장음표시 사용
281쪽
na animus , quo nec se in adversis casibus demittat, nec in secundis desipiat. Exanimi celsitate ,& cumulata humanarum rerum eo. gnitione oritur , iisque ipsis incenditur. Quam ob rem moderati adversa serunt, si pressi sunt.& veren ur, si beati; secunda vero & spe. rant, & moderantur, temperate sentientes de se, benigneque ceteros alloquentes, & miseris ubique praesto sunt. Non usitatum hoc Sysigambis Darii Matris perhonorifice a vi
ctore Alexandro acceptae apud Curi. lib. 3. c. 14. Rex , inquit, mereris, ut ea precemur tibi, quae Dario nosero quondam precatae fuismus , ω dignus es , qui tantum Regem no felieitate solum , sed etiam aequitate superaveris. Tu quidem Matrem me , ω Reginam vocas , fed ego me tuam famulam esse consiteor . Et pra teritae θνtunae fastigium capio ,
O praesentis iugum pari possum.
Spei caussae: mores :: oratio.
r. Q pes est motus in bonum arduum magno
o virtutis conatu comparandum, si ve expectatio boni a. x. Spem excitant boni magnitudo, atque honesta, , laudum amplitudo, naturales ad illud facultates, sociorum, amicorumque praesidia , rerum cognitio , & experientia, periculorum, ac dissicultatum contemtus, divini Numinis magna , & sancta conantibus prata
sentia, & promissa, & saepe ipsa rerum dis.
282쪽
LIBER III. 129 fleuitas, & prope desperatio . Egregie in spem
victoriae milites suos erigit Darius apud Curi. I. 4. 34. His dier , inquit , imperium , quo nullum amplitis vidit aerar , aut finiet. auo constituet. Iam non de gloria , sed de saluto , O quod saluti praeponiιis, de libertate purignandum es, Uindieate ab ultimo ded)core nommen , gentemque Persarum . Ite a latres , ω spe pleni , ut quam gloriam ace sis a Majoribus vestris . Posteris relinquatis . In dextris vestris iam libertatem , opem , spem futuri temporis geritis - Effugit mortem quisquis eontemseris rimidissimum quemque consequitur.3. Sperantis mores sunt, omnia audere,
omnia sibi polliceri, promto animo, ac vi. ribus fidentes esse, mirae sortitudinis indieia praeseserre, sperata animo semper agitare, ea vigilantes dormientesque repetere,adesse quae sperant fingere, angi, nam spem metus sequiatur 3, timorem tegere, ac dissimulare , nee an fieri possint, aut sutura vere sint, satis advertere, impedimenta contemnere. Spei si .gna sunt vultus, oculi, tota hominis facies praesestiens, atque exultans. Deniqne oratio suavissimi ornatus , blandissimarum imagiis num , magnificarum rerum, ac pollicitatio is
num plena . Non pauca eorum continet Cie. h. Catil. c. 23. Haec omnia sic agentur, Quiriates, ut res maximae minimo motu, perieuia sum inma nullo tumultu , beIIum intes inum , ae domesticum, post hominum memoνiam erudeIURmum , ω maximum , me uno togato Duce , crImperatore sedetur , atque iIlud profecto perficiam, quod in tanto , ω tam insidiose bello
vis optandum videtur, ut neque bonus quisequam a. Sen. epist. F.
283쪽
quam interear, paucorumque poena vos omneae
jam saloi esse possitis, quae quidem ego nequσmea prudentia , neque humanis eonsiliis mus polliceor vobis , Quiriter , fed multis , O non dubiis Deorum immortalium signifieationibus qui praesentes suo numine , atque auxilio sua templa ,l atque urbis tecta defendunt.
Alii motus ex spe profecti. C A P. XIX.
x. Iducia est certior, alacriorque consev quendae rei expectatio . Eam moventae preale serunt eadem quae spem, sed certiora , propinquiora, & maiora omnia. Fidueiae plena haec Turni oratio Io. Aen. U. LT9Quod votis optastir, ades, perfringere dextra t- In manibus Mars ipse, viri s nune conjugis
Quisque suae , tectique memor δ nunc magna referto Facta patrum, Iaudesque t ultro occurramus ad undam ,
Nune trepidi,egressi ne labant vestigia prima; dentes fortuna juvat. a. Fortitudo est grandium periculorum vise tute superandorum fiducia: seu considerata perieulorum- fusceptio , ω laborum perpessio . Eam ex sanguinis fervore ortam, & dura cor. poris cultura roboratam magis magisque e citant grandis facti honestas, dignitas , Iaudes, & ipsa agendi necessitas. Hinc sortes advertunt satis , magis contemnunt , ac selicem exiis
284쪽
exitum interrito vultu pollicentur, atque exin pectant . Insigne hoc Caesaris apud eumdem
Bel. Gal. l. v. c. 21. Caesar ab legionis cohoris ratione ad dextrum eornia profectus, ubi suortieteri, quartae eobortis Centurionibus oecisis , Ignifero interfecto . signo amisso , reliquos esse tar' diores , nonnullos a novi mis desertor proe-ιio excedere , hostes , neque a fronte subeunte intermittere , 6' utroque loeo late instare, ω
rem esse in angusto vidit, scuto ab novissimistini militi detracto , quod ipse eo sine scuto P
nerat , in primam aciem processit, Centurioniabusque nominatim appestatis , reliquos robortatur milites signa inferre jussit: butur advenis tu ne illata , ac redintegrato animo , eum pro se quisque in conspectu Imperatoris eι iam in ex tremis fuix rebus operam navare euperet, ho sium impetus tardatias es, tum vero eum aliis alii subsidium ferrent, fortius pugnare ceperunt, ct ad internecionem gentem , ac nomen Nervio.
3. Audacia est animus in malum grande , ae viribus sere maius insurgens superandi spe, cum ea vix affulget. Ex integro, atque ardenti sanguine profecta inflammatur a super an . di mali credulitate , a consequendae laudis fiducia, a periculorum alias superatorum eX- perientia , a nece aetate, a car issimis rebus vel recuperandis , vel tuendis jam dilabentibus. Audaces arduis delectari, majores se periculis praedicare, omnia sibi polliceri, periis cula , & mortem contemnere , laudem , plus- quain decet, solent appetere. Audax certe hoc apud Liv. l. a. c. xo. Pons oblisius iter paeis ne hostibus dedit , ni unus vir fuisset Horatius Coeleo. Forte in satione pontis, cum captum
285쪽
νepentino impetu Ianicurum , atque inde cita. σοι decurrere hostes vidisset , trepidamque ruriabam suorum arma ordinesque yetinguere, reprobensans singulas, Obsistens, obtestansqueDeum , se hominum fidem testabatur a nequicquam dein foro praesidio eos fugere , si eransitum pontem a sergo reliquissent M Itaque monere , praecipe re , ur porarem ferro , igni, quaeumque vi possent , interrumpant et se impetum hostium , quantum corpore uno posset obsisti , exceptis
rum. Vadis in primum aditum pontis. et in gnesque inter conspecta cedentium pugnae terga . obversis cominus ad ineundum prae- Iium armis, ipso miracula audaeiae obstupe. feeit hostes. Cum duobus primam periculi pro. ollam parumper fustinuit circumferens truce minaciter oeulos ad Proceres Etruscorum, nunc singulor pro care , nunc increpare omnes. Cunctati aliquandiu sunt, dans a Irus alium , ut praelium incipiant, eireumspectant, deinde unis dique G unum teIa eonjiciunt , quae, ποbjecto euncta haesissent fruto . neque ille minuro matur ingenti pontem obtineret gradu , iam simul fragor rupti pontis, simul cIamor Romanorum alacritate perfecti operis sublatus est et Coeles in Tiberim deinuit, multisque -- perincidentibus telis ineolumis ad suos tranavit, ron ausus plus famae habituram apud Posteros , quam fidei. . . Temeritas est infamis animi impetus rem
aggredientis sine ullo boni exitus consilio. Eadem ei omnia conveniunt quae audaciae . magisque etiam praecipitia . Tale hoc Alexa dri in obsidione oppidi oxydracarum apud
Curi. l. s. e. ro. Evadit in murtim et angusta muri corona erat et non pinoae fasigium eiu
286쪽
dfinxerant; itaque Rex baerebaς magir , quam stabat in margine, clipeo undique ineidentiareia propulsans . Nec subire milites poterant. Iamque laevam . qua clipeum ad ictus eircum μebar, lassaverat , clamantibus amicis , ut ad ipsos destiret: eum ille rem .atifue es inau diram , multoque magis ad famam temeritatis , quam gloriae rnsignem. Namque in urbem hostiam plenam praeeipitr faltu se immisit , cum , antequam Iurgeret, opprimi poterat, evi virus . Sed forte ita libraverat corput, ut ' pedibus exeiperet e ita ve stans init pugnam . Cu munum procul tot manus peterent, ne M aude baι propius areedere. Fugnabat pro Rege celebrati nominis fama. Vide hic omissa.
Desperationis natura, ct remedia .
x. V Esperatio est consequendi boni, auti propulsandi mali dissidentia ; vel ae
gritudo sine ulla rerum exspectatione meliorum a.
oritur a praesentium, aut opinatorum malo. rum mole, a superandi dissicultate, a pro priarum tenuitate virium . ab amicorum fu ga , ab improvisa rei, praesertim caerissimae , Iactura , nec paris tonsequendae saeuitate,&omnium maxime ab ea re amissa , in qua spes de felicitas summa erat post , Desperratis mores sunt, ab omnium convictu abis ire, nulla consilia audire, vita in odissis , momtem ma IGrum remedium. aut. solatium cre dere, homines, atque ipsum divinum Nu
287쪽
men ineusare , aegritudinis vi mentis Inmen exstinguente, quod flammatis oculis, torva fauete , totius eorporis jactatione , praecipiti incessu , terribili voce, ululatibus patefaciunt. Exhibet desperantis effgiem Aristaeus 4.
Mater C rene, mater , quae gurgitis hujur Ima tenes, quid me praeclara stirpe Deorum Si modo , quem perbibes, pater es T m braeus solis, Invisum fatis genuissi aut quo tibi nostri Pussus amor quid me caelum sperare jub
En etiam hune ipsum vitae mortaIis honorem , Quem mihi vis frugum , ω pecudum custodia DIersomnia tentanti extuderat, te matre relinquo . Quin age ω ipsa manu felices erue flvare Fer stabulis inimicum ignem , atque interfice messes rine fata, validam in vites moIire bipen.
Tanta meae si te e erunt paedia laudis . a. Desperanti remedium achibetur, & interdum prospicitur, eum solando, a mali coogitatione , quantum licet, dimovendo, paria, aut similia bona sperare jubendo, nec aegre comparanda Ostendendo. , opem & auxilia pol. Iicendo - Vtistoriam desperantes Arcadas suos ita ineςndit Pallas s. Aen. R. 372 Fidite ne pedibus ι υννο rumpenda per hostes v via, qu glabus ille virum dens mus u
Hac vos, O Pallanta Ducem patria ala
Numina nulla premunt, mortali urgemur ab
288쪽
- talas a totidem nobis animaeque , manus
Fere maris magno claudit nos obiee pontus smes iam terra fugae; pelago Trojamne petemus r
Metus: ejus caussae: lenimenta : inge
a- Λ, Etus, seu timor, aut pavor , est aegri. LVa ludo ex imminenti malo , aut Opi nato , vel es expectatio maIia . Paronti suo
Aeneas a. Aen. v. 66O. ἰ Si fedet hoe animo , perituraeque addere
T iuvat , Iinteι isti ianua Ie- . Iamqtie aderit muIto Priami de sanguine Dr-
rhus, - Natum ante ora Patris, Patrem qui obtrun. ad aras is ε
E. Caussae , quae metum ineutiunt, sunt variae ipsius mali facies, hoc est quod sit magnum, inopinatum, praedictum, & maxime impendens, & irreparabile, itemque hostium ,& nesariorum hominum vires, improbitas, nocendo paratus animus, & de caelo porten ta . Egregie filio Annibalem in convivio obtruncare meditanti, ut gratiam Romano. rum ita iniret, metum injicit Pacuvius Calmulus apud Liv. l. 23. c. 9. Si nibit sancti, inquit, non fides , non religio, non pietar au- Ρ diana
289쪽
diantur , infanda si non perniciem nobis eum feelere asserunt , unus aggressurus es Annibais Iem quid illa turba tot libororum, servorum que 3 quid in unum intenti omnium oculi ' quid tot dexterae ' torpescentne in amentia ilia λ vultum ipsius Annibalis , quem armati exercitu tremunt, quem horret Populus Romanus, rasus inebis p3. Tollitur, aut lenitur timor, si timoris caussae aut nullae sint, aut minores quam . ad malum propulsandum vires, & animi ab se sint, vel certe excitentur ,& si divini Numinis opem affuturam jure pollicearis, utito
erat sperare timentia. Pulchre a Romanis timorem removet Cic. 2. Catil. c. I i. o bellum imagnopere pertrmescendum s Contra illam naufra gorum ejectam ac debr Irtatam manum florem to-ritis Italiae ae robur edueite . Ex hac parse
pudor pugnat , illinc petulantia ; bine pudiensia , illine suprum s hine fides, illine fraudatio irhine pietas , illine Delus ; bine eonflantia , il-
Iine furor; hinc denique aeq&itas , temperansia P fortitudo , prudentia , virtutes omnιν cersant cum iniquitate , cum luxuria , eum ignavia, cum temeritate , cum vitiis. omnibtis. In
hujusmodi praelio nonne etiamsi thominum suis dia desierant , Dii ipsi immortales euent ab his praeelari mis Dirtuιibus tot ω tanta vitia D. perari 4. Metuentis mores sunt, Omnia pavere ,: maiora quae impendeant reputare , fingere Ostiam quae non imminent, consilia, .& vires alienas aeque ac duas nec tentare, nec adhibere , nam pavor etiam auxuia formidat i , immo se impedire, atque ut in bello saepe idema. Lucan. Phars. l. a. U. v s. bet Curi. l. 3. c. a I.
290쪽
idem metus, qui cogit fugere , fugientes moratiara, ita in ceteris obtundit aciem conantum. Id interdum habet commodum metus, ut multa fugiat, dum nec audet, nec quidquam adit, hinc illud vetere proverbio celebra. tum : Matrem timidi non solere flere b . s. Ex timore autem erumpit oris pallor , sudor, capilli arrecti, vox interclusa , vota , lacrimae: hinc Illud Virgilianum saepius reia petitum , obstupui , steteruntque comae , Θ vox faueibus haesit ς-, itemque gelidusque per imaeue u νrit ossa timor u , & Horatianum Stibii. mi fugies mollis anhelitu e . 6. Denique oratio interdum perturbata,& languidior, nisi propulsandi mali accesse. rit spes. Idem Pacuvius loco quem dixi apud
Livium . Per ego re , fili, quaecumque iura su nisgunt liberos Parentibur,precor quaesoque , ne an. te oeulos Patris facere Θ pati omnia infanda velis .
Mores: ii notati quantae utilitatis sint quae in .iis exgrimenis nectari oporteat.
r. 'ssores sunt quae homines in agendo
ut agere consueverunt; nam cuique mortalium suae sunt voluntates, suae agen di rationes a naturae habitu, ab aetatis, regionisque studiis,& a singulorum institutio. P α ne,