Commentarius Ioannis Grammatici Philoponi Alexandrei in Aristotelis Stagiritae libros tres De anima, Gentiano Herueto Aurelio interprete

발행: 1558년

분량: 222페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Quare nec similia Atqui conueniebat. Dicere mili a mili cognosci, cui Empedocles, ter ram terra cons eximus, e siquis alius hoc dicit, multisquiisdem habree absurditates, er dubietriones iam probatis est:

maxime autem conuincetur ab eo, quod mine dicendum est.

Quod enim nunc dictum est dicit,n .eo,quod nunc dicendum est.Significat aut id eu,quae subumgitur, causalis coitinctio, enim. Quaecunq; emm παSi enim I pterea dictu sit, Na terra terra conlpeximus,quodsimile a simili cognoscaturi oportebat m,quae terrae magis accedunt, eo magis cognoscere: nunc a tem contra fit.Eoram enim,quae in nobis in unt,quae terrae plus

participant, pili,ossa, Cr ungues fiunt penitus insensiles. Cum sunt aut omnino insen iter curam est, quod nee similiabenistiant. Atquisensitiva quidem esse,ismaior terrae cognitioinm habere oportebat si simile a simili cognoscitur. Non est ergo hae uera oratio. Si quis autem, quod nune Cr quod i dictam est, audiat, pote rael id quod proxime di tum est subis audire: nrinpe non posse 1mile a simili pati, esse autemsentiare, uter Uis videtur, moueri impati, maxime contumuerit id quod dicitur, simile a simili cognosci. Sed, ut dixi, quoniam subiungit coniunctιon , enim magis uerisimiles mi ut ad ea,quae abiunguntur, sicat. CFad nunc dictum est.

Ad laaec autem, numquodP principuimagnorantia magis erit quam cognitio. Unumcmni viuina quodque cognoscet multa autem ignorabit: omnia certe alla.

Si enim terram terra constex m*s.aqua agum: unuquodq; ergo priricipium unam cognoscens, plura ignorabit. Currestrarantiae potitus quam cognitionis causae sunt et enta Via detur autem hoc argumentum non ad osurdum oration de ducere, sed quod hanc opinion consequitur, dicere. Quuenim absurdi 1 unum quodis unam cognoscet,ignorabit aut alia Tactus enim cognoscit quidem tangibile:uhibile aut craudibile, ta odorabile, g tibile nouit no et alii sensissimi

Iiter. Hoc aut argumentum uidetur Crin micitia magis

ab urdum, tendere: de qua,quae sequuntur,dciirceps ubiugii: c propterea in abis ciment: praesumptum esse, ut quod consequens est,m micitia quos in erat.

Empedocli autem cucnit, ut deus quoque sit stultissimus . Solus cnim clementum non cognoscet litem imortalia autem omnia. Ex omnibus enim unum quod P. Et hoc iniquit, ab striam Empedoclis opinion sequitur: quod Deus illi est insipiratior rugis T concretis mortalibus.

cum erum omniasnt ex quatuor elementis composiici C praeterea ex lite crumicitia C propterea omnιa cognoscit, ubeomnia principia habeant Sphous,quem deum dicit,cta litis non sit particeps, eam non congnoscit. Is enim apud illum e secundum amicitiae potentim, T dominationem P dormitia i ,ci sint ex omnibus et entis omnia cognoscent. Et ideo, isquit. in terra terrachi eximus,ci visus moreq; mor, litec contentio tristis. Nonnulli autem in micitia deum accipitabant,quΘd deus,sum dicitiis aut est ei micitia, lit , ut quaesit contrarisinon cognoscet. Curre insit pientior erit illis compositis,et quae em cognostunt.Si quis autem dixerit, ad nec reliqua et enix sciet, adhuc insurdior erit oratio. Esto aut alia et ent, icitiam cognoscere,quae in se habet eo,rsim numquodq; ut cripse cognoscat siquis Cr hoc concesse, ritet rari quoque essem se inuicem, lit quum certe in seipsa non babebit. Erunt enim simul contraria, quod fieri non potest. videtur aut ,quid sphero,id est apud eam deo, α

positio est,esse conueniratior pulchre aut notauit Alexa derbane esse probabiIem argum ration . Non enim infiapientior est deus qui deteriorum non habet apprehension Melius es enim ipsasola meliora apprehendere, deteriora aut non posse intelligere. Omnino autem quam ob causam non omnia, quae sunt, habent animam utiando quidem quodcunque est, vel est et cmentum, vel ex clemento uno, vel cx pluribus, vel o milibus. Necesse est enim aliquid unum cognoscere. vel aliqua,Vel omnia.

Maxime quid .Si enim et enci anima omnia autem,quae sunt,ex et entis sunt uel omnius uel aliquibus . uel uno ut

glacie ex una aqua omnia esse animam et scisitiua oportebat, C unumquodc copositum corpus, uel omnia cognosceresi ex omnibus sit elementis uel aliqua, sit ex aliquibus uel unam si non it compositu sed ex uno et rato,ut glacies.

Dubitauerit autem quispiam , 5 quid est,

quod a viait Materia cnim clementa esse videntur Illud autem maxime dominans, quod ea continet, quidnam est fieri autem non potest, ut sit aliquid animair stantilis, ec quod ei imperet. minus autem fieri potest

Ut mente a Quanti anim j et ratis dicebant,ea autem discreti sunt,et materiae rationem obtinet. Aquidon non et elim simpliciter dicebant animam, sed ex et entis: quid est, inquιt. quod unit haec discreta et enta quae ad generation anmc numiunt i quid huc una est an a ex pluribus est et mussitatergo,quod eius unionis causa est anima est. Di quibus autem est,quod continet, T quod continetur, tu ra prius e nulια est id, quod continet eo,quod contιnetur. Quare,si incomposito, quod continet, C dominatur an a est,ea mim egressa corruit compositum QAH aut contiuet, id crina

tura prima partes obtinet, in ergo prima partes obtinet. Et enci autem,quae exanima union labent, Creontinuitant .posteriore loco sint. Quare mima j et entis princiis pullari in il enim, quae ex materiae forma con D:t, princi . palior, Crnatura prima forana est. Propter eam enim est maisteria.Sιquidem illa propter quod hi mee uero alicuius gratia. C ad eiussusception accommodatur, C componitur apti tu i materiae in animatis autem 'ma est anima Natura ergo primum est anima illi autem dicunt omnison principia esse Iemmta crem,quod continet,umpe animae, qua contin tu

et enta esse dicunt principia Cr causas. Sic autem luerit aer

gumentum. Quod mo e dominatur, continet. Anima aut maxime dominatur. Ipsa ergo continet Q nod continet,pri

e alius it. Anima ergo 1 principalior No Iunt ergo element om itum rerum principia.feri autem non potest, ut fit Gama aliquid melius, Cr quod ei imperet. Anima enim hoc qui d corpore, praeterea aut CT stiritu es pretiosior: μιι mente non e tantiquior. Mens aut animaer pretiosior est. C antiquior,ut quaeseparabit labeat substat . Omnium ergo secundum naturam mens es principalis ima m. Quomodo ergo dicunt di Imrari s Rationi mira conmtaneum est, ut,

quod natura est pretiosius, id i quos antiquius. Est enim rationi maxime consentaneum id esse antiquissimum e dominans secundum

naturam Elementa autem dicunt esse rerum prima.

72쪽

D E A

im Aristoteles, quum crem anima critiquiorem esse diis

eit . clitem aut dicit ratio lem Mummianim. uicinreli iam Hie habes illius solutioncm de quo cum superius dubitasset,solutionan nomattulit, Qtfini corporisit peraturas sequantur motus vitimae. Hoc enim accidit, quando praeter nataturam homo habet . arando enim mens non imperat,qa staeundam naturaru imperiam obtinere oportet,ordine conuerso sequuntur corporis temperaturas animae Scultater. Quanto auterrimens imperat, tunc, c secundum naturm homo haribeat non amplius corporis temperatura sequuntur olmae Sacxliates,sed animam corpusseqvitur. Omnes autem, di , qui eo , qtiod anima res

cognoscat,5 sentiat,ex elementis eam dictit, re qui, quod est motivum in i me,non de λmni anima dicut. Nos enim omnia, quae sentiunt,sunt motiva. Cernuntur enim quae dana

animalia secundum locum stabilia.

cum eos qui de anima dixerili, in tria diuisi set: c in eos, qui ad motivum est απunt: c eos, qui siti uiuam et eos qui incorporeum. Ur a quam Iibariam ponsentim seorsum conlis set ut iam enim dixi, unusculusq; hm ho quidem admitti illuit uero reprehendit m d enim quod mouet,ta quod est sensiuium animam dixerunt,er quod quam maxime

esse existimauerunt incorpoream animam, admittit repreahendit autem hos quidem, quoi oportere exist averunt,en. t d moueancr,moveri: it os autem, iu)d exprincipiq; Oedicauit,eo,qubdsimili simile cogitobcitum i os vero, quθd,c

orporeum recte imaginati oscnt, suam sententiam non telanuerunt sed ad subtile corpus delati sunt. Haram ergo opinio an cta utramquans seorsum, risset C qua unamquos

. osurda sequerentior ostendisset,nunc aduri sus omnes commuis nem quanis consurationem intendit. His enim,inquit, omnitibus euenit, ut non de omni anima di perant. Et qui corpus ma a ἡ Osuum eam lixerunt,uel subtilis cim,utris em moest tu exdrimentes C frmam imponentes,nihil neq; de planuli seu urgentiva inima dixerunt,nes de eorum anima,quae intersen illac uegetabilia media sunt,quae ἰαο φυυα id est puririmina appellantur coram inlis maci motu βrmam no capit. nihil enim eorum secundum locum mouetur. Et de plantis quiadem cibum est Videri autem posuit Crula mima moueri, vis longiae. Non est autem hie localis motus nes enim locum mutatis ueluti quaedam contra tio. Motum item accitipiebant illi qui licit ex loco in locum mutari secundum res totim. Eorum rutem sunt immobilesintegritates seu ut ridicum,

totitates. Qui rem ad cognitium C se itiuum, e ipsit quos de urgentisa nihil dixerunt. Plantae enim animatae quiadem sed nullo sunt sensu prxditae,incognitioim expertes. . Atqui videtur eo solo motu anima moue

re animal. cumadiisset quod, qui ad uim motivam respexerunt, non de omni anima disserimi. Neq; enim de plantarum,nes de planranimoram. Quae quidem plantanis sensa quidem partem habent.motu autem,qui secundum locum fit,carent nequis dicat,qubd Creta mouentur. Alterantur enim, C augentur Crplantae,ta plantanima . proptσω addidit, eo solo motu dico initem eo,qui hi sectam locum,anima mouet animal. Si ergo eo solo motu mouet animal qui a motivo eam definiunt ton de omni anima dilamni.Quod enim alteratio, nauistio non sunt imae motus,ex hoc mant i tam est, quὀd cr inanimam augeatur,ut lapides, malterantur,ut omnia, quae sunt in generatio ane. I Iotu autem,qui est sicundum locum, qui rix seipso est,c secundum mpetum sit, sola animaliam xentur. Preterea

illorum unoquoque motuum tun i, quatenvi est animalom, mouetur, non tameti ab anima, sed quibusdam externis.Vel enim a sensilibus: uel ab intelliga ilibus uel ab eo, quod aggre gat,c alget: munium anun 'iridem certe, quatenus virimatum. Eo autem quili seca dum appetitioncm, non quat nus animatum sollam, scidia, mimo cri uidetur.

Similiter autem e quicunq; mentem, ecvim sensititiam ex elementis faciunt Cerniliatur enim A plantae uiuere' cum neci localis motus sint participes,neci sensus multa quot animalia cogitationem non habere. Pon,quam ostendit,quomodo, qui cra motu animai d tantunt,non de omni ei: in radicunt, rursus,:ὶcndit, quod rq ij qui ab eo, quod cognoscat, eam definiunt, de omnia serunt.

Tanqu tras Iura, C mentem eandem au:mam dicant, qui ab eo, qu)d cognoscit, ea definiunt, e ea propterea exelcmc tis coiistituunt, sic dixit. Sic enim dixit perte quidem emo, critas Visus hi autem dicere crinnaxagor.is. Neq; bergo de omni arrima dicierunt. neq; : m de illa fixerint, quae sensum c mentem non habet. Ea enim sunt, quibus aninia cognoscit, mrns,CI sensia. Hi ergo nec de ultima egentia di scru ue Nos cnim latus sentiunt. hoc solum commune es C ijs, qui motiuum,c is qui sim alia uni dicunt. Plantae enim nequem uentur,neq; sentiunt. De pluribus autem di serere uitetur,

qui sensitium dixerant. Comprehendunt et nam plantantisma,qur ab iis qui motivum dicunt, noli comprehciidebantur.

Aduersus eos dulciu quiliam dubitauerit: cur, si ex temetricii anima, ut cognoscat .aliae quidem animi sentiunt, cogi t: aliae uero solum sentiat Hoc ipsum c aduersus eos,

qui motiti dicunt,dicere conuenit. curia. m. ta eadem striat r aliae quidem secundum lacum meum: ur,aliae non

Si quis autem haec quo* conccii crit, A po

suerit mentem aliquam anima partem similiter 5 vim sensititiam, nec sic quidem de Omni animam uniuersum dixerint, ne P de to

ta, neq, de una. id esst,eti si concedmus omnis anime partem esse mente. c uiuiso illum,uelma quam idcia sit, uel tanquam hae sieroncurrant,ut ubi sensus,illic quoq; mens it ut dicere uidebais tu othagoret,qui in quodlibet corpus animam traducebant: sed ne sic quidem de omniarima disseruerint,qui ex cognitiotine eius substanti definiant Vegentiae enim non insitum est ut cognostat,uel scutiat. Nes ergo de omni, neq; de uitiatori.s: enim vel in imeoinnis anima C mentem C sensu habet sed e habet nutrit via,Cr auctiua π generat vascultatem,quae aliae sunt a cognitivis ictitatibus: G quae muni estitu tumidae in omnibus ii sunt,quae anim habent, de quibus nihil dicunt.Sed nes de ea,quae sisecunda loc*m motiva.Q re uel in omni animato haec sint. Illi uero de eis nihil dicunt. De nulla tot disserunt.Taquam enim una quaepiam et in tuo quos iii liuiduo anima, quae pluribus acutatibus vel partibio utitur. De quibus,qui non disserunt,ne de una quidem tota disseruerint. id autem 'r se est eius, quod contra occurrebat, solutio. Nequis enim pro ijs,qui J,quod est cognitivum. ianimose ponunt,rel iactis dicat,eos non de omni anima a qui sed de hi una cuius totius proprium es cognoscere: ideo dicit, ubi ne de una quidem tota loquantur. Hum cum nima non ton secundum seipso est cognitiva. In ea nisi in C pars animosa, qam rapibilem appellant, C desederatiaua,Cr egentiva. irarum nuda et sensus particeps non m gidiorini humana dissavcrant.

73쪽

Hoc autem es quo leuenit , quod in iis,

qui Orphei serutur, versib dicitur. Dicit citi animam ex uniuerso ingredi respirantibus ventis latam. Fieri autem non potest, ut hoc plantis accidat:nec nonnullis animalibus, si quidem non omnia respirant. Qiis Orphaei strantur dim. Nec enim Orphei esse uidentur,ut ipse in libro de philosophia dicit Uus enim sunt placitam, autem uit melius nomen adipisci contigit illi ergo dicit, quod animaduentis ex uniuerso lata, ab animalibus reis stiratur. Qine Thoc non de omni anima dicitis non enim

omnia respiro animata. Nes enim insem: nes plantae Diacunt autem hos uersus per rei irationem quidem denotares scept animam corporisba itudinem eo iad resturatio inis natam calidum refrigerans ad commosscirationem deducit veros autem dicuntjucultates quasdam ignificare, per quas ad generationem deducitur anima ex uniuersali preatione,qua a particulari e corpore Cr generatione liberata exercet.

Hoc autem eos latuit, qui sic existimaue runt,si quidem oportet animam facere ex elementis, nihil opus esse e omnibus. Alteramna pars contrarietatis sussicit ad seipsam iudicandam ct oppositum me sto enim ipsum Incuruum cognoscimus Amborum enim iudex est regula. Incuruu autem nes sui ipsius, neu redii.

Lutuit,inquit eos qui ex elementis anim. sciant, ut e gnoscat, quὀdex omnibus nihil opus ni sed ex altera contra riorum parte eam ficere satis erat.Alteram enim contrarioruad seipsam cognoscendum satis est,qu)d aptum sit,απροβα

tum conueniat,Cτ contrariumst priuationem, quod non fit apto appositum conueniat.Sicut habet, inquit, in recto CT incuruo Recto enim rectam cognoscitiar,qubd appositum

conueniat: Crincurull,quod non conueniat. Incuruum autem

nes sibi onuenit: est enim incinuum indefinitum nec omniam conuenit:eo,qubist indefinita incuruitas: nes reho Sia militer ut cognoscamus ignorantiam,non est nobis opus igno ranti edscientia e seipsam nouit Cr ignorantiam.Similiterim risiu,er caecitaue sed hic eo,quὀdsecuia dum habitu er privatione est oppositio meritὸ solo habitu opus est ad utritiss vitionem.Quoniam enim indefiniti est priuatis Der nihil aliud est,quam Θrmae absentia merit formae cognitio e eis ius, τ priuationis 1 cognitio. Hoe enim est priuatis,quod noest habitus. in contrariis autem utros firmaro,em definita halabente naturam ad cognitionem non est satis dicere, quod non est hoc.Si enim ala scirem,nigrum autem ignorarem acin

de diceret quilia, ad stru est,quod non alba.albu quiadem uidelicet imaginatio tolleret, in indefinito autem demiseeps esset,sicut in priuationeinon habens cui inniteretur. Oiportet autem si quidem hes enda est nigri consitio, eius natu ram imaginatione circunscribi Forte autem quoniam crini clementιssura alia quidem activa, vel potius 'mi is grus, Craematiauer. magis materialia Cr pastu At terra, e aquae

quaesecundum formam sunt ordinari,quae emactiva ad subsuistiam mi e satis erant.Ηis enim alia quos eognouisset absenistia. Ex anescetis ergo eriouenientia acceptum est,quod distitur.Si enim ubi firma est,c priuatio,per formam C ipsam

fmam G priuationem cognoscimus. QMd autem deterius

est,in contrarῆ materiae ration ,er priuationis obtinet.ALtero ergo contrariori uod adfrmam proportioncm crrationem habet, erum quos curii semus,l od cum pria

tione conuenientiam habet.Nunquid autem,et ix umionatraria,aimborum cognitionem alteram nosse sufficit,siquidema est contrariorum disciplina Quando enim contrarium dirixero,clarum est,quia προ tuas cognoscam contrarietates.

Q recti sciuerim,quὀd albu uisus est discreti m et disgre,

νιμω hoc s,uidelicet,eontrarium quos novero. Discretioni enim σχέgregationi contrarium est concretio, C congregatio: Quod insalbo contrarium eist,concretia m C cogregatiuam erit.Qgnes in aliquid incid , quod concernit C congregat: etiamsi id non nouerim,eo, qubdatam sciam, quod discernu Cr digregat,eo ipso noui Cr, quod incidit, senum,eoqubdalbosit contrarium.sic ergo satis erat animam ex uno es elemento:utiendi. Si enim hic est calidus C scacus,quando uidelicet in reliqua elementa incidero , qua conatrario huic modo ait Ela sunt per eam quae ad ipsum est,io

trarietatem illa quos cognoscam. Quare C ex uno elemento

Acere anim satis erat. In unoquc enim elemento duarum contrarietatum simul altera pars eji.

Atq; in uniuerso quidem eam mixtam esse quidam dicunt. Vnde & fortasse Thales exi stimabat omnia esse dij plena. Habet hoc autem dubitationes aliquas Propter qua enim causam, quae in aere vel igne anima est,non facit animal. sed inmixtis, idq; cum in cis me Iior esse videbatur Quaesiverit aute quispiae propter quam causam , quae in aere anima est,ca,quae est in arumalibus,melior est ocim λmortalior Aliam opinionem de anima exponit mistimauerunt enim nonnucti animam in omni corpore femixtam ut omne uiania matum corpus. ex ira autem opinione Thaletem quos timis

masse omnia esse plena dijsfecundum lacum existimante Thais late deum esse ubique uel quod ipsam animam dein putaret, uel diuinae partis eum se.Tale est aut aer id Arat Attilano uoue est omnis uicinia plena: Omni suntque hominum fra plena,est C mare plenum, Et portus. Dicunt autem C stoicos in hac esse opinione Deaenim corpus existimarat.Secundam locum inq; Deum ubiq; exii liniarcer Esurdum era ratione alienum qi si quide, neu corpus quidem deussit, fieri potest,quando C sensum esse incorporeum ostensum est.Et aduersus hoc quidem Aristoteis lis est instantia. Operationibus quidem certe ubis esse necesse est,siqvid omnium ipse esse demonstratur. Si ergo i adhuelligimus. omnia plena deis iris sunt indu Craines, Persaxa C rupes,tems romiumq; per ipsum,memcunq; ipse intra celat sua pectora sens . Aduersus hanc crgo opinionem, quae in univoso animam esse

dicit primum quidem dubital,cur,c m in uniuerso anima sit, .dia quid sunt animalia,alia uero non Atqui oportebat mala esse animalia. Nihil aut simplex animal est,ut elemen α. Atqui ea magis oportebat esse anιmalia. ci enim in igneerairesu, ut quae inpurioribus er subtilimbussit corporiabusis his melior silerit anima,quam compositorum. He Creius magis apparπe deberent operationes. Hoc autem, ut Geis dictum restri,quod in igne craere purior est anima, crimaeretilior. oportebat ergo compositis magis quos cppareare.Et aduersu hoc etiam mouet dubium: Q gomodo a iura ea, quae est in elementis,esse immortaliorem e meliorem ueenim ac composita simplicia quos corrumpuntur,eraltera na

74쪽

D E A

q in eis sunt minue Euenit aut Niroc modo absurdum, Oca ratione paulo aliemus. Dicere in animalignem,uel aerem,a ratione alienum est: θ nodicere animalia,cum anima insit,absurdum.

Qnoniani dixit propter qum cavs .cum ansera in elemotis in it,non sunt imalia, nunc autem dicit, quod utrinuis horum dederunt,ub vir dum,Cr aratione alienam est, quia scis clivitur. sine enim ea esse animalia dixGint,proiectior id est iudacior,C praecipitantior est oratio C quae Scile ex sensi reis fellatur. Absurdum est, . ra eis infiit anima non esse anima lia.Talem enim inesse,uidelicet,animam eis existimabant,qu talis est animalium. Decbirant temer,quae subrumantur.

Existimare aute visi sunt in eis esse anima, quod totum sit eiusdem speciei cui artibus.

Vnde inducti int,ut elementa anima dicerent, nunc dicit. Fiatiocinatione enim cor erunt,quod si similarium parti sunt elemenri,propterea totum quos, heiusdem speciei cum

partibιH.Totorum autem elementorum partes sunt, quae in Gnimalila: animam sunt: tota quos erunt ex necesidite anima

di litura pars est animata, totum aut partisimile est,totum ergo animatu e t. Propterea enim esse animari animalia, quod habeat unumquodq; potem aliquam cuiusiuis corporis, aeris, uel ignis, ut eorum,qus in eo sunt.cim ergo Za sunt ammati Di,ta haec quom merit) inrata sunt.Qns te a virda hane orationem consequuntur, Guingit.

Qtiare eis dicere necesse est anima quoq; eiusdem esse speciei cum partibus,simo, quod aliquid accipiant de eo quod in animalibus

continet, animata animalia fiunt. Si propterea,inquit,un quias est animatum, quὁd in seipso recipiat uniuersii particulam,sunt autem omnes uniuer

si partes et drini cum seipsis,cir cum toto speciei necesse est ea quos esse animata jimiliter. Greur,quae in eu est, anima reiusdem cum seipsa speciei est, C similarium paristium.Si enim non fuerit anima eiusdrin cum seipsa speciei, Crsimilarium partium,ut aer,non uniuersa in unoquom erit sed haec quidem eius particula in hoc aere,exempli causa, pars arinimosa, quae seirascibilis ista uero in illo, siderativa cratia in alio. Qisodsi hoc ira e mon erunt amplius uEris putes eiusdem secum speciei,ta cum alio Vel ergoinquisi ab eis dicatur.qubi uni larium partium fit anima rudicit: velitaqi u sit mani istum em non esse funiurium partiam, id hoe

absurda oratione deducit. Nes enim quodvis animatu omnes habet animaesii cultates:ncs in quibus omnes sunt ut hominis

bis eiusdem sunt interse lectet. Hoc autem,quὸd scilicet, ex hae oratione necesse fit esse elim eiusdemspecie anima, quae

deinceps quos sequuntur ad raunt. Aduersus hane aut is, ratione tali quoq; dimisione uti siccet,quod ferino posit,ost dentibus. Necesse est eam quae in uniuerso aere Ut enim telesse eiusdem uel diuersae jeciei. Si itas ei sam est 1i,eciei.

quoniam eo quistin animatis aliquo acris particulam recta pint,animi, furit,omnia oportebat eius ianimae partem

habere. Atqui serendo: manifeste Alsum est. Non es enim sensiuiuum eius d cum nutritiuo lyeciei uel cum aliis Et primum ergo.si aut di imilarium partium est anima , uel Gmnes eius parte per uniuersum aer seruadunt, ut in una quas corporis particula elle nutritiua Crauditu siculistas: Similiter C in unaquaq; fronde arboris vel ergo omnes per Miluersum pervadunt 'clunaquaeq; anime par aliqum aeris particuis comprehendit. Si omnes itast antae partersunt in qualibet pcrte aeris, oportcbat omnia esse similiter

ann rara,er omnia quos rationis C sensus partem tabere. irae, sempidicitis.Atquisecundum bisum est .ergo C prima.

Si aut unaquaeq; animae particula aliqua aeris partem accepit aliud a mnari oportebat alius animae part habere a quidem desideratiuaeso i m illud uero animosae aliud uerbisuistionalis aliud aut cilicuum alius. ii quid jo, quὸ aliquam eris partem accipiant, imari animalii afiunt. Nunc aut ii d Maliqua omni animalium sicultatam part habere: alia aut plurium: cr nullius solius culcitis part habet. Si quis aut dicat,quξd,eo, quia plares aeris parte in entis malibus recipiantur,contirigit ea plurium Sculatum Iium putem tabere,dicatqM hocsorte fiat, ut quaedam animae partes in omnibus, ut semel dicam, animalibus in fini quaedam uerynon.Nutritiua enim in omnibus,Cr auctiva. Resquaeueia non omnino. Et riirsu ii m sors est inter ea, quaesensus part nacta sunt,ut ridi s quid 'sit omnibus. reliqui aut non itid .Et alioqui, si millariam partia 6 ais,qwrnm roe sortest,ut imi quidem aeris partem ratiocinatiua animae Aculeas, erit,itam aut sensitiva, malium alia Non enim ιμ-t firmo in qua materiam immitti a natura datum est. Qt auctat α Miam diuisionis paristcmuer esse necessee i, siquidem animata sunt et rari: utrumq; aut ferι notrposse ostendituri. as ergo es anti

mari dicere.

Si autem aer quidem diuulsus eiusdem est speciei, anima autem dissimilarium cst partici, lioc quidem aliquid eius erit,scilicet,illud verynon erit. Qu)d necesse est secudum eorum sipposition .ei quos, Me in iniuerso est animum similariam esse partium, per haedatastruit.si enim non fuerit similariam partium, sed di limitiis

ritim eius quid Dquit,particula in hac a s parte erit icta verynon erit modsi ita estino erunt omnes aeris partes, aliorum elementorum eiusdem interse speciei quod illi motis me uelant. Eis ergo ad contrarium,quod ab eis dicitur, deduiscit. illi enim uniuersum esse enmatum ex eo cor firmabant, qu)d partes acciperent,quae CT cum seipsis, C cum uniuerso

eius m essent speciei ipse uerb expinicies illis suppositione

dij imitarium esse partium antam adstruit, quod est fontra rium. P tes citim a cris, risisivit inter se eius es eciei quod sibi Uictim iussit aer: ed men,quia non est in uno quos eadepars antris,non erunt eius m steriet. Animari enim secundam proprietat .βmmi figiarm maxime accipiunt. quoniam uniuscuius y formic astus anima est ire fit reari non potest, quantum quiem ad id quod ex eorum supposiationdes icitiar,ut δἰ iurim partium fit an ima rei necessaririb eiusdemst eciei. Iocuat upreteρ sum it Alius enim speciei rationalis pars animae alius animos seu irascibilis: cr reliquae imisitre. Quare finecesse est ij, qui uniuersum

nimatum dicunt,eiusd specieiuni . ta simillariam paristim esse disrectiae aut Alsum est: isum est ergo arum ta

Necesse est ino eam vel similariti esse par

latina,vel non esse in qualibet parte uniuersi. id est,quo deorum supposition . ita dicit in qualibet totius parte esse an i.unde et donata quae de univcrsi par tibiis participant animata fiunt necesse est anim similariu

esse partium. Nisi enim fit miretu parti .non erit ipsa in

qualibet unium parie. Qifod autem neq; similarium parti in est,nes est in omnibus.re hoc reat ostendree, ubinonnullae in eo partes apret sunt inanimatae ut lapides,C l g ,πsi milia,quamuis ea aeris partem habeant.o si ostendere eo

75쪽

tientur mimo esse elemmia,eo, quod similarium ι de sint

partium, eorum autem partes fuit animatae , dico autem eas, quae fiunt in inistralibum, eodem argumento contrWιum quoq; probare est.Quoniam enim elonentorum partes, quaesunt in animatis, eiusdem sunt formae C speciei cum totis eae autem sunt in malae: Inanimari ergo Criton. illud autem, In qualisbet parte uniuersi siue in uniuerso aere acceperis, cuius, quod animara partem haberent,eo ipso animata erant, procedit oratio . iue de uniuerso CT mandano corpore,et huc magis ab ura dum ostenditur.

Ex ijs ergo hiae di sta sunt, manifestu est, qtIod neque cognoscere anima inest coquod

sit ex clementisci nec cana moueri recte nec vere dicitur. Concludit quae dicti sunt. Ea te sunt,qu)ines cognitianam habet acultatem quθd fit ex lamentis nes eo,qubsino, uer,c ipsa mouetur sed est motira quidem c coamtiua non se autem ut illi diccbant.

Quoniam autem cognoscere est animae,5 .sentire,ec Opinari, praetcrea autet cupere,oc velle, ct omnino appetitum sit autem dc secundum locum motus ab anima praeterea autem R. audito, S vigor seu consistentia, ecdiminutio: utrum toti anim eis corum,nu

quodq; ,ec tota, o intelligimus o sentimus, Sc aliorum unum quod p ec facimus, pati

mur, an alijs partibus alia Critoniam proxime meminit, quod dis imilium specierum

sint partes animae runc hoc ipsum quaerere proponit. Quotrii enim plures sunt,e diuersiarum operationes utram ui raunasi desitui ctibilis anima secudum substantiam, ex una Gadem substaritia diuersae acultates, croperatio:ies procedunt, ut eadem sit secuintum substantiam,ta una numero tar nutritiana, Cri dilua,CT generatiua,ta ratiocinativa, ex animost. er desiderativa siqua alia animalis Scultas, uel diuisitibilis es anima,ta secundum aliam G clivia p.trtem haruoperationum unaquaq; sit Praeterea qAaerit , utrin Scalcis, per quam animalia. dicuntur uiuπe, est in una praedi larum operationum uersicultatum ut in ratiocinatione: uciscit u uel

tu aliqua alia uel tu omnibus his ut in nuda sed aliquid est aliud praeter eas quod uiuendi animalibi: caris sit. Hae sunt ergo quaestiones,quas iussi:squirit. Videtur autem hic unius subis flantiae uelle Ne animam,non hoc aperte prostrem, sed quod dubitationem mouet aduersiissententi ni, qui di iij bilem esse ponit anima, 4 Zeudit fieri non pose,ut diuersis utens puristibas ratiocinetur, sentiat,c mi pNt,C reli lias operatio nes exerceat. Nibi autein addere uiletur, ex quo possit colli si quod utra quaedam est anima diuersis utras praediectis Dulcitibus. Et qu)dantinae quidem substantiae illerentiam nouit Arii'oteles ta solam immortalam sciuit rationalam saepe ostedimus. Poria et nunc mediocres aliq:ae sentcntias addemius, hoe ipsum ostendentes. Ea autem quae hic dicuntur arripiunt, C qui tolam immortalem animam statuut,c qui totam mortalem jaciunt. π dicunt icti quidem,uides quὸd uniuersam artimavuli HeseparabilimG immortalem Aristoteles. Ecce enim dicit torem animam unius esse substantiae: uult autem mentem, quae est pars animae esse separabilem, Cr immortalem, dicere.

t. omnem ergo uuli esse separabilim C immorni siquidemius est substantiae uniuersa unima. Rursus qui mortalam antis mam volunt,dicit inquiunt quὀd una est uniuersae ari: mae subal stantia. Dicit aut esse iseparabilanter animo an G desita

derativam, Cr vegetatium ti bium ergo, ub uniuersam uuli Upe myrilem , siquidem mus 6 subplantiae uniuersa.

misit autem non sunt unius jubstantiae ammae, Crante Aristot lem declarauit Plato ex iusseri mnec pii ita se tuum crraIionis.Si enim inter se pugnant ratio C aflictus Llem autevnum aduersus seipsum non pu .it: non sunt ergo haec unius substantiae. in secundo vero libro cis defuisset Aristotelas nimam illachi seu actum esse corporis naturalis instri cimenciri potentia uitam habentis , paulopos inquit. Quid inq; non ellanima a corpores eparabilis,uri aliquae illis parater, i et diu illatus non j incertum. Monnullarum enim perisfectio ictus in Prmativus es partium inaram.Sciuit ergo aliquas animae partes in eparabiles C propterea mortalis. Si autem aliquae partes separabilas,C aliqua inseparabiles: hoc iras .uidclicet,ititulit. Veramenimuero nihil uetat, eo qu)il nullius sint corporis Entelachiae id est per ictiones,siue actas. qui per ictionem tribuunt. Aperte ergo Ionnullas an s parates ex hoc Ioco corpora fratra dicit in ideo inseparabiles. Hoe enim ei Entelechias a C perfictio corporis. Et sta lini rursus Iubiungit. Praeterea autent incretam ejξ, an in est corporis Entelachia ut uector navis Qq re si crinio unitam disit Etitelachiam aliquam uicini: mute: la Hi quae exterius ordinat componit,c perficit suo re tornauem si autem haec quidem separabilis: illa uero inbeparabialis cibae quidem mortalis illa vero immorrilis: G π ara, scilicet, diuersa substantia. Aperte ergo in ce n. io libro non solam alius subitantiae mentem esse disit, sed ex alias generis. ut ne genere q:ι idem una sit rationalis cam irrationali cura enim de abis animae Acultatibus quae iiii set, in unaquaeq; curumasit. bas animae, De meu e, autem,tnquit,e contemplatatiua jac: ita te,nsultum ni mani istam sed uidetur altero esse gentis animae,Cr hoc solam contingere separari, sicut aeternua corruptibili. Et iad non de diuvia mente haec dicit ut purit Alexander curum est cum enim de partibus animae quaeretaret, sint a se inuicem sep abilis,an ns,lubuinxit de metite, ut quaesiit c ipsa pars anmae Neq; uero diuinam mentem esse animae partem dixisset alioqui enim quomodo de diuina mei te, quae e Picorporibus penitiis I parabilis,diceret, continge

re eam separari Quomodo aute de diuinamV::e omnino quaeareret utrum sit separabilis, non in ad autem neque alii numentem aditos vult accedere, quam Loca conicinputti ,

ipse ei qui rursus dicit contemplativa nescient tau ab actia, o Io fine i lyrre ut Me subiecto caedem sint. Huius enim finis

bonon est. Conteriplative artem ueritas. Quinto enim ad suis pori raseipsam attollit, fit contemplativa Miluent naturam quaer s. cuando autem .id inferiora criminorat intendit, activa. cavaresi activam us est humana sunt enim hominu mactiones: Haec autem solo fine dili et aio templativa. Et mens ergo contemplatidia tarrit hamana. Q nod itaq; nou omnem a

nim unius duit, se substantiae susticiunt,quae dicta sunt erra praeterea,quae in prooem ς adieci nus adhuc autem magis

ipsum uerboram contextura prosequetes sciemus. Hic autem se Platoti uidetur opponere,qui dicit diuisam Ne animainsecti , dum corporis parte π rationalem quid .c sensiicia clucerebro esse corocati in corde aut animosam seu irascibile .i: riecore depicr. t tua.Tiqua ergo aduersiis haec se oppones Arias tot clas cir secundu corporis putes di secti esse nolEr,sed una habere colluentia per uniuersum corpus, σβι multas partes habeat sit c una esse dicit, quadoquue uni quodq; est an at. Porro critito norinqui in cerebro simpliciter existimas collacata Use rationale substantia in corde alit ira er in alio alia, sic ipsit corporis partibus diu it sed iit existimis una quie; parte alii ad aeti animae parte apte se habere,ad eas recipiedat quae ab ed

76쪽

G sunt illumi taliones sicut , e, in vi omnes oculi aeqvilito

sol in hoe oculo ni re collocatus si totiugis illuminatur , sed propter I m aptitudinem: Cr inanimator: quoq; quae sint per iciM.M.q fitere lumine, opri atione fruuntur propter propriam aptitudinem sic etiam tistimium 6 anima quo piri quibusdam partιbus magi, i ruminare, propter illarum apti tudines. Nam c ipse Aristoteles uidetur a icubi opinari ineordesiim esse imperantem animae partem sed ex his rursus exoritae dubitatio. Nunquid inmitia est animae substantia sedi Udiuersas temperaturu er corporum aptitudines in alio alias halet operationen in ocula quilem filiam in auribus auditium G ali in ulla. Quodsi ita est mani istum est quod usiua quid multis in oculo quos formaturi. auditus autem inauditiua parte emulia in alia. Q nol si ira est , meliora framabuntur a deterioribus Criniateria erit formae causcet proapter mate iam forma erit. Erit enim materia propter quod. propter oculum enim ui H.lorma autem propter aliquid Hoeaut est rerum naturam inuertere. si haec itaq; sunt absurda,ersi fieri non possunt .non in partibiis fiunt diuerse est aeoperationes,sed suntμε tia diuersae. Quoniam autem eo gnoscere est animae. Eorum quae enumerari sunt, alia quidem sunt rationalis animae,cognitio Cr opinu ,G uoltinnis alia vitatem irrationalis.sensus C cupidicis,ci appetitus,et motris secundum locum Astigio aut C eotyistentia seu summum incrementin Cr diminutio, gentisiae.Utrum soli animae e

rum unumquodq inest id est numiuid una es substantia antismae,quae cum pluressiculcites habeat. pilarer has diuersu dicit operationes .uel non es Luna substantia sed mutas habens paristes ex diuersis substantiit composita.C unaquaeq; eius partiam uliqum eaerum,quae dictae sun apprehendit.

Iam vero Muttiere virum in m aliqtio eo rum: anec in pluribus,vclitiam in omnibus: vel aliqua alia causa.

Quaeriter ex ijs non immeritb, ex quanam anhnae pote vivere animae accedit. ipse autem in sequenti libro dicet, quod est mixtae pedestris er extremae imae tiarare,dico autem in

seritiuae seu planditis Dulcitis. Nihil enim potest uiuere quod sit eiusAculcitis expers. Et ideo quae vel eius solius parte adeapta sunt,uiuunt. Dico autem plantas.

Dicunt autem aliqui cam csse diuisibilem, 8 aliud quidem intelligere,aliud uero concupiscere. Qtiidnam ergo animam continci, si est diuisibilis: Non cnim uti* corpus. Vide

tur enim contra corpus anima continere ca

certe egressa efflatur iurecsit. Si ergo ali,

quid aliud unam cam facit illud maxime anima fuerit. Oportebit autem eccillud rursus quaerere. Utrum unum vel multarum est partium. Si enim unum est cur non protinus anima quoque sit unum Si autem est diuisibile: rursus quaeret ratio, quid est, quod illud con tinet:& sic in infinitum procedit.

Noe ex loco aduersus quaestioes obiectio est. QuoniaJiuerse fiunt audinae operatiota ut exposita est erito quaesiuit utrutori anima omnia operamur , uel alia eius Aculcite aliud. Sed euonia a ratione Himu es dii tersas operationes ex eadem

si mite dicere procedere necessse est esse niuinru IScultitumimi. Q nod si ira est,in his meritὁ rursus quaerit Ut diuidiatur imasecandam eius aculciter crinalia quidem parte

hane habet Sculntem Iam autem in alia ut ea urint retra diuidatur. quot lini Aculetter. uel camina sit mr indivisibilis, diuersis habet ficulcites ut ignis qui, c minus fit, ' idem secundum substanti m Criab facit C siccat, C illuminat, ut qui mulcis habeat Sculcites C non partes. Et domum,cam unumsit secundum substantiam.diuersas habet factι fratre bo num odorem dulcedinem bonum colorem, uel figuram. Et maliis. De autem in omnibus hoc uidetur. Aduersus eos ergo,qiri

per partes issam esse diuisam secundum locum dictit. Timaeum autem ut dixi qui est apud Platon in furnifica nunc insto.

Si mim anima est secundum partes visa, necesse est partes iuta uel esse a se inuicem diuisas uel esse unita . sed si diuisa luerint inter se animae partes quomodo erit unum animal si autemum est animal, simul continetur, sibi ipsi consentit ne e esse est fanimale fculciter.seu partes an mae,quae Srmant animal ipsas quos esse uniris.Quomodo enim unionis animali causae erunt ipsae non vitiis Si autem unitae sunt ant, partes. quaenam est eis causa unionis nunquid corpus sed hoc fieri neu potest. Contra enim anima corpori est unionis causa C et corpris anima deterius. Quod autem alicui unionis causa est iu Ioiclesie melius nec leni Anima autem corpore melior est. cmes ei unionis causa. Vnde ea inquit, gressa est itur corispusc putrescit. Non est ergo corpius partitim animae unionis causa. vel rego ab aliiquo alio unitae sunt:uel a seipsas A se a tem fieri non potest,cum sint alius subiZantiae. Oportet enim iis,quod ea,quae sunt alteritu naturae unitura et S. xtrum esse cralterum ab ij quae unita sunt ut,uerbi gratia, humiliam unum esse, Halteram ab iis,quae inter se conglatinantur , corporisbus in unione enim terrae ad aquam,corporibus quidem iuxta se inuicem possitis .ijsq;.quae ex terra Crit quae ex aqua sunt, humida uero qualitate per ea tori procedete, C per seipsai et medium conglutinante subiectorum corporum unionem fieri contingit. Quae enim aliat a semel diuisa fuerint . , eo dem cum eis substantiam sortiri sim t.non a sua ipsorum natura lantur,quae ea discreverit Sed sit ea unienda sint ulteram eis accedere oportet per quod meditam eam. ad se inuicem erit,unionem habitura sunt. Fieri ergo non potest,ut partes atanimae,quae a se inuicem sunt aliae,a se ipsῆς uniuntur. Si autem a se unionem non habent sed ab aliquo alto,id rursus neces est uel unum esse e indivisibile uel mittarum esse partium. Sed

simultaram fit partia rursus quaeremiis, quaesit eis unionis eo .Et rursus quod illa unit unam ne erit.an multas crid ad inlitiitum.Si autem unum est,quod animae partes unit, id derit

an a. Et rnon,inquit,non Tanimam ex eo innam si cicinis

Si rem unionis causam ijς quae discreri sunt unam esse oporistet: videtur autem anima unionis a continentis corporica

sarrationi consentaneum est ex hoc quoq; anmani esse um quidpiam ponere, neq; tertio aliquo opus habere, quod cripsam aniniam contineat. Nihil uero ab tardi est animam, quatanis unasiit subiecti substantia diuersit uti facultatibus. Crpropterea habere operationes diuerses. Vt ignis:ut pomum: ut corpora,quae maxima ex parte.cum subiecto una sint, diuersas habent facultates. Haec autem dicit Aristoteles, non quod ei ut diximus, is placitum placeret: Dico autem quθd unius

substantiae sit anima: sed qu)d T sum reprehenderet,qui seisicundum corporis partes animam quoqi diuidebat. Neq; enim

ipse uult unam esse substantiam uinum, sed ex diuersis esse

substantiis compositam .ij quidem te inuicem unitis creonti nentibus ut earum sit unus consensus Transiit enim C a rotione aliquid acti sectus. crineis ad ration n. Quod is enim se rationi subiiciant,ri lcedant hoc exsuperiori rationis aurixilio eis accedit,cique,d ratio in proprii operationibla in

pediatur ro ex e quae est i resim sectus Libiticline pro,

cedit.

77쪽

cedit.si ergo aera est substantia anima,uter torum hominem dicimus unius substantiae. ut semel dicam, quaesunt ex materia e forma Nam itioine rationalis quid . a tota unius

est substantis ostendit, qu)d sepe inter se pugnant sectus:

ira,mquam, Cr cupidins. Nihil autem ipsum cum scipso vi, gnat.saepe enim cum ratioe magi et ira ut quae fit cilcrositor propter honoris desiderum at in partem contrarium trahit cupiditas.Si quis autem uxrat qui tes ergo, quod has diueris Dunit substantus Dicimus, quod ipse alibi dicit, In quibus hoc quidem serviae rationem,illud utrὸ materiae obtinet, non oportere in iis quaerere,quid ea sit unituram. Unionem enita non aliunde petit m.sed ex seipsis habent blateriae enim tiatu ra in uum est,ut postquam apta uerit.firmam sua bonte inlismittat, ex nul propinquiore causa em recipiat ut,exempli gratia quando erasum C politum irrum aptum Icterit ad securis uel serrae recipiendam formam non opus es ut fit aliis qui aliud.quod talem figuram strinae uniat sed haec inter se sua sponte eis natura dari sunt. Similiter I in naturalibus, ut tu uniunalus mali sic reliquis omnibus. Formatissim Crmateria sunt ad aliquid. Materia enim firmae est materies, e contra. Ons autem sunt ad aliquid simul cr sub istunt, cris, murto utur nes prius ea ese oportet:deinde nec aliquo, qd' ea unisuram fit opus est neq; enim prius per parte separatas esse patrem c filium,deinde eam,quae interse ni habitudine recipere oportet scaci primum alicrum fieri cogitatum, cogitabitur Cricliquum.Sr ergo Cr in diuersiis animae Scultatibus habet. Irrationalis enim anima materiae rationem obticinet ad rationalem Illa autem 'mae ad ip .Similiter Cris gerativa materiae ration In obtinet ad irrationalem ficii cria urgentium corp; . Non ergo in eis quaeremus,quod si uis niturum. Cum primam enim aptium uerit id, quod materiae rationem tenet ad suscipiedam 'rmam ea accedit, nullo extemo indigens,quod unbit.Sed habent domestic cr ex sua ipsorii natura insiti uitiuamsicultatem. Ueraemenimuero in humana uidem anima processerit,q:ιorbi dicitur.ct rationalis unai:,C per eam,quae cinceps sunt,uniantur: sicut in ma nete lapide, π in kr, quae ab ea inuicem dependent irreis Lustualis: cauti autem dixerit qui him in animalistus rationis expcratibus Si enim ulterium unts bstantiae partes eius, quae in eis est,anis nucii suis dico,ta irae σcupiditatis,quid erit quod eamiat quod fecimium ea sit superius Ipsa enim corpori sunt unionis causa: Oportet autem ea loge prius ab aliquo esse uni, α.Nam quomodo non unita sequentibit esse posen unionis

causa neci dixerimus alterum alieri diu: luam materis,subiici. Eiusdem enim ordinis haec sunt omnia. Etsi de vegetat illa antavra quaeramus et 1 uniuersian piscium haec unire quis diaxmi,uondam,quod quaeritur,dixit , Gupe quon uniatur. Formalem enim eius visionis causam quaerimus,non flectivam. quanam in lire ea colligauit,ut uerbigratia,corpusnatura urinaturali aliqualicultates si autem C in animae partibus aliud fuerit,quod Graiiat, quanqu-βrma aliqua earum erit Crillud anima Aerit. Nunquid auterutritu iis absurdum est, ut,

quae sunt deteriora, nateriae ratioticia obtineant ad meliora Nic in inaniri itis firmis hoc euenire videmus.elementoriam Clim 'mae, qualitates,materiae rationein obtinent ad ea ,quae

raris sunt,corpora.

Dubitauerit alitem quispiam 5c de eius partibus, quam facultatem habeat unaquari in corpore. Si enim tota anima totum corpus continet, couenitet partium nam quanc aliquid corporis continere. Hoc autem videtur fieri no posse. Quam enim parte,vel quomo

do mens continebit, vel fingere est disicile.

de hoc merit,d ibi erit siquis.si enim tori animi toton corpus continet, et alitem diuisibilis anima, crinillarer partes diuisa hi necesse est tarni: qum p eius partem alia quu corporis conlitiere.ut dicere uidebantur, qui ratiocinati in et sensiitium potestat an cerebro ponunt an imo vin in corde: Cratiam alibi. Vnaqius ergo eius pars aliqum corporis partem continebit in quo est. Non cnim,quae in alia parte corporis est pars inimae alim corporis partem continebit. Vnaquaeq; ertim pars animae, eius, in quo si est cotentrix. Hoc aute, inquit,videtur icii non posse hoc est dicere,ut unaquaeq; imae pars aliquam corporis partem cotvreat. Si enim ita est, quam,ιnquit,partem,tte quomodo,inens continebit,uel fingeis re ni di cile. Animae enim pars est C mens. Si iras continet quidem corpus anima,es autem divisibilis,e partes eiiis earito partem corporis continebit: Per atitem animc cr mens.c ipsam N partem oportet corporis aliquid cotinere. Hoc autem uel fingere iri quit,est illicite. Alia elim animaeficultata

ter ut quae in actionibus corpus commouet,uel totum, uel paratem, etiam in aliquibus praefinitis partibus uiritio possunt

concipi Hri autem,quae in operationibus corpore non utitur,

quomodo in aliqua esse parte ite cogitando fingi post, Per haec ergo separabilem a corpore men: dicit. Uydsi ita est: C immortalem: quod cr ipse sepe dixit e nos eas sententiis

in prooemio adiecimus. In hoc autem loco te xander, ἰim Mecrenuda ratione posset quod propriosi instituto cohaereis reisilentio locum praeimjt. Et ex iis ergo, quae hic dicuntur. clarum es Aristotelem alieri . substant tamenim esse dicet re, ta separabit .

Ccmuntur autem I Ianta diuisae vivere: 5 animalium nonnulla in se storum , quae candem animam specie habeant, 5 si non riti mero . Utraq; ergo pars sensum habet, Sc mouetur secundum locum ad aliquod tempus. Si autem non perscii crat, nillil absurdum. In strumenta enim non habent, Ut seruent natu ram. sed nilailo secius in utral parte insunt partes animae, Nilus de sunt secum inuicem, eccum tota speciei. inuicem quidem , Ut quae non sint separabiles totiuS aut cin anima , Ut quaesit diuisibilis. Postqui eos uerbis conli riuit,qui diuisibile secunda partes anima esse dicunt,nunc in rebus ipsi Alsum esse quod ab eis

dicitur ostendit Platae enim inquit, et insecta animalia si diuisa fierint,cernitur unaquaeq; pars easde immutabiliter bais

bere animales multates. In unaquaq; enhirmora parte est Crgeneraliua,c nutritiua, naulli vascultas. Praet rea alit crdiuisorii insectoru partes,cemitur Miaquaeq; eoru bubciis Crsentum ex mota.Si aut Het anima diu ibilis secunda partes, non ita esset:sed Het in hac quide parte sensus. in illa uerb motus.Generativa aut uel statim A diuisione in insectis corrupti est uel potetia est in uriaquas: ut ne est quide omnino Multa enim eorii fiscifeaatir omnia nongenerant. ne una Creade in hises anima prius quide numero,antequa diuideretur: poliqua aut dirui a fili specie no amplisis aute e numero Nopotes enim ieri,ut quae mavisi sunt subiectis massint numero. Catsed antio diu uiuant insectoru partes,causa inquit, est,qubd non habeant ins ramentaria partesiam me ficulntibus seruientes intestina 'rnise,uel oculos, uel os, uel eiu modi,

per quae ii quod in corpore filuit instauratur Et eiusde sunt secari inuiccita cum tota si eci micem quid , vel quae no a sint

78쪽

D E .

sint separabitis: Totius ratem animae ut i iis dii usibilis lita

secti enim partes militer aut e plantarum elusi

sunt cum seipsiis ecie quod non trabent separabiles animae si culcites .sed omnes multates in unaqvitii sunt hoc enim es itillad.Inuicem quidem ut quae non sint separabiles sunt autem Crium tota anima eiusdem l cci ci quae ante animalis diuisito,nem uerat. Sunt autem eiusdem cum ea speciei ob hane cauissum ut quae sit tota diu ibilis in simillares partes: eorum enim, quae infimilares partesdiuiduntur, eiusdem sunt specie parates cum totis. Diu ibissis autem per accides: eo enim, quod H, in quo est iuilitiirAna diuiditur Cr ipsa Aristoteles itaque cim in quibuslam exemplis id quod dicebat,agitauit 'exeraruit dico autem in plantis critia sectis id recto tramite incede re reperit. Dubinum taut quillhilne in omnibus urernosiit, quod ab eo dicitur. in aliis enim animalibus apparet cerebrum

C motus er sinisus esse causam. cerebro enim aliquid i positist sminsens le Crimmobile animal acit: Tneruo diuis , per quem in reliquum corpus a cerebro sensus uenit,Cr motus supcrior enim aer, secti nerui tota C mouetur Cr sentit in iis rior autem tota penitus utrisq; priuata est. Idem fit, si in

neruoluerit obturatio. Adhaec autem Ur irae cemiturgenera

tis ex eo qui est circa cor.sanguine Cupiuitatis autem unusitamul iecur. Ire iugeneratio e t.uel iam habet generationem.

si hi iris, ultates insubiecto corpore esse habent: emunis

tur autem non totc per totum corpus procedere:neq; enim ui

sus,nes auditus,nes; ol idiis nes gustiis: r concoctrix sicultu in quibusdam partibus praefinita est crista non. per totam pem dit: e in reli quissimiliter omnino necesse est in una, quas parte eam esse collocatam, in quae operatur Adire ergo dicunt clubd boum quidem licuitatum principia hae paristes sunt. non sunt autem in his penitus circunscriptae culmistes sed ab eis ad reliquum quos corpus perueniunt.Tot: iris corpus cum tra C cupi linteii simul jicitur. Hoc autem non satis est. Hoc ipsum enim dubitatio esst, quod unaquaeq; μα cultatum anima aliquam corpori partem sortiri 6t. qua pri, mo secundum eum,quae in ipsa colloca ess,animalem sicut ictu op rante,uc patiente, propter cohGentiam reliquilior, pra consentit et miri allicitur. Nunquid autem in plantis forte Crinsectos in eo.quod apparet corpore anima habet esses

Curre crvina diuiditur in reliquas autem ramalitus, ut quae

in aliosi subiecto.nempe spiritu, Crium secundum apti lianem rui et quando ipsum ea aptitudine priuatum fuerit, diuisum forte,uel quid eiusmodi passum ιο amplius continet

eius operationes, si autem ad hoc, uti luminetur , aptitudine opus est merito Cr unaquas eius pars quae aptitu inem Ahabet dari Hralem aliquam Acultatem magis uel solum illa, minatur, T ex eo propter continuitarem ad reliquam quos corpus dimittitur. in si iritu itaq; sic habent animales Sculcitates sit cui in arbore urgenti , tot per totum stiritum pro

cedentes.

Videtur autem 5 , quod est in plantis,principium anima esse . Huius enim sol ni communicationem habente animalia,ec plantae

Postquam eos, tui te se ferant, natu ales philosophos reprehendit, qtod non de omni anima disseruerint i et cit. Cr de omni disserit. Postquam ergo superitis dixit plantas esse animatas,ubi dicebat, iubi diuisae eandem secundam si, ciem habebat Gunam: C praeterea ubi Orphaei uersus rem hendebat dicentes animam ex toto latam resipirare dicisqubi fieri non potest ut hoc planus eueniat. nunc verb, quod Munea quos est, quae in plantis est, ex hoc probat.qubd haec sola comismum est ficultas erit 'am,Cr animalium. Si enim in ania malibus unimalus es sicula nutritiua,CT avstiua Cr genera, tiua, hae autem Cr in plantis videntur, pertum est quod e diu animam fuerint. illud autem Huius solius .pro eo, quod est. secundum eam solam animalia eum plantis communicant.

Et ipsum quide separatura sensitivo principio: sensum aut cita nil ut sine conlabet.

Propterea illud dicit,Vegentivum quidem principium si, ne sensititio esse potest: Hoc autem non fine eo. Hoc autem notinquam anima habente utra': Acultat separabiles lil enim nuperre illit, sed quod in quibus est negenti is non omnino sensus.in quibus aurem est sensis,omnino C vegeta tua. Si autem fieri non potest ut sens uasi fine naturali manis stum est quod et ipsa anima est. Disserit autem

cr de ea aqua anim ili ficultate. Qii iuuer superius quam parte ani cui . habem'ri in sequentibiis autem 'licet quod sicundurn Iranc Scutatem vivere

in ammatis a

79쪽

NI PHILOPONI

brum de anima Coin

mentarius.

OVae a prioribus quidem de anima tradi.

enim polluit in praecedet libro, sicut erat pollici

tum antiquorum opiniones, Crquid ab eis non recte dictum 6t, conlutauit quod in prooemio proamiserat cinctoe

deinceps, quae sita

bividentur, deaa ---mma exponit. σin hoc sectιnio libro de serationalibus vii ima sicultatibus dis, serit: in tertio autern de rationalibus Membiit tamen Crinhoe de rationalibros e in illo de irrationalibus. Exponit autem in principio uelati communem animae defit itionem, dicens esse rati rebiam naturalis corporis instrumcutari Datentia nil habentis. Hac arrepta definitiove, quotquot .phil opbi rationalem animam immortale: et esse uolanti, diis eunt non omnis animae hanc se definitionem. sed tantum eis genticiae Huic :im soli conuenit. Si Entelechia enim est peradictio et forma dicit alltem animam corporis,hse Entele ebit: 'rma autem ipsa i corporibus estos pirabilis curti est quoi de ea, quae ι corporibus separari nequit, loquitur. Ea est autem sola planci lis seu urgentiva. Hi autem malὰ existimaverim Est enim reuera de omni anima haec definitio tradita. ciun enim dixi fiet Entelechiam esse animam subiunxiti imI. Entelectis enim haec quidem 6 prima illa uero secunda Priama quid At scientiar. baec uero,ut contemplari Mi ergo Entelechium, ut scientiam. nyut contemplari. in eo enim. Adan:ma est,inquit,rili somn:H,π vigilia. Conuenientiam auist ex proportionem habet somniis cum scientia: Vigilia uero eum eo quod ii corucinpuri Cn.rrecti non uuli animam esse Entelechiam. ιcut est scientiae habitu eo qu)d anim in qu te habeat, quandiu uiuit animal secundam eam autem non semper operetur,ut in somnii inani fistum est, quod non de sola dieitvrgetatiua. Vegetati inim non secundum sci iam confideis raru sed secundam contemplarionem. Semper enim uegetati Mactu operatur hixta secundi ,quod rit ficu contemplari: maxime in somnis .ubi reliquae animae picultates quiescui:t. Tune certe maximie concoctiones: Crsaepe chrca res urn eas non tiolimrari motus fiunt crurre de rationali cr irrationatili potius tu. iunci uegerativa, uerit irae oratio. Secundum hilenim animas etiam dormientes sumus animati. Iuxta enim eiscvndum potentia mimam habemus quod e Lactu primum id autem ei tu scientia habet enim dormiens geometer geomea tricam habitam Contemplationem autem no itidem A si iii,

. cum c ipse definisset: mam esse dixisset, telechia, ia

turalis corporis instrumenta ij potentia uitam babentis,s . Mugit.qubdqaaruum ex definitio te, necesse et animam uel aliis qua eius partes,quatenae et diasibilis, se a corpore in paurabiles,de vegetatiua uidelicet,laquens. Quid enm nutritiua a corpores arata nutriet, vel auctia augebit Aliquartimetum nquit,hi ipsarum Entelechia partium. Denule subluet, git, verim enimuero nonnullas nihil probil)et, eo qu, sint nullius corporis Entelachiae. Quare mentem quoq; simul coma prehendit.Eum enim,ut quae circa corpiis operationes non h. beat,nes ad operandum corpore countur, ut coiitra, ut dixi,

ab impediatur, non est necesse a corpore esse inseparabia Iem Deinde rursus sed iungit, Ad haec autem incertum est, an sic Entelenia corporis est anima, ut uector irauis clarum it autem quθd hoc non diceret si de sola urgentia uerba acetaret. cotrariam autem dubicitionem extim dictis quispiam mouerit. Nunquid anima uegetari lac definitione non compreαhenditumsSi enim anima dicit esse Entelachiam non ut contemplationem sed ut scientiam, gentiva anima Entelechia est. non ut scientia.sed ut contemplatio. Semper enim operatio estiuaeri secundum operatioiffiignificatum: clarum strigo quod non conuenit cili animae haec definitio. Ad hoc dicimiis , quod nihilominus uegetatiua quos in definitione compreben.litur: dicens enim Entelechiam quae si tetscicii id omnem animam comprehendita senim dixit, quod ρmnem , Cr semper constaquitur.Qnodo enim opera in ratiotrabs Cr irratio talis antisma, Entelechiae se dicatur,ut scientia . Id autem est, ut habi

tus qui est, quod potentia quidem secundum est,actu uero priis

mam,coqubdomnis operatio a potentia , quae ei secundum habitum proceitit Habet enim uidelicet operans geometer, etiam in terram metitur geometricum habitum. Si enim nobileret, quomodo operuetur secundam eam,quem non habe iret Quare ubi operatio id est,omnino est ex habitus. Sed noitidem ibi habitus,ssii Cr operatio. Dormies enim geometer,

ut saepe dixi, habitum quidem geometricia habet operationem non habet. Si ergo plus quian operatio est habitiis, eo quod semper momnia quoq; habentia consequitur meritb omnis

finitionem dare volens,eo,quod sempero, omnia consequiatur, usus e t. Dico autem Entelechia,q::ae est secundum scientitiam. Quemadmodum ergo operantem niniam rationalem dicens er irrationalem coinprehendit, si e vegetati m. Quod tum vegetatiuae semper inest, dico autem operari, hoe

abis aliquando: Facultar quidem secuniae, quae est secundum habitum, omnibus adest, tr semper Alioqui e ipse in eonis textu utili omnis animae esse definitionem. Ait enitu, qu)dsqui tutique commune de omni anima dicere oportet, id fuerit prima Entelechia e de omni orationem extendens, πηῶd non siit definitio ostendens, propterea dicit, si quid utiq;. Hoc ergo sic disquisitum mira latumst. Iluat in his ope raepretium quirere quomodo clua in priore libro dixerit, cauendum autem ne lateat, utrum una sit eius definitio quemaadmodum animalis vel secundum una quodsalia: ut eqvireanis hominis, hic ipse Miam desinitionem tradit omnis antimae Ad hoc ergo dici,nus qubdin me ne definitio quidem est, quae radiri est. Si enim non es communigenus animae, ut animae ut substantiae, cilicet, es commme aliquod genus hoe ipsium substantia sicut neque indiuiduorum, quatenus sunt indiuidua, est aliquod comm ne genus animae particularium animaraan, neq; secundum si ieci . sed neque omnium est alia qua etiam communi syecier, ut quae solo numero differane ut animalit secundum Φαιem est aliquo commune genusin ape simpliciter imal. σhominum una aliqua si ecies, vide licet, impliciter homo. Omnis autem definitio tali et genus Noli

80쪽

D E A

Non ergo definitio Zui potest cuiuscune simpliciter aures:

sed descriptio. inure,quae hoc loco de omni anima traditant oratio,descriptio Acrit,e non definit.o Deinde neque pro se haec una ni descriptio Aequivocaru enim rer nempe animarum,per uoces aequivocas de iptioni ficit. Aequi uoca autem uoce quidem uni sunt significatione uero plura lacris se in locis dicit quia fieri potest,ut multiscora una deis

finitio. seu descriptio per aequivocas uoces detur. Dictata ea nim salubrem cibum,ta salubre piarmatam. Similiter autem furnae sectionem,ta exercitu salubre , Cysalubres una ,er pulpus. Earum ergo vocum,quae sunt aequivocae, posβαma ,inquit, tin m definitioncm per voces aequivocas tradere dicentes salabre esse,quod commoderite Hirt ad sanidit . ILIud autem,quod commoderate habet ad sanitalcm est aequiusui

cura. ueterum ut edictitium uelut ignificatiinum uelut conaseruatiua Quod si communi addiderimus,quod unicuis prisnatim inest,tunc fit seorsum iniuscuiusq; definitio ut quod ad

sanitatem commoderate habet,ut eumseruet, ut exercitium.

ne ut igni licet, ut urinae, uel pulsus: ues ut ejiciat ut cibus. Quare voce quidem utra haec es definitio,quae dicit, quod coamoderate habet ad sanitatem pignificato autem multae. Quare neq; afignata animarum descriptio clim fit quivoca,unadit:

sed plures. Entelechira enim dicitur I deforma corpore maseparabili de separabili. Et enim perfictio rigi bernator

uis ercarnis arma carnis corporis.Sed ille quide,ca sit a corpore separabilis. soli sui ipsius operatidia habet nauta perstactrice. carnis autE forma,c omnes omnino seriae materiales

suae sunt ipsorum substantis silie lorum perstetrices: sic erisso crin animalias irrationalis quidem, Cr urgetativa anima,

quae habet insepari talem asubiecto substantiam etsis subiradio ne operari quidem potest ipsam habet ubstat iam sui pera

fictricem.Sed rationalis anima non substantia, sed operatione sola perficit animal sua enim uoluntate ipsum taliter uel mIi,

ter mouet, tanquam ins rumento utens irrationali anima. Et, lucr Est a. animis prius er posterius. Ubi enim ratiotialis,dalis omnino e reliqum non ita aut aer viceversa. in quibus

a tem est prius C posterius, hoc quod communiter praedicaat raro ei genim. non est ergo aliquod commune animarum genvs.sed sunt aequivocae ut quae ab uno, I ad unum. Dixit autenon esse rationalem fine aliis ad hoc, uidelicet,animal mortale resticiens. Nam quantum ad propria substantiam attinet. αnimata ante irratiotialia animalia,c postea per se Usei test. Sed agitur deis animabus, quae sunt in his moerilibus a nisi libum. Quare ii aequivocae sint animae, aequivoca est, Crquae ignara est, earum doinitio:ta propterea non una. Undec ite,cunisciret fieri non posse ut vita animis detur definiatis,ait si quid utiq; mmune de omni nibra oportet dicere. Q siluerit autem qui iam Liss. quae dicti sunt si fieri non posit,ut omnis animae una definitio detur, cur eos renebrata derit, ni te se non de omni anima dissereuerunt Dico ergo. primum quidem quiumere poterant,quod ipse Iecit,ut si nod itionem sed communem quidem certe, Iescriptiuam ais

liqι morationem de omni anima traderent. Deinde noen ideo eos repraebendit quod non unam definitionem de omni anima

dederintsed quod non aliquid de omni disseruerint de una, quas scorsum. π Cripsemit. Postqvim enim commune hvile orationem tradiderit separatim de unaquas dicet: de eis docebit,eo modo quo di bilinit. cim enim vellet de breuistionalida seerere primi qui dem de obiectis disserit ut e mdesessu se doctu rus prius de sensilibus uerba Dit: fide uti,

Quoniam alite, quae ab aliis de anima tradita sunt quantum nusquisque nunciauit, prius dicita sunt.

Hunc propriam ut iam dicebam, de allistra opinionem ex is nit.Cr uuli primum cominem aliqua de omni inima definiti nem tradere. Prius aut ea exponit, quae ad arti issumendam definitionem conlisunt. Volciis enim ad dandam ct initio iugenus assumere, ut potius quod cum genere coveniem: - πproportionem haberet,quoniam c definitio propter praediactas causas cum definitione proportionem C conuenientia habet reram pristim merito cit diuisonem in decem praedic mendi. Necesse est enim animam,cis ex ijs,quae sunt,rebus sis, sub uno eorum ripe. Qvo iras non est accidens anima, clarum est. Nec cium' iantitas: hoc enim ostendit in i ς, quae aduertassis Timaeum dissium it ibi monstrauit quὁd omnino fieri non potes .ut aui sit magnitudo.Cr in j quae aduersus Xenota cratcin ubi ostendit ieri non posse,ut ea fit numerus. nare neq; ut continua quantitas erit,nes ut discreta Non est ergo omnino quantitas. Quod utri non es qualitas monstrauit, quando ostendit eam non esse Harmoniam si dementa arguis mentis ostendet eam non esse omnino qualitatem. Si aut nesquesita est,neq; qriantitas uix ex aliis erit accidentibit:.Ex i et enim reliqua consistunt. ergo antimisubstantia. niam

ergo est anima substantia, substantiam rursus subdiuidis in composiliam Ct implicem.c simplicem in materiam,c formam. clim τ' tripla fit substantia maxime substantia esse uidentitur corpora Amastis aute ut ad mulios homines eoru enim mutaxime cognitio te bet. Et corporii maxime substitis naturalia corpora,ea aduersa artificialia opponis, ab eis di gitati uel forte amathematicis. Artificialia aut dicit corpora, qui biis' mae aliquae ab arte accedunt,ut thronus es acus. No est enim aliqllod corpus, quatenus corpus,artificiale.cim autem nati

ralia corpora sint composita ex firma e materia in il magis substantia est forma secundum ipsam formam. id enita est, uicitur compositum.cum enim fit conmunis crvna materia, litiscretio, π,quatenus unumquodq; est, substantiae attributio ex semis est. Ex hac ergo diuisione inuenimus , quod Cr magis substantia sunt naturalia corpora,c quod in his foma magis quis materia. Hinc Crgo quirendum est,iu quonam hora, Ἀqtiam in genere,ponenda est anima Vιrram compiniri ιι edam est substantia idem est autem dicere,corpiis naturale vel fimplex. Crsi simplex utris .itGia vel omas Vestae era i vel , i inani istioribus er posterioribit incipit inqui itione

facere. Est autem anima animatum manidistius. Animatura uistem ea quod uiuat dicitur animatum Naturaeiam iris corporum inquit,haec quidem uitam habent,c animata vocamus itala uer non habent. Quare animais ij quae vitam habent,naturalibus corporibus con deratur. Eam autem ui antinam appellamus. Non enim corpus animam uacamus Egressa ni itita corpus quidem nihilominus est corpus: sed nes amplius viavit,nes ani tum dicitur. Q in jr,quae uitam hes ent, tan a non est corpus sed iuri,per quam mimari Acmtur corapositi ergo animata exandini corpore. Atqui omnis copositas statia est ex materia Cr forma.Animatῖ ergo,quod 'exanima C corpore, c quidem Ribebit ut materiam Illa uer ut formam. Si autem Izrm ut cisntineatur, incertis limitiabiis circunscribatur materi causa est: ea autem eo anima compori ea enim egro a.dinlatur,inquit corpus,C putresci forma corporis fierit allima: ipsum azi corpus materia. Q

enim anima corpori causa est quia fit, ex hoc aperti est, quia animari eoipso Jrmam, e figuram suscipiunt , Crsuam esse habent. Unde cris more posita est,ut corpora priis Marianaetia, etiam finiuila secius sint corpora, post piam O

SEARCH

MENU NAVIGATION