장음표시 사용
61쪽
ue Isco a 4 A Oax N i et Fim postrema actum ciuidem voluntati Iibe rum praecedit, sed ex hypothesi illius aliquid fu-' turum videt. stricte autem loquendo omnis Dei scientia necessaria est. Neque enim eκ eo quod voluntatis liber actus object um raestat ii telle-
. . ctui,hinc libera est intellectio Dei: sed posito obiecto qualicunque necesimo illud cognosciti' tellectus divinus propter infinitatem essentiae linsius. posito itidem ex hypothesi objecto. qualicunque, necessario intelligit Deus quid ex illo
N LLV. Scientia libera & visionis,quae & praescientia dicitur', qua entia alia cognoscuntur, quum liberum voluntatis actum sequatur . non est causa rerum , deque illa vere dicitur, quod resa - . non sint quia eas futuras novit Deus, sed quod fututa, novit quia sunt futurae. i i ,. XLV. Scientia Dei quae practica simplicii intelligentiae, & naruralis seu necessaria dicitur, est ' causa omnium rerum per modum praescribentis& dirigentis, accedente voluntatis & potentiae -actione.quqnquam mediam illam intervenire necesse sit in rebus quae a libertate arbitrii creati hendent. ni a i hQmo
XLVI. Scientia Dei ita ipse propri est ut nulli rei creatae communicari possit ἰ ne Chniti quidem animae, quanquam lubentes: fateamur Christumomniailla sciuequae ad ossicij functioinem & beatitatem ejus pectestam requiruntur
62쪽
nestas proprie, at inume rictae actus volens' i. ις. nunc obiecturi volitum si istCδ ur ' .
XLVll I. Voluntatem Deo recte tribui tum et
sentiae & intellectus Dei ratio P tum Scriptura α
hominum consuasus testatur. ' XLIX. Illa est vitae Dei facultas altera,ctum sequens & ex illo producta, qua Deus tu bonum cognitum fertur. In bonum, quia ipsum cst adaequatum voluntatis objectum. In coMitum, quia in idipsum qua ens prius sertur intellectus, non tantum id qua ens cognoscend Raetiam quod bonum sit, juὸicando. unae illius actus est id, ceu bonum voluntati, sibi congeneri sive poti up ex se natae, offerre,ut & ille suci ci ea idipsum ossicio & actu fungatur. Malum ,. tem, quod culpae dicitur, non vult Deus meta n s. nullum bonum malo isti connexum magis vult, qu m bonum cui malitia peccati adversatiiri nempe bonum ipsum divinum: iud omnia Dei pretcepta clarissime demonstrant. L. Bonum autem duylex in summum Se aliud a summo: ordo inter haec effvs hoc hoh si uiti
illo sed ab illo per inressere M 'M I J -α
lius. Quare summum bonuri est brimum'. pin elissimum & directum voluntatis di inae Ubj P ου. s. ri. ctum, infinita sc. ipsius essentia , qtiae ab aeterno infinitis ante existentiam alius boni seculis solastis & propterea unicum Bonum unde etiam non incommode ἔo RG & adaequatum divinae
voluntatis objectum dici eotest. In quam quum Intellectus &voluntas Dei Bosinguli actu ter . ur, tantam Entitat s bbni is plenitudi- in ea compererunt , ut illa communicatio.
63쪽
. 36 I A eos I A N I i. . .. 'i' nem eius ad extra instituendam iudicaverit liquidem hoe modo:ista commuscatione huius- , modi adprobarit unde existentia allus boni qua liscunque a summo, quod pro rea voluntati Dei non nisi in directum obiectam dici potest piquod Deus vult propter illud summum, mi potius vult esse propter illud summum Itaque Voluntas Dei est ipsamet Pei essentia destinea tampii ab illa secundum formalem rationem. I l. Actus quo voluntas Dei tendit in objecta sua est. i. simplicissimus nam ut intellectus Dei simplicissimo actu intelligit essentiam tuam, &per illam omnia alia:sic voluntas Dei uno & simplici ctu vult bonitatem suam & omnia in boni ,
late sua. Itaque multitudo volitorum non repu- .
pugnat simplicitari voluntatis divina. 1 Infinitus non enim movetur a causa externa vi velit,
non ab efficiente alio, non a fine qui Extra ipsum six ne ab obiecto quidem, quod non sit ipse. imo jν i5.2 . Volitio finis, non est ei causi volendi ea quae sunt Usiqern . quanquam velit ea quae sunt ad finem 3' ordinari in finem, Cui veritati non obstat quod
non pulla voliturus seu facturus non esset risi a- .ctus aliquis creaturae interveniret. IEiernus.
quia nihil potest Deo de novo aut esse aut videri bonum. 4. Immutabilis, quia quod semel illibuoum fuit aut visum fuit, perpetuo illi tale est&videtur,& id quo Deus aliquid velle cogno-
nihil aliud e st quam ipse immutabilis Dei
.sntitas. 3. Sanctus quia Deira in objectum suum 'UM , Nndue tantum quia bonum id sit, non propter -alsed quid ipsi adjunctum, & tantum quia intes- lectus
64쪽
laetus id donum ducit, non quia adfectiri in id
siclinet cura rectam rationem.
LII. memadmodum simplex & aeternus Mctus quo omnia sua objecta cognoscit intelle- ctus divinus, ordinem ab ijs non exclusit, ita quoque ordinem quendam assignato licebit, su- eundum quem simplex&unus voluntatis Dei a. ctiis in sua objecta sertur a. Vulc Deus essentiam =-,& bonitatem suam i. seipsum: r. vult omnia ''Villa quae ex infinitis sibi possibilibus entibus per extremum sapientiae suae judicium facienda ju dicavit: & i. quidem vult illa facere: Deinde er- έν- cI.32. ga illa facta affectus est voluntate sua prout simi- 1, litudinem aliquam habent cum ipsius natura. Tertium voluntatis objectum sunt illa quae aequum esse judicat ut a creaturis intellectu & libero arbitrio pr ditis fianti & volitio circa haec praecepto significatur, cui etiam includimus prohibitionem illius quod ab eadem creatura fieri non vult. an consilia hic locum habere possint disteptari permittimus, modo me illa quae consiliuntur velut supererogationis aestimentur. Quartum voluntatis divinet obiectu est Permis- - i. sio divina, qua creaturae rationali permittit id fa- incere quod prohibuit, & omittere quod praecepit . ' quae constat suspensione impedimenti efficacis, non debiti & sufficientis. Quintum voluntatis V. s. s. divinae objectum sunt illa quae secundum infini '-ῖ. So
ram sapientiam suam judicat facienda de acti. μίς-- v
'LIIL Etsi autem volitionis Dei caussa nulla sit
65쪽
36 I, eos I ARMINII nem eius ad extra instituendam iudicaverit te iquidem hoc modo:ista communicatione huiusmodἱ adprobarit,unde existentia allus boni qualiscunque a sumnio, quod propterea voluntati
Dei non nisi in directum obiect*m dici potest , quod Deus vult propter illud summum, mi po-- I uult esse propter illud summum Itaque Voluntas Dei est ipsamet Pei essentia desti
tamςn ab illa secundum formalem rationem. . ,2 LI. . Actus quo voluntas Dei te dit in objecta '' sua est. i. simplicissimus nam ut intellectus Dei simplicissimo actu intelligit essentiam tuam, &per illam omnia lia:sic voluntas Dei uno di simplici ctu vult bonitatem suam & omnia in boni tate sua. Itaque multitudo volitorum Iabin repu - . D t. a. pugn/t simplicitat i voluntatis divin . α Infini-- . - ε tus non enim movetur a causa externa vi velit,
non ab efficiente alio , non a fine qui Exi a ipsum sit: ne ab obiecto quidem, quod non sit ipse. imo λλ.u et volitio finis. non est ei causa volendi ea quae sunt
ad finem. quanquam velit ea qua: sunt ad bnem 3u ordinari in finem, Cui veritati non obstat quod nonnulla voliturus seu facturus non esset r isi a eius aliquis creaturae interveniret. x fernus
quia nihil potest Deo de novo aut esse aut videri bonum. 4. Immutabilis , quia quod semel illi Mau. 3μ. b00um fuit aut visum suit, perpetuo illi tale δ' xω- .α videtur, & id quo Deus aliquid velle cogno- ET '.'' spitur, nihil aliud est quam ipsa immutabilis Dei et L .gntitas. 1. Sanctus quia Deio in objectum suum UM Uι ndit tantum quia bonum id sit , non propter
alipd quid ipsi adjunci , dc tantum quia uueb
66쪽
inclinet citra rectam rationem.
LII. memadmodum simplex& aeternus ctus quo omnia sua objecta cognoscit intelle- sm ctus divinus, ordinem ab ijs non exclusit, ita ' 'quoque ordinem quendam assignaro licebit, secundum quem simplex&unus voluntatis Dei a. ctus in sua objecta sertur 3. Vulc Ddus essentiam pia, ιι di bonitatem suam i. seipsum: Σ. vult omnia 'm 'illa quae ex infinitis sibi possibilibus entibus per extremum sapientiae suae judicium facienda ju
dicavit: & i. quidem vult illa facere: Deinde er- Nw.r.3Σga illa facta affectus est voluntate sua prout simi- ilitudinem aliquam habent cum ipsius natura. 'Tertium voluntatis objectum furit illa quae aequum esse judicat ut a creaturis tutellectu & li- cyς bero arbitrio pr ditis fiant i & volitio circa haec praecepto significatur, cui etiam includimus prohibitionem illius quod ab eadem creatura fieri non vult. an consilia hic locum habere possint dis piari permittimus, modo ne illa quae comsuluntur velut supererogationis aestimentur.
Quartum voluntatis divinet objectu est Permissio divina. qua creaturae rationali permittit id fa- i cere quod prohibuit, & omittere quod praecepit quae constat suspensione impedimenti efficacis, non debiti & sufficientis. Qgintum voluntatis Vs. s. divinae objectum sunt illa quae secundum infini ῖ. 3οxam sapientiam suam judicat faciendar de acti. μοῦν - obus creaturarum rationalium.
LIII Etsi autem volitionis Dei causa nulla sit
67쪽
ρη Iaeo si Α R. MON TIora a ab extra, tamen cum Deus ordinem velit esse iis ἶςbus, qui in eo potissimum situs est , ut aliae sinii aliarum causet, eatenus volitio Dei ut fertur in illa objecta, & quasi causa sui ipsius ut fertur in
alia: sic causa, cur aliculus condemnationem lit, est quia vult ordinem justitiae suae observatum in universitate Mundi. Neque propterea ne, i gamus quin actus creaturae aut omissio ejus h o usque occasio, vel causa ise, si κὴ esse possit 1 - 2.3o. Volitionis alicujus divingi ut citra considerati m. is a. nem actus illius vel omissionis Deus ista tali vo litione supersederet. ' M.37. LIV. Deus per suam voluntatem, mediante dulci., c. potentia, Omnium aliarum rerum causa est, ita . ' tamen ut cum per secundas causas agit vel cum
illis vel in illis, modum proprium agendi ipsis
in D. divinitus inditum non tollat. Verum easdem se . cundum modum proprium ipsarum suos est iniis producere sinat, necessarias necessario, comi tingentes contingenter, liberas libere. quae ipsa contingentia & libertas causarum secundarum non impedit quo minus certo fiat quod Deus pereas isto modo operatur; & propterea certa eventus futuritio necessitatem non includit. LV. Quanquam Deus uno dc individuo actu velit omnia quae vult, potcst tamen voluntas ejus seu potius volitio ex objectis ratione modi & o
dinis secundum quam in oblecta sertur, disti
L VII i. Voluntas in obiectum suum fertur
aut secundum modum naturae , aut secundiam modum libertatis : secundum modum naturm tendit in objectum Primum, viruis, & natura: ada υ cI ada
68쪽
adaequatum G secundum modum libertatis in alia omnia. hinc Deus naturali necessitate rura..i. ii. vult seipsum, libere vero omnia alia. quan- ouam actus posterior ordine adstrictus esse possit per liberum actum ordine priorem; quae potest dici necessitas ex hypothesi, originem haribens partim ex libera volitione & amone Dei; . . . partim ex immutabilitate qaturae ipsius. Non est O ci..it injustus Deus, inquit Apostolus, ut obliviscatur laborios et charitatis piorum: quia liberE promi- sit illis remunerationem;& naturae immutabili-- .i cxas promissa rescindere non patitur. LVII. Huic subjungenda altera distinctio,ωcundum quam vult aliquid ut finem, alia ut media ad finem. In finem tendit naturali adpetitu voluntas, in media per liberam electionem. LVs II. Inde distinguitur voluntas Dei in iv VH-ret. ιlam qua vult facere vel impedire aliquid,quq be- ne placiti dicitur vel potius placiti;& in illam qua vult fieri vel non fieri aliquid a creaturis intelle- Dauως is.ctu praeditis, & voluntas Signi dicitur;haec reve- 'ri . lata est; illa partim r elata est, partim osculta
est. Illa efficax est: utitur enim potentia, aut tan- π s.im
ta, cui resisti nequit, ut tali, cui certo scit nihil obstituturum. haec inefficax dicitur,& crebro illi resistitur. ita tamen ut cum hujus ordinem exce, MisisILια dit creatura, ab illa in ordinem redigatur.fiatque iso 43. se ijs voluntas Dei, a quibus voluntas Dei facta' - 4- non est. Huic voluntati duplici opponitur volun 'ς talis remissio quae permissio dicitur, eaque duplex : una quae permittit aliquid potestari creat .m rationalis non circumscribendo actum lege, ciῆ
α haec est opposita voluntati signis ab M
69쪽
co I A eos et ARM t NI Ii mittit aliquid potentiae &.voluntati creaturaei' non ponendo impedimentum effrax Mopponitur voluntati placiti & essicaci. L X. Quae Deus vult facere, illa vel ex se vult P 'I' η' non propter ullam causam extra ipsum posixam, i at sive id sit citra ullius actus a creatura profecti, in considerationem,sive ex actus creaturae occasio-.2..is.11 ne sola, vel Ob priorem aliam causam ex parteas. creaturae positam cujus distinctionis respectu di-υ -- 3 33 citur aliquod opus proprium Dei, aliquod uxtra R' heum & alienum opus ipsius; quod etiam significavit Ecclesia his verbis,o laeus,cujus proprium est misereri semper ic parcere. LX Distingunt etiam nonnulli voluntatem in antecedentem & consequentem; quae di-' ' ' ' stinctio respectum habet ad unam eandemquφ- .I-as, volitionem sive actionem creaturae rationalis, quam si antecedat actus voluntatis divinae, - ' ' luntas antecedens dicitui . si consequatur cons quens. Verum illa antecedens, velleitas potius' quam voluntas dicenda videtur. LX l. Ab ista distinctione non multum abcedit altera, secundum quam Deus nonnulla Velle dicitur,quatenus secundum naturam suam abso- lutE considerata bona sunt; alia vero quatenus spectatis etiam omnibus circumstantijs appete
is Il. Vult etiam Deus aliqua in causia ins antecedentibus. hoc est, uua ratione causas e rum vult, ipsasque ita ordinat ut effectus ex his, consequi, & si con sequantur Deo per se placere possint. Alia non tantum in causis suis, verum
etiam in seipsis vult. Cui Incidit distinctio v
70쪽
LXRI. Denui, vult Deus n5nulla her se aut per accidEs:per se quae bona sunt simpliciter & relati- c per accidens quae respectu aliquo mala sunt;at talia bona sibi cojuncta habet quae magis vult qui bona respectiva illis malis opposita iuc vult mala poenae, quia mavult ordinem justitiae servari in .
punitione,quam impunitate creaturae peccatricis.
riae in unum idemque&uniforme objectum ten, dere possint. a. An una volitio Dei in objecta contraria tendere possis; problemata nobis sunto. . LXIV. In hoc divinae naturae momento consideranda veniunt illa Dei attributa quae ipsi in .cripturis sive proprie sive figuratὰ tribuuntur secundum quandam analogiam affectuum ecvirtutum moralium in nobis; qualia sunt Amor, Odium, Bonitas, Misericordia, Desiderium, Ira, Iustitia.&c. LXV. Quae affectuum analogiam habent, ad duo summa genera commodE referri possunt.. vi unum sit eorum quos primos sive praecipuos appellare possumus; altersi derivatoruὶ primis. LXVI. Primitivi sunt Amor, cui oppositum est odium: & Bonitas,& his connexae Gratia,Benignitas & Misericordia. LX VI I. Amor est affectus unionis in Deo, 'noasi . . cujus objecta sunt Deus ipse & bonum Iustitiae, 'μ-ir. . Creatura & felicitas illius.Odium est affectus separationis in Deo cujus objectum est iniustitia & 'miseria Creaturae. Cum autem Deus praecipuὸ amet se di bonum iustitia, eodemque momento