Sancti Hieronymi stridoniensis Opera omnia, quæ extant. Mariani Victorii Reatini episcopi Amerini labore et studio ad fidem M.S. & vetust. exemplarium emendata argumentis & scholiis illustrata. Vita item S. Hieronymi ex ipsius scriptis ad eodem Victo

발행: 1623년

분량: 288페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. III.

. iuvi u. c. Et haec iuxta sum labunt quia dominustiore sensu dii plicitere bisu , Et consimium: vi aut sub Machabaeis

ἔransacta iam dicam: alit sub MChristo in ultimo saeculo iii. quorum, α confortassisenda commeni metit. Et bo domu Iuda,&do-en sensus:Cum positus suetit mu Ioseph salvabo, de Iudas q risii equus decorus in conuertam cos, quia milio & coculcauerit qxi in miserebor eorsi, Merul

secum bellate si petam: tunc omnis equit ' Graeci et eo t. proieceram cos,etuet , de doni' Iuda de domus γ cni ui dominus Des Israel eam enim vocat domu coria, SI cxaudiam cos.

Ioseph, id est, decem tribu ij Et erui ouasi fortes E. pariter siluabi tur.&c - phrat in , de laetabitur

uertam eos de captiuitatem 'qua filo2t, deerunt sieuteo cor e ro, quasi avmo, xcpore, quando non proiece &-corum videbsit, rati eos: Ego n. iii dominus Aleti abutur, de exulta-Dein eoru , qui illos exaudia bit cor corti in domi deprecantes. Et Epitraim,qui no b Sibilabo eis, A nunc canti uiretinent x, po' cogregabo illos, quialtea laxabuntur,&intantum V p . venient gaudii, ut eos vino

madidos arbitreris. Filii quoia pucabo cos Iacut anteque eoru cernent patrum tria fuerat multiplicati. Etumphos. N in domino Ixta- seminabo eos in popu-buntur: quom bete,victoria iis, & de longe recor- consequuti sunt. aer mu dabuntur mei, &Vi-

dimicarint: vel quo tempore reucr Ephraim de captiuitate Ail ri uti reuersus: quando iuxta Ezechielem ditae virgae id est, Iudas de Ephraim sibi iunci sint, Se in unum baculum copulatae. Q id iuxta tropolOg n sic explanari potest: Quado visitauerit dominus ova nipotens gregein suum domum Iuda tune confundentur ascenseres equorum, de quibus scriptum est: commvs δε-n ιn nosse.n. g si Mus est, cr osten . mi imita quibus etiam psum istae voce caiicitur: ci

debat rex AEgyptius.& pixcipitat iis in nrate, quasi plumbum submersus est in prosundum,& suo exemplo ei dicit verum ei te st scriptu esti Grai trutis adstatium. I Joscuri Ar quadrigas supra in quatuor perturbationibus interpretui sumus: qui nisi stem, bolii re litur aurigae, ad praeci-ltitia defeti, tur. Alius est autem auriga,de quo loquitiarite-isaeus: Pater di territumis prael, aurit araui riinc Deus dominu Iuda&doinu Ioseph cosortite se dicit:.tqui Hieroboa regnante dimii sunt, Christo imperante socienti ir, dest unus pastor de unus grex. Et ludas. n.de loseoli diuersis nominibu .ad una saluatoris conseruntur intellige iaciam quia& Ioseph esurietibus in . 'p'o populis fili meta largiti s es: Udominus sim manci suas mirauit pissentia. ni conuertet eos,& miscrebi ut eoru,ec ite erum v nu sicut erunt antequa proiiceret eos. Haruvniueisa in rersecurionib.accipe quado desperatis omnibus exaudiuit sermos suos dominus Et eruu ris fortes inr qui primu debiles de infirmi. postea sor: es erunt suo nomine digni: E-Pbraim.n Merpretatur ubertas. Et laetabitur cor eoru cum Diberint kinu: expicillim est de vinea Sorecli, filii quoq; eoru qui b. Paui Apostolus loquitur: Dii mo,1 1νω 'mparturas, A'ec Christis seo mitur in xa s. Et Petrus princeps Apostolaria:nιηι sibi, ait..Lά Diana ners natis tapriorem conuerseno m. Et in psalmo leaimus : Venue iis, aututemet

redemi eos, & multi-

timorem omisi Lerba .lsti igitur filii exultabunt,& laeta- cbuntur,in cor eorum gaudebit in domino. sibilabo ei ι' ol ν gaia i cluis redemitticari tot sui aut fu raνι, c. l Signum congregationis suae, vel sub Macedonibus, vς in consummatione mundi, ut prius diximus: meum

S i r T. inquit habebunt sibilum, ut ex sibilo meo illos congrcss,lio, raeparas uarinia S esse pastorem.

confundent se asiense υ brachio,&ego eos multipli-ep rum , c confortabo cabo, qui ante multiplicaue- domum lada, o Amtim ram: ut dispersio in populis Iose saluas. Ohora. videatur esse diuisio, sed recos iam , la Hori si emi ore Mio:&Hκrora

non eos abiecerram . quia reueriaturno solum de terra ego dominus Deus eorum AEgypti sed A de Assyriis,&exaudiam eos: Et erant vi H; Orbis Parte redeant

quasi betatores Ephraim, ad iudaeam,& ad terram Ga cor Diab iis eis e. m i δ α bam, qua prius de

om videbunt, G laesa. I phraim: & tamus erit nubuntur , o gaudebit cor merus reductorum, ut multi cor in domino. Signι- tudinem terra non capiat.Se.

bo eos in populis , O qui Deli, me resti; vos. Tolrie

Quid hac signis ratione sibi loque dementius, quo disper.

miratii Et multiplicabit eos sicut ni erant antea multipli- cati: ut impleret ut illud p pronailsum est Abraliae: Multi . cplicabo ex in &benedicam illi. de benedictus erit. vi fiat ' 'pater multarum gentium. Filios autem Abraham non eos debcmus accipere quibus dominus loquitur: Si filii else. tis Abraham, opera patris vcstri faceretis. sed illo, de qui bus Apost' ait: duo sis te s . I tm sunt Misaham. Deliacinia iplicat: Oile M Esaias inystico sermone testatur, m. ro. dicetis: Qu/msicus est tau paruus, itine tem magnam. Multiplicatione autem , c& benedictionemdi-berorum,non accipiamus carnali: en alioquin Elias, de Elisaeus,& Hieremias,& Baptista lomnes, quo maior inter iraios mulier u non suit, hac benedictione ςaruerunt: sed illa,qua vocantur ad fide multilodines nationsi. Denique sequitur SeminaOOeos iii populis,de de longe recordabunt ueniet. benii natis iiiiii populis qui domini audiere ser mone. Euntes ,rii et eointimi eniet. Et in alio loco: Non .i me Agistis e e rael P γοι, λαι- te iis,mhum erasis, Irucri firmant alia aeter .Cumq; Arostoli silerint in

populis seu inati:gεtesct poeuli litae ponti recordabun

ae Ξι,ν mei,illi simile est viti: ire or Iamim Zmint, ' Hirrusale si dat vere pr. Lose fuit omnis Filii mutilitudo,sed recora ita est Dei: ca ex uno oes patente generamur. Cuq vostolis in cuctu gentib. senuitatis, tologerositae,Dei tuerint recordatae, vitai cu filiis suis ut et prius in infidelitate mortui cta fide vivete incipiat. Isti sui filii. quos

262쪽

IM ZACHARI

E quos Paulus mittiuit in euangelio, scii ,es ad Corinthios: LM Limiam dedi. Et Petriis in dis eisione cribit si 'cli. a r bus,qui renarierant .non ex semine corruptibili, pet scr- monem vinentis Dei & permanaris: sicut in udo gerierati Paruidi,x t ratu nibile lae cocupiscerent .&in ipso crescerent in salutem Ad hos filios si x s.claeuagelista Ioan reii tentur. Et redii-nes: D , Hi ιν δε- ca eos de terra AEgy-

g T Meos: de terraAq, pii in gye Ocos, S ad ter qua imperabat rex Pharao. ram Galaad de Libani qui quondam gloriabundus adducam cos, 5c non

Di a Et de terra Assii 'tiam tenebat rex Alsyrius, sensus magnus, qui & ipse dicebat: u. . t 4. Sis ero. Ura Ob nam thi eu mCum autem de tenebris, pu . &de tribulatione imaai,&de potestateAssyrii 'in ina Et transibit in maris fieto, M percutiet in mari fluctus, id confundetur omnia profunda fiuminis, de humiliabitur superbia Assur, desceptrum 2EO pti recedet. Conia fortabo eos in domi

uineos: ipse enim inimitus,& vltor, irationes dominus congregarit, inducet eas in & in nomine cius terram Galaad N Libani Gaia ambulabunt , dicit laad in linguam nostrain vet- dominus. titur, testimonium transmirationis: quando de carnalibus transimus ad spiriti taliare parte venimus ad totum: terrena relinquimus, ad coe . ' linia transmisraimis Libanus aute interpretatur λει ν M. id est dealbario. Adducinini itaque de tenebris AEgypti: ut . f., postquam transierimus, migrauerimus E mundo . deal a Demur in domino de dicatur de nobis: que est ista quae asi.F cendit dealbar, 3 Alii iuxta Graeci sermonis ambiguit item. qua&mons Ph enices.& tu, Libanus dicitur: nune Libat . . it. . numius interfuerantur, ex ture significari putant Deile ut postquam de terra transierimus aci coelum impleatur in nobis oratio Saluatoris: Pater da ,s. ιβ υια nisi tunde& sponsa in Cantico dicit ad isnsum: Ogis vellinientorum tuoru cut odorlaban. . Cumque induxerit nos in terram Galaad de Libani, non inuenietur nobis locus ut nequaquam terrae stringantur angustiis, sed coelorum lati trudine perstiramur. a s D transigii tu matis r. ,σ terra uel in mari ea. Οὐιmur om a pro μηδες - s. e. J Narrat Hebraei ca.

tiuum populum Iudaeorum,non solum in Medos.& Per. sis sed in Bosphori in quoque, septentrionalem plagamabassyliis atque Chaldaeis esse translatum,de postea eos ex arte reuocatos, Dei eos ad se contie tente clementia. Seoe esse quod nue dicitur:Transibiit m niati angusto Propontidis angustia ,quq Cha'cedonem.& quoniam Bitan. tium breui ueto diuidunt Et percutiet, inquit, dominus vadens ante pcinulum suum,matis fluctuς, de confundentur omnia profunda fluuioriim:ut olim faLm eluordanesceato.& mare rubrum transgreisu est populiis in deserto. Cumqtie suerit de captiuitatis profundo, de malorum amaritudine liberatus,humiliabitur Alsur S AEgypti imperium recedet ab eis. Et confortabim tur in domino,& in nomine illius ambulabunt in terra Israel. dieii dominus. Hare: . vi ab Hebr is nobis tra sita sunt,nostrae linguae hominibus expressi s. fidem dictorum adeo , a quibus sunt dictare tentes.Cxterum . nos iiii Christi censemur nomine, occidentem relinquimus litteram. de sequimur spiritum vivificantem, imo is uritualia spiritualibus comparamus. Non Bosphorum.& liccitatem.rursum maris .deuentiastaenta Iordauis, quae fabulatum similia suiu, sed

rum numer coartatur,&in rati sumptam i os, ct tribulatione positus est, des-iu Gatia itinctiuLιL- cenderunt Apostoli.&prim' num intraducam eos, dominus, ut nos de amaris nullus ex eis serit Elier fluctib liberaret. Inhoenis-

. Metellamoniis texta est seri

constrauia eos in domino in rabilia in prondo di D. oiuo , O im nomine uitiatum cui tis & scientiae eius stiriabuntur , dicit eius, de in i iritu sancto quido nas . scrutatur etia alta De quibus dominus loquitur: Venite'qmε. σfaciam Mi De his piscatorib', qui descendunt in mare Sc sunt in nauibus, Elinas quoque u

depraudum,n In ecclesiis enim de numero gentium con .gregatis,toto apostoli orbe volitarunt, ut depraedarentutii 3 mare,& draconis spolia tollerent, qui regnabat in mari, &deq; scriptum est: --πι- reptilia,quo nans numerio: Ammdiam a tum mali 0 euauM terre sum: Draesisse 'em Formam ad uu-d miamra Latum de spatiosum mare est patuis de magnis antinantibus,quae cum dracone versantur,&quorum noti est numerus.Qui autem super mare sunt, ipso mari volitant in nai us . audient cum Saluatore: Tu Amina rupei stat maris: m,s tu mitigas. Cumque transierint in maris freto,ae fluctus eius suo concinave rint pede, confundentur omnia profunda fiuminis, de quotcriptum est: Q conse mare in aridam, nterari Puπιρ inivit umilietur iniuria, siue superbia AGsur.&AEgymia lanctis atqtie credentibus recedat imperium sequi uberati sunt consortemur in domino.& dicant: Fortituda mea, in larussatio mea dominut. Et iterum: Diluamu Zominesnuiso mea. Et eum Hieremia: Fortim da meam auxitium meam, cr rei. in meum domi, e Deus

ni/-. Vnde Apostolus, in quo Christos loquebatur, at bar : Omma possum m G qvi me confortat. Et non solum confortabuntur in domino. sed de gloriabuntur in eo, θοῦ dicent : Mihi autem a D I oriari, insitu emere domum refri estu rara', ter em mi vi mun ur crus useia, cr νη --δο En Q, LNMaron dominoramin. Et in Jolcaco: Nonori Gur Iapie Dusapientiasua, ne εα fortis i virtuu inesiua,n sue Luci in diuitii vir se. Iis hoc gliraeturamgteriatur, D tritigere inscire donM nam, Q fatere ramistrior Iram o ι araum in in As tetra. Verum quia in Hebraico cetiptum est: Et in nomine eius amLdaboi ite intelligndum est quod in nomitie Christi bule Christiani,de Ceribatur in calculis eorum nomen nouum de sub tanti nominis dignitate ambuletit eum domino, sicut ambulaicit En b. 5 placuit Deo,& transtatus est.

s. Hieron. Tom.

DIVI

263쪽

DIVI HIERONYMI ΡRESBYTERI

IN TERTIUM COMMENTARIORVM

AE a Numcrare. Mamuis enim eleganssit exercisarumque ingenium, o longo utrita curras oratio: ramenni uctoris manu curat uerit se Ata,ria risordes negligent,o Gl nimia vertorum flore luxuriat, vethia Maior Quis , vel assera c, ovantibus. Vndecse de Virtilio tria tam est,quis Dorsuosa si foris urius tingua com uerit c iansendo ieceras esse meliores: mu durarent in memoriam simpiternam,cs ncces tatim mora . . Iibera oratione complerent. abimus ad Libanum,c adduas virgo, resque stores qui in omen es cis sent, Oairiginta arxe meos , de quibus emptus est ager gis inse Iuram regrinoram es adstulti sapastorii sectura et mea Anem volumnis: quat τι uni contextam Merais,omisericordia Dei. tuis indigea sorati nilus: nccuin us nosteria quopraepediarur errore, sema uotis iust iocoso detrahendi: qui adhocstam linguas habere putant,vtproximos iacerent. T durariam frontis astritae, et olorem rate costamur.

COMMENTARIORVM HlERONYMI IN ZACHARIAM

PROPHETAM.

Aperi Libane por

tas tuas, 1 comedat ignis cedros tuas. Vluta abies, quia cecidit cedrus , quo-

conuertitor, dicens: Aperi Libane portas rims,temptat mintelligui ir Iudorum, quod inii iurat uiri, imo disicatu in iam magnifici vasta-ὶ Toto bel, ruritana a Ve- ci Vlulate quer- solitam,&Tito canitur sub

templum a poesiluerit luccisus cit saltus inu

- - ,Δ in reliquis seruat nitiis. b Vox ululatus translationem: ut per cedros pallorum, quia vastata Sabietes de quercus Basan, cst magnificentia eo sucumque morosum, prin- vox rugitus leocipes ac sacerdotesta popli. Qtuin tignificet Iudaeorum. Aeetit autem Libanus portas tuas, ut Roinanus intret exercitus, 3 comedat ignis ce-dcos eius ut vel ii elidio cuncta vastentur, vel hostili impetu duces ac principes consumantur. Vlutine ab .etes, quia cecidit cedru,: mutuos . erdotes de principes sua popul 'tione limentes. Quodque prius dixit obscure, nunc I onit manifestiu : attoniam inagnifici vastati sunt. Cupio cire,quq sint cedri Libani,quae combustς sunt: quae abietes 'imbi is vlidatus inducit ir,qua pinus quae corruit: naagnitici. nquit vastati sunt. I quia e 1 Baian.id est, con- sonis 5: ignominiae: quia saltus munitissinius, qui He braice dicitura' Na .cta Lxx. transtatus est, nemorosiis, excisus et quia i mplum qiuod inexpugnabili creuerat spumate, a dilacisis renibus S principibus, ac postea ab Herode constructum est, Romano oppugnante deleti mi est. Hunc locum quidam non intelligentes, Libinum Mabietes de pinos 5e quercus Baian S saltum nemorosum, siue munitum ad ciantrarias reserunt sortitudine . de liti-biit de in Laechiele s ub nomine Assur de Pliaraonis di- re ρ isto in L Lue: π ιμι ramis, G cin

num,quoniam vastata

est superbia Iot danis.

- . tem priorem interpretatio.

Π Quos vocaverat cedros, δε- ictes , pinos, & quercus M. san,& exponens quae essent istae arbores intulerat, dicens: ii iam magnitici vastati sunt: nunc per aliam dicit cise pastores id est, principes atque doctores, 5 qui Prumi erant in populo,quod stere de anteu lugere: quia magnificentia eoru in.&put licitudo,& decus vastata sic atque consumpta: teli rium videlicet. in quo tibi gloriaba-tiir. Et vox, in iiii l. ttigitus leonum: quos excellia, arbores, ct rursum pastores, eo dem nunc leones dixeiat, seruat translationem,ut inserat: Quoniam vastata est superbia Iordanis i tenet tus& sonitus a litae decurrentis, qui Hebraice dicitur res .Et quo modo templi altitudinem iuxta situm terrael hidae altitudini Libani comparauit nihil enii a Libano in terra repromi ilionis excelsius est. nec ne-inorosius atque conde illius Si lordalii si uio, qui maxi. mus in ludaea est,iuxtaque nrin Mai Hur leones . uenauum iunxit leonum.propter ardorem tuis.& ob deserti vicinia, de latitii dinem vast solitudinis. 5 arundineta, S: carecti Unde&per prouhetam dicitum. Vomae trude I rLve. vo lens ostendere Nabuchodonosorde sedibus suis quasi leo neinde cubili exisse contra Hierusalem. Aliter: vox rugitus leonum quoniam vastata est superbia iordanis. Vox. inquir.optimatum quia templiani destructum est . undespergiant semper auxilii uri,& quoa iustos de bellatores aerotentes quondam nutriebat leones.

264쪽

vbi num stilliina pro. que contra proximum sinam. nutua se detruncabuit m

phetia est,& per transsatione histori verus ordo naira ur. sopit ira est Troi, , logiae interpretatio:ut alios bonos , alios malos dicamus eis pastores s hoc tam ad vetet E pollulum teferri quam ad nouum. id est, tam ad ludaeoisi iacerdotes&Principes,quam ad epissem H I 2

pos& presbyteros Ciu istia- a Haec dicit dominiis Deus meus: Pa epe

fuerint negligetes. & vnu deminimis scadalizaverint, ipsos esse qui nutriant pecora cisionis,& patiatur super eis quidqua,nec doleant, nec polum dicere Apostolo: ista ali atur, προ ν. - ὶ dc vendant populos sibi creditos, de quibus repriam

b diuitias cosequantur. au. dantes eos qui praedas aguide ra, dicit dominus. Ec- miseris. & iniquis benedice- ego tradi homines.

to. Haec aut interpretetur ut V volunt: nos teneatia explana. tionis ordine,que semel arris imus, QDniam aper estibanus, ta cedri eius atq; abietes flamma urente coousiadi sunt, ululatu': pastorum auditus est,& magi leonum: quia omnis pulchritudo &surbia Iordanis vastata est atq; e 1 consumpta: ideircolite mihi p diras virgas,v- dixit dominus Deus meus:o vocavi decore, Naia propheta Zacharia, ad te iste tera vocavi funiculas, moeonsertur:Pasce grege & pavi gregem. Et silc

cora occisionis, quae

qui possederat occide bant,& non dolebant, Se vendebant ea, diceres, Benedictus domi.

nus , diuites facti su

mus, x pastores eoru non parcebarat eis. b Leego non parcam ultra super habitantes ter-Vnum queque in matruproximi sui,&in manu

regis sui, & concident

terram, non cruam

de manu eorum,&passcam pocus occisionis

propter hoc ὁ paupe-

es gregis. c Et assum-

sitie in ipsa obsidione tε si,quando Hierusalem Romanus Iaccinget exercitus tanta enini inter ipsos Iudaeos erunt bella atque discordiae, ut in tres partes populus diuidatur. Legamus Iosephu,&septem Iudaicae captiuitatis libros Ahanc prophetiam esse completa,hi S E p r. stor queritate cernem'. Et cocitat ait terram: haud dubia uac d citd minos mala qWint 'inani omnε teti de

ms,quas oui simu I de manu eorum. Audi Iudae te rudiat, sir non vent qui tibi spes vallissimas repro nitentiam: sequi ven- mittis ,& non audis dicet em

Iures earum rutil patiebantur siver eis. Ideo non

parcam ultra super hali-ratores terra, dicitiminus: Decie tradam homines , vatumquemque in

mana regum eius: se concident terram ,'non eruam de manu eorum,' cam oues occisionis in Chanaan irri. Et a s mam mihi duas virgas,

unam vocavi decorem altera vocavi surculum, spasiam oues. Et af- nutriat ad immolandum. ram Ires passores in men dominum atque firmantem: Non erua de manibus eoisi,q, afterna sit apud Romanos tua tura captiuitas. Dp

Πωror sonit, ut seper Iudaei nutriantur ad in riem: pr .pterea MDei est ita sentetia; O vos se itis pauperes gregis h e. iusti de Israel, qui credidistis in dominum lesum, MDei filium suscepistis: audite

quae dicantur, 3c sequetis capituli sacrameta cognoscite. Mod autem secundumIxx. linimus: Et pascamines octasionis Det terra Chanaan: sic possi mus intelligere, quod popu- tu Iudaeoruqui destinatus est morti in toto orbe disperssi, ho est. in terra Charina atq; gentilium,pascat dominus&

Romanorum . qui possidebat Siquidem& animae/obtinebat iure victoriae, corum Variauit in me. interficiebant,de non mi uere- Et batur. siue immolabat.& non sentiebant dolorem, id est,nillil mali pro tanta crudelitate patiebaimit:& vendebant ea quae non propter elementiam, sed propter pretium reseruabant. Legamus veretes historiasδε triuiitiones plangentium Iudaeorum, quod in tabernaeulo Abrahae ubi nunc per annos singulos iner tus celeberrimus exercetur post ultimam euersonent, quam sustin erunt ab Hadriano, multa horuinum millia venundata sint,&qua vendi non potuerint, transsita in AEgyptum.& tam naufragio de fame, iii , in gentium c detruncata. Isti ergo victores,&domini ultores, qui occidebant de non dolebant, Z vendebant pecora atq; licebant: Bene ἱ-d-ι ι, diuite a 3it .mis Q hanc habebam sente tiam Propter peccata sua offedete Iudaei, ideo eos oppleia simus.& ex pretio eorum diuites facti sumus. Nec mirum. inauit, si hostes iure victorum oecidebant recora, cla non

Vindem se anima υ- hiba.die satur attendite :riam eruebant super me. Quia Libani portae apertae

Er i sunt,&quere Basa, abietes, cedoq; succis .&intulerat cominam:Non parca ultra super habitatores terret. dicit dominus: Et hoc de uno Iudaico populo dicere videbat uirca intersectis prophetis,etia in illiu Dei misissem manus, ac voce teineraria conclam Tenlrsa luis elui Iure Q fu er . nugo . Nunc cre or uniuersitatis & dominus mysteria sui orbis exponit,& dicit diras habuisse se virgas . quarum altera decorem vocaverit, alteram ianiculos, Mitiduabiis virgis vinctum pauerit gregem: tres quoque pastores in uno ii se succiderit, de cottacta sit, siue indigna.

ta: aut ut Septuaginta transtulerunt, it i or v.

id est .ingratiescet antim mea sirpet Os:haud dubium quin pastores ligniscet quo succidit in meii se uno. Redditque causam cur pastoribus indignatus sit in tantu ut eos in uno n a mense succiderii si quide & an ina in init, eorum variavit in me.Et est sensus. Non me pleno animo dilexerunt, nec dolebant: vendebant, & in suo lectere gloriabant ut, cum pastores mercenarii verum amauere pastorem.Quia pastor ipsi astores eorum, at lite doctores non repercerint eis, unus 'mi a rimam uani pro iam tuis. Quam ob rem&e , culpa eorum grex lupis traditus sitib Et ego non νarcam, c. t Hoc quod Lxx in extremora. pitulo transtulerunt ναυήου , id est. Et tabe mouci occisio sin terra Chana nitiae: non est in Hebrw,5 a nullo alio transfertur interpretum. Quia ergo pastores eoru non parcebant eis,&ipsi primum meum populo deuorauerunt: idcirco & es non parcam vitra super babit tores terrae Iudaeae, sicit domiti'. De hac .n. terra loquitur, de qua ei sermo erat,dc non de orbe terrarumsciat Iudaei male interpretantes a se volunt in aliam partem Dei depriuare sententiam. Post eueruolia quippe templi quae propterea eis accidit, quia per quadraginta &duos annos postquam pallii is est dominus, accepto spatio, poenitentiam agere noluerunt dimitia, inqxiit, unumque S. Hieton. m. F. go indi natus, sententiam protuli A ad ipsos pastores. quos mea indipiatione succideram siue succisis pastoribus ad reliquum pregem locutus sum : Non pascam vos: sed quod mor .e elegit sua voluntate moriatur, & se alterutrudeliorent, mutitaque caede dilanient. Haec diximus,ut suturae explanationis semita sternerem'. Creatot de pastor cuius oves cognoscunt vocE,& sequi ut eu duas sibi assumpsiit virgas: siue duas m rQas: id est, baculos: qui Hebraice dicuntur b m per ut pastoris habitum demostra. ret. v virga vocavit decoren b. e.sub Noe omne homi .nsi genus sua benedictione protexit:quado instaurato mu- do, nondureccata sorduerant. Et idcirco vocatis cuncta-riungentiu appellatur decor adc pulchra: quia nihil iustiua est,quam vix uersitati Quentem vocare onmes aequaliter.

265쪽

COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. III.

A quos xquali conditione generauit. Et alteram vocauit Gm funu uires haereditas eius IV ad. E aui, inquit, Sive ipsum It

raelem. siue cum Israeleom- H a. ite hominum gemis. t -c - Et dixi, non pasca vos: Et inquit, ire disto ' quod moritur in Or;-

. me, Legi in cuius laniςQ deriuod succiditur

metarii pallores domini uadi Pgi ratione succisos, in sacerdo succidatur, rcliquitibus de salsis prophetis,&re deuoret unusquil lucsib intelligi Iudaeoru : cliuod carne proximi sui. a Et post passonem Christi, uno olimia succisa sint tepore, de quibus loquitur Hieremias:

mense saccitos eos vult acci- ,

pi, cuit Odrunt initii, quia

spiritu sani huin peccat et ut . Verbii QOimni est. b Et

omnes enim haereticos . aut in una. ut in duas. aut in tres

simul reccare pei sonas , dixerit ille φ voluit: neque eminalietius sensui detrahendum m. xcia est:Nobis tres pastores, qui in uno in Ese succisi sunt Moises videlicet,& Aaron,& Mariare uitari quot si Maria in mense primo B qui vocatur e te a. mortua est in deserto Sin: de in eodem

loco propter aquam contra uiri ι dictionis, eodemque mense. Moyses de Aaron codemnati sunt,ne terram repromi ilionis intrarent. Atque ita actum est,ut E tribus pastoribus, alios praesenti morte succidete. tur alii sententia mortis futurae. Ei . antra ta est, inquit, ans-mam'as ιν eo :videlicet supertre, pastores, quos praepo-uia1r e suetam gregi meo.Quia&illorum in avaria uia in me: noenam glorinolierunt me ad aquam comi adicetionis: Si autem a J populum reserimus, iii od anima populi variauerit in Delum: sic exponendata est: Idcirco ei, indignatus sum. luia& ipsi inter nae Nidola fiuctuantes, variis cotranae pi nauerunt modis: inamobrem indi latus dixi ad Moy wn V n pasta in Quado tutem dicit cum irascitur, di hut te me: prouocat ad rogandum si ostEdit se ab eo posset ei meri. so I-ε ι .inquit,

in solitudine, S: versi in seditionem, instar bestiarum mutius lacercturmonibus: nullusque terram repromissionis introeat. Quidan tuas vocationes Iudaeorum &gentium, in primo Iirael.& nouissimo intellexere nomine Christianos.sed quomodo vocatio Christiana ante Piecta sit, Iud tremaserint&pasti sint a Deo, i satis atrederiit. S. JPostvo cationem Israclis, & assumptionem virgae secun , quae vocabariit saniculus: t ibi dominu virgini primam , toti orbis nationes, i vocabatur decora. de absci altos a cultu suo: qa veneratae sunt idolu&onu: es declinauetunt simul

inutiles fusti sunt. Manifestiusque expones quς esset haec

virga: intulit, I mirumsorem ae lux metim, cum: stat ni enim ut is rael assumptus est, gentur Prqiecta est, devitora est filii Archisynuo: est voluntatis est domini abiicere gentes negates,&in Abraha Israel assumere confitentem Pro eo quod nos inte pretati sumus.&cognouerimi sic pauperes gregis Septu

ginta transtulerunt , e . id excr crin fonte nanaeitur ii quod ita nonnulli e

tuli virgam mea, quae vocibatur decus,& ab seidi eam, ut irritum facerem foedus meum, quod percussi cu omnibus populis. Et in irritum deductum est in die illa, S: cognouerullic pauperes gregis, qui dixit ad eos: Si bonum eli in oculis vestris, a

ferte mercedem Inca.d si non, quiescite. Et appenderunt mercedem meam trietinta argenteos. Et dixit dominus ad me. Prolice

illo ad statuariu in de . g/ω ob τι- st, secat corum pretium, quo probatai uem tra

diisserunt:Cognoscet populus Iudaeorum. ad quem dici nest Sem , Chanaanc ne Iuda: cui nuc meis ceremoniis custoditur: Siue quia Chananaei interpretantur, parati ad humilitatem . cognoscent, qui olim parati si intut liumilientur a domino,& resinquatur. Cur autem pro eo quod nos interpretati sumus, sic pauperes illi dixeriit. Chananaeos causi manifestaeae Apud ile heri Hebraeos. ii iia, d la dicitiin . Muine μοτ. pauperes: illi duo verba in unu copulantes :rro eo quod est, sic pauperes , hoe fc eo anile est,s- ν Π:nomen g Ma, .e. ι Chananaeae gentis interpretati sunt.

peribus, qui mea maa in cit. stodivi verbii esse domini locutus sum revelavxdixi: meam triginta a Im- ait ad eos ad pauperes Pegas. tres r Et dixit domi s Si vobisplacas homines M. estis,& semel libero arbitrio vos creavi,quib. de in eremo

quod moratur morratur,

quia descit desciau,

O reliqui delinen I - qui a e carares proximi fui. Et virgam meam puti Mam, Cresam eam, ut Asir m te meniam meam, quod

disposui ad omnes sopos . Eid i litam in die lita, ct cognoscent Chanarii

es, qui custodiuntur mihi, quia verbum dominι est. Et duam ad eos: Si bonum est in consiectu vestra ,'datestatuentes me

cedem meam aut renuite. Eistatuerunt meraedem ad me Depone eos mconstatorium , es reco- appretiatus sum ab eis. Et

uac assumptione, qui abiectvniuersum liona insi genus, vos mihi in peculiarem elegi Dgrege. &creator omni u volui paruum lia re si iniculum:

Reddite mihi inercede mea, i .e. mea Praecepta seruate. Sin aute no vultis mercede reddere: nec phae et in oculis vestris meo cesseri nomine: aperte renuite, & tacite', vultis. Qui triti . . tunc quidem responderunt Moysi: Omma ἀοι--nus acie san fine aut temporum, pro eo st eos eteside medicinationu: n.&libriam de AEgypti fori iace ferrea, Miri. is

' nderunt mercedem meam triginta azen cos, pro meo san-

gitine dantes Iudae proditori. Et di. xit, inquit propheta. 4ννιιππι-- : siue ipse Saluator,cuius priora suiu verba patrem ad se locutum elle contestans : r Murii aDJιι rimn Pro quo iii Plebraeo imituri, ' ,i. e. quem nos lictorem & figula pollumus dicere Etest sensus: Prosi.' ce pretium meum ad figuluin,qui creator 1 fictor est omni u. Nec dixit deponc sed proiiee ut fictoris plastaeque iu- dicio merces domini penderetur. Et pretiu situm Le.diuinae maiestatis,in roganta cernens argenteis,dc tam vili mercede se prolatu. Decoriam, inquit. pretio, quo ap preciatus sum ab eis: hoc autem pressius est legendum cum irritione S subsannatione dacentis: Tanto me populus meus, de pauperes quodagregis de a me electi in lutos, emendum atque vudendii prerio iudicarunt. Eit . b, ait dominus per propheta liciti mihi 1 Deo fuerat imperatum , ιν nia agenim, Ac noeos deposui, sed tris eritu domu n domi Madf- .ia indoino domini seci eos a proditore reddi sacerdotibus S: Pharisaeis ipsis constente iiii vendidit: pete uitiatur IaminEu M.At illi,quonia premi sanguinis erat,noluerulillud repone in corbonam .e in gazophilacio. sed eme runt ex eo agis figuli in sepultura Peregrinora.N .n.

sque post inini angelio crin duodectistest et annona ino nes, lux tam icta luenae legis fuim indepti preti rotate&mortua eise narraturi coepit languin inopici, guine,m do figuli, creat q; omnius lite fluere, pcrpet infit initate cruciam. Et in irritum, ait, mur,&requiescinius. Pro IT ari fictore statuariu o ,Π- st dux meum quod cum omni bi inieram in in exproλ in sum verbi ambiguitate compulsus:*st at tionibus. Et intellexerui pauperes gregis i ii populus lia rid si ioreq; uno sermone significat. Iudaea istum locu nia rael qui uisa mandata custodit quia verbum domini est: id litiosis in cipr x te, triginta argem os, Πῖmta legis ita '

266쪽

IN ZACHARIAM CAP. XII.

data c5memorat, quae facere iubeantur in lege, &rursum S in suis humeris exeipituri se Z icliuiis habitum stulti& ctriginta sex aliaquς ρbibeantur in lege dedici eis, ut arge, imperiti pastoris assumit.ut eum nunciet qui Vcturus est. πιι, ii Otum m indatorum domini puste suo atque fictori reddant rite pastor ideo consurget in Israel, quia verus pastor dixe Deo quia facere noluerint, ei se proiecto . Rreuiter indi- rat Iam non pascam vos:Quia alio nomine& in Danieli xv redd revolui quid ientiari alioquin expi inationem eorum ti- pheta,& in euangelio,& in epistola Pauli adTheirilonice- 's ciniosissinia taedet reuoluere H L n. ses abominatio desolationis,

in hoc loco lo gam cuiusdam explanatione imo tricas intricabiles lagis se

me noui,duarumvirgarum m

et a una cietatem ex Ezechielisse volumine aeteretis de omnia quae de concordia Iudae & E. 'rum spirat ualitet semieda

sunt ,huic capitulo coaptatis. Nos aute critum sequam irordinε. Post ii Iudaeis cruci-ii 'est dis ,&trigila appretia tus argeteis, pretiit Languinis eius insepultiara profecit setium.quae peregrinae erat alesedc mutatis Dei,statim do minus sententiam suam ulli inondifferEs. Praecidi, ait, rigassast. 17 --quae propriEmeaerat,qui; sic mihi nitebat ut in Hieremia perizoma&cinctori u atq; iubare, siue vicos ueto verbo utar coxale sit

domum domini adsta marium. a Et praeciali Om Gm- ' saer, sed ordit grege Israel. virga mea secula, quae mut m constauraum. Et Pastor .n bon 'aegrotat iape. appellabatur funicu- abieci virgam meam Fc- coravi situ.dispersa inquirit,lus , ut dissoluere ger- cundam quae a putabatur relicti affert, lain sustetat. Emanitate inter Iudam fac iratus,vid parem te

de Israel bEt dixit do. flamentum

minus ad me: Adliue ter Iudam se Iserael. Ei uium ditholait atq; peruertit, sume tibi vasa pastoris divit dominus adme. Ad- ne recto ingrediantur pede. stulti: Quia ecce ego hu/sam tibi vasa pasto- Πu pastore suscipient Iudaei. i.NU 1. . suscitabo pallorem in pastoris imperiti: qui mi 'res ister et Fin- terra , qui derelicta no inra ecce eros italo vilitabit, dispersumno pareonem sper tereram

etus tenebrescens ob- buur,ta oculus dextur eius ius. robur, desuper oculum caecitate ob Arabisur. dextru eius, quo se acutE Dei iactabat cernere sacramEta MCAp. xit. Pr videre quam omnes retros curabitur. C A P. XII. HE B.

, Nus vel bi do- mini super Issi

pars mea. ii me ideo proiecta est. vi dissoluere fard dc ge manitate atq; cocor lia, q inter Iuda fuerat de Israel dena tres a se inuicem separare, ut in Apostolo tum, de eoru qui

egerat frenuetra, numero rur

sum lud.i appellaretur de cofitens Deu tuum: Israel aute de Ephrai inde Iosephvocaretur, qui in cordis duritia perni E

tes dixerui: Non

i ' ni ica .re . Undeno intulit. Dicit dominus ut irritum sacerem pactu. si- extendcias caehim, uetestamentum quod habui & n. cum Iuda& Israel usq; hodie enim poenite tibiis porrigit inanum sed ut de uno populo

b Hai eii dominui aImri . ηδε. βο-t in alapa roris stabi: Quia ecce su citabo store in terra, me.J Quando dici trid. hue sume tibivasa pastoris stulti illud signitat Quod supra . assumpserit sibi virgas duas unam decorem, & alteram fit. niculum Et quia illas suo vitio peccatoq; proiecit e sola-R m. i. ra germanitate inter Iuda inde Israel nos insertisum' inradicem bonae olivae,&excitas ex parie ficta est domui Inrael, donec intraret plenitudo gentium: Nunc prophetae, dicitur,ut grauit simu pastoris stulti, siue imperiti alluit vaticinium Pastor stultus aut imperitus haud dubiu quin antichristus sit, qui inconsummatione mundi dicitur esse venturus: Et qualis veniurias sit indicatur. Vasa autem pastoris,insignia illius de habitum debem accipere,pcra,bat M. iis . . culum fistulat sibilum Et quomodo Esaias, vi captiui His .isis tarε populi demonstraret nudus ingreditur, Se Hieremia, viait ad domum figuli, ut ex dissipatione vasis quod carre- bat in rota,de manu fingebarur artificis, S interitum Israel re ica de Dei potentiam ostendereti Et Ezecbiel vi subuersionem Hierutilem de fugam sedech onera cantiuorum non solutis voce,sed de habitu demonstraret,Pettodit parietem S. Hieron. Tom. I. S EP T. prophetae viderant, imatum vi Dei filium sevocaret. Gla-

Assumptio verbi '' diu, autem ille est, de quo&

in coelo Propterea autem

gladius domini super brachium eius, de super oculum dex trum illius erit,ut robur eius, dc omnis iactantia sortitudinis eius ariditate siccetur, de scientia sibi falso no mine promittebat,aeternis tenebris Obscuretur. C A P v et X l I. Oreui diri A. niseuper prael. Dicit Domi ut exten or ισlum,infundani tramam, GJ Trifex interpretatio est ab eo loco,in quo lepimus: Ecce gopanam Hieri uelem δε - Infra is ater binim e crapida νmni uiritu. m raretratur vique ad eum locum, ubi scriptum est : Framea focit resuper pastor

daeorum putantiam haec ex parte completa a Zorobabel. vsque ad C. Pompeium qui primus IRomanorum lud imcepit de templum: qiram n istoriam scribit Io hu,. Alii verb quondam Hierusalem fuit instantata in line mundi esse complendae quod sibi eum suo, quem supra stultum pastorem legimus , miserabilis sem ludia pro- . mitti: Alii autem. hoc est,nos qui Christi cesenatu nomi. ne in Ecclesia usque adfinem mundi quotidie expleti, de explenda memoramus. Et ne per singula extendamus modum voluminis pr ponentes. H c dicunt illi, sic alii suspicantur, nos ita sentimus: Tres posuimus sententias. ut ex interpretationis varietate . quid cui coaptandum

267쪽

ininia, habitatores Hierusa lem. quaeret dominus coiit vere Omnes geres,quae ventutcontra Hierusale. Conteret autem non in perditione sed in emendationem, ut aduersum Hierusale militate desi- sale, d interfecerit aduersat spiritu oris nominus ignia in lignis. deuorciat instructuosas arbo-

su Id nequaquam hostiles impetus timeat.Vrbe quoque qui situm seruati erant gradum, sint quasi domus Dei, Scd oppida ac villas deviculos tribus Iudae qui direpti fuerat qu , si Angelus domini: quia hoc omni studio laboramus tq,V stari.instaurent sicut fuerant antequam vastariatur.& positi in terra. de vario labore sudantes, ut transformemur nequaquam domus restiade ineluti ac magnifici tribus Ilida in Angelicam gloriam. Fabitatores lii crusalem glorietur aduersum iribum Iu- b ει reuiu . . illa,crc.Jln die illo, quando proteget do

couillio su bernetur sed icissit lignis, de sicut mem S E P T.

quod . ni sit in v traui; victo. c . a

i Wiuxta historia seu si g ini Tn O, di deuocta sintseuntur,.sdem re u unt ad dexteram to 'Enis in tignis,dni iudicio relinquetes. si ad sinistram omnes po- es Aut finum ignis inciis eius ci ab eo sapientiae ae Pulos in circuitu , M Lου- , o deuorabor averitatisi piritum receperun Dabitabitur Iliemsale dextris se sim Iris omnes ta esse incipiat de Hie-N0 diς tempore per- iursus in loco sito in rimis, domini hercimi E. si 'im de nihilo crea-

res,&sicut faces ii stipula, i - . i , , . . , fruta ex emerationes

eloria recipiet , deerit in suo --ςum Plan co quod insuli 3- n , Eon Esaia loquitui Deui, statu.& ludi tabernieula cal. -u quasi stiper vi igc- rurit , o mTent fu- De Alpinium is umbismis. Et Dabuntur, toto orbe dis et a nitum, & d lcbunt su- per eum piandum quasi rursum de eodescriptura co- Christianor conciliabula de percii navi doleri ibici seper char simoin , O quibus quas tentoriis & la- m ni orte primogeniti. do tant lariore

bernaculis ire cupim addomo, quae non eii man acta. & ad coelestem Hierusalem. Propterea autem t ibernacula plebis Idomnium qui censentur nomine Christiano A reputantur in vulgus antiquam pacem recis' ent obicitis M. clesiarum principibus.& in rugam versis, ut nequiquam veri ima ut ecffa v sionis sensem largitatis oster dit Acut manifestum est in eo quod . iximus: Charitat Dei usu aestin rara bis e stris. Et in Ro-. s. alio loco ex reisona Dei: tin. ian de tin tu fu vis omnem eat nem Qua sit autem spiritus gratiae, idem Apostolus i quitur ad Hebraeo :Quanto ima is putam demistra mer sevorinem magistri atq; doctores sua doc r. na dei aptantia, sed pboae,m,quisitium Deic Male errat, μπuinem testamenti domini aiaxilio pacem Ecclesiis redditam. p. 'mucia erit .in quo aucti se tu est, σφι itularatiae eonia-as stra eget Aonim ιι G .l Iuda obtinente victoria metram mmcvride Ne spiritus sancti diuer gratiae esse di- de domitio restituente tabernaculae us sicut suerat , orin- cun nr. rt salutatio Apostoli: τraria, i quit, i. Pit. tacidio .ut necluaquam domus regia contra populum i lorie. mu't um VI post tuam nobis Peccatad auerit, lucro turi In illa die Acintilo tempore dolitanus cuius auxilio I ii. permisericordiam consequatur. iixia ludaei ex parte iam das a dextris, de si nil tis aduersarios decorabat, tu oteget facta de plenius in consulimia lone in undisiatura comm etiam obscsibs Hierusalem &in tantam felicii atem ae bea. morant. Nos autem post adueritum Chidii quotidie im-titu linem omnia mutabuntur,ut qui vitiis mus putabatur, plari intelliginius Sc Probamus. st quasidonius regia de qui de domo regia erat, fit quasi de c Et a ' ι eo iame confixerunt. G Manetent eumρLn- domo Dei. id est, quali nuncius dilidc Angeli dignitatis a quasi inter unge ist--,παὶ lebraica litterae, dc , Iioa incos Pectu eoium qui eo tempore suerint res luati. Iuxta est, d&ν simias sunt. de paruo timum apice distingun- Anagogen: Proteget dominus habitatores Ecclesiae. mee tur. Ex quo euenit ut idem verbum diuerse legentes, litet Ecclcsarum post persecutionem grauit si reddita. iii an atque aliter transferant. intelligentiae gratia virum demit; do & sui noni inis interpretatione decorabitur: Hierusalε exempla: Et vestitus ut ni reat Samuel b, a 'di , id est, a. is enim viso pacis exprimitur. Et tam beati erunt qui pro EG metu. tineo: cmenim linum appellatur, Vnde scam ali- ob dclesia militarunt,&in persecutione dominu sunt confessi: na dicuntur: Pro quo Hebraico, Graeco Latinoq; sernione ei lio ut qui mutim'fiterit,&quasi homo in aliquo peccato dicto malEqui dat uni, ephod bar. Siquidem ena aut filius ap-que ostenderit, ponatiar in ordine magistrorum Et magistri pellatur, tuus necimn pulus, aut electus, aut, , id est,

268쪽

COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. III.

A crispus. Quod ibi errore interpretationis iccidit,etiam hies de hii ou factum duret Edimus. Si enim legatur si 'est, compundierunt, siue confixerunt accipitur. Sin autems i. ridou contrario ordine litteris coinutatis g mpn . id est, finaueruntdntelligitur,& ob similitudinem litteraru errorcst nat .Ioannes aute Eum- HEB.

stelista quide pectore domini a Iri illa magnus faustis, pientia, Hebr*W planctus in Hieru-

re curauit quid Graecae literat Ada imon in campo continerent,sed verbii inter- Mageadon. Et planget pretatus Everbo est,ut in He- terra, familiae S Dini-braeo legerat Ze teporedi ilax liae seorsum i familiae passionis dixit esse complς a. domus David seorsum, Buodsi quis non rco' .d x A-- sue oo

testimonia de quo ranctarum

scripti taru loco Ioannes ista res eorum seorsum iis tu it,&cu non repererat, Verbum enim Hebraicogetur ingratis suscipere cumma, id veritate Plange aute Iudaei utrumque significat . in quas supervi ieenito &PΠ- domus Natta amogenito idipsiam signifiςv-δ- imulieres

nito deprimogenito. unis itus dicitur spter naturae' - domus I cui scorsum, prietatem: lim'genitus, iu- ω mulieres eoru seor-xta Apostolu, ex mortuis re- sum, miliae Semei se- surpentiu .Provisenti O orsutia, & mulieres co-

Tune dola uti se erucifixo. lcuvidet in t in claritate regnatem. Verbia ori ea να apud

Graecos non ab illusone, sed a saltatu copositum est,' scilicet contradiim quasi lude- . do fallaverint,quado dicebat B illudentes atq; ridentes: Vah,

δ bis aedifici illassisadisu ac ιμipsium dest niles de alia illudetes,&quoda amen tripudio saltates loquebatur b hadda- t biis' pro quodi nutibn I xx.transtuleriint ρώ- .urbs est iuxta Hierusalem, quae hocia olim vocabulo nucupata est, S: hodie vocatur Maximianopolis in campoMageddo, in quo Iosias rex iustus a Pharao ne cognomentoNechao vulneratu vest sup quo Iametati nes scripsit Hieremias. uae tertitur in E cclesia,& scripsit ei par 31s ciam Paralipomenon testatur liber. Sicut igitur eo tempore post reges peccatores spes omnis populi erat in Iosia,& ciso illo magnitu planctus in urbe comotus est sicut legi-

licet alii iuxta intelligentia triritualem hoc reserant ad dominu Iesum. Ita crucifixo Salitatore renovabitur placuis in Hierusale sicut quondam fuit in urbe Adadrimon in ca ro Mageddon. Quiodq; sequuM:Plangent familiae & Ω-ivillae,mie tribus εἴ tribus seorsum similia: domus David seorsum,&vxores sire mulieres eortina seorsum hoc signi ficat,quod tempore tribulationis& luctus non debeamusnsir i a seruire coniugiis. orcti mi ptiarum. Vnde& in iobel ei. Gen. τ . a Pirilitate propinqua,jicitur ad lusaeos .ure diatur Pon iis li ponsa deis amo suo. Et impendente diluuio

rum: ut qui in area impendente discrimine suerant separa ii ,redditi mundo generationi& liberis deseruirent. Hoc autem non solum in tempore fit angustia, sed Sin tem rore orationis r quando volumus dominum deprecari, L .. γ a dicente Apostolo ad Corinthios: Nolite fraudare imi irem xc - , ν aceris orationi. Igitur &SEPT.

ssim pertrimogenitu. In dis

N die illa erit sons patens domui Da uid , & habitantibus Hierusalem, in ablutionem p cccatoris, S

nunc tribus domus David,& tribus domus Nathan Cbus domus Levi de tribus domus semei ai suis uxoribus separantur, ut plangant unigenitum &primogenitiam diam Iesum , de quo dixerant: a Vulsci-μ rnos Matth.α .ens Maia David regia tribus accipitur, hoc est, Iuda: In Naiba prophetalas ordo describitur: Letu refertur ad sace dotes: ex quo ortu es Me dotiu: lii Semei doctores ac cipiuntur ex hac enim tribu

magistro: u agmina pullula in Hierasatim, ut n-- ivt. Reliquas tribus tacuit, qctus A ligranati, quo in non habet aliet priuilegiu 1 Hosticcitatis. guitati S.In eo autem ut Om-

lio inlus Dor e sum, shor,inuniuertas absq; non 'O miseresco seorsum, ne eopr hedit Dicam de iux-iritus domus Iudae sor- in I xx.7,I, appellatur non ar-mul errae oram se- bor maloiu granatoru, id est, resum, tribus domui mali punici. sed locus his arboribus eo situs: de Moi

. , , inte. lis entia spirituales lux

ibisse deserit itur ut post sto

m. vineae de mali punici -ctu, utrum susciperet: & ine- CAP. xIii. brians essesia sua audiret ab

di potio no Golu aestus stoma-I chii ueat,sed&corruptuve- Ndie Egi erito 16' canite dicitur, & reliquiscus apert in Domo Da- a desse visceribus. Nihil hoc Duid, o habitaAribus Hi pomo pulchrius, in rubore, rufusem, O in transi tri Ecclesiae signiscat verecudia, Donem, in granoru ordine, gradus Sc .mebra toti' corporis per si sulli ossicia distributa Cum in hii iuscemodi vinea.& malis

fructum Salitator non inuenerit dicet: omnem palmitem non D i. af tem 'mum in et pater, π emnem qui se t fructum turgabis eum, is, Dum platas G1. Pt in alio loco Ioannes Baptista conclatrian. Iam secur 1 aa ra lues arulam , fita est. Omni a Le M in quae non fatit rurum bonu- ex iis urti tris mutetur. In

succisione vitium vel maloruin,quado in die iudicii omnia deponentur nomina dignitatum, & impletum fuerit illud Qicripti intest: Ecce holito.&operaeliis,&paleari tritico , separata erit planctus magnus .non in alio loco,sed in Hie- . o. o. rusalem Etenim plaga atq; iuiliciu a sanctis incipiet, & reces.& sacerdotes &prophetae&doctores tundent manibus pectora: cum mala pulcherrima viderint esse succisa cicum quem confixerant in patris ac sua maiestate regnare. C p v Toxi i. ineri senit ita gemui David, Cre De hoc sonte Exae ui egreditur de domo David.&in EEecniele propheta scribitur,quod erumpat sons in domo domini. crescat in fluuium qui appellatiiraqua remissionis&indulgentiae, M pergat ad s.l tudinem S ais mare,quod nunc vocatur mo tuum, pisces'; omnes vivificet,& ex utraque ripa fluminis varii generis consurgant arbores per singulos menses sen pernotus fructibus abundantes. Et ut sciamus domum hoc est, templum Dei, ipsum esse domum Dauid , quae in Ezechiele domus Dei, in Zacharia, domus Dauid appellaturi hic fons de domo Dei egrediens, refertur ad Ecclesiam. Mad scientiam scripturaria,ut omnes renascamur in Christo, dein aqua baptiunatis nostra nobis peccata donentur. Nihil immundius me struata, quae quidquid attigerit, immundum facit.&huius tame sordes Christi abluetiit baptisinsere.Pro ablutione peccatorum,& menstruatae: Lxx. transtulerunt

269쪽

IN Z ACHARIAM CAP. XVI

terra, transi, utationem aspersionem : quos de lege phetare tentaverint,& re .uum itidi elota erit eo idem- tinniearmis ad rangelii ina, de litera adspicit uiri. devm- natus, vaticinii illius cilisitatem rerum coiitrarius exitu in ad veritatem, pro breuibus & oraeielitibus si itura& approbarit, coiisansetur ex Visone sua: nec ultra operie aeterna iuccedatu. Aipersio autem sanguinem domini ἀ- tui cilicio ut meiuratur. Hic citim erit habitus prophet gnincat: de quo& Petriis Apollotus loquitur: Gratia obii xum, ut quando populam iamnitentiam prouoeabant s. christi. Et rurinna discientes manMucvrruptibilitas argento cram redimu estos a

misioni: quo qui aspersus sue

rit re redemptus, ciuere po- rabuntur ultra, S pseu- dam an mora turiorum de quam sabitum accipiet pro- ςxu cum propheta: er doprophetas de si, iritu terra Arma erum rea es Phetalem, ne sub alieno ve- , , immundum auferam rum memoria , o . -υ Perimento simplices de terra. bEt erat cum quosque decipiat: sed magis

prophetauerit quispia mundum a eram detram aba tu a

misisse uictim me. J In die Vltra dicent ei Pater ra. Et erus pro clauem probabit,Deiq; subiaeere, E- illa, quam crebro comme- eius M mater eius qui homo estra , et ad eum tentiae,qui locutus est ad Ada, genuerunt eum. Non pater μου se mater sua, Frret rim G .3ε iucs, quia mendaciu qui genuerunt eum. Noa nctis locutus cs in nomine vises , ausiam men/-

domini , & configent Gam

menstruatae . a Et crit

in die illa dicit domi

nus exercitula, disperdam nomina idolorum

tionem, O in affersionem. Et erat in die icta, dicit δε- minus falaorb. Diρο-

indueren tu cilicio. Unde& te. AEEsaiae praecipitur, ut auferat secum de lumbis suis, S nudias incedat: nequaqua enim tempus esse poenitentiae, sed imminEtis captiuitatis. Ergo de iste Oseudolpheta nequaniorat, omnia idola auserentur de terra. Sive illa idola de quibus psalmista dicit: iu-

vi nulla sitata religio nisi t1 tum nominis Ultristiani, de quibus in propheta scriptum cum cum prophetaue est: Vlutire siti iuba in fili --c Et erit in die illa cum pater eius Zc mater Cius, qui genuerunt

i. Sive hie idola de qui , ii ne sua cum prophe' q vsone se sensu, Qua te adheres patibuApostolus loquitur: imis, raucri tmec operientur cumprophetauerat, o in- lo Cur manus tuae transfixae inis manifeste δι cito Main η pallio saccino ut meli- duenturpem tilicina, quia sunt cuuis Quid commisisti,

cruciatui H

H-Misieriaram habentiis reri Adm e en plu μ ν μυ mea , cse ducam meorum iudicio condem J , niinhiam. Sicut enim Ido- meum ab adolescen- ad eu- : Test uni pla- natus, de eorum qui me non si v fiunt minu artificis,ita h - ria mea. Et dicetur ei: ga tua in medio m. Oderant,sedaniabant. Et in

Et dicet His pla- sum in domo

cum pruhetoe t per hanc occisionen nem en- 'iam Mira, e Nominibus idoloriam de terra siti latis, titi habitus.Dei in se eloquia mentiantur, sute dominu necti selidoptoohetis, atq; immundo spiritu qui loquebatur gene una enim&mentietur de ii egent interpretari potei L cohasea in eis: sit quis ultra tentare voluerit, & quippiam ex persona d Damra seuptiar 'pertastorem meum, Aper rim, domini piophetare,statim pater eius&mater obliuiscetur Pro framea quam I xx. υμφ. - . transtuleriant: in Hebrai paremum,ut Dei retineant seruitutem,&proserent contra coda ri: apud Aquilam de Symmachum, id est, filii im moriis sententiam 5e in pixerunt omni ii in Deum gladium tae mucronem reperimus. Et pro eo quod nos mentes.vi non expectetur pii blicum iudicium: sed pereant vertimus,si per virum cohaerentem mihi, id est, .m ιλλή- qui tales sunt sententia propinquoro. Pro ouod nos di. Aquila interpretatus est : super virum contribulem' Minius: configenteum,idem est verbum in Hebraeo, quod meum, id est, v, Synam achus, siver iram D. supra b τ': 'ergo ratione Lx: interpreto ibi quod Hebraice diciturum 2V, x. Ver ira ii. . amiihi

prex mam eius: in fine sermonis pro, legentes, quae literae ne domini, G 'dunt 'ν φωρ- . Cumq; se osten- eum pater ems G mater deri ad hoc natum, ut in eius , qui genuerunt etim dore faciei sus comes t pangcum 'Muauerit. Et

Mori id est. inlininuerunt, siue illuseriant, de vi verbum de verbo exprimam , contra eum saltaueruiit, de hie evam δεῖ -- transferre voluerunt id est,compedient: cum de Aquila es summachus de Theodotio,& ibi hic iiiviliter verterint, consxeciant. Recte autem qui salia prophetauerit, homo te. . appellatus est dicente Apostolo: Cum enim interinisu lamnes camaca GD, erferavniam ho-nu . n. Hi iam Et in psalmis: VMautram scut homines moris- Munus detrint dui eadem.Et indigni spiritu Dei a merentur audire: manesu fim is meus in riminibus

et D mimia ita, eo findenturm bet , Qui pro- sola in eo se distant magnitudine.de si legatur meum significat: si i,eius. Miror autem quosn hanc prophetiam quam Euangelista Matthaeus retulit ad Dominu Saluatorein p: stquam in passione eius iugete discipuli, Id tue eam dieit ei se

completam allegoricis interpretationibus velle tenuare,dedum plus cupiunt videri nos e quam caeteri, veri aris regulam non tenere. Resert enim Euangelista Matthaeus: Tune duit illis Ioui:Omnes vos scandrimpatiemim in metui AE alaus is anacti: siripium est enim , Precurvam pastatem . in ἀβeetentur Et uetum : NM autem telum est. τι im. I, in fp ercn:ur

270쪽

COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. II i.

pli turicripturae strephetam . Ginea sit sem rei rencto eo te: Tu es populus meus, populus r rendebit: Dcmunus fiet rust. N ee putandum est de altero loco assumptrum te- Detu meus estis Itidaei haec ad Chrmureterunt,&inviti iastimonium: quia in Euandelio Deus , se dicit pastorem ino tepore sutiara cotendunt: sed hoc internos&illos est, esse percussum,& in praetenti l o gladio atque mucronilesimus impetarum :rmure Hic gladi & haec rhomphaea H E a. est&stainea: de qua invice- minus exercitusi. Per

quos venturos dominus comminatur, ut dividantur

1 lia Hiet ulla in medio

eius caetera quae propheralis sermo comprehendit: hi omni tens. Per tepasto-

ea,u iram movi. De hae uer in matri in meam rem Ois Umi r us ierino comprenendit: ni . . rhophaearcin Amos prophe. ad paruulos. Et erunt se in eam manum Oa sunt de qui ips&in Estrat in sicriptu est: In assis monen- in omni terra, dicit do- super stores. Et crit in simus: Dira Amniins nubiluturo mura fereat reo :quo, a minus: partes duae in Heim,d minisse, duae iuxta litteram penitus stare se, at o ea riri, e R Aθ- partes terium sed rictA . . ea disperdentur &de

lii veneno. ii aquis suffoe-- unquetur in ea. Et du- e . Et rasauc Uter' lineius dividantur in medio cam tertiam parte per i parumper em,o illius; Solet hoc frequenter ignem, & vram eos si- vram eos cui uritur ar- accidere, ut qsubito impetu cur uritur argentum, geniam ostrobaneos in ciuitate direpta sunt, Arisde probabo eos sicut cui probatur a ram Ipsa probatur aurum, Ipse ιΠMVisit Nomen a s Uρ perueniant. Hie aut et mna vocabit nomen meum, exaudia eum, croticam, malo. ii pondus incit bet,ut & ego exaudiam eum: Populus meus iste est: O quae direpta sunt, in ciuitatis stor boni is, qiu animam suam dicam , Populus meus 1 edicet, Dominus Deus medio dividantur prosim posuit pro ovibux suis qui es:& ipse dicet, Domi meus es tu. ritate victoriae. Et non solum NM. . r. locutus adlatre est in nus Deus meus.

qui, sturcillos colume incendium. Hoe aute gladio & hac thophaea omnes moriuntur peccatores,& tetii cololis AEthiopes: de quibus Sophoni. assaero ore testatur, dicens: a d G biores interfemsa mromti .Postquam pa-I . r. b

vis adore , liter in me ruma ciebant) patris voluntate percussus est,& vir cohaerens Deo qui ait: Eta ιupatue,crta-ιer inmm pepeditui patibulo, de dixit: Pateron manui tuas eia mendo spiritum meum e statim dii persae sunt oues, omnIs m Christo multitudo eredentiu Conuertitq; dominus manu

sua ut in Lxx. legimus ad ra. stores: quos multi male iu-

S E ν T. domini, &diuidetur spolia tua in medio tui. Et congrega-

capiet ut Hierusalem .cunctis sentibus aduersum ea in pistio concitatis: sed& vastabu-tur domus habitantiu Hieri sita &mulieres violabunἷut in dolore dominor u de mari torum , qui nec populatione

turivi autem mHebraeostri. a P . . 9 6 9. quo nulli crudelius,nihilque

til.u, qui pariter perier int& t ri , t . 9 in ciuitate forni ritu rdeseeeruiit: in passione eri uti ii tui est in die certa- mssionis , in m Euni.

euntibusque genti Ibu, dc Iudaeis, tertia inoibe para. hoc uersium dominam,c ad . res christum reus. Qui irrisit de sub est, eritus christianoro populus. re te succrevit. Et pul- sannauit eos, d in surore suo conriarbauit tuos: in tantu VLchre ait: Irim pari rei nsuetur mea, lioces i. in terra: quia Apostolus quoque cetnens eos annos,qui ad P nitentiam de Iudais at', gentilibus hi qu: doimniim confesti sunt, dati sueram .iam es lec5pletos,& nihilomimis illos inne- soli vitae de hisitationi terrae reseruatisiim. Ipsa quo i , tet- gatione persistere,qui occidet ut dominum.&prophetas tia pars,ne delicataeisset,& secura costisione, ita si argentu Apostolos per siniti situm dixeriti Peratηit Aper eo tua in 'e' id aurum per ignem ducitur & probatur: qtie 5 dominus Haec omnia plenissime Iolephus, qui luisti in scripsithi in cre et ibus ard. re cupit,& Paulus seruere desiderat .vn- storia,& multo maiora qu im legimus in P phetis,eos lusu-de 5: Apostoli in sp ritu de igne domini baptizati, loquuti- nuisse comemorat. Cornelius quoq, Tacitus , qui post Au-x tui in platino: Quoniam probastino, Dea,vitneno x--sti, sustu usq; ad morte Domitiani vitas suum triginta vo- cui ea in nar raetenta u. Et post paululum :. an mus Liminibus exarauit. o modo aut media pars capta sit in νά- ιρ' guem a tua creduxi in sin refrauem inaestin illo lo- uitatis.& reliquus populus in urbe pmaserit. 5e illo teporc Esaia . i. a co dicitur ad credentes: mramnip. xnem, summanis &aliis approbatur.septetit nauurbu&inferior Eruleni conduar te: a tecu- sum. Idcirco autem non consumit esse capiaemoni ε autεt li&sion, in qu Zarx erat,integra incendium S ilaina non deuora ruia x Sisi iamid n- renians lilia. Iudaei haec sun Gog dicunt esse complenda inι inmam iuri . Cum sic probati fuerint paruuli, super temporibus Macedonum & Agyptiorum,diuersarumque

quo dominus conuertit manum suam, de per vocationem gentium ex parte transam. Nosteinporis vati erat Edomibeorum omnis nationum tacta crediderit: tunc creden- tu sententiae relinquentes,quae scripta sunt, si mus. .

SEARCH

MENU NAVIGATION