장음표시 사용
771쪽
ingruente, laec fortunae serenantis aura allabente a diiii no amore separari potuit: ait enim de , Certus sum, quod neque mors,neque Vita, neque persecUtiones, neque virtutes, neque creatura ulla poterit nos separare a caritate Dei. θEt est profecto homini longe utilissimum, nunquam a Deo recedere ; cogitet cnim, cum ab eo se, segrcgat, aut illum perdere incipit, omnia se paria ter ciuia illo perdere. Salomon denotare cupiens, in quo vera rei p. salus & felicitas consisteret, quatuor animalcula, exterius quide abiectae exigua 'ο - 3φ' admodum, sed in rebus necessariis colligendissi
QR' R0ς & industria,in ex eplum produxit, Qua tuor:d xςyp 2 sunt minima terrae,&ipsa sunt sapientiora sapien- lata x xς tibus, formica, populus infirmus, quae praeparat in codWςR 'inesse cibum sibi: lepusculus plebs inualida,qui collocat in petra cubile suu ; regem locusta no habet,& egreditur uniuersa per turmas suas; stellio mani hus nititur,dc moratur in aedibus regis.)Quatuor, inquit, sunt,quae rem Daliqua S ciuitatem beatam, & felice reddant. Primo,de rebus necesi arijs&victu comeatuq; parando cura ac sollicitudo; sormica insinuat. Secilia d b,ut ipsa in loco quo da mum nito & tuto sita sit; quod lepus,vet,ut alii interpretatur ei jcius denotat,quod in locis scopulosis sem- per c6moretur.Tertio pax & unitas ,quam locustae , designant; quae quavis regem non habeant, pace tamen & cocordia mutua gaudent,de quo una se eo fert,sese dc altera coferre solet. Quarto denique regu & Principum fauor , quem,stellio representat, Vet,alioru expositione,araneus. Est autem stellio lacertae genus,regibus ita familiaris,ut non nisi in aulis & palatiis principum commoretur. Verum Salomon, quoa in primis ad reip. salutem facere via
detur,omisit, ipsam nimirum Dei praesentiam; sine hac cnim nec homo, nec resp. quicquam sunt, imo
772쪽
imo sine ipsa & pessum eunt, & destriuitatur. Da uid porro eandem ceteris praeponens, relictis ali)s, hanc solam enumerat, Deus nollar refugium dc virilis. i Ceterum Apostoli,cum probe scirent,quantum Apostoli Dei pressentia emolumenti adferre,& quantum si- tristati deris huius aspectis sibi re mundo uniuersi, neces. sunt audicarius foret, quam primum ut Christum, qui vere to Chruti Dciis erat, dediscessu loquentem audiuere, tristita discessu iatia affecti, &rnori diates animo conciderunt : ita ut Chtal lim,eos consolando,naeroremque verbis le-
iribus deptiliando, dicere oportuerit, Expedit vo- Dan. bis ut ego vadam.ὶ Idest, nolite defici Apostoli, nolite animum despondere, etiamsi de discessit vobis meo fuerim i titu&rnam ipse utilis vobis futurus
eli, mundo uniuerso proficuus .:
i Expedit vobi9. ) Prinio multas ob causas hoc Quadiueis expedire ait; nisi enim abiret, de pro mundi sa- Christus lute moreretur Spiritus Sanctus non descendervi, apud ApoNam quamdiu ille praesens aderat, spiritu Sancis stolos cc.
repleri non potetant: cius namque presentia mina .lem Apostolis&inuadanam recreati Quamcre sedo bat, qualia, qtuti cili tandem consolatione frui tandere pollent, illis adimi par crat, it - pol CInter cetera EZechiae regis praeclara saeuaora re fertur,quod serpςntem aenuum n fregeri quem Rei. αMyosci quodam in deserto erexerat,cui filii Israel ad illuni usque diem inccnuam assidebant Israeli . tae insignem hic animi gratitudiiu'm, quamuis ma
qui in deserto Sinai a viperarum morsibus auos co . - rum sanauerat,instar Dci adorarent ec victimas et .di immolarent. quocitca merito ab Erechia rege co-
minutus,de in cineres redactus et L Non sectis Apostolis hoc loco contingit; nam quod nimio
sin ali affectu erga praesentem Garilli: Domini Visum
773쪽
visum Sc ustam assicerentur, necesse idcirco fuit eXpediens, illum abire, Sc oculis corporeis sub
Expedit vobis ut ego vadam.) Hinc eiridenter colligi potest, quantum inter consolationes SpiConsola- litus Sancti, & munitidauius intersit. inod Psal-tiones ter mista perspectum habens, terrenis animain suam irenae spiri delici js nulla assici ratione testatur, neue ullam euualibus rebus mundi huius voluptatem trahere,at omne ilrepugnax lius gaudium & Qtamen in solo Deo consistere, at 76 Renuit,) inquit, Consolari anima mea.) e re-
. . bus scilicet terrenis voluptatem trahendo, Sed memor fui Dei, et delectatus sum. Omnes aues quae volant simul et natant, immundae olim Deo erant , ut merguli, cycni, ibes, aliaeque natatiles. E quibus Elicere licet,immundos: , coram diuinae maiestatis oculis censeri eos, qui in: : inii mundanarum consolationum mari natitare, & sic lestia euolare cogitando contemplando- , que gestiunx' ' . mc . Inter ceturas veteris testameia leges erat et liqc, - , ' At agrum suum diuel B semine consereret.
Termini legis in Leuitici codicem relati stini. N5, i o . , seres agrum tuum diuersbsemine.) Quicunqu igitur in animae suae agro diuinae simul consolatio- Θ, nis et terrenς granum conserit, quod inter se lab . mium quantu discrepat, legis diuinae violatae reus est, eiusque mandata instingit, quin nec diuersum hocce semen se mutuo patitur. EM.16- Quamdiu Aegyptia farina in Hobraeorum vasis durabat, manna Gesitus non descendebat, ut e libro Exodi colligere est, quod ut allegorice expΟ- nam, lico consolationes mundi huius, Aegypti v re farinas esse,quae quamdiu in animariam vasculo
licurent, nec consiimuntur, diuinarum consolati
aium inaber , non descendet, nec manna caeleste in
774쪽
animam stillabit.Qub alludens mellifluus Bernardus olim dicebat, frutens occupata carnalibus deli Ser. 6.
deriis gratiam Spiritus sancti non speret. JAbrasiam Patriarcta epulum geniale suis instruxisse in Genesi legitur,cum Isaac filium ablactaret. Quem locum Augustinus exponens, diligenter rationem exquirit, cur Abraharn non in die natiuitatis, nec circui acisionis,sed ablactationis Isaac, cum scilicet a laturi rediret, epulum pararit, & cum suis fuciit conuiuatus ,-tandem post plurima verba,ait, diuinam hic sapientiam declarare voluisse, tunc tandem,cum mundi ubera, id est voluptates,
deliciasque Cliristianus reliquerit, gaudia mundi insipida illi visa fuerint; Angelos caelestes illos spi ritus gaudere & exul tare: ita nanque in Euagelio legitur. Gaudium erit in cflo super uno peccatore poenitentiam agente. J . Non prius illius ille prodigiis conuiuio lauto &exquisito exceptus fuit, vel symphonia illa iucunda recreatUs, qtiam porcos siliquas eorum deseruistat. Docemur hic,non prius nulladanos,verosit Luc.
los filios prodigos & bonorum diuinorum dilapidatores, diuinarum consolationum epulo reficien Mudanidos nec iucundi stimum illum iubilum audituros, filio AEdi- quana vilem hunc mundum dc propudiosum, qui go copa- non nisi porci le& boum stabulum est,reliqllerint, rantur. ci a voluptatibus, Qu* vere siliquae siliat, ab laetati fuerint. Hinc Dominus Apostolis suis hoc instanuare cupiens ait, Expedit vobis ut ego vadam. J Ioan. Non secus ac si dixisset, Expedit vobis,quo diui- Cor nonarum ita consolationum participes reddamini, stru Spus mundanas derelinquere & seculares: neque enim Sactus, &cor vestrum Spiritui S. &simhil mundo patere po- simul mutet . N m qui illum in animum suu descendere cuia di domus pit,amorem quoque & affectu erga res seculi hu- essenesti.
ivsexuat necesse est. Atque hoc intellexisse Psala
775쪽
Inographus visus est,diim, diuiuam sibi miserico; Ual. a I. diam propriam reddere satagens,diceret. Erue 1
framea Deus animam mea, & de manu canis uni .cam meam:J quo loco Hieronymus ex Hebraico. Solitariam meamo conuertit. Perinde ac si dixis.set, Pauperculae animae meae miserere Domine,ea que unguibus caninis eripe: considera obsecro si iam eam esse, & ab omni voluptate sequestratam, a mundano gaudio ablactatam, & ab humano s
it. 8. Spiritus illi caelestes,dum consblationes sanctas, quas Spiritus Sanehus solitarijs immittere solet,admirarentur,in stuporein versi dixere: Qui est ista quor ascendit de deserto,delicijs affluens,innixa saper dilectum smum Zὶ Descitum aliud non est qua mera solitudo, ac per hoc denotari poteli anima, quae solum Deum in hoc mundo quaerit,eique qua maxime coniuncta est ut sponso,atque in ipso omnem spem &desiderium figit. Mysterium porro
denotat, neminem amari aut solatili a Deo accipere posse,qua qui Qlitarius est,i. qui extrinsecas consolationes no amittit, nec mundanas voluptates cosectatur: amor.n .mudi hui' celeste impedire solet. ipseos Cum terra ex diametro inter Glem lunam in causa. teriecta est, luna deliquium pati consueuit, quod . terrae orbis interpositus impediat, ne sol, qui iiΣ altero mundi extremo est , splendorem & lumen lunae communicet. Hoc quidem Philosophicum. est, sed Theologicum erit, si nobiscum cogitemus, . idem omnino cum animabus nostris agi:non pos e se nimirum illas radiis Sancti Spiritus irradiari ;quamdiu rerum terrenarum amor medius interier . ctus fuerit, dia omnem accedere gestientis lu-
ὸ minis accessum impedierit. Q amobrem qui a. Deo amari de diligi desiderat, terrena oderit necesse
776쪽
Cum duae illae mulieres inter se de prole litiga-Reg. b. rent, nefaria prolis suppositrix ait, Nec mihi, nec
tibi, sed diuiciatur. J at quae verE prolis mater erat, qua erat in viscera sua caritate diuidi hunc noluit, 'sed integrum aduersarii tradi: Moralem hinc sensum eliciens , dico Christum verum animae nostrae Dominum,principem ac patrem omni ratione im--Π' pedire,ne ipsa diuidatur,& partem illius terra,partem etiam caelum occu pet at integrum sibi deposcere,aut integra mundo ut tradatur velle. 2Christus Dominus templum Salomonis ingres sus,non modo nummularios, sed & vendentes δ' 'ementes columbas in sacrificij usum, flagello e fil- ι . 'nicuIis contexto eiecit, quod ipsum domus orationis,non vero nNotiationis esset. Cor nostrum ve- : ξrum etiam Spiritus sancti templum dici potest, i , c.' .a Auditores,&generosio hocce Dominus facto signi ficare voluit, non a peccati duntaxat sordibus, sed lolab omni etiam carnis inquinamento cor nostrum immune seruandum:nam ubi caro vel mundus dem sibi delegerint, habere Deus locum,aut domi cilium taere non potest. Atque haec nimirum ratio . o .
est,cur Christus,quo Apostoli Spiritum paraclitu,
Unsolatorem naςstorum ,recipere mererentur, hO-
die ipsius declaret,omni ratione illis expedire se ad Patrem proficisci,& eorum se oculis subtrahere;sLmul emolumenta & commoda quς hoc illis disces
su euentura essent recensens. Hec ultimo concionishurus membro prosequar. .uti me initio facturum pollicitus fueram.
Christus igitur silos consblaturus Apostolos,dic Discessiis
cessus sui emolumenta enumerans, primo loco Spi Christi eritus Sanimaduentu collocat, licens: Si non abim molume ro,paractetus non Veniet ad vos.Jquibus verbis pie ta. nitudinem gratiarum Spiritus sancti promisit,quae Ioan. i5. tamen non prius quam Christus in cruce mortem Tt occum-
777쪽
occumberet, haberi poterat nam quamuis , per Mesinam narum tarn iride ab exordio mundo, collata suerit; risi tamen plene dc abunde is a prius , iri cruce expirasset. Atq; ita intelligenda sunt να- Ioan. . ha illa Ioannis, Nondiam erat spiritus dati β,quia. i , Iesus nodum crat glorificatus.J id est, ante mortem Iesu Christi; pet hanc eni in ipse immortalem est gloriam & triumphum consecutus - Dabatur quudem Spiritus sanctus, scd paucis admodum, Q non , . - . , apparenter,& ViX aliquos effectus producebat.D mum post passionem Domini ira, & plurimis, dcvisibilitcr datus est , & murta assecta causabatur, prodigiaque inaudita opcrabatur. N5 pote. Nccesse quoque erat Christum non mod5 mori, rat Spiri resul Ccre a morte gloriosum, Verum ctiam trium,. tus in ter pliando in caelos ast edere,priusquam Spiritus saniata descen mi teretur; quo ita eius diuinitas patesceret', dere, nisi Universo mu'do fieret manifesta, quam exte. Christus Opera ae interiora, quae editurus esset, Meilos bea infinita illa signa,declaratura erant:quar omnia no
Spiritui sancto, sed Christo Iessi, si in terris stipem stes fuisset mundus at ibuisset, ideo unum in cςlos astendere necesse erat, priusquam alter caelo descederet. Hinc quoq; anserre fas est,prout Theologi quoq; docent, Spiritum sanctum a filio procedere: nam, ut bene D. Augustinus quarto de S.Trinitate libro,& D.Thomas 'prima,qu*stione quadragesima tertia, rationi consentaneum & aequissimum est,ut persona quae aliam mittit,eius etiam sit origo& principium. Hinc est quod Pater a nullo miti ' tur, eo lubda nulla aliarum pςrsonaruna Memn-r de t ne procedat : si autem certissimum est spiritum a filio mitti, inferre quoquς libere posuimus, ab illo simul ill p ccedere inutionc quippς p cciali
IC. frmamus,sSi no abicro ; Paradetus no veniet.J Verba
778쪽
verba haec oblatra admodum & intricata sunt, Diuersa plurimorum4ue ingenij aciem non parum torser huius loci sunt,inquirentium,quin Spiritus sanctus descende interpre- repon posset,nisi prius Christus abi;sset. Rupextu tatio. in primis magni ingςnij dc do strina qui tamen in
singulares nonn 'quam & exoticas opiniones abit; .
credit,id ςo piritum sanctum descenderς non po- ῖ
ruisse, id est , non e*pedijssie ut veniret, eo quod, si Christus Iesus non abiret, id est, non morςretur , nullam iam consolationis occasionem habuisset. Nam 'quanam in re Apostolos esset consolatus, s nullum dolendi occasionem habuissentὶ nulla porro lugendi tristandique causa fuissent, si Dominus non expirasset, nec bijsset, sed perpetuo apud eos mansint. Neque eniim aliam ob causam descende . re Pgraclituri poterat, quq ut alidictos discipuloruppimos solaretur ac vulneris e magistri abientia cotracti amaritudinem leniret.Quare si non abi Ioan. . Is
ro, Paracletus non veniet gd vos . . ti
Leontius autem & Theophylaetus deis nisi ab .punte Christo Spiritum descendere non potuisse: putant, quod iter adhuc obstructum & obseptum esse,quod Messia aperire & reser re par erat.Neq; enim descendere ad eos Spiritus sanctus xerat, quos peccatum ρdhuc & imperiectio nimia occuparet : auferri vero & aboleri peccatum non pol rat,nisi per discessum Christi,id est,morte in monte Caluariae,ipse siquidem moriendo peccatum destruxit,& vitam renargendo reparauit, Trac. Augustin' vero,Gregorius,Bemardus,ac Beda, libro 8. allegorice h c ipsa intelligunt, dc hunc horum esse Morae.i7
verborum sensum credunt: Nisi omnem carnalem Sermon. hunc affectume ter unaquodammodo,penitus de Asta aufer m vos,vtita dicam,sublimem;nunquam Dom.Beri Spiritum S. in cor vestrum recipere poteritis; aut da ibuc
779쪽
' ea quae Des sunt. ΓHine ipse Dei filius,cum sissilii hanc Philosophiam discipulos edocuisset, & qu tempore ab ijs peteret, quodnam hominum . . .: & totius mundi iudicium: foret; Apostoli vero
responderent, quosdam eum vi Eliam, alios vi I remiam,aut unum e veteribus Prophetis,credere:
in L 76 ipse oratione ad suos conuersia dixit, s Vos autem quem me esse dicitis ZJ Non secus ac si dixisset, H mines nonnisi ut homines loquuntur,eorumq; scr- . mones &Iudicia terram spirant,ac carnem sapisit: vos vero,qui carne & sanguine quid sublimius sapitis, & iudicium deputatius habetis, quid de me sentitis 3 quae na velit a de me opinioὶ vos enim qui' nonnisi spirituales estis, nonnisi spiritualia sapere par est. Ood apertius historiae huius e interrogatoriar inquisitionis clausula testatum faciet: nam cum Petrus Apostolus, humanum captum trans. gredies,& diuinitatem Christi confessias esset,inox Ibidem. et Christus respondit, Beatus es Simon Barliona, quia caro&sanguis non reuelauit tibi, sed Pater meus oui est incietis.J Doctissimus autem Maldonatus Societatis Iesii, alia ratione eadem verba exponit, creditque. Ideo Spiritum sanetiam venire non potuissae,quod nullus in caelo qui eum dimitteret,reperiretur; venire aut nisi missus non poterat:atqui nullus eum nisi Christus mittere poterat. Namquamitis eum Pater, ut quem produxerat,mittere posset,lamen certis quia : husdam de causis, filio potius quam a Patre eum, mitti par erat ; nam hoc ipse promeritus erat noni silum quod principium de sens esset,a quo proma-. naret,Verum etiam alias ob causas, nimirum quod caput, summus Pontifex, princeps dc Ecclesiae g bernator esset,ad quem ex officio incumberet cura
re quidquid ad illius persectionem, excellentiam, dignitatem,gloria dc amplitudine facete videatur.
780쪽
Aliam expositionem etia adfert Euthymius,quq mihi prae ceteris arridet, & quam libens sequor:ait igitur Christum hoc modo loquendo, non voluisse indicare', absolute Spiritum venire non Ipom nisi ipse decessisset i, hoc quippe fieri poterat; sed, qu niam ita in concilio diuino statutum & decretum
erat,idcirco fieri non posse ait. Decretum inquam Crat, ut omnes SS.)Trinitatis perλnae simul in hominis. salutem redemptionemque. incumberent,
Pater quidem filium in mundum mittendo, filius hominem morte sua redimendo, Spiritus sanctus denique eundem gratiae suae lumine illustrando. A tque ita unaquaeque eflectus suos, & tempus habuit,unaquaeque ossicio suneta est suo.Ade. t nisi Christus ad Patrem ascendisset', spiritus nunquam caelo descendisset,atque ita intelligamus Euangelii xtum. Nisi enim abiero,paractetus non veniet. J Isi Hic oportune mihi Eliae Prophetae in mentem: venit, hic quippe cum in caelum a Deo eicitandus vilet, Elisi s discipulus cum coimitatus,non parum ob discessum illius dolebat, non tamen interroga- Te audebar, quonam iret; donec, tandem Iordane tr.in suada ,Elias diceretnPete a me quodcumue Iubuerit , priusquam abeam . Cui respondit Eliasius, si qimn apud te gratiam adeptus unquam sum caniti pater, transeat obsecro in me duplex il- . Iespiritiis,quo te Deus donauit. 9 dicto, ce tibi mox igneum cum si agore currum c lo desce
dentem, & magistrum a discipuli conspisu sublime auferentem;qui consternatus inclamabat; Γει- ter mi, pater mi,currus Israel & auriga eius.Jquem dum Elias clamantem audiret, pallium Ecurrit dumisit,quo accepto Elisaeus ad Iordanem pedem retulit, eu eodem aquas sti undo percutiens, in i