장음표시 사용
161쪽
aso E THR ARC. DE RE M . . Petitus,una vanitas. Audisti,ut Pyrrho illi qui cu Romanis bellum gessit,Achates fuit lapis, olim
. pretiosissimus , hominum iudicio.Nunc eCdem, - quo pretia rebus fiunt,variante,vilissimus: in quo luidem species rerum diuersarum 1e prs sentam solere oculis, fama est: hominum,iumentorum,
fluminum, nemorum,Volucrum: ferarumque;nulua penatus manuantificis sed natEradi. In annulo sa- ne regio sui Solini verbo utarJ non impressis, sed ingenitis figucis. Μusiae nouem dc Apollo erat choreae nobilis citharista; sparsis ita, nexisque invicem gemmae notis, stot imaginum, in eam paruo spacto, Inaqupoque suradiscerneretur insignibus; praeclaris ut ei erui annulus; addiditque gratiae, . regis nomeno Pluriseiram fiunt res illustrium,
Sed quid, oro illi contulit Achates suus,an bello inuictum, an non dicam mortis, non hostili gla- dio,sedam , qui,d foeminea etiam torsit manus . exemptum feci te Quid inquam,vel hunc Pyrrho profuit habuisset versoc nocuit caruisse Fabricio, Curioque; quibusilla victus atque Italia pulsus
. est ducibus 3 Amrmaere ausim neutri horum vn- . . quam s uru animo fuisse ut horrentem galeam rigidumque nec auro,nec gemmis, insignem gladium, annulo. regio permutaret. Sic mollia quaeque despiciunt viri fortes; quomodo Vero annuisum regis ambirent, qui sola virtutis fiducia re- gem irrum,& regias opes,regnumque contempse. xant λ. Contra autemIos,animorum dissidentia,euncta miramini, dc, quasi beatos factura,concupiscitis , virtus sola contemnitur. Est & gemmae alterius fama vetustior; quam Samiorum Tyrannus Polyetates habuit; ferunt fuisse Sardonicem. Is lapillus inter multa pretiosa,diti simi..hominis pretiosissimus habitus et quamobrem,' qui
162쪽
v TR. I Vis QES O R T. δ I B. I. ari qui nihil unquam sensisset aduersi , palam obse-
quentis , dc clanculum insidiantis fortunae inuidiam placaturus, nauigio in altum prodiit,annulumque ipsum,in quo gemma erat, manu propria demersit. Vel sic saltem semel doliturus in vita; . visus sibi callide transegisse cum fortuna, si tot laeetis hoc Vnum triste pensaret. Illa vero, nec falli
facilis,nec mulceri,mala bonis aequa lance cona inponens, plusculum exigebat pro diuturno fauo-ώ re, breue quidem, sed praedurum; ut qui per omnem vitam felicissimus sibi, atque aliis visus esset, in morte miserrimus videretur,essetque miserrimus: hinc vitiis, hinc suppliciis omnibus v num caput VI gentibus. Itaque,velut oblatum
respuens s 5 fortunae ludos 4 pisce quodam inter nuncio, qui tunc ore annulum excipiens, captiisque illico, mentaque eius appositus fuerat, annulum illi suum, non sine quodam spectantium stupore restituit.Eam gemmam multis post seculis Augustus Caesar, dc pretio tactus, & miraculo, in seria aureae coronae ad aede Concordis dedicas. se fertur. Hic rursus interrogo; quid hoc ,Vel tyranno profuit habuisse,patria assii genti, vel Pythagorae obfuit caruisse commune sibi cum illo patria,
di domum propriam, dc amicos morum eius odio relinquenti λ Nempe tyrannus illo patibulo assi-xus,omnium iudicio cum summum supplicium patere tar, maiore etiam dignus erat. Iste philosophus in pace obiens, pro Deo cultus; domus eius pro remplo habita est. Τantum interii lius gemmam atque huius pallium interfuit. Neque vero seu Polycrati tunc Sardonix ille , ne morsu volucrum temesus in cruce marcesseret, seu modo Ioanni Galliarum regi, ne acie victus in manus homum deueniret, suus valuit praestate
163쪽
earbunculus; quem die illa in digito eius inuem tum , ereptumque sibi, dc post annos ab amico
quodam, orbe alio redemptum , remistarique, Cernere fuit; ac tangere rem p reti j infiniti,sed nullius emcaciae,nulliusque operat: nisi cuius, Sc reliquae id genus. Gemmas enim lueidas non nego,ne sensui contradicam. Nego Vtiles,nego Ullam vim habere,nisi illam,quae vulgo etiam fertur. P . sunt seras auarorum quoque diuitum eonfringere,atque arcuIas exhaurire. Vtcunque
in pretio sunt gemmae , haeque animum delectant. Atqui dementiae summae est,miu- tam curam rebus impendere , quae, etsi aliquid videantur , in se nihil sunt. Hoc est enim e rore oculorum , ac praestigio delectari. Quia in his laboras quae ,, non dico , felicitati noti conserunt; sed nec miseriae detrahunt. praesem
tes , neque contrario, absentes. Etsi multa equidem hie a multis, & mirabilia scripta sint, non Veritati rerum, nee utilitati legentium , sed stupori veram dantibus 3 praecipuaeque a Magis, qui his nugis libros integros implere s tantum erat otij J potuerunt. Mihi tamen hac inparte cum Plinio secundo plane conuenit,&seripsisse
eos ego quoque non sine contemptu, & rta generis humani arbitror 3 ut, & stultam credulit tem vanis opinionibus implicarent , dc seipsos nostris ineptiis oblectarent. G U.Dejector gemmis , quibus credibile est aliquam vim inesse. Quaenam illa sit,audisti:ut si alia,quantulictamen illa est,mercatorum ac striptorum coli ta mendaciis, non Graia tantum arte confictis, sed vestra etiam assensione auctis, atque firmaritis; quae multo est satius vel prudenter arguere,
vel marnifice cum aere , quam callere --
164쪽
nia gemmarum pretia, Virtutesque,& vitia. Hic enim a Plinio scuius multa placent J valde dissentio. Ille quidem falsas deprehendendi artes se a se notitiam quandam pollicetur, quando, inquit Etiam luxuriam aduersus fraudem muniri decet. . Mea vero sententia, non munienda neque arma da luxuria est. Sed inermis, & sola, circulatorum inter armatas acies deserenda, Ut circunuenta ta-ius,&illusa, quando aliter non potest , saltem damnis,&fraudibus castigetur.
IV uat gemmis bibere. Cavari gemmas ad po
cula, luxuria vetus est: non Vitrum modo, remfagilem, ac profecto pulcherrimam mundissi-niamque despiciens,sed argentum, ipsumque auiarum, humanae olim cupiditatis Vltimam metam. Inuentumque aliquid, quo auaritiam luxus excm 'umet. Non fiat digna mali causa. Vidit hoc Poeta, dum diceret. Hie pεtit excidias Vrbem mistro ue penates: gemma bibat Sarrano dormiat ostro
Malum ingens, nec iustitiae tantum, sed hum nitati obvium. Et ut scires unde ortum , addidit, . Ut gemma bibat, En ciuilium par furorum causa, ut cum calix argenteus diuino cultui satis esset, aureus humano usui parum sit, nisi prasium faciete periculo,gemmae etiam,peregrino artificio,ex- cauentur, quibus bibat infelix homuncio; & polluta mendaciis,atque spurcitiis labra, iucundius
165쪽
interpellate metu,& apparatui operosa, Sc custodiae dissicilis, Sc saluti anceps, dc Venenis apertiab. ana. Verum namque est illud aIterius Poetae,
G. Gemma bibere gloriosum reor. Super. bia dum se attollat, nec descensum cogitat, nec ruinam: care libentius bibitis, quam secure am-.bitiosε, quani sapide. Sic vitia vitiis vincuntur &- gulam parci iis aliquanto sollicitat vini sapor, Faminῆlemiam scyphi color. Obstupescitis ad gemmarum radios: hunc stuporem nullo non pretio aestimandum arbitramini: non tantum pecu. niae,sed virtutis. Nonne enim ille Virgilianus e uersor patriae , hoc ipso ὸ de quo loquor , pretio, - gemmam quaerit, iustitia, scit. dc pietate, properans his amissis,illam adipisci, & ut gemma H. bat,ciuem,atque hominem obliuisci λ GA I rusta benter gemmatis Vtor e Oculis.' A Est fortasse a. . Ita desideri j tam intensi radix,neque solus fulgor aIlisit , sed aliqua latens virtus. Nam quis om- , nes gemmarum vires,atque VirtuteS explicet ta,dico, si omnium, quae de his dicuntur aut scri- . huntur,pars septima vera esset;sed nec septuagesima vera est, neque prosecto ceruefima. Quod . s ut Plinius ait J nuIla fraus vitae lucrosior, qui . nuretur, si Zc nulla numerosiorὶ Non quod gem. Inaeum, quam caeterarum rerum crebrior sit eontractus3 quippe quas raritas pretiosas facit ; sed quod nusquam rarior est veritas , neque etiam alicubi, ves experiendi minor copia vel maior Iicentia mentiendi , vel mendaci j fructus be arior , vel impudentia liberior , vel consuetudo
nequentior. Quod, si quid ex omnibus verum Protti
166쪽
prorsus est , an illud forsitan verum erit; quod de Magorum authoritas . 1 uper illam fundata vulgi habet opinio, ebrietati resistere Amethystos Parumne igitur causς sit cur ebriolorum poculis
haec gemma deseruiat Ludo tecum. . Saepe ira iO. .co S paris. Nempe Vt hoc uni tribuant, quid aliae. meruere 3 nisi quod voluptatis ingenium fuit, utricum gustu bibentis delectetur risus, atque hinc illinc sensibus delinitis , ambitiosior, laetiorque sit ebrietas. Hae elini fallorJZc verior rei huius, dc incertior causa, cum in reliquis tum in hacipsa quς aduersus ebrietatem, quasi belli dux eligitur, de qua triumphare sobrietas sola potest , uti vino
modico , iuxta illi ius consultoris optimi sententiam, eoque ipsonon ad voluptatem, sed ad utilitatem dc stomachi aegritudines depellendas, vino inquam exiguo, bc fragili tym phisque perdomito. Μeri autem potentis incendium, atq; impetu, seu fuga euadere, seu aquarum diluuio extinguere ac frenare. Scire & meminisse in vino magno, ac feruido potuque crebro & nimio multam pudoris ac doloris poenitentiaeque materiam inesse; eam quocumque te Verteris oculis ingeri,neque a quoquam sanae mentis posse dissimulari. Hae e sunt arma contra monstrum Hlud utilia. Qujs hie Amethysto, seu gemmis omnino ullus est locus
Mentiti sunt id Μegi,fueruntque qui crederent, ut hoc iponsore sebrietatis, intrepidi biberet.Perside quidem Hagi, atque impudenter, Ut plurima;
stulte creduliam vulgus, ut omnia. Summa igitur rerum est:nihil aliud Iobis hanc,reliquasq; conciliat,quam Voluptas dimetritatibus excita, dc in-rensa sed multo maxime superbia & conditionis obliuio,timorque animi lethi fer, quo cu nil peius
hominum vitae,miror quid ita niti grλuur. Nor
167쪽
dico,virtus bonum ingens,Vestro illi iudicio, seἱ
nec vitacipsa nec salus, nec securitas,non opes,nodenaque voluptates iisdem vobis aestimatoribus luminum bonum. Cuncta haec uni cessere super. biae. Haec praeter caetera,VOS gemmarum cupIdos fecit quae semper. inutiles , saepe damnota sunt, necessariae vero nunquam. Hac hortante igitur, essectum est, Ut oecupati semper, ac trepidi,sed exculti,domorum mensas templorum instar aliarium habeatis aureas atque gemmatas ' hostiae ipsae purpureae, ac vitiatae, auaritiae, luxuriaeque amb1tionis atque superbiae eultus expositae; uvaem V S omnes,ac singulae saeuiunt, primas sibi pantes ut est dictumJvcndicante superbia. Avaritia quippe quod nomen sonat , utcunque fortassis
auro contenta, quiesceret,luxuria pulis, e voluptatibus suis: Sola superbia non quiescit, quandiu aliquid 1upra se videt; Vt quae ab mitio reru Deo
par e si e tentauit. Haec eadem vos cogit laboriose gemmas quaerere,studioseque Vel nectere, vel ea-uare, ut prodeuntes, sedentes ue in foro inriue convivio,radiantes, ac stellati, coelo semper inuuatam faciatis. Hac duce igitur ut ad rem redeam4 in habitaculo,& in veste, ciboque, & p tu, Zc rebus omnibus, quae humanae necessitati seu iucunditati Inuentae erant, speciosum aliquod, fulcidumque periculum miscuistis; eoque crescendo malum prodiit, ut ea gemmis,non modo iam uocula, sed pelues,ac Iebetes, dc mortaria, Ee ahena conspiciamus. Victrix plaun superbia, em mea pocula requirebas, omne tibi ex eadem materia valorum genus tui offerunt ministri. Neque iam minus est eommune,gemmam hos in usus,dum in usum frugum terram fodere, sic consuetudo fa
168쪽
G. Crystallinis poculis libens utor. t. f. parco iam gemmis '. concreta illas glacies excusat , nescio quid plus vitro habens: aeque enim frangitur, &Larciri nequit, nisi quod quaesitu dissicilior. 8c,vel de longinquo veniens, vel quae propinqua est,inter alpium scopulos . rupesque in uias,&algentes, tenui fune pendentibus eruenda et ob eamquere chalior, vestrasque cupiditates irritare potentior. Itaque Neronem legis infelici percitum rumore, ceu damnis ex omnibus, crystallinos duostea lices,sorte elisos,grauissime doluisse, seu quod alter,puto,Verior historiae sensus habet,ita feruidum praecipiti, dc tali suae infensum de posteris inuidentem, nequis unquam ex his biberet; manu propria collisisse. En fortunae durioris expiatio; nil inuentum,in quo grauius Leuitiae magister iracundiam exerceret, in crystallum saeuit , quo nullae tunc sibi deliciae chariores. Excusatio mi norum, dicat aliquisamitari principem sed Neronem sequi nemo Donus optauerit. G. Crystallinis gaudeo. I .Nec attendis,qua m caduca quam
fragilis delectatio tua sit: sed mos est vester ; naturae propriae similia exoptatis, elim dc imbecillitas vestra firmum aliquid, cui haereret ,& nostri melior pars coelestis,altum aliquid, quod despectaret , & optare Sc quaerere debuisset. Vtrique debilia atque ima quaeritis. Bene autem habet, iquod murrhina hodie lautitiis excessere. Vet rum furor incredibilis, eadem illa victoria , quae peregrina multa vobis intulit , ipso de quo diximus,triumphante Pompeio. in Italia,inque urbe Romam transuectus, ex Asia semen inutile , sed terrae creditum praefertili, colonisque impigris, itaque in breui actum usque adeo, ut murrhini unius RGxium septuaginta videas talenta, calicisque
169쪽
illius ab amante quodam cupide conuulsiam deatibus labrum,& miri amoris mirabiliorem exitu jut cicatrix illa nobilitans vascularim,& tamae eiusti, preri, e siet argumentia. Non igitur hac Triparti Iuxuri qua nulli ceditis aetati neque superbia minor est vestra,quam maiorum. Sed γ triusque subducta materia est : murrhinis non lum vini ve. su de ficientibus, sed ignotis;pro quibus noua Dixuriatipccies inuasit. Auellanae radix ad pocula Mnerosum lignum, ipsam me cicatricibus hon standum furor nunc praecipuuS Galliarum . Vene- sunt hos in usus nuper arbores aliae peregrinis nominibus aduenta & nothis, aliis atq; talis. sed eadevanitate;venientque; nec Vllus erit nouitatu modus, donec vestris poculis murrhinorum- iactatis victa sit. In uno Plane,fateor. auorum ceni itis insaniae, quod dii hic cinos nullo usu; la sed habendi libidine iturabantur,iliterque delicias numerabant. Vnde & Nero ipse non principum 1 iodo, sed hominum saeuissimus,male dilectae, dc peius oecisae eoniugis flavos crines' hoc iub nomine eeuritu uim meditatus eximium adoptasse legitur,cax-mine edito, Fuit namque quod stupeasJ trux il- Iud ingenium amicum Alusis,in quo illos, quod aurei viderentur, succinos suos dixitι o feroces, at que infaustae blandiriae decorumque, & Iauda. t um caput, calce impia adinseros detrudendum. At vos sticeinos, & habetis, diu pernitis,aut certo modestius colitis,&parcius aestimatis. . De Gemmarum Rηis. DIog X X XI x. .
In Ma tis rebus miramur aeum ina mentini Noscere nec rerum discimus artificem.
170쪽
non inficiorJ ad nattacae decus quidam artis ornatus,& minutos in Vultus inque signorum usum gemmas sculpi. Subtiliora quidem inter ingeni, opera numeratum ubi Sc Amethystus inter lapides , vel impressionifacilis, vel iuccessii prosperfui perhibent uti inter artifices primum sibi Pyrgo teles sum p sit nomen : eo quod Vnus Q.cunctis, Iui generis idoneus Alerindro visus est: seulpen dat sui oris imagini: qua postmodum diuus Augustus usus est , cum gemma illa , qua erat uti solutus, iri iocos hominum abiisset , ut Sphinx aeni matica diceretur,ita ut praeter exactionum dissicultates, ipsa quoque signi perplexitas verecundissimo Principi parere videretur imiidiam. Huic proximus , Vel ingenio , vel aetati Apollonidex fuit & Cronius post hos , magni nominis, , in
hac arte, Dioscorides fuit; cuius cum opus expri- meret, nomen siluisse Plinium miror. Hic est enim, qui ipsius diui Augusti sculpsit emgiem, qua
ad extremim,& ipse durn Vixit,& post eum,multi principum usi mirea eΙCaesarei oris venera-eio,vel admiratio fuit artificis. Et nunc ego tanto de gemmis habito sermone,quas seu natura integras, lidasque volaptatibus vestris exhibet, se a ars cauat , quaero eae te . quanto amplitis delectare animum deberet, sine pretio , aut labore parabilis splendor aethereus Z Immo ne is quiadem sed qui huius,&illius fons,ac principium lacis est. Rutili Carbunculi, irides Smaragdi, re-;xiasaphyri, candidae Μargaritae sic alliciunt, nee
solis fulgor,aut syderum, nee terrae viror,aut arboxum,n serenitas aeris, nec candor nitidus tansit Aurorae.. Stupetis facies manu hominum gemotis insculptas, nee artificis stupetis ingenium,humo vero nequeulum M Iamini , totque iam