Commentarius Ioannis Grammatici Philoponi Alexandrei in Aristotelis Stagiritae libros tres De anima, Gentiano Herueto Aurelio interprete

발행: 1558년

분량: 222페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

Qgare nutriti scultas ab aliis separatur animae scutatibus,et nutritiua ab alis sensibus Dicet enim in sequetibus causam qui iam dixi sitim luxu fit corpus necessie est in his quae uiuunt,propter si me salutE nutritiua multatem habere Propterea crictus ab abis est separabilis, et est Tulit omnibus, s ad ea discernenda quGnimali coacti iunt, σπι salute a se,

runt,quaeq; aliuna sunt,c corrupunt, sensus existit. Sunt auteresin ilibus ea nobis conueniet ima .ex quibus costantis. Haecaute sunt sicca hinida: calida. e frigilti. Haec te metiri

sumit. Merit ergo sensuum primus est,ir maxime uniuersatalis rictus cir sine hoc itastus alitu est potest.

N hinc aute cotist dictum sit, quod anima coris, quae di sta sunt, est pricipiti. et his desinita est mutritiuo: sensititi, cogitatiuo motu.

vi omne anima immorditem esse volat,nutritiualicuit tem,e auctiva. similes dictit eis animae operationes, quas

dictit Aristotelam inseparabiles esse dicere ipsam quide certe anima. π Scultates a quibus operatione ipsae procedunt. e sesse separabiles. Anima itaq; causam esse, Cr principia harum

operatio ea dicere aiunt. nutritu ic se itiae. Cr ullarsi. Quod aΞttio hoc pudit Aristoteles sepe dictu est. Apposivius aut eta verius Alexader exponit, principi hc causam dicens esse an iram, ut nutriatur,ut augeatur.ut sentiat. Quae sunt reuera op rationes animae. Quod autem o nutritius csse itiue ficultatis principiam esse dicit animam, declarauit ex j que subiunxit.qubiis definita est nutritiuo se itiuo C reliquis: pr o eo cruod est in his circi scrip est anima: Cr in his antim esse habet. in omnibus autem,et post emam subiecit uiri motitia cin)d in omnibus, quae in sunt uidetu motus, etiam in cogim titia tu'm te, a quaestione ad inuetionem, Cr a proapositione ad conclusion I.

Utriim autem coria unumquodq; est aninia, Vel pars animae, ita ut sit sc parabile ratio

ne solum, a nec Ioco De nonullis quide non cit videre difficile:

in odin primo quos libro Jubinuit, id quoq; nuc dubirit. Nuq secuta corporeas partes loco diuisae sunt animae sicubitates .iι ut ι est dicere Timaeus,cu iceret in corde iide esse uim an os seu rasi bile ι iecore desideraticia in coectro sensititium Pelio loco nes secuiau partes corporis sed ratione rantii id substitia sunt a se mulcealiae Alia est enim. scilicet, uniti cuiuslii 'utritis definitio. Hoc aute eo te modo soluitur, quo C a principio ex plantis ita insectis .iuno nullis enim,in quit animae Diuitatibus no et dis icile videre eas Ioco separa utario spe. in diuisis enim putis in unoquoq; ramo irruenies nutritilia,c auctitia π generativa Scultate. Quare, quae in putis anima est,actu quide una est: potetia alite multae. Diuisa etinim plura in uno quoq; divi oru persem egentius animae fornia cernitur. Ante diu fione inq; numero prius una erat post diuisione aut numero quide plures Actae sunt una aute si ecie. Est eam in pUtis per totu, c in unoquoq; ramoru,cus me coueintentia,c proportione habes Enterione.quod ficor lita

sui: in quo indiui ibi liter anima habet fusi esse. Vnde cr quotania ipsa est indivisibilis in diuiso ramo ore eius Dulcites inuetin igitur similiter habet et in insectis. si ea enim diuitatur,una quodq; divisori sensitiua,c motiua multatE habere cernitur. Si aute loco diuisae essent animae faculcites oportebat sens ilia quide securi te in hac se parte in alia uero motiva. Magis autem gratia raepti in platis a Rump:u est. Est enim e .pposita, ut ostedat aliquas animae faculcite esse loco indivisibiles: pia,

te autem mahabent animale facultate. Propter generatium

enim aucti opus est propter ei aut nutritiua. Dicit προ

quod sicut in diuisis putis ii unaquas parte animalis faculias

cernituris e Cran insectis, quaestiores rabet aut male, ficti ira tes, in unoquoq; diu sorti oes4uuenilititur. in tac Iiua inq; faciunt Crea quae secunda locu motiva est ei procedet oratio.Sed in reliquis, ut tua, ditiua .gulltititia.o fac, tua, forci se aute et in destierativa, Cr animosa no itide o. ten. ere potest eas locono esse separatas. Sunt enim per partes corporis a se inuicem aperte diuisae nisi quis hoc yrte dixerit eas a se ιnuice se inis separabiles,e quod oer a cerebro procediit. Vnil, si siquomodo uerit affecta faliquid pus uiui crebra sensius expers

penitus,e immobile fit animal. Festuca enim cerebro superis posita omniis sus Crmotus operutiois expers mori. Ex hoc autem etia apertius hoc mostratur.Si enim nerui uerit obturatiose oppilatio uel si sectis aut alligatus neruus fuerit superirior qui e pars corporis sentit C mouetur instrior aut e ritimmobilis, sensus expers. Quare a cerebro omnes sen tiue facultates procedunt. Quoniam autem instrumentis opticha bent: c non dem instrumentis, cum sint diu tr aes titates: unaquael in proprio instrumerato cemitur.Sic ergo ubicitionein quispiam forte lenierit. sed non uidetur uelle Ari oteleseus esse indisi ibiles ut in aliqua parteimur, mi aballa autem ad reliquum corpus veniant: ses ut in toto cor ore sint misdivisibiliter. Sed dicunt, qrichi in stri ritu eas nult esseesitas.Totuenim per torti ictum riuidere cr audire C relio uis uti sensitibus: π sic in eo esse sensus omnes.ut in plantis plantales seu uegentiuM faculciter e in insectis tactum, emeum. motum curseeunda locu et Neq; enim inmiti mentis praeditu esse stiritur sed sicut in dolio concreta e densat aqua uel quid tu modi, eatidem figura. tuam enuas ac, ipit. te iritum ex mala in hoc corpore uictus ratione ab eis. qtii ex illa sint uaporibus densari et hinc uideri.quae sunt in sepulchris phandi mari seus ira sicut C hoc corpus est, in Curvi: eo te. quodmcile fingi poton alias quos mutari figuras.una ιι inamati Mel ictum. Et ideo ad ejiciendos tenues qui in eo sunt, vapores paula studiosiores c purgationiblis uti dictit: e tenuis uictus rationis cura agere: Cr a multis cibis absim me, qui ιllum cras, sorori ficiunt. ipsum enim iii portibus quos nutriri Sed ego a. hoc dixere m. quod franstrumentis non sit praedit iu st,iritus:

rio sub cι eta definitiotri .iquae in eo it anima. Ckm enim dixit animi esse entelechim instrumentari corporis site enim emas imis inanimatis secreuit eara enim Jrma est ente resua erno in illum ei inriti corptis .lupιs c similia Si ergo quae in hiis ritu anima ni definitioni subiicituri instrum. et is se praeditum

spiritu esse ellai aute instrumciis si praeditu neces*res cream instrumetis diuisa esse an mae partes claram eo enim unaquaeq; animc Scultas in unoquoq; stramet Iocacifico peratur. No enim in aliquo alio locati est in spiritu enim πῖὰ mo. Si ergo Hus,uerbi gratia propria habens instrumentu,noin eo sola instrinet operaturised T in reliquis quoli partiabit spiritus 'peruacanea e si ustra uerit instrumetu Si au

teni in ipso solo operat: r, T in ipso solo locatus est: cur in alia quide parte si iritus es h ibet uisiis, in ali, te operatur si iii 'rte hoc quos fictitie posuerit,etiam in illo in una parte oes inesse,sed ab illa ad reliqu. is uenire. Unde enim IK, e sic halabere mostrauerit Quod aute in uictu dictu est, hoc ut telicet in reliqtiis quoq sensibit ueruerit. Si hoc aute uerum est: necesse est secundit corporis partes animam quos fise diuis . Si disinsi mentis est praeditus sequetur quod dixi, secunda partes diuisum esse iram. Si autem non est instrumentis praeditus, animam irrationalem non coprehen et definitio sed sol iris gentiau errationalem. in spiritu enim habet irrationalis esse suum: nicti quis hoc dixerit quod in hoc corpore agentem dei,n tantam. amnet calattiam animas complebitur defui, H tio. Nes

92쪽

Nonnulla autem habent dubitatione. Sicut mini in plantis, non ulla cu diuidutur,vi uere cernuntur, a se inuicem separata. perinde ac sit, quae in cis est, anima, Entelechia quide 'nius in unaquas,planta, multaru autem po tentia. sic et circa alias anima differentias euenire videmus in iis insectis,quae secatur. Sensum enim utral pars habet, o motum secundum locum. Nili etiami loco se traim est.Demente autem dicis, ut diacet deinceps.

Si autem sensum, ec imaginatione quo P, ec appetitum. Ubi cnim sensus, S molestia, ct voluptas consequitur. Vbi autem haec,ncccs sario cupiditas. cum o tedisset insensitiva.et secunda locu motivam.ese

inter se mulae loco inseparabiles . ex his uuli colligere, sappetit ira, murraginatiira facultas finit et ipse liu illi e nrabiales. Et de via utile appetit tua ratiocirratione colligit sed de imaginativa no uid . NJ enim ei uidetur.quod se ictum habet, stitim quos imo natione habere.Qαγd enim fornicae,et muscae, et multa huiusmodi imaginatione habeant claru est. Quas enim subeant cauernata suas nor t. Vermes aute .ut deinceps dicet,no nitentur imaginatione habere Motibus enim e situr erraticis moueri.instre uel imaginatii faculciter no habent ueletus trabeat.obstarit imi habet C maxime inbecilla cra

I ra. ut ne se quide uideatur. QAod vero id qd sensum habet, satim quoq; appetitum habeat, 1inc id demostrat me enim sensum habent. iacvnlic molesti apprehensioue habet. Quo id enim maxinia docerni m it.sensus est: multorumaxime tactus. QMd haec aute aporebendit, hi quide quod molestum cIὶ admittit aute quia dulae cernuntur enita cochleae, cristrictiuae Acultitis solam sint participes, allata quide aqua extra sua te tit progredietes. se implentes: duro autε aliquo u lastero ab eis ridio .se conrahetes. Ac stogiae militer fit molesta

aliqui attigerint,cotrabatur. Quod ante iucunda est,admittere.et fugere quod molestu cupiditatis es et appetitiis. Ea aute agi rationem habere non Irrationi consentaneum.

De mente autem, Si contemplativa facuLtate, nondum est manifestum. citri dii set non discile esse uidere.quὁd nonnuta animae partes sunt inter se inuice loco inseparabiles: ta oste idisset, suis sensitiva C secadii loca motiua sunt apert inuice loco tria separ biles:dcinde σα his de appetitiua quos Scilitate collegi Pt:quonia men pars esse uidetur eius, quae comunitis unium dicitur, propterea inquit. Τ, ex iis,quae dim sunt. nihil perte dicere possimus de mete.quod e ipsa ab abj sicutati sussit loco separabilis. Non enim sicut de appetit raciocinatione collegim is .cti Cr demente ex iis, quae dicti sunt potest collia si urini quoniam ei uidetur mens esse separabilis: boe ipsum subiunxit idem aruiem dicit mente .c eius c5 temptaturam Scultatem. M. entis enim alia quidem est cotemplati ficultas: alia in actus Actiua autem fit ab habitudine quae est illi ad corispus. Curre,postquam a corpore dissolum uerit sola est conis templato non ampluri autem c activa. Ipse aut o se cruentibus dicit mentem eo templatuιam ab activa solo fineis

dinberre cum subiecto non diserant sicut neq; semen, Crfurictus. contemptitutae enim=culmi finis est ueritatis apprehensio Act uae autem boni. Quia ergo sola mens contemplativa sep rabilis: Ipterea addidi i eius collutius siculatis.

Sed idetur aliud esse genus animae: ec hoc

solum contingit separari,sicut aeremum a corruptibili. Per hoc rursus aperte alius quos sub Mitis esse mentem,

erra corpore esse separabilem, Crimmortes pronia tiauit. Per hoc autem.qad dixit aliis genus animae esse mente ostendit esse aequivocum nomen an s. Deinde quia sola mens s parabilem habet substauimaeliqua autem pinnis anima ni se parabilem subiunxit hoc.c hoc solum cotingit separ ri meis inde quoniam aequiusca est separoi. Dicuntur enim uectile

tia nonnulla esse separabilia,quae cria subiecto simul separam

tuΥ,C corrumpuntur propterea etiam subturait, quaesit separationis syecies.sicut enim nquit,aeterniam a corruptibili. Sic

erumpnquit,mens est a corporibus separabilis tr alijs an maficultatibus ut ei separabile corruptibili aeterna ecorruptistites quidem aliae sunt aninis partes, haec aute sola eliaeterna Mens.lllud autem,Videtur, non diditans dicit, ut exi

stimauit Alexander: sed uel qu)d nondum ei demente dicere propos tum est:uel quod magis est,pro eo quod est, Apparet, uel cernitur. Non enim illud, Videtur,omnino dubitationem f: gnificat. Cum enim dicit Porphyrim, Videtur nes genus, nec si retersimpliciter dici,non utique dubitans dicit Scit erra1 subiungit diuersa eorum significam ultas autem ex hoc sese

Elas sententia quiliam addere posset.sufficiat autem Cr, quaedim sunt di ostendendam eius de mente sententiam a temenim partem inquit,uel quomodo mens continebit uel fingere

est difficile. susticiunt autem c , quasi prooemio adiecimus. Quomodo autem uel suspicetur quisti iam eum non de noctra mente sed de diuina haec diceres Non eirim delatuma mente di xit. Neq; enim de diuina mente laud dixi pet, Nondum est matani ristum cT Qnθd separari contingit Vel quomodo omnino partem esse eius,quae communiter anima dicitur, diuinam nimistem dixit sma me cum sit propositum de nostra anima aer ea sus est communiter inmortalibus unimalibus Manisti iam ejξ ergo,qubdi mentem non aliam esse mentem dicit, qu2nis stram. Ferture alia scriptura qua Alemder quoque usus est, Sed uidetur anime alia sese genus hoc solam cotingere. Hs risiit significatur nihilommu separabile. Simis .cum aliae animae partes sint inseparabiles, hoc animaegenus ab illis aliud est hoc ilerit omnino separabile. Et illii. Contingit separari, pro eo quod est, necesumte,audiedum ess Quod autem hoc dicit ico aute quod ni tis est separabilis . per ea quae deincepς sequuntur eclarauit. Reliquae animae partes ex his manifestues'.qubi non sunt separabiles, quemadmodum quidam dicunt, utpotest sit mens,scilicet sep rabilis. Et considera,quod dilaxi,eum non de diuina mente, sed de nostra loqui,dico autem se

tionali.S iunxit itaque, Reliquae animae partes. Non entin vina mens esset utique pars anima. Q gare cum animam acceripis t,quae ex ratione,Cr rationis uacuicite, Cr urgentiva tacultate compossim est: eius unam partem,scilicet nentem, separabilem Craternor dicit esse. Reliquas autem animae partes his ma

nisestum est non esse separabiles sicut nonulli dicunt.

Reliquas ergo oes animae partes inquit,praeter mentem, ex

his pertii est no esse separabiles,nec a se inuice neq: i corpotare. A se quidem inuice ut in diui is seisi ostensum est: A eo rpore cute,seimsunt perstelloes et entelechiae. Nes enim scrifitiua uel nutritiua uel motiua uel appetitiua facultas sine corpore. Eius enim qd nutriri,et sentire et moueri pol,sunt facultates. ne quid imper, quod secunda boci sania se inuiceras parabiles

93쪽

separabilire licebat esse mani stis,ex j quae monstrata sunt.

Illud aut . Nonnulli dicunt,mcue Platonem significans dicit, qui non solam ratione, sed Cr loco riu disicermi,ut dictam est.

Qtio atriem ratione aliari int, clarum cst. Sensiti uti clauri csse, 6 opinatiuii aliud: siquidem sentire aliud est,quam opinari. Similiter ecvnu quod P aliorum, qua dicta sunt.

Etsi enim loco separari non fiunt sed definitione tinen nosunt eadem. Alia enim sensiuiui ratio est alia eius quod est secundum locum motiuam G in reliquissimilitre. Praeterea autem nonnullis quide animali bus omnia insunt: nonnullis ero pauciora:

alijs autem unum solum. Id autem facit diise

rcntias animalium. Quod a se inuicem ratione aliaesunt imae Scultater, per haec quoci confirmat. Animaliil enim differentiae ex ea quae est secundu hmam, animarudi erentia fiunt. Animalia autem a se inuicem di Irrunt quὀdbaee videm plures animae ficultates habeantn illa areb pauciores. Osod si omnes animales Scultates est ni eaedem ratione, a seipsit non dii rerent animalia. Nomen risecundum miteriae differentiam iij runt, ut dicunt rithagorei qui in dirιπμπdi erentia orpora mimus ima mittunt ta ex corporum ij rentia di Arentes animaru optarationes ieri dicant.Si autem hoc est a ratione clienti A sua enim forma unumquodq; figuram .c characteresuscipit Forismae autem rationem amma obtinet di strentes esse necesse est animae definitionali lates c ex eo animalia fieri disterentatis quia non omnia omnes habent.sedice quide omnes illa uerbaliquas. alia autem unam. Illud aute, Nonnullis quidem iis

malium emboe, Hoc anisicit illerenti u animalisi, diri pro

eo quod est, uiuentiam. Quae nimirum babent unimalem in citemAtpote egentium,non animalia.

Propter quam autem causam, consideran dum postea. Quid causa inquit aliae quid sinit coniunctae, critu

res arti,siculntes in quem in alijs aut pauciores in alijs autem una,postea dicemus:σ praeterea qua de causa hae quidem sunt priores: iZeuer. secand e. De his enim dicit in his,quae

deinceps equuntur.

Similiter aute 5 circa sensus accidit Alia

cnim habent omnes: alia vero pauciores alia

aut e num maxime nccci farium laetum. Quod in omnibus animaemulatibus in uniuersum accidit, ιnquit,hoc insensui ta quoq; sola fit. Alia enim animalia oeshabent sensus alia urris plures. alia aute unis Als eoru causam dicet in iis,quas equmtur,quam iam praediximus.

Qtioniam autem id quo vivimus racsen timus, duobus modis dicitur, sicut quo sci inus: Eorum auitan dicimus hoc quidem animam: illud vero scientia: Eorum nimi trocnscire dicimus similiter Sc , quo sani sumus, hoc quidem sanitas,illud ver ὀ, aliqua corporis parte,vel toto. Eorum autem scientia quidem,Sc sanitas,sigura,ei forma quaeda,ec ratio, ei veluti opcratio susceptiuoria: illa lude eius, quod scientiam haec ver eius, quod potest sanitateni suscipere. Per bae constituit definitionem exponere, c ab eo, quὀd est,tran ire ad H,propter quid est. Naturae enim prima est pro

pter quid est nobis dat prima el quod est. cim αιὸ aperti s

dixisset, entelechiam esse anima: uuli nuneosZendere, quὁIrecte et emelechii desinist,hoe est substantia.quae et secundas a quod est,propter qiiid est Ciliu enim sumpsisset, quὀd

animata ab inanimatis dilberit eo quod uiuat ex hoc ni Hoste. dit se recte animi definisse entelechia nationalis corporis mis rametarii. Secundam Herum .inquit vivit Crsentit animal proni quire,Cr primis, ima secun id auto per eam, cor pore sicut firmi habet animari,qu)d uis uni Cr fontiunt eius aut primo causa est an a. ipsa ergo auii natorti Prina est erentelechia Procedit aut confirmatio hoc modo. Omnia inquit.

compos ci duobus modis esse dicuntur.C secunda materia σsccuudi βrmi. Prim mi secundillo annum liuodq; esse dicitur id, id est secusso aut secandi materia Crusto illud quaatenas esse dicitur,li est.forma est in materia Est aute a umeis

ratio ab iud:ictione. Dicimur enim nquit scire duobus modis, scietia,c anima et anima enim scimtes esse dicimur,no citis utiq; corpore. C rursusscientia essescietes.Sed proprie quia dem. primo scientia per ita enim Cranima.in ea enim scie tia.C propterea anima subiectit aliquod C tanqua materiae fri aut scietia. Rursus sani es aremur uel sumnte, uel corpore,ues oculis.sed hic rurses in utroq; simul,corpe, tuquI.υ saninte. Primo quide per sanitate habemire ut sani simus. re do aut corpore,ci per illa. propterea frmae quis ratione obtinet antas materiae uer corpM.Scientia enim anima perficit: icut salitas corpus. Primὸ ergo inest sanos, scietes rime perficientia crisanitate. Per sanimie enim corpio sanu se diiscitur: C perficientia scire anima.similiter nigri dicimur, uel albi,actriu=ri primo quide,propter cile colore secvn.lo autem

proptersuperficiὰ Des hae quide subiectitiisse uer firma. Sic et ii calidi esse uel rigidi primo quide per caliditatem, uel Irigiditate siccita aut per corpus: π Ut hoc quide subiectam:

ita uer qualitas forma.Sicut ergo iba,Cris omnibus habet: sic Crinanimatis quoq: esse necesse est Viseremi in dupliciis

ter dicitur. Uuscre enim uel corpore dicimur,uelamma. Sed

prim quide anima.sectabulis C per ista, empore eo enunquὀd uiuἄt animati corpora ab inartimatis differtit, utpote ea vici orpori accedat ex anima. Horu ergo necessee est 'ma quidem esse animam sicut cris reliquis omnibuis: Cr ideo prinibunumquodq esse dicebatur secunda 'rma quae in se est matri τι iacti,G pubiecta corpus. illud aut veluti operatio susceptivorum dixit,pro eo.quod est perlectio. Est enim ritu quodscieti suscipere potest.dico aut animae perlictio scientia. Eius aut.quoi est sanitatis susceptiusi. dico uili corporis, sanitis est perrectio.sanistis enim .cr scietiaesusceptiuu potentia est Cr per ictu perficitur ut scietia,C sanirite. Quare si corpore materia, anima allis a Ut aut materia potetia entelechia aute forma eo quὀd eius,qd est potet Di,perfictrix est in marcis ria βrma Recthergi se en electi animam definjt.

Videtur enim in patiente,ct disposito a sti

uorum inesse operatio.Qumam dixit scientiam,cr sanitatem esse iiis,quod antistitis e scientiae est susceptiuam.operationem: quia non cuius libet uidetur operatio se scientia, I sanitansed eius,quod a git in id quod est sua tritis susceptiuu,Cr scientisci ut medici. velficientis propterea prius determinauit, quξ in patiente, Crdilthosito est agentis operatio. Hoc enim etiam in P silea ostendit,qubd una ecbambobus operatio CT agentis empati tis:er ipsa est inpatiente, Cr non in agente ille enis estim mobilis, e propriam habet perfictionem. Patiens autem es , qui mouetur, ema potentiam actum ducitur. Nobis ergo ea, quae dicta sunt, in mentem reddes , hae dicit.Propter ea ergo non impliciter dirit,opreatio, sed uelati operatio. H Anima

94쪽

Anima aut hoc quo vivimus, Θ sentimusta cogitam primo. Quare ratio quaeda sue

rit, ct forma sed no vi matcria,Si subicct una. cim inductione ostendisset quὸd id per quod primo unua quods dicitur hoc forma, t per quod autem secund),hoc materiaci subiectum transfert oratione ad id , quod quaeritur, id est,animatu. Primo enim,anima,C Maere, Crsentire, Creogita re dicimur. Forma ergo anima: materia autem C si Miectum corpus cum autem uiuere,c sentire, Criogidire diurat uigentivam,Cr irrationaliaer rationalem animam significauit ut omni animae definitionem adaptet.

Cum enim tribus modis dicatur substan tia,ut diximus quorum hoc quidem forma: illud vero materia: aliud autem ex ambobusicorum materia quidem potentia forma aute Entelechia. Qtiomam aute, quod cx ambo bus,cst animatum: non corpus est Entelechiaam mae,sed ipsa corporis alicuius. QMd tripliciter quidem est substantia, paula ante ostenadit.Quoniam autem tertium substantiae ignificatam. quod ex bobiις est aute uriimatum quae est ex ambobus substantia ex

animo C corpore quorum necesse est illa quidem esse 'ma:

hoc uero materium. hoc enim erat,quod ex ambobus.quod est

ex materia C 'rma ostensem autem est animam esse substuatiam quae est secundustrinam: il erit corporis naturalis instrumentarisyrma anima: Cr non corpus animae 'rma si autem anima firma. materia ergo corpus. Materia aute potentia, inaquit hoc est.in hoc,quod est potentia .esse habet.Corpus ergo

potentia Forma autem est Entelechia elim quod potentia. Formiatit anima. Anima ergo Entelachia.Recte ergo traditi

est animae definitio,quae dicit animam esse Eritelechiam corpo

ris naturalis mst mentarii.

Et propterea recte existimant, quibus videtur neci sine corpore esse,nec corpus ali quod amma. Corpus cm in non in Corporis autem est aliquid et propterea in corpore

ilicst, ct tali corpore. Po,quam ostendit rectedicum esse corporis Ditelachii

Mumm,quod ei erat propositam ostendcre: tan quam hoe per priman satis monstrato,nes causa tradira , propter quam enim Entelechia reuersus est,nt hoc monstraturus.Ex iis eraso monstratis eos laudat,qui neq; orpus anima esse dixere, runt ieq; sine corpore.Si corporis enim es Entelechia r non

fuerit ipsa corpus.neci; enim alicuius perfictio idem est ca eo cuius est perlictio. Sed neq; corpus aliquod anima alicuius eis nim adhue fuerit Entelachia, Trilis corporis Lot naturalis instrumcntari j. Hi lac ergo uideri posset omnem esse animam deorpore inseparabilem diceresed oportet ad tota philosophi sententia est icere,C eorum,qMe de mete prius dicta sunt, meminisse. Adres omnino mentem separabilem,ta immortalem pronutiat esse anima hic audiendu et uegetatiua Cr irrationalem . alioquier mens,quatenus est corporis Entelechia, secundu hoe est inseparabilis.est aut corporis entelechis res substantia nes omnibus suis operationibus,sed iis,quas habet ex habitudine,quae est icti ad corpus,quarunt xbne sunt acti .m aut operatione sunt a corpore inseparabiles. Et queis Minoda Domator,qui nauis entelechia est e perstitio, Mitem si gubernator,ti naue et inseparabilis quia aut noIob gubernator est,sed cfhomo. ut aut homo,eg non fit, uis entelechia,eu ratione 6 c separabilis: sic Cr nostra antis r Mint tantia quid sic sit emelechia corporis,ea ratione sine

eorpore non fuerit. agonia autem habet quasdat in pa

rabiles a corpore operationes,eas inquam, quClum Ait illi

gibillinus,ad quas non solim non confert corpus sed eas etiam impedit cluru est quod G s stantia habebit separabilem Crturi mense intellectus, merit C dicetur: non mi plius aute ima nisi potentia. Ogemadmodum CI cum est in corpore,

potentia mens e stir intellectia utet ipse dicit. Et si omnino ei innatu est ut imagineis eas.quae de intelligi Filibus in imaginabiles penitus sunt operationes: id si non frust a babet ex natatura necessse est ut te aliquando operetur. Et huic quoq con

sequens ni ut metitssubstantia it separabilis. De his autem

diximus antea exactius.

Et non ,sicut priores, eam in corpus Ona

pegersit: nel quicquam praetcrea desinieriat, in quo , 5 quasi: quamuis no cernatur' Uod uis quodlibet suscipere. Sic autem sit lecti dum ratione. Uniuscuiusq; cnim Entelechia in eo quod est potetia, ex propria materia innata est fieri. Quod itaq; Entelechia quaedacit, A ratio citis, quod potentiam habet,ut a te sit, ex his manifestum est.

Prius quoq; eo ren ebcridit qui cum de anima di sereret. dccorpore nihil dicerent quod ea susciperet: perinde ac fieri posset iuxta D:hagoricassibuta,ut quali et anima quodvis corpus subiret Aldui inquit non cernitur quaelibet firma in quovis irrelle subiecto. Neq; enim lingua unqirasonis cis De pitibus subicit fuerit nes auris odorabilibus nes naris su icis. Coranunquam susceperit testae firma aut aeris.Ergos noquilibet ymia in quovis subiecto fierit: βrma aut corporis anima non in quolibet corpore fuerit: quod antiqui quide nodefinim:nt: ipse aut de in t cum dixit Corporis nut strumentraris Animae in simpliciter initi uinemn rii irre citer corpus elisi ecitu qua nunc .l β rist. Talis aute animaedile instrummmrium corpiis, ut uerbi gratia rationalis,rectae ncr manibus utens ut rationi seruiat Alis aut aduncis ungulis bis scorpiis,propicirra icitate,Cr,visemel dici, ad unitiscuti ila' animae operationem e corporis .corpiis constitu: iam rcompositu est. Hoc aut e Plato quoq; unte ipsum dixit ut iam ante diximus. De figura enim humani corporis Detues inquit. Neque enim ea quae,quod est,nondu uidit tale habebit figura. Quod est aut intelligibile dicit. In te stibile alit sola rationatilis anima cognoscit Soli ergo rationali animae humanum coris

pris hi accommoda: Sic aut fit secundum ration .Vniuscuis iust enim antelechia in eo quod est pol tis C propria mariteria innum est fieri. Vt ergoanquit,dicebant illi de anima de susceptiuo corpore nihil definientes, ncq secunda rationem

est,nec iis,q: cernuntur,consequetis ut autem nos dixistis, tilis esse corporis entilochiam,animam dicentes,cπ,quae sic hari

bere cernuntur,testantur, Tratio. Alicuit senim inquit, e

teleebia in illo inesse nari ell,quod natara habet potentiam ut talectit.Tale autem est uniuscuitisq; cohaer materia neque enim quaevis materia quamlibet ' an potes suscipere. Nesraim cera domus frinam nilii susceperit:neq; pararius navis. Neq; quod iis ergo corpris cuiuslibet animae susceptiuionserit. Necesse e tergo ut in definitio animae fusceptiui quos corporis ratio habeatur.Ad aliquid olim sunt βrma,c matriria. Quae a zi fiunt ad aliquid, ut a se inuic separari uel sint, uel cognoscantur, fieri non potest,quatenus sunt tacia.

Animae autem facilitatu, quae di sta sunt, his quidem omne Pinsunt, sicut diximus Lillis vero quaedam earum nonnullis aut una sola.

95쪽

Quoipaula ante dicere pollicitus est de Dulcitibus antimae, quae quibus,c quot insAnt, C propter qum causam, Crqueses, quarum Acultates sunt inseparabiles C quaenam .iquibus separentur,hoc quidem dicit,quod meliores deteriores sequuntur,chab is sunt inseparabiles . ipsae auem fine melio ribus esse non posvnimis enim inest sola, gerativa illis autepraeter hanc sensitiva quoq; quas omnino consequitur cro a petitiva. gydesis enim sinsus est particeps, ppetitit quoq; si particeps necesse Ii: ut et paulo ante monstrauit c nunc

monstrabit.Superius aute dictis accedit e cogitatio, ut horaianibus uel aliquibu eiusmodi uel etiam melioribus Dulcitibus. Simul et transer haec ostenditur,quod primum est, π secunda

in eminis.

Facuit: tes autem diximus,nutrititiam mensitivam appetitiuam molatiam secundum locum cogitatiuam. Incit autem plantis quiden utri si ua. alijs autem S ipsa, ct sensit tua , dc

appetitiua Appetitus cium cupiditas, ira,ct

voluntas. Omnia autem animalia ex sensibus

via uiri habent, tactu. Cui aut sensus inest huic voluptas,d egritudo, iucundum, ec mole sitim. Qitibus aut cin haec, ec cupiditas. Iucundi eni in appetitus est haec.

Noradum est quod in animalian: Dalritam enumeratione prius quid appetiti iam per se non inseruit: ut quae esset Oamnino sensiti coniunctaAbi dicebat, quod iis defui est Gn: ma: nutritiuo sensitivo cogitatiuo motu: nunc autem p

alijs quos scutritibus ad xit. A sautem C ipsa. sensitistiua,c appetit via. Alijs, pro eo quod est, animalictus. Subiuriagi: enim Omnia iit animalia Misensibus una habent rectum. Animalia iris quit,nutritis iam Dulnte habent,C sensum, C appetituam. Devrde clare admodu hoc adstruit.qi. ξd .ubro, minosin usunm Perit,omnino necesse est cupii intem esse. C appetitum. Propterea ergos sum omnia halentiar: aistia. Iamn bus cnim omnino in luctus est nullus ali is urit

sensus.sensius uti iucundu. cimolestam apprehem. lit. Vbiaates iucunda illic omninoe cupiditas, C appetitus cupidit enim et iucundiae fideria. Vnde π,quae solam dictum habet. disjundi r extendi uidentiar,cm iucundtim accedit contrahi autem,cim molesti quicqua prope si erit cum autem dixisset, quΘicui sensus inest, huic Cruoluptas, C aegritudo, adiecit,

Et iucund M,Cr molestum Pu Phre aut admodum, 'commode transiuione usus it. Appetitus enim non est uobipntis, sed

iucundi. Def iit a te appetriam, cupiditate ira voluntate. Eois

rara enim una nquodq; appetitus si Clarum est ergo, qu bd simpliciter quid appetitus,s sit iu Acultati inest non mnis autem appetitus. lis cium,q inciam solum habent,se,cumlum cupidinte appetitus uicist: us autem, qa omnes senissus, CT qui secunda iram. Vidcntur enim huiusmodi ad sui deis sensionem Tilitonem prompta. Voluans autem si solius, tionis. ire aequu/ocus, i appetitum, e cupiuiris militer.

σχ ιcmadmodum ill initio quium est, inquae de habitu comani. er praedicatur. i rursus, duae magis proprie habitui

opponitur,c ab eo da TnIvitur: sic crappetitus dicitur crcom :er de ira,cupidin te, T ratione: e diuina enim appetitere dicunIs C scientiam appetere: Ul autem Cr,qui proprie appetitus dicitur in naturalitam motibus rationi oppositus, erub eo di Eliu Et cupidii similiter alia qui lem est commas: est quae orae, et rationi opponitur,c ab iis distinguitur.

Pra Perea aut cin nutriinent iij qtiae sensum habet. Tactus ei nutrimeti sensus. Siccis em

ec humidis, re calidis, ecfrigidis nutritriatur

Omnia animalia. Eorum autem sensus tactus. Quod quae sensum habent habet quoq; appetitu et iusi,nil solita cla habeti iam comunius emuniuersalira ostendit quia, quae sensum habent habent quoq; appetitu quod simul sentiat

iucundu emmolasti m. rautem illa simul sentiunt quod tua eundum quide ei admittat quod molastam autem Gersantur siliunt. Hautem quiliam admittit,hoc Cr eupit ex puris autem appetitus quidam it. Propterea ergo C appellitici diuisonem lecti. i sensum babrat, I ropter hoc ipsum habent quos appetitsi. Nunc autem propius Crisbecialius hoc ipsum ostendit, qu5d. quae dictum habre , omnino habri: σσppetita .Tactus enim inquit ea sentit, quibus nutritur eniam l. Nutritur viae vi ex or,ex quibus constat Costat autem ex tuorq:Mlitatibus sicca humida catilla frigida, ut in libro de Generatione ostendit ex it ergo π nutritur unam volt enim eo quod sibi est conueniens, maccommodatum,nutritu Praeterea autem Cr quomodo his nutritur monstrauit. Nutri,

tio enim inquit it per calida,c sicca poculantum antire frigida Cr humili. Eurimi autem qualitatu iudex est dictus. Qisiabus autem est nutrienti zsensus,his Crymes, istis. Vtrunc9 autem cupiditas C appetitus. Siccis en .e calidis,C 'mi idis, Cr humidis nutriuntur uiuentia primu saccora enim. iiii dilar non sunt de siderisi fit per accidens. Nutrimentoram enim

uelati colimen sunt succi,nt ipse inquit. Et quod pocula uir quidem per si bida et humida fiat medici tuos dicunt. Fieri enim uim non solu propter siecidite scici propter alorem: cmilio uel a frigido sola uere sed itur ei: Imodi sitis. Qii ni si poculantum sitis est medii amentu: Potabat enim inquit Homerus. itime lauabat: sitis usit persiccitate fit. uel per ea lilii . In libribus qui. e birοῦ est.qubsculi limi febris causa est. Sepe inq; uentricula humiditate replato poculanti fit desideritim:

quonia propter calore fit. alta mia sunt eo rariorum meditamenn. sitis ani fit per lac mitti, et calorem. Frigido ergo .c humido poeulan: si uel potus sit si autem calida quoc sepe impoti accipimia hoc per accidensscimus propter imabecillim te Prrisse stomachi, uel propter con uetudine. Quo admoda dulcia vina cr quae in principi j bositur propter, Iuptate .non propter sitim accipimiis.Si iris pocul tu frigia dis sic hiauidis: n ι tritio necessario fiet ex siccis crea Ui . Si enim ex quibus sumus.his tr nutrimum nas aute ex siccisic hiovidis,callida C sirigidis: Fame.uῖ, stis eo desideriureplandi, C reficienti id quod ex substantia nostra absumptsi,

digi palaesi: Absumimur te secundumne qualitate ex quibM coponimur sit aut poculentu frigidis c humidis N triinentu ergo siccis Crealidis necessaribdi et Si enim non estatia nutrimenti thecies praeter pol si er id quod proprie nutrimenta dicitis: Est enim e potus aliquod nutrimen tu Necesse est aute nutrimenti ex is esse. ex quibus π costamus on inj tonec se est iam potus ex frigidis .c humidis fiat, nutrimetum esse exfiiccis,c calidis ersi platarum nutrimetum ei fi A ipse te est calidiis ita solis ergo siccis fit, trimEtum .sed π ealiis. cffi allatum uinti sepefedauit m clarum e t. quὁd

aute nos citi cirrum ergo. lGd si ali.la nutrili, calido quos fit nutrimentsi Est aut cribo ipsum imiori ratione e m. gis lagice probare. Quae a communioribu in si, ecialiora fit dia visio, iis cundum ili quam contraposivionem eorsi quae opprinuritur, ut diuiditur substantia in corpus crincorpore ἔ. Rurissus corpus in an natu et inaniniatum .c animal in rationala, rationala C rationala in mortala, Cr immortales cretarum est, tuta eorum contrapolitio est , ut quae secuta n habu est,ta prviationem. Quoniam enim de corporea

substantia

96쪽

D E A

substantia aliquid predicvire non pes unius ei corpus nitati

ne abstulis M.fimiliter C in aliis Animati autem diuitio in animal. plantanimam,ta planm.Atq; ipsa quidem secundualiquam contrapositioncm accepta est.Quod enim animali proprie mest,eo priuatin es plancinimum. Et quod ei iness, illo plum priuata est. Praeterea coloris diuicto primam in alba fit, Cr nigra ex his enim sunt alia hae aut cotraria. Et numeri inpare, mimpare. Qii admodu aute depositio diuiditur in halabitu Cr ei di positione tuae proprie dicitur.Sic Cr nutrimetu, in id qd est proprie nutrimctu,ta potu. Eor No diuisio accipienda est ex communiorisecundu aliquod ex oppositis. Atqui nec ranquam secundum priuationem c habitu accipi potest: nes secundum aflimationem,c negatione neq; multo magis ut quae sunt ad aliquid sol m ergo accipiendices ea,ut contrairia luidi, contra se inuicem opponi. Si ergo potus est si igidorum cI humidorum proculdubio nutrimentum crit siccora, Cr calidorum. Non est autem mirandu fit saepe simul contraria appetimus 'ico autem potum, z nutrimentum: idem est autedicere, iccii, et humidum calidum cI frigidum. Ex his enim constitutionem Listemus. Qigibus absumptis erui fiditis ad eorum repletioncm mouetur appetitus.Simile enim simile apis petit. Ex quo ualde clarum est nutrimenta quidem esse alido, rum,ta siccorum potum autem frigidorum C humidorum. Si enim ex quatuor costamtis. omnium autem fit ab umptio crdispersio Fames, oro C sitis est desiderium repletionis eort7, quae absumpri sunt cr dijuoreunt:calidorum Ggo, e siccoarum rigulorum,CT humidorum desiderium,est ymer,se itis. Ni enim soli sunt eorum,quae absumpn sunt,appctitus.Etquod siccorum quidem Ames humidorum aut sitis clarum est. Si enim fili calidum attribuimus,absurdum. Infibribus enim ut dixi manifeste frigidi est desidπi .calor enim est id quod utaxater molestia exhibet.continget optunum C idim fit contrarior aesideritum: ta Quinam contrarietatam tres partes uni appetitui trademus.Ambo aut sunt absurda, C ra,

tioni consentantum est,c in duo sint appetitus,duae autem contrapositiones,quaru i appetitio utrios cotrapositionis pars una est, utris appetitui naturam attribuere. Quamla dico pia gidi desitreium non omnino dico rictu frigidi scd saepe omni,no fi igidi potentia.Et altoris oram fit appetitus,scilicet,uel

nutrimenti,uel polus: quod ait meorum minus,quam parest. volt, tonsu rcerit:dico aut siccu,π calidum uel huismitum C si uidum. Qiibduat nutruncntum non solli est iecorum sed cir calido rum: sed et potia non solum humidoru, sedo frigidora si quoq; adstruxit Aristoteles.Siccum enim, intiquit,terrae. ex ea enim si mos exhalatio.Ipsa aute calida.Simili ire inquit, ex humidis uaporosaapsa te frigida Siccii reisgo consequitur calidam humidam autem frigidum Hoc autem non est mnum. Q dcunq; est enim,in quodlibet muntur, crmo E contraria in contraria. Hae rego ratione, quae humida calua appetant,contraria quoq; desiidreant.quod est a ruatione alietium. Ex dictis aut causam habes,proptσquam

sensibus omnibus praeponitur dictus: r quod si is non firmi, nullus alius esse potest fine aliis autem ipse: eo quod eorum est apprehen io, ex sibus esse habemus Sirigo sensus dictus non si apprebractionem non habemussubstantiae nostrae quae dis linit sic onei de dreamus quod dedi. nbdsi ita est, ne supplementi quide desii. rei habebimus ex quos utar anima e si non fit,necclyrio corrupetu Crimbit.

Aliorum vero sensilium per accidens. Ad nutrimentum cnim nihil confert sonitus: neq; color: taci odor Succus autem unum quid est eorum quae tangi positint .fames autem, ec

sitis cupiditas. Fam es quidem calidi 5 sicci sitis autem humidi, dc rigidi porro succus

est veluti quoddam corum condimentum. Duplice ad hoc intrepretatione asprunt uel enim dicit fuctum alia sensilia per accidens apprehendere uel appetitum. Apprehendit enim rictus primo quide, fer se calida, sicca: humida fi lida. Hae enim qualidites tangi possunt. Alias autem falcatur apprehendoee: pre accidensscilicet. Hoc aut no solani dictu, sed crima ij sensibus disree coueniet sensus enim uisus primo quide colares apprehendit: p accidens aut dulcre uel amara uel odorifisu. Ut si uideat mel ut flauum quide per se apprehendet.ut dulce aut,per accidens. Postqua enim duo

simul senses coopσati filmnt, victurus dico/C gustativus scit quod dilis forma dulcis est uel amara,qubd ela modisiit uel beta ne uel male olens fortasse. Sic Crnctus primo quide quae dicilla sunt apprehendi .pπ accidens aῖtir alia senim tactu, exepsigratia, oculis pane tetigreo: scio,qiadrile habet qualitrae. rilem colore crsi mel attigπoscis,quod dulce, C flaua. Eadem crin reliquissensibus.cie sam diximus, propterea quθIbi sensus aliquando conpreati fuerint. Cunia si qui uti dreisus,in quo non simul coopπati sunt sensus quale quidem habet colore noui non itide uter succi possum quat te di scoenree.SimilitσC intactu π reliquis.si ergo ad recta l. I id accepmimus, Alia It sen illa re accidens hoc disrest, ut ait Alexandre: Vel quia existim Gunt nonnulli essensus esseti Ius c omnia resilia, ibilia quia tangentibus eo ciuis detur esse apprehensio: Visus enim attingens id, quod est orast icuum c ol actus,quod odore dificemitur,quod odoriferam

vocant. rauditus similitπ.Ηoe odistinguens dixit, quod dilaben ilia pre accidens apprehendimus. Non enim statem: cupressi icua attingit ictus apprehendit sibilia neci obicimi dorabilia: neq; auditiis auὸibilia sed eis illa apprehendere orta tigit,pinquae propriast ilia apprehendunt. Non enim , sicut tactus propria sensilia attingetis apprehendit, sic e reliqui

in tu habent apprebrectionem. Neq; enim colores uisus appreis hendit eos tangens:sed peril lauu pG quod colores uidentur. Aliora aut scit filium,inquit Alexandre, pre accident dicta ait

esse arprehen' si quisa corusit apprehensium,quil us alia ac

cid retit Simplicia im,CI prima corpora, ex quibus cmalia.

iis defutiri sunt.qμorsi rictus est appreb tuus Calidum enim effrigidii, sicci .er humidi sunt formales,C simplices primorum corpora iij rretis. Quonia rego alia, quae ali sensus

prese apprehendunt, corporibus accidunt: quora tactus protaprie est apprehcnsium: pre accidet: eo dictus apprehendit. Magis aut proprie illud. Alioriι autem filiu macci lens ad cupidin te cotis ruendii. sibiis aut haec, cupidicis. Dicindi enim hi es appetitus. Aliora arrisensilium pre accidens Apis petit in cupiditas primὸ pπquc nutritur,humidata secareulida ex frigida. Pre accidciis atri succos, Creolore; malia sensilia. Qui mim,u i gratia,uinu album uel dulce cupit per accidens ea appetit propi quanda consuetudine quonia priis

ino humida appetit. Et qu)d hoc magis subaudiendi est, Alio

autem p accidms,declarant sequentia. Nihil enim inquit.costri ad nutrimentum sonitus,nes color. Q gare ad appetit ei redditio.Prea tu enim nutritur,ait,ea appetit alia autem pre accides. Ut enim progressus inquit,succus es ueluti quotadam condimentum nutrientium succum ratem appellat talem gustabilem qualitatem,quae inest nutriratibus Frigidam au tem potum dixit, quὁd et 2 ficalida bibatur cidit, est e lita da potmtia autem frigida. Vnde Cream extinguit, quae ex

sit prouenit, siccidit . Vnde inqui ualde sitiunt, stiriadum appetunt. Quarens proptπnecefiniti ne unct quideden scrini

97쪽

LIBER SECUNDUS.

admistrint. Quid ergo nunquidistiter succi animali adsit teri construnt C ei alii emiciem fisunt Dico ergo, quod ut corpora quid simpliciter siccis,ta humidis, calidis cistigidis nutrimu . Ut autem tali quos qualintem ita tali etiaina iram iis qualitate indigem:ιs maxime cum proptπω non eaedem in omni lus alimentorum qualitates assumantum , quod ad eas non est commoderatio G proportio ex tali elemento τι tEperatura. Quonii enim tales qualitate rex stili elementitori Ἀξperatura in eopositis ad uniscundum alique alleuisti ex simplicibit dominatu mctit ij quide, in quibus ealidu,uerbi gratia ominatur,tales succosa iratu, qui in uni frigido

domitiante. Contrariam sunt contrarior: medicamenta.

Quare tron quia illis succus,euas erinest ijς,qui illo indigent: sed qua luit secutum dominatam si uidi,forte uel alui sicci, vel humidi. mare rursus primo quidem haec sunt,quae nutrissi:

per accidens autem succi Fames autem et fili cupiditas cura dixis et ea,quae Et habent sentire nutrimentum quae aute

trimcium sentiunt,c esurire,c sitire Dem sit cristimesse cupiditatem cupidicite aut appetiti7 collegit c ostedit, quod iis,qua tactivum sensim habent,consequitae omitto Crvpetitus.

Haec vero postea sunt declaianda: nunctQm hucusti desinitum sit, quὀd animalibus, quae tactum habent, appetitus quoip est.

De unquas enim ani alloculcite dicet postea dicet inuisiem de propriissensi libris uuiuscuiusci sensus , quando de ipsius fibus disseret.

De imaginatione autem incertum postea autem conliderandum. Prrim quidem dicebat quanto de insectis loquebatur, sicuta petitum , in imagiriationem iis conscclui,quaesensu praeia dici sunt. Nunc tem incertam esse dicit.an omnino iis, qua se sam habent,im.igmatia quos consequitur. Spongiae enim,qieod iucundum C molestam ni sentiunt imaginationem auo tem eas non habere merito quis puriuerit siquid melior quia demimaginatio sensibus illa autem nullum habet sensum praeiter tactum.Crtiares deteriores non silerint melior non fatarie. Dieet autem π de ea in hoc hibro paulo post, adhuc eriactitit in tertio, quibus:am animalibus insit,c quibus non.

Aliis autem adhaet inest oc,qui dest secudum locum motivum: aliis autere, quod est cogitatiuum , intelleinus ut ii ominibus: S siquid aliud est eiusmodi, vel etiam praestantius. Animalium Acultatum ordine tradit, mul ecbiros,qubdes in eis prius crito terius In nonnullis enim sola est nutritiana in quibus da autem CLDsitiva: qua quid'appetitiua quo pconsequitur adhaec in quibus da 3 imaginatio in alii cr quod

intellectios potetia ut in hominibus. I in quibus sunt meliora. in iis omnino e deteriora no ita alit e viceversu Illud ait Et

siquid alitiae heia modi uel etia preti ius diat de quibusdam daemonibus dicere,qui dem sunt fere ordinis cuin humana natura. Nes enim ex iis,quaesuperius semper sunt,descensum ad nos usq; lae medio Use oportet ut iunt: nes prolapsione illico fieri ad ea quae sunt ultima rationis substantiae: sed esse

uel timedietatem,quae neq; sic ad irrationaltatem connectis

tur,iit nos neci uerbexpers cibilitudinis ad ipsam. Atque animam quidem dicunt non recta in hoc decidere sed prius in

aere ad aliquod impus Lipe, ni minus hae albi tibia ob

noxiam agentem. non autem penitim habit linis expertem ad irrationalis Mulciter,ut forte per haec innuit.

Clarum g quod eo dcin modo una sue rit definitio animae, sigurae. Postqua ostendit, ubi in animalibus Acultatibus es prius,

posterius vuli deinceps ostendere , quod recte a confiso transiit ad id,quod per membra es distributum C a comma nius tradici definitione ad utriuscuiusq; sicultat: de initioncrasem Itim.Si enim, quod de an millis conmilitiiter praedicaretitur,maxime emis esset nec sic naturalem philosopham ingerineram definitionibus risistere oporteret scies si ecies tiransiis re speciali imis. niuscuiusdi enim cognitio ex iis, quae separatim unicui illa utit.cognoscitur. CSoniam autem non est gerinlls,quod de animabus minum ter praedicetur Quemadmo

dum enim figura uox es aequivoca: σsi hanc definiens quill si

dicat figuram qne quod ab aliquo ciet aliquibocitereminis comis prehcnditur,ni sic part c figuras percurrat,tri Sulam,q diagulam c rei' ias, nihil nos defiguris docuerit. Noti enimes ipsa presesin natura fine pa ticularibus: sicut quaedam

iunimalis Milira, quae propria est, c omnibus particulari bas conuertit. Que licet non utrint ultim it nihilomi ira esse pot6ὶβbstariti inisen uiua. Sic qui communem animae detistiirtionem tralataret f. ii si particalaria persequatur, nihil doci Crit quoiuum ne minuram quidem genus est. Nihil enim ais

liud est anima praeter id, quod unaqusq; particularis ni sicut neq; figura aliare irae: crquet unaquaeq; figura,utiri inguisti uel quadrangulti: cir reum a P. sed quemadmodum in I guris prima quidem si triangula in rcctillatis dico si quidem circa

hu omnitum primum habet locamin: qui ab una linea cerntineritur secundam aut semicirculii ri,ut semel dicam, sectio, ut quae a duabiis lineis contineturita tertiam triangulus, ut i a tribris lineis continetur. in re Iibneis autem primus quia . cera triangulus.Secundus autem quadrangulta. ex duobus enim triangulis componitur. si enim diagonalem linem,quae per antigulas quadranguli ducitur,coni uxoris sicis duos triangulas

rectangulos.Tres agi copo fit trianguli quin gulam ficiunt, dico aut a b π ab ec b natuor aut seri Migulum Quius autems ringit tu, c deinceps addito triangulo,anaulum quos adiicies. Omnis enim mutnngulus ex triangulis rubet gener ationem. Et inois vini multangulo si rectam adiunxeris duo latcra attinge terer triangulum sicies. quilibet in triangulos lividitur. et prolapterea sublato quidem triangulo eorum quae deinceps nihil eis rit. illis autem sublatis et triangulus. Quare ιn eis est prius c posterius,c quaedes ii communiter praedicatur figura, noesi genus sed breuis quaedam C compendiosa comprehensis

eorum, de quibus praedicatur. Sic ergo C in anima us, subtilari quidem nutrisiui, nulla erit alia inmortalibus arae litabita. nam cr causam saepe diximus. Alijs aut sublatis ea sola esse potest ut in plantis. Si iridi quod de eis communiter prae dicatur non est liqua substantia in communi definitione mala nere est riticulari. Nihil enim ex ues de substantia animarum

sciemus. Est iras nec Priam umi cuiusq; definitioncm separatim persequi.

Neci enim illic est figura praeter triangula,

& quae sunt deinceps rici hic anima praetercas, luce dictae sunt. Fuerit autem Z in figuris definitio communis, quae omnibus quide conueniet. nullius autem cst figura propria. Similiter autem dc in dictis arumabui.

98쪽

E enim genu quaed natura in heclibus cosum iniseli: sed propriam praeter unamqMimcl sterici habet definiationem casumadmodum definitio conuenit quidem speciebus: nullius autem est eoru propriia sed genreis, h=bstantiae pro,pria. Figurae quid 'efinitio nullius est ullus declarativa praeis ter particulares figuras,de clusi a praedicatur. Qitare non μαL in eis sicut genus iris fecielarici sed cr artim aliquid

es .an id enim ab aliquo uel aliquibus tremulis comprehenaditur figurarum es enumeratio, non aliqua declaram nat a. circultri quidem aliquo triangulus autem ab aliquibus Sticut ergo commutus in fateris definitio non est alicuit: naturae declara: tua praeter particulares figurassi neq animae com munis definitio. Signum est aut .cluὁd uno sublato tollunture reliquar. trio' lo quidem figurae nutritiua autem culti, te eliquae. QiFide eis ergo com iter praedicatur, non est

genus, scd uox equivoca.

Et ideo ridicit Itim timere communem desinitionem di in his, ξ in alijs qtiae nullius eorum, quae sunt,propria est definitio mon autem secundum propriam , insectilem speciem,eiusmodi dimissa Ei autem, quod in desiguris consimiliter habent, quae sunt circa animam. Semper enim in eo quod est dein ceps,ines: quod potentia prius est S in sinu ris, o in animatis. ut ininti adrangulo quidem triangulus : in sensitivo autem nutriticium. Quare sigillatim quaerendum cst , quaesitniuscuius c anima: ut quae plantae: ec quae hominis, vel animalis. Quomodo ergo tradidisti ipse communem in omni ari a definitionem,quae nullius sit animae propria Ied hoc non dicit, quὁd non oportet communem tradere definitionem, sed qu)d non oportet hoc solim quaerGe. neq; existimare satis esse communis definitionis traditionem ad nobis declarandam propositi substantilam sedis speciali finiarum sipecierum de initionet traiere oportets quidem uniuscuiusq; est substantia secunduea, quae proprie insunt. Hoc ergo summatim dicit quὁd ridic Iam est soli communi definitioe contentum esse, relicti uniuscuisse propria. Hi enim maximeseparari, C communis esset animaesubstantia: non oporteret issicum in eius definitione nianere sed uniusculos animae specialis ara quaerere cinei subiem materia.Quemadmodum neq; in communis anima iis conceptione manere oportet,scie de syecialii uni confii, derare nunc autem mulio magis,quando neq; genus simpliciis ter est anima. Q ubisi non est genus: nes quae eam explicat, ratio definitio est. Rerum autem substantius per definitiones dicimiis Ridiculum ergo P ficum ad communem usq; ratio,

nem subsistere. Sed quemadmodi Geometer, cum communia

te figuram defini set a tabli stheciali imas uniuscuiuss ea,

rum qi su istunt,figurarum definitiones: si e nos oporistet,ct communiter animae figurara tradidrarimus, seorsum quoque de unaquaq; animali substantia uerba acere. Semper enim in eo,quod est drinceps inest quod natura prius es , cri cli rangulo ines triangulus potentia. Si enim adiunxreis lineam Iicebam diagcnalem:duos triangulos ficies remna sulos.Et in animabire Iibi est quod secundum locum motivam est,illic omnino C sensitivum. Ubi autem hoc illic π nutritati m. Non item ubi priora,illic Cr posteriora. Etenim nutriisti viri sine alijs est in plantis.σ trianguilus Us figuris, qua sunt deinceps. in eis ergo et prius C posteritu. Non satis erago erit ratio murus.scder uniuscuiusq; scparatim quarta

da est definitio. Propter quam aute causam ordine, 5 serie sic habeant, considerandum. Sine nutritiuo enim sensitiuum non est A sensitivo autem separatur nutritiuum in plantis. Rursus e rosineta stitio aliorum sensuum nullus est. Tactus autem sine aliis inest. Multa enim animalia nec visum neci auditum habent, netoinnino olfacius senium.

vult hinc ordinis causam reddere Scultatum naturali , iam ob causam posteriores quidem non sunt sine prioribus: priores autem sunt et .m fine posterioribus. Sed prius quam tridui causam pritu in quonam sint ordine prosequitur quod sensti quidem non sine nutritiua nutritiua autem finesens tiva. Rursus in sensitiva aliaeqvidem fine tactiva esse non possunt ipsa autem est fine istis.πinistinc dicare,pretiosiores rissunt fine deterioribus: ipsae a te sine iris esse possunt vispongiae quide, urticae crsi quid simile solius sunt tactus ut,

participes Hilatulas ante, Cristrea prae ter eu, gustum p os habere dictit. Pascuntur ennn,Cr uidetur in eis .cuod in ore, Cr uentre conuenientiam, proportionem habet ubisit os,

necessario quos gustati Acultas.ollictum autem non habit, neq; mirascam attinge re missitur Purpurae autem C prae terras quoq; odoratium habent: escam enim eas sequi dient in ditum autem non habent: neq; a strepitibus ullo modo spei cerni tur.Alia aut praeter has tres auditil quoq; Misent ut taupae. Oculis enim priuata sint: uel potius eas Aristoteles oculordicit habere,oculos enim cernuntur habere sub pelle, de ui detur natura ideo excogitasse, quὁdsumloe vium ii sub terra uiuat terram 'dirns Cr ea ratione sibi victum comparans, ne eius ergo oculi laedatitur din terram fidit, eos natura pesse ea texit.Om libus enim quae secundum locum meusntur,animaliabus necessiario natura oculos quos suppeditavit. ne ad sui in modum c de trimentum secuniam locum mota habeant, ei per praecipitia ferantur. Atq; in aquatilibus quidem estinueniare,quae oculis carent,ckm non utitam eis fit incommota quὁd in aqua uitam agant Quare ubi est uisus,illic Cr reliqui. Simi. Iiter ubi auditus,Cr qui sunt deinceps.c in reliquissimilat r. Non itidem autem ultimos primi quos consequuntur . statim autem post sensus.appetitium ordine collocatum est,etior si

unus solum set' fuerit:c est supra id quod est secundum lo

cum motiuam. Deinde en agitiatiuam quod non es eis conis sequens,quisecundum locum mouentur. Formicae enim C a

pes.ci eiusmodi sunt,ut in confisso est imagination; particiis

pes. Vermes autem,ta uisemel dicam , quaecuns inordinato motu moventur,imaginationem non habent siquis autem Crhane concesserit imbecidim quidem certe habent,Cr obscura, CT quae ne cognosci quidem p fit, ansit.uem ordo es eris

reliquis rationibusficiantibus. Rationi enim consendinea est coelestia cogitatione uti,ut vitreorum ordo, G series ex is scit:quoniam ab eis corpora ambiunturio nione autem titio tur,non ea, quae est fine ratione: sed conclusione cogitationis. Vegetatiuaeaat faculastes,nutritura quide, fauctura, altera altera omnino consequuntur,crct nonsemper: tempore enim ducti definit manet autem nutritio Genitiva autem non omnibus inest,quibus inest auctiua,er nutritiua Nuta enissanimalia ea priuari sunt,ut vermes Cromnia,quae ex putre

Elionesunt. c multAtiam herbae, I sponte nascuntur serimen non strant,etia si nutriantur,Cr augeant . Omni iEad meliores deterioressequuntur,ut ipse dixit. Nam aerem reipso.quia sunt aeterna uegemitus reliquerunt, quae quod immortalibus siluit,rejiciunt er instaurantara quo,

dirass

99쪽

ditis eum nihil sit incommoDns,quod recree et ulcifici oportiteat. Unde nec rilibus sunt instrumentis praediri, qualibus CT, quae sunt eiusnodi faculatibus donata sed ad rationem animalis vitae Et imationesi. quidem corpora prora sunt cr obliquapropter vitae brevitatem: hominum autem rech , e superius orbicultitiait superius dictum est: illud quidem propter irratitionalem hoc uero propter rationalem uitam rectitudine ostendente. quod a rationalibus dependere oporteat, Cr ad Mancitanare. Coelellium aut m solum sunt orbicula corpora, ut quae eorum intellectivae sunt uitae imirimenta secundam quam, oramam. π figuram accipiunt. Eoram aute ausu dicet deincept.

Et ex sensiti uis alia quidem habent, quod est secundum locum motitium alia aute non

habent. Sicut,quae sensum habent,nutritium quos Dulcitem omnino habent sic cr,quae habent id quod ii secundum locum matiuum,scii um quos omnino habent: quonia id est sensu melius. noetitiam autem,c quae scisam bubmt,id quos habet, quod ei secundis locum motivum: cuiusmodi sunt plan ima ea

enim tarpetris radices egeriartita tota lacu non mutant.Si iris motum acceperimus M:iuersalam: contingit,ut sensum quident aliquGn res habeat,motum autem non habeat si autem impli,eiter omitem secundum locum moti n no ubi sensis, ciso Ius rictus ii te e secundam locum motus generalis uel particularis. Propterea enim dedit naturabuncsensum ut ad iucunda quidem critilia procedat ea autem quae istunt declinet, eo

rum simul sensum accipiens i,quod eius est particeps cernuntur itaq; spongis,Cr cochleae,ta alia plurima eo quidem, quod ea durum ci quo laesistit, tangente,cotrahi humido uerbiis, fundi e extendi. Sic ergo proptereasensus datus est, ut ad id quidem,quod est bi cognatam, Crgrat: se applicet decliane autem quod nocet. se autem applico Cr declinare sunt motus secundum locum.

Postremum autem quod minimum, ratiocinationem, cogitationem. Ut homo,c si quin alia huiusimodi species Ratiocinatio

nis autem, juritionis merit minimum habet. Quo magis autem res uni omnium principio accedunt, quantini quide minuuntur, excedunt autem potentia. Quo fit, uter ea,cum sit extra namera fit omnipotens.cta e Cr,quae sunt eis propinquiora, quantiritem quum contrabunt, augent autem potentitiam. Proptcrea ergo,quc ratiocinationis,C cogitationis paratem ceperiunt in mortalius,'tim sunt numero: Cr ideo sunt

potentia maxima.

In quibus enim ex corruptibilibus inest ratiocinatio,ij reliqua quo lite omnia. .ribus

atricanaeorum Unum quodi, non omnibus ratiocinatio. Necessario addidit ex corruptibilibus. In corruptibilibus etinim omnibus insunt omnes praedictae animale ficultates endi.

Eius earum ordo. Divina autem, Cr,mnormia ratiocinatione

quidem habere visebuntur aliarum autem ficultatum nullam Ad us in enim crisorrilium sullate omnes illae fuerunt Rutioiscinationem autem dicit cogimtionem. Non est autem intrandum diuiniora quos animalia ut caelastia,propter corporι conne xion .uti quidemtogitariane rem uisae eon ueniente non siis cur ea, qua apud nos est, quae ex dubitatione ad iussolutionem a sequendam procedit G a quaestione ad muctionem sed quae

rit, e quaedam prima colligens secunda, tum diobet eiusmodi cogicitione a mente, quod hae quid sola applicatione coprebedit,quod cognosci potest: illa uero transiitu aliquo indiget is sine taminegotio cr dubitatio,ci quaestio precesserui.

Sed illa ne imaginatione quidem hac vero

ea sola vitilm P. Eorum erum qucrationem non habent quae sunt prorctfitaria secundam ιmagmationem uiuunt. Illud autem, Hacsolari uunt,dixit, ut ratiocinationi opponatur et ab ea distinguatur.

Nam Cr sensu quos uiuunt hed unumquodq; secundu id quod meo est pretio si imum, formam effiguram habet. Nonnulla

autem etiam eorum, quae sensu praedita sunt imaginatione non habent. Hre enim dicere uitetur. est aute dubia,CT anceps oraαtio. Si enim, quae sessu praedita sunt appetit m quoq; habet est

autem appetitus absentium: praesentis enim nan est appetitus:

quod autem non est praesens appetere, fit cir eius ueluti opoexpressam repraes rationem: quomodo fieri votest ut, tiae apis

petitum habeant idem est autem dicere selisam imaginatiori quos non habeant. Eorum autem ratione exuctius quaeremus:

quando de imaginatione tra lare aggredietur phil sophus. De ea enim disperet erit quos maxime autem in tertio libro. Potest autem simpliciter dicere quaedam imaginationZncibaribere,quaecunq; essensum,ut plantae.

De contemplativa autem mente alia est

ratio. Hic quos clarum est eum mente separare, crinon cum alijsanimc acultatibus conmmorare. Hic aute rursus dicit laxa de eum de diuina mente maternis dicπαSed ea non longe abri

sunt, quae de ista ab eo diffisunt, ubi dicebat, sed demente, circontemplati si culcite nihil adhuc apertam. Viletur aute animae aliud esse genus,et hoc soluco tingere separari. Propemoduaute hi quos eade dicit. lili enim dicebat, Nondu est aperta: Hic uero,alia ratio. Atquilio dimit qui taea de diuina mete dici. Nes enim ubi lis separatur corporibus, qui de sunt aeteris . Deindeleti subiunxit, Reliquae aut partes animae, ab his videlicet distinguens. Si autem illae non fiunt earum Scultatam participes,ut nuper dictam est nostra mens est,scilicet separa, bit: a corpore in quo est,er est pars totius animae quae est in animali.alioqui Cr ipse in sequorti libro,morali nempe tristi, tu,dicit,quod adliua mens nostra est,ta ita diuina.nostrae mira sunt secundum mentem actiones. Haee autem eadem est eam contemptitia secundum subiectum solo fine differens. Non autem

dixerit de diiuna mente, licens, De cotemplativa autem mente:

sed de nostra. Putare autem dixit de ea aliam esse rationem. Ut mim saepe dixi ipse inquit Cris libro de partibus, cris quartito Metapbasicorum, quod naturalis est philosophi disrere

anima,non omnised quaecunq; non fine matcria. Quon m ergo contempla: tua mens est, merito ait aliam esse de ea ratione. Est

enim Theologiae Srmis separabilibus disserere.Sedime ciuconsueuit, quemadmodum in P ficu in ne seipsum remit ad

separabilem naturalium rerum causam de immobili causa disserens. ita Cr hic postquam de alijs disseruerit, scipsum quos ad montem extoller. Necessario autem addidit contemplativa. Etsi enim eadem e eam hi secundum subiectit sed ut a listariis mea, habet inseparabiles corporis operationes Circa Limira omnis amo. inurerem separata, non ut activa separatur ea enim ratione et insepara illissed ut contemplativa propterea de corvcmplativa dixit.

uod taci de eoru unoquo Ψ oratio, ipsa

quos est tractatui de anima accommodatis sima, ct maxime propria, clarum est. intendit mim, quod in qui biu communis definitiua oratio non est propria quaedam natura praeter ea, de quibus praedica,tur, ridiculi is commmi definitione insistere sed e doctri, assumere oportet de unoquos eorum,quae lanificantur a communi definitione. Quoniam elae modi est communis

100쪽

D E A

eni me la initio necesse est eam, qui dedolara disserit, de unaaquaq; animali sicultate uerba sicere.Necesse est autem C eum, qui de iis est confideraturus, quid est eorum unumquodis assu amere,tradita communi animae definitione e postqvim, ni,dσit deinceps qu bd non oportet is es ad communem definiti

nem sistere sed seorsum de unaquas animalimultate digere,

re quod enim de eis communiter praedicatur non si genus est enim in eis prius,ta postreius. In quibus mim sunt praestatici, res ut rationalis is se reliquae non autem uiceversa.Similiis ter autem crin partibus: sicut in sen uiua, quae aliqua ex aliis scii sitivis acuiritibus habent,rictum quoq; omnino habent: quae autem inham non om uno er aliquam aliam:st origis enim, Crurticae cisii quid eiusmodi solum tactam haberit cernantuare n .ci aliquid attingit vel contrahi, uel difutidi Qtaoniam ergo de una. sua. I animali siculate oratio necessaria est oportet. inquit,eam, uuii de his es tragaturas, quaeroe quaenam fit uniuscuiust sub tantia. Dcinde,inquit,ta de iis,quae cohaerent:

ite, de iis quae propri ,ta per se accidant. Per se autem accia delitii dicit qtiae eis ficulntibus messe incon poest. Ea enim ad assumendum definitionem,ta substantiam cost ut ut quod vivere Morpori aurgentiva inest qu)delfineis prios, Crio, sterius quod Risus, qui miora sensilia apprehendunt, minora

apprehendere nequeunt mi enim uehemen: iores succos, crqui nimis striunt sustiui erit leniores non sentiet craui malo, res si reptim audium: .nores non percipiet, ut susurros. similiter T,qui solem inimis aspexit oculis,legere non potest itaque alia exacte ui ibilia apprehendere.similiter inqui mini funaldefrigidum,uel alidum attigerit tepidum no sentiet rinis autem contra habet. o enita maiora intelligibilia approbe

dit. exactius circa minoram apprehctission vi versatur. Et

sensi quidemsen filium excessis corrumpκnt luminis enim uti tenebrariam excesus ibam corrumpit. Similiter crin aliis. I. Ientem autem maiorum interbibili m apprehensio perstica, eiorem sicit. Haec ergo quae per se animalibus sicut alibus accia

dant c quae in con 'fies bis se similis ad sub laritiam fuismendam ω definitionem constrant. Dicit autem ipse q:.3dpostquam desubstantia dictum Perit de iis quos quae ubstattit ob reui dicere oportet,de incertis c obscuris dico per se accidentibus. quae quidem ex sub Entiae inllentione apparent: ut an separabilem trabeat ub stantiam an inscparabilem.ex ratidiri rem definitione nuntiemus qu)d inseparabile Cr utrumniortalis an immortalis laud autem De ijs,quae cohaerent, iurde jς quae per accidens ni unt, ut an mouetur per accidens, cra n loco est. Vel cohaereritia quidem dixit, quae propinquiui proprie accidunt, ut separabile, uti inseparabile: alia autem, quae longius, ut mortale an immortale ut quod aliqua quidem pre se apprebei sunt: aliqua autem per accidens ut usus persequidem colores per accidens autem fortasse figuras.

Necesse est autem cum, qui de iis cst verba

facturus, accipere quid cit corii vitiiquod prdeinde sic de cohaerentibus.

Hinc doctrinae formam uult exponere. ua de unaqitaq; Uuarat et anim ili Scultate cta enim prima quidemsitsiculας:fecunda autem operatio: prius quiuiem de an mala us opera,rionibus disserit deinde de Acultatibus, eo quὁd fiat munia sistiores faculcitibum operationes intabile ante haec deci', quae opponuntur aculeuibus Opponuntic autem ut ad alta

quid Nutritioni eiura nutrimentim opponitur. Nutritio enim nutri ne to nutrit, Urnutrimenties nutricio similit usus

victibilis uisus. cr in aljs similiter. Hod ipsum ergo vult conis firmare, quod doctrinam ab oppositis, utpote mani istioribus,

porta incipere.

Si autem dicere oportet, ciuid eoru Unumquodque,Vt intelle filuti vel sensitiuum vel nutritiuum irius adhuc dicendum est , quid intelligere, θί quid sentire.

Si de animalibus inquit facultatibus tra Ilare oportet, id est autem dicere de sub tin tit; qui enim nouit facultatem, subis stantiam quos nouit: nouit clim,qubd substititia es incor, porea in subiecto corpore talem habens facultatem. Quoniam ergo, inquit de facultatibus trachare oportet: facultatibus uuistem priores sunt operationes necessario de operationibus diis

cree primum oportet.

Facultatibus cnim priores sunt operationes, S aetiones secundum rationem. aod si

sic, ct ijs ctiam adhuc priora opposita set ob

icina considerare oportet: de illis primum de finiendum fuerit propter hanc ipsam causam.

Addidit,quθd ratione. Tempore enim facultate sunt actio, ni bas priores.Operationes utique tempore quidem suntρα dZ . ratione lino priores id est doctr.na. Nobis enim pretio, re sunt operationes facultatibus. Vbis atem oportu ab aperistiaribus initium umere. Uel, ut est Alexandre, ratione, id e lperrectione. PMictio enim eius,quod est potentia ipsa est optaratio. Huius :m cause faculcires seu potentia. Illud aut in cuius causa prius est eo, propter quod istud. Cuiuslibet mira sinis tempore quidem 6 postcrior ratione uero prior. Praeporisito autem rationi fine, sic, quae ad ipsi sunt, inquirimus e praeparamus. Et natura quisem omnia propter liquid facit. Et si enim hon nouit, quae facit nes de ij proponit sed natu, raliter tamen ad Miquem finem refertur ias oparatio. IIcrit4ergo priusquam de facul ritibus Liquatur, de optarati tibi spritu tractabit ut quae nostrae cognitioni sunt priorer, ubi sint apertiores atq; etiam fini Quodsiisic, inquit, id est de apertioribM,C primis prius uerba fuci da sunt operationi, bus autem apertiora fiant, quae eis sunt oppo ita: de oppositis ergo primum uerba sacere oportet Opposita autem ut ad Elia quid. nisus enim se ilis est sensus Crime ectus interdiEbilis est intellectus er nutritio nutrimenti es nutritio mὸξ autem facultate operatio prior est ratione, Cr operatine opis poliri,c quaenam in uniuersum sunt ratione prima, in nonoraecipi, sicae dicit. In quorum tum definitione assumpta queadem sunt,eat lis priora ratione definimus Atqui facultat delinientes operatione opus habemus. Ut uictum definienter diaeimus, facultas, ex qua uidere Ist, quod est operatio non hi

demauicin operation definiet iter, facultate utimur viderectivi est apprehendere uisibilia, id est olores. Rursus opera tione secundum eandem ratione priora sunt opposita circa qua operationes Definientes enim operationem, quae est in videntado,ui ibili quoq; utimur videre messe dicimus appret rectionem colorum non ira aut in coloris definitione videre coma

prehenditur. Color iraq;.ut sibilis quidem, est ad aliquid. Ad aliquid autem sunt, quibus esse iacia est, eo, qu)d ad alia quid quodammodo se habeant in his enim ii cesse est in utriusque definitione aberam comprehemti. Ut autem color, non si ex iis, quae sunt ad aliquid inlire non necesse estis eius definiatione, videre,assumi.Hic ergo priora sunt illis, quae in definiatione assinuntur. His autem adhuc priora oppiniri considera,

re oportet.G in principio libri diccbat, maerere hortet an de iis,quaesunt opposita operationibus prius tractare oportet. crnu te dicit,quod ab issis doctrina es incipienda ut apertio ribus,ta naturae primis. Ut enim in praedicamentis siendi

cim est quidem sensus,omnino necesse eth sie C sensile e si sit nutritis,omni o necesse ci se cria r Et . cr his sublatis,

SEARCH

MENU NAVIGATION