장음표시 사용
151쪽
clirys. l .giise viden tur . Certe Latina re. eles. Novi tale, legit . non inani ea es . Sieetia Bas. u. liaque ieeit. Pt auocie
a C ajetano de gregis commissi deposito . non de commista doctrina esse
intellectum. : praescrtim cum alterum
simillimum in posteriore ad Timotheum epistola non de grege , sed de
doctrina interpretetur . Debuerat autem Cajetanus admoneri , Paulum de verbo Dei fuisse locutum, ex iis . quae e vestip io subdit , Devitans prophanas VocuΠ novitates, & oppositiones falsi nominis scientiae . Utraque enim hariun traditioni Apostolicae adversa est , &Vocum prophana novitas , & falsi nominis scientia . Traditio quippe vetustate commendatur et & si quid audi ris in Ecclesia novi, tum vero id scias esIc, ut antiquitati , ita quoque Ap
solicae fidei contrarium . Cum autem legis, voces esse Vitandas, non tibi v cum tuis veniat in mentem, sed vocum significatus . Dogmata cnim sententiasque novitias vitare jubet Apostolus, non verborum sonitiis inanes aut novos. Τametsi novitia quoque verba,
quoad licebit , vitare in fidei , morumque disciplina debemus. Scientiam vero falsi nominis , vel Sophisticen , vel artem Cabalisticam intellige. Nam traditionibus Apostolicis occultae illa iCabalistarum traditiones, non at iter op-Ponuntur , ac sabulosa veris, sacris sit- perstitiosa. Quanquam adversius Gnosticos Apostolus differens, ut vere Theophylactus assimat, falsam illorum sciemtiam traducit , quam tamen illi rudi plebi magno pretio vendebant . Quod si nihil est tam contra tradita ab Ap
stolis antiqua dogmata, quam opiniones in ecclesia tum novae , tum prophanae : Vetera enim , eademque sacra
mysteria fides Apostolica probat , aspernaturque contraria , nihilque tam est secundum Apostolos , quam non recedere ab his, quae olim accepimus,
nimirum de versi , non de gregis d posito Apostolus Ioquitur : Itemque si falsi nominis scientia , vel Sophistica intelligitur, ut quibusdam placet , Vel
Cabatistica , ut etiam Cajetano est visum, vel illa Gnosticorum , ut The phylacto, mihique etiam probatum est: neccsIe est , cum verae falsa scientia
adversetur, contrariorum eundem esse sermonem. Quae quanquam ita sunt in Promptu,ut reS confirmatione non egeat, sunt tamen nobis Vinccntii Lirinen . viri gravissimi auctoritate confirmanda . Dcpositum, inquit , id cst, quod tibi creditum est : Mon quod a te in-i
ventum : quod accepisti, non quo fleet cogitasti e rem non ingenii , sed doctrinae: non privatae usurpationis , sed traditionis publicae : rem ad te perductam , non a te prolatam: in qua non auctor esse debes, sed custos: non institutor, sed sectator: non ducens, sed
sequens. Aurum accepisti. aurum res
de : nolo naihi pro alus alia subjicias. Custodi propter inimicos; propter fit res : Custodi etiam diligenter, sedulo, fideliter , ut suo tempore , cum
oportuerit, quibusque oportuerit, reddas. Devitans prophanas vocum novitates, id est , sententiarum , dogmatum, rerum . quae sunt vetustati contrariae . Nulla quippe haerefis nisi sub
certo nomine, certo loco, certo tempore emersit . Nec quisquam haeresim
instituit , nisi qui se prius ab ecclesiae
catholicae & antiquitatis consensione discreverit . Hoc ergo apud omnes haereses legitimum fuit atque solemne, ut prophanis novitatibus gaudeant, antiquitatis scita fastidiant. Contra vero
Catholicoriim hoc proprium, deposita
sanctorum Patrum de commissa serva. re , damnareque prophanas novitates. Ita enim in concilio Ephes omnium patrum una fuit vox , ut , quod erat antiquitus traditum , teneretur: quod ad inventum nuper, exploderetur. Hactenus Vincentius . Hujus vero Apost
lici testimonii tanta vis adversum Hae reticos fuit , ut Clemens Alexan. strom. Iib. scribat Haereticos , qu niam eo testimonio evincebantur, epistolas Pauli ad Timoth. explosisse .
Ut eo igitur , unde digressa est, se
reserat oratio , non fuerunt majores nostri in re tam necessiaria negligen
tes , sed quod Apostolus Timotheo ,
Sc in illo magna cura commisit omnibus , id magna etiam illi cura serva. rant. Itaque in primo illo argumento Lutherani haud secus ratiocinantur , ac si non divinitus res Ecclesiasticae gererentur. Quod si ita pergunt, pari ratione suadebunt , nec canonico libros cui dem eosdem mansuros semper, sed, si placet, etiam perituros. Nam quot libri tineas pascunt blattas. que diserti Quot auctorum monume ra hominum incuria interciderunt NDvitrum enim Pithagoras quoque ipse , ut Lysias Pythagoricus ad Hipparchum
scribit, commentariolos quosdam Damae filiae testamento reliquit: qui tamen, ac multo etiam magis quam tra
152쪽
ditiones , interiere . Quae cum ita sint, verendum non est , ne Most lorum instituta , quae d:gito Dei non in tabulis lapideis , sed in Ecclesiae visceribus scripta sunt , humana oblivione deleantur. Ac de primo quidem
argumento satis multa diximus vereor etiam ne nimiS multa . .n Osririn At secundo. ita respondeo. Non vult
ad , Augustinus , dicta ἡ factaque Iesu ab Euangelistis scripta , ad salutem fidelium & doetrinam csic satis . Alioqui epistolae Apostolicae, Apostolorum acta, liber Apocalypsis , totum etiam Icgis veteris instrumentum , supervacanea esse, non necessaria viderentii r . Sed hoc vult., non fuisse opus ad fidelium
salutem , ut ex dulis., factisque desii
alia scriberentur , quam quae scripta sunt . Haec enim scribere satis sit ille , reliqua ab Euangelistis sine culpa praetermissa . Nam quod rursum nobis Ausust. objicitur,. facilis est & prompta defensio . Quae enim usu de more E
clesiae tenemus ,. ea non modo non
sunt obscura, sed adeo sunt aperta , ut de iis disputare insolentistimae Insaniae. - . , esse idem August. existimarit : Cum e suta. ergo, ait, ubi de re obscurissima disputatur. &c. Satis indicat, se de his loqui nuIlo modo, quae Ecclesiae insti-ruto tradstione constant. . Alioqui illud nobis adversarii expediant velim. quod August. . idem lib. coni. Crescon. D c. 33r diserte tradit in haec verba: Quamvis hujus rei certe de scripturis
canonicis non proferatur exemplum , earundemi tamen scripturarum etiam in i hac re a nobis teneretur . veritas ,
cum hoc facimus , quod universae jam
placuit. Ecclesiae , quam ipsarum . scripturarum commendat aucioritas . Ut quoniam' sancta , scripuira fallere non
potest, quisquis falli metu ., eandem Ecclesiam consulat , quam sine ulla ambiguitate sancta: Scriptura. demon
Respon. . Jam vero Apostoli testimonium peradi 3. . verse nobis opponitur. Nam hominem Dei ecclesiae doctorem hic . Paulus . appellat ; qui per: litteras sacras ad omne ministerii sui opus instruitur: Quatuor quippe sunt 'res , quas verbi sacri administer praestare debet: nempe docere , arguere ι corripere , erudire: Quae utique omnia doctoribus Euangelii strio plura divina suppeditat: Quod 'si quisiquam contendit , generaliter hunc I cum intelligendum , huic. - .maximo. Cay. Rostri. ro
equidem opere repugnaverim : con cedat mihi modo, scripturas non singulatim & in specie temper de rebus universis praecipere . Si enim special ter scripta sunt omnia, quid illud cst Caetera cum venero, disponam Quid illud. rursum, Plura habens vobis scribere, nolui per chartam & atramen- 2. epist. tum : spero enim me futurum apud
vos , & ore' ad os loqui Scriptura itaque divina non de iis solum instruit , quae scripta sunt : sed de iis
etiam, quae non sunt scripta. Tenete, inquit Paul. . traditiones uuas acrepi- 'ri es. 2.stis, sive per epistolas , uve per se mones. Et in hoc ipso 3: cap. poste rioris ad Tim: ep. cujus nos testim nio impetimur , cum dixisset Apostolus , Tu autem assecutus es meam doctrinam & institutionem : quibus verbis. utrumque genus disciplinae complex .est, & quod scripto , &.quod instituto continetur , mox subjungit: Tu vero permane in hiς,, quae dioecisti , de credita sunt tibi 4 Didicerat
enim sacras literas Τim. ut ibid. tradit Apost. & praeterea mysteria Euangelicae doctrinae concredita acceperat, , ut cap. 2. dictum erat, & cap 6. prioris ad eundem epiliolae . Non ergo eo loco traditiones excludit Apollolus, sed potius commendat. Sane vero, quod argumentum ex
Deut. II. cap. Lutherus addit , hoc PQR 'nulla us propemodum est momenti. Le Ru 'gem enim nos non in chartis solum pa pyrateis scriptam accepimus, sed eam: magis, quae in visceribus inscripta est. Nec adeo rudes sumus , ut apud nos lex verbo tenus tradita legis nomen minus habeat , quam ea , quae literis editur . Fatemur erro sacerdotes non
esse audiendos ; nisi docuerint juxta legem.domini. Sed qui instituta Ap - , stolica Ecclesiae tradunt, ii vel maxime docent. nos iuxta legem domini. . Qui vero contra ecclesiasticas tradi- tiones pugnant, . hos cum lege domia ni pugnare contendimus . Qua ex re Calvini calumnia facile obterituria Α cusat enim iEcclesiam ι quasi traditio-
nes . contra sacras literas invexerit . . bicitur L enim Deut. I 2 . ne requiramus. alias, in . colendo Deo caerem , hias praeter eas , . quae ' lege praeceptae sunt, nec . his quicquam .vel 'addamus, , vel immuamus . Et Salomon I. Ne as
das, inquit, quicquam .verbis Dei, &
153쪽
vero quamvis traditiones Ecclcsiae quaedam essent scriptiliae socrae additamcnta , non tamen sunt illae verbo Dei additae. Quin potius divina verba sunt, non aliter , ac illa , quae sacris libris scripta sunt. Non enim in praesenti de traditionibus differimus , quae a posteris Ecclesiae praescetis prodierunt: quas alterius loci & temporis est defendere : sed de Christi Jc Apostolorum traditionibus duputatio est , quas hic nos, ut divina oracula, jure, vereque
tuemur. Nec trad Itiones etiam huius
modi divinarum scripturarum sunt addi
tamenta: sed complementa sunt potius,&eat una quasi commentaria. Alioqui accu-
sciatur prophetae , quod legi Moysis quidpiam adjeccrint. Accusentur Apostoli, qui epistolas additici in t Euangcliis, asinaeque N pulli siriplicitatem ibis apposi-ic vestinaciatis ornarint. Accusa Item,
si placet , eosdem , qui decretum de idolothytis, sanguine, dc sufiocato sanxerint, ac canones quoque aliquot ediderint, qui in sacris libris scripti non sunt. At non sunt litiae , ut diximus , script uiae additiones , sed interpretationes: Quemadmodum advcrsus Graecos in Concit. Florentino scss. ψ. S. 6.& 7. latius explicatum e1l. Qua etiam ratione Ecclesiasticas δc doctrinam de leges , institutaque salutaria defendimus . Non enam Ecesesia his edendis aut nova fundamenta jacit, aut nova Sfabricas addit: scd super aedificat supersundamentum Apostolorum Zc Prophetarum aurum , argentum , di lapides pretiosos : rcgnique calorum sc minareddit non alia, ted eadem auctiora , ut Eus 3. lib. cccl. hiit. c. dixit. Atque nos itidem hanc eandem doctrinam lib. q. capite posti cIno, n Vi ra :upercst, locupletabimus. Nunc de q. argumento dictum est satis.
hespon. hi quintum remondeamus . Chry
an sostomus porro , nue quis alius, cita uelor, non ait, scripturarum v critati , quod haeretici citare solent , sed nisi ea dixerint, quae convenientia sunt Veritati. Quanquam , qui traditioncSApostolicas docent , ii revera ea dicunt, quae congruunt seripturarum etiam veritati . Quod vero de Papiae traditione nobis opponitur, id ab Elisebio refellitur 3. lib. Eccl. his . cap. ultun. Ubi ait Papiam, , ut qui exigui senilis vir dc minus capacis ciuet, spirituales de mysticas Apostolorum ti adit IoneS rporaliter di secundum literam si
scepisse . Non ergo si unus aut It alter traditionum Apostolicamin praetcxerit auctoritatem, fidem nos statim habere dcbemus . Nam de nonnulli sacras literas praeserimi, quos jure ac
merito explodimus, quoniam sacrariun literariim testimoniis abntuntur . EO-dcin quoque modo Irenaeus Potuit a
Papia , de aliis discipulis Dannis decipi in aetate Domini salvatoris: credidit cnim, nec discussit, an vera dicentibus crediderit. Sed de hac re disseremus postea diligentius.
Theophili autem , Hieronymi , O- Resiponrigenisque testimoniis non est cur ad 6. 7 pluribus respondeamus . Nam adver- & 8. sum eos loquuntur , qui vel humana commenta sacris etiam literis adversa, vel historias quasdam apocrypha S , tan quam res divinas de certas, posteris venditabant . Alioqui si Hieronymus hujus enim testimonnam urgent lus premunt non existimabat quicquaincile credendum , ms quod sacris literis es et proditum , qua fronte adverius Luciteria nos , Vagilantium, Helvidium , traditionum auctorata te argu mentatur ρ
Calvini porro confirmatio quam stivola sit, bc plane ridicula , lactata ut
nullo ncgotio intelligant Ii , qui me cum eam paululum cxpendere volent. Equidem eum quoque hortarer, ut huc animum serio adverteret, si quid do-'cendo proficere me apud illum posse confiderem . Scit quando Lutheranis omissa velitatis ratione , hoc unum propositum est, quacunque possunt via rem suam agere, pauca tantum dicam, quibus sele boni ac veri Thcologi a Meorum captionibus expedit E queant. Primum autem Ioachimus Canacra rius, non plene, scii, plane, habuit in hunc modum Euangelia enim, dic. plane instruunt nos de sensu nummis . Deinde , tirquem in modum Calvinus citat , nos quoquc legeremus: nihil assertur tamen. Nam cum scripturae ips, & Ecclesiae magisterium , & traditionum ariet Ora tare in non obscure commendent, pro fccto de sensu nummis plene nos iniituunt. Docent enim senium numini Ssii e scripto , seu verbo traditum juxta est e tenendum . Huid p quod concitatae dc incruditae ccncionis esset , statun in p. ooemio vcrba dicenti S re tundere, Mus praesertim, qui bona fi de loqueretur An mox cleri turbas aequua citet, de ut impudenter antes
154쪽
Vertere, quod erat in Concilio magna Vi, Sc contentione transgendum 8 Illud milia Ariam praescripserant , ut capi te primo ostensum est, se se in fidei quaestione praetcr 1 cripturas nihil omnino recepturos . Consueretunt autem Synodi Patres , quae obiter ab unoquolibet dicuntur , qui non sit fidem facturus Concilio, ea prudentiss- me distinuitare : quo xes , de qua po tini nuun agendum est , suo & loco &tempor e commodius agatur ; quemam modum nobis libro postea quinto explicandum est . Nec Nicaeni Patres Omnia ea , quae Constantinus dixerat,
amplexi sunt , sed cum monuisset , ut hostili posita discordia quaestiones explicarentur, & Omnes cliperet confiteri Apollolicorum dogmatum unitatem: His, inquit I lieodotetuS, astensus maximae partis accessit, interque se concordiam & sanitatem dogmatum constitueriuat . Pauci tamen dic. Ex Constantini igitur testimonio , Synodique
silentio nihil omnino conficitur . Praeterquam quod etsi literis sacris disputatio csici instituenda , sensum earumtamen non ex ipfis lituris mortuis , scd
ex vivae vocis tradicione Oporteret ac
cipe te : ita traditionis semper iis ii , Nauctoritate indigeremus: De octavo igitur argumento haetcnus.
Respon. Traditiones autem Apostolorum, de ad 9, quibus agimus, humanae non sunt, sed divinar . Itaque qui eas docent , hi non docent doctrinas hominum . Quae omnino doctrinae vel . Dei praeceptis
contrariae intelliguntur , juxta illud ,
quod Dominus Marci decimoquinto dixit : Quare vos transgredimini manduta Dei propter traditiones vestras λ vel otiosae quaedam , & vanae tradiciones :qualis ei at illa de manibus a prandro abluendis , quae ad manuum quidem purificationem utilis este sortasse potorat , ad Dei certe cultum non poterat . Quam ob causam recte per Eua-jam Dominus dixerat: Sine causa autem colunt me . At Cyprianus in ea
epistola eos reprehendit , qui morem novum Christi instituto repugnantem
interere Tonabantur. Respon. Decimum vero argumentum instan-
ad Io. tius equidem pressi, ut in hac responsione cxplicaretur, inter haereticorum,& Catholicorum traditiones maximum esse discrimen . Haeretici enim mystcria sua mulierculis , & idiotis homunculis produnt. At Catholici nay-
sticas , & sacras Ecclesiae traditiones
muliercularum, homuncionumq.le Vulgo prodere, piaculi loco habent. Cujus rei causae quoniam capite tertio sunt redditae , illinc lector assumet , quae ad hunc locum pertinebunt. Hae-: retici rursum secretas illas traditiones litas a viris doctis, praesertim iis, qui Ecesesiis catholicis praesunt , abscondere solcnt . Catholici contra , juxta quod Apostolus praecipit , Christianae disciplinae mysteria iis solum committunt , qui idonei sunt & alios docere. Quare doctrinae depositum publicum est, utpote quod Reipublieae imagistratibus commendatur . O Timothec, in- I. Tim.C.
quit, o Episcope, qui Ecclesis Sc praesectus, Sc doctor es, depositum custodi. Et rursum: Quq audisti a me, hec commenda fidelibus hominibus, qui idonei eriint & alios docere . Atque illud animadvertendum est diligentius , , quod non clam in angulo, de privatim hoc depositum Timotheo commisitimeth, se coram multis testibus , ut rcs non private usurpationis , non clande-ltinae, furtivaeque doctrine , sed publico traditionis, discipline manifeste, sineque dolo iritelligeretur . Quod qui parum perspiciunt, hi non satis ex ne- , diunt, quemnam sensum locus ille habeat : Ego in occulto locutus lium nr- .h l. Doctrina quippe Chri lii, in qua nihil sucatum , nihil fictum , ni tui fraudulentum est, sed omnia syncera, vera , simplicia , nihil habet omnino te-ctum , penetrale , tenebricosum . Hoc quoniam haeretici habent , coriim d '.'ctri ira occulta recte dicitur . Quemadmodum civis quisquc tum quicqua in-i eipublicae occulere dicendus est, quum quae magi sit ratibus revelanda simi , ea. 'non illis plane , sed privatis homini-bus surtim prodit . Nam qui, quae populo vulganda sunt, ea popisso in vulgit , quae contra solis reipublicae ma-.gistratibus expedit aperiri , solis quidem magistratibus , sed a petic tamen inaniscitat , hic. nihil prorsiis occulte
gerit. Non itaque nos hereticorum more mysteria occulimus , scd. Apostolo- rum instituto ea Vulgo celamus, maJΟribit; aperimus, que majores scire decet, vulgus scire non dccci . Quid igitur sibi vult, inquies : Quae in aure ure p. auditis , predicate super tacta λ Quod enim super' tecta praedicatur , id in
vulgus effertur. Enimvero quo tempore Dominus hoc discipitiis praeceptum
155쪽
ro6. De Traditionibus Apostolicis Liber Tertius. Cap. Postr.
edidit, nondum eis aperuerat sensum, ut intelligerent scripturas: nondum per dies quadraginta locutus illis fuerat de regno Dei, id est, de reipublicae Christianae adininistratione : nondum 1 piritum miserat, qui doceret ea, quae vivente Christo portare non poterant: eam partem Euangelicae disciplinae tradiderat, quae ad omnes .fideles pertineret : eas leges, quas vulgo etiam n ras esse expediret . Hujusmodi igitur Praeceptum dominicum est . Quod a u. distis in mysterio, apertius praedicate, quod didicistis abscondite, publice loquimini: quod vos erudivi vel in monte , vel intra domum , In urbibuS audacter dicite. Sed temporis rerumque ratio habenda est . Nam habeo multa Vobis dicere, quae non polcitis portare modo. Ea cum vobis edixero, alia
videlicet lex erit. Nolo illa praedice
ris lisper tecta , nolo . vulgo annunc ie-tta . Eadem enim vobis celandi causa tunc erit , quae mihi: nunc est : quod Vulgus ponare non poterit. Scio Clemen. Alexand. r. Strom. lib. de arcanas traditionibus, quae in aurem editae sunt,
hunc locum intelligere. Quas exponit super tecta praedicandas , id est . , excelle & eκcellenter. Sed mihi id, quod dixi, multo probabilius apparet. Nam& nostrum hunc senium illud habet, Ego semper docui . in . Synagoga & in
. tempIo, quo omnes Iudaei conveniunt,& in occulto.locutus. sum nihil. Decimum igitur argumentum confutatum est satis.
spon. At undecimum, quoniam tertiodeci- ad II. . mo hujus operis libro est nobis. diligenter explicandum , non est animus in praesentia refellere. Τantum sunt i ctores admonendi , id quod Lucianus martyr apud Euseb. s. lib. ecclest hist.
cap. 6. sitse eruditeque persequitur, nos Christianos. non hulnanae alicujus ye
suasonis errore conltringi , nec indisi ista , ut talios , parentum traditione decipi r scd auctorem nobis instituti ius & doctrinae Deum esse , quo imagu mu Sistro Iure ac vere gloriamur . Sed de . his plura alias . Nunc Postremuin a gumcntum diluendum cst . Sed & e)us argumenti consutatio, ut quae ad II. quoque lib. . reserenda est , brevissima hoc loco erat . Sane Iulianus Apostata, Christianis ob)ecit irrationalitatem & rusticitatem , sapientiamque, ubi nihil estet aliud, praeterquam credere. Huic vero ObIecti ni Greg. Na Zian Z. respondet in r. asver. Iulianum stelitentica , non alienum esse a suis Philosophis , quos ille
tantopere admiratur, ut hac specie doctrinae utantur . Siquidem primum. &maximum Pythagorae praeceptum erat,
ut si quis discipulos suos de illismati
bus interrogasset, aut eorum rationem
aliquam exegissct , nihil aliud responderent , quam quod ita visum fuisset Pythagorae e. essetque illa dogmatis ratio Inculpabilis . . Ita ergo , ac multo etIam magis , exigit ratio , ne fidem nos denegemus iis, quae a divinis dia eta sunt hominibus , habeaturque pro rationis demonstratione fide digna italorum relatio omni vi rationauili &irrationabili validior . Hactenus Gregor. Ubi , certe non videtur Gregor. horrere', id quod in arrumento quasi absurdum resellitur , disciplinam n stram este smilem Pythagoricae , aurhanc potius nostrae esse timilem . Sed esto, difflinillitna sit , cur magis argu mentum illud contra doctrinam verbo traditam, quam adversium eam pugnet, quae literis prodita estὸ Nimirum enim utranque Credimus , & utriusque , si possumus , conabimur reddere rati nem . Reddemus autem , si Dominus vitam concellerit , inulta s. maximas , atque gravissimas, quo sumus loco polliciti .. Nam locus hic concludi jaini potest . . Ac de secundo quidem argumentorum fonte diximus . De octo autem reliquis latissime patet disputandi ratio: sed nos , quoad poterimus , bc licebit , in breves angustias . contris . Respon. ad II.
tonisin T - Π fiet non potest. ut dem in filiis triles non habea tur. etiani si absque ne-eellariis dracatae de num strantionibus . hue etiam refert Ct meris AleΕ. in Sit m Ae eerte RPIar. vide tot Gregiae. hane sevintentia nude remis
156쪽
ECCLESIAE CATHOLICAE AUCTORITATE,
iErtia hujus operis pars persecta est, quam The loris cupio esse notissi
libro auctoritatem Ecclesiae explicare ac tueri de- hemus : de qua ita copiose a viris Ecclesiasticis disputatum est , ut una hac de re magna etiam volumina ediderint. Quorum consilium quale fuerit, nihil isane ad hoc tempus. tilus- autem est'tur . in aliis, tum in eo errare dixit, quod sub una specie, contra Christi legem, Ast. s. ub communionem tribuit laicis . Quin astruxit aliquando, si vera Cochleeus perhibet, errasse illam mox ab initio, tu, si , ut quae Paulo repugnante senserit, legem & opera esse necessaria ad saluta 'μ' 'tem. Breviter, haereticis omnibus hoc gentile est , smulatque sese Eccletiae auctoritate urgeri vident , aut Illam spernere , aut Ecclesiae rem ad se nomenque transferre , & eam in illis esse negare , in quibus revera est . intrumque horum, quoniam ambo in num idemque recidunt, plurimis a gumentis haeretici persuadere conam hujus institutae scriptionis ac temporis,
de Ecclesiae auctoritate in fidei judicio
disserere , atque adeo id docere breviter , an ex fidelium communi sensu firma duci argumenta possint ad dogmata Theologiae comprobanda. Αc Montanus quidem discipulis suis primus suasit, ut nihil reverentiae deserrent Ecclesiae . quae per orbem terrae est, quemadmodum Apollinaris i Eusebiusque t nati sunt. Nestorius deinde totam Ecclesiam errare affirmavit, quae ignaros, sic enim ajebat, erroneosque doctores 34 1;ια d. sequeretur, ut Vincentius Lirinensis r Propian. tulit . Et Iconomachi post asseruere, ' Ecclesiam adorand:s imaginibus diu ac
a. lib adiu multum in turpi errore versatam, quodU'tis . . Synodiis septima in actione sexta tra-eles. hist. didit . Nam & Donatistas, & Rogatianos Ecclesiae catholicae auctoritatem,
non voce illos quidem, sed re ipsa tamen contempsisse , Augustinus scripsit cum alias saepe , tum in epistolis , 48. ad Uincentinum , so. ad Bonifacium ,
I 6 I. ad Honoratum . Et , ne omnes Commemorem, Lutherus demum suum
Vulcieff. secutus est, ecclesiamque cum Primum est hujusmodi. Aaron sum I Argu. mus ipse Sacerdos , aliique ex plebe, Exod. 2I. sve maiores , sive minores , vitulum conflatilem adorarunt , eique obtulerunt hostias pacificas Sc solocausta : E clesia ergo Christi ad eundem modum poterit scuIptile dc imagines adorare. Id si faciat, ut facit, errabit sine d bio in fide ac redi3ione tuspissime. Rursum. Ecclesia Isaiae, Hieremi. a. Arg. que temporibus in unius veri Dei cutim lapsa est: quid igitur prohilset, quominus & 'nunc in Deo uno veroque colendo erret Eadem quippe Ecclesia est, nec in hac re ullum reperitur populi novi veterisque discrimen . Quod vero est hujus argumentationis ante cedens, id eorundem Prophetarum clarissimis testimoniis existimant se ostem dere. Cognovit bos, prior ille inquit, Esa. r. possessorem suum , & asinus praesepe domini sui, Israel autem me non cingnovit , &c. Α planta pedis usque adverticem capitis non est in eo lanitas. Et posterior et Confusi sunt, ait , d sieminus Israel, ipsi, & reges eorum, principes M sacerdotes , di Prophetae , d,
157쪽
Tentes ligno, Pater metis es tu, & lpedi Tu me xenuisti . Et paulo post: uid unitis mccra in judicio contendere e Omnes dereliquistis me, dicit Do-
Hielim s. minus . Item , Circumite vias Hierusalem , & quaerite , an inveniatis virum facientem judicium , S: quaerentem fidem: & propitius ero el . Fgo autem
dixi , sorsitan pauperes sunt & stulti, ignorantcs viam Domini, judicium Dei sui . Ibo igitur ad optimates , ipsi enim cor noverunt viam Domini. Et ecce magis hi confregerunt jWgum , dcc. Tota igitur Ecclesia eo tempore errabatos. Arg. Pr terea Ecclesiam non oportet digito demonstrari r quin nulla apparente forma consistere ni occulto potest. Frustra autem e)us judicium expce S, quam, quae sit, penitus ignores. Illud suadent, quoniam in populo Iudaeorum sc saepe Ecesesia desormata est, ut nul Ia cjus species extaret . Quam enim putamus formam cminuisse , cum He-
laas solum te relictuna deploraret ρ Quam cum populus ille apud Babylonios, Persas , rhetyptiosque dilherilis sine sacerdotio, ime templo , sine sceptro, gentibus ac diis alienis in terra aliena se viret A Christi ergo adventu de sormis etiam latere Ecclesia poterit: bellisque , seditionibus , de haeresibus ita
opprimi, ut nulla parte refulgeat. 4. Argu. Et sane tiro Jam seculo Hilarius Iatentem Ecclcsam potius credebat, quam cernebat . Adeo Ariana factio omnia
I ii iuri miscuerat . Male , inquit, vos parie
in amor cepit : male ccclesiam Dei in tectis aedificiisque veneramini: malesiit, his pacis nomen ingeritis . Annc
aheta. ambiguum est , in iis Antichristum esse seilutum p Montes milii , & sylvae ,& lacus , & carceres , dc voragines simi tutiores et in his enim Prophcta aut manentes , aut demersi prophctabant . Cuibus ille verbis modeste ac verecunde significat , Ecclesiam Christi non in episcopis, non in sacerdotibus , non in templis , non in populi ficquentia, sed in ni is esse quaerendam: ' qui interdum Prophctarum more , Vel in agro locisque delertis errant , vel
in sylvis abstrusi stat , in speluncis &in cavernis terrae.
s Argit. Quid, quod sub diversis Pontificibus
diu schismate perdurante, nulla interim Ecclesiae facies apparuit Mam se-stam porro ecclesiam, si ejus seculi fideles requisissent, nec aliam credercnt,
quam quae oculis cerneretur humanis, nullam trofecto inveni liciat . An vero tunc nulla suit, quoniam occulta fuit pAtque ut anichac ecclesia dilucide 6 Areu clareque resplenduisset, qui scimus ta- men, an poithac veram s cmper genuinamque formam sit habitura γ Nimiarum cnun , si praeteritis suculis ita Dominus populi siti facinora vindicavit , ut eum zk ab stir fili mis mei daciis ludi , & altissimis tenebris o si uidi pastiis sit : cur non timeamus , Ecclesiam Christi etiamnum caeca nocte, crasseque caligine adeo occultari S circum tundi polle , ut nulla e Jus vera facies emulgeat Quasi vero Jam nulla sint De inuit judicia , ut eodem panae genere mundum hodie puniat , quo populi veteris ingratitudincm aliquando ultus est. Nempe , ut pastores
atque oves stupore ac caecitate percum tiat, ecclesiaeque sitae exteriorcm notitiam ab hominum alpectu auserat. Hic
videlicet liae retici quasi re confecta m-
stillant , no:que ira: ris modis arridciat, qui gloriemur in verbis illis , Tcm- ηις en et
plum Domini , templum Domini cst . Translata , inquiunt , Samaria est : de
cum Hicrusadein externis larvis inlic rens templum , caeremonias, lacerdotium, sacramenta, scripturasque Iactaret: S: ipsa quoque translata cst. Ita, quod de orientali ecclesia accidit , Idem occidentali poterit : ut forma c-3us vel in sumos abeat , vel certe inmnino delitescat . Ecquis autem fidein secit , aut peccata nostra , quam ut rum , esie leviora , aut Deum in nos, quemadmodum in illos , non esse am
scure vaticinetur Apostolus, cnturam in Ecclesia defectioncm : quae utique venire non potest, dum vora Ecclesiae forma & facies extiterit . Oualis at tem haec illo crit tempore, de quo DO-
minus ait : Veruntamen filius hominis Lue. it. Veniens , putas , inveniet fidem in te ra ualis, inquam, crit , cum deii Danihl
cierit hostia &- sacrificium 3 Qualis demum, cum, ut Joannes scribit, putei Apocal. s. sumus solem S aci cin obscurabit Qua cx re nihil sane aliud intelligitur, quam ccclcsiam usque adeo nostra hac aetate obicit randam , ut nisi in tenebris in veniri non queat . Qurd autem exter nam ecclcsiae faciem fulgoremque de . , sendimus , cum omnis gloria filiae reia Pia 44.
158쪽
n incertum erit quod sumetur ex ejus auctoritate argumentum. Praeterea ecclesia ex solo praedestinatorum numero constituitur: soli a tem Deo notuς eth numerus electorum in superna felicitate locandus ; eccla-sia igitur nobis abdita omnino dc I
cognita est . Prior illa propositio , in qua difficultas tota inest , suadetur in primis Augustini testi inonio , disertis
verbis asserentis, ex numero solum praedestinatorum , qui in occulto sunt intus, constare hortum conclusum , sontem signatum, puteum aquae Vivae, P, radisum cum pomorum fructibuς. Nemo vero fidelium dubitat , Ecclesiae Christi haec propric esse attributa Omnia . Sed ne ambigi quidem potest,
Iosegust. in libro de corre. & gra. cap. 9.& de bono perseu. cap. 8. de praedestinatis intelligit, scilicet Hieronymum secutus in dialogo adversum Lucife
Ad haec , veram Christi ecclesiam
persectam esse de immaculatam oportet o Tota cnim pulchra est, dc maci la non est in ca . Et rursum , Una , . ait, cst columba mea , persecta mea.
Et Apostolas quoque apte sine maculaeam ac ruga describit. Et Isaias , Non adjiciet, inquit, ut pertranseat per te incircuncisus de immundus . Ecclesiamucro immaculatam censere, cuius membra nonnihil impuritatis habeant omnia , quam inane ac sabulosum est λNullae igitur ejulmodi nunc temporis
quamvis non ita Augustinus exponeret, extat ecclesia. Illo solum tempore ex- in horto concluso de fonte signato non m alios intelligi , atque cos , de quibus scriptum. elh , Firmum fundamentum Dci stat, habens signaculum hoc, Ninvit Dominus, qui sunt liii. Probat quoque eandcm rem Augustinus ex eo , quod Petrus arcam ecclesiae typum esse se dixit, in qua octo animae salvae fa ctae sunt per aquam. . Non ergo nisi ii, qui servantur, intra arcam csse existimandi sunt. Nam Christus non est alterius ccclcsiae caput nisi .cJus , cujublalvator cst, de quam sibi cxhibet gloriosam, ut ad Ephesios docet Apostolus . Ii ergo, qui nec salvi, nec Oriosi suturi sunt , non sunt ejus ecclesiae partes , cujus Christus caput est. Deinde , c filiis Dei ecclesia conficitur , uἰ pote cum non aliorum sit e clesia mater ac
tur , utpote cum non eorum, quorum Deus
Pater est.. Nos autem vere filios Dei esse liquet, qui paternam haereditatem percepturi sunt. Si filii, inquit, α xedes , haeredes quidem Dei, cohaeredes autem Christi. Ovile, item Christa , nonnisi ex Christi ovibus constituitur : at oves . Christi illae modo sunt, de quibus ipse ait, Ovcv mcae vocem
meam auiuunt, dc ego vitam aeternam do eis , . dc non peribunt in aeternum.
Joannes denique Euangelista de quibusdam , qui ab ecclesia exiisse videbantur , cum re vera nunquam fiussent in ecclesia , Ex nobis , ait , prodierunt: sed non erant ex nobis . Quid ita Quia si lirissent, inquit, ex nobis, Peἰ- nransissent utique nobiscunt . Non igitur ex ccclesia sunt , nisi qui ita suscepta gratia permanent. Atque hunc l cum , quo uiam in promptu. eras, Atintitisse videtur , cum vere a Joanne scriptum est: Omnis, qui peccat, non cognoVit eum . Et, Omnis, qui natus est ex Deo , peccatum non facit . &, Non potest peccare, quoniam ex Deo natus eth . In hoc manifesti sivit filii
Dei , & filii diaboli . Quod si unive
sos , qui ecclcsiasticae societatis participes lunt, neceste est sine peccato dc macula existere : aut nulli profecto sunt , aut occulti nobis N incogniti sunt- Quod . Apostolus videtur assim mare , .. cum ecclesiam Christi a Synagoga disccrnens, non cana sensilem detractatam, sed spiritualem intractatamque describit, nempe ex solis persectis praedestinatisque constantem. Non accessistis, ait, ad tractabilem mentem, . de acccssibilem ignem, sed ad Sion montem dc civitatem Dei viventis, Hierus alcm coelestem , & ecclesiam primitia vorum, qui conscripti Ruit . in coelis, de spiritus. justorum persectorum. Addα, quod ecclcsiam non quamlibet, sca sanctam fideles tenentur credere. At in sancta congregatione non
nisi sancti intelliguntur. Filii sapientiae, inquit, ecclesia justoruin . Quod si h
mines aliquot demonstres, quorum vel unus iniquus sit, falso dixeris hos esse aequos. Quemadmodum si ex decemviris unus sedeat , caeteris licet currentibus , decem currere falsum est. Est quoque alicra causa ejiisdem rei vehementissima, quod si mali membra ecclesiae sunt , membra etiam. Christierunt. Sunt autem haud dubie membra diaboli. Quare & isdem cives Hierusalem ac Babyloniae simul erunt, eo
membra quoque sit nul Christi & diari
159쪽
IIo De Ecclese Catholica Auctor. holi. Quo quid absurdius aut dici, aut test columba mea. Et libro septimo ait, cap Πexcogitari potest Nisi forte societas est luci ad tenebras, conventio CluIsto ad Belial. Membra ccrte corporis e)usilcm sibi victilina contraria esic non queunt: at contra bonum , malum est, contra vitam mors , & contra virum malos non pertinere ad compagem d mus, quae cit ecclesia, atque haud sociis in domo cile, quam palea dicitur esse in frumento . sed & in codem libro Cyprianum refert in cp stola ad Martium , hujus sentcntiae non ibi uin Iustum peccator, ut Sapiens ait: non lauciorem , scd etiam confirmatorem. C iConfirmat autem cam illo propheticotcllimonio : Qui habitare iacit unani-crgo Jullus S peccator ecclesialtici sitiat corporis membra. Docet item Arist telcs auctor sciatiendi pravissi inus , cui mes in domo . Qii bus agitur nec una etiam Divus Thomas alsentit, membra i anima, nec unum cor in Do m. iaci cst, mortua non aliter cole membra, atqueihi in Ecclesia , quae domus Dei est, ea, quae dicta & spurata stini: Pcccator ergo, cum mortuus sit, membrum ecclesiae, & pars vere ac proprie non est, sed aestu noce ac figurate. Praeterea unus Panis & unum corpus multi sumus , quemadmodum in priore ad
Corinthios ep stola Apostolus tradidit:
constat aulcm. ut acute Cyprianus ad Magnum argumentatur, panem ex initatorum pranor una a innatione congcstum:
Peccatorcs ergo, qui paleae sunt, sicrit nec in panis , Ita nec in corporis ecclesiae coinpositioncm veniunt . Id quod Augi istiniis non Obsci ire testatur, atque ita multis in locis , ut de iudicio eius dubitari non postit, quin nanchabuerit firmam perpetuamque sententiam . Libro enim contra Petilianum secundo: Nec putandi sunt mali, ait, in Christi corpore clie , quod est ecclesia , quamvis sacramentorum ejus corporalltcr participes fiant . Item libro contra resconium sccundo : Qui mente, inquit , perversa videtur intus
esse , cum soris sit, ab ipso Christoram judicatus est. Et posterius, Lilam
nesciente ecclesia propter malam pollutamque conscientiam damnati a Christo iam in corpore Christi non sunt, quod est Ecclcsia , quoniam non potae 1l habere Christus membra damnata. Proinde , ipsi extra ecia esiam bapti-Zant . Omnia quippe ista monstra absit omnino , ut in membris columbae iblius unicae computentur. Loquitur autem dubio procul de fidulibus peccatoribus, ut ex anteccdentibus & con-stquciatibus liquido apparet . Item libro de unitate ecclesiae allirmat, ma-
Iot in ecclcita minime deputari. Item libro quarto de baptisino contra D nat. de libro sexto di: et te etiam affirmat , qui conti a Christi mandata sa-ciunt , eos ad illam ccclcsiam non pertii cre, quam Christus mundat lavacro nullo modo habitant. Et Hieronym. Eoclesia , ait , Christi non habct maculam , nec rugam . Qui ergo peccator est, & aliqua 1 orde maculatus, de Ecclesia Christi non potest appellari . Potii hile cst autem , ut peccator currat ad medicum , & cuirentur vulnera ipsius: de fiat de ccclesia, quae corpus
est Christi. Quod si ecclesiam, cujus
auctoritati deferamus, sanciam csse neccile est, atque adeo ex piis sol tim Jtl-stitque constare: nusquain porro faciet
certam in Theologia fidem , quousque certo indicio demonstrct se sanetam csse. Id quod nullo modo potest, squiadem loliis Deus novit corda filiorum
hominum. Ouaei unt etiam a nobis, cur in ce sentia ecclesia insaniam iis , cum eam
minime dubio symbolo designarit Christus 3 Ego, inquit, sunt pastor ille bonus : ex cognosco Ovcs meas , & c gnoscunt me meae : OVes meae meam vocem audiunt, & ego cognosco eas:& sequuntur me . Qui crgo vocem Christi non audit , is ad Christi ovile non pertinet : ac proinde ne pars quidem ecclesiae Christi est. Praeterea si ecclesiam boni simul aemali constituerent , qua ratione propter justos pauculos sancta dicitur, ea-dcm ac multo etiam majore propter iniquos plurimos iniqua ccclesia dic retur . Quamobrem ad 'in omnino caetus & Christi esset ecclesia de synagoga Sathanae . Non apitur ni si boni Christi ecclesiam conficiunt . Quocirca invisa hominibus illa est, atque adeo minuS Cognita, quam ut otis testimon uin certam N exploratam faciat fidem
Dux intimer ecclesiae sunt , Graeca& Latina , quarum utri crodendum sit, non satis , ut Munt , expeditum est. Re ponderi sistet , Graecos. clie schis-
160쪽
Liber Qu.tri periisse . Quo iure Quia a Romano Pontifice desciscendo , privilegium ccclesiastici nominis atrii scrunt. Quid vero λ an non multo magis amittunt, quia Christo vero ecclesiae capite deficiunt Atque ante Christi nativitatem una priorum omnium ecclesia fuit, nec
in ea tamen fuit unus pastor aut rector . Non ergo ex uno Pontifice eoclesiae nomen ac veritas pendet . Ecclesia igitur Graeca erit, quamvis Epis copo Romano non pareat. Quo videlicet mortuo , nihilo secius una eccle-sa est, eademque & columna , & fimmamentum Veritatis. Non ergo ex hoc
capite ecclesiae veritas unitasque existit. Sed si unum Dominum habet , unam Christi fidem , unum baptis ina : si uniim Filium agnoscit , unum Spiritum colit, unum Deum & patrem omnium suscipit, una Christi ecclesia erit . Iis enim rebus unam Christi ecclesiain d risi ... finis Apostolus . Nihil itaque causae est, cur Graeci, in quibus ea Omnia insunt, in quibusque multi etiam boni sunt viri , ecclesiam Christi non faciant. A roganter igitur ecclesia Latina in fidei judicio Ecclesiae Catholicae sibi nomenustirpat . Muapropter nisi idem cum Graeca sentiat, ecclesiae universalis auctoritate caret: non tenemurque perit
de eJus judicium revereri, ac si cath
Iaca vere esset. . Praeterea, catholica ecclesia ideo vo-Cap. 18. catur, quia per omnes gentes, perque toturm orbem diffusa est : ut Augustin. lib. 2. coni. Petillan . patefecit: haec vero sola est , quae suo nos judicio ligat
de astringit , quoniam hanc & non aliam quamlibet sacrae nobis litterae coineont. Petil. mendarunt, quemadmodum plurimis in . E.' i locΙS idem Augilst. ostendit: non ergo se uiui -- ecclesia , quae modo est , si qua de- .h. 'i',o mum certam auctoritatem habet,aol. ut Quae catholica, id est universalis cl-
. Praeterea, ex universalis ecclesiae sen- Hrg teptia nullum omnino argumentum sumi potest. Quomodo enim fidelium Omnium sensum in fidei quaestione requiremus Uanum est igitur ab ecclesia catholica velle argumentum ducere . Forsitan quispiam dixerit: Pastores ecclesiani rcpraesentant, atque adeo ipsi Lsma ccclesia sunt . Eorum itaque sensum quaerere satis esse , quippe cum LMm omnino sensus ecclesiae sit. At Grat Isaiae temporibus ecclesia Hieroso
lymis: de pastotibus vero sic loquitur:
us. Caput I. II ISpeculatores eius caeci omnes, nescie- iis, mrunt universi: canes muti non valentes latrare, vidcntes vana, dormientes &amantes somnia. Ipsi pastotes ignoraverunt intelligentiam . Omnes in viam suam declinaverunt a summo usique ad novis limum. Durabat quoque ecclesia ad tempus Micremiae : aud amus quid ui. ede pastora b. dicat , Quomodo dicitis, sapientes nos suinus, S lex Domini nolicum est ρ Vere mendacium operatus est stylus mendax scribarum . Confusi sunt sapientcs , verbum enim Domini Projecerunt , & sapientia nulla est in
eis . A minimo usque ad maximum omnes avaritiam sequuntur .' a pro Phinta usque ad sacerdotem cuncti faciunt mendacium. Cur aulcm secundum hanc
rationem ecclesiam non refcrrent qQQ. rix
prophetae illi , qui Actiab mentiebantur omnes ρ At ecclesia Dei vera, id est, quicunque in populo crant pii , a partibus Michaeae stabant. Certe, si res ad cum modum habet , ecclesiae imaginem prae se ferrent prophetae & sacerdotcs , cum adversus Hieremia in omnes ad unum fidenter sane jactarent, non posse fieri, ut periret lex alacerdote , consilium a sapiente, Vcr bum a propheta . Advcrsiim Omnes ta men unus Hieremias mittἔtur , qui a Pllet. it. Domino denunciet fore , ut lex pereata sacerdote, consilium a sapiente, ver
bum a propheta . Quod si sacerdotes Sc pastores ecclesiain Dei constituunt, cuJus revereri testimonium oporteat, sequitur , ab ecclesia Dei alienos suisse , cumque illa etiam pugnasse : In Iiraele quidem Heliam , Michaeam, &similes: in Juda autem Isaiam , Hiere uuam, & reliquos Mus notae, quos sui seculi sacerdotes , pastorcs, dc prophe tae non a se modo abalienarunt, sed diris etiam execrati sunt. Illud, si absurdum & impium existimandum cit, ut ne dicam etiam stultum maneat, sacerdotes & pastores ecclesia in Dei non sitisse: sed impiam adversus Deum con spirationem , coetumquc hominum pel-simorum , a quorum necesse suit consensione dc sciscere. Cum itaque pastores etiamniim similes vctorum esic possint, nec Christi ecclesia in profecto reserunt , nec ex eorum judicio dogmata fidei probantur . Atque si ex pastoribus & episcopis Dei ecclesia constat, ubinam sentium ecclesia residet , ex quo Basiliense concilium Eugenium Pontificatu dejecit , subrogato in eJus i