε γαῖα χανουσα,
ἐξουσιν δ' ἐπὶ βῆμα θεου βασιλῆες απαντες, ubi A, B, C, D bono βασιλῆος, quamvis interprotatio sic se
h inet, venient autem ad tribunal dei reges res Α, Cy oman. Oecurrunt versus in Sibyllinis . v. 241 sq. in eo m acr058 sticho, cuius supra meminimus, ubi omnes βασιλ- opsopaeus tantum in margine βασιλῆος, de Puteant codice nil monens; praeterea ἐξουσι pro ξουσιν edit. IV. Constantinus quoque loco cit. βασιλῆες, praeterea versu primo δὲ omittit et ποτὲ seri bit. ταρταγεν est in Aldina. In codice Regiomoni ita loeus scribitur:
157쪽
ταρταρων δε χαος δειξε τοτε γαια χανου. . θου βασιλῆος αμσαντες, ubi non solam δείξει τοτε pro τοτε δείξει Variat, sed etiam βασιλῆος rect scriptum exstat. --σαντες literae ic pro a exa
Ibi d. a. 4.,in areo loco apti eandem - νον εἰλίξων γαίης κεπφ-νας σνοίξω καὶ - αναστησα νεκρους, μιραν αναλυσας καὶ θανατου κέντρον, καὶ υστερον εἰς κρίσιν αρωκρινων εοσεβέων καὶ δυσσεβέων βίον ανδρων. Leria tantummodo sunt, quae in editis Lactantii exemplaribus exstant vitia orthographica Ut ver Sparhi nota ad Laetantium o opsopas ad Sibyllina video, alii videntur εἰλίξας habere Sibyllinis has leguntur . V. 13 sqq. sed omnia Verba e tertia persona prolata sunt: ουρανον εἰλίξει, γαίης κευθμνας ἀνοίξει
καὶ τοτ αναστησει νέκυας, μιραν καταλυσας
καὶ θανατου κέντρον, καὶ στερον εἰς κρίσιν et ει κρίνων εὐσεβέων καὶ δυσσεβέων βιον ανδρῶν, ubi opsopaeus e suo codice εἰλίξω notat, quod noster quoque hinet, in reliquis, quantum serota sunt, nil a Vulgata lectione srecedens Praeterea vero e Sibyllinis lubenter ξω pro αξω restituam Lactantio; ἔξω tamen etiam noster cod. tuetur.
LIB. o. CAP. 23. . . ,,Sed nos ab humanis ad divina redeamus. Sibylla uerum dicit Sibylla die haec . .):,,δυσπιστον γαρ απαν μεροπων γένος αλλ' τα ἡδη - - καὶ θναπῶν ἔλθ'ν κρίσις, mi θεος αυτος
ποιήσει κρίνων ἀσεβεῖς θ' αμα ευσεβέας τε, καὶ τοτε δυσσεβέας μὲν ἐπὶ ζόφον εν πυρὶ στέμηνει, ὁσσοι δ' ευσεβέουσι, παλιν ζησουσ' ἐπι γαίης πνευμα θεου δόντος τιμὴν ἄμα καὶ βίον αυτοις. Nihil, quod operas pretium sit, inotaui ex editis Lactantii
158쪽
M ORACULA SIBYLLINA 8xemplaribus. In Sibyllae vero oraculis hae paulo aliter disposita leguntur 4. V. 40 sqq. δυσπιστοι γαρ ἄπαν μεροπων γένος. LV ἄταν ἡδη κόσμου καὶ θνητων ἔ- κρίσις, η θεος αυτος - πει κρίνων σεμ αμ τ ευσεβέας τε, σωι τους δυσσεβέας ιεν - ζοφον ἔμπαλι πέμψει, καὶ τωτ Ἀτιγνώσονται σην σέβειαν ἔρεξαν,ευσεβέες δε μενουσιν ἐπὶ ζείδωρον αρουραν, πνευμα θεου δοντος γήν θ' - - καὶ βίον αυτοις, ubi δυσπιστοι solus Gallaeus habet reliqus, ut Lactantius, λωπιστον tum σην εὐσέβειαν I, II tandΘm Versu ultimo πνεπιμά τε δόντος καὶ ζωήν eaedem Duos Versus e Lactantianis iternae profert Sibylla 4. V. 131 sq. oviso δ ευσεβέουσι παλιν νέμον ἐπὶ γαιαν πνευμα θεου δοντος, ζω ν in καὶ βίον αυτοῖς. Videamus jam scripturam codicis ogiom. 1. alcincto 2. ApataΗ
Ultima quido linea, summa in pagina scripta oculorum aciem fere Dustrata est; sed hos tamen literarum ductus vero mihi eruisse Videor. Verum nondum scripturae tot vitia, totve con fusiones observaVimus, quam hoc in loco. unpropter haeo paulo accuratius examinanda sunt, brovitatis causa cuique si neae dimidiatae numeros praeposuimus, ad quos nunc ordine eas tractabimus).1. διστυιστον h. e. δυσπιστον, nota confusione literarum otis et π abundat Ver post l. 2. 1 ατα h. . γαρ απαν amo et peoo et pro π 0 situm est, et , ut saepius, pro α jam desunt mediae voces in Versu primo Lactantii. Sed finem et totum secundum versum
servant lineae. 3. 4. 5. 6. 7. - ταν ηδη κοσμει κη θνητα - ελθη κρισις '
159쪽
APUD LACTANTIUM OBVIA. 93ο αυτος, ubi notos κοσμει pro κοσμου et o pro 'ς, in qua scriptura o Pro saepius observatum est pr s Vero semel
aut bis. f. notam ad 1, 6, 15 Cetera vitia leviora sunt. 8 9. Hae duae lineae continent exitum Versu tertii, una cum prim Voce καὶ in Versu quarto Literas si gulas sic legendas Θdo θεε εισσεβεας τε Mu), ubi is scripuram Lactantii θ' αμα confirmat, pro qua Sibyllini, ut Vidmus, Vitato hiatu, in τ' exhibent. Sod hiatum istum tum in liniversum in his Versibus tum praecipue in hac hexametri sece non reformido. Voce, quam ισσεβεας pro ευσεβέας so ipsi, Vides ip0st primum, figuram , quam non minus peris ecpressi. Id Ver feci, quoniam tum in versu sequenti in ore δυσσεβέας eadem eodem loco ocurrit, tum Vero, quoniam, Pamris Per a nobis xpressa sit, in odio tamen his duobui tantum in l0eis ejusmodi litorarum ductus se obtulerat, quem alias qui' dem non vidimus, sed quem simillimum literae porum aliorum desectum hoc signo reddidimus. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Hae quinque lineae servant V 8um quartum cum initio quinti και τοτε λσσσεβεας ημεν αερτον εν πυρι ηιηγει οσσο δ ευσεμ υσι - ubi καὶ ot Lactantii firmatur, eum ipsa Sibyllina haboant καὶ τους In δυσσεβέας
Π0tes tum signum illud, quo tertium σ expressum est, tum Apr v positum, quod nondum se obtulit. In ημεν ab μὲν b- dat prima litera. ira vero depravatio est vocis πο, per elo via enim, non ἐπὶ Iogendum esso, ut Lactansias habet,p te o collations Sibyllinorum et perpetuo usu in sermulamin ζόφον. oebo vero aperto dispo est, primis Gaius litorisu Dpositis, et bur c h. o. scripto. Reliqua intina m--βerunt, nisi quod semel pro et positum est, ut saepias Inm est finis quinti versus, et initium ultimi. Sed finex Versus ultimi continent lineae 16 17. 18. qua sic legendae, δοντος τι μην - α κ βιον
το ς, ubi recte θ' insertum est post τιμην, quemadmodum
'lim Sibyllina hane particulam agnoscunt, nisi quod ζωήν θ'
160쪽
M ORACULA IBYLLINA-- ο παντ- τωρ -- ἔ- βήματι κρῆναι ζωκ- καὶ νεκυων νυχας καὶ κοσμον παντα, ubi A, C νέκρων, es Sibyllin. . V. 82. ubi Versus secundus sic exstat iam παντ- τωρ -- ἐλθων βημασι sem. In codico Hoοmontano deest posterior pars Versus mecundi, in reliquis, praeter leviora Vitia, conspirat cum vn Ma --etanti lectime.
,,quod in Sibylla vaticinam furensque proclamaqvilοτε δέ μου μέροπες, βασιλευς ωνι- αρχει Cum Bunenanno consentiunt A, B, C, D et codex nost x. In Sibyllinorim collectione versus non legitur.
sαὶ πολιν, ην ἐποθησε θεος, ταυτην ἐποίχμε-ιδροτέραν ἄστρω ν τε καὶ ἡλίου ηδε σελ-ς, ad quem locum opsopaeus in nota, quam neglexit Gallaeus, verba Laetantii ita scribit, ut in Sibyllinis scripta xstant, nisio quod λαρο ροτέραν exhibet. Bhinlrii crisin in nota ad Laetantii
l. c. Gallaeus nobis servavit Lactantii tamen lecti magis arridet, neque enim ideo, quid verbum ποθειν sibi velit, ieet ταυτην quam αυτηρο Vel propter positionem rectius legatur Caeterum sis λαιιπροτέραν siVe φαιδροτέραν, juxta splendidam lectionem arbitror. στρων τε καὶ rotundius est. Codiei Puteani lectionem ignoramus. Noster Voro Lactantio suum reddit; sic enim exstat scriptum: hauoa ΗΗeΠΟΘΗcceθοtay ceHARM