장음표시 사용
51쪽
non la distillatione , aut percolatione spiritus e sanguine arteriose per cerebri poros in eum
puritatis gradum attolluntur, sed etiam sermento quodam salino in cortice cerebri copiosis sanguis perfunditur,ac separatio tum spirituum,
rum liquoris vegeti, & actuosi vi illius sermenti perficitur. Hinc quidam salis armoniaci odor
in ea parte deprehenditur. Pars altera conclusionis ex ipsius tum corticis , tum partis interioris cerebri structura colligitur. Nam ut pars cerebri extima & cinerea
spirituum procreationi, sic interior & candidior eorunadem motui & distributioni idonea vide tur id enim est rationi consentaneum, ut in ea parte cerebri quae tot irrigatur vasis , spiritus e sanguine secreti in corporis callosi fibris, seu in candida cerebri substantia , quasi in vasis Chymicorum circulatoriis puriores fiant & subtiliores. Quocirca videmus omnes cerebri anfractus& convolutiones in id corpus firmum & candidum desinere. Hoc utique est velut animae sentientis domicilium , in eo spiritus libere exspatiantur, qui per fibrillas callosi corporis expurgati varia circulatione ad eam puritatem eve-nuntur, quam functiones animales exigunt.
Confirm. Extimam cerebri portionem nihil esse praeter glandularum congeriem , quaeque in cerebro distinctiores apparent, cum exquisitum adhibetur microcospium, docet Malpi-ghius. Vasia sanguinea extimam glandularum partem pervadunt: sed fibrae aut tubuli tanquam vasa secretioni purioris ii is destinata, ex intimis cujusque glandulae partibus oriuntur: est illis fibrillis cerebri medual componitur.
Quocirca cerebri cortex cum franis mali-Punici, v. une grenade fibras cum membrana cohaerent, fatis apte comparatur, Omnes
fibrae iis glandulis tenaciter adhaerescunt, & in
52쪽
' cortice tanquam in solo, unde succula a lxah t, radices habent. Nec prorsus videtur incredibile has cerebri fibras instar tubulorum esse excavatas : cum in plantis ipsis cavae sint eae fibrillae quae succum Vehunt. Secunda ConcIu . Pars cerebri cinerea videtur esse imaginum locus : ut callosa praecipua esst imaginationis& appetitus sedes, maxime prope nervorum exordia. Probatur Conclusio. Quamvis res tota sit in
conjecturis posita : sed quid nobis probabilius
videatur, hoc loco tantum afferimus. Rerum itaque notas,aut vestigia quae per sensus subiere, in cottice cerebri,& in cinerea illius parte, ubicumque sit, conservari multa suadent. i' Varii& multiplices anfractus tenui meninge ubique
obducti locum his vestistis praebent: ut mollior eo loco cerebri substantia his impressionibus accommodata satis videtur. Σ'. Cerebri convolutiones in cerebro humano sint magis multiplices & variae, quam in ullo genere animalium ; plures adeo fiunt in cerebri cortice velut distinctae imaginum cellulae : in animalibus quae uno sere & consimili modo agunt, aut nullae sunt, aur pauciores, ut in cuniculis, avibus, piscibus. 3'. Cum reminisci volumus, aut imaginatione aliquid effingere, tum fronti manum ad-MQVemus, & partem cerebri anteriorem sollicitamus , tacito quodam naturae judicio in ea parte vigere memoriam, atque huic proximam
esse imaginationis sedem. '. Non alia sere sedes his excipiendis aut formandis imaginibus magis idonea assignari potest. Neque enim nobis veterum , & penecQmmunis opinio probatur, qua credidere in
53쪽
ventriculis cerebri spiritus animales procreari,& rerum imagines asservari : neque spiritus adeo subtiles, & sugaces in tam amplis spatiis, aut in ordinem digeri, aut diutius possunt consistere : intra angustos meatus, & in certas velut orbitas moveantur necesse est. Nec demum
in iis sermantur cavitatibus quae excrementostroso excipiendo , quo persaepe scatent, destinantur. Atque illud videtur explicatu dissicile ex qua materia in iis ventriculis spiritus procreentur, & quo itinere in nervos, ac totum cerebrum ex iis antris deduci queant. Longe itaque probabilius est spiritus ex arterioso sanguine in ipsius cerebri cortice,aut in parte cinerea,quae fere ubique est in cerebro, pqrcolari ; atque hinc per quat tam orbitas in certum ordinem componi , hos denique tractus saepius eos relegere, ut varii memoriar aut imaginationis actus exigunt. Non enim vis sermatrix imaginum quae
phantasia dicitur, longe remota est ab eo loco in quo ipta asservantur imagines. Non ita pridem vir Claris. D. Dodard in Academia referebat, se diversis temporibus duorum infantium , qui hydrocephali decesserant, capita aperuisse.Uterque iis morbis affectus erat , qui nullo modo ad caput pertinere videbantur , & citra ullam
convulsionem ambo interierant : duo anteriores ventriculi cum tertio unam & eandem cavitatem essiciebant, quae aqua pura & limpida plena erat , cerebri substantia compacta& candida vix digiti indicis latitudine crassa. Ex quo utique id colligere possumus has cavitates nec spiritibus continendis destinari, neque aquam his conclusam apoplexiam ipsam , aut paralysim afferre nisi alia subsit causa. Quis vero sit locus sensus communis, aut in qua cerebri parte fiat sensus interioris perceptio,
vix divinare possumus. Existimat Cartesius
54쪽
praecipuam animae sedem in quadam glandula,
quae Vulgo conarion , aut pinealis dicitur , esse constitutam. PIaec enim cum una sit , & in medio cerebri , omnes lentuum impressiones excipit , spiritus ex omni parte cerebri in eam incurrunt pensilis est, & ad Gioncm motum expedita adeo ut ad nutum animae quoquoversum inflectatur : passionum aestus, phantasmatum incursiis illam in omnes partes versant ac determinant. Si quid rcminisci volumus, mens illam huc illuc contorquet, donec spiritus per eam subeuntes, in eum cerebri locum incurrant , in quo rei vestigium delitescit : huc accedit eam glandulam unicam esse , ut species pergeminos sensus acceptae in ea conjungan
Verum hoc ingeniosum Cartesii commentum multis rationibus refellitur , & ea maxime quod nulla sit in ea glandula mobilitas. Non enim ut sibi persuasit Cartesius, ea est in medio pensilis, sed arteriis & venis,imo & Plexui membranoso, qui choroides dicitur , ea: assixa , nullis nervis, aut fibris sitspensa. Deinde jam ostendimus ventriculos cerebri non esse velut promptuaria quaedam spirituum animalium, qui hanc glandulam jugi motu , vel flatu quodam impellant: sed serosus humor per eam cerebri cavitatem, quae una est, licet in varias partes divisse, defluit
per infundibulum quoddam in subjectam glandulam , quae in basi cerebri sita est , & pituitaria
diei solet. Quod autem sensus communis sedes sit pars interior cerebri, ubicumque posita sit hinc conjicere possumus, quod pars illa candida nihil sit praeter fibras nervorum evolutas ; nec dubium est quin praecipuae animae sentientis functiones ibi exerceantur , ubi spiritus sunt puriores, &magis elaborMi , ubi incertum ordinem digeri
55쪽
Possunt, non termere vagantur, aut fluctuant iubi denique sunt nervorum origines.
somno, vigilia , ac de praecipuis animalium junctionibus.
CIrca semnum & vigiliam quaeri merito potest , I' in quo maaime somnus consiliit,& ex quibus causis oriatur , quam cerebri partem potissimum occupet: atque ut certo ordine progrediamur. Dicendum est 1' in somno spiritus animales contratu, in vigilia sic dilatari, & expandi, ut cerebit fibras, & nervos distendant. Hinc ea somnum , & torporem afferunt , quae spiritus figunt, aut deprimunt, ut opium, seu papaveris succus, quaeque dicuntur narcotica , aut soporifera,ut serosus humor qui cerebri meatus occludit , ac satis verisimile est succo nutritio , aut nervoso liquore qui in cortice cerebri a sanguine per glandulas excernitur . spirituum dispendia reparari, aut nimiam eorum agitationem sedali. 1ό. Obstructionem illam quae somnum conciliat , in cortice cerebri poti itimum fieri, hinc conflat, quod in soporosis affectibus ut in letathargo , seu veterno pars cerebri cinerea uberiore sero plexumque Obruatur. Unde veternum oblivio ipsis subsequitur. AEger in morbi ipsus declinatione si sorte excitetur, rerum Omnium oblitus videtur: adeo ut eadem sit somni& memoriae sedes : unde opii usus immodicus mcmotiam laedit. Neque ad ventriculos cerebri hi affectus pertinent. Nam in multis ex hydrope cerebri mortuis cavitates cerebri aqua distemae reperiuntur : cum ab omni affectu so-
56쪽
pproi fuerint inamunes. Nec tamen negaverim in inano cerebri fit rimas exhavitis spiricibus concidere, ac somnum nervos ipsbs occu-Pare: cessant enim inter dormiendum exteriores sensus , oculi gravantur , & ultro collabuntur. Hine non aquarum modo murmur , audnausicae modulatio , sed ingens catharactarum strepitus somnum conciliat, dum intentis auribus cessant reliqua sensuum organa. Cum autem eadem facultas diutius in objectum defigi citra dcfatigationem non possit , auditus ipse
Cito succumbit: hinc Bmnus oritur cum reliqui sensus feriantur. Quae autem causae seporem , aut somnum praeternaturalem procreent , hoc loco non possissimus accurate , ut par esset . explicare. Saepe aquosior sanguis cerebro affusus , aut nutritio humore necdum bene subacto turgidus in cerebrum exundat & si iritus animales obruit, aut fugat. Interdum spiritus animales hebetiores facti, quasi sponte sua considunt, nec cerebri fibras distendere, nec vigiliam , aut motum, aut
objectorum impressiones sustinere pollunt,ut in hydropicis tape contingit. Illud quoque plerumque evenit, ut debilior cerebri conititutio serosam colluviem non arceat: ut iis accidit qui largius compotare solent. Nam cerebri meatus laxiores facti sanguinis recrementa facile admittunt. Sic diu suppressa per alias vias sero si humoris evacuatio , aquae acidulae largius pota ,& per urinas non redditae , Optatorum usis aut nimius. aut praeposterus veternum aut fit tem alios affectus mitiores , aut somnolentiam inferre solent. Ex iis autem essicitur spiritus cerebri incolas in inano cestare, non item eos qui a cerebello ua praecordia indesinenter fluunt : ex
iis quippe vitales 3 riaturales functiones sic pendent,ut d uitius feriari vita superstite non possint.
57쪽
Quaeritur Uin quo ratio vigiliae posita sit, di
quae sint illius causae. Re D. Tum somnum excuti, cum spiritus idoneo pabulo refecti meatus ante occlusios penetrant , soluti a serosi humoris compedibus: hinc libertatem nacti , & in orbem diffusi sensuum implent organa. Itaque saepe evigilamus,
eum sonitu majore, aut punctione, aut acri humore , aut alia ex causa sensus exterior fortius percellitur , tumque motus ille ad sensus communis sedem delatus flatim velut dato signo sensus omnes excitat ; spiritus qui velut stationarii milites ad principis facultatis justa sunt parati, in
nervos omnes & fibras excurrunt. Cum tamen
nondum sunt abunde refecti , hebetiores aliquando fiunt , & minus bene ad solita munia comparati. Hinc crebrae oscitationes, & pandiculationes, cum humorem aquosam , ac nervo.
sis partibus insidentem , nec dum satis dictatum partium contractione, & dillentione conamur
Contra, ubi spiritus vel ex morbo, vel ex aliqua animi perturbatione acriores facti sunt, Senimium inquieti, tum ii somnia, & pervigilia
oriuntur. Cum enim spiritus nimio cerebri calore agitati, & succonexu eo qui illis est vehiculo , eosque temperat, citius soluti, intra cerebri meditullium huc illuc sine rectore errant,aut tritas velut semitas repetunt, tum cogitationes inconditas, & plerumque absurdas fingunt, quae insbmnia dicuntur. Interdum accidit ut spiritus commoti in spinalem medullam & nervos inde profectos cum impetu prorumpant : hinc membrorum jactationes & motus inquieti. Cum autem spiritus non adeo sunt exagitati , & nervorum exordia offendunt apertiora , tum nervos aliquando subeunt, atque alios i iritus in musculorum fibris quiescentes
58쪽
ruiescentes ad motum impellunt adeo ut qui-am interdum vestimenta induant , fores 4eriant , & noctu divagentur : tametsi alte dormiunt , nec quicquam eorum quae tum egere recordantur. Contra iis evenit atque in somniantibus , qui cum sint in lecto compositi, &immobiles , sua sibi agere negotia, huc illuc
disicurrere. videntur Nam spiritus tantum in moriae , & imaginationis orSana commovent
unde somniorum e renuniscimur. Sed insomnambulis memoria, & imaginatione intactis , omnis spirituum impetus fertur in nervos,& motus organa , quae tanquam automata consuetos motus ex ordine peragunt. Atque iis idem fere accidit, quod in nobis quotidie experimur , qua alio intenti, aut testudinis fides numerose pulsamus , aut cantilenas occinimus quod spiritus certis motibus aitheti, quasi ultro'& ex ordine eosdem peragant. Quaeritur unde vertigines, si tomiae deis liria, & insani affectus oriantur. Resp. Ex iiisdem fere causis eas cerebri affectiones duci , ex perturba o nimirum spirituum motu . Neque aliunde magis quae spirituum aut sanguinis, aut cerebri ipsius constitutio hos affectus procreet, digno ἰcere possumus, quam ex evidentibus causis , quae plerumque iis ortum praebetat. Hinc leves aliquando, R momentaneae vertigines, &scotomiae, seu tenebrarum Οὐ-uones ex inedia, haeMoxragia, seu sanguinis Iu-xu dc studiis immodicis nac uiatur Nam iis an is in corde deficit , simul & spiri us animales una deficiunt; quique in cercbro lintre- 1idui , fonte ipsi, occlusis , neque in nervos eia tundi, neque in certum ordinem cogi possunt Simili quidem ratione qui per angusti rem pontem minus assiteli ingrediuntur: aut ex editiore intuentur loco, sepe in vertiginem incidunt Tom. VI. C
59쪽
insideat, atque hinc totum corpus regat, & --
amobrem ex ipsi rtigine, aut scotomia
manifeste colligitur juaicium mentis esse quiddam a Gla imaginatione secretum : cum huic omnia circumagi videantur , illaesis mentis judi- i cio. Ex delirio, & insanis assectibus arctinsimum esse corporis, Oe animi nexum, x vitiato organo functiones animi vix integras, & sanas existere omnino conficitur. Illud quoque non abhorret a vero in phrenitide quae semper est cum febre conjuncta, spiritus inflammari: in melancholia liquorem illum vi- - talem & nervosiim , qui spiritus continet, ne at se invicem distram sentientis animae continuitatem abrumpant, aciditatem quandam, qualis est in aceto, contraxisse , in man ia acrem fieri , , in morosi quae hebetes & stolidos essicit, vappes'
eere. Saepe fermenta quaedam venenata sanguianem primum, tum nervosiam succum inficiunt, dc insaniam procreant: ut rabidi canis morsis ιprava interdum victus ratio , ut in magna annonae caritate, cum cibis pravis pauperes vesci coguntur ; maligni aliquando ulceris lappressio , acre, & calidum temperamentum, mores indomiti ad insaniam disponunt. Contra sanguis effoetus spiritus itidem vappidos & inertes gignit εἰ hinc stoliditas in cerebro' praesertim male consormato. In hoc vero stultia fatuis videntur differre , quod illi satis bene αceleriter concipiant, sed male judicent, & pessit me ratiocinentur : fatui vero neque res perci-l piunt, neque ideas apte conjungunt. In diis spiritus aliquando satis agiles sint , sed namus sibii cohaerent; nec constanti motu per cerebrum deferuntur : desultorie tantum & perturbate i breviores cerebri tractus percurrunt. In fatuisi spiritus adeo sunt hebetes tardi, ut nullam
60쪽
pene functionem rite exerant. Atque haec stoliditas solertes quandoque & ingeniosos assiciti quod sanguis ex nimi ermentatione aquosus α vappidus evadat. Ho sum quandoque ebrietas essicit, dum cerebri poros vini corpuscula animali regimini infesta occludunt Tristitia vehemens, aut violentae passiones idem malum quandoque afferunt, dum spiritus , aut a se invicem diltracti, aut in confusionem acti Jecies
Ex iis colligimus ingeniorum discrimina non satis apte ex sela primarum 'ualitatum temporie aluci. Nam cerebri conformatio, figura, magnitudo, partium textura, spirituum animalium substantia , dc motus magnum ad ingenii
vim aut i rilitatem momentum afferunt. Itaque
si minor quam par sit, aut major fuerit cerebumoles , ingenium erit praeceps , aut tardum :vel quod spiritus ipsi spatium non habeant satis ib rum & patens , Vel quod aequabilis eorum
motus figurae vitio inhibeatur, vel interdum in ampliore mole vilior est minutarum partium contextus : aut alia quaevis causa sabest occulatior , quae retum imagines distortas ει male de-bnearasi exhibeat. In praecocibus ingeniis partes spirituos ae & vegetiores,ilatim sese efferunt: quod reliquum est, vappidum, mers, & aquo dum rem)net : ut vinum post longam fermentationem vappescit. Hinc praematura in pueris ingenia citius occidunt. Ista quidem fuse & erudite explicat Th. V villis, in pathologia cerebit, nunc quae opponi pollunt, distatuamus.
Solvuntur objemones. p. I' adversus ea quae diximus , sensumicum exteriorem, tum interiorem in ccria spirituum animalium commotione esse positum, hos spiritus nulla vel ratione , vel experientia de-