Franc. Sanctii, Brocensis ... Minerva, seu De causis linguæ latinæ commentarius, cui inserta sunt, unicis inclusa, quæ addidit Gasp. Scioppius; et subjectæ suis paginis notæ Jac. Perizonii

발행: 1789년

분량: 915페이지

출처: archive.org

분류: 어학

41쪽

E LIBER PRIMUS, CAP. I.

agitationemque esse declarat. Haec tam praeclara MI-nervae munera , ut ad Homerum revertamur , non

cuivis revelantur, sed Diomedi tantum , qui Δι, μηδΘ' , id est , JOVis cura sive consilium, aut deliberatio , dici potest. Bonarum enim artium scientia a. humani ingenii inventum non est, sed ex Iovis cerebro , unde nata Minerva dicitur, in humanum usum ἡ elapsa divinitus. Itaque nisi te totum inquisitioni tradideris , nisi artis tuae , quam tractas, cauSAS TRliOnesque Probe fueris perscrutatus , crede te alienis oculis videre , alienisque auribus audire. At invasit multos perversa quaedam opinio, seu barbaries potius, in Grammatica et sermone Latino nullas eme causas, nullam ques penitus inquirendam esse rationem : quo

figmento nihil quicquam vidi ineptius , nihilque potest excogitari putidius. An homo rationis particeps quicquam aget, dicet, machinabitur , sine consilio et ratione ' Audi Philosophos , qui nihil fieri sine causa obnixe testantur audi Platonem ipsum , qui nomina

et verba natura constare affirmat, qui sermonem esse R natura , non ab Arte , contendit. Scio Aristoteleos aliter sentire ; sed nemo diffitebitur, nomina esse velut instrumenta rerum et notam instrumentum autem

cujuslibet artis ita illi arti accommodatur , ut ad alia omnia ineptum esse videatur sic terebro terebramus, et serra scindimus lignum , at lapides cuneis discin dimus , et cunei gravissimis malleis adiguntur. Qui igitur primi nomina rebus imposuere , credibile ess

illos adhibito consilio id fecisse , et id crediderim

ecepisse videtur. At sine dubio Α'θκνῶ nihil aliud , si originem Oeis spectes , notavit , quam Propriam Urbis, quae di-Uebatur , Deam. Hinc ergo AEliano V. H. XII. 28. Urbis illa Πόλκ

ro Aθειν se appellatur, et paSsim apud Homerum ipsa Dea coniunctim dicitur Πα etc sti. e. Pallas Atheniensis. Nimirum et Urbs ei Dea nomen habent a Terra Attica , dicta olim Λ,. 3κη

ab , littus, quo ipso nomine tota etiam regio designatur. Vide me ad lian. V. H. VI.

a Humani ingenii inventum nora est, etc. J Revera est . sed notrita , ut omnes homines ex satura

sua eam teneant, Verum ut ra

tione, tNm sedula investigatio ne , denique experientia ipsa eam invenerint primi , ae reliqui deici discendo comparatam habeant.

42쪽

ristotelem intellexisse , quum dixit , ad placitum mina significare 3 ). Nam qui nomina casu facta rite ridimi, audacissimi sunt, nimirum illi, qui uni-

3rsi mundi seriem et fabricam fortuito ac temereptam persuadere conabantur. Nomina cert2 et Uerba, 3rum naturam Significare cum Platone assererent bentissime, si hoc ille tantum de primaeva omni uninguarum asseveraSset: ut in Genesi cap. 2. legimuς: Ormatis igitur Dominus Deus -de humo cunctis ani-2antibus cirra , et uniMersis νοlatilibus caeli , adduxiea ad Adam , ut Mideret , quid Vocaret ea : omne nam , quod Mocavit Adam animae νix'entis , ipsumst nomen ejus ς Pellax'itque Atiam nominibus suis uncta animantia . et uniVersa Volatilia coeli, er Omnesesitas terrae. Vides in illo primo sermone , quicunquele fuit, nomina et etymologias rerum ab ipsa naturauisse depromptas. Sed ut hoc in caeteris idionia tig Sseverato non possum , ita mihi facile persuaserimn omni idiomate cujuslibet nomenclaturae reddi posse ationem : quae si in multis eSt Obscura , non tamen iropterea non investiganda. Multa latuerunt Ρhiloso- ,hos , quae Plato eruit in lucem multa post cumnvenit Aristoteles multa ignoravit ille , quae nunc;unt passim obvia : latet enim veritas : sed nihil pretiosius veritate. Sed dices , qui potest fieri, ut vera;it nominis etymologia , si una eademque res variis. nominibus per orbem terrarum appellatur t Dico ejus-lem rei diversas esse causas , quarum illi hanc , nos 1liam contemplamur : Sic Graeci ἀνεικον , Latini ventum

pellavere ; illi ab spirando q) , hi a Meniendo.

Nam qui nomina casu , etc. Jῖine dubio verum est , quod

Ructor mox ait. eujuslibet nomen- 'latura in omni idiomate reddi posse ationem aliquam, licet nobis nu ncalerumque ignotam. Sed tamen illa ipsa ratio saepe sita est in casu et fortuito arbitrio hominum vulgarium . neque igitur na-mram rerum , quae Vocabulis sig-mficantur , nec aliquod pruden-

consilium in impone udo

rebus suo nomine , keclarat aut praefert. sed commune vulgi aut Civitatis placitum tacite et piaulatim ortum. Plura vide infra lib.

IV. ad initium Capitis XI v. de

Homonymis.

Ilia peniendo I Mallem a

Vehendo . ut ita notet proprie natum venementiorem, vehentcm et propellentem res, quas assequi tur. Certe Germanos facile qui . crediderit formasse ex eo suum

43쪽

ψ LIBER PRIMUI, CAP. I.

Fenestram α ἰ που φαίνεθm deduxit Latinus, Pentana

a nostris dicitur , Lusitanis janella, quasi parva janua.

Praeterea multa traxit Latinus a Graecis, quorum Graeci

reddent rationem : ridendi enim sunt , qui in suo idiomate alieni nominis rationem scrutantur ); ut qui petram, quod pedibus teratur, aut pedem terat; et lapidem a labando , sive a pede laedendo deducunt quum utrumque sit a Graecis πετρα M Non igitur

meh n , pro quo Belgae in en, vel, ut nunc scribimus , maeyen i Unde mind vel merid , quasi uia hende. Sed forsan horum aeque ac Venti origo non ex Latino sermone. sed Graeco petenda eIt, ut fecit Angelus Caninius et primitus quidem ab eodem voca-hulo, unde ανιμ deducitur, h.

ti eraves flatus. Atque ita Maleventum , pro quo postea di Xerunt εν*ημ at gratia Beneventim , formarunt Latini e X Graeco Μαλοεις, μαλο ἰντ. . Vide Sa Imasium ad Solinum , p. 6 . h. Forsan ab eadem origine repetendus etiam Venter, ut in quo laxius sumpto fit, vel certe Sentitur maXime , respiratio. Nam quae ab G et mμν , unde ceteroqui speciose prorsus Viri Docti derivant ventrem , acceperunt Latini, in iis M E mutatur in I. γ'ν, In , της , Inrus , εω- , intestina e nisi si quae vel integra, vel serius . in Linguam Larinain sunt recepta ,

veluti dysenteria , exenterare. In

quibus ipsis nullum tamen reperi-rur vestigium Ventris ab formati. Nam Si hoc Ventris nomen esset proprie idem . quod Dτερον , et eri eo formatum , dixissem Latini etiam eventrare pro exentii re. Ceterum ui hoc etymoventi , et forsan ventris, praeciditur per Apocopen litera A , ut saepe fit in derivationibus. Vide

Vossium de permutatione Literarum. Et ita prius fuisset Aventvs , litera U , ut solet, inter duas vocales interposita, unde forsan

Aventinus mons , quasi Vento e X-

positus , nisi ab Apente fluvio , ut vult Varro apud Servium, Vel ab Aribus, aut Avere , quis ma lit eum derivare , quia istic auspiciis operam dabant Nam quod ab Aventino Rege deducitur hoc Nomen. id vero fabulosum mihi

certe videtur

me his conveniunt, quae e X Uar rone A. Gellius adfert Nodi. Att. l. I 8. In quo , ait Varro, L. AE-

Iitis noster literis ornatissimus me moria nostra erravit aliquoties. Λam aliquot verborum antiquorum Graecorum , proinde atque essent

propria nostra , reddidit eausas faIsas. Non enim Leporem dicimus , ut ait, quod est levipes , sed quod

est vocabulum antiquum Graecum. Multa enim νε tera illorum ignorantur , quod pro iis , aIiis nunc vocabulis utantur : et illorum esse

pleiique ignorent Graecum , quod nunc numinant Ebληree: puteum , 'quod vocant φρέαρ et leporem , quod λαγωδε dicunt. Ridiculus hic ' est

Phil. ille Carolus , qui h se Ioeo

existimatum esse queri trir , leporem άισο τ λαγωοῦ potius , quam a levitate pedum nomen invenisse reaque occasione invehitur in ha- res in literatoriam quorundam , qui opinantur Latm. a Plersique Mocabula

44쪽

bium est , quin rerum omnium , etiam Vocum ,1 denda sit ratio : quam si ignoraverimus rogati, eamur potius nos neScire , quam nullam es Se cons- iter affirmemus. Scio Caesarem Scaligerum de Causisnguae Latinae cap 67 , etc. aliter sentire sed haecra ratio est. Haec tam multa invitus congessi contra Jrosos quosdam , qui, quum in Grammatica rationem plodant, testimonia tantum Doctorum efflagitant

is non legerunt Quinctilianum , lib. I. cap. 6. init.

i sermonem constare ratione , VetuState , autUritate ,

nsuetudine , scripsit. Ille igitur non Rationem exclu-t, sed in praecipuis enumerat; quasi vero Laurentius, alii Grammatici , suarum etiam ineptiarum non itim conentur adhibere rationes quales quales ipsae it ο). Usus porro sine ratione non movetur alioquiaecis accepta referenda. Atqui hocum voluit utique varro , et issimum est , sicuti contraptissimum est, quod tuetur Caus , Ieporem a levitate pedum dicii : sed et inscitum prorsus, ad hoc loco vel Varronem , t quemcunque alium, leporem1 - λαγ- deri Vare au , quum nihil aliud dicat, quam hancasam esse, quare leporis ety- n non quaesiverit AElius inrca lingua , quod Graeci non plius uterentur antiquo illorabulo, unde suum sumseruntini , sed pro eo tunc iam

χον dicerent. Antiquum autemd, quo priores Graeci, et male βῆ les . Sunt usi,;se tradit lib. III. de Re Rust. 6 sus porro , etc. J Saepe ta- Usus ab Analagia et omni ione recedere deprehenditur,m iam antiquissimis tempori Romani Grammaticam ra rem suae linguae ignorabant: rs autem Saepe forte fortuna, x inconsiderata vulgi libidi-Driebatur , atque ita Rationiva Iebat. Quando Comici dit Nemo homo a ratione it Certe est alienum . si quidem νιν Nemo jam expressum est το Ηomo. Sic quum deorsum dici credatur brevius pro deVDr4iam . parum accurale CL. Quadrigarius apud Gellium LX I. De orsum versum mitti ait. Denique cum quis gratulari amico dicitur de re , quae ei pro Spere e Venerit, non alia est elns locutionis et synta X eos ratio ac Signi- .ficatio, quam, pro amico et propter amicum gratias agere Diis. Non ergo huic rationi attendunt, sed usui , qui ipsos Deos gratia Iantes inducunt. Veluti Phaedr.

fab. 69. dum Herculem caelo recep tum persalutasse memorat gratu

lantes De s. Auctor Biblioth. Uniis vers. Ion. Clericus, qui Anno r68 . quo primum meis cum Notis haec Sanelii Minerva prodIit, eam quO-que recensuit, tria haec e Xemplausus ab analogia desseetentis

commemorat, . Sed postremum in controversiam vocat hae ratione , quod gratulari amico nihil aliud notet ,. quam dicere amico gratum seu jucundum sibi esse , quod ipsi evenerit ἱ eam autem significationem non probat, sed

ait suo more tantum , nihil eanm habere , quod non sit plane consori timana orice et rationi. At vero nuum

Analogia significationis nihil sit

45쪽

6 LIBER PRIMUS, CAP. I.

- abusus , non usus, dicendus erit : auctoritas vero in usu sumpsit incrementum nam si ab usu recedat, puctoritas nulla est : unde Cicero Coelium et M. Ant nium reprehendit, qui suo arbitratu , non eX Usu , loquerentur : Nihil autem Potest esse diuturnu m , ut inquit Curtius lib. IV. cui non subest ratio. Reliquum

aliud , quam si mi itudo quaedam

Inter si niscationem secundarium M primitivam , ex qua i: la , recta et corninosa quadam translatione , sit orta, sequitur Ana IO-giam hanc constitui non posse , visi prius eruta et prohata sit ximitiva votis significatio. Αtue ideo dcbuisset ille probasse , 'Gratulari primitus et proprie ΠΟ- rare , dicere aliquid sibi gratum g se, et porro Ostendisse , ex hac

significatione deduci posse iusta analoata omnes dein alias eiusdem Verbi. Quod quum non fecerit, concidat necesse est Omnis

illius oppositio. Adda jam, falsum etiam esse , quod ita simpliciter a Trniat. Siquidem Gratari et Gratulari proprie nolat grates Ggere , ut jam ostendit dudum ir Summus in arte critica , Joh. Fred. Gro novius Obsereat. Π. I9qui ut iam inde repetit Omnes alias huius Verbi significationes. At que ita , pr ter loca antiquissimorum Scriptorum ex Nonio et aliunde ab illo istic alla a , et Iam seipio Afric. prior apud Gelli UmFo. t. Art. IV. 38 Lamus Iovi O. Is gratulatum Hinc Gratulationes : Cicero Vcrr. V. Quod in

precibus ae gratulationibus non so

nerari . sed et Osculari solent, he. quando aliquid rogabam Herculem, ve 3 ei gratias agebant. Sed et να/e' εξοχὴν ea VOX norat Sacra , quibu- Gratiae Diublicae Diis agebantur ob rem bene gestam Cicero Famil. XI I 8. Gratia Ia

tionem tuo ii Omine. ad Omnia Deo-

νum templa fecimus Catil. IV.

xistis , scit. Diis facie 'dam. Hae ergo primitiva est Verbi significatio. Et hinc iam reliquae de

duci debent, ae possunt commo dissime. Sic enim absolute Grantulari apud Sueton. Tiberi 6 . Gratulanti inter poenam, quod non et locustam obtutisset, h e. Dii gratjas agenti. Et sic passim Hicetiam gratulari sibi , Clo Famia. III. II. et IV. 3 3. eεt , non diceν sibi gratum hoe sibi esse , Sed gratias agere Diis suo ipsius nomine. Et gratulari Amico , gratias agere dii Amici nomine. Dicet quis iozSan Kquando matι Iamur alteri , tunGtamen revera dicimus ei, nobi gratam et jucundam accidere, ipsius bonam fortunam et at Ver irecidit quidem eo se usus locutio, nis , quae et causa istius ab usu apud Phaedrum , sed non propri et directe illud notat, qNae Probe , in indaganda significationis, analogia, sunt distinguenda SioeX. gr. nemo est, qui non intelligat ex Usu Linguae seu Sum τὸν Refert , id mea minime rejert magni rejert at paucissimi , qu Leorum rationem et Veram ac

proximam significationem BO-rint Nec enim proxime id significant, quo breviter ea interpretari solemus, licet is tamen sit sensus. Vide me infra ad IlI. s. . de Verbis Substantivis. Ceterum de . Usu in Abusum degenerante per causam non animadversae AD a logiae , saepius et pluribus egi intra . Vide Indiem in V. Usus . .

Recte t. man Sancitus omnium rationcm etiam in Lrngua, prae sertim Latina , censuit Indagam

46쪽

t igitur , ut omnium rerum ratio primum adhibe or, tum deinde, si seri poterit, accedant testimonia , res ex optima stat illustrior. Qiue causa fuit, ut is nostras vigilias, Minerva , seu de causis Linguae uino , inscriberemus; quia cujuslibet quaestionis cams et vera principia eruere conamur : improbantes: Cicerone II. de Nat. Deorum , Pythagoricum ud , Ipse dixιt. At de Lingum Latina causis jam ripserat Caesar Maliger ; quem quia in multis sequor,

annunquam tamen ab eo dissentiens , titulum non ijiciendum putavi. Et Augustinus Saturnius suas acu-;simas dissertationes in Grammatica Mercurium voca

t; quem quia minus aliquando probamus, Minervami sidum monitorem adhibemus. C A P. II.

rammaticorum sine ratione nullam esse auctoritatem.

Grammaticam non dii iri in Historicen et Meth dicen : illam non esse partem Grammatica. Quis sit

perfectus Grammaticus P Nec dividi Grammaticam in orthographiam , Promiam , Etymologiam ,

Syntaxin. Hanc esse Finem Grammatica . Gram maliciae definitio. Artes sermonem perficientes. Partes Orationis enumerantur. Pronomen, et rateriectia excluduntur. β

VONI AH res , de qua agimus, ratione primum ἰ

deinde testimoniis et usu, est comprobanda, nemo irari debet, si magnos interdum viros non Sequamur. m quantacunque auctoritate mihi Grammaticus polat, nisi ratione propositisque exemplis , quod dixe, confirmaverit, nullam in re praesertim grammaticalem faciet. Grammatici enim , ut inquit Seneca ist. 9s, sermonis Latini custodes sunt, non auctos I . Neque sexcentorum Grammaticorum auctor Neque sexeentorum , etc. Irsus assentior Doctiss. San , uon Ructoritate Grammaticorum, sed ratione et usu , sera. propositis exemplis , probandam. esse Latinam dietionem. Scie

47쪽

8 LIBER PRIMUs, CAP. II. ritas mihi persuadebit, Vide infra lib. III. cap.

in verbo Vapulo. ut viapulo a Princeptore , easula a PnYtore , et, ego amo Deum, et alia hujusmodi, Latine dicantur. Unde illud verissimum est , quod Paulus tradit Leg. I. de Reg. jur. Regula eat, quin

rem . SiacE eat, breViter enurcat ἰ non ut eae regula jus

su matut , sed ex Iu e , quod est, regulo for. Quare extirpanda est con Suetudo, quae legem habeat reclamantem , quae Potius corruptela Vocanda eSt, ut Passim tradunt Iuris consulti : neque enim , quae barbaries admisit, fovenda sunt, sed quae pervertit, vindicanda. Quare jam nemo mihi turbam Grammaticorum aliter Praecipientium opponat : nam tantum cuique creden-

dum tamen est et illud , multo facilius eam probari , et certius offrinara , quam negari et rejici. Vel has ipsae locutioneS , qua Sanctius sibi nunquam neque hsexcentis Grammaticis persuasum iri assirmat, si non earum ist,a-τum , certe similium tamen , t Sli, et deinde Ratione , adseri satis superque queant. Etenim si quis dic3t , Vapulo a Praceptore . Exaulo a Praetore , in utraque loeutione Rationem , quae eadem

Ntrobique , in priore Vide infra III. a. in voce Vapulo , et bi Scioppium in e 'iam usum ha-hebit sibi adstipulantem , tu posteriore vero Ratio tantum non Potuit, ut eam Usus admitteret , quia durissima est , cuiusmodi Iocutiones Usus aversatur. Ceteroquin enim ab aliquo vapulare , seu exsulare, idem est, ac si dicas , vel a alicujus vapular et exsulare , SCN a parte altc tis , sicuri Auctor ipSe lib. III. c. 4. A eXPonit proficisei id , quod misvapulare et exsulare significatur.

Et quid quaeso discriminis, quod ad Rationem , inter ista , et haec , Livii I. I. AEneam ab simili

clade domo profugum. Cicer. Farnil. IX. I 6. Levior est plaga ab amico. quam a dc bifore. Quidni eodem modo , is vitia eat vapulcro ab amieo, ete. y SOmn. Sela. c. g. Λ ee tinguam ab alio renascetur.

Sall. Iur. II. Aiει qui serro , aut a bestiis interiere. Quibus paria , quae Auctor et Scioppius d. l. congesserunt : Quis nolit ab ista ense mori ; In esto ne vir ab hoste cadat e caput a Sole dolet, etc. Nihil ergo causae, quare putare ab aliquo , cum et Ratio et Usus id terat , ita plane repudiet Sanctius. Sed neque id neam video rarionem , quamobrem rejiciat prorsus tanquam minime Latinum, P. go amo Deum, quum et signιficatio et syntaxis Verborυm, quod ad Rationem et Usum , phrasin illam approbare utique videatur. Sicuti enim Dii vel Deus passim a Latinis Scriptoribus ama e dicitur homines, ut Vel e N jurisjurandi formula , ita me Deus amet , per 'picuum est : qui eni eodem modo homo vicissim recte dicatur ama. re Deum , aeque ac parentes suos, et ipsas virtutes, quae in hominibus sunt ut asi quaedam imagines Dei Cicero certe Famil.

IX. 22. AmO verecundiam , ait, et I. T. Quam mognitudinem , animietii semper sum admiratus , Semper. amaxi. IX. I 6. Amavi amorem

ivvm. Quid ergo I An ratio San tii petenda erit ex lib. quae tra

48쪽

um est , quantum ratione comprobaverit. Cicero adcitic. lib. VII. epist. 3. etiam aliquando circa Graminiaticam ab Attico reprehensus , primum ratione,

einde antiquorum testimoniis , se defendit. Non igitura irandum est, si Quinctiliano lib. I. cap. q. et 9. non sSentiar , qui Grammaticam in Bistorie n , et Metho- icen divisit, quam divisionem deinceps Grammaticinordicus tenuerunt: Verum interest Ρhilosophi, pla- itis humanis anteponere rationem. Eam a.) opinor

locavit Historicen , quae omne Scriptorum genus xcutit; quae nec citra Musicen potest esse persecta , iec si rationem syderum ignoret; quae neque sit ignara

Philosophiae, cui Eloquentia quoque non desit. Omnes igitur disciplinas huic Grammaticae subjicit. Ubinam Ientium ea Grammatica est Z Quis eam conscripsit

lit Iib. IV. cap. 3. de Ellipsi, in

Retulis generalibum Nempe in Primis ait istic et Seeundia

Personis rustice , nisi discretionis, aut alia impellente causa , avoni tur avppositum , et Proinde reelius rubdicetur. Non itaque rejiceret M Amare Deum , sed τε Ego amo Deum. Verumtamen neque

haec locutio rejicula ipsi simpliei ter esse potest, Sed tum demum , si nulla adsit et. Ego exprimendi causa , quod proinde et hic , si jta sensisset, declarare debuisset, ut posset intelligi. Nam quamplurimae ceteroqui dantur causae , quibus recte M Ego adhibeas cum suis verbis. Non possum itaque mihi persuadere. id Auctorem nostrum hic respexisse, aut voluisse , et tanto quidem minus , quia infra lib. III. eap. 1. circa finem diserte rejicit non tantum illud, Ego amo Deum , sed et

hoc, Deva amiatur a me. Videtur ergo prorsus totam repudiare

Phrasin , quasi το Amare quid notet , quod infra maiestatem Dei sit, nec Hominis ad Deum relationi conven)Rt. Sed 'tamen quum illud Verbum in Lingua Lati a nou brutum modo ariz- tum et cum libidine coniunctum,

sed et purum ac honestum significet, quo magni facimtis et veneramur alios, nihil video rationis , quare non Homo quoque recte dicatur amare Deum . aeque ac Deus hominem et et Pater Filium aeque ac Filius Patrem , immo et caniis Dominum apud Ciceron. de Nat. Deor. II. 63. qui

et Pro Raeeo cap. 38. nιmiam pietatem et summum Amorem in Patriam conjunctim tanquam Synonyma memorat. Sed et quum recte dicamus amare virtutes alio rum hominum, quidni et virtutes

Dei y Eas autem amare est idem , quod amare ipsum Deum. Certe in S. Script. passim Homo iubetur amare , ἀγαπῶν et Φιλει, . Deum , aeque ac Dominum nostrum Iesum christum. Vide et omnino , quae attuli infra III. a. q. ubi phrasin hanc Amo Deum ex Plauto et Seneca disertissime proba i.

et Opinor. J Nescio, quare opinor dicat, quum diserte Quinctilianus I. 9. Historicen Vocet eam, quae in enm ratione Auctorum conis

sistit et Sanctius sequentia hujus periodi de hae Grammatices pariste ex illius cap. q. deseripserio.

49쪽

Unda hanc reginam artium petemus t Vulgi errorem sequutus est Quinctilianus dicebantur enim quondam Grammatici vulgo , qui primis rudimentis pueros instituebant , et eis Poeta S enarrabant : quo in munerct subeundo adhibebant, praeter Grammaticam , Variarum artium cognitionem : neque tamen vulgus intelligebat

doctorem illum Musicae, Astrologiae , Ρhilosophiae ossis peritum. Μihi persectus absoliatusque Grammaticus est

illo , qui in Ciceronis vel Virgilii libris intelligit, quae

dictio sit Nomen , qua Verbum , et cetera , quae ad solam Grammaticam spectant i 3) , etiamsi sensum

verborum non intelligat: est enim oratorum et poetarum lectio variis artibus reserta , quas si magister istae callet, jam non grammaticus dicendus ost, sed dum explano Astrologiam , astrologus dum Historiam , historicus ; dum praecepta Eloquentiae , rhetor. Verbi

Causa , Omnis triangulus habet tres angulos inquales duobus rectis. Hic Grammaticus explicabit grammati-Cpm, doctrinam vero non nisi Mathematicus. Quem

deinde Grammaticum dabis, qui se expediat ab illo Davidico, Ρsal. 67. Reae Dirrutum dilecti dilecti , et specieι domus dividere spolia. Si dormiatis inter medios

cleros , Penna columba deargentata, et posteriora dorsi

ejus in pallore auri ). Sed quid in refellendo Quinctivi

et Etiamsi sensum , etc J De huisset, ni salior, dixisse , Etiam

at sensus Grammatici veritatem aut Tationem non perspiciat. Nam Mn-

gus sim oleae seu Grammaticus cognCs itur eX ratione et constructione Grammatica ; at ejus veritias e X aliis scientiis.

Sed quid in refellendo, etc. JFrustra sane opera ponitur in refellendo Quinctiliano, cui neuti- quain peculiaris fuit hαc sentenis a , quae Grammatieen eritendit ad facultatem Scriptores Omne genus excutiendi et interpretandi. Secutus enim est inveteratum

iam apud Graecos LatinosqMeusum , cum in Vocabuli signi si-Catione , tum in munere Grammaticis assignando. Ipse Cicero lib. I. de oratore , singularum artium munia percensens , In Grammaticis , ait , Poetarum per

traetatio, Listoriarum cognitio , verborum interpreratis , Frenunciam

di quidam sontis. Idem lib. I. de Divin. Grammaticos Foetarum interpretes appellat. Et hine Imp. Tiberius , qui maxime curabax notitiam Historiae fabularis , Grammaticos, dicitur a Sueton. Cap. 72. ejusmodi fere quaestionibus , quae mater Hecubae , quid Sirenescianiaverint , expcriri , satis sane inepte , soIitur. Immo adeo haee Vera , ut quas sola Grammaticum ex sententia Sanctii absolvunt, olim fere a Grammaticis fuerint Sejuncta , nec tam ad eCs pertinuerint , quam ad illos , quo i

50쪽

iano frustra operam consumimus, quum ipse Se suo gladio consediat i Queritur enim in principio libri secundi

cap. I. Gmmmiaticos alIenas deris Occupasse : deinde

subdit ibidem : A os suum cuique professioni modum demus. Et Grammatica squam in Latinum transferentes , Literaturiam Mocax erunt) Mes suos DCrit :Praesertim tantum ab hac anellatronis suae paupertate, 1ntra quam primi ilἰi constriere, ProPecta. Hanc Quin

tiliani sententiam valde probo: et cum doctissimis viris

hoc teneo, Arrzum usum conjunctum esse OFortere artes vero ipsos separatim tradendas.

Alii vero dividunt Grammaticam in literam, syllabam , dictionem, et orationem; sive, quod idem est,

Graeci Tρ a Mamrας , Latini Ta-Mratores vocabant. V. Sueton. dei L. Grammia cap. 4. Atque hinc in.

ilistoria Augusta passim dicitur quis in pueritia usirs primum hoc vel illo litteratore, aliis vero dein-ηeps Grammatieis ; Immo in iure Civili Grammaticis aeque ac ali1s Professoribus indulta fuit immunitas , non item illis , qui prirnis literis pueros imbuunt, qua dere Vo.erius Polymath. cap. 4. Verum quidem , vocabulum Grammatices a primis illis literis formatum, et antiquissimis lemporibus illas quoque ad Grammaticorum euram vel maxime pertinuisse, immo inde Grammatices studia coepisse; et forte et i Em istic quondam desiisse. Sed neque id ignoravit Quinetilianus , ut qui diserte tradit II. I. Grammaticen ab illa appellationis

Uae Paupertate , intra quam primic nstiterunt, tantum Suo tempore Pr νι cram , ut ea omnia com-

electatur , qUae Irb. I. e. q. eX' P.Suis , quaque hoe Ioco, ubi suum cuique professioni modum vult dare , tamen illis relinquit , Conques us tant tam , quod eaqUoque invadant, quae proprie et sol rum debebant esse Rheto-Tum , scit. prosopopoeias, et suaS -rias declamationes. Hoc est. Ouod

' . . . . , a in

dicit illos alienas redes occurasse squodque eos intra εutim pri δε-sionis modum continere se jube . Neutiquam vero istis vel bis a priore sententia recedit. aut sv se gladio confodit, quod ait San tius. Sed et cx hoc usu , qu Grammaticis iam ante tempor Quinctiliani tribuebatur Utrumque , et rationem loquendi docere ,: et enarrare Auctorea , orta est distinctio haec Grammatices in Me thodicen, quae prius respicit munus , eq. Diatorieen , quae post ri , ut ipse Quinctil. tradit. 9. Si tamen vera FOlumus , istae significatio vocis Grammatici, et hoc munus enarrandi quoslihet auctores, non est proprium Grammatico , sed postea ad eum accessit e atque adeo illae iam Sola , constituit et absolvit G ammaticum proprie dictum , ab tera Vero, I σιραῖ , Ornat eum, et distinguit ab jejuno Grammarrata ἔquae tamen distinctio semel recepista ita invaluit dein , ut tempor

Quinctiliani , publico loquendi

usu . Grammatisva non diceretur , nisi qui istam Γ τορμην quoque profiteretur , aeque ac τἀγνάμυστα, et literae , notabantrunc etiam Eruditionem Variam. Uide et Vossium de Arte Grammat. lib. I. Capp. I. s. et 6.

is i

SEARCH

MENU NAVIGATION