Camilli Nicolii ex cler. reg. scholarum piarum Rhetoricæ institutiones ex optimis latinis, græcisque scriptoribus quoad præcepta, & quoad exempla collectæ, atque illustratæ

발행: 1736년

분량: 531페이지

출처: archive.org

분류: 연설

251쪽

lique fortunae , opibus. honoribus, laudi, faustitati, praesertim si intolerantius se iactent b,

aut superbius commodis, quae non sint Siri te partas. Invidi suis iuxta oue alienis commodis contabescunt. dum aliena improbo an iis mO intuentur . & maiora saepe quam sint, sua vero minora putant . . Hinc pallor, mactes , livor in vultu ; in animo a quare, Quoniam acer rimur est longe omnium invidiae moIus . non minus viritim opus est in fedanda inord=a d tum ergo ostendendum est magno illa labore, magnis periculis esse parta , nee ad tuum eomismo aum, sed ad aliorum ese ecllata η. & ne se conficiat , nam seut rubigo ferrum , ita invidia invidos tonsumit f. Torquitur in v I - , dia maxime alienas laudes audiendo, & prae- :mia intuendo. Mart. l. 6. epig. 6 I. Laudat, amat , eantat nostros mea Roma libellaret . Meque sinus omnis . me manus omnis habet . Ecce rubet quiaam , pallet , stupet . Uritas, odit.

Hoc volo : nune nobis ea mina nostra placent .

s. Severitas est gravissima omnis improbe facti aut impediendi , aut plectendi voluntas. Ex bene instituto naturae habitu creatam cDin. munium legum tuenclarum, tranquillitatis seria vandae amor accendit. Severi facta , non ho. mines intuentur, praemia aut poenas ibi illa. turi, ubi virtutem reperiant. Hoc tristi &severo ingenio Torquatus victori, spoliisque hostilibus onusto filio , ac dicenti apud Liv.

I. 8. e. 7. in me omnes , Pater , tuo sanguis ne ortum vere ferrent, , provocatus e Mesrra baee

DOIia capta ex hoste caeso porto s quandoquiis

dem1

a. Eic. t. de Orat. e sa. b Id. ibi. e. Id. ibi. d. Id. ibi. e. Id, ibi. f. Laert. l. s. in AntiMi.

252쪽

LIBER , III. I 89dem, inquit. tu Tite Manli neque imperrum

consulare, neque masestatem patriam veratus adversus ed/ctum nostrum extra ordanem in

botrem pugnor se γ quantum in te Iur ι dasciplinam iniιrrarem solviar, meque in eam ne cessitatem adduxisti . ut aut Reip- mibν . aut mei , meorumque obliυ frendum sit, nos tot iurnostro delicto plectemur , quam Re p. tanto suo damno nostra pereata lua ι . triste exempItim , sed in posterum salubre iti ventuti erimus. I Dctor , deliga ad palum . Exanrmati omnes metu mI gir quam mod stia quievere . 6 Crudelitas, sive immanitas est Ufera vis an mi nimium errata plectens , nimiumque injurias uterfrens s. Nuinquam alenda . licet enim plectenda flagitia sint , ne ceteriq in maleficia i r rumpani, tamen est ultristendε ω punien d 3 modus b. Itaque ab humanitatis sensu , ab hominum natu ia, a di, ini Numinis metu sedanda est, aut certe castiganda. Non mediocri hac immanitate Tullus Romanorum Rex in per fio iam Dictatoris Albanorum apud Liv. l. l c. 28. Meti Fusf ti, inquit, si ipse discere posses ficem , ae foedera servare . vivo tibi

ea diserptina a me adhibita esst s nunc quoniam itium insanabile ingenium est , tu tuo suppileto doce humanum gentis ea sancta cre dere, quae a te orolata sent . in Ctιων pauIIo ante an rmiam inter Fidenatem Romanamque rem aneipitem gessit, ria sam eo ut passim distrabendum dabis . Exinde duabus admotri quadretis. in eurrus earum drstentum 1 Iletat Metium et deinde in diversum iter equi conei rati laeeram in utroque eurru corpus , qua in . haeserant vine ulis , membra porrantes , aver tere omnes a ranra foeditate vectaculi oculos.

Desiis

a. Lexie. Crnse. h. Cic. r. Disc. c. tr.

253쪽

Desiderium: ejus ea fae: indoles:

notae: oratio.

C A P. VII.

a. π Εsiderium est motus in bonum procul politum, diu optatum, & quaesitum, cujus comparandi aliqua spes affulgeat. Praeclarum hoc Regii vatis Psal-34. v. 6. sempi.

ternarum rerum contemplationem cupientis. Ouis dabit mihi pennas sicut columbae , es' v Iabo , ω requiescam

a. Desiderium inflammant boni amplitu. do , idonea ad illud facultas , honestas, utilitas, facilitas, atque etiam ipsa dissicultas acri vi superanda , pulchritudo, decus, gloria, sanctimonia, ac denique ipsa boni pri.

vatio, & indigentia. Virg. ecl. 4. v. 32. Aspice venturo laetentur us omnia saeclo. O mibi tam Iongae maneat pars ultima vitae , Spiritus 9 quantum sat erit tua dicere facta. Non me carminibus vincet nec Thracius orispheux sNee Linus, huic Mater quamvir , atque huic Pater adsit. 3. Si restinguendum sit desiderium, aut non bona ea inesse , quae alter opinetur , aut fieri non posse ostende, ut ea consequatur, quae in votis habet. Hor. Carm. l. I. Od. 4. Rempublicam, seu Brutum, & Cassium civile bellum reparare cupientem deterrens. o navis referent in mare te novi Fluctus et o quid agis p fortiter occupa

Portum : non me vides , us

Nudum remigio Iatur, Et

254쪽

LIBER III. 19 g

Et malus eeleri saucius afrieo , Antemnaeque gemant ae sine funibus

Vix durare carinae

PQ t imperiosius Aequor mn tibi sunt integra Iintea, Non Dii qtios iterum pressa voces mala. Quamvis Pontica pιnus , Θιva filia nobilas, Iactes fir genus, O nomen inutile . Nil pictis timidus naviι a puppibur Frdit e tu , ns υιntis Debes ludibrium , caνe4. Desiderantis mores sunt, ut Omnia cupiat , omnia sibi polliceatur, nec satis peri. cula, & dissicultates, aut suas vires ad Ueristat, cupientes enim admodum in prospiciendo , intuendoque accurati non sunt, sed in Votis audactores, abunde meritorum , & virium sibi inesse , aliorumque beneficent tam rati affuturam. Plato Stella metis sellas dum fuspieis ipse utinam sim caelum , oeulis ut te pluribus aspieiam . s. Desiderii signa, & notaei, unde se pro dit, sunt irrequietus animus , & impatiens, vigiliae, vota, suspiria, audacia, fastidia,& in bonum mente & cogitatione comprehensum immota spes & tanquam a rixa . oratio autem alacris, & culta pollicitationum, repetitionum, exclamationum, vehementis. simarumque omnium rerum plenissima. Virg I Ren v A . Iamque rubescebat stellis aurora fugatis , Cum procul obseuros coIles, humrtemque viis demus Italiam , ItaIiam primus conelamat Achate ,

Italiam laeιo Iocii clamore salutant.

255쪽

Motus ad desiderium pertinentes.

C A P. VIII.

s. A Dulatio est verbis, aut factis contra veritatem homini oblata laus , cr graritimatio R, seu turpis vitae quotidianae conis Detudo . quae adulatori condueatb . EX animi improbitate, levitate, iniqua consequendarum utilitatum cupiditate , atque ex inani impro bis displicendi timiditate orta tollitur ex ipsis adulationis incommodis , nam adulator bellua pessima , iis calamitas maxima es c : hinc praeclare dictum , odio habe adulanter aeque atque decipientes , utrique enim crediti ere dentem laedunt d Adulator aequa iniqua commendat, vera tegit, salsa adhibet, cum aliis quo inambulans viden , ait, ut omnes in te oculos eonvertunt ex vestimentis flosculoreximit, in os laudat, dicenti plaudit , ubi finem disendi feeerit dictum benes aeelamate. Vere adulator ille apud Ter. Εun. act. a.

sc. a. Est , inquit, genus hominum , qui esse

primos se omn3um rerum volunt , Nec sunt ἔεοι confector s hisce ego n/ n paro me ut rideant, Sed his ultro arrideo, eorum ingenia admia

νον, uι Quidquid dieunt laudo ; id rursum , si negant, laudo id quoque . Negat quis , ne go ὲ ait, G. ἔ postremo imperavi egomet mihi Omnia assentari; is quaesus nune es multo

uberrimus. 1 Ae- a. Lexic Crusc. b Theophr. Morum suem librum alii inscripserunt Characteres, cap ex interpr. Casauh. C. Plat. de Regno ex intcrpr. Ficini. d. Isocr. ad Demon, ex interpr. Agric. e. Theophr. ibi.

256쪽

a. Aemulatio est alienae virtutis conseis quendae acris contentio . Igitue eam viri tis amplitudo , laudes, honestas, praemia ex citant, ac restinguunt ea ipsa aut desiderata, aut temere expetita . Aemulator autem magnam mus est, animo fidens, nihil intentatum omittens, impatiens dum illam, aut parem gloriam adipiscatur. Virg. o. Aen. V. I97. Obsupuit magno laudum perculsus amore Euryalus, simul his ardentem astatur amicum et Mene igitur foetiam fiammis adjungere rebus Nise fugis p solum te in tanta pericula mit tam pNon ita me geniιor bellis assuetus inbellex

Argolicum terrorem inter , Trojaeque labore Sublaium erud/it e nec ieetim talia gessi Magnanimum AEnean fata extrema feeutu Mi hic , es animus Iucis contemtor, Θ istum Ωur vita bene eredat emi, quo tendis, honorem. 3. Arrogantia ', non hic temeritatem accipio ses cum quis ea fuscipit, aut ea expetit, quae fa cultatem ebur superant a et quare etsi virtuti Saliquo sti dio incensi , ne maiora viribus ac factis suis velint, nec sibi polliceantur, ar. rogantes admonendi & castigandi sunt. Pulchre Cic. Divin. in Uerr. c. 8. Tu veνo, C e citi, quid potes ρ quo tempore , aut qua in re non modo sperimen reteris aIiquod dedisti; fedi tute tui perieulum fecisti y In mentem tibi non venis, quid negotii βιι caussam publieam fusi-neνeρ vitam alterius totam explicare atque eam non modo in animo Iud eum , sed etiam in oculιν, conspectuque omnium exponere Sociorum salutem , commoda provinciariam , vim Iegum ,

gravitatem iudieiorum defendere P. N 4. Ze- Praesumtio minus latine aliis dicta. a. Lexic.Cruse.

257쪽

4. Zelotypia est aegritudo ex eo, quod alter tioque potiatur eo , quod ille concupierit a. Ex bono illa aut honesto & nobili, aut it liberali habet nomen , indolem , vim . Ubiisque trepidi , suspiciosi , mira sane , & incredibilia excogitantes, ac se ipsos torquentes qui hoc motu aguntur , quod vultus, Oculorum, corporis jactatione, lacrimis, pallore produnt. Virg. s- Αen. V. 137 Una ambae , iunctisque feruntur Frontibus, ct uvae sulcant vada falsa ea α

Iamque propinquabant scopulo , metamque te nebant, Cum princeps medioque Gyas in gurgite vi. Eior Rectorem navis compellat voce Menoetem. Quo tantum mihi dexter abis hue dirige eursum;

Littus ama, O laevas fringat sine pati

muta eautes et

AItiam alii teneant. Dixit e sed eaeea --

noetes

Saxa timens proram pelagi detorquet ad undar o

Quo diversus abis iterum , pete saxa --

noete , Cum clamore Gras revocabat ecce cloana thum

Perspicis insantem tergo, propiora tenen

tem .

Ille inter navemque Grae , seopulosque D

nantes

Radit iter laevum interior , subitusque pris-

rem Prae. Cie. ε. Tusc. c. s. Di iliroo by Coo le

258쪽

LIBER III. 10sPraeterit, metu tenet aequora tuta reliciis . Tum vero exarsit iuveni dolor ossibus ingens ,

Nee lacrimis caruere genae.

3. Ambitio est immodica honortim, atque in ceteros auctoritatis cupiditas a. Eam cupiditatem propriae facultates altius reputatae intus inflammant, foris vero laus, honor, &paria ad praeclare agendum adducunt et quare licet ipsa vitium sit ambitio, frequenter tammen causa virliatum est h. Ambitiosi homines blande alloquuntur, prehensant, salutant e OS, a quibus evehi possunt, ceteros despiciunt . Sedatur vero ea non inesse, aut minora esse quam creduntur, ostendendo. Sall. Bel. Iug.

c. 68. Marium consulatus ingens cupido agita, bat. Metellus mirari ejus consilium a peν ami citram monere, ne tam prava rnciperet, neu super fortunam animum gereret: non Omnia

Omnibus evienda esse e illi . res fuas fatis placere debere et postremo ea veret id petere a Pop. Rom. quod illi jure negaretur ἀ4 Superbia est propriae magnae excellentiae immodica aestunatio . Superbi se magni sice circumspiciunt, gloriose jaetant, nec raro modeste de se dicunt , aut praeclare sua atterunt, ut teteri eos vere in caelum laudibus ferant. Sed Seqωitur stiperbos ultor affergo Deus s. In specimen haec habe. Caes. Bel. Gal. l. r. c. 36. Ariovistis respondit , jus eo fe beui, ut qui vicissent , iis, quos vicissent, quemadmodum vellent , imperarent f Pop. Rom. non ad alterius praescriptum , sed ad suum a bitrium imperare consuesses si ipse Pop- Rom. non praescriberet, quemadmodum suo iure uter N x tur

259쪽

tur, nos oportere se in suo sure impediri ; -- dui si in eo non manerent , quod convenissent , longe iis fraternum nomen Pop. Rom. a futuis rum ; quoi sibi Caesar denuneraret se Aeduo. rum iniurias non neglecturum , neminem fecum sne sua pernicie contendisse; cum vellet , con grederetur . Id ei uia. Bel. Gal. l. 7. c. E9. Vercingetorix cobortatus es Dos , ne se admodum anrmo demitterent, neve perturbarentur ineommodo; non virtute , neque acie vicis

Romanos , fed artificio quodam , ω Dientia oppugnationis s id tamen ineommodum Is releria ter maioribus commodis fanaturum , suaque diligentia uniam eonsilium totius Galliae effecturum, cuius eo ensia ne orbis quidem terra,rum post obsistere . s. Avaritia est immoderatus habendi amor,& sordidus rerum usus, quas habent. Igitur animi infirmitas, & improbitas ejus causisa est , omne autem facinus ex ea proficiscitur: nullum , enim incrum tam sanctum est , quod non avaritia violare soleat 3 . Ex his ergo admonetur , nisi tollitur, & ex temperantiae ac li beralitatis laude. Praeclare ab ea revocat Tibull. l. I. Cleg. I. Divitias aIius fulvo sibi congerat auro , Et teneat euit ι jugera magna soli . Quem labor a uus vicino terreat hoste ;Martia eui somnos classica pulsa fugent . Me mea paupertas vitae traducat inerti , Dum meus a uo lueeat igne focus. Non ego divitiar patrum , fructusque requiro , Quos tulit an:iquo condita messis avo.

Parva seges fatis es .

a. Cic. pro Quin h. c.

260쪽

LIBER III.

Horror: horroris caussae: indoles:signa:

oratio.

r. F Forror est a grandi, imminenti, & mPTI gnopere execrato malo aversio, ut nullo umquam pacto admissum iri appareat.

Megara apud Sen. Herc. Furis act, 2. sc. s. v. 36. Egone ut Parentis Ianguine aspersam manum, Fratrumque gemina eaede contingam ρ prius Exstinguet ortus , referet ore us diem :Pax ante fida nivibus , O flammis erit. r. Oritur itaque ex ingenti, & per icioso malo, quod immineat. aut certe posset nos petere, eX magna turpitudine; eX bonorum 1actura, e3 servitutis, aut interitus periculo . Ex iis vero abhorrentes homines parati sunt omni contentione ea propulsare , delere, aut quidem fugere, & mori citius, quam admittere, aut pati. Insignia haec Scipio. nis post Cannensem cladem, ne aut paX,

aut conditiones cum Annibale inirentur,averissantis apud Liv. I. ax. c. 33. Consultantibus de summa rerum nuneiat P. Furius perditam eornem fovere et desperatam eo loratamque rem esse publicam et nobiles quosdam iuvenes mareae naves spectare, ut deserta Italia ad Regum aliquem ιransfugiant: quod malum tam atrox Seipio aversatus iuvenis fatalis Dux bujusce belli stricto super eonfultantium capita g Iadio ,eκ mei animi sententia, inquit, iuro et Remp. non deferam , neque alium Civem Romanum

SEARCH

MENU NAVIGATION