장음표시 사용
31쪽
I A eos i A Ru I N I inon quae ad finem usque mundi sufficiant aedia ficationi totius eo poris Christi, addattar porro. Fac Io.8.2 4. Qui euangelizaverit praeter id quod Euangelizarunt Apostoli & praeter hoc quod acceperunt Ecclesiae Apostolicae is anathema est. Ermnihil addi licet Euangelio Apostolorum usque ad finem mundi: imo si quis addit, mutavit Euan-olia. 2.2.3. gelium Christi 1. In Iesu Christo, seu in mysterio Dei Sc Patri, & Christi sint omnes the- , se a Zauri sapientiae & cognitionis absconditi. At Ie- c. . i. 3o. sum Christum & hocmysterium integre praedi-3I- carunt Apostoli. lesus Christui factus est nobis μ9λ D. o sipientiadustitia, sanctificatio ec redemp-ζio , unde concludit Apostolus in huius lius
cognitione gloriationem vera m conssilere. Ergo Apostolorum doctrina continet quidquid Ecclesie necessarium , utile 'c gloriosum vn-ε - ij. 'u me ad seculi usque finem. 6. Ecclesia to- dic ta Catholica aedificata est super fundamentum π.2I.I Prophetarum & Apost citorum , 8c Apostoli di G i δον euntur fundamenta coelestis Hieruralem, qua: est mater omnium nostrum. Ergo omnia qum toti Ecclesiae ad consummationem usque,necenae s. . .s saria erunt praedicarunt Apostoli. .iVnum est ε. corpus Christi, complementum ejus qui implet in ia '' omnia'omnibus; unus Spiritus una spes voca Eb. t ' ου. tionis nostrae, visus Dominus, una Fides, unum fria . Baptisma, viatis Panis, unus Deus & Pater om-hium. Et iesus Christus heri, hodio idem & in
secula. Apostoli autem hunc Deum, hunc DO-minum, hunc Seiritum , hanc Fidem & Spem. hoc Baptis na, hunc panem persecte praedica
vim t. totumque illud corpus doctrina sua ani
32쪽
mant & vivificant ad sinem usque seculi. argo non debet Ecclesia varijs & peregrinis doctrinis
XIX. Restat ultimum thema, quod SIripture Propheticae & Apustilicae perfectionem
nobis commendat: cui stabiliendo haec argumenta producimus. r. Id docent Scripturae cxpressa testimorata vetantia ne quid ad latur ijs
quae praecepta sunt a Domino: quod autem illa testimonia de verbo scripto, intelligenda sint do. cent eaedem scripturae pia iissime. quale etiam Apostolus iubet ne quis sapiat supr id quod scriptum est: & qui Ephesijs omne se Dei consilium adnutiasse dicit,fatetur se nihil dixisse ex tr ea quae Moses ec Prophetae futura praedixerunt. XX. ii. Ex ipso obiecto & materia doctrinae salutiferae eadem persectio adstruitur: & quidem varijs modis. i. a tuta materia doctrinae salutaris constat veritate quae est secundum pietatem : at illam veritatem integre tradit Scriptura; Est enim de Deo di Christo quomodo agnotacendus & colendus sit. r. b Tradit Scriptura perfecte doctrinam Fidei, Spei & Charitatis , at istis actibus continetur quidquid Deus a nobis p stulat. 3. e Dicitur Scriptura Veteris & Novi T stamenti, eo quod utrumque contineat integre. At Testar 'to nihil addi potest. imo Testamentum prudentisTestatoris continet plene voluntatem ultimam illiu , tum secundum quam vult bona sua dispensari , tum secundum quam vult haeredes suos vitam suam instituere. At tota doctrina salutaris constat aescriptione benefi-ch Dei erga nos, de nustri erga illum officii. B v 4. par
33쪽
' παχ 4. portitio totius doctrinet salutatis in Legem
Lia. i. i. a. Euangelium, tanquam partes totius amplitu-3. . dinem cxhaurientes idem evincit, quum ambae I. a 3. in Scripturis perfect contineantur. a. ac,22. A X l. III. Probatur idipsum a fine & effica. 23. eia totius doctrinet salutaris: quem finem si int z-. I grum intendit Scriptura & praestat perfectς, nossi. . ' 'γ' est cur doctrinam quocunque modo propositam I I-.3.73. Scriptura persectiorem dicamus. Sed intendit in- , tegrum &praestat efiicaciter: H cestdoctrinaro G.1a.ia ejus Vt credamus nomini Fili j ejus lesu Christi ' Mauh. a a. de diligamus alij alios,&. Haec scripta sunt ut cre- 7 φ. 39 datis. item, Haec scripsi vobis, ut sciatis vos vi 39. tam aeternam habere,& ut credatis in nomen Fi-29. iij Dei. Ab istis duobus mandatis tota lex & Pro --: 'is phetae pendent. Scrutamini Scripturas, nam via demini vitam eternam in ipsis habere. Impe-. diunt Scripturae ne quis veniat in damnatorum, . , locum, & impediunt citra ullius alterius dogma- tis additionem. Sapientem reddunt virum Dei ad silutem per fidem & ad omne bonum opus perfecte instructum. XXII. 3 v. Confirmat hoc ipsum mos Io-
quendi sanctis Dei viris & Scripturis ipsis usita- .c. . . tus, secundum quem indistincte Prophetas pro sic iptis Prophetarum, & sermonem Propheticum pro Scriptura Prophetiae, & missim Scri- pluras pro Prophetis & Deo ipsoaurpant, quo ipso significatur sermodem Dei & Propheticum , - prorsus unum esse cum Scripturis, & illum amplitudine sua hasce non excedere , quantum ad alia quae necessaria sunt. Sic. Credis Rex Agrippa
Prophetie hoc est scriptis Prophetarum. Ha-
34쪽
bent Mosen&Prophςtas,id est scripta Mosis di
Prophetarum. Habemus firmiorem sermonem se MPropheticum, scriptis nempe illorum compre Ga . .
hensum , dicitur enim postea Scriptura Prophe- . tiae. Exotius a Mose& Proelietis interpretabatur illis in omnibus Scripturis quae de ipso aiunt Et vicissim. Dixit Scriptura Pharaoni, Deus nempe per Mosen. Conclusit Scriptura omnia
sub peccato. Et conclusit Deus omnes in contu- Rom.M. 32.
macia. providens Scriptura ante euangelizavit 'Abrah.ή . I Id. xx III. Postremo hoc addimus. Nullum potest proferri subjectum quod vel agnitione sola vel cultu insuper cohonestare debeat Ecclesia, Scria pluris sanctis Don coinprehensum. Nullu ctiam
potest produci adtributum subjecto hujusm' i T i. ij.
conveniem, quod quidem de illo necessario est cognoscendum , vel illi ab Ecclesi praestarisdunn quod Scriptura isti subjecto non adtribuat. unde sequitur Scripturam Omnia continere ad salutem Ecclesiae & gloriam Dei cognitu neces. ria. Multa quidem Pontificis de Maria, reli quis sanctis & Pontifice Romano dicunt & scribunt, at dicimus, illa objecta non esse vel agnitionis vel cultus vllius quem illis prcstare debeat Ecclesia. Et quae illis adtribuunt talia sunt ut se Cundum certum Scripturarum judicium illis clatra sacrilegium & inversionem Euangelij Christi adtribui non possint. si XXIV. Concludimus igitur, omnia quae ad salutem Ecclesiae necessaria fuerunt, sunt erunt vi que ad consummatione seculi perfecte iam olim inspirata, enunciata. scripta esse,noque Vllam re- di:
35쪽
tas, enuntiatas & Scripturis compraehensas ad salutem Ecclesiae necessariam esse: imo tam Perfecte dicimus Scripturis compraehensum quidquid ad doctrinam veritatis pertinet, Vt omnia quq contra illam veritatem vel directe, vel indirecte veniunt ex ipsius Scripturis solis luculentis. si me confutari possint. Quam asseverationem tanta religione & celtituduie animi asserimus, ut simulatque probatum fuerit aliquid Scripturis non contineri, eo ipso nos statuamus illud ad la lutem necessarium non esse, & ubi constiterit sententiam aliquam perScripturas confutari non posse, illam haereticam non esse eo ipso arbitremur. Quum itaque Pontificii satagunt ut per eX- empla articulorum , quos necessarios dicunt, at Scripturis noxa probari ,& quos haereticos censent, at Scripturis non confutari, Scripturae tot lem perfectionem destruant, hoc impetrant, Vt neque necessarios illos neque hos haereticos esse
XXV. Interea non negamus quod Apostoli aliqua Ecclesijs tradiderint ad disciplinam externam , ordinem & riciis in illa usurpandos spe .ctantia , quae ab illis scripta non sunt, aut saltem illorum libris , quos Canonicos vocamus , non compraehensa: verum illa doctrinae salutaris substantiam non concernunt , neque ad salutem sunt necessaria; neque perpetua di immutabilia neque universalia, sed accommodata statui Ecclesiae praesentis & circumstan-
rijs illius. xxv I. Fatemur etiam Ecclesiar vel singulas
36쪽
. DispvTAT. TAroteo io' vel plures vel etiam omnes, siquciem convenire in unum queant, posse Canones quosdam ritu les conficere ad ordinem & decorem illarum,&ad functionum aedificationi servientium dispen- c.' iit. sationem peltinentes . modo ne ritus illi verbo scriptosint contrarij, superstitiosi, prae numero 'aut gravitate dissiciles observatu, ne pars cultus divini qstimentur,aut Ecclesiae libertati praejudicent, cujus aequa in istis abrogandis, mutandis, ampliandis semper est potestas aedificationi seeviens&non destructioni. atque hoc sensu ada 30' mittimus distinctionem Traditionum in scriptas& non scriptas , Apostolicas & Ecclesiasticas;& I. .r daordinis violatores esse dicimus qui Ecclesiae Ca- - aenonibus isto modo constitutis contraiverint, aut 'privata autoritate reclamaverint.
Sumcientia & persectione S. Scripturae
contra traditiones humanas, Rest. DE COIONEI. . Quia pontificii ro traditioηibus nonstri tis adversis totalem Scri tηra perfectionem anquam ρνο aris se focis dic ant, ut dogmata multa Scriptaris, Ipsorum eti4mcofessione non comprehensa obtrudere ct authoritatem sebi irrisiarabilem in Ecclesia Murpare ρέθηt: non abs r.
37쪽
3o I Acoax ARMINI Itionum divinarum ρο Pant morum sententia naiaeη- dum sit secundum Deum pertractemis.
TRaditionis vox ex flectione actum tradeu-
dii ex usu ad obiecti circa quod actus versatur notationem, ampliata ipsam doctrinam traditam significat. Vtroque sensit acceptae epitheton divinae a causa ejus Deo adscribimus , Ut contra humanam distinguamus: eamque exces- lenter divinam esse dicimus, quae actione simul& objecto divina est,quam definimus doctrinam divinam divino actu hominibus patefactam. minus excellenter, quae ut vi objecto est divina, humana tamen est actu traditionis i quo respicit Apostol. Paulus, cum dicit ego ut peritus archi tectus fundamentum posui, alius autem supera dificat. Porro unusquisque videat quomodo su
peraedificet, & Petrus inquiensi si quis loquitur,
II. Traditio divinatum objecti, tum actionis respectu varie distribuitur: & objecti quidem: r secundum actionis, quas sibi postulat ab hominibus pnestari, distinguimus in eam, quae fidei est cui spem jungimus,& quae ad mores Pertinet. Ibi objectum credendum offertur, hic o- pGe praestandum. a. ex adjunctis actiones requisitae aliam accessariam dicimus ad justitiam dc
salutem, aliam necessariae subservientem. 3 , ex duratione tempotis aliam perpetuam dicissius, immutabilem aliam temporariam &mutationi, secundum authoris ipsius institutionem, Obno-Σiam. 4. secundum extensionem, aliam Vnive
38쪽
salem dicimus, quς omnes fideles, vel omnium temporum, vel ejusdem saeculi obligat, vel par ' ricularem, quae ad nonnullos spectat sive plures, sive pauciores,qualis est,quae ceremonias legales,& Sacerdotium Leviticum reiicit. III. Respectu actionis distinguitur traditi mi; i, ,KI. ex subjecto in internam, & externam. Inter- ME Q. i. Da est, quae fit menti per illuminationem & in- 17. 6. spirationem Sp. S. ad hanc etiam referimus quae tit sensibus internis per species sensiles in imaginatione efformatas. Externa est,quae fit per signa R. io. irrsensibus externis objecta, inter quae verbum pri- : calet mas obtinet: cujus duplex est tradendi modus, s i. .cie
enuntiatio viva voce facta, & scriptio. 2 ex cau- G . D. .
sis in immediatam & mediatam. Immediata est, quae a Deo proficiscitur citra hominis intervenitum; liceat enim jam nobis quae per Angelos fit sub immediata censere, commodioris doctrinae gratia, ne multas mediatas sibi subordinatas introducere cogamur. Mediata est quae a Deo vepraecipuo authore per manus hominis peculiari ter ad illam obeundam sanctificati peragitur.3. secundum dignitatem & authoritatem distriabui potest in primariam & secundariam, Ut primaria sit, quae per hominem quidem fit, sed inspiratione& directione Sp. S. Ita edoctum&gubernatum ut non ipse sit qui loquatur, sed Spiritus Patris, qui est in illo: non ipse clamans sed vox clamantisDelmon ipse scriba sed amanuen- i m sis Sp. S. Secundaria vero quae secundum institu- . rionem quidem est Dei sed a voluntate homin
proprio axbitrio traditionis actum administ
39쪽
IV. Traditio interna semper est & absoluta
ad hominis salutem necessatia nemo enim po-J-' test mentem Dei, quantumvis i per externa signa patefactam, & comprobatam percipere, gefide certa apprehendere: nisi ex Sp. S. tevςl
x. - r et O. tione & obsignatione inIerna. Externa necessi-ar. zz. tas est ex arbitrio divinae voluntatis sive illam
. a ' δ universe consideremus, nam citra illam potesticis i c. hominis mentem abundε instruere , sive lec-2 γ. .9- dum speciales modos,nunc enim vivae vocis pronuntiatione nunc scriptione; nunc utraque pro
λ. i5. 29 ut ipsi visum est, & qua ipsi visum est uti: Illa eo ipso hominibus necessaria est; unde apparet in
consequens esse scripturam jam necessariam non esse,quia Deus olim citra Scripturas suam Ecclesiam viva voce instituerit. V. Quanquam Omnia dogmata a Deo lave viva voce, sive scripto tradita divinam authori tatem habeant,licet tamen inter ista distinguere, di secundum certos respectus majorem unis quam alijs authoritatem asserere. i. Causa eta
ciens princeps di scrimen facit, quae quod dogma
magis vult maioris etiam facit esse authoritatis. unde illud misericordiam volo non sacrificiunt. et . administri qualitas majorem vel minorem domi.'. 23. ctrinae conciliat authoritatem e si per Angelos dictus sermo firmus est, quanto magis doctrina per Filium annuntiata. 3. objectum doctrinae s. idem facit, secundum quod nonnulla gravioraque. legis praecepta, alia minima dicunturi sic praece ' pia secundae tabulas dedunt prim q. Hac mente
fixit Apost. fidus est sermo, & omni in quocto notetur ἔμφαατι) acceptione dignus quod Iesus
40쪽
Dr-TAT. . et saotta- 33 iesus Christus venit in mundum ut peccatores servaret. 4. quo dogma ad finem totius doctrinae propius' & principalius facit eo praevalet authoritate. Stiministerium mortis, condemnationis est gloriosum, quanto magis vitae & justitiae abundat gloriacis . ipse tradendi a. Pre.3.ria modus addit authoritati pondus : quod enim.
antea voce traditum ne excidat, scripto man- .- -
dat, Sc sic duplici ou alienae memoriae commendat , praestantius ipse author indicat,quam quod sola vocis pronuntiatione contentus est columendasse c observetur hypothesis in qua orti π. q. partim voce & scripto, partim sola voce tradi- idisse praesupponitur) cui argumento robur ad
dit doctrinae scriptae crebrior & magis sollicita
commendatio. NV I. Hi sce ita de reipsa expositis ad con troversiam, quae nobis est cum Pontificiis o grediamur , eam breviter perstringamus: Videtur autem illa tribus hilce quaestioni bus contineri. I. An omnis doctrina ad salutem Ecclesiae, quae fuit, est , erit,necessaria jam tradita silc An vero adhuc aliquid tale reia stet tradendum & si tradita sit, quando postrema traditio facta sit3 α. Vbi illa dogmata quae ad Ecclesiae illius salutem creditu & factu neces saria sunt contineantur . an in Scripturis solis, an vero partim in Scripturis partim in traditi nibus a primo earum authore non scripti e 3. Vnde constare possit conscienti js fidelium
certo doctrinam aliquam esse divinam.
VII. Ad primam ita habet sententia nostr omnia dogmata ad salutem Ecclesiae uni or e