장음표시 사용
51쪽
maleficio summouerentur.Insui voluerunt in culeum vivos, atque ita in flumen deiici. Poena parricidi j exactius describitur a Modeitino, Di. De lege Pompeia de parricidiis. Eius verba sunt haec, ,
Poena parricidij more maiorum haec inst 'est, ut parricida virgis Languincis verbcratus, hinde culco insuatur cum cane, gallo gallinacco, vipcr n, simia: deinde in mare profundum culcus iactetur. Hoc ita ,si mare proximum sit: ali
ruin bestiis ob ij citur secundum diui Adriani con
i tutioncm. Quo in loco pro Sanguineis legendum existimatur Saligineis: quidam verb olim Sagmineis reponendum censuerunt. Caeterum ab imperatore Constantino haec parri Idij poena aliis etiam quibusdam homicidiis statuitur: Cod. . De iis qui parentes vel liberos occiderunt.
Si quis parentis, aut silij, aut filiae, aut omnin0 affectionis eius quae nuncupatione parricidij continetur,fata properauerit, siue clam siue palam id enixus fuerit: poena parricidij puniatur,& ncque gladio, neque ignibus, neque ulli alij solenni pc
nae subiugetur: sed insutus culco, cum cane, &gallo gallinaceo, S vipera,& simia:&. inter cas f rates angustias comprehensus, serpentium contuberniis misceatur: & ut regionis qualitas tulcrit, vel in vicinum mare vel in amnem proiiciatur:Vt omni clementorum usu vivus carere incipiat, o ci caelum superstiti, terra mortuo auferatur.
Eadem in Institui. referuntur: ubi pro Affectionis scriptum est Affinitatis: & Nuncupatione parentum, pro illis Nuncupatione parricidi j. Sed & alia quaedam illi e aliter quam hic leguntur. Caeter din quan uis Cicero non aliter poenam illam parricidii describat quam dicens placuisse ma oribus ut parricidae in culeum vivi intuerentur,atque ita in fumea
52쪽
ilumen deiiceretia maccuratius tamen rationem reddidit cur hoc supplici j genus ab illis excogitatum fuerit. De illo enim loquutus, ita exclamat, O singularem sapientiam iudi- es. Nonne videntur hunc hominem ex rerum natura sese deripuisse, cui repente caelum, solem, aquam ter- , . tque ademerunt ut, qui eum necasset unde ipse natu esset, careret iis rebus omnibus ex quibus omnia nata esse dicuntur. Noluerunt seris corpus obiicere: ne bestiis quoq; quς tantum scelus attigissent,immanioribus uteremur. Non sic nudos in flumen deiicere: ne, tuum delati essent in mare,ipsum polluerent quo cettera quae violata sint,expiari putantur. Denique nihil tam vile neque tam vulgare est, cuius partem ullam reliquerint. Etenim quid est tam commune quam spiritus vivis,terra mortuis, mare fluctuantibus, littus plectis ' Ita vivunt dum possunt, ut ducere animam de caelo non queant: ita moriuntur Vt eorum ossa terram non tangant : ita iactantur fluctibus ut nunquam alluantur: ita postremδ eiiciuntur ut ne ad saxa quidem mortui conquiescant. Tanti malefici j crimen,cui maleficio tam insignesipplicium est constitutum. c.
Coram cano capite consurge, de honora personam senis. EX LACED. LE GIBUS,
ID EST, Senes re ereantur non minm quam patres.
53쪽
II fagi loriami iuuene, oportet quod bene seruierint quam ινιoi bene imperarint: primum legibu quippe quum idem hoc sit ac di struire deinde dis qui sinio
rosunt,st vita honorate egerunt. C HILO,
Seniorem te venera . f vel, Prouectiorem aetata venerare.J CALLIs TRATV s, L. Semper. De iure iremunitatis.
Semper in ciuitate nostra senectus venerabulis fuit. Nanque maiorcs nostri pene cundem honorem senibus quem magistratibus tribuebant. Circa munera quoque municipalia subeunda i-dim honor senectuti tributus est.
Reuerentiae senectuti debitae multi mentionem secerui: sed de exhibitam illi suisse prisco seculo, non historici s
lam veru metiam poetae testantur. Legimus eoim apud Nasonem, M. Amisiit quondam capitis reuerentiacam,
54쪽
Insi suo pretio sentia erat. Vbi obserua Capitis cani reuerentia, sicut Cano capiti assurgere iubemur a Mose,ut quidem vetus interpres vertit in illoLeuitici loco. Legimus ite apud unum ex poetis satyricis, edebant Menande nefa 'morte piandum, Si iuveni, vetulo non assurrexerat φρFarbato cuicunque γε r: licet ipse videret Piara domi farra maiores glandu aceruos.
Obseruandum est autem, Platonem in illo posteri ore loco duo enim ex eius sunt allati legibus) velle sitos obtemperare,atque adeo ut ipse loquitur seruire senioribus, sed iis senioribus qui vitam honorate egerinta
r Agistratibus f - cibus J non ma- Iuledices : neque principi populi tui
Qui fecerit per superbiam Ut non Obediat sacerdoti qui steterit ut ministret illic
Coram Domino Deo tuo,aut iudici, morietur.
55쪽
Erga magistratiu fue rorflos, aut principes J
neuolentiam seruent, tanquam erga pamento,pa rendo ipsis cir venerationem exhibendo.
Est aute hic Charondar locus, ex quo petiiteero quaedam, libro De legibus tertio, mentionem eius ta- ciens. Interpretatur autem luc ipse Cicero , magistratus: quum alioqui alicubi interpretari etiam possimus Piaefectos, alicubi & Principes, seu Qui principatum obtinent) haee enim sunt eius verba,
Nec vero solum ut obtumperent obediantque magistratibus , sed etiam ut eos colant dili gantque, praescribimus: H Charondas in suis focille ibus.
eisque exu Vere,or qua iubet acere. myroximo post deos is demanes atque heroes loco pamentes lege ue
56쪽
FONT. ET RIVI. 2Imagistratin t honorandi. .
imagistratibus semire nolunt fiam issam Ti
trinum naturam praest irunt atr7Pe imitantur.
Nemo riuitatis ossim amisistam sibi magis adisidigatquam sῖa patriae.
Pro patria mortem oppetere, honorificentius existis metur, quampra vivendi cupiditate idam pariter sthonestatem deserere.
Parria magis colenda estquam mater a liberis.
57쪽
ID EST, 'venerari oportet patriam,ris cedere ac se summi tere,necnonsiccensenti magis adl la diri quam patri: atque adeo vel considium nos'rum voluntatemque e pro bane,vel imperata sacere.
Plura ibi sunt & in praecedentibus & insequentibus, quibus, quanti patria facienda sit, docet. Haec enim ibi,paulo altius repetendo, de ea dicuntur ut quidem Ficinus est interpretatus An sc es sapiens ut te latuerit, &patri, dc matri,& progenitoribus omnibus patriam esse anteponendam atque esse venerabilius quiddam sanctiusque3 & in sit periori sorte, tum apud deos, tum apud homines mentis compotes esse patriam collocandam λ colerEque eam oporrere magis,eiq; obedire, ac rigi ius se gereti, mitius assen-riri quam patri λ&,siquid iubeat vel dissuadere illi quantu luceat,vel sacere,& patietissime sustinere quicquid iusserit patiendu3 Ac siue madauerit verberari te, siue in vincula coii-ei,siue in praelium miserit ad vulnera excipienda, mortόmq; su unda, obedie dii ei omnino: ius enim ita diciat ne uetergiversandum est, neque fugiendum, neque ordo e serendus: sed de in bello & in iudicio , dc prorsus ubique, ea sunt quae respubl. patriaque iusserit, facienda: aut certe verbis, quatenus iustum est, uti licet ad persuadendum illi, eamque placandam. Hactenus Plato illo, quem dixi interprete. Inter haec autem est locus ille qui proxime allatus tuitan quo cum alia aliter vertit tum verb postremum membrum,ita acsi non sed miατεώθ ν scriptum esset. Cum illis porrδPlatonis verbis, Θεσπιυ- σώουπιν , ς me , conueniunt ista , Πε- ουθ A POMPONIVS,
58쪽
FONT. ET RIVI. Vt parentibus & patriae parcam US.
Sed iurisconsultus hic parentum prius mentionem quam patriae facit, tanquam priorem in amore sibi debito tenenium locum: quum Plato posteriorem patentibus ti ibuat.Sic Cicero prius nominat patriam quam parentes, Gnficii b. i , Sed si contentio quaedam & comparatio fiat, qui bus plurimum tribuendum sit ossic a. principes sint patria dc parentes, quorum beneficus maximis obligati sumus: pr ximi liberi,&e. Illud etiam quod a legissatore Charonda dicitur, honestum atque adeo honorificum esse pro patria mortem Orpetere,apud eundem legimus. Omnes inquit, in illo r.De Offlibro omnium charitates patria una complexa est: pro qua quis bonus dubitet mortem oppetere, si ei sit prolat rus' Idem De leg.lib. 2, Sic nos cie eam patriam ducimus ubi nati, & illam qua excepti sumus. Sed necesse est chari- rate eam praestare, in qua rei p. nomen & uniuersae ciuitatis est: pro qua mori,& cin nos totos dedere,& in qua nostra mnia ponere & quasi constetare debemus.
EXODI XXI, ET DEVT. V, Ne occidito. Exo DI xx I, LEVIT. XXm I,
Qui percusserit hominem, & mortuus
verum Mette hanc legem Mo, legimuι P-
Quicunque effuderit humanum sanguinem,effundetur sanguis illius.
59쪽
Omnes qui acceperint gladium, gladio peribunt. I
Hae autem omnia .e caede voluntaria, consul, o 'cta sequam si ci φονον εκ ιον vel φονον ἐκ 'ονοίας
LEY NUMAE, Si quis hominem liberum scies dolo neci duit,
Vbi parricida per auxesin poni intelligendum est,ad maiorem homicidii detestationem: ut supra dictum est, quum ς parricidio ageretur. 3DRACONIS L
.- Homicidas licear oecidere in no o territorio in carcerem tacere , ut in decemvirali trivula promulga- turrexeruciame,autpecumam ab eis extorquere non li-: G τἰalioquiduplum dari damni luendum.
60쪽
audivistis: contemplamini quaeso
qam praeclare ac supra modum religiose constutuerit legistator. Homicidas inquit. Primum igitur homicidam eum dicit qui iudicum sententia iam sit damn ius. Nec enim hac appellatione quisquam conti netur,priusquam conuictus damnetur. Id ubi significat λ Tum in priore lege, tum in hac. Nam in illa scripsit, Si-ca e ceris,senatim iudicet: in hac homicidam nominans , quae pati oporteat dixit. o enim in loco res crimen adhuc crat,i dicium nominauit:ubi vero damnatus huic appellationi iam obnoxius erat, poenam scripsit. De damnatis igitur loquitur. Quid vero loquitur Z Liceat occidere atque as- ducere. Nunquid ad sese, aut ut alicui licitu fue
rit Minime id quidem. Quomodo ergo Z in decemvirati tMula promulgatum est. Illud vero quid est Z Id quod vos omnes scitis. Se xviri
eos qui propter caedem solum verterunt, ius habent moric mulctandi: annoque superiore vidi stis omnes e concione quendam ab eis abductum.
Ad hos igitur abducere iubet. Quia qui abducit, Athenienses, ad sexviros, legum potestati facinorosum subiicit:qui ad se ducit,sitae.Illo modo poenas dare licet ut lex sancit:hoc, ut illi qui cepit lubet. Plurimum autem profecto interest utrum irrogandae mulctae ius penes legem sit, an vero in