Camilli Nicolii ex cler. reg. scholarum piarum Rhetoricæ institutiones ex optimis latinis, græcisque scriptoribus quoad præcepta, & quoad exempla collectæ, atque illustratæ

발행: 1736년

분량: 531페이지

출처: archive.org

분류: 연설

241쪽

r 3 R Η Ε Τ. IN ST. Alii motus, qui in amorem referuntur.

x. A Mieitia es mutuus amor ex animorum , I eonsiliorumque confensione , ω Ionga consuetudine prosectus a. Ex vitae igitur, disgnitatis, fortunae, & studiorum similitudine orta amicitia , nam pares cum parrbus vi tere proo'rbio facillime congregantuν b , mois rum sanctitate alitur, augetur, & perseverat: praeclareque a Tullio dictum . nisi in bonis amicitiam esse non posse φ . Amici autem idem velle, idemque nolle d , omnia communia habent, immo amieus tamquam alter idem ., ac certe omnia alter pro altero suscipit, nec quidquam nisi honestum, nisi rectum alter ab altero petit, nec quidquam quod alterum laedat alter audet, quare qui Olim vere amiαcus semper amicus est et atque adeo bonorum amicitras neque omne aevum deIeverit f . Saiane plura verae amicitiae complexus est Hor.

Cur me querelis exanimas tuis yNee Diis amicum es , nec mihi , te prius obire , meeenas, mearum Grande decus , columenque rerum . in te meae si partem animae rapit Maturior vis , quid moror altera , Nec carus aeque , nec sup rstes Integer y illa dies utramque

242쪽

LIBER III.

Dueet ruinam e non ego perfidum Dixi saeramentum ; ibimus , ibimur, Utcumque praeeedes , supremum Carpere iter eomites parati .

a. Admiratio est in alienae virtutis amplitudine veluti defixio cum benevolentia coninjuncta . Ergo ex alienae pulchritudinis, copiae, sapientiae , sanctitatis , animi praesentiae magnae , inusitatae, novae , aut certe cuin mulate tum cognitae excellentia excitatur. Admirantes sunt rei magnitudine attoniti , stupentes, in eo, quod mirantur, toti Occu. pati, dum huc atque illuc avolant, ad ejus semper laudem, recurrentes , & majorem etiam reputantes. Notae autem sunt frontem contrahere , Ore ac vultu haerere, exclamare, mirifice efferre. Cic. pro Leg. Man. e. s. de Pompejo . Vident Θ fentiunt Deit -- siri unum virum esse , in quo summa sint omnia

Hunc audierant antea , nune praesentem vi dent tanta temperantia , tanta mansuetudine , tanta humanitate, ut beatissimi esse videantur , apud quos ille diutissime commoratur . Dido 4. Aen. U. 1 a

Quis novus hie nostris Deees: sedibus hospes Quem sese ore ferens quam forti pectore ,

armis pCredo equidem, nec vana fides, genus esse Deo

rum ἔ

Degeneres animos timor arguit: heu quibus

ille Iactatus terris quae beIIa exhavsta eanebat p3. Gratia est alienae benevolentiae diligens conciliatio: quare ut savor bona alteri, ita gratia sibi amat. Alienae autem potestatis, sapientiae, sanctimoniae, clementiae, Omni Sis

243쪽

que virtutis commendatione maxime conciliatur. Itaque honoris usurpant, atque a Diarunt saepuis, quam hominum nomina quialter tu S gratiam captant, quod fere in omni rerum e X Oraio . Cic. pio Mil. c. a. Adeste ani mi; Iudices: nam si umquam de bonis ae fον. ribus u ris , si umquam de bene meritis Civibus potessas obrs iudieandi fuit . hoe profecto

tempore eam potestatem omnem hab iis, ut Ilais ruatis , utrum nos , qui semper vestrae auctoritati ded ii fuimias . f myee miseri lugeamur, an diu vexati a perari us ἐν C vibur al1quanodo er vos . ac vestram virtutem , furentiamque recreemur . Ilioneus Didoni I. Reneid. V. 329 O Regina, novam eui condere Iupiter urbem , Iuli tiaque dedit gentes frenare fiaperbas sTroes te mUeri , ventit marra omnra vect , Oramus , probrbe infandos a navrbus ignes e Parce pio generi, propius res aspire u

stras a

4. Ingenuitas est aperta , & vera mentis suae , omniumqtie consillorum significatio . Ex integritate , rectique conscientia . bina alimrum Opinione, laudum , approbationis, praeisiniorum spe erumpit. Ingenui nulla re tre- p di sunt , tranquilli , securi , nullius rei simulatores: eorumque Oratio a verbis rein busque aperta. Lepide ille apud Ter Eun. 'act. I. st a. Possum tacere ρ optime. Quae meis ra audivi taceo , ω eontineo optime . Sin falsum, aut vanum , aut fictum est . eonirnus palam est - Plenus rimarum sum , hae a que ilιae perfluo . Proin tu tarer, si vis. vera dictio. Cic. pro Arch. c. r. in id libent rus Deraistis, jam me vobis , Iudices , indieabo , cis de

meo Distiiroo by COOste

244쪽

LIBER III. 18r

meo quodam amore glorrae nimis aeri fortasse , verumtamen honesto vobis eιnsitebor ; Omquas res nos in consulatu pro unt Persa Rep. geo us, attigit hie versi rus atque anthoavit; quibus auditis bune ad perflendum hortatus sum :nullam enim virιus aliam mercedem laborum pe Freulorumque desiderat praeter hane laudis , Θ gloriae, qua quidem detracta quid est quc d in hoc tam exiguo vitae euνriculo γ tam brevitantis nos in laboribus exereeamus '

Odium: ejus caussae: mores: notae:

oratio.

C A P. V. 'ODium est ab homine, aut re abhorrens

animus , eorumque improbitati mala cupiens. Quoniam vero Odium animo pleis mitur, atque alitur saepius, quam palam proditur, ut ira , atque adeo diu manet, & ab re confirmatur, ideo dicitur inveteraιa ira a . Nec semper est malum, est enim etiam honestum & hoe ervile odium , quo omnes imis probos odimus b. odii plane insignia haec Cic. in Ps s. c. 10. de eo & Gaianio . Neque vero ego , si umquam vobis mala precarer, morbos, aut mortem, aut erueiatum preearer: foristianae ista tela funi, non eulpae ; supplicium autem es poena pereati. Quae est igitur po na ' quod supplietum p quae erucer His go rebus pastor, his delector . his perfruor , quod de vobis bis Oedo Urnatur non feeus ae de reterramis bombus, quod vos Equites Romani ,

M 3 quod

a Cic. s. Tusc. c. s. h. Id, pro Mil. c. 3.

245쪽

28x quod nemo Civis es , qui modo fe Civem esse memi. nerit, qui vor non oeulis fugiat , auribus reis stuat, animo aspernetur , recordatione denique ipsa confulatus vestri perhorrescat: baee ego semis iper de vobis expetivi , haec optavi, haec precatus fum . 2. Itaque oritur atque inflammatur odium ex aliena arrogantia, ex illatis injuriis, ex importata pernicie , eX nocendi animo, ex pervicacia in errore, ac maleficio . ac propterea in odium rapiemus, si quod malorum μ. perbe, perfidiose, erudeliter, considenter , malitiose , flagitiose factum proferemus . odii plena, eX iisque caussis haec Bruti Tarquinios urbe

eiicientis Liv. l. r. c. sy. Habita oratio de vi Sex. Tarquinii , de Lueretiae miserabili eaede;

addita superbia ipsius Regis, mi feriaeque Θ Ia.

bores pubis in fossas eloacasque exhauriendas demersae ; Romanos homines victores omnium circa populorum opimes, ae Iapicidas pro beLiatoribus factor, indigna Servii TuIlii Regis memorata eaedes: Θ invecta eorpori patris ne. fando vebicula fia, invoeatique uisores Pa

rentum Dii .

3. Restinguitur vero odium ultro conceptum, aut inique inflammatum , ea non inesse quae jactata , & credita sunt, iurgia , tumultus, ruinas ob oculos ponendo, patriae, hominis cum homine caritatem , divini Numinis voluntatem, positae simultatis, & dissimulatae contumeliae gloriam commemorando, iniuriae poenam deprecando, aliis meritis condonari rogaudo , ut humanae memor conditionis ode. ris ut amaturus u. Praeclare plebis in Patres odia a. Auct. ad Heri l. i. e. s. b.Vide Manut. in hoe proν.

246쪽

LIBER III. I 83 odia sedant Valerius & Horatius Legati apud

Livium l. 3. c. 33. Irae vesrae magis igno. feendum , quam indulgendum es , quippe qui erudelisatis odio in erudelitatem ruitis , oe prius

paene quam ipsi Liberi sitis , dominari iam in

adversarios vultis . Numquamne quiescet ccvitas nostra a suppIiciis aut Patriam in pleis bem , aut plebis in Patres ρ Seuto maris vobis, quam gladio opus est . Satis superque humilis es qui iure aequo in civitate vivit, nee inἀferendo injuriam, nee patiendo . Etiam siquando metuendos vos praebituri estis, cum recuperatis magistratibus iudicia penes vos erunt, de capite nostro fortunisque , tune ut quaeque causa erit, satuetis, nune libertatem repeti satis es .

. odio flagrantis indoles est obscura sae. pe, latens, ac dissimulans, in abominando autem , vexandoque inimico sane constans, ac nocendi tempora expectans; invisi hominis vultum intueri, ac nomina audire non se rens; facta vel praeclara atterere, peccata vel levia amplifieare solita, minimum purgare, aut laudare, ut alter vere labefaciat, damnet, premat. Qui honeste oderit ita imis probitatem odit, ut ea sublata homini amucus statim sit futurus. Prioris illius moris e Dfigiem Iuno Veneri exhibet Io. Aen. v. 63. Quid me alta silentia euis

Rumpere, obductum verbis ouuare dolo. rem paenean hominum quisquam , Divumq; 'betis Bella sequi, aut binem Regi se inferre Latino ItaIram periis fatis ancto νbus f esto Cassanarao impuUus furiis . Niam Iinquere

castra Horraφi sumus, aut vitam committere Ne ntis

247쪽

Quis Deus in fraudem, quae dura potentia nostra Egit λ ubi bie Iuno, demis De nubibus Iris Tu potes Aeneam manibus subducere Graium

Proque viro nebulam, o' ventor obtendere ina. ness

Et potes in totidem classem convertere NImpha σοῦ Nos aliquid Rutulos contra iuvisse nefandum paeneas ignarus abes : ignarur ω absis. Me duce Dardanius Spartam expugnavit adulter pTune decuit metuisse tuis r nune fera quereIis Haudiustis assuetis , O irrita iurgia iactas s. Plura sunt odii signa: nam ex eo fagrant , ω micant oculi, multus Ore toto rubor , exaestuante ab imis praecordiis sanguine, Ia bia quatiuntur , dentes comprimuntur , gemitus mugitusque , fermo praeruptus , compressae saepius manus, totum concitum eorpus , foeda visu ω horrenda facies , quae istorum facta, aut orationem ingredienti accommoda. te attinguntur. 6. Oratio denique est vehementissima, omni rerum , ac verborum asperitate , & contume. liis plena, propria nomina fugiens, vulgaria,& contumeliosa ingerit. Locupletissimus te. stis Uirg. xx. Aen V. 376. Talibus exarsit dictis violentia Turni: Dat gemitum , . rumpitque hanc imo pectore

vocem a

Laeta quidem semper , Dranee, tibi evia fandi Tunc eum bella manus poscunt , Patribusque

vocatis

Pria

248쪽

LIBER III. I 8s Primus ades,sed non repIenda es Curia verbis. Imus in adversos λ quid cessas ρ an tibi Mavors Ventosa in lingua , pedibusque fugacibus

istis

Semper erit pPujus ego aut quisquam merito foedi epulsum Arguet , Iliaeo tumidum qui ereseere Tibrim Sanguine , ε' Evandri totam eum sirpe vi debit Procubuisse domum , atque exutos Arcadas adimis pestilla fatus bello eapiti eane talia demens

Dardanio , rebusque ruis: proinde omnra magno Ne eessa turbare metu, atque extollere vires Gentis bis victae contra premere arma Latini .

Non erit auxilio nobis AetoIus , ct avi rat Messapus erit.

Motus ex odio profecti.

x. Nimicitia est a certis hominibus ab horis I rens, atque iis nocere cupiens animus; sive ex ejus praecipuo effectu, inimiditia essira uleiscendi tempus expectans R. Eadem Pro pe omnia ei conveniunt quae odio, tam quam parentis propria in sobolem derivata. iEx inimicitia, ne Annibal Imperator crearetur

Diomedes Arporum ἰn Aetolia Rex Virg , Hor. , Hom. strenuissimus descriptus , a. Cic. 6. Tusc.

249쪽

retur eontendit Anno Annibali aversae s ctionis princeps apud Liv. l. o. c. 3. An hoc timemus, ne amilcaris filius nimis sero imperia immediea , ω regni paterni speetem videat ps erius Regis genero hereditarii sint νeIicti exercitus nostri , ejus filio parum mature serviamus p ego sum iuvenem domi tenendiam sub legibus , sub magistratibus docendum vivere

aequo iure eum Civibus censes et ne quandoqtie parvus hie ignis incendium ingens exsufestet . 1. Malevolentia , seu malignitas , est ad anteri nocendum natura promtur anrmus etiam

sine fui emolumento . Itaque ex ingenio im. probo, ex aliorumque bonis, malisque facultatem arripiens omnia inimice aperit, inique criminatur, laede molitur, ut opprimat, aut atterat. Non aliusmodi haec Catilinae oratio apud Sall. Con. Cat. c. xl. Quis morta Iium , eui virile ingenium es , tolerare potest , illis dioitias superare , quar profundant in exin fruendo mari , ω montibus coaequandis , nobis rem familiarem etiam ad necessaria deesse ρ Π.Ds binas, aut amplius domos continuare, no bis larem familiarem nusquam ullum esse si .gna , toreumata emunt, vetera negligunt, nova diruunt, alia aedimant, omnibur modis pecu niam trabunt, vexant ι nobis es domi inopia , foris aes alienum , mala res, spes multo asperior , denique quid reliqui habemus praetermiseram animam 3 Quin igitur expergiscimini En illa, quam saepe optastis , libertar, divitiae, decus , gloκia in oculis sita μυι 3. Contemtus est alienae vilitatis impatiens irriis

' Exsuseito, exsupere, similia seribenda monet Manut. in orthogr. ut integrum Ictineatur composicum sa. Lexic. Crusc.

250쪽

LIBER III. I 27 irrisio. Itaque a generis, vitae, factorumque

studiis excitatur, non a scelere, ex eo enim est odium, aut ira. Contemnentes nec vultu ,

nec alloquio despectos homines dignantur , suferbe, imperiose , regie abire, agere, pati ju-ent,majora viribus de se jactant, aliena inique

omnia interpretantur. Quare, cum ultro, aut ex superbia alii contemnant, ex meritorum magnitudine , ex mutua hominum cum hominibus caritate tuenda , & divini Numinis ultione impendente emendandi sunt . Prioris generis . hoc Cic. in Pis. e. s. Ego sius pecuindis , ac putidae canis consilio , aut praesidio niti volebam. Consulem ego tum requirebam, Consulem , inquam , non litum quidem , quemis Boe animali invenire non possem, qui tantam Reipub ea ram gravitata Θ eoninio tωeretur , fed qui tamquam truncus atque stiper , si fletisset modo , po et fustinere tamen ritu. Ium confulatus . Et ibid. c. i. Non enim nos σοIον i se fervitis , non pilosae genae, non dentes putridi deceperunt. Pauci tua ista Iuttilenta vitia noramus, pavet tarditatem ingenii , stuporem deis

bilitatemque ι intiae: numquam erat audita οὐκ

in foro , numquam pericutum factum coninii. obrepsisti ad honores errore hominum , commendatione fumofarum imaginum , quarum simila habes nihiI pνaeteν eolorem . Is mihi etiam aDνiabitur omnea magistratus sine νυussa esse asseestum y Alterius hoc Trojanorum i. Aen. V. 346. Si genus bumanum , ω mortalia temnitir

in sperate μοι memores fandi,atque nefandi. 4. Invidia est ex aliena felicitate aegritu. do de dolor, inridetur enim praestanti 'ren' illus

SEARCH

MENU NAVIGATION