장음표시 사용
151쪽
quantum evehat orationem . Hujusmodi haec . Cic. pro Arch. c. 3. Quoties ego hune Arebiam
vidi, Iudices, eum litteram scripsisset nullam ,
magnum numerum optimorum versuum de iis ipsis rebus , quae tum agerentur , dicere ex temopore 7 Quoties ego reDoeatum eamdem rem driscere commutatis verbis , atque sententiis p quae vero accurate cogitateque scrin et , ea sic vidi probari , ut ad veterum Seriptorum laudem pervenirent. Virg. 9. Aen. v. 446. de Niso& Euryalo . . Fortunati ambo ,si quid mea earmina possunt, Nulla ales iamquam memori vos eximet aevo, Dum domus Aeneae Capitoli immobile saxum Accolet, imperiumque pateν Romanus habebit.
4. Vehemens oratio est robustissima , atque acerrima dicendi vi, et itaque multum robo inris , multum spiritus, multumque habet arisperitatis: quod objurganti , reprehendenti, accusanti, acriusque contendenti peropportunum est. Vehementiae, fiductae, ac roboris plena Horatii patris oratio apud Liv. l. I.
c. 26. HAmone, aiebat, quem modo decoraiatum ovantemque victoria incedentem vidistis,
eum sub furea vinctum inter verbera , ω erueiatus videre potesis quod vix Al. banorum oeuli tam deforme spectaeulum ferre possent. I lictor , colliga manus, quae paullo , ante armatae imperium populo Romano pepererunt . I, eaput obnube liberatoris urbis hinus . arbori infeliei suspende et verbera vel intra pomoerium, modo inter illa pila , spolia hostium , vel extra pomoerium , modo intra Ie- pulchra Ciariatiorum : quo enim ducere hune iuvenem potesti , ubi non sua deeora eum a tanta foeditate supplieii vindicent Et Dido. ni S 4. Aen. v. 36s. Nec
152쪽
LIBER II. se me tibi Diva parens , generis nee Dardanusa iactor Perside, sed duris genuit te ea utibus horrens
Caucasus , Hircanaeque admorunt ubera tiis grex a
Num fletu ingemuit nostro num lumina flexis Nam Herimas victus dedis p aut miseratus amantem est Nusquam tuta fides reiectum littore, egentem Excepi, regni demens in parte locavi eam 4sam elatsem , Deios a morte reduxi . Heu furiis ineensa feror : nunc Augur Apolla , Nunc Lyciae forι es, nune Θ Iove missus ab ipso Interpres Di m fert horrida iussa per auras Milicet is Superis labor est , ea cura quietor
Solicitat, neque te teneo , neque dicta refello . I,sequere Italiam ventir pete regna per undas.
Spero equidem mediis, si quid pia Numina pose sunt Supplieia hausturum scopulis , Θ nomine Dido
Saepe vocaturum: sequar atris ignibus absens: Et eum frigida mors anima seduxerit artus, Omnibus umbra loeis adero et dabis improbe
Audiam , haee manes veniet mihi fama sub imos. s. Abstracta sunt ingeniosa . & vivacia dicta rem aliquam complexa universe , & ab omni persona , & caussa disjuncta, & quasi abstracta, unde iis nomen factum . Pulcher rima plane, orationem ornant,atque audientes rapiunt; & argumentum aliquod ingredienti ;absolventi, perpendenti, alque evehere volenti sunt ac eommodata. Nimis tamen creabra in oratione non sint , ne fatigeqt au
dientes, qui id rei, & homini quasi appli-
153쪽
care debent, quod de toto rerum , aut ho. minnm genere djctum est, neve orationem obscurent , dum vix constat de qua re potissimum dicantur. Exemplo haec sint- Cic. pro Quinct. c 6. Nullum ineium es tam fan. dium , atque DIemne , quod non avaritia eomis minuere , atque violare soleat. Et x 4. Phil. c. . O fortunata mors , quae naturae debita pro patria est potismum reddita . Id. ibi. In fuga foeda mors es, in victoria gIOrioso . Hor. lib. 3. Od. 1 v. 17. Virtus repulsae neseia fordidae Ιntaminatis fulget honoribus, Nec sumit, aut ponit secures
Arbitrio popularis aurae. Virtus reeludens immeritis mors Caelum negata tentat iter via. Sen. Troad. act. a. sc. r. v. II. molanta n mo imperra eontinuit diu r Moderata durant equoque fortuna altius Ευexiι, ae Ievavit Bu
manas ver, Hoc se magis supprimere felicem
Ingeniosa dicta: sententiae: cogitata:
animadversa: eorumque iraestantia.
x. IN geniosum di ctum est elegans, ac sti. I tum ex verborum gratia, & vI est a tum. Itaque aut in verbi nitore, ac vi, aut in pulcherrimo , ac signatissimo epitheto, aut brevi figura , aut proverbi O, aut denΙ-que in brevitate, ac documenti etiam ullo litate ab ingenio accommodata, & ita pro-
154쪽
LIBER II. . x xposita ingeniosa die a posita sunt: ea vero mirifice animo sedent, assiciunt, rapiunt, ac persuadent, eo sortius, quo dulcius; atque ubique fere locum habent. Talia haec apud
Terentium . Oeeidi et interii : actum de me: reddidisti animum e exanimaras me et habeo te zteneo te 2 recipe animum ἔ non me e gier et Obtundis , etsi intellexeram: dum haec loquiturabit hora: spem pretio non emo: abi, nescis inisesea re homines: nihilne in mente es ρ ὰas operam , ut eum ratione insanias : quanti es sapere 1 Apud Ciceronem. Vide ne haereas: hoseere audebis p nimis urgeo ρ nihil profecto D. pis : beneficium latronum : obstrinxisti populum
religione : visne inspiciamus te a luero ' voeem in quaesium contulit: tempori cedere. Sal I. Con. Cat. c. I r. de Si Ila et Bonis initiis malas eventus habuis. Et c. 12. Quibus mala ab unis de omnia erant: Liv. l. s. c. a. Donum inimieorum veneno iIutum fore . Et I. I. c. I . DOeet sine viribus vanam iram esse . Catul I. ep. 22. Suus cuique attributus es error : Sed non videmus manticae quod in tergo est. Cic-
pro Lig. c. s. Si honesti , εω miferieordi menis eiο fatali Civir ealamitosi consultum esse veIIemus , hominis non esset refellere , ω coarguere
a. Ingeniosa sententia est praec Iari, atque utilis documenti brevis comprehensio. Igitur quae tantummodo documentum contirinent , etiamsi nemini ignotum, & quasi in medio positum , sententiae sunt, numquam sine aliqua laude acceptae; quae vero insigne saliquid, atque in rebus abditum aperiunt, ab ingenio excogitatum , & brevi comprehensum, ingeniosae sententiae sunt. Iis vero
155쪽
decet omne Scriptorum genus moderate ab . undet, ut audienti probentur, eique adjumento sint ad propulsandas humanae vitae calamitates. & ad perennem in terris, sempiternoque in aevo felicitatem consequendam et eamque ob caussam illae magnopere laudabiles sunt , quae ad humanas actiones peratisnent, tr quas agendo veI expetimus, vel deineIinamus ': omnium maxime illae praecellunt ,
is quibur ejus , quod dicitur , caussa appareι b . Prioris generis sunt istae . Ovid. a. Fast. v. at 7. Dii pia facta vident. Sall. Beli. Iug. c. 3. Frusra niti, neque aliud se fatigando
quam odium quaerere , extremae dementiae est . Ter. Hec. act. s. sco 3. Multa ex quo fuerint commoda , eius incommoda aequum est
ferre. Xenoph. de Instit. Cyri l. s. Arduum opus es recte impera=e . Id. de Re p. Laced. obedire maximum bonum est in Rep. militiae, crdomi Alterius ov. 1. Heroid. v.61. Quaecum que ex merito spes Senit, aequa venit. Vetus Poeta Aristoteli e commendatus . Ne immo rate odium msrt ii in pectore ferves. Agamemnon apud Sen. Troad. act. Σ. sc. E. V. 61. Magna momento obrui Mneendo Adiei r tu me
superbum , Priame, tu timidum Deis. 3. Ingem Ose cogitatum est praeclarum inis ventum ab ingenio exploratum, atque ingeniose propositum. Itaque generatim animi senissa, aut mentis conceptus sunt, quae aliquid non rude continent, ingeniose autem cogitatum illud, quod intuetur, reperit, atque
exponit insigne aliqui J, novum , mirabile,
. Arist. Rhet. l. a. c. 42. tex. som h. Id. ibi tex. s16. Ex interpr. Frane. Phil. Exinterpr. ejusd. c. Rhet. l. a. c. 62. r. FI
156쪽
LIBER II. 1 3 atque illud exornat. Talia haec sunt. Isocrates initio Panegyrici . Miratus saepe fumeos , qui celebritates , Indortim certamina instituerunt , quod quidem bonam eo orum ha. bittidinem ita magnis donis dignam iudicaverunt , at pro communibus commodis laborantiabus , ω μον animor sis apparantibus , ut aliis iuvare possent, bis nullum honorem impertiis rent. Cic. statim a. Phil. Quonam meo fato, P. C. fieri dicam , ut nemo sis annis vrginti Reip. hostis fuerit, qui non bellum eodem tempore mihi quoque indixerit ρ Id. 3. Tuscul. ineunte. Quidnam esse, Brute, ea sae putem ,
constemus ex animo O corpore, cor poris curandi tuendique ea lia quaesita sit arx ejus, atque utilitas Deorum immortaIium tuo ventioni consecrata , animi autem medicina nee tam desiderata sit antequam inventa , necram culta posteaquam cognita es, nec tam muIris grata , eis probata , pluribus etiam suspecta , si' invisa quod corporir gravitatem , dolorem animo itidieamus, animi morbum corpore non sentimus y Porsena Mutio Scaeis volae, qui ut patriam obsidione liberaret, ' necem ei molitus erat, deprehensus vero manum in ignem sua sponte injectam torrebat: Tu vero , inquit apud LiW- L x. c. 13. abi in te magis , quam in me hostiIia ausus: juberem te macte virtute esse, si pνο mea patria tanta virtus saret e nune jure belli liberum re , intactum , inviolatumque hine dimitto . Hor. I 3. v. 49. aurum irrepertum spernere fortror, Luam euere humanos in Mos Omne Derumtarapiente dextra. Pulchrum sane mortales avis rum facilius spernere, quam eo bene uti.
4. Ingeniosum animadversum t paullo pro G 4 sur
157쪽
fundius, quam cogitatum ; nam cogitatum etiam aliqua prima rei species esse potest , animadversum autem non nisi accuratius ex ea deductum est re altius reputata praeclarum , atque excellens inventum. Id qnoque mentis nostrae opus, si tantummodo documentum, inventumque aliquod contineat, erit cerinte animadversum, ingeniosum autem tum, cum plane excellens ab ingenio fuerit ex re pereensa quasi erutum , multo adhuc pulchrius, si ingeniose fuerit adornatum. Huin jus generis haec. Cic. pro Quinct. c. 19.
Moritur in Gallia QMinctius, ε' moritur repen tino . Heredem resamento reIiquit hunc P. suinctium, ut ad quem fummus maeror morore fua veniebat, ad eumdem summus honor quoque perveniret. Et pro Mare. c. r. IID qui dem Marcellus patriae a Caesare restitutus fructum omnis anteactae vitae bodierna die maximum cepit eum fummo eo ensu Senatus . rum praeterea iudieio tuo gravissimo, maximo . Haec est velut certa species primo
oblata & suo jure ingeniose cogitatum dice tur: hanc rem nunc Cic. perpendit, eX eaque pulchrum hoc deducit. Ex quo profecto intelligit, quanta in dato benesieto sis Iaur ,
cum in aeeepto tanta sit gloria. Ex . hoc ite rum aliam rem animadvertit: inquit enim. M vero fortunatus ille, eritis ex salute nos minor paene ad omnes, quam ad illum venis tura sis, raetitia pervenerit. Caes Bel. GaIolia. x. c. ix. Caesar de tertia vigiIta eum Iegionibus tribus et eafris profectus impeditor, O inopinantes regressus. magnam par
tem Heredem, Hereditatem, ex iisque orta, sine diphthonso scribit ex vett. libb. di sapita. Ald. Manut.
158쪽
tem eorum concidit: ita sive easu, sive conis filio Deorum immortalium , quae pars Civita. tis Helvetiae insignem ea lamitatem Pop. Rom. intulerat, ea princes poenas persolvit. Virg. 4, Georg. v. 2o3. de apum industria. Saepe etiam duris errando in eotibus alas ast ivere, ultroque animam sub fasce delere erantur amor florum, dr generandi gloria mellis.
Inopinatum: novum: mirabile: eorum
r. Nopinatum est, quod vel ex verborumst gratia, & forma, quibus. Proponitur, vel ex re ipsa, quae praeter consuetudinem contingat, hominum expectationem superat. Itaque unum inopinatum verborum, alterum faetorum dicam . Verborum inopinatum, eum simplex propositio, aut pronunciatum est, in eo positum est, ut sententia,& Verisba ipsa primo aspectu falsa videantur, inspicienti autem ea, & assequenti vera plane intelligantur , ac vera sint . Cum vero eRargumentatione dictum est, in eo tum est, ut ex priori propositione aut omnino contra Ilum, aut certe non illud expectaretur, ideoque illatio inopinata contingit. Id vero iis psum ab exemplis satis erit perspicuum . In . quit Virg. a. Aen. v. 334. Una salus victis aeuliam sperare saIutem . Hic primam Verborirum , ac rei faciem spectanti repugnans vi-ήςtur , ex desperatis comploratuque Troja
159쪽
ciam , ac vincendi vim ortam esse, vere enim comploratis rebus nullum est remedium; sed altius res inspicienti verum esse intelliis gitiir; cernit enim, nulla Troianis tuendae vitae spe existente nisi extrema in bello conanistibus, eos extrema conari debuisse, ut conatos sese ex hostibus partim obtruncatis, pamtem elusis servasse . Ubi vides ex pugna illa, quod paradoxum vocamus, cui inopinaintim nititur, rei illius, quae vere est, & rei, quae primo aspectu apparet, inopinatum oriari a quare tota industria , ut inopinata dicantur in eo est, ut ita animi sensa propo nantur, ut prima facie videantur non ve ra , aut certe repugnantia , vera autem sint accurate intuenti. Vides etiam nisi detur iopera , ut simul plane vera sint, inopinata inani specie inniti . Dicta inopinata & haec.
Liv. l. I. c. ri. Nee ostenderunt bellum priusquam intuIerunt. Darius ad Milites suos apud Curi, l. 4. c. 34. Effugit mortem quisquis contemserit. Sen. epist. a. Nusquam est qui ubique es. Factum vero inopinatum id apud HGIOdot. l. 4. quo Scythae in longinquam expeditionem prosecti domum deinde reversi servos dominorum omnia occupasse deprehenderunt, & domo armis prohibere ausos, atque aliquot praeliis infelicius cum iis gestis, hanc eorum princeps quidam pugnandi rationem suadet: Quid facimus, ait, eum nostris ipsorum sertis dimicantes Hasis , a rubusque omissis , Iumamus flagella, quibus
equor verberamus; nam , quoad vident nos arma habenter, arbitrantur se similes nobir, ubi pro armis verbera tenentes viderint tunc n
160쪽
LIBER II. Istros fervorse intelligentes , non perstabunt. Hac Seribae faetendum putaverunι , qua eκ re per
cus illi fugam eapesserunt . 3. Novum est, quod sensum aliquod , aut factum continet vel numquam auditum, aut per quam raro. Igitur nova dicunt, qui inu-litata in rebus sensa, nec imperitis ingeniis visa intuentes ea produnt, aut qui insolita laeta , nec communiter contingentia expωnunt, etsi etiam, qui non aegre obvia novo ordine , aut tempore , aut cultu dicunt nova dicunt; ego enim , inquit Cicero, crme saepe nova videri dicere intelligo , eum per vetera dicam , Ied inaudita plerisque φ . Haec etiam nova aliquando simplex pronunciatum, aliquando illationes, aliquando facta sunt. Singulorum aliqua sint exemplo . LIV. praef.
l. I. Quanto rerum minus, tanto minus eua
piditatis erat . Sen. epist. f. de Amico . FLadtem , si putaveris , Deus . Vetus Poeta apud eumdem epist. 94. Insuriarum remedium os ObIiois . Lucan. Beli. Civit. l. I. V. 7 Summisque negatum Sare diu. Paro Aristoteli commendatus sapientissimum tempus a pinpellanti, quod per ipsum cuncta discuntur, aeque igitur , ait, insipientissimum erit , quod sempore omnia dediscuntuν s. Nepos in Miltia de c. x. Ex pacto postuIat Miltiades, Mi sibἐωνbem tradant et illi enim dixerant , eum vento Borea domo profectus eo pervenisset , sese dedituros ; se aurem domiam Lbe sonesi babere . Cares , ω si praeter opinionem res ceciderat , tamen non dicto, fel feeianda fortuna rapti adversariorum , resistere ausi non sunt, atque ex infula demigrarunt. 4. Mi- . . In Br. c. q. b Vide Pallav. Tract. Stil. c. ιε. m. 3. ' Ex interpr. Lausi Valla