장음표시 사용
231쪽
vice dicitur: habe nt,ut pollauam sacerdotes suerint ordinati, dismatis Aegeum ymphe m. ibi enim quia adhuc prose- gon Dei. vi possitit docere quod didicerint,&a emit scis babebat.& op tantum muta:eor aut ean illius nec- Liam magis quam opes no et u scatit a uicis ducere, quid uni plenam sapie iani receperat: siue quia habitabat adhue noueriin ea quae ad ossicium pertinent sacerdota: imgisque tirici eos, quidae ant: rc u uin emitem Diuum noctes&dies inscripturarum tractatu, quam inratiociniis; in operibus talit si H e n. S ε p τ . de supputatione consumant..ius sermo iactiis est Domini, noni mensis , in anno ni mensis, anno scinis
ci: opus conglusi temploDei, phetam , dacens. Haec Dominus omni trara clu' de tetigerit de summitate esus&auditanisteriam: Moueba dicit Dominus exer- terroga sacer uter panem, aut pulta tuam,
s: Si tulerit homo mimo sit ηυsM, O uictemus. debem: interim
iumArcturi et o sit domi di Wiςri Homo m I- iactemus . debemus interim m. De Oeesii itaquato die Se carnem stan illic tam ut erit j tu taliter, nosse quid sin eam secundo anno iam diximus. in Ora vestim nti sui, ni enii eius panem, aut sinctificata,&quid sitim Nonimentis mamcrus qui hic M tetigerit de summi. coctionem , aut vinum, dias maninia: Hostia quae im- datur. numquam in bo m late eius panem, aut aut Adam , aut omnem molabatur in lam, carnesil mitem legitur Pascha immo, Vi niam , si s icti li iunco n ,&im i
sat populus, & alias celabin se. B is . Ianctili in carnes erat multa
C piationis mensis septinu, Ο --: ....... bebant immunditiam. Huius
potidie nonam eelebratui .Et PQ μ μ s diu itati, piciis ratio in M. inHieremi sicut legentibus potetit esse manifestum, Hieru- uitico dicitur. Immundus autem in anima dicebatur, qui silcm nono anno ixtabyloniis oppugnatur .Quia igitur pro- eorpus mortui hominis attigerati in quo animaduertedum, phetia de imi auditia populi sutura erat, idcirco secudo anno quamdiu anima in eorpore ut, immundum non esse corpus Dani, nonus in si, iungitur. Rursum quia datur locus poe . luimanum: statim vero ut spiritas vegrian arius recessciit, nitentiae, post immundum cor rq tionem, ricesina qua ita immundum fieri quod tetrinum est,iicin meod Lei ut codie sermo Dei sit ad Aggeum prophetam :ve quasi ex per- scribitur: Dati I .minis au M uince KD c ertatibus rsona domini quastionem 1 sacerdotibus fiscitetur ex lege Aaron, acestares: Ina imbui a se. , 7. .enicinem,& dicitur ei: Interroga sacerdotes legem dices: seam qua Vorapns Hoc μ' mat . . sucr ire, Simulque considera sacerdotum elle ossicii de lege inteno- σμ risis, liabus, c s. . e se
ganti rorondoe.Si sacerdos est,iciat legem domini si igno. appropinquat ei n-esti ira ira προ λι conta νι bum, iat legem, ipse se ar uit non essedonum saccidorem. Sacer- n,is repente in seu iurantam clienem sui.
dotis enam est scirelegein,&ad interrogationem respondere Considera his praecipi sicerdotibus non ingredi ad queli . de lege. QVd quidem S in Deuteronomio legimus : visi. mortuum nisi ad eos cognatos & propinquos, de quibus Ω- cubi in ut iis Israel quilitio suerit exotia inter satieuinem pia dictum est. Sacerdos autem n aenus,id est,pontifex, plus 5 surguinem inter iudicium de iudicium lepram& lepram. aliquid liabebat, caeteris sacerdotibus,3 nec Pietas illis, nee contradictionem S contradictionem: eant ad sacerdotes M. assectus ilectere poterat, ut immundus feret in supradi que leuiis, de ad ponuficem, qui in diebus illis suerit cotisti- nominibus. Ait enim scriptura: Et nem animam, aetiitus &quaeratu ab eo legem domini: quibus respondenti. mortua st non iure tauri v rpatre μο, neques iter marre bus, .cialit quod iubentur. od si non se rint, eate i. O ison Scientes ergo quid sit caro sancti,
- . r. zm 3 nemur depopulo. Et ne forsitan in veteri iblum instrumenia ta,& immundus inanima, videamus pro cta quid quaerat. . to haec praecepta videantur, loquitur de Apostolus ad Tini Si homo quicumque. non lite de Dontance dicitur, aut de theum, Epit copum non solum ineprehciisbilem esse debe- leuita, sed quilibet homo: ubi persona non ponitur, passinii, Epu bi' non solum ineprehciisbilem esse debe- leuita, sed quilibet homo : ubi persona non ponitur, passinire,& unius uxoris virum,& iapi cm,& pudicum,& orna- omnibus licet carnem tangere. Si tot rit,inquit, ear tum S: hospitalem, sed etiam doctorem. Et necati thoe di- α iam , t cauerat in siummitateve timenti Ai, &ipsa. xisse videretur: Ad Titum lumilesii per presbyteri, quos summitas veli mentipat mgm , aut quamlibri aliam de episcopos intelligi vult ordit dis, .eca incla seruatit r. coctionem, aut vivum, aut oleum , aut omne cati a Laec γν iter hoc rubquite orta, tru re, lauatrum corrigeres ta .r- quo homo vesci potest: numquid Panis, aut vinum , aut ares per uim stret Iimi si cute Db si quis ea omnis cibus, tactu vestimenti, in quo caro suam ligata est, inreprehensuit, , niua v iri ινι 'eis Delo,n nina, sanctificari potest 3 Et respondeisses sacerdotes dixerunt: ι omne luxu 'Mno ut ecti . O urtet eniri Non potest: hoc est, ni bit eorum sanctificabitur de quibus A est Filim esse Divi Deid Pensat '. n oratem, Me rena- quaeris, sed ita unumquodquepelinari init ut suciat. R -on δοα inobuiuin, 'upercubinem. urpis lucri si Ar ium alia lux stio proponitur sacerdotibus: quod scilicet be. see ι uem, udicum seu reum. stum, aus uni. ontium .in, ne responderint ad superiorem, & qta. si sint litudo probis hacte ,- ia dolirinas si emo: νιρι ut on ban Ad. - matis coartatur in qua imperitus Acile labi potest. Da enimna laua,m eos iensraduum igne . ut enim misi cr non aliquem itescire legem.& ueut rcssolidit de sanctificata car-1, iecti bini qui ore , ' maxime qui δ rariantisione ne, non anctificari panem. aut pulmentum,aut vinum. aut vorret imurresinentium. Haec prolixius posui, ut oleum aut omnem cibum, Min hoc aeque respondebit, &tam ex vetoi,qua ex nouo testamento acerdotum esse ossi- dicet: Pollutum in anima non contaminate ea quae sancta
cisi nouimus,scire INE Des. &respondere ad quae suerint caro sanctificare non potuit. Interrogat istatur,ti dicit: Si intinc M.Nee si .plicita e & ciboria continentiam in ina. tetigeritis qui pollutus inanima est hoc est, qui eontigi ostro iussicere, nisi quod ipse facit possit&alios erudite. ne mortui est immundus effectusὶ ex his omnibus panim Certe quia responsuros puto hoc eorum esse qui se ab ad videlicet, aut pulmentum, aut vinum, aut oleum , aut reli te Pparant ad docea frequeteraute iudicio domini, quos cibos: numquid ex contactu eorum hete quae tetigerit
M populor si s ruato in sacerdotia sisices eligi:Siue illud polluentur Et respondei ius er dotes quonam Princepi
232쪽
E tu resus filius to edech : sex legem nouerant dixeruiit: Conrachiaci in qui immuaus est, omnia quet in eo conrastitant, pollui. Et respoli sit Aggeus de dixit ide superioribi istace, v ara caio caletos cibos una ficare non posisit:& ae secunta tantuni odo quaestione se onis sui texesio occasione: H ε 3. proelieta in antiara. cx o iunibus alia, o D domi M: Qui iturinu du ςst in liis numquid conta-
tuleritati hi, immundum ei iti derunt sacerdotes, Quod aut Edicit secunduli te- dixerunt : containinata, huiusmodi est. Opopule, bitur. Et respondit qui altari tu mi ο,5 di Aggeus , α dixit : Sic
tina domo mo hostis in hi populus iste sic gens
Oneis in altari.&victimis eius M .
Momiburie Anctificilibu. in a ante faciem mea,to: scito noti sanctificari te dicit Dominus :& sic ex hostiis, o templo diluto omne opus non uana tibi prodeste non poterunt: eorum , Quia quae
qua coraminarior ira opum obtulerunt ibi, contio.&cuncta qua agi , ex ς tammata erunt a Ezm negligis,&t mm g nun ricinite corda v - . inuin qua mea extruere cona- - .
tus es:San quide est quod a & supra, offertur in altari: sed non tam antequam poneretur sanctificaris ex hostias, quam lapis super lapidem in exeos, in convallibus Labi- templo domini. Cum tu, & interes moliuis νς' accederetis ad aceruuviginti modiorum, Mintelligetve lineas duxerimus. Merent decem, oc In telum secundum ανα--μ , traretis ad torcular, Ecclesiasticus vir qui immola vi exprimeretis quin-vit agnum immaculatum, & qu anniculum,& indutus est Christo si tulerit de carnibus eius, deligauetu in summitate vestimenti sui, & ipsa summitas te. tige i scripturarum nane qui conficinat corda credentium: . aut eo inoia et Apostolica Eruiolas, quae quasvetens legis carnes concidunt de decoquunt, Neonditas praebcntesim: aut vinii quod laetificat cor hominis aut oleum in quo exhilaratur iacies audimus: aut omnem ciba: vel lae quo alui
. tur Corinthio, & olera quibus vescuntur infirmi, de caetera I . . . A his sinitia : non suum quasi sanctificataea comedent, qui . bustumque data fuerint: No rium ex eoquod dicuntur, i ea ex eo quod suscipiuntur amnificant audientes: quia multi auditores legis sum, de no factores. Sed & ob id puto laxe v niuersa quae dixi,ex tactu vestimenti ad vescentes nequaquas ctificata deserti,quod summitate tantum pallij contingi a
tui,& suictificatae carnes intrinsecus humorem,tanguinem, venas, neruosque non norunt. Sicut igitur summitas vesti. meiati domuiici,Meuis tactus non salietificat, nisi eum qui comederit carnes agni, cis anguinem eius biberit: Sic econtrario immundus in anima peruersa qui aeq; doctrinae quodcumque tetigerint immundum faciant necesse est. Habent enim in sacramentis panem &vinum 5e oleumde omnem cibum, sed sacramenta eorum quasi panis luctus omnes qui ea tetigerint, contamiliabuntur. Legunt & ipii scripturas, de quasi de scripturarum testimolitus csispergunt panem,&totai,octe in clibano eoquunt illum .sed cum advesema dum datus fuerit, comedentes ad insaniam prouocat. Habetur ul- metum&coctione, conantes iuxta periter statis siue sei,suin inritica quaeque de scriptum texere.&quas coquere,&c6due carnes agiti,sed coctio illa perditio est. Habetit & vinii, sed non deviitea Sorecli,& quam ollantauit domanus inHie-- temia, Electam&totam verat sed de vinea Sodomorum. visenta: oleu quod de veteris&nouae scripturae testimo
ni is violenter exprimunt,& quasi in resectionem deceptis lassis mentibus pollicentur, sed detestatiar illud sanctus, de
i diuersos cibo multiplicesvidelicet variarudiuersosque traebitus : quos quia immundi sunt qui scri titulit, de de immundo ore prolati sunt, omnis qui retig
tit immundus fiet,& meorum trahetur errorem. Vnde r
Ondit Aggeus: qui scit differentias solentiatum, de ob id ses. Hieron. TOm. I.
ili sertitus est nomen. si e populus iste, & siegens ista:lud o Griam videlicet atque gentilium & luereticorum omnium, in conspectit meo. dicit Dominiis: Omne, quod secerint. quod mihi obtuleritat vel vota pro salute. vel pacifica,vel pro P cato,vel pro delicto, vel in holocaustum siue cleemosynas S E p T. sue ieiunia siue victus continentiam Scorporis castitate: re Merum surrites, mii in uni incolafie.
r dixerunt sta Deciis sui quae
buur. senuit ut talibus tamen quia .
dixi poputas tacta sint ab eo qui pollutus
i D, se e coram in anima ei omnia pollue uti medicit dominus, Urseo- ρο uecorda vestramnia opera manuum eo-
m arabitur.'Fur vera i tuta temptu non aedificati eorum matutio , d ,- iam, coraminata taeniat sinebunt a sese main aram ext uctione quippe tepti,do- suarum , O tauum in nuo omne Pollutu est. tamen
. nunc te hortor O popule . vetortis arguentes. Esnunc r a . A , -, io su ad praeterita reuertaris,
r . . . cum deinceps prolpera tibi e-
pediant decem fata hor- netint. Ergo antequam Inci-
to sit per lapidem ponere cum accederes ad aceruum.& putares viginti te habere modios nonne vix mediam partem colligoe poteras Sive iuxtaI xx. Hcum mitteres viginti modios hordei in vas quod vocatur cypsale & existimares te quam qua hordeum mitteres iumentorum cibum, vel de ipsis viginti modiis ei se securum: non postea reuersus ad vas vix decem modios reperisti Ad eo cular quoque cum accederetis,&vid et Iuuas, de quinqua-guita amphoras vobis oculi pollicerentur: non dico partem mediam, sed vix viginti amphoras exprimere poteratas. Et haec seci Percutiens vos vetito urente, &c Ir ptione aeris, dc emorientibus frugibu , vacuisque spicatum tolliculis,dcvinearum botiis: ut malorum pondete vos ad meam notitia prouocarem, dc nec sic fuit qui reuerteretur ad me. Hebraeus totam loci huius continentiam ab eo quod scriptum est: L nunc . nile eo a bestra die hac σJoa: vsqueadeum loca ubi auri. Vine e fixu, no anatAm,er livetum obuia non ruit: de ista L, duam ira expolia it: Certe nuc templi fundamenta sinitiam : exbae igitur die qua standamenta iecistis clim in praeteritum vos sterilitate, ta fame,& gram cita siccitate punierim, & non laetit qui ad me ponas plagas reuertoetur vobis ) ponite corda vestra in futurum Ne deinceps,& videte quia omnia vobis prosecto cursu fibrant. Hoc aute euritiet quia temnitim meum discare coepistis. Nec in solo altati habentes fiduciam aedificationem meae domus cotemnitis. Iuxta quem sensum breuiter possumus dicere: frustra aliquos munera offerre Deo.& eleemosynis atque obli tionibus putare Deum posse placari:eum ipsi non extruxc-rint in se testu Spiritui sancto. Tunc enim Prosunt cli mo-hnς,& munera quae offeruntur in altari, cum sipsum quis aedifieauerit temptu Dei,& post dificationem templi, dona obtulerit in altari. Porro secundum tropologiam,& ad nos dicitur, qui nune in Iesum Christum acd:mus si omeli credimus.& opere fides ostendimusveritate:ut reuertamur me- te ad illud tenapus, in gentiles eramus, quotidicvat: l senile res:nec extruxeramus in nobis t*l Deo. modo autem architectus, S: scietissimus cenaenotius hapide iungit lapidi,& inferiorem superiori calce gypsoque coglutinat: ita cic ar chitectus que se &Apostolus est edicit: di siti m 4 cli' i. c. f. i atri μοχ Mium Ν,&quem de Hiem altari ablaturus: Maia , . domi ous con natur nouit quo modo operaiungat operi
233쪽
L bus, paulatim extriintemplum Dei. Fundamentum aui c. . i. t huius te liponitur Iesus: super quemvnusquisque v deat quid aedilicet: Alius aedificat aurum .argeirium, lapides Pretiosos: aliu ligna, foenum stipulam. Et tribus ius triaeco rario opponuntur mala. Isti sunt lapides e quibus extructura se Hierusale domi- H E B. h nas repromutu si p quaginta lagenas ,
dum est secundsiiudaicas s - α non fuit in vobis, bulaxm inepta figmeta, Dςa i reuerterctur adsitrox gemis aedificMurum , dicit Dominus.
Hierusalem, S nonvivis lapidibus,qui nunc volvuntur su
a Ponite corda vestra per tetram:&ium naturasti dic ista de in futitipidum. v ligniti fide sunt. vi rum , a die vicesima
carbunculus.vel tot coelestes quarta noni men-
notu operum irrui licitate lu- . .
centes ut crusta lux. Dieitur , ponite super
ergo nobis, ut consideremus, Vestruin Num qu retro passi fuerimus ante, quid iam scincin gcmquam in nobis aedificaremus mine est, x adlaucvitumplum Des. Cum accedent , ne a & ficus M ninio inquit, ada ium, ' granatum , & lignum
, id est, in m mutero , a Et in meten viginti modior hordes, σἰrem mori' hordei. Quidquid enim alite Christum videbamur habete virtutu, bonorumque operiim, non erat liumciuum, sed hordeum,& ipsum hordeuoton secundum spem & vota nostra. quod de Isaac legimus, centenas Luges dabat sed vix inediam PM- terri laboris nostri ex eo inuenire poeteramus, & dicebat ut ad nos: tanta passi estis sine cauia i Sed & cum intraremus ad torcular, & quinquaginta vini amphoras iupputaremus quem nutritum completis septen hebdomauibus vitio diuit ratis includit in de putat usitos habere viainna quod laetificat eor hominis, subtrahebatur nobis Sanctus numerra tricenariis.' in quo briuitat ut Donamus de EZechiel vi - tionem cernit in prophe a suς exordio,&iuxtaH laicum' sacerdotes accedebant ad ininisteri viri I ci; Ad relinquebatur viginti. Quem numerum aniat Esui: unde de Iacob scies h Mai eum hoc numero delectari: mittit quaedam animalia in mu- s. nere, vigusti de viginti. Simulque de cerne quodi se Iacob G n Saninis omen eo tepore quoia nou cum paticiuo Isaac, id est,tisu,ta matre sua Rebecca. id est ratio:tia: sed vicinos
habebat Allyrios,& habitabat in Mesopotamia: hinc atque inde se cingentibus fluuiis j v iginti annoruin spatio, audelissimo de allatissimo finduit Ioban. Nec moueat quempia, si dicamus aliquos ante si dein Christi.& extructionem templi eius, media parte se laboris sui polle percipere: cum apud incredulos nullus fructus sit bonorum' crum: Non entinxiginti reponit de inueret viginti, sed si vi ut reposuerit, inuenit dece . id est,media pallam laboris siti. Iudaei de et linici id philosophi huius itaculi, c terique qui sapientiam laeti
tant .in prxuenti tantum et Epore convcrsitionis iis e N: uboris fluctu de gloriam capiunt:omnisque syc eorum Scinc cessuturi s culi tollitur. Hoc alitem ideo fit.ne rcuitus de se antes contremnant poenitentiam sed aliquando convcrii
ponant lapidem super lapidem, de aedificem templum Dei. Quod ii in incredulitate permanserint, id ipsum medium quod videbantur habete, perdent. Sequitur enim : percus,
nuam Quidquid aut ii auri me de gnandine de vento urenter cutitur, in puluerem redi ut de sau llam: inhilque in eo quod ad vi ibi item de ad esum perueniat, inuenitur. Quς quidem cuncta fecit Dominus rauia non est inuentus in eis qui reuerteretur ad eum. Quod ii leuetia
fuerint re aedificauerint templum domini λ die quae aedificare coeperint, habebunt qua Propheης sermo subtexit.
as rinuec.rri grae cili ista cr in isturum,&c. Jsui ait vobis quae sustinueritis anteqiram inciperetis aedincaret emisuiu meum:Nanc exponam qnae vobis ventura sunt
prospera, quia templum mesS E p xdmcate coepistis. A diei .
tur vicesima qua ita uoni men- . . . . sis, in quotoophiandamentatore Lir , h Di sunt iam,quata rerum abui .gian raraginta ampla , dies a sutura sit, considerate. Ust fi mi viginti. Per- Nomis est mensis, quem nos si vas litate, se cor Nouembrem, vel Decembris iisne aeris, ct -ί- dicimus. Heminia apud Hebraeos mensis est primus, qua η- appellitur mei sis nouorsi. cove arum, O nou reuersem iam .dicitDomin s. incipi eleveris exodio:qui
Pon te corda vegra a die secundum lunae cursum saepe istac in flaurum quar- quandam partem mesis Matta se et uesima noni men. xij , interdum incinit
domini, ponite in cρ di' brio uiri December erit.Igi-lus τὸ Iris. Si ora tur decimus est metis eo tem- cognossetur si a terram rore quo sonina latitat in te ora , ct se adhue i nec futi uasa cui ditas co
a d e hae ἰenia cam. metui significeti Num auulvia D ne de ficus. & malogramis, de lignum oliu florem suum dederunt Θ ut ex flore intelligatur de fructus. Utique nono menses ut diximusὶ Decembri, suturat si nulla signa sunt frugum. Ne igitur dicatis hoc ine prudenti ratione coniicere, de sutinam foecuditatem de si ribus arborum heibisque segetum suspicari:eecemilla signa
sunt, de tamen ego praedicovobis: quia coepistis aedincare te-Plum meum,adbenedictionem meam si usum omnium s cunditatem Hoc iecundum Hebraicum diximus. Caetetum secundum Lis longὰ alter est lenius: quc de ipsum primuin discinus iuxta literam exponere,ut pollea coeptus tropologiae ordo tractetur. Ponite corda vestra die nac, qualem. ybini iandatum est, in futurum : de vidcbitis tantas suti iras ei se sescte de tanta de cunctis agris numenta potiari, ut a. rea neiciat seuges suas. siue vi tion sitit at ex singuloriim: sed prς multitudine itingatur area areae . de arcarum flauationesciatur in terra. Vinea quoque de ficu de malogranatum, de liguli obii .quaeritus vellio vitio non assciebant fructus quia mihi necdum cinperatis aedificare templum, tanta vi rimi de pomorsi abundantia cur abuntur, ut manifesta sm-cunditas niani ilain indicet benedictionem. Nonum aut Emem .no in bonam partem accipi, de quartus regnorumlit o de Hieremiae narrat bili Oi ia. in quo obsessa dicitur esse I lie. ulalem. Tame quoniam in fine noui mensis templi sundamenta iaciuntur, hoc intelligere polsumus, quod non incipiatur extruit plum domini, nisi mali opera finiantur. Vnde de iii vice sit quarta die mcnsis eiusdem, tantametulci li ponitur, in quo numero duplex Ais i ta tres quatuoique uini 'de quo iam supra plenius disput lium est. Quicumque ergo Dei cultui se dedicaueri de contempnai te id est,negligeia tem patronu qui in Erdi volumine iuxta Lxx. iuuerrictes templum Dei aegificari ve- t. it iste nescit mensuram frugum de mercedis suae. Vel eer te propter hoc quod dieitur: si adhuc eognoscet ut et terram area: qui liminauerit in spimi de despiritu meu e .rit vitam aeteritam: nequa liram sibi thesaurizabit in terra. sed omnia opera eius de mercedes operum in coelestibus eoiligentur. Vinea quoque, id est,setino Dei cuili in vii quoque pater agricola eii : dc ficus Spiritus Sancti doni dulcissima,de malogranatu Eccle istica dogniata,&scie rascripturinum, quae iponsae geli sui cantico canticorsi comis paratur, dc ligna obva dabunt resectionem de illuminatio-
234쪽
nem cordis ei qui coeperit aedificare templum Dei. Q od deornn ira potestite,& virtutem: ut sit Dem omnia in omia Gaui ε vinea& ficus &olim palilii e dem logranato dis- nibus Et quia musticum est et dicitur ad fine rerum per sero reseratur ad personam Salusori δε la a patiis. Asris tinet, idcirco tu etiar proelieta solum Zorobabel loqui: tinax sancti in Iudicum libro plenius legitur ubi vadiit in- quem in typo clicisti propter assumptione corporis ex se mictuosa ligna,vi constituam regem super se, dicuntq; Pet mine David Proce bise monstrauimus Huic ergo dicuntur otiauiε vineae & fieui de oli- quxin fine vetur asin : quod ι.ειν γι
, vi regnent super ea.&ta a Et factum est verbum domini secundo ad Ag - transeat figura huius mudi.&tinea quam si Diiu re- geum in vice intra & quarta mensis dicens. Lo si te lum nouu &terrano
quere ad Zorobabel lucem Iuda dicens: Ego gna regnate.Tune illa veni ut 'QVςbo C Hum pariter A terram, & subuertatii nuunxx lpi Uri 'ςς i- quere ad Zorobabel dueem Iuda, dieen, i Esto ' nem princi-
ad dignum sterilitati, suae is inlium regnorum , conccram for xlxudinem ue ut habetur in Hebraeo. re istem. dest.ad rhamnu, spino. regni gentium , dc subuertam quadrigam, & aD gno I: & interficiat omnem summulcein, & arbusculam censorem eius, de descendent equi de ascensores sortitudinem contratiam: ut
ipsis ilioq; , qui ante regnauerat rates sub sua tenue rant d: Horie prosit regni eo- tum desti uctio,&Omniptae. liandi studio distipato, quatur pax: hoc est enim quod sentibus unciniiq; textam, eorum, vir in gladio fratris sui. In die illa, dicit quae teneat quidquid δxt se' dominus exercituum assumam te Zorobabel si
neratorum sanguine delecte. iathici, serue nicus, dicit donamus, I po tur, insuper &ignem emittat nam teqxi si signaculum: quia te elegi, dicit do
a se.®nata ligna cosumat. minus exercituum. Refertinus autem rhamnum ad diabolum,&s ad utra vir- ait: Et subuertam quidligam fui e quadrigra, de ascentor exsul i naturam.illius nauaram interpretabimur. Porro vinea e ro.& descendent equi Se cerisores eoru Et ut sciatis in& ficus de citui ibi erunt .vbi malogranatum meritiquς -r- subuersione Uidi garum Ne comaemium equitum,hoe sebor propter granorum nimiam multioidinein .dc inter te vi diximus signineari: videte quo inculo de Christo dicat ut in iis membranulis quandam geometricam compositionem, Zacharia, i, veniat mansuetus rex.& ascendens super iugi. ν bde diuersas quidem mansiunculis, sed tamen omnes viro leni depuitu asinae nouellum, dedi. perdat quadrigas ex E. cortice comprehensas, semper in scripturis ituper Ecclesiis phraim de equum de Hierusalem: ut fiat vitiis grex & unus Persona ponitur. pastorias utrumq; agmen tam de gelitibus, qua de Iudaeis. a Ofactum ' γε 4 m- - si sub pacisco pastore teneatur. Vt aurem haec quae peruersama . 1 ira, sci In Lxx. addita sunt, mare &aridam, i unt destruat mar,unusquisq; in gladio quem ego puto se t- minus habet: Conteram sortitudinem regni gentium: φ monem esse doctrinae acutulimum peruersi quaeq; rese- plenius ex ipsbrum lectione noscitur. Notandum autem P cantem consurget aduersus fratrem sirum, sepulas omnem eadem die hoc est, in vicesima Ne quarta noni mensis ta- cotrarium. Sed horum uniuersorum finis est optimis. Post a. 4 cito mensis numero . quia de Christi prophetabatur ad- dini uctioneari enim soliorum,de sortitudines regnantium. uentu.&de regno eius secundo ad Aggeum sermo et do- A quadrigaruin, I equoru de equitum,in die illa, diei id mini nostri non in manu eius, ut prius, aeque ad Aggeum minus olimipotens: Assuma te Zorobabel filium Salathiel 'prophetam .vtinuisitone quarta:sed tantum ad Aggeum,id seruum meum. Seruus autem di inar propter corpus hu- est, ad domini festa celebrantem: quia nequaquam ventu- manum quia tune de ipse filius subiiciet ut ei qui subiecitrum, sed venientem nuntiaret & cernerct: Et quo modo sibi omnia,dein subieetis intubus videbitiit de ipse subie- HAbraham vidit die Christi,Je laetatus est: Et Ioannes agitu eius. Sed cum hoc fueriti inpletum, Ponet illum Deus qua- LC-.isAEDei digito demonstituit: si e de ille videtis regnum filii Dei. si lignaculum in manu sita. Hunc enim signauit Deus patet: haberet in se uniuersas solemnit tes. In hoc loco apud ple- hic est imago D iniit sibilis, deforma substantiae eius, utrosq; diuersa sententia est: Alii enim si soleantur de primo quicumqu te derit in Deum hoc quasi annulo coligne-
elu, aduentu dici:alii de secundo. quando in sua ni eitate tur.Obsecro te lector,ut ignoscas celeri sermone dictanti, suturus est. Nos utrumque suscipimus:quia & tunc regna- nec requiras eloquii venullatem, quam multo lepore H uit cum venit &postea regnaturias est. Attamen si de fine breae linguae studio perdidi: quamquam me Alecto semper mundi voluetimus acciperetillud dicimus quod Arostolus insantem ac mutum sutile ait tumet. Cui ego dicam: Do d .cri C. , ad Corinthios loquitur:Destruendum omne principatum, nus irbum eua geli ann mutemuti
Commeaerarii Hieronymi in mam prophe Dis.
DIVI HIERONYMI PRESBYTERIiN PRIMUM COM MENTA RIORUM
Irimo iam aulamnitem 'fraternosser, dias tuus, ti lanius monachas tuae m hi dignatis victo. iam red hi: quakcta,rusio m esse te memorem me/,ommumqueseatrum, crus insan-ms Loii domina si ioni: ia Porum refrigeriis ficis tibi amicos ae in .Po Mammona , Opraeparas aeterna tabernacu det ossucum D tui diaere:Qtiam dilecta tabernacula tua domine virtutum coli piscit &delicitamina mea in atria domini. Si enim passer inuenit sibi domum: &turciit nidum tibi, ubi ponat pullos ibos. cur tu qui Pontifex domini es, secat in emundi torta Arra, visitumibus pussue umis Christi vinum tribuas,non δε repractimabis ac dices: Cerm mes caro mea exustaverant in Detim vi- - beati . lui habitant in domo tua Audio te iuvat et chrymarum , in locoquem Deus' uis adcretam n , ut via cretibus coronam diret a censiones in tuo corde di poner se ire de virtute in virtutem, i, amitari domini paver-
iatrem: τι cum ilis diues fas, ta in te reclinet capulis' singulus dies siliatur, ut tetur, alatis, vestiatur, se praeipue in anctarum siripturarum temoneseruere. Cum e Dbicuri mingenioli mei a uia erre munus. Iumitra pra in duodeci prophetas ex native eniret inacat m, Musceptum opus deserere nolia: bdriamque te dictaturus etiam rapotissimum nomini consecraui, os audeo M o cursimus hiar Zara propheia, Oivi redis irim L rei mus eo tempore isserenduicosi, pro ob inutiouem taui, qui reuersurus es, nultam moram
235쪽
COMMENTARIORVM HIERONYMI LIB. I.
interpretario: sita et tam nolim rem lacristiuis perno IemGris atquesertiuis Mure cum iis, uiatili diriga m. Ser asit in hun prophetam Orgenes duo et olomina et que ad leniam partem Biri a prino s. ut tus quoque ei commentirus Didymus qui rue ex anari mn tino me roganse drctauit: ι'os cum albis tritas o Minci re opimo, se tota νύ ἐξἡγ, m aEgorica fuit , hi gorrae Uxpauca tetigerunt. Itaqae imitari cupientisi patrem fami iras, qui profert de thesauro suo noua & veteia, Osponsam de Cantico canticorum, quae aetat, Noua cum et Gerabas iratruus measservavi tibi historiae Hebraeorum tropo iam nostrorum mi cui, utaei scurem superpetram,se non 'arenis, ac stabiti iacerem funae mentum quod Paulus archiuctus posuissese scribit. ae nevolentiae erat,non erudiI em nostrum, qua vel nulta et Aparua est, eoronam in tesuspicere ---tat ruinosa cite prouoces in Phri uraram campo currer Zohorteris. Si qaiorem sunt, quibus interpreta-nemor horam oraborum voluminum ante promisi, sani lacria bili in te amora mea, ct quidquiri sis scriptum arbitrentur: Charitas enim benigna cit, charatas non aemulatur, non quaerit quae suasurit. Sediam tempus ess, ut Zacharia verba'nentes, spiritu fricto interpretatients vela tonaeamus.
COMMENTARII HIERONYMI IN ZACHARIAM
in anno secundo Darii regis, factum est verba domini ad Za-
anno Darii filii id, staspis septuagesinu desblationis te. pli annum, qui ab Hieremia cliari aut talium Bara- praedictus est .suiise inple- chiae, filiu Addo pro . tum, ipse Zacliaria tςstripst, phetam dices. a Iratus
rus rex Persarum, qui Chu daeociimdestruxit imperium, primo anno regni sui quinquaginta circiter millia ho nitam captiuoru de Babylime remiserit in Iuaxa q uvasa quo ii quae Nabuchodonosor abstulera, te id idit. A te pluaedifieari Lissit in Hii rusalem: Principei iis p ulus qui reuersus es ,constituit Zorobabel filium Sal illo el. A lassulti filium Iosedechiacerdotem magnum. Interfecto igitur apud Mail agetas Cyro. lui triginta annis rentiauit in Perii a Tomyri regina Massagetarcti, Cambyses filius eius succes.st in regniincqui expletis octo annis,duos magnos Gair shabuit buccessores: quibus occisis , di pulo, Darius si ius Hystaspis. ex sententia septem similiarum rex Pe. carum constitutus est.Cui regna anno secundo factus est sermo domini ad Aggeum propheta ad Zachariam filium Barachiae filium Addo.Super Ageeo iam diximus: de Zach rix titulo pauca dicenda sunt, ris cum sit fili us Barachiae.
dicit dominus cxercituum: Conareri mini ad me, ait doini rita
. 'ii aeritur quare dicatur filius Addo: Nec ambiginari ta
' - Τ' Hieloboam filiuiis Nabath.sub quo altare diruptum est, ML E-ἀν 3 a namus regis anui ri r tamque ad Dreces illius restituta xii. Igitur a primo annoCyri regis vique ad secundum annum Darii filii i lystaspis supputantur anni qua 'raginta: in quinibin tantum aliare fuerat extructum δε temuli sui damenta ic vis in circuitu nationibus opus prohibentibus.& Cambyse rege Peccataim, qui si per bae re ad principes s. Phaeni is ac saniari aliteras miserat: Super quo plenius Et iras scribit historiam sed Aegeus in men e sexto in die prima eiusdem mensis, proplictare exorsus est. Zacharias vero in eodem quidem anno, sed non in eodem mense:Nam post duos menses, ociano scilicet anni inense fudit vaticiniurii .vitile recte iuxta ordinem duodecim prophetarum ille decimus.& bic undecimus ponaur. Magnaeque confidentiae est uno spei fideique in dominum ut quod tanto tempore praetern risum et . vel re prohi-bcnte. vel gentibus , adcommolutionem duorum nomimi in sacere incipiant. Haec iuxta historiam solito more
praemissus: Nunc secundum breviter dii tetendum est. Octauus anua Hebrxos me sis, qui apusillos a n re: apud AEgyptios atlaye,apuac nos ovember dicitur, bye -
- . mis exordium est: in quo x
x octauo mense anni statis calore consi impio, m- fecundisub Dario, fa- nis terra virore niuratur, S ctum est verbum domini mortalium cornora contra-
sper patres vestras is culini eoram domino Deo magna e or dices ad eos: nostro. Prima festiuitas est A medicit dominus amni- etymoriam Ph de, quod apud potens, Convertimini ad Graeco Latinoque set vir ο- Pas badicitur. Secuniada pentecones, post leptem σμν hebdomadis, in qua Pinς propositionis de nouis primum imigibus offeruntur.Tertia in mense septi tuo .tubarum, propitiationis A tab .naculorum, i l est. Mosra. cuius extrema dies Veisoat pellatur de te minit . Ergo in captiuitate populus constitutiis S adhuc sub rege Persarum: necdum aedificato tem. Plo,tiecdum m ibiis muris i vibis extructis: non videtpropli etiam tempore laetitie led post laetitia Et tamε quia nabebat memoriam domini,& ptopter memolia m. nedictionem ob benedictionem,testimonium:Ideirco ad G Zacharias filius Barachiae filius Addo mittitur. Zacharias interpretari tu , κνων.id est .memoria domini: Barachia,benedictio domini Addo, testimonium eius videamus ergo .sermo domini,qui erat in principio apud Deum patrem.quid in Zacharia propheta iit locutiis ad populu. Iratui ira domini non perti uestionem esuetsgniscit q irascitur, sed eoru metita atq; peccat in quos Dei ira detauit alioquin diis numqua irat ux vlaiscatur. ii dad hoc corripit ut emendet.Vnde& proprieta prccatur in
ai m .Et in alio loco Lgimus: c ortirenos ιν me. iam n n in suore tuo, e in ferum se. Iratus est ergo diis su- Per patres eo u clxii nunc corripi, iriin no iuxta Lxx. interia pretes ira in igna, sed ira suopliciter Si eni ira ningio esset aratus,ni aquam per Danielem Se Erecietem captiuos ad pinnitemia prouocasset. Cumque in illos iratus iit, at vos
tua atra P a K. Hiemio aioquitur domiti exercitust: pro quo in Hebraico positu estb n x mn,: quod interdum I xx. omnipotentem, interduvirtutum,transtulerunt Et loquitur: conum mimi ι nis, creῆ4ertar admoniuxta illud Q legimus: ιιι ea te adcon inuidis, cratiiset M , Q ibus hoc contrarium est: recessistis a me. de ego recelli a vobi; Praecipit aut . in eis, ut reueriantur ad dominum. lui de Babylonia siuit reuersi, ut de dominus reuertatur ad eos:ne uicipiant sustaneie filii, q, quondam iustinuer ut patres,ad quos similiter propheta illius i Eroris suut iocini Nolanisum et in paucis versiculi ubi euab isque
236쪽
i tentiis semper in Aneo&Zaeliari duitiir: sic et 'docti inius. Metilis aute undecimus ἰqui appellitiit audier,
minus exercituum:.t sciant dominum esse 'iti praecipi: de aduersus retris imperium & hostes circuit ementes, &hae ad aedificationem tenipli fiducia concitentiir. a saeuicit .iam reus, re.JExsuperioribtis pendet sententia.&quaeue riuntur priori. H E n. bus coaptanda sunt. Non z- exerciti tu, A coiici tari,ipi Zacharias ad populi io' ad vos, donimiis quuur,ledossedit quidptio res prophetae ad patres eoruloetui tulit rad q ioscum uerunt icentes: Haec dicit dominus exercituum : veru mini de viis vestris nolis, cogitationibus vestris pelli mis Moeeumabat Esaias hoc Osee Iohel, Amos, & Hiere mias: ut vias inaus desereret, cogitationes pestimas derelinqueret quibus & opere &mete prccanat: de nihilominus per prophetas dominum
comonentem no avd ierunt, neq; attenderiit: nequaquam
propheta; qui eis loquebatur sed medicit dominu : In illis
b patro Hura Mi furet, niis Vbi sunt. inquit patres vestri, qui no au'm dierunt. neq; attemseria mervbi prophetae vestri α' και enim audiendum est: Patres vestri ubi sunt,id ei 1, eudo prophetie:numquam enit ide
exercituu : Ne sitis licui patres velfri , ad quos claniabat propiae te priores, dicentcs: a Haec dicit dominus
ni de viis vostris malis, de de cogitationibus vestris petiimis, S no:
deliint ad nie,dicit dominus. b Patres vestri ubi sunt, & pro 'lacrae: itumquid iii sempiter
daui seruis meis prophetis, numquid non& litisi in nostri in virga vertitur austeritate de correptio - as barnem sonati iuxta illuis Apostoli: Hi illiu in ira in i Co . a d νι, Et ps linistae diectitis: ν tigat , γ uiris in me Et ei nacerrimo tempore hyemis: quia&Ψyptiis Meehir,a Macedoni. bus . - ῆii a Romanis Februari' appellatur. Vicesima quoq; quarta metis die . illust e noctis umbra significat deficiete luna in tenebras, dcc coacher peritotrinis hor
qui adhuc in captiuitate trat. Amitore sui parte in Medis atq; Ctaldaeis Ze Ailrtiis exu
labant,in secudo anno de undecimi me iis , grauis limo frigore,&in viceii inaquarta die eiusdem mentis, cernunt Iu
vestri , quos arguerunt ρυρώσω, qau prius fuerant, dicentes: dicit dominus omni rem :
qu e eropraecipio in piri tu meo sier uis meis pro- comprehenderunt pa- , qui comprehendo tres vestros 5 conuer- rosyatres vestros re
cui cogitauit lominus exercit inim faceret nobis secun chim vi. M n
stras, S: secundum ad inuentiones ita fecit nobis. c in die vicesima quarta undecimi nientis Sabat, in anno secundo Darii, factum cita erbum i mini ad Zactoriam fi lium Baracli: ae, lilium spontrunt atque dix
rure si cuipraepararas es facie videbat ad facie.Et Esaias qui loquebatur: LUDnum super thranum creti tume antequam populus duceretur in captiuitate: an tequa Hierusalem destruere. tur& teptu: sed ad liue in seruitutis nialis populo costitu. to,eaquet pro eis videt Aernit in tenebris.O et e virastoris dominus omnFGens ut
frueret nobis hec dum Mich ς em angelum putant,
canctis prophetis diceretina quid in empiternum vitient Et bis ergo iiii peccauer ut d noluer ut ad me reuerti,& his qui precates salsis pollicita. tionibus deceperunt morte subtractis. vertra mea, lyer
prophetas meos locutus tui apri manent in aeter muri. quae comprehender ut patres vestros. x ostenderuntverii esse
quae dixi dia patres vestri re.
tam exitu prophetarum meorrim in se vaticinia coprobates .conuersii sunt ad pini tEtiam, atqtie dixerunt: sicut myricta, qu .ee praedixit dominus exerei tui, rant in protundo , 5 ut saceret nobis, secundum opera nostra atque pecc in reddidit nobit Legamus D nielem ex Perseiu sim populi domino c5fitente, quod . i
eum alubre noluerinus iuste qui loquebatur in me sibi aeciderint quaecumque Ego olienda tibi quid
perpessi sunt. iiiii te tu die iem'nsit annost. cuiau Darii, σα JQ iidam pro undecimo meni ponunt duodecimum. : vicesimiliti quartum diem eiusdem ii Elis arithmeticit rationibus interoreta, tex.quaar ingulum firmum S: stabilem numerum luspicantur: voletes certa essed: ibibilia qui scribuli tui:NOs ait em daec ira , quod in eo. dem anno Darii regis securulo, tertio mense poli pruri visionE id es .undecimo post ociamina,qui a via Hebrios appellati it cum, rursum ad Tichariam factu sit sermo domini. secundam metum ciste immadum ta ad coniuncti em in isde rerum buli ac materia: pertinetue,s pevius notas, ecundum a uentiones notas,
Zachariam Barachra , qui ultor iniquitatum& peccatorii sit Israel. Et m steterit
Addo, prophetam, di- Adda, pro eram,
cens. d vidi per no diceni: Vidi in nocti, coctem , dc cccc vir a cerulens super equum
rufum , de ipse itabat post eu equi rufi, varii,
sunt isti domine inu Et dixit ad me angelus,sundo. syrtos volui prophtasN saetosiqui in medio captiui populi versabatur,& erat in prosemio. Virum aut . id est, Michae V, equi rufi de varii dc albi sequebat iur,ordi
albi Medos Persasque significenti iiiii sub ipsis dimiis,
captiuit.is 5e te plum instauratu essi varii, Miscedonas,quorum nonulli amici,alii per se cutores nec ut Plentissime sus er hoc intelis vitii invisiooquitur Rufi vero regnii Romanorum crugium&sangui nutum, cy populum inter cerit templumq; subnerterit Alii vero ordine. qui scriptus est eonseritates, virum quia-- u scddum super equummium, M pquos lusos& varios dealatibι quid sui hin . Et bos. iliatuor rest interpre- rejou- tatur. Primit de secudium ian. vii narium Assyrios de Chald os: quorum primi dece triabus sub Mimanis arduxere captiuis. Securuli Iuda&Ben. alamini nectis Hierusalem cui itate templo' subuerso .Ter. tios δ: litarim varios de .ilbos Medo; signifieaci puta it de Persas: quotium alii Memet ex suerunt ut Cyrus, Darius fi .lius Hyli iis is,& Alsaerus,que Graeci Artaxerxen vocant, si quo Heli et impletur historixalii crudeles. ut Cambyses & exteri.videte ergo propheta vira ascendeme super equum rutum.& doli eum equos rusos, varios,& albos ac ignorate qu a vi erat vitionis l. suae cupierite scire ratiψ-nem,atque dicera e : jum Uidam ne mi Angelus qui
237쪽
loquebat tur in eo proinittit se esse dicturum.& illo retice te vir qui stabat inter myrteta conicinorat Ista sunt regna quanis praecepit dominus ut perambularent tetram,dc iuxeani subiicerent potestati. Denim angeli, qui remis de na-
Donibus pr sidebant,non ad alium veniunt, sed ad ipsum virum de angelu domini, qui H L n. stabit inter myrteta.&dicula sint haec. Et respondit Per alnitivimus terra, de ecce stabat inter myromnis terra habitat ut mule scit. Et est sensus: Omnia lubnobis regna tuta sunt & paeata, nec aliquapremiatur angustia. Ex qua resposione, angelusqliiuuerpellabat Plsrael, occasiosae accipirpro populo deprecandi,& dicit ad anni: Cum omnis orbis quietus sit & pacatus, quare dite nomisereris Hierusalem deurbium
Iuda, maxime cum secundum promissa tua captiuitatis temPus expletu siti Re oditqtie dii sangelo qui loquebatur in Proplieta, verba bona. verba cosolatoria Bonade futuroru Psonussione, consolatoria de
quos misi idominus,ut perambulent terram. Et responderunt ange
inter myrteta, & dixerunt : Perambulauimus terra, de ecce om
nis terra habitatur, Mquiescit. Et respondit angelus domini, & di
xit : Domine excrcituum usquequo tu nomisereberis Hierusalem, M urbium Iuda, quibus iratus es t Iste
terra, implevimus opus quod nobis iniunctu Cest de ecce omnis terra habitatur oc quiescit: quae ante deierta erat a Deo, nunc habitatio eius est: qui eicit bellis. vitiorum prςliis atq; peccatis: quia haereditate ditisus
ς ς ν τ Quod aut e plena misericordia postulariar: ut instate an - . . ,- ν no septa agesimo misereaturre pomiri vir seu Deuc Hierusilem.&vrbiu inter momes, o dixit ad Iuda ad illam intelligentiam me: Isti sum cinos misiit reserunt: Quod qua diu vera
dom nus , .ut circurrent pax veniat de sabbatismus, de terram. Et res Merant sept md 'rum numerus,
amodomini, qui palatinier montes , atque dixerant e Circuivimus omnem terram, o ecce em
Domine omnipotens, quequo non misiraberis uter iam , cr icium
est. Et respodit dominus angelo qui loquebatur in me verba bona,&verba cosolatoria. aEt dixit ad me an
in me Clama, dicens: haec dicit dominus cxercitui im: Zelatus sum Hierusalem, & Sio Zelo magno: Ne ira magna ego irascor sit per
iuxta luela, ne videremur cς septuagesimus annus lare nostros quae a peregrinae linguae magistris didicimus. rerum ecclesiarumagistri, noctem in qua cernitur visio, obseuritate mysticae visionis intelligunt. s. t enim Deus e bra, latibutaseivim. Et iuxta Lxx interpretes de eo dicitur v AHI, sicuri est enisi amictus UM φν riv.Vir autEqui ascεdebat super equum rusum. dsis atque balliator est qui dispesitione
nostrae carnis assumes, alidit in Esaia: Quare rubi alunt νι- meta tua' i sic tuo populo rusAD , , Apocalyrsiloannis in eandi dis vestib .&ineadido equos eredescribitur Qu autε
state dicit ut inter duos moles umbrosos ilicet inHebreto noli abeatur,duos nouoct vetus insti unientum: quod desissimi, foliis & nemore, A vinabrosis silurid citur esse coopertit: qiua multis obscuritati inuolutum est. Myricta autem,quae erant in proludo, inter quae stare describitur angelicas intellisum poteitates: qiixea etiam in carne posito nimiitrariin .vel certe montes ut tollamus quod scriptum non est, duos absolute & abso uenumero,pliminos tinctos sentire polluiniis & Apostolos atq; postolicos viros:qui tot una orbe rus & varii. xlbi peragrasse memorariar Quoru atri martyrio coronati sunt, ct apycllantur rufi Alii Operit,' & doctri ita de varietate signor uin,varii nuncuplausi Alii virginitatis integrorumq; dogmatum & ruri cordis. quod cernit Deum, prativa sunceperunt.Denique interrogat propheta eundem virum,&angelu qui stabat inter myrieta.&dicit: Qui sunt isti domine mi 3 Et angelus qui loquebatur in eo, sensus videlicet Prophetalis . promittit se ollesurum essest cernitur.Cum
que proinis erit,iasi ipse respondit, sed alter qui stabat inter
inriteta,5 dicit: Isti sunt,quos misit doininusvi perambu . larem terram. Ad moenim missi sunt Apostoli, ut totum Orbem euageli captae dicatione complerent: qui postquamis ex riciacium opus euersi sunt ad magni conlibi angelum, qui stabat inter eos, qui cum Apostolo loquebantur: i c. .i4 ι--o ηο--,m h/ι PVattis .au, in La vipereunt, deuiter vilius' vocationis rorulos: Et dixerui ad eum: Pπ-
id est, ania' septu gesimus impleatur: nec Hic insale plena recipiat libertate quae inte pretatur visio pacis, dest Ecclesial nec urbes Iuda, animae
dominum costentes. Deniq; dominus repromittit verba bona, de verba cosolatoria: ιν nunc ex parte cernimus,lcra P Heptophetamus. cum πιε o . 3 ς moti est, δι--antur 1na : de Ebe.
rati de Babylone hin saeculi, est si uis' m annos. clam a s: in a
constitorios. Et dixit ad verba nato et baco solato me a eius , qui Aqueba- ri alio sunt, quae nunc propheta clamare pr*cipitur: Pete tussit d sis Hielii salem M MSion zelo magno. Qua autem zelatur. mare se eam qua Eel mirostendit: nequaquam di Huri iaces per Hieremiam: si δε- turin me: Clama , ens: hic H. it dominus omni petens: Glutus sum I s
ipsae vero adiuuerimi dicum , ibi toro βροτο- in malum. Propterea Isti sunt in malis. Pro- haec dicit dominus re- pterea haec disit Lminus:
uertar ad Hierusalem in misericordiis,& domus mea aedificabitur
Qua ergo zelatus estHierusa. lem Agion una est autem Seeadem ciuitas nunc irascit super lites optulentas quas supra equos rii s dc albos Zevaricis nonuitauit: quod ipse tradiderit eos ad corripiadu, illae vero sorierint in traditos: lite ut filium a paedagogo voluerit emendari: dis ut hostem interficere,dc punire conat sinti Cui simile est illud in Esaia: Ego de leari in manu tua:tu
se accipitur ut ita. Ex quo loco con uicuntur haeretici, qui veteri detrahunt testamento: quod irascens Deus non perdere cupiat eos in quos irascit ut, sed emendare. inia ergo, inquit, telatus sunt i sterii falein Sc Sion zelo magno, qtias aduersaria plusqualia volueram depresscrunt: Idcircol, edicit dominiis: Reuertar noti in una misericordia, sed in multis misericordiis ad Himi salem: de domus mea. id est templum aedificabitur in ea si ibZorobabel delesti filio Iosedecli,de perpendiculum cementarioria ex edetur sit per Hietus1M Potcst Hierusalem de Sio visio pacis 3 specula quae non bella seculi.nec humilia atq; terren .sed ea-cem atq; c5cordiam, Id coelorum excelsa cossiderataiccaesa intelligi ut propter vitia atq; peccata, de res rigescet Equotidie charitatem irasces dominus tradet eam persecu. tionibus: ut quas inconstatorio mundum aurum appareat de argetum. Aduersarii vero,quibus tradita est, eam delete niteres, implent Hierusalem cruore solum . porta usq; ad portat Vnde donumn de misericordiam repromittesiuisum,
238쪽
misum eam aedificaturum esse se dicit. Et perpendiculum texierat, intabat Persiciam atque Medorum, siturum erat sue uitieulum se intum mensuras ordines singillorum Graecorum atque Macedonum M Romanorum. B, in ea elie tendet adunt. Quid sit autem iamculus. sequenti bylomi,quae Νiediat l, Per e. quet Gretes,id est, Macedones capitulo dem stratui, ubi dicit propheta Leuata oculos secerint Iudae, lirael,&Hierum: vir eruditus agnoscit: nis- meos & vidi.& ecce vir,& in manu eius sunt culus mensor v. Templum autem Dei. quod H ε s.
aduolani deluux ut, potuiὶ ea ait dominus cxcr& donum veri: ab let corpii, ei tuum,&verpendica' intelli elideo uoipte dicebat: . rium extendetur super. si , a is tr. l. Quod iii Hierulalem. passione destructum in testuc. a Adhuc clama, dixi me sub Antiocho,cognometito m is, sub quo Machabaeorum histolia texitur. Post
totis, quado circundata esto, dicit denuntiat, α Ioseph histotens, O mensura extende- riae Iudaicae scriptorvcrnacu- rectione sulcitat si est, dcom- cens. Haec dicit Domi, tur . per Hierusa m. Et tu plenassime edocet. Illa cornium temploram se inar si nus exercituum : ad dixit adme An in , aras nu V uuerunt,&disperso aquc exordium sua: de qui assuent ciuitates L . bai,ν tume. Ad- xWn IVnmps ingui Pro 'bus& Apo Mus loqvivir: I ri Odum viros: vinetiro eoah meae bonis. x conso- c ma , dicens: Haec icit i - ,
est templum . . , . . , , viam graui malorii poderede.
- Ο dissondenturciuitates tuor quoq; sabios siue initi bylonio igne vastitas ciuium bus omnibus abundabunt, de pr.entibus bonis praeteri
in miseriam Dommus consolabitur, de eligeti lierusalem quam paulo ante proiecerat. Uod si referimus ad Eccle-
intentione ic daretis, hoc est, , . . . .. quos no An elos intelli .
quod elamandum praecipit i Angςlum, qui lo F OG ένη βρ obedietes dominicae potesti Adhueant uelit ei uitates meae que Datur in nie: Q ti l n a Et dixi ad sua , ti' ut 'liod se te, deseruietis, bonis quas nune cernis a Ba- sunt haec Et dixit ad Druebatur tu me, isti di hcent. Hoc autem, pronie: itaec sunt cornua, uesu sunt Me domine' quo nos ex Hebr o interpre- lux ventilaueriint Iii- Et dixit ad me r uae rati sumus: Venerunt
clam, de Israel δί rite- sunt cornis ame di cr-rusalem. Et osteiidit serunt radam . O I
mihi Dominus qua- rael, CT Ut se . Et cuere autem pro deterrere ae- -tuor fabros , oc dixi: Ucdumhi minusqua- cipicdsi est. Vel certe deterre-
per stingulos viros, & rarico regerui, I ros malos priores faciam, nota-EM. i e nai terrae cime eris. Erillud: nemo eorum leuauit eorum leuauit caput : ct bri appellandisiuncides , de . Fidens er σνndo must,m deuα- caput structores nialorum,& aedifi- - Mrie uirriani terrae. sibi vir apiens. cui dominus incer- eatores bonorum, sed α ipsi pro malis & destilichoribus ae ta &obseura suae lapictili et reuelarat,spe futurorum promit. cipiendi. Et hoc iiotandum, quod ista quatuor cornua genistit S dicit: cieri i. e bona domnia Dit ra vimentiu u. His tium, vitum contra populum Dei cornu eleuauerint: non bolus post saeuissimae persecutionis incendia quae& genti libus ela ab haereticis Arianis Eecleii domina pcrtu ecuri pace reddita,videmus domini Ecclesias inuere,&coii solitam Sion de eleetiam Hierusalem, quas dudum abiecerat: Hoe ipsum & de templo domini,& de unoquoque credentium inita gere possumus. Quidam consol iram Sion clam Hierusalem, ta caetera quae in hune modum 1 prophetis omnibus praedicantur, ad coelestem ii imis alcin t scrunt: tuae destrum perrumam, per virtutes aedilicanda sit. Qv nos omnia rectius super Ecclesia interpretabi.nur. enim regnauerunt pariter, & simul oppressi erunt is ae l. ssed sibi inuicem succellerunt: BabyloniisMedi & Periae: Persarum regno, regnum Macedonum: regno Macedonum,imperium Romanorum. Haec sequentes historiae ordinem diximus. Quod autem oculos propheta linia isese dicit, illi. spiritualiter scii sui eoaptandum cst: e πιο δει meos
J uior cornua, quae vcaiulauerui, quae contra ii os eleuauer ut cornu suum.&de quibus Apode disper runt Iudam, lirael.&lli eius Hem, quatuor stolus loquitur:Nια est nobis colu Ialio adure carmen Oia mi tes esse: Babylonios Medo atque Persas, 5 Maccdo. guinem V datae sium pii patio, a uersium qnasae Romanos,& nune dominus. propheti iiit crin uti ir raris ten brarum ιν amni a. Leon. I irat alia ne itiitiano. i. e cxponit.& Daniel plenissime replicat: Qui in visione in igi- incale; .bu . Hos qtiatuor aduersarios, qui contra fracto itis. quae habebat aureum caput, de pectus argeiueum,& semper dimicabant, Christus opticissit aduetuens. Et de his hibumbilicum aeneum, &ctura ae pedes ferreos de fictile r pla ista congeminata er assidem σι υμι- am utilis, Eas quatuor gemes interpretatus est. Et rursum malia visio- conrutabis bonem c dramnem. Possumus quatuor cor ne qxinuot bessias: lexn im Ic vissim dcrardum, &alia n nua, quae regnauerunt contra populum Dei, de quatuor botribilem bessiam cuius nomen non potuit, easdem getes accipere, quς eruditi non verbum de voebo exprimen Ab illa fi uca moti irati ita Medos aut ou 5 Percisvriuinr to μζ. pauiones, sed perturbationes interproi: tur,aegnum vile post vice iam Cyri, tota ambigit, qui de saecula- gritudinem animi de gaudium, duo prςlcinia: & duo sinu .ies &sactas literas legerit. Et re iis lime pro regnis cornua ra, tractum de cupiditatem: de quibus & illustris Poeta. posivi: hanc habente scriptura acta consuetudinem, ut re fruticat: II metuunt cupiuntque,doletu, gaudentque. Adi gnum semper interpretetur in cornibus, ut est illud: Et exal- uersum has, quMuor labri,dc ut ita dicam, medici bonique . D., j., iamre miscue ιδεμ. Dcinadio loco:Et erexit cornus latis πο- artifices.non cernuntur , propheta nee dum enim absque bis. in domo Daui pueri jus. Et de cornuaanv lii moregna- ostentione Desper se eos videre poterat, sed ostenduntur ei tura idem Daniel propheta testatur. Eo ergo te pore, quia ridoniano,quatuor scilicet virtutes Drudelis iustitia, sortitia
haec tuo cernebatur, latu dabiloniorum rUnum P. α- do, ei Manua: e quibus pleni inivi in ossietotum libris Tullios
239쪽
Tullius disputat scribens proprium quoque de quatuor vir. mnium abutidantia habitetur. de liabeat multitudinem h tutibus librimi. Qui ergo viva d struunt virtut aedificant: minum ac iumetitorii,&doatinus, ignissem circvitu ius, Momitesque cincti. quinaec remedia possidentes instaurant ipse in me illius versetur in gloria. Ita est ciuitas, de qua
ilatus Dominus, de laterusale HEB. S E p τ . tela i P. eius. In hac qi laturum est esu dicit archi- caput suum i vene 'invisi sint ii iis exi. que habi:at, dicere potest D -- tectum, xvir an sapientem. isti deterrere ex ea mi empo Ecclesiam. Abii appellandi sunt. Vnde de Apostolus alibit mus:GLri a dicta ani
Et ius e Dominu, Des mr isti deterrere ea,
mmu .sebiistin, appellatur. gentium,quae lexi aue -- ί is ibi sis ea-Legi in eumidam conici it runt cornu super ter- Wrunt cornu ire - .f. m. ia, rami me. Et nis, quatuor Abros, quatuor ram Iuda, ut disperge - ram Amraci, τι dis se Labitabitur inquit, Hierusala Euangelistas intellisi: tui op- rent eani. - - ,ressum Israel V, cnsumvidet C Arvet II. ieri vidente Deum,&lura, H E s
scii iti Omnium abundantia. Quidam, homines & iumenta duos populos interpretantur. Iudaeoru atque gentilium: φilli qui in lege volati veneunt
stinam sedem restitia uat , dc . quos vitiorum so:tes disper- ce Vir, & in manu eius secat i deEcclesia per prςdi - funiculus mensorum. tionem Euangelii reuaxerunt Et dixi, Quo tu vadis ' ,
eleuatis in quatuor cornibus rudo cius, quanta ad merus dimetiar Hire ' mus. Abi autem rationabiles tristia viderat : nucrucisi ocu- longitudo eius. b Et sis , ormiam quanra quosque5 scripturariam to leua vividς tuitu de quo ecce angelus qui lota sistitiiud eius qu-- ditos iciatia, homines intelli,
f. is, stabis,isizo, i egrediebMur m me, Patat G Ange a- iis 1,aer in intra .ndo sitie inter occursum eius, Sc dixit se se rediebatur m occum menta & haee animantia au. s montesvmbrosos. Et de quo ad eum: Curre,loque - sum eius, C dixit adeum diunt boni pastoris vocem,&η patcr loqvitur : Hic aedis abit re ad puerit in istutia, dicens: Curre, se Dquere cognoscuns sequuntur est: '' ciuitatem meam: cuius artifex dicens: Absque muro ait uisi is, eas Qui ipsςς 'NI' iis , qui W&conditor Deus est. Hic M liabititur Hierusale. Fra sera habitatuto ru c
mum ad mensuram cubiti vi. ininum iumentoru i mnum , σ tum Nio circuitu: uter edentes dehab illis, ut metiati iridi erus lem: In medio eius. Et ego rum iumedio eius. Et tanto in medio calefaciat, qui cuius descriptionem, id est,ia- ero ei, ait domiti', mu- ego ero illi, is Domi- prius frigore staritatis inieta l. 3s bi cim ruerant, Spossint spiritu est e
sub Zorob bs.&Iesu &th. Verra aquilonis, dicit Irte de terra Mam , Ureaten, tibi: Et quo. dri, & Neliemin,& caeteris dominus: quoniam in dicit Dominω : clara de tum fluctus est,simum ligna, ducibus, siue regibus: qui usq; quatuor ventis coeli quatuor ventis carti con- stipula. Naiserunt tribuloso ad aduentum domini saliam d. spetii V, - spinas suo igne consumat, & toris populum rex unt Israel. Alij vero . ac maxime ludii, qui aduersitusignis est sit in medio credetium gloria. Qu diu mille annorum regno interi r colitur .corporales eoi poti aut e murus Hierusalem si dominus de in alio loco legimus: lia requirentes. Nosuorum aut Plerique reser tiae xle. Munieri, irimi u dominus romule ηομι. HAEc 'stem ilier icilem ,&Kanc dicunt iterum extruendam. quae milia ludii sub -- - . quem tibi spe vatussima repromi ruina animarum peccatricum suenit destituta, Hoe haeretici tunt putant carnaliter este ventura: quod tantam Hierusta IDιν. 11. . suspicentur. Caeteium nos,montem Sion,& imitem primi habitura sit beatitudinem : ut Prae multitudine hominum clauoium atque sanctorum interprcumur Ecclesiam quq aea omnium iumentor una. murum habere non possit: Sed mu id illo est in passione domini de insurrectione . de quotidie rus sit ipsuis domini d Milito,& illius in medioliabitantis aedificatur ab eo, qui nouit mensuras.&merita singulorum. gloria petituatur. Quod Ecclesia diximus. eotest de de animabusaeeipi est. e υ. f. ue δ' tre a , dic t&ci ldentium,quq quotidie aedincantur 1 domino.& eernunt pa- plagae orbis,quas Graeci appalatii in se, iuxta situm Hr
cem eius, quae Apostolis est relicti.b Dei te Angvis qui Aruebatur in m ea egebatur,lce. JAngelum qui loquebatur in propheta & iubat: sue. ut in Hebraeo legitur , egrediebatur hoe enim significatis in Hebrsi Michaelem putant: Et alterum Angelum, qui egrediebatur,&veniebat in occultium eius. Gabrielem inspicantur, qui loquit ut ad Micliaelem, ut loquatur prophetae: quatam rerum omnium abundantiam, S multitudinem hominum & iumentoriam, firmitatemque murorum habitura sit Hierusaleio : quae in praesentiarum usque ad fiuillam&citaneres videatur cile destrum. Nos autem iuxta spiritualem sensem hac omnia ulterpretamur in Ecclesia i quae absque muto, siue ut L . ii struerunt, Horatii dest, frugum o-tusalem intelliguntur&templi. Assyrii ergo de Babylonii, qui Dei populiam . aliauerunt habitant m terra Aquilonis. i . Denique in Hieremia, olla qux lux Ezechielem plena in xi. s. icarnibus t intelligitur aute urbs Hierusalem a facie Aquil accedis: Qma igitur Angelus praeceperat qui occurrerat Angelo proptietati in Zacharia, ut loqueretur ad puerum ad comparation enim Angelicae dignitatis, omnis huna amitura pueritia nuncupatur. quia non Angeli in nos, sed nos in Angelos proficimus & diceretes muris hiaua tur Hurusdem,oc reliqua:Nunc idem ad eos fit sermo domini, qui habitatu in Aquilone, ut , velitis quatuor congre- entur in quos sueram toto in e dispers. de reuertantur mion,qhabitabantur Babylo: Vel certia i :a:qui in quatuor
240쪽
cognoscat, quoniam De oma tens misit Q - nunc habitas in Babylone. Lige&r meie ad Ptistitia eum. Qim autem dicit O-i t iij in q
im habitatoriim i Driam coriata iacit de Diuo luccedunturimu super omnes qui habitat in terra. & ad quem iuxta hue IV a s. ι ipi iam Zachariam prophetam egrediuntur equi nigra, ut in sua legione constant. Ille quoque qui inEsaia otiabundus
super moles excessos inAquilone in stigidissimo tetrariim , a ioco Unum habere se iactat.' Legimum alio loco: Ecce faminia vi e enιt, a procul a fram urbe discesserant: md. ., adicitur de eis: Eccet ii deuis .
dispersi vos, dicit Dominus: O Sion suge, quae habitas apud Qtia et os, tau Domi-
Babylonis r quia liaec - : In Sura saximinii dicit d ns exercit mina.
Post gloriam misit me ad getes,que spoliaue
runt vos: qui enitia tetigerit vos, tangit pu
sic est quasi vexare cupiat pupillam oculi eius,5 illum nita. tui clara luce priuare, de qua loquitur in Evangelio: Vos sto lux mundi. Eleuataci De nianum suam,ut percutiato. , Π num tuam,ri percutiat oe.
naeam supercos,&c- δε rim: Ecce ego inferam rut praedae liis qui ser- manum meam μ' eos tuebant cognoscetis, quia diis exercituum misit me . 'Lauda&laetare filia Sio: quia vel in Ecclesia. Getes ad aras
rias accipe sortitudines: quae quotidie peccatores suae subiiciunt potestiti. de tibi eos seruire compellunt. a Iaudis cin Diare Mia Sion, γιa me ego denio,&c.JEt l, eadhuc ex persona domuit in eius loquitur prouocans eos ccce ego venio,&ha qui in optiuitate sum. vire- bitabo in medio tui it
or erunt aedibis quis dhuc expersona domini in reterant eis, o totis iij, xrilis dat uodliortetur po. LM', atque laetari: quod iole domi Gguuae uera Sion . quia nus veniat&habitet in medio
tos mittit Angelo, suo, domi i debit dominus luda posta j t Dominus Io.nus.& edet eget nos, qui in Partem suam in terra dum partem suae ii, huius iaculi vitiis&contrusio. sanctificata, & cliget terra sancta , se et ne mur: risugininus in adhuc Hierusale. V Si- Hire alim. πι-
milia relinquenm, iris euu /ς ψη a racie meat omnis Ora arua fitente δ: credete noministio, ct non alibi possideat, initia terra sancta, q int retat Ecclesia,& cligat ataue Hierusale, qua tentationi in persecutionib. deresi querat .lud o-
malis putat sub Zorobabel consiliamus. Qii aut se- xit Hi frix Nehemia
ducitur qui Oimi po- vid licet tribus,qu reuersae iiiiit de captiuitate Babulonica,
milia relinquentes, ins ebla ' racie meat omnis caro aris domus&sublimitate dogmatis ς iux m- : Doriam surre-
mora eratis. Nee mirum quod Christi in dicatur omnipotens, me cuius petibna legimus in Apocalypsi Ioanius: Hae it resti Milo, in nummatura Dra: sui est, qu/Gat, rim i , , ' -- est,ism Dmium 'ipue .Illud quoque quod in vicelimo tertio ptamo legimus: Imate ρortat Πιuci x vestri, π e amιηι portae aere aio, Crinimi rex seria Rursumque ab Angelis dicitur, ignorantibus mysteritim incarnationis assumptae: Q, si Greuti Dominus virtutum, , stestsexsoriae resertur adChristum. Vbi enim nos legimus, Dominus virtutum : in Hebra eo scriptum est a n avnim quod, Septuaginta interpretibus - co,id est in omnia Potentem vertitur. Ex quo intestigimus , ubicumque dominus vii tutum de Christo dicitur . mnespoto trin eum debere intestio. Nec mirimis Christus dicatur omnipo. omnis potestas in cMo dc in Mara. Et qui dicit : omnia qua tam γοηt,mea sum. Si autemonam id est, Deus ex Deo dominus ex domino, lumen ex Limine r ergo di ex omipotente omnipotens: neque enim
fieti potest, ut quorsi vim natura est, diuersa si gloria Missis, inerso post gloriam diui me ima latis ad gentes, quae spoliauerant populum Des : ut qui eos suerant ante oraed inpraedae sim serui ciuibus sibi, dc omnis quondam seruiei
. in iesigenda sit uterusalem l cum utique iam omnes sciites crediderint in dominum Saluatorem, nec vossit ebς qu*omnino delii uela est. Recte autem post captiuitatem Uia , . Sion prouocatur ad gaudium, de qua in psalmo dicitur: Cum tonuerierit Domin cui larem Iopul sui eis. At Dio Dialiiηr Israel. . b Silearon mi cara rate Lm, , di c. J Cum haec se ita habeant, & posset Iatus sit Dominus Iudam panem suam, Melecturus Hierusalem, omne hominum genus domini sormidet aduentum: quia surrexit de habitaculo sancto tuo. Surgere aut e dominus dicitiar,&quasileuigilare de somno, 'uando consurgit in vindictam Populi sui iuxta illud quod . criptum est: Exuete, τι 1ωddor λ .rSiue iuxta Lxx. . . qui dixerunt, surrexit de nubibus sanctis suis: Patalaiclias, Prophetas.&Apostolos intellige . quibus mandauit Domi- nus ne pluant supα Iscasu brem. Istae sunt nubes, de qui- mi. i. bus scriptum est: Et nutis Vargant iustitiam: ileque enim im- 'bo istae corpores, inquas aer densior cogitur, pomunt plue- Lur. H. ιre iustitiam. In his de cum his nubib dominus in Euange Elai lio venturum se esse dicit. Et in Esaia legimus, m dominus in AEgyptumvenerit in nube leui. Egyptus in naus acciritur,m oue Dominus descendisse memoratur in carne qux aedi in de victo virgurali, nullo humani seminis de peccatos illa pondere grauabatur. Quod autem omnis caro non absolui e