장음표시 사용
81쪽
non temporis, sed ordinis ratione ;qui ordo furi . damentum habet in eo, quod Pater fons est, Morigo totius divinitatis , & Fiiij ipsius principium, & causa, quod ipsa Patris vox signi Mat. Hoc pia antiquitas illustrare conata est similitudine fontis & rivi, Solis & xadii, mentis & ratio nis, radicis & fruticis, & silmlib Hac de causa
Pater dicitur illique auctoritas, in ερον, a Patribus tribuitur. Hinc etiam est
quod Dei nomen sepe Patri in Scripturis peculiariter , & κατ' tribuatur.
V. Generationem activam illi tribuimus. etiam voce Patris comprehensam ; cujus inodum& rationem lubentes fatemur nos ignorare. At, tamen cum omnis generatio proprie dicta fiat per communicationem cjusdem natur; quamnabet qui generat rine dicimus Patrem ex se genuisseFilium communicando illiDeitatem suam
quae natura ipsius est. Principium ergo quod generat Pater est, principium quo generatio peragitur, natura est. Unde persona gignere, dc gigni dicitur. At natura neque gignere, nequa gigni, sed communicari. Quae communicatio recte intellecti cassam facit objectionem Antiirinitariorum, Catholicis quaternitatem impingentium. VI. Ab aeterno genuisse dicimus,quia nec ante Deus I. Christi, quam Pater eius, neque ante Deus simpliciter, quam Pater ejusdem. Vt enim mentem,quae sit absque ratione,fingere Ron ponsamus, ita Deum animo concipere, qui sit absque Sermone suo , nefas dicimus. Accidit ex sententia sanct e vetustatis ,& Catholicae Ecclesiae,quod cum generatio ista sit operatio interna,
82쪽
DispvTAT. THEOLoo. 73& ad intra, etiam ab aeterno sit: Tales enim ope. Tationes omnes aeterna nisi mutationi Dcum G. naxium statuere velimus.
VII. Hactenus de Patre. Filius est persona
secunda in SS. Trinitate, Sermo Patris, ab aeter- M t. J.is. no a Patre genitus ,& egressiis per communicationem ejusdem Deitatis . quam Pater habet sine M. i. Origine. Dicimus enim illum non per creationem: Omnia enim per illum creata sunt, quae-Cunque creata sunt: Neque per adoptionem Fi- Iium factum esse; omnes enim in illo adoptati sumus: sed per generationem a Patre cgressiim ob i. 11. Cuz: Non per creationem ex non Entibus, sita Lewo.sve ex increatis Elementis, i non per adoptionem, quasi prius fuerit aliquid aliud, quam Filius: hoc enim uomen illi primum, re intimqnaturae significativum est, sed per generationem, ut filium natura participem toti divinitatis Ha
VIII. Persenam dicimus Filium, eadem significatione, qua de Patre illam vocem praedi- Cavimus antea. Est enim subsistens individuum, incommunicabile dicente Ioanne ; Sermo erat in principio; El. Sermo erat apud Deum. Naturae viventis: Ego vivo propter Patrem. In telligentis: Filius qui est in sinu Patris enarravit m. i. 1 nobis. Volentis: Et cuicunque voluerit Filius revelare. Ita & Filius quos vult vivificat. Potentis: Pro essicacitate qua potest tibi omnia subjic re. Agentis: Et ego operor. IX. Peris
83쪽
m. t. r. s.f. Hob. I. s. Tu. 2. 13.
74 I Aco a I ARMINII IX. Personam in SS. Trinitate, hoc est divinam , & Ddurn dicimus, quod cum Orthodoxa
antiquitate quatuor argumentorum classibus, diastinctis probamus. I. a nominibus, quibus adpellatur in Script . r. ab attributis divinis, quae illi adscribit Script . 3. ab operibus, quae ab illo producta enarrat Scriptura. 4. Ex collatione locorum Scripturae, quae in veteri Testamento de Patre prolata, in Novo, Filio ad propriantur. X. Ex nominibus quae illi in Script. tribuuntur id patet, i qu ia Deus appellatur, &nodat- tributive tantum , ut, Sermo est Deus: Qui est Deus benedictus in secula: sed etiam subjectives Deus manifestatus in carne. O Deus, Deus tuus te unxit oleo laetitiae: Imo & magnus Deus 2. Fi-
iij vox idem evincit, pr esertim quatenus illi ista proprie, unicὶ competit, juxta id quod dicitur
proprius, & unigenitus Filius Dei; quas vociri tantiidem valere dicimus, ac si naturalis esset appellatus. v Quia vocatur Rex Regum,& Do-- minus Dominantium ; Item Dominus gloriae. Quae nomina longe fortius evincunt quod volu mus si cum V. Τ, Scripturis conferantur ubi e dem illi, qui Iehovali dicitur, attribuuntur. 4.Ex nomine λόγου pia antiquitas idem adstruxit, quod sermone et φου, is, & propria subsistetia carentem significare non potest, propter ea quae illi in Scripturis tribuuntur: Dicitur. n. fuisse in prin
cipio; & fuisse apud Deum: Esse Deus. Et per iu
XI. Attributa Dei essentialia Filio Dei tributa in Script. hoc etiam declarant planissime. I. Immensitas: Pater, & ego ad illum veniemus, i ta naa
84쪽
& mansionem apud illum faciemus. Vt Christus
inhabitet per fidem in cordibus vestris. Ego vo- ω ILLbiscum sum ad consummationem seculi. 2.2ginta nitas: In principio erat Sermo. Ego sum α, &ω, I . I. u.'primus & novissimus. a. Immutabilitas: Tu au - 3. ar. tem Domine permanesi Tu idem es,& anni tui i non deficient. . Omni scientia etiam illi tribui- 3 .ra antur: scrutatur enim renes , di corda. Novit om Iq- se λ3nia. Videt cogitationes Phari orum. q. Omnipotenti Pro essicacitate qua potest sibi subjice' re omnia. Cui autem propria Dei essentialia tria buuntur I illi divina natura adimi nequit, citra contradictionem. Majestas denique & gloria patriae aequalis illi competit: Ut omnes honorent Filium, sicut honorant Patrem. Sessori throni &Agno benedictio, & honor, & gloria, & robur, in secula seculorum.
XII. Opera divina idem adstruunt, quae ipsI
tribuuntur. I. Rerum omnium creatio . Omnia , .c, cper ipsum facta sunt. Per quem, & mundum, seu Hebr. 1.3. secula condidit. Vnus Dominus Iesus. per quem' γomnia. At quae omnia8 Eadem omnia, quae ex Patre esse dicuntur. 2. Rerum omnium conservatio: Sustinens omnia verbo suo potente. Pater meus usque adhuc operatur,& ego operor. 3 . Miraculorum patratio: Quae operatus est per Spiritum suum: qui Spiritus a Christo accepisse dicitur ea, per quae glorificaturus est Christum. In quo prosectus praedicavit spiritib. olim immorigeris. Qui Spiritus ita proprius est Christo, vi Apostoli miracula edere dicantur in nomine, & x. -ι virtute Christi. 4. Addantur opera ad salvationem Ecclesiae pertinentia, quae ab eo, qui purus homo
85쪽
6 IAcos I ARMINI Ihomo est, patrari non possunt. XlIl. Quartam argumentorum classem no-
bis suppeditat collatio locorum, quae in v. Test. tribuuntur Deo, qui Iehovam se appellat, & in Novo, Filio Dei Domino nostro Iesu Christo
attribuuntur; quorum, quia numerus ingens est, N--xi. c. recitatione prolixiore supersedentes pauca exue r.i6.9. multis proseremus, Num. 2 i. Dicitur populus loquutus contra Dominum ,& perijsse ab ignitis serpentib. I .Cor. i o. inquit Apostolus :.Ne ten temus Christum sicut quidam eorum tentaverunt, & perierunt a serpentibus Locum Psal 68 dc8.is. de Dei ascensu in altum, Apostolus Ephesi . de ut . 4 3. Christo interpretatur. Quod Psalm io a. de vero Deo dicitur, id Hebr. i. Christo accommo-E . c.,. datur. Visionem Esaiae cap. 6. descriptam in-
δμ. z. AE, O terpretatur Iohan. Euang. c. iet. de visione glo-
. . Haec-hr sti, Esai. 8. Iehova dicitur futurus domibus Israel in laqueum , & offendiculum.
.r Et Simeon Luce z. Paulus Rom. 9. Pet. I. Ephesi
cap. 2. dicunt Christum positum esse in ruinam multorum, in lapidem offensionis, di petram scandali infidelibus, & immorigeris. XIV. personam secundam dicimus, juxta OG .H. V. dinem nobis a Christo monstratum. Filius enim est a patre, ut-pote a quo exivisse dicitur Filius vivit propter Patrem, & Pater dedit Filio habere in Filius intelligit a patre,quia Pater demonstrat Filio opera, quae ipse facit, &quae m&aa. Filius vidit apud patrem in sinu ejus existens illa
testatur,& enarrat nobis Filius operatur a Patre,
quiaFilius a semetipso non potest operari,nisi viderit Patrem operantem. sic Filius a seipso non loqui-
86쪽
DispvTAT. TH votos. 77Ioquitur, sed pater qui in ipso manet, sicit opera. Quae etiam causa est quod Filius jure merito om--rrinia ad Patrem, tanquam ad illum,a quo ipse om- ἔρ- . io nia, quae habet, acceperit, referat: & cum in sor irrima Dei esset, rapinam non duxerit esse aequalem P .c Deo, sed exinani verit se forma servi accepta, Patrique obediens factus sit ad mortem usque crucis.
XV. Ab aeterno autem genitum dicimus. a. quia egressus ejus a dieb seculi est, & egressus, qui est cx patre; quem siquis de alio, quam
generationis, interpretari volet, necesse est Histum generationis egressu posteriorem faciat,& sic quoque generationis aeternitatem stabiliat. a quia, cum Filius aeternus sit, ut ante monstravimus, & non ante fuerit quam Filius esset, Filio autem competat generat , hinc recte illum ab aeterno gentium esse dicimus. 3. Quum λή in ι- r,mprincipio fuerit apud l/atrem,necesse est,nisi collatcralcm patri λόγω statuere velimus, ut & in principio fuerit a patre, & quidem prius secundum naturae ordinem a patre,quam apud patrem. At a patre non est, nisi secundum modum generationis, secus alio modo a patre λήνω erit, alio
Filius, quod impingit in ipsius Fili j aeternitatem
antea nobis adstructam. Ergo λεν generatus ab xterno. XVI. Ex hisce positis videmus inter Patrem,& Filium convenientiam esse, & distinctionem. Convenientiam, ratione unius ejusdcmque na-ρ ι 'ε
tura: & essentiae secundiam quam Filius in forma Dei esse dicitur, patristi aequalis, & juxta Nicenar nodi decretum Patri ,non ἔμοιουσ1 .
87쪽
. Zo I Aco a I ARMINI et o nitionem secundum partes suas ordine pertracta.
IV. Quatuor autem hic consideranda veniunt, & firmis rationibus adstruenda: I. qubdSpiritus Sanctus sit & persona, non allia quid secundum modum qualitatis & proprietaris , puta bonitatis, misericordiar, patientiae, in Deo inexistens. 1.quod sit persona a patre & Filio procedens. ideoque ordine tertia in Trinita- . te. 3. qudd sit a patre & Filio secundum hypostasin distinctus. 4. quod sit infinitus. aeternus, immensus, & cjusdem cum patre & Filio diuinitatis, hoc est non creatura, sed Deus. V. primum probatur ab illis attributis quae t si hominum universitas rei subsistenti & quam sub personae notione concipit solet tribuere: illa enim omnia Spiritui Sancto competere dicimus, sive actu primo, sive actu secundo. per nae sint conVenientia. Ex 1js quae actu primo rei subsistenti & personae conveniunt sic concludimus. r. cor et II. Cui essentia seu existentia, vita, intelligentia, γ' voluntas, potentia convenit, id merito perisnasse. i. i. dicitur aut nihil omnino in rerum natura perso--33 4. nae nominea pDeillari potest. At Spiritui lancto, convenit i. essentia seu cxistcntia. Est eim in Deo & a Deo emanat. a Filioque mittitur; Se- . r. l. 2, cundo vita. incubat enim aquis ut gallina pullis,nos estque auctor vitae animalis & spiritualis omni
zzsi: ic. bus viventibus: Tertio, intelligentia, scrutatur. δύ-iI a. profunditates Dei: Quarto, voluntas tam distribuit sua dona prout vult: Denique potentia, quarrophetet alijque sancti,& ipse adeo Messas in.
88쪽
Dinv TATA THEOM . Vr. Idipsurii serundb probatu ex ijs quae 'rsonae actu iEcundo tribui solent ;istiusmodi.enim, actiones Spiritui Sancto tribu tur quae uni rei praeterquam subsistetiti & personae coi peter et selent; quales sunt creare,conscivare, viri Ma Mentia, fide charitate, spe, timore Dorpini,son, titudine, patientia talij sque virtvxibus instruere, irruere in Samsonem, recedere a Saule , requie cere super Messiam, supervenire re umbrare Mariam mittere Prophetas,constituere Epist pos, descendere corporea specie tanquam columbam supec Christum, & suntles operation Accedant & metaphoricae loeutiones quae illi passiones tribuunt nulli rei pisterquati, submstenti & Personae co venientes ,quales significat tur istis locis , . Gundam de Spiritu mi=sipet omηm carnem, Ioel a Flavit in eos ct dixit, Accipite Spiritum Sanctitui, loh.ao Irasti fecerent spiritum S. Esai. 63. io. Ne tristitia licite Spiritum, Eph, 1. 3 p. Blasthe mare o loqui iam Giu Spiritum, Matth r.et. 3I. 32. spiritum 'ratia contumelia afficere, Heb. IO. 29. .
- VH. Horsiun etiam faciunt illi Scriptura; loci qui Spiritum S. eadem serie Patri &Fili' connu--oieriat, qualis ille est qui in Patris, Eiiij& Spiri
- tus S. nomen baptizari jubet, tres in ci'lo testis cari dicit, Patrem, Sermonem & Spitit a Eun- . dem Spiritum , eundem Dominum , eundemi Deum facultates efficere, ministeria instituere. dona effunderebdeclarat grati m Domini Iesu, - eharilauin Deu communionem βpiritus san-- aifidelibus praecatur, Absurduenim tbret duo Π υ sies seu personis eadu serie & ordine qua-
a litatem seu proprietatem inexist tem nuxIe-
89쪽
I A e o 3 I ARMI Nire .ris. 3. ex libertate voluntatis suae extrinsecus operari
- 18.6. velut principium exsequens id, quod voluntas. imperat, dirigente scientia. volumus autem impeditiovem sub operatione compraehensam. Itaque Potentiam generandi & spirandi ab hac excludimus,utpote naturaliter agentem & ad intra. Irs. . L X X X. Mensura potentiae divinae est libera ---.u voluntas Dei; & adaequata quidem. QAidquid
I 7 cnim velle potest Deus libero, id ipsum etiam facere potest, & quidquid facere potest idipsuminis h 8 1 Vςης po est, di quidquid velle non potest id quoque facere nequit,& quod non facere, id
quoq; non velle: facere autem quia velle,& non ' i facere quia non velle. Facit enim quae facit, ideo' et . . quod vult illa facere, non facit quia non vult: non contra. Unde obj2ctum potentiae commo- dissime ex objecto liberq voluntatis Dei circum- scribi potest, imo & debet. Lxxxti Et quid em hoc pacto. intum voluntas libera innitatur voluntate secundum modum naturae se habente , &- utraque intellectum habeat praevium, qui una cum voluntate essentiam ipsam Dei pro fundamento habet: at que hinc illa tantum libere possit Velle Deus.quar 'essentiae ipsius & naturali volutati non sunt contraria, intesiectuque ipsius tanquam entia & ve- ia compraehendi possunt sequitur illa sola Deum posse: imo & omnia, quum solis illis adstricta sievoluntas libera, &propterea etiam potentia Dei.
Quumq; illa talia sola sint simpliciter & absoluth possibilia,
90쪽
possibilia reliqua omnia impossibilia, merito cura r. in Deus dicitur facere posse omnia possibilia. Quomodo enim ens, verum, bonum esse possi quod ejus essentiet & voluntati naturali est contrarium, intellectuique incompraehensibileὶα x xx i i. Et haec quidem ita posita omnibus in consesso sunt, generatimque in scholis impossibilia describuntur, quae contradictionem implicant. At in specie quaeritur, quaenam illa
sint. Nos nonnulla referemus. Deus Deum alium 'facere non potest, non mutari, non peccare, non radi; mentiri, non efficere ut aliquid simul sit & non a Gm.a.I3.
sit, fuerit & non fuerit, futurum sit & non sit futurum, ut hoc sit & non sit hoc, ut hoc sit & contrarium ejus, ut accidens sit sine subjecto, ut substantia mutetur in substantiam praeexistentem, panis in corpus Christi, ut corpus sit ubique. atque haec quum dicimus, non potentie ipsius injuriam facimus, sed ne essentiae, intellectui, voluntati ipsius indigna tribuantur cavemus. L X χ κ ii 1. Potentia Dei est infinita, iton tantum quia omnia possibilia potest,quae sunt in- Ε σ3 2α numera, adeo ut non possint tot numerari quin
possit plura: sed etiam quia illi resisti nequit omnia enim creata ab illa tanquam a principio effi- PM anciente pendent tum in esse, ut loquuntur, tum in conservari, unde merito illi omnipotentia tribuitur.
L X X X I v. Quum mensura potentiae Dei sit
voluntas libera ipsius, & Deus ideo aliquid faciat quia id facere velit, non potest ex omnipo- C s. - tentia Dei concludi aliquid futurum, nisi constet de voluntate Dei. De illa autem si constet, cer-