Franc. Sanctii, Brocensis ... Minerva, seu De causis linguæ latinæ commentarius, cui inserta sunt, unicis inclusa, quæ addidit Gasp. Scioppius; et subjectæ suis paginis notæ Jac. Perizonii

발행: 1789년

분량: 915페이지

출처: archive.org

분류: 어학

91쪽

' Iarium non est demonstratis , neque definitio , Geroinde neque scientia. Αεἰ λι πα, οργ καθολου, id est , semper enim est Omnis desinitio universalis. Hebraei praeterea notant , nomina Ρropria ideo non recipere articulos, quia Satis per se nota sunt. Nec re moveat , quod Athenas doctas dicimus ; νestros Metellos ς nostros Cicerones ἰ nam nulla pluralia vere

dici possunt Ρropria : Ia) nam Athenae olim fuere

inultae athenaides, hoc est, Olivae , Vel oliveta , quae postea in unam urbem coaluerunt. Sic Parisii, multi

parii. Sic Burgi , multi Ρyrgi, id est , turres . Sic

Ia Nam Athena, ete. J Nihili

haec sunt , Iicet temere satis ea admittat Ursinus Sect. III. cap. IO. p. 96. probans ceteroqui cap. aa. P. a 29. et maXime Seet. VIII. Pag. Is et 16. quae contra Sanctium paulo ante disputavi de Genere Nominum Propriorum ,

et adjectivo illis absque Ellipsi

addito. Athenae autem dictae olim haud dubie ab 'Αxra , littus unde terra 'Aκφη , sed dein faciliore pronunciatione inetτικη. Prius illud et antiquius occurrit in antiquissima inscriptione Arunde- Iiani marmoris , ubi dicitur Regio a Cecrope appellata Cecro-

appellata Aetica ab Aetaea DdM cena. Liquet hinc antiqna regi

nis appellatio , Iicet falsa detur. Tatio, quum 'Ακπκη illa olim etiam' 'ti fuerit dicta , quod cX Syncello . qui sua ex antiquioribus . haurire solet Seriptoribus , discimus. Is ergo pag. 43. Ogygium Diluvium ait accidiMe O 'Λx ii

νύν 'Aetet κ Eu pag. so. Cecrorem regnavisse 'io, 'Απῶς , νοῦν δὲ 'Amram, h. e. in regione, stitiae tunc quidem Acte dice natur, nune iero Attiea dicitur. Hincia ergo ipsa Urbs tandem, quum plures ejus terrae pagi aut oppi-

rro Aerariti. Vide etiam , quae notavi ad Aeliani Uar. Histo VI. I. I 4. Sed quaecunque fuerit ipsius Nominis origo , est utique proprium Urbis et Civitatis Nomen . cujus Grammaticum Genus ex Adjectivis cognoscimus clarissime, quippe quae Suam terminationem atque illi accom- modant, ac Nominibus AppeIIativis. Propria autem quidni etiam pluralia esse possint cum non tantum Singuli homines proprium habeant nomen, sed et plures simul unius Familiae nomen , ut Metelli, immo totius Civitatis,

ut Athenarum , unde Athenienses , Thebarum , unde Thebani, Vel rum , unde Veientes , quae sunt

utique Propria Civium cujusque Urbis Nomina. Sed et Propria

ipsarum Urbium et hominum quoque singulorum Nomina non desinunt esse Propria , licet exsistant tandem plures, qui pariter illud Nomen habeant. Quando autem plures existum ejusdem Nominis, tum recte illud in Plurali adhibetur , ut apud Plautum in Trinummo IV. a. 74. At

enim inulti Iesbonici sunt hic , nisi

nomen Patris dices , non monstrare

possum. Nullum aliud erat illi, qui qti rebatur, Proprium Nomen , quam Lesbonicus , et tamen plures erant eiusdem Nominis , atque ideo recte in Pluralim titti dicuntur esse I esbonici. Quinet saepe Proprium Nomen non

92쪽

Patria mea BFO E , quo nomine antiquitus dicebantur mapalia. Nec nomina Deorum propria dici debent, quum pro re , cui praesunt , inveniuntur : ut dubio Marte e dura Tellus e ardens Vesta.

De Declinatione. OUID sit Declinatio apud Grammaticos , melius jam usu intelligitur , quam desinitione explicatur.

Declinatio , inquiunt, est casuum variatio. Nos nul

lam posuimus definitionem , contenti dixisse, ex disia ferentiis nominis oriri declinationem. Varo I. de Ana

logia innumeras sermas 1 in declinandi proponit; ut a

Terentio , Terentii et ab equo , equito : ab homine homunculus : a capite , capitulum : ab homine , homines : h prudentia, prudens : ab ingenio , ingeniosus:

a pugnando et currendo , pugiles et cursores. Haec carptim ex Varrone : sed rursus Varro : Vocabulorum, inquit, ut Homo , et Equus , Declinationum generi Sunt quatuor : unum nominandi , ut ab equo , equite :alterum casuale , ut ab equo, equum : tertium augendi ,

ut ab albo, albi quartum minuendi , ut a cista,

in Singulari modo, sed et in Piurali , additum sibi habet Adiecti-Vum distinctionis gratia. Sic Lo-eri , Urbes in Graecia et Italia stedictae in Plurali et Masculino , Epithetis eodem Genere et Numero additis , ab se invicem distinguuntur , aeque ae in Singulari Hippo Regius , et Hippo Diarrintus , in Africa . et passim Syrtis Major et minor . ac in plurali Syrtes. Certe Graeci et Latini olim a Nomine vere Proprio

Pluralem Numerum adeo non abhorrere censuerunt, ut multis Uthibus dederint Proprium vere nomen , sed Numeri tantum Plu.ralis , quod etiam construunt

ideo cum Adjectivis et Verbis pluralibus, in sensu , non ulo .

quem forte in origine sna habuit id Nomen , sed quo Unam et Certam Urbem proprie designa

vit.

Scriptores Declinandi et neIinandi verba in sensu cujuscunquEderivationis adhibuerunt , non tantum . quando Casus oblique nominum a recto , sed et quando pGraonae et tempora in Ver his ab ipso Τhemate deducuntur et immo et , quando Nomina a Verbis, Adverbia a Nominibus formantur. Gellius Noct. Art. II. a .

Analogiam dicit esse similium similem De Iinationem , Anomaliam Vero inaequalitatem declinationum , et exempla dein ex Varrone Omnium Generum , quae modo

93쪽

ei tuta. Et declinationum ordinem alium ponit Varro , alium alii; et fortasse commodiorem , quam quo utimur. Sed in re levi noluimus esse morosi; Prisciani rationem omnes fere sequimur , qui si vocali genitivi

ordinem declinationum exequitur. Pronominum vero declinationes constituere ineptum Grammaticorum est commentum : f Vide supra c. 2. J Sunt enim irregularia , quae isti vocant Pronomina; neque ad declinationum regulas fuerunt reuocanda ; neque quicquam ad analogiam faciunt , quemadmodum reliqua Paradigmata.

. . . .

Nulla esse nomina Heteroclita , aut Heterogenea. Nomina, qua Promiscue in US et o desinunt. 'IN anomalis reliquis ridiculi sunt Grammatici, qui

Centauros et Hermaehroditos AEngunt ; nullum enim nomen est, quod in plurali degeneret h singulari , aut in genere , aut in declinatione. Caeliam plurali caret apud Latine loquentes, qui unicum coelum

statuebant. Ρlanetarum circulos aut Orbes vocat Cicero e sed si necesse sit caelos in plurali dicere, non propterea genus mutatur, quia hic caelus dicebant antiqui Caelum hoc , inquit Charisius , quum sit neutrum , etiam masculine Veteres dixerunt : ut Ennius ς Quem Coelus genuit. Idem quoque coelos projundos. Cicero lib. 9. Familiar. quaesiturum Putabat . an esset unum caelum , an innumerabilia. Idem sentiendum de locus et iocus et nam quo alio argumento crodam aliquando

moravi , profert. Similiter III.

11. de VCce Bibosus agens, nul- . Ium aliud esse ait, quod simili inclinatu dicatur ἱ non euim simili esse Irinosus etc. quoniam 4 meabulis . h. e Nominibus) non a ei bis . iκelinata sint. Sed et II . e. Nigidii Figuli verba exhibet, in quibus inclinamentum reperimus , certam Nominis Adieci ivi formam si guificaIas. Fustus quo'que , Ost fune ab odio declinassae Ansiquos, ait Diomedes lib. I. Partes orationis dicit esse Octo . uvarum Quatuo, in quibus est Verbum , sine Deelinabiles. Sultamen jam illius et Charisii ae Prisciani tempore DeeIinatio ae recχὴν notabat flexionem Nominis in suos Casus , ut nunc plerum que accipitur.

94쪽

mE NOMI.MIBUs UARIAE DECUNAT. ET GENERI s.fuisse in um , nisi quod in plurali etiam desinant in is Iam quis est tam hebes, qui non intelligat aliud esse multim in singulari, aliud epula in plurali Z Nos non

diffitemur esse nomina , quae altero numero , aut certis casibus careant; sed permixtionem aut generum, aut numerorum , non concedimus: Praeclare mihi videtur sentire Ioannes Pastrana , quum praecipit, Omnia nomina in us , non significantia Vere marem aut feminam , posse etiam terminari in um ἰ ut

baculus , baculum puteus , puteum. Ego animi gratia aliqua collegi ex Varrone, Charisio, Festo, Nonio, piae in utraque terminatione inveniantur tu, si erit otium , alia diligentius exquires. Absinthius, acinus . angiportus, anfractus , Avernus , baculus , hac illus , haltheus , buxus , callus , calcaneus , candelabrus, Capillus , carbasus, carrus , caSeus , cibuS, Clivus , Caelus, collus, corius , clypeus , crocus , crystallus , Cubitus, culeus , dorsus, eventus, us. fascinus , senus, simus , serus, fretus, gelus, vel gelu , genus, Vergenu , intubus , jocus , locus , lectus, lucrus , lupinus, tutus, medimnus , modius , nasus , Palatus, us, et i,

Patibulus , hoc pelagus, peccatus , us, I J peditus .

Pileus, pileolus, porrus, punctus , puteus, Praetextus , us. rastrus , reticulus , rictus, uS.. Sagus , Sensus , us. Sems, us. Scutus , sibilus , sparus , stylus, Stimulus , Suppa S, Tartarus , tergus , tignus , vallus , Vultus,

uterus , hoc vulgus et et plurima Graeca , quae in Ossimul et on desinunt, ut Crystallos, Gargaros , Dyn dimos, Tympanos , Barbitos , TartarOS , . Pergamos.

.pinor. Nam quid est Peditus aut Peditum ' Nusquam id occurrere Pu: cm. Credo voluisse Sanctium Pediatus Nam Pedatu repetimus apud Plautum in Ciaeel. at Pedato eri Catonis Orige. apud Nonium cap. t. g. 323. Alia et Ionge plura huius varietatis exempla habet Vo sius de Anal. n. m. et Urai

nus G. I. Seet. III. c. 2 . selmaxime cap. a 4. pag. et I a. etc.

a Ita cingulus. ete .l Mutra alia a Vossio conecta vide in I ib. de AnaIotia , I. 36. sed et seque

lium Variationum plura exem- .pla , cap. et Lib. II. eas. ΣΟ. et Ursivum TO. I. Seci. III. cap. 23- pag. λ83. 3

95쪽

36 LIBER PRIMUs, CAP. IX

3 Sunt et aliter redundantia , ut hic, vel hale. Penus , i, et penus , ti Sihoc penum , i, Penus , OHβ , Penu , u. Itinerum , jugeri; jΠger , is. Plebs , is , Plebes, et , odipes , adePs , sepes , seps , trabes , t M. Delicium , ii, delicia, ete , Margarit&m, hac mayga rita. Cavillam , hinc cat illa. ngendum , haec menda. Balneum , balineum , horc balnea. Cingulum , hac

cingula. Labruscum , haec labrusca. Tapetiam , ta es , - : tapete, is . Gausapum , hoc gausast e. indecl. Praenestis, hoc Praneste indecl. Soractes , hoc Soracte

Srint et aliter, ete. J Huc forsan pertinet etiam illud Terentii Adelph. V. 3. 33. cum primo Iu-οι isto hine. Ubi Donatris et Veteres dicebant Lucum pro Luce , procitatis ponentes. Et de in , Cereres Maseulino Genere diecbant Lucem. Posterius hoc e X Veteribus probat Georg. Fabricius ad h. l. in quo ipso ex Veteri ΜSto profert cum ρrimo luci, quod ct Bembus Probat ac praefert. Sed et Ρlaurus Auli l. IV . Io. I 8. Luce claro , e t Cistell. II. I. 40. c t in primo lu- ei cras nici ambo oeeidero. Celzrum

eadem declinarione , qua Lucu, licet divereto Genere , dixerunt Veteres quoque Noctu mu Ita , ein eon: ubia. Vide placrobium Sattvrn. I. 4. Sed et Sine dubio ea detra est rario νύ Diu , et Interdiu ,

quae itidem videntur Ablativi S

ius pro Dies. Hinc antiquissimi dixerunt etiam Interdius Pro Interdiu. Vide Plautum Asin. IlI ,9. Ut largus est opera nocturna :Nunc est negotiostis is territis. All- Iul. I. r. 33. Fervigilat noctes t Ias , tum autem interdius. Quasi clatidus sutor domi sedet totos dies.

et Mostell. II. a. I . Sed quid hoe 3 Dc lusa janua est interdius. Ubi hoc tanquam Adverbium ad hi hetur . licet revera sit Noaninati- Vps . aeque ac Perdius et Pernox

apti l Gellium II . r. Negat hca cuuidem Gronovius Pater ad Li-. XXXIX, I . Sed ciuid obstat, quo minus vere Nominati v fuerint Dius et Interditis , et Ablativi Diu ct Interdiu , atque illi Nominativi pro Ad verbio fMerint adhibiti , atque ac Nox. Plaut. Abin. DI, 3, T. Nox , si . VOIeσι

manebra, h. e. noctu , per noctem.

Rud. II. 4 , 4. aeeipiam hospitio, si nomnis. Sed et diserte Gellius in oeperatio Libro VII l. cap. I. docuit XU Viros in xii Tabulis Nox dixisse pro metu. Similiter

Ntidius esse Nominativum eX Epithetis tertius , quartus , ere. est manifestissimum , et ismen ut

Ad verbium aliis locutionibus jungitur. Dicitur autem contractu quasi Novidius , seu Novus dius , eodem modo, quo Nuper, quasi Noviper. Solet porro Novus etiam de praeterito adhiberi tempore , ut vel ex hoe ipso Nupe liquet ,

et ex Novissimus ac Nopissime. Sallust. Catil. 3 et . sape ac novissime memoria a nostra. Iug. I9. Fines Carthaginiensium , quos noxiε-sime habuerant. Certe haec derivatio longe mihi videtur verisim lior . quam quae est Viror. Docti 2 si morum , Uossit in Etrmol. V. Dies , et Gro novit d. l. Volunt Hi Atidius tertius dici contracto . pro Νυne dies tertius , Vel Nunc diust pro dies est tertius . eaque

cum s rnissime coniungerentur , cc haraisse , et in unam coaluisse νυ

cem. At rarius solet in Lingua Lat. N ante consonas elida, lea

96쪽

DE NOMINIBVs VARIAE DECLINAT. ET GENERI s. 67 gelu. Genus , hoc genu , hoc rete , hic retis. Emblema , emblematum. Sic toreuma et Similia. Quies, elis, quies , et , sic requies. Alia sub uno fine, secundae vel quartae: Acra , Arcus , ComuS , Laurus , Pinus ,

addi potius solet et interponi :deinde non tantum dicitur Nudius tertius , sed et Nudius quartus, quintus , sextus. V. Plaut. MOsteli. IV , a , 4 I et Trin. II I, 2. IGI. Immo et Nudius tertius decimus apud Ciceron. Philipp. V. I. Haec autem declarant non unam

vocem ex diversis frequenti usu Coalitam, sed certam Nominat vi Substantivi cum variis Adiectivis in eodem casu constructionem. Verum adverbii in modum adhibitam.

Emblema , Emblematum. JIlIud Graecae . hoc Latinae est formae , cujus casus plurales frequentiori in usu fuere apud antiquissimos, ut dicerent etiam exrBIematorum , emblematis. Nonius

Μarc. pecuIiare caput scripsit demutata declinatione, debuisset potius appellasse de varia declina io-ne in quo reperias Poemalorum non bonorum e X Afranio , et Neque scripsum in Poematis ex Plauto. Disertius et uberius hanc formam asseruit Charisius lib. I. cuius verba tum Manutius ad Cicer. Famir. XVI. ar. ubi et is eodem modo ait, in exscribendis hypomnematis : tum Vossius de Anal. II. l . retulere; idcirco hic ea reperere nihil attinet. Hic vero

addendum . illam Graecae linguae formam h Latinis non modo in istam Secundae , ut dicitur, Declinationis terminationem aliquando translatam, sed et in aliam Primae. Sic enim a re ια dixe-Junt etiam schema, m . Sueton. Tiber. c. 43. Ne cui in opera edenda exemplar imperatin schemae

deesset. Ubi Vide Torrent. qui Mura adfert eius generis. Prae-μrea frequens hoc fuit Latinis , ut in vocabulis ex Graeca lingua

sumptis formam seu declinationem imprimis variarent. Sic prΩ- miscue hebdomas , et hebdomada passim , sic croton , et Crotona Frontin. III. 6. 4. Salamis , et Salamina Iustin. II. I. Plo Iema s, et PtoIemaida. Sulpic. Sev. lib. II. aliaque innumera usurpaverunt veteres. U. Th. Munkerum in Dissert. Hygino pra misSa , alia et quam plurima eNempla adferentem. Immo Vero mutaverunt

aliquando simul decimationem . numerum, et genus. Veluti urbs

XXXVII. 44. Legati ab Thya

ria venerunt. Sic et Τιγρανο ρτα

λιe Αρμενίαe , ἐδετερωe , ait Stephanus , h. e. Tigranocerta urbs Armeniae , neutro genere ,

plurali scilicet. At Frontin. II.

I. 14. et II. a. 4. in Armenia maiore apud Turanocertam. Sed et ipsi Graeci hoc modo in suis nominibus Variasse reperiuntur. Ita enim in sacra quoque Scriptura iisdem in locis simul a Λύς ςα et

rum , si in eorum vocabulis similia sibi permiserunt Latini. qui tamen etiam in suis eadem sunt ausi. Etenim oppidum illud , quod portus vicem Roma nis praebuit, dictum fuit Ostia . et , et ostia , orum , de quo viduGro novium Patrem ad Livium .

97쪽

s8 LIBER PRIMUs, CAP. X.

Fastus , Iussus , Praetextas , Erentus. Alia sunt primae vel quintae, ut Avaritia , Avarities : sic barbaries , blandities , durities , materies , maceries, malitier . mundaties , nigrities , notities , nequities , Fieruies , επnιtres , scabrities , spurcities. Sunt et aajectiva redundantia , ut Inermis, inermus : sic enerνus, hilaritu, imbecillus , obenis , exanimis, acclivis , insomnis , gracilus , εἷjugos , quadruvgus o Miolena , νι lentus et opulens , Opulentus : et multa in re, ut hic

intuber, hic et haec Octobris, et hoc Octobre. Sic

acer , , celer , celeber, campester a equeater , Pedester, Pulviter , saluber, si,ester. volucer . S.-rembet , etc.

C A P. X. De Nominibus Diminutis. OΜNI A nominis accidentia erant jam explicata .

nisi alia Declinationum genera restarent, quae alio nomine derivata vocantur , quarum plura sunt genera: Sed nos ea tantum persequimur, quae a grammaticis ignorantur ; ea sunt Diminuta , POMessisa , C-Pacata , SUerlata. Nunc de Diminutis, et Comparatorum derivatione; reliqua in constructione pros quemur. Diminutio , inquit Fabius lib. I. cap. 6. Genus tantum detegite quasi dicat; quoties dubitaveris de Genere , s nam Declinationem non ostendunt diminuta) recurras licet ad Diminuta : nam funis masculinum esse , funiculus ostendit. Cum haec regula veris- Sima Sit, nugis tamen armatus Laurentius Valla, illam

evertere lib. I. cap. conatur : adducit enim multa

Diminuta , quae ab origine videantur in genere discordare. Illum ego suis exemplis jugulabo , et omnia insuper Diminuta sui primigenii significationem conservare ostendam , Pes, dis , pro vestigio , et pro capitis Vermiculo capitur οῦ ab utroque significatu fit pediculus ;nam Peduaculus , et periolus barbara sunt. Pedis in recto declinat Nonius. A Cuccus fit cacculus, 1 Cicerer, Licercula . non a Cicer, ut ille somniat. Ab auris ,

98쪽

pro ipsa eartilagine , teste Cicerone et Caesare , auricula. I) Acicula in usu non est, quam ille ab acu deducit. A terebro , eelehellum ἰ ut 1 terebra , terebella. Saepe tamen auctores formare solent diminuta per quandam similitudinem , ut avuncul- , quasi Parvus avus, auctore Festo , et Paulo Iurisconsulto : ita murenula pro monili picturato , et musculus pro Parte eo oris, quae etiam Piscis dicitur. Hispane Murer illo, quasi parvus mus inde m illo. Geniculum pro nodo in herbis. Iugulum pro osse in pectore in modum ium. Cuniculus quasi parvus cuneus , quia terram Perforat. λ) Ranunculus non est parva rana , Sed quod Hi

so Acicula in usu, etc. I Μemorat tamen illud , tanquam si in usu esset, Priscianus. Et sane Faec deducitur ab aeu , non repugnante nec forma , nec ge nere , nee significatione. At de Aculeo quid dicemus quod aeque Grammaticorum Veterum, Priseiani et Probi, auetoritas derivari ubet per diminutionem ab Acus. Colligendum ergo hinc. etiam τὸ

acur infer eκ empla Variatae declinationis, de quibus lup. cap. re ferendum , et dixisse veteres hicncus, i , et Earc aeuν , tis. At Vossius de Analogia II. 20. AIiter hunc nodum secat, non Sol Vir; nam rationem nullam ac dit, dum simpliciter Aculeve ait De- nominatiνvm est , non Diminuti. Num. Neque tamem seq. cap in ter Dehominativa hane formam ,

sed illo ipso in Capite inter Diminutorum terminationes, memO rat. An voluit Aeti Ieum esse aliquid Acui simile i Sed revera

est Diminutivum. Nam ira et EquuIeus proprie parvus est equus, seu pnlius Equi. obsequens eap. ο3. Equuleus eum quinque pedibus natus. Et Cicero saepius. Sic Hin- Ruleus, Cervi, Horut . Od. I. a 3. et Scrib. Largus Comp. m. Sic ergo

ec Aculeus parva est acus , quamaepes et sim lili habent insecta. O Rauunculus non est parva ra

mosse constabat. Festus in Cyprio rPaludem demonstrat, in qua na cuntur pisces , similes ranunculis.

Confitendum itaque forsan cum Uossio de Analog. II. 29. recedere et hoe et pauca alia Dim nutiva h genere sui primitivi. Ω-cuti etiam facere videtur taberna cultim , si h taberca descendit, et parvam tabernam , ut erant castrenses respectu urbanarum , significat. Sic eonventidulum liconVentu , senaeuIum senatu quasi aenamulum. Sed tamen quia

hujus formae vocabula pleraque Omnia a Verbis , non Nominibus , formantur , Veluti, Piscis

tum , gubernaculum , spectaculum, curriculum , vehiculum , iaculum , peculum, ferculum , etc. nihil argumenti en iis contra Seneralem hanc regulam Diminutivorum ab aIiis Nominibus descendentium elici potest. Propter quam regu lam , et quia in ranunculus repugnat huic diminutioni ab rana etiam forma , dicendum forsan. ranas appellatas , veteribus etiam

Panones et eam certe formam primitivi requirere videtur ranuncia-ltis. At το anguilla , quo minus ab

ungvis primitus deducatur, nihil obstat: Nec significatio, non magis . quam in catulus . quod ab

uno animali pet diminutionsm

99쪽

pane dicimus ranaqu*O ; nam h rana , ranula strneque anguilla, ab anguis , Sed anguiculus. Nec etiam

accedo Sosipatr6 Charisio , s 3 ) qui h glande deducit

glandulam , et 1 pane pastill&m , et pistrillam h pi aerino ; nam pistrina fit a pistrilla. Terent. Adel. q.

A. q. Scen. 2. Apud ipsum lacum est pistrilla. Ubi di, Donat. Veteres absolute die ebant Ρistrinam , ut di, Sutrinam , Medicinam, ad Tabernam referentes ps, nam Ρistrino Pistrilla non convenit. Et simulatas, diminutii a diversa sunt a genere nominum Primiae dis positionis , ut Rana ranunculus, Scutum scutella , ,, Canis canicula. Haec donatus, qui simulata, nonsa vera Diminutiva vocat, quae a primitivorum genese

is disserunt.) D Vulgo habentur diminuta Paetillus ,

formatum , pIuribus tamen tri-huitur: Nec Genus , siquidem etiam feminine usurpatur Anetiis: Nec ἀναλογια formationis, nam ut lapilitis a Iapis , Sic an illa ab anguis. Sed Priscianus lib. 3. exlr. De nominativis illud , non Dimi. nutivis adscripsit; quod et Varro fecisse . videtur, dum appellatam tradit , quod angui similis sit. Caninius a Graeco ιμελυς deducit, referente , sed nihil affrmante, Vossio. Ego vero nullus dubito , anguilla esse originis Letinae ab anguis, ut modo ostendi. Sed et ut ab ovibus et suibus dicitur ovilla et sviIta per diminutionem pro

s Mina et suina Caro et sic ab anguis est anguineus , et anguinus ,

M , um , et hinc iam eadem ra-hione esse utique potest angviIIa in genere feminino , fici l. hestiola. Plane sicuti statim pistrilla recte deducitur a pistrina. Hoc enim prorsus voluit Sanctius, non ut ristrina feret a pistrilla , quemadmodum perperam editur. Est autem et hoc Adjectivae naturae, et intelligitur taberna , ut ex Donati verbis pater.

Qui a Glande , ete. J Voluit

Sanetius a Glandio. Nam tum demum discrepantis Generis in Di minutione hoc erit e Xemplum.

Sed et diserte ita Sosipater Charisius, e X quo eXempla haec profert , ut ea refutet. Vide Editia Putschii pag. 24. Denique quarea glande formari nollet L Iandviam, nulla profecto dari posset caura , nisi forte , quod recesserit aliquantum a gIandvIis prima significatione. Atqui et glandem recepisse illam g Iandulae , non modo ex diminuto hoc patet, sed ereX denominativo glandium. Et quidni olim significaverit etiam res ta carne suilla similes aliquae N parte glandibus, cum et in re

militari globuIos iisdem similes

de nolet. Sall. Iug. 37. Pars em nus Plande aut lapidibus pugnareis

Liv. XXX VIII. My. ne pexa habena

volutetur in jactu glans. PauIo an rebane glandem voca Verat saxa globosa. Pastillus vero etiam Festus ut din. inutiv ιm , a pane deducit , et interpretatur esse formam panis parat. Et assentiri' videtur Vossius. Sed profecto et hoc est adjectivi generis , formatum a pas

rinvs , h. e. pascendo aptus, unde dicitur et pastillus et pastillum.

In priore intelligitur panis ut globus, in posteriore libum. De pistrilla iam egimus in superior

animadversione . Setitella autem

non derivatur a scutum, ut vult

100쪽

taxillas, azilla ἰ sed magno cum errore , teste Cicerone de Perfeci. orat. nam Pazillus integrum est,

palus conscissum. ) Sic talus I taxillo, et ala ab axilla , velum a vexillo Nomina quae v verbis ducuntur,

Donatus et Alii, sed vel I seu- ea , quod Veteres etiam dixisse eri Lucilio probat Priscianus, lib.

3. extr. vel potius propter quantitatem primae syllabae, quae brevis est, a seutra , quod nutat dis-Cum , lancem, eX Graeco κυ vos. Vide omnino Salmasium ad UO.

piscum carino cap. 2 . Hinc scintella , ut mitella i mitra , capella

que fuit Generis, atque ideo reciste inde. et salva Diminutorum regula, deducitur Femininum Ca-nieula. Vide Uossium Analog. II. 29. pag. 8a. 383.

Sic tarus a taxillo. I Sicuti

palus contracte dizitur pro paxil- Ius , et hoc est v pago, ut dice-hant antiquissimi pro pango , nouli Graeco , ut vult Uossius in Mala : sic talius e X taxil- Ius contractum est , et noe dirago, pro quo posteriores ravo dixerunt. Similiter ala ab axilla , hoc autem ab ago, unde Oxie , quod pro egerit antiquos dixisse tradit Festus in Axitiosi. Ex quo patet etiam axillae vocabulum

perperam a Vossio deduci vel

ex Graeco, vel eκ Hebrato seris mone. Nam alis agunt, h. e. movent, propellunt, corpus suum volucre . Eadem porro analogia habemus a veho vexi , vexillum et denique velum , immo et, ut ego

quidem arbritror, a fgo , fixi ,

quo comeritur et configitur vestimentum e unde exflatum Festo est idem quod exsertum. Immo aseo , fxi , habemus etiam fbula et fixula, quod posterius olim

pro fbula Iuit usurpatum teste

Festo. Quidni ergo et sxulum, unde proxime fxilium , et ita dein flum In dubiam hanc putosei originem, zza quam non styimadverterunt Veteres Reeenti reSque , ouorum illi ab hiatim ve pilus, hi a Gr. πιλου h. e. dctus , derivarunt. Et similiter erraverunt iidem , mea quidem sententia, dum paulus Vel a pra-ον .vel a , Vel a parum, VeI, parvus deduxerunt , et inde porro pauxillus e cum hoc fuerit antiquius , et proinde Plauto

frequentatum . Originemque dederit et, Paulus, eadem Superioribus rationem sicuti eam acceperat a paucus. Denique eodem modo putem etiam praenomen Assius dictum brevius pro Anxiἰ-Iιιs, bene ominata significatione ab augeo , auxi i certe aula , pro quo posteriores malueruo Ilia, Venit ab auxilla. Hoc enim antiquis in usu fuisse e X Festo et

Glossis Pythoei patet, Sed male

tanquam diminutum του olla explicatur , quum haud dubie sit ab augendo, quod cibo . et ita

Satietate, augeat homines. Adde his omnibus tandem m.zIa , quod e X maxilla , et hoc a Mando recreformavit Iul. C. Scaliger , et tela quod pro texilla , ut noc a texo , dietum, nullua dubitem. Ιmo eth qua suIus , qua3illum , qualias , qualum , et ita pene censeam etiam a pusillus deSeeadere pullus . vel . ut Clim, quando formata sunt voeabula , et quando non geminarunt Ii eras, di Xere , p r-lus , quod pra: cipue usurpatur de pusillis equuleis, aViculis. et Stolonibus arborum. Nolim tamen prorsus repugnare et , qui τα ρullus , derivare malit a Graeco . Sunt et, qui a puellias deducunt , scit eadem contra tione , qua etiam pro pueri reperiuntur veteres aliquando di-κisse puri. Neque δε ane absurde

SEARCH

MENU NAVIGATION