장음표시 사용
361쪽
tis quinquaginta annis , cus definivit
non inulto scibic enim Graeca habent,
Ruae Erasinius ita convertit : Et deletis gentibus lapicin in terra Chanaam, sorte distribuit eis terram eorum . Et post haec annis circiter quadringentis
quinquaginta , dedit Iudices usque ad
Samuel prophetam. In eundem sensum Pagninus vertit, caeterique juniores mnes interpretes. Nec enim Graeca li-Ia aliter reddi possunt . Quod si quadringentis quinquaginta annis, quos Palinius Iudicibus a distributione terrae ad Samuelem impartitur , addamus Moy-ss quadraginta , Saul item quadraginta , David quoque vilios quadraginta ,
de quatuor denique Salomonis : eandem profecto inamam conficiemus cum ea, quae paulo ante e certis scripturae t
stimoniis consecta est , qui neentorum
septilaginta quatuor annorum , ut novum testamentum veteri omnino consentiat. Sed ait Cajetanus, Graeca Omnia exemplaria, de Latina esse vitia
Latine Tercentis , non Quadringentis, esse legendum. Qui sic Evincitur, inquit , quoniam alias non constabit numerus annorum, quem 3.lib. Reg. cap.6. definit: Scilicet, quasi non in hoc con eroversia sit, an ille numerus , an hic scribentium errore sit inductus . Ninmero sane δ. lib. Regum reliquae omnes scripturae dissentiunt . Numero Act rum Apostolicorum scripturae consonant omnes . Non ergo hic, sed ille numerus vitio librariorum est corruptus . Confirmat autem hanc sententiam ii lud tandem, quod qui contrariam tu ri volunt, numerumque illum quadri
gentorum octoginta annorum retinere,
ii tantum absurditatum in supputatione sua faciunt , ut vix audiri sine aurium Num r. molestia possint. Nicolaus porro & Asuiu,t. bulensis, qui in scripturae explanatione
bid. ii 4. de habentur insignes, ut summa Illis o. annorum justa constituatur, primum junt , annos Josue minime computan,
dos, sed in Othonielis quadraginta in Cludendos. Eodemque modo de Samue-ie judicant i cujus annos similiter intra quadraginta Saulis includunt. Mox addunt , annos , quibus Iudaei servierunt regi Mesopotamiae, aliisque postea sequenti tempore regibus, eis annis I cludi a quibus terra quievisse dicitur , vel etiam Judex hic . aut ille Israelitis praefuisse. Unum solum annorum dii deviginti interregnum in computati nem adsciscunt , ut cum tribus annis Salomonis summam 48O. annorum suo elle arbitratu conficiant. Sed, ut dixi , haec computandi ratio multum o innino ab stirditatis habet. Ut enim o-nuitant alia, ne in re nota , & persipiacua multus de insolens sin , illud ante omnia expediri velim: ecquo pacto ii terregnorum anni in eos redigi valeant, & contrahi, quibus sub iudicibus terra a praeliis dicitur quievisse sane in interregnis aut perpetuum Judaeis belum contra inimicos fuit , aut servitus sine judice misera, res alnictae, turbuta omnia, nulla quies . Praeterea, ecquid de quadraginta annorum interregno isti dieturi sunt quod inter Abdonem & Samsonem scriptura commemorat An o. illos annos in Samsonis vigilui inclusuri sunt An potius in Abdonis octo p Praeterea , cur unicum interregnum annorum decem de octo accipiunt , iejiciunt caetera Quod si causam reddere ne unam qui dem idoneam possunt , sane aut interregnum hoc cum caeteris abjiciant, lasumma erit minor z aut cum hoc , ut par est, admittant reliqua et Sc summa
erit major. Ad haec liber Judicum explicate docet, terram duce Iuda , qui luccessit Iosue. minime quievisse, sed multis bellis suisse agitatam , quibus Chananaei ac Phere Zaei victi, oppressique suerunt. Nam Ductum Iosue praeliis frequentibus turbulentum extitisse, Josue liber ipse manifestat. Cum vero rex Melisotamiae, Iosue, Iudaque defunctis , filios Israel pugna vicerit,
eloque annis servire coeperit, tunc tempora pacata , quietamque terram describere, prorsus est a sensu communi Mlienum . Quod si annos Iosue, ac Iudae illos quoque , quibus rex Mesop tamiae Israelitas expugnavit, &oppresst, in id temporis trahas , quo terra quievisse dicitur, nonne turbidos , de
inquietos annos cum tranquillis , qui iisque confundes ρ Nonne etiam scripturae sacrae in aperta narratione vim isseres manifestam f Illa nimirum non o
scure refert, post mortem Iosue i post Chananaeos , Pherezaeosque devictos, post filios Israel per Othonielem a se vitute liberatos , terram quadraginta
362쪽
Liber Undecimus. CVM ... - . .3J3 Quid Paulus 3 An non,ptem annos losue administrationi dare , ut quadringetesimus octogesimus exple-Quod si io. annos Helon in 8ci.
ost Samuelem quadraginta annos Salmis regno impartiturὸ Qua ergo ratione Samuelis annos in annis Saulis includemus 3 quos triginta octo fuisse I sephus prodit, mille quadraginta prindit Paulus. Nulla ergo ratione, ut videtur, nil
merus ille quadringentesimus octogesimus defendi potest . Ab eo si quidem tempore' nuo filii Israel terram promi usionis incolere , habereque coeperunt, ad primum Iephthe annum trecentoSinterfluxisse, testis est Jephthe ipset cupletis imus . Τrecentis si addas quadraginta, quibus populus moram in de serto secit, ac vignati annos Samuelis, qui ex' primo lib. Regum a quibusdam colliguntur , illos demum, quos a Jephthe ad 4. annum Salomonis ante numeravimus : eadem omnino summa constituetur, quae bis supra constituta est, quingentorum septuaginta quatuor annorum: Ut quoquo te vertas. , Se sive ex temporibus interregnorum ac judicum singulorum , sive ex Pauli calculo , atque ratione, sive ex lephthe testiinonio & inculpatae defensonis judi-clo, Verum , certumque annorum numerum ab excessu Israel de AElypto
ad templi fabricam essicere pertentes, semper eundem. illum invenias quingentesimum septuagesimum 'quartum . Porro autem qui numeri cujusque summam exigue nimis, & exiliter ad calculos revocare cupiunt, hi numerum cum verissimum ac rectissimum censent, quem plurimis consectis rationibus m. dique constantem , cohaerentem , con sentaneum sibi, caeterisque reperiunt, qui saepe in unum collati eandem Pro ius summam essiciunt. His argumentis
numerus ille 3. lib. Regum infirmari potest: qui tamen non modo omnibus exemplaribus, sed universis auctoribus Latinis, Graecis , Hebraeis consentientibus confirmatur. Verum enimvero innumeri hujus summa tuenda & conse vanda vix reperias praesidium aliquod omni ex parte munitum . Eusebius e enim , qui sine controversia in ratione temporum diligentissimus est, hanc summam 48o. annorum defendit quidem, sed ita defendit tamen, ut defensionis ratio
neglecta cise videatur. Principio namque Io. annos Helon e quadringentesimo Octogesimo numero exemit, quoniam septuaginta interpretes ait illum Judicem Oinitae: quare coactus stat viginti se
numero includeret, cum Josue viguati
septem attribuerit, q9o. annorum sumisma conficeretur. Incidit autem in codices mendosiores. Nam Complutenses eum judicem in Lxx. versione habent. Codex quoque suit illi similiter depravatus in tempore, quo juxta Lxx. Heli populum judicavit . Scribit enim in Lxx. interpretatione viginti annos inveniri. Atqui in Hispaniensi τε παροικον, , id est , quadraginta reperiuntur . Quem Eusebii errorem saepe sum admiratus. Si enim Lxx. interpretationem sequi liabuit. cur quemadmodum decem annos Helon, ita & Heli viginti non ademit Quod si visum est Heli annos 4 . re tinere , cur decem Helon a numero exemit Illud etiam incommodi Eus bio accidit, quod cum interregna Omnia posterioriim Judicum temporibus includeret, videretque ex illis quaedam
accidentia ineptissime sequentibus coinpulari , eam rem traditionibus Hebrae rum attribuit , ne ipse rei perabsurdae primus esse auctor videretur . Circa annos vero Samuelis ac Saulis eodemm luto cum caeteris haeret . Ambobus enim non plures , quam quadraginta annos assignat . At totidem Paulus s
li Sauli impartitur : Josephus autem Samueli soli duodecim , regnante Saule duodeviginti : Sauli post Samuelis mortem viginti. Quo in loco Beda magna me admiratione assicit e Primum quod sermonem permittit Paulo cum Vulgarem , tum etiam falsum et Deinde
quod ante Samuelem trecentos nona
ginta sex annos Judices praefuisse e rum librum indicare asserit , cum in Iudicum libro non nisi trecenti trigi ta novem reperiantur . Quare ad ediplendam summam illam necesse est Moysis 4o. annos apponas, Iosue vero II. At Josue septendecim non ex historiae aut divinae, aut humanae veritate, sed ex eorum opinione solum habentur, qui ad summam illam 48o. annorum numeros quoslibet revocare Pergunt et idque ut faciant , non dubitant hist rias Omnes contravenire. Quid, quod Josephum Beda ait Samueli annos vi ginti , Sauli totidem alios impartiri Cum quinquaginta ambobus sine di bio impartiatur, quemadmodum e locis ante citatis manifestissime constat. Ca- ARM. H. Ietauus porro via longe diversissima
363쪽
angressus est . Nam quadraginta annos
qiu dein soli Sauli distribuit : sed ut
summa illa 43 o. annorum coinstet, JO- sue annos decem, septem vero Sainu
li dispertit . Quod praeter historiae fidem sito solum arbitrio facit. Quid igitur λ semper ego alienarum opinionum relator tantum p Nunquam ne reponamλSane , & de meo aliquid exolvere lectori debeo , si quid tamen probati nummi exolvi posse.
Primum autem non existimo, aut fidei , aut religionis quaestionem esse , Num o. iste annorum numerus, qui in codicibus pervulsatis reperitur , li-hrariorum villo scriptus sit, an potius idem ab auctore sacro in suo exemplari positus λ Ostendimus enim, errorem in numeris promptulimum esse atque facili: mum . Oitendimus numeros quoidam in libris lacris ex scribentium errore vitiatos. Oliendrinus, denique multas este causas, cur hic , de quo
agimus 48 o. annorum numerus corrupte esse inductus videatur . Atque Josephus & Sabellicus, Hebraeus unus, Latinus alter, cum locum illum ex l. 3.
Rcg. c. 6. reterrent, non AS in anno S,
sed multo plures posuerunt . Incredibile autem videtur esie Josephum, somnia Hebraea cxemplaria 48o. numerum habitissent, ab illo certo ac praescripto numero discessii rum . Nec Hugst Cardinalis, cum sententiam Josephixetulisset , cam reprobandam centivi. Non iritur si quispiam dicat, ab egresisone filiorum Israel de AEgypto ad templum incaptuin, quingentos annos, di eo amplius, interfluxiste , protinus refellendus est, quasi ea res ad fidem resigionemve pertineat . Illud deinde
sentio Interregnorum annos vere Inter
annos Itidicum ei fluxisse : Itaque non esse, qliod Hebraei falso . tradunt , in temporibus vel priorum vel posteriorum Iudicum computandos. Quocirca lo: c-phus, quoniam non ca lotum lcmpora, quibus Iudices praefuere , com Putarcvoluit, ted illa etiam, quae in interretnis sine ludice fluxerunt , vere stim-m lm quingentorum nonaginta consecit annorum. At auctor libri regum , IO- terregnorum annis omittis , eos tantum redegit in numerum , quos intellexit, dum Iudiccs administrarent, imtercessisie . Anni ergo plures ab eo, quo Israci excellit de jEgypto , ad templi initia stuxere . Sed ducum , Iudicum, dc regum ma fluxere , nisi qua-
ne Numane Historia Au 'oritate.
dringenti octoginta . Advertendum qu populo a Moyse ad
que , ex D s , qui populo a Moyle Salomonem praefuerunt , quatuor esse, quorum tempora nusquam scriptura vetus denotarit; nemque Iosue , Sangar, Samuel, Saul: nam reliquotii in Omnium certus annorum numerus in ipsis est testamenti veteris libris despiratus . Equibus summa colligitur an rorum 4 I9. His si Salomonis adjungas tres, ε. enim anno templum fabricare coepit, reliqui erunt anni 38. quos Iosue , Sangaro , Samueli, Sauliqued: spertias. Ac Sangar quidem , quoniam nondum vertente anno munere simul ac vita desunctus est, merito ab hujus numeri summa eximitur. Cum vero Sauli Paulus impertierit quadraginta ε, dubium non erit, quin decem S: odio sint inter Iosue , de Samuelem distribuendi . At decem ne ex his Josue, rcli- quos autem Samueli assignare oporteat, an contra pauciores Josue , Samueli plures, de hac re dubitari potest. Ca-1etano illud placuit , mihi etiam idem visum est. Quoniam Josepho , aluique probatis historicis longior Ductus J iue suit, quam Samucti Judicatus. Nec nostrae huic opinioni contrarium est, Arcam sub Samuelis tempora in Carlathiarim viginti annis permansisse. Non enim his viginti annis i quod quidam falso existim 'runt , Samuel plebis Israeliticae judex erat, sed propheta. Quinscriptura ipsa satis, nisi ego fallor, aperte significat , post viccsimum illum
annum coeptile a Saniele populum ludicari . In Josue autem tempore computando , ita magna auctorum Varictas,
di discrepantia cit , ut nulla ex parte historiae labefactetur auctoritas 3 s ubi
variae sunt hillo ricorum, discrepante Dque sententiae, ibi nulla eorum premIDOS , urgerique patiamur. Joscphus Ge-lcmo interprete, Iosue viginti quinque annm annumcrat. Eusebius viginti le-pte in . Beda, Joannes Lucidus , aliique nonnulli septemdecina impertiunt. Ca-jctantis decem. Quamobrem cum nos
decem de octo Joiug , Samuelique dii pertiendos dicimus , nil ut lane absurdi dicimus . Quanquam ratio subest , ut sine scripturae, veritatilque discrimine octo, aut novem alios annos his duobus judicibus adjutaramus. Quid ita Nonne hisce vel octo. vel noVcmadjunctis , anni plures, quam 48'. etsi-
ciciatur λ Efficiuntur utique . Fallum e go erat, inquies, anno Α o. ex eo , quo
364쪽
quo Israel de π1ypto exiit, templum
aedificari creptum . Minime genti Cm . Quin utriniaque verum esse nihil obstat:
Scriptura enim minutos numeros praeterire aliquando solet. Cujus rei exemplum paulo ante potuimus ex 4. Iteg. lib. cap. 2 . ubi decem mille Judaei dicuntur esse translati, quibus tamen I sephus octii pentos triginta duos adjecit, imo & Hieremias, quemadmodum
est nobis rii pra explicatum. Atqui scriptura Ionae post qua si aginta dies , ait
Ninive subvertendam , & tamen scptuaginta interpretes r. praecis literis prodiderunt, qui revcra ab initio praedicationis Jonae computantur: hos vero tres sacer auctor omisit, elui a toto
triduo illa semper verba intonabat, Adhuc quadraginta dies,&c. Quamvis ab initio, si Ninive subverteretur, 43. ei ant interfluxuri. Quod aulcm 43. dies septuariinta interpretes scripserint, auctor est Iustinus in dialogo cum Τr, phone. Quia vero Aupustinus non 3. sed r. solum legit, dii liculter se ex hac
quaestione extricavit, lib. 18. de civit. cap. 4 . Quae eadem causa erroris Hieronymo fuit . Si enim in Septuaginta non triduum, sed 4s. dies ipse legisset, omnis admirandi occasio cellasset . Sic
ergo licci plures fuerint, quam 48o. anni, quia tamen non ad ηso. acccss runt, recte suo more scriptura dixit',
annos 48o. intersiuxisse. Id si probabile cst, ut est certe, jam vigintiscptem annos Josue, Si Samueli poterimus impartiri , Samueli decein , septendecim Iosue , quos huic Beda , aliique viri
graves impertierunt . Sed valeant istae
numerorum tetricae, salebrosaeque quaestiones , in quibus poteram ignorantiam meam simplicii cc confitcri ,& omne curiosorum hominum desiderium contemnere . At levioris culpae arbitratus
tum , in explicanda dissicissima argumentatione tam multa fuse, quam Omnino nihil dicere.
Tertium iecimum argumentum parva dissicultate nos implicat . Nec enim historias omnes tueri est animus , quae
pastim in ecclesia lectitantur . Video tantum vulgi non solum in laicis , sed
in ecclesiasticis etiam esse , ut eas quinque fabulas oppido quam libenter accipiant , quas jam diu ecclesia explosit. In his certe pontificum non dil:gentia modo , verum etiam prudentia desideratur . Quidam namque dum redu- iam curant, capiti incommodam. Ub
delicet historias traves pro apocryphis reddunt quidem, sed divinum ecclesiae
ossicium usque eo praeter solitum immutant , ut vix ulla antiquae religionis sorma in quotidianis precibus relicta esse videatur . Qua ex re quam multa& magna mala ecclesiae Dei accidant, non est hujus loci , & temporis dicere. Sed esto , quaedam in publicis ecclesiae precibus habeantur ambigua , quaedam etiam falsa . Num idcirco historiis ecclesiae omnibus fidem abrogare perges, quod nonnullae carum sint vulgo jactatae, & creditae , in quibus, praesertim quoties de miraculis incidit ternao , ficta reperias soriaste plura , quae jure ac merito reprobentur λ Mihi profecto illud G clasii construm placet, ut cum hujus generis historias catho- ti: tata ''lici legerint, beati Pauli sententia praecedat : Omnia probate , quod bonum est tenete. Atqui irridere episcopos , de Theologis scholae ludere, in mon chorum imperitiam instillare, quasi fabulas hujusinodi ventris gratia rudi vulgo inserant & in udant, haec non puto equidem hominis ingenui esse , qui ad bonitatem suerit a natura compositus , nedum ejus, quem Christus simplicem sicut columbam ad legem Euangelii λrmaverit. Quod si ex quibusdam fictis , falsisque narrationibus historias gentium aestimemus , nulla omnino erit quam non similiter illudamus . Id si nominum imprudentium, at que adeo stultorum est, maneat, diu rum gesta. quae in ecclesia legillent, despici nullo modo oportere: quamquam nonnulla ex his incerta sunt , apocrypha , levia, falsa . Nam & pleraque credibilia , ac vera sunt , quaedam etiam
certa. De tertiodecimo autem argumen to hactenus.
In quartidecimi argumenti responsio- n .nem multa sunt brevissime animadker Re P a tenda . Primum in maximo illi erro 're versantur, qui rerum gestarum m morias tanquam ecclesiae oracula accupiunt , si eas in epistolis , & decretis
suis pontifices aliquando usui parint . Non est idem , mihi crede , ni storia approbatio S ulurpatio. Utitur quidem in teidum poni sex, si quicquam suadere cupit, receptis opinionibus , sente tiis , rebusque vulgatis ἔ at non conti nuo quaecunque in hunc usimn attulerit,
ea sedis Apostolicae judicio probat. Α-liud quippe est suadentis munus, aliud defiuientia. Qui pronunciat, res veras
365쪽
ille adseri r qui suadet , nonnunquam etiam verosmiles . Audiebam de praeceptore meo puer, nul lum omnino a
gumentiam elle negligendum , in quo aliqua significatio veritatis appareat: Amplectendum autem elle ita unumquodque maxime , ut quodque ad faciendam fidem erit aptis imum. Ad cujus praecepti sormam non modo dial ctici Zc oratores , sed veteres etiam Theologi suas disputationes emiaxerunt. Nam in causam iram quisque , & quibuslibet argumentis quandoque ahusi sunt, & vulgi etiam credulitate. Itaque imprudentium hominum erit , historias quasvis obiter etiam, & ad praesentem causam a pontifice adductas , non aliter amplecti, atque eas , quae sint ccclesiae certo judicio comprobatae. Quod deinde ad Constantini donationem attinet, de eo non libet in praesentia disputare . Disputent alii , quibus cordi sorte est Romanae ecclesiae majestatem , amplitudinemque minuere . Laurentium Vallam scimus integro libro adversus reccptam communi OPI-nione sententiam declamasse. Iurisperiti , quae vulgo circumfertur ejus donarionis formula , cam commentitiam esse satis indicant , cum Paleae inscriptione denotant . Eusebius , Rumnus, Theodore tris , SocrateS , SOZOmenu S,
Eutropius , Victor , caeterique probae fidei auctores , qui omnia Constantini resta scripsere diligentissime, non modo nullam donationis ejus mentionem saciunt , sed tradunt etiam Orbem Romanum sc inter tres illius filios disti Lbutiam, ut Italia uni eorum tota coimtigerit. Ammianus MarceIlinus lib. I s. Constantium urbis dominationem habuisse, & Leontium praefectiun ibi constituisse , auctor est . Nonnullos deinceps Imperatores Italiae , atquc adeo Romae imperasse, omnes historici memoriae prodiderunt . Haec & alia ea ul- modi quis ignorat λ Verum quid referta Constantino facta ea donatio sit, an a principibus posterioribus λ Fictam dicommentitiam fabulam dicunt a Nicolao , Clementeque prolatam. Quasi vero ponti sex aut factam eam donationem suo decreto definiat, aut urbem eo s. Ium titulo defendat . Negant donatam a Constantino urbem esie: quamquam nequeunt probare id quidem. Sed quaero, quod donatam negant , ea si non donata esiet , quidnam facerent λ An urbem Caesari concederent Urgent
De Numana Historia Auctoritate.
rustice sane. Negant enim donatam e se , & in eo perstant. Nos vero tanquam tormenta quaedam adhibemus, ut ii responderint, quod donata a Consta
lino non est, idcirco ad jus nunc Caesaris pertinerc, stultos se este fateantur. Potuit enim donare alius . Potuit quoque Romanus Ponti sex urbem justo alio nomine possidere . Certe longi temporis praescriptione potuit . Sin negaverint jus omne Caesari in urbem , omnia, quae de Constantini donatione disputant, Vana esse concedant. Sed jam, ne nos vani itidem simus, reliqua persequamur. Lempra Constantinum laborasse , apud idoneos auctores nusquam legi , sed ejus nominis alium , cognomento Copronymum. Unde fortasse ambiguitate vocis
error inductus . Nisi rumor iste de lepra inde ortus videri possit . quod ByZantio ad aquas calidas valetudinis gratia eum
egressum ferunt. D. Th. 3. p. q. 69. in .arg. historiam vulgatam sumit, atque, ut videtur , probat. Cajetanus non item. Habet hic authoies sitos Platinam in vitam.Marci, Ludovicum Uives lib.
de cor. disc. 2. Alciatum IIb. parere. 7. cap. I9. qui aperte negant. Habet scriptores Omnes veteres ejus aetatis , qui
tacuerunt : non omissuri si scivissent. scituri omnino rem, si sitisset. Nam quo dnomine Constantini circumfertur ed - tium, tametsi Nic. eno Concilio adjut elum est , non tamen habet Concilii auctoritatem . Haec illi . Ego tinc nec pro certis assirmare ausim , nec pro falsis refellere . Silvestra acta , in quibus
ea res gesta commemoratur , Gelasius non reprobat . Resertur eadem in synodo Romana sub Silvestro cano. I. in septima rursus synodo, act: ne 2. Eamdem denique Nicephorus lib. 7. cap. 33. ut veram histortam refert . Quocirca Pontifices duos , Clementem , ac Nic laum , aut Divum etiam Thoma in m eo
quod ea historia usi sunt , nec ridere jure possumus, nec arguere . Quam Vis, ut dixi, leprae Constantinianae icstis gravis & probatus ex vulcribus nemo est. Itaque , si negemus , nec Pontificum, nec historicorum auctoritatem Iabela-
De baptismo historici quoque ipsi no
bilissimi varie loquuntur . Hieronymus in chronicis, Eusebius libro . de vita Constantini, Socrates lib. I. histor. suae
cap. 39. Theodoretus lib. Item I. cap. 3I. SOZOmenus lib. I. cap. 3.1. Cassiodorus,
qui historiam ab his tribus ecclesiast,
366쪽
ram compilavit, Pomponius Laetus, ali qtie scriptores hu)us ordinis . Constantinum tradunt non Romae a Silvestro , sed Nicomediae ab Eusebio episcopo,&quidem Arriano , sacrum baptisma su-siccpisse . Contra Damalus in libro Pontificali tradit, illum Romae a Silvestros acris lustricis ablutum esse. Cui omnino contentiunt Marianus Scotus, Sabellicus , Platina in vitam Marci, Nicephorus lib. 7. cap. 36. 8 l Ib. 8. ca. q. ne divum Thomam , Nicolaum, Clementem , duas denique synodos in hujus rci lcstimonium repetamus. Atque Nicephorus in hac re asseveranda, &contraria opinione refellenda, oratione sane quam acri u Ius est . Ita enim suam de baptisino Constantini sententiam ecclesiae consensioni tribuit , ut
adversiain Arrianorum commentis alli-rnet. Qui in Oriente , inquit, olim
Arrianae sectae fuere, Constantinuan Nicomediae , ab Eusebio ejus urbis episcopo, ja in moriturum baptismum sulce- pisie, prodiderunt: propterea eum sis.cium lavacrum distulisse dicentes , quod id in Jordane perficere voluerit. Id vero ex eo facile resellitur , quod ecclesia a Silvestro eum Romae bapti Eatum es.se certo praedicat. Quapropter testatum Omnibus csse volo , ut hoc sic etiam tuto Sc opinentur , dc credant . Amriani enim male sentientes animo, &consilio diabolico hoc confinxerunt, non Romae bapti Zatum eum esse alIercntes. aut fortas te eadem cum illis sensisse astruentes, perinde atque ab ipsis proptcrea baptismi gratiam susceperit. Quod absurditatis, de mendacii plenum est . Quod si nondum sacri lavacri pa
ticeps fuit, consequitur, cum neque in Nicaena synodo cum patribus congressiim esse, neque cum eis mysteria participasse , scuti historia tradit . Haec ille. Et paulo ante: Quod autem Romae a Silvestro sacratus sit, satis ostendit baptisterium , quod ad hoc usque tempus ejus rei gratia in testimonium
certillimum Romae asservatur . Quae duo prosecto rationes efficiunt , ut non temere iis accedam, qui Constam timi in Romae sacro tinctum lavacro ferunt . Quod si baptisterium tam in-sgni structum apparatu, si rerum veterum publica commemoratio , non1blum habitantium animis, sed lapidi
bus etiam insculpta, nullum nobis asegumentum est, 1am jamque non dico,
quae vctustatis in urbs morumenta sunt, Liter Undecimus. CV. V. υ .sed quae sunt in orbe majorum traditione rccepta , ire ea omnia inficias poterimus, quamvis indicia exiciat rerum , locorum , temporum manifesta.
Ac nisi prius baptisini fuisset sonte sublatus, qui credi potest , Constantino episcopos aut culparum, & querimoniarum libellos obtulisie , aut, ut synodo , dc disputationibus interesset, pelini sisse λ Bapti ratus ergo ante symodum Nicaenam suerat Constantinus . Ubi haereticorum industriam , ac d ligentiam in propaganda secia mirari latis non queo. Omnia quippe illi sus deque miscent , ut viri pietate insignes, praesertim si Reges , aut Imperatores sunt , ipsorum partes fovisse videantur . Tanta vero arte id efficiunt, ut doctos etiam Viros , nedum imperitos fallant. Eusebius porro Pamphili , vel quia Eusebio Nicomediem si, caeterisque amicis credulum se praebuit, vel quia sectam , cujus apertil- simus propugnator erat, hac laude, de gloria voluit ornare, ejus fabulae primus auctor Christianis filii. Huic nim scribenti Hieronymus , ac reliqui auctores crediderunt . Sed de Eusebii fide plura postea . Non Constantiam Constantino fratri Arrianum presbyterum insinuasse . a quo vir religiosissimus seductus si , hoc ut credam , quantum Constantiae levitas, & inconstantia movet, tantum Constantini pi tas , ἐκ gravitas remorantur. Ac si pre byter ille Arrianus pium alias imperatorem quidem, sed potestate , divitiis , honoribus, triumphis , trieriti , secundis denique rebus omnibus use solentiorem factum decepit, ut Arrium revocaret , Athanasium repelleret : viris etenim bonis in rebus ejusmodi facile imponitur: non tamen adeo in crrore processisse credendus est, ut Arriano ritu alterum baptismum N comediae suscaperet . Quanquam sunt
qui existiment , qui per sororem fabilim in fide Constantinum produnt , eos falsos nominis similitudine id phtri attribuisse, quod filii scelere patra tum est. Uerum sive hoc modo- sive alio res habeat, illud tenendum est , Λ . . nervos , atque artus esse sapientiae non temere credere , iis praesertim hist ricis , qui quoniam fidem divinam Pviolarunt, fidei humanae auctoritatem Wamiscrunt. Sed de his capite sequenti accuratius disicremus.
367쪽
Omtuordecim argumenta superiore capite sigillatim refutata sunt .
felli oportet: quoniam haec tria unum atque idem exquirunt, quod supra sim mus quidem in quadripartita divisione polliciti. sed cogitationibus multis variisque distenti , tertium ejus divisi nis membrum voluntaria quadam oblivione contrivimus . Quis enim auctor historiae probatus sit , tertio loco me scripsi dictitrum , nec exolvi quod Promiseram . Quin operis instituti pene immemor factus sum . Eam qui in se rem nitimur fere homines aut ex memoria deponere, aut diu , multumque protrahere, quam non libentes& voluntarii, sed invite & repugnanter aggredimur. Atqui licet non con-ltituto tempore & loco , reddam tamen in praesenti, & cum sinore fibrtasse resdam id quod me debere non inficio P. Antea vero , quam de historicis utri Dque de ecclesiasticis fle profanis sententiam meam dico , illitia est operae pretium quaerere , sntne regulae aliquae, de quidam historiae quasi indices , quibus historici cujusque fides ac veritas exploretur. Nam Ioannes Annius tres regulas ponit , easque Merasthenis i stimonio confirmat , ad quas omnes Chronicorum libros expendere , & e xaminare, haud secus atque ad Lydium lapidem debeamus. Prima, Inquit . regula est ista : Suscipiendi sunt avsque repugnantia inmnes qui publica & probata fide scripserunt. Secunda , Gesta & annales
quatuor monarchiarum non possunt negari & rejici ab aliquo, quia soliam publica fide notabantur ι de in Bibli
thecas aut archiviis servabanturia Unde de in Esdra legimus , quod controve
sae de reparando templo dimiebantur ex annalibus Persarum servatis in bibliothecis Tertia regula . Qui solo auditu , vel per opiniones scribunt , hi tanquam privati recipiendi non sunt, nisi ubi a publica fide non dilIentiunt. Ex quibus colligit , quod nemo, in Chronicis suscipiendus est , nisi annatibus quatuor monarchrarum conco
det Et in monarchia quidem Assyrione numene Historia Auctorirum, quia publica fide scripsit Berosus
Chaldaeus, consequens est, ut in temporibus ejusdem monarchiae ipsi detur palma.3e hunc secutis Item ex Pe sis Metastheni , ex Graecis Xenophonti in aequivocis , & Archilocho 8c Eusebio . Rejiciuntur a temporibus hujus monarchiae ex Graecis Herodotus, Hellanicus , Acusilaus: ex Latinis Iustinus, Gellius , de Orosius, qui contra publicam de probatam fidem scripse
In secunda vero monarchia Persiarum 8c Medorum auctor publicae fidei suit Metasthenes Persa , 8e Ctesias Gnidius , ut in tertio libro Diodorus notavit. Rejiciuntur Josephus ex Hebrsis: Se Clemens, Tatianus , Africanus, EcEusebius ex Graecis. Quia privatas piniones secuti, contra publicam fidem notant reges 8c tempora, quae in bibli thecis , & annalibus non fuerunt: de contra omnem publicam fidem scribunt, Cyrum ante dedisse Iicentiam Hebraeis in Babylone captivis , & mortuum , quam Babylonia Darius ejus patruuS PO-tiretur . Proinde idem Eusebius, quoniam in tertia monarchia Graecorem , & in quarta Romauorum publicam annalium fidem sequitur , in utraque recipitur . Recipitur & Philo Hebraeus , qui solus habuit Chronographiam omnium quatuor monarchiarum, & ideo solus ipse in temporibus ex Hebrae rum scriptoribus recipitur. Qui non per opiniones, ut Ioseplius, sed etiam O. leniorum testiinonio usiis certissima seribit . Haec Annius in Ir. & ra. I bro , hoc est , in Metasthenem Pnil nemque suos censete fidenter sane, ut solent isti, nihil tam verens, quam ne dubitare aliqua de re videretur . Sed videndum nobis, an in censura hac quantum aecuritatis est, tantum sit etiam v ritatis , Nec vero libenter nos script rum , praesertim familiae nostrae vitia detegimus Sed in publica studiorum causa nullo modo praevaricandum erat. Cum viderem itaque viros quosdam mruditos in his Annii preceptis , dc xemplis hallucinari, nec inarium ex stimavi, εc regulas vanas esse ostendere , & falsa item regularum exempla. Principio igitur assirmare videtur Amnius , in quatuor tantum monarchiis scribas certos haberi solitos , quos respub. ita id constituerit, ut resta temporaque notarent. Horum annales in locis tutis asservari a Quemadmodum in bene in- ilia
368쪽
quibus resp. d muneris e6a iuget. Qui omnlinno sensui&filsor , de absurdior est Constat siquidem in
dam .hili ricos etiam suisse. Nan ut de Grai
ea , R rixa manaqι ta eramus . in quibus ea Fes verti in
nteis discreis Pantes inducit , nee
hos oetiae, nee his C te. siam praes Fedo Q. odcet O indi. cio est. ntil. tum eorum publica auis eloti . se l.
stituta civitate videmus , quae instru-l dis nantiae ea praecipua est, quod non menta scripturarum publica a tabelli l fuerit studium apud Graecos publicas nibus obsignata custodiae tutiae commit-l de iis, quae temper aguntur , proferretit . Verum illud non in quatuor solum monarchiis, sed in Phoenicum , AEgyptiorumque republica fieri solere, a
sephus auctor est, primo contra Appi nem Alexandrinum libro . Nec omnes quatuor illae monarchiae hujusmodi rerum gestarum scribas & annales publi cos habuere, quibus rerum, temporumque lites, si quae essent exortae, finirentur . Graecos siquidem hisce de scriptoribus & annalibus caruis sie, multo prinbabilius est. Sane ante olympiades E
sebius scribit, Graecam de temporibus historiam falsam credi: quod ut cuique
historico visum est, diversas Graecisen tentias protulerunt. At post olympiades non asserit ejus generis annales adestinatis reipublicae ministris adscriptos extitisse: sed id asserit , ex eo veram
de temporibus Grocorum historiam crodi , quo olympiades in usu .esse cαperimi. Ac Marcus Vario, apud Censorinum lib. de natali die cap. II, non aliud tradit , quam quod Eusebius accepit, ante olympiades tempus μικω, hoc est, fabulosum extitisse , quia in eo multae fabulae referuntur . Cum olympiadibus vero coepisse μορο αν , quod res eo
restae veris historiis contineantur. Itaque post olympiades Graeci res vere gestas scribere orsi sunt , habitaque est deinceps apud eos quaedam historiae r
tio, temporum convenientia, & hist ricorum nonnulla consensio. Atqui Grae-Coriam rempublicam certos historiae administros ex eo tempore constituisse, dicere Annius poterit, Probare non poterit. Quin e contrario Iosephus bonus in primis auctor scribit , Graecos nihil firmiter scientes tradidisse , sed quod unusquisque, ait, Opinatus est, hoc studuit explanare . Unde etiam libri se invicem arguunt,& in multis Hellanicus ab Acus lao dilcrepat, Hesiodum corripit Acusilaus : Ephorus Hellanicum
in plurimis ostendit elle mendacem: E-Phorum vero Tnnaeus: Τimaeum, qui post illum fuere : Herodotum vero cuncti.
Sed neque de Siculis rebus , qui eas
Conscripserunt, neque rursum de Atticis hi qui Atticas , neque de Argolicis
qui Argolicas memoriae prodidere, consentiunt . Nam N Thucydides in multis etiam tanquam fallax accusatur, licet scrupulosissimam sui temporis hustoriam 1cripserit . Causa vero hujus
conscriptiones. Non enim duntaxat apud Graecos alios publica conscriptio est neglacta. sed neque apud ipsos Athenienses disciplinae cultores aliquid hujusmodi reperitur . Hactenus Ios phus . Qua ex re liquet , falso Annium Josephi testimonium usurpasse , ut
probaret publicos Graecorum annales
in templorum bibliothecis custodiri . Nihil enim tale Josephus argumentatus est, quale illi tr buit Annius. Sed hoc
argumentatur , quod a Cadmo literas Graeci se accepisse gloriantur, id pere suadere illos non posse, cum nulla In scriptio vel in templi parietibus , vel in vasis, statuis, caeterisque donis templo dicatis, ex eo tempore relicta sit. At in his tamen post literas inventas, aut deorum , quibus ea dona offerebantur , aut osterentium nomina semper inscribi sunt solita . Plutarchus quoque auctor & ipse gravissimus , ammmat , nullos sua aetate publicos Graecorum annales extare , praeter nunc patos canones temporales, quorum auctoritas parum apud eum valet, quod multarum rerum inventa in ipsis repugnantia tolli nequiverit, quamvis in ea re plurimi multum operae , studiique
posuerint . Vanum iritur de commentitium est, in Graecorum regno, & m
narchia post olympiades e1usmodi hi
storicos publica auctoritate diffinitos, destinatosque filiasse. Illud autem vanius , in hac mona chia solos Philonem , atque Eusebium accipere, qui publicos , probatosque annales fuerint secuti. Etenim Eulebius , si eam auctoritatem suis Chronicis pol-set adjungere , nullo modo reticuisset sh hujusmodi annalibus inhaerere. Philo vero Iudaeus nec quatuor monarchi
rum annales habuit, quod illi fallo, G
neque ratione ac testimonio tribuit A
nius, nec si habuisset, quicquam nobis attulisset commodi. Nulla enim Philo
aut rerum gestarum, aut temporum m
numenta reliquit. Nam libellus , qui de temporibus inscribitur , cum fabi larum plenus sit, nullius gravis auctoris est, nedum Philonis . Auctor certe ejus libri non solum mendacia consectatur, sed adeo etiam historiae rudis est , ut solos Ηcbraeos , nec praeterea quenquam de prophanis scriptoribus legisle videatur . Sed hoc nec ita multo .
369쪽
Roma notum quoque annalibus Pauca.dicantur. Quibus suisse publicos annales olim , Cicero in a. de Orat. libest auctor . Ab initio , inquit , rsrum
Romanarum usque ad P. Mutium Pontificem Maximum res Cinnes siniriit rum annorum mandabat literis Pontifex
Maximus , cstcrebatque in album , di proponebat tabulam domi, potestas ut clici populo cognoscendi, ii qui etiamnunc annales maximi nominantur. Primo itcm de lepibus libro inducit Atticum sic loquentem: Nam post annales Pontificum maximorum , quibus nil ulpoicit esse nudius, ' sicut ad Iabium, aut ad Catonem , aut ad Pisonem venias : tamen quid tam exile , quam isti omnes ρ Annales igitur isti pontificum maximorum a tempore P. Mittit
intermissi sunt , illisque in historia Cato , Fabius Pictor , Plion , aliique sit c-ceIsere , graves omnino auctores quidem , sed sine publica auctoritate tamen . Nec vero aud: endi sunt, qui ciuimodi Ponti f. Max. annales pcst Publium quoque Mutrum continuatos alserunt , quod hoc loco apud Ciceronem Atticus eos se vidisse senificet: videre autem nullo mCdo potuerit, nI- si ellent continuati , cum Livius priorum temporum pontificios annales incenta a Gali: s urbe interiissc dicat. Non
enim interiisse dicit omnes, sed plerosque . Qua cx re non sit , ut si in Livii manus annales isti pontificii non venerunt , quoniam rari ex inccndio relicti silint , ne in manus quidem Attici perveni sie existimemus, qui his quaerendis majorem forte diligentiam , & curam adhibuit, quam Li ius. Ouanquam codices ejusmodi non semper hominum diligentiae obveniunt, scd sortunae. An-
ad Olympiadem 97. quinque libris exposuerat, ea obi cura , dc parum constantia queritur: tum quod perrarae per eadem tempora literae fuerint, tum quod etiam , si quae in commentariis Pontificum , alitique publicis , privatisque erant monumentis , incensa urbe pleraeque interierint. Et rui sum in octavo libro posteaquam histolico in Romanorum Varias , discrenantesque semientias posuit, Nec facile est, inquit, aut rem rei, aut auctorem auctori prinsorre . Vitiatam memoriam sinebribus laudibus reor , falsisque imaginum titulis , dum familia ad se quaeque famam rerum gestarum, honorumque fablente mendacio trahunt. Inde certe dc singulorum gesta, & publica monumenta rerum confusa : nec quisquam aequalis icmporibus illis scriptor extat, quo satis certo auctore stetur . In libris quoque nono & decimo , ut loca alia praetermittam , satis ille aperte docet, quam nullos habu crit certos , pi obatos- qire annales, quos in scribendo scqu ietur. Diuinysius etiam Halicarnasscus se ejusmodi annalcs publicos minime consecutum haud obscure significat . Cum enim historiae suae fidona conciliare cliperet , & veteres scriptorum Romanorum historias se consi cluisset staretur , eorum vel maxime, qui pravisti mi , & nobilissimi fuerint habiti :horum tamen annalium publicorum nullam omnino mentionem fecit , facturus sine dubio , si adeo magnam , ac certam auctoritatem suo poliet operi adjicere . Quid multa λ Julius Caesar, auctore Tranquillo, inito considam primus omnium instituit, ut tam senatus, quam populi diurna acta conficerentur , & publicarentur . Quo Satyri cuin illud attinet', Cupient & in acta reser-
Plinianum item illud Milone cau-nalium igitur Ponti f. Max. post Publium riMutium facta intermisso cst . Etenim, sam dicente lateribus coctis pluisse , si ea pontificum diligentia persevcras-l in ejus anni acta relatum est . Vete-set, aut annales isti publici in biblio- rem ergo Pontific. Maxim. morem, qui thecis , templisque deorum extarent , jam diu fuer at interruptus, Lilius Cae-
nec iam militis locis animi penderet Livius, di annalium incertitudinem causaretur, nec adeo saepe Iil lactandis consulibus, consulumque etiam annis erraret . Nam errasse Hemicus Glareanus per quam diligenter ostendit: dubitaste de personis frequentissme Fabi us Quintilianus ait. Ac de cadis primae libro sexto, Livius ipse, quae a condita urbe Roma ad ca- pG in eandem a Gallis urbem, id est,
praeterit , Romanis quondam libros; quoqne linteos suille , qui an hil fere
praeter consulum, di magistratuum n mina continebant . Sed neque hos Lia lus vidit, quoniam incensa urbe in te hi etiam perierunt . Neque ita ii rum auctoritate permotus est , ut non eos interdum ab aliis citatos neglex rit . Quin Marcum Licinium cum libris linteis litis aliquando coarguit . Imo vero
370쪽
tabe/ Uuflecimus. vero & Tuberonem, & Licinium resertin discrepanti opinione utrumque libros linteos protulisse: Ut intelligas , libras istis linteis quam tenuem,& exilem fidem haberet Livius. Quibus ex rebus facile Annius re ellitur , qui circa finem commentariorum . in Philonem suum astruit, Titum Livium publicos annales Romanae monarchiae secutum csse , hujusque Philonem vestigiis institisse . Ubi multum omnino de gradu Philonem suum de)icit; qui si publicos
omnium monarchiarum annales habuit, ut paulo ante Annius dixerat , imprudenter sane , ac leviter Livium sccutus est, quem constat , primum nullos publicos annales habuisse , deinde inplerisque dubitasse , denique errasse in multis , & ita errasse , ut errorum quin rundam ab aliis evincatur, quorundam ipse etiam se arguat. . Nec patrari, ut qiusquam mihi Flavium Vopiscum Syracusium opponat, qui in vitam Probi fatetur , se usum libris ex bibliotheca Ulpia , registris etiam scribarum porticus Porphyreticae , actis demum senatus , ac populi . In vitam vero Aureliani scribit , Aurelianum in libris linteis j qui in Ulpia bibliotheca erant, qui quotidiana sua a cta 1 criberentur praecepisse . Multo vero minus illud seram , ut mihi Diodorus opponatur , qui in primo
libro aiscrit , CX veteribus annalibus resta se ac duces Romanorum cogninuisse . Mavius quippe nihil nisi libros linteos restitutos , diligentiamque Pontis Maxim. non antiquam illam , sed a Iulio Caesare primum instauratam affert : Diodorus autem non assirmat se publicos Romanorum annales nactum esse , sed veteres . At hi in privatis monumentis clSe potuerunt . Nihil igitur afferunt, qui in Graecorum, Romanorumque monarchiis publicos suilse annales ajunt , ad quos caeteras oporteat historias revocare . ut si iis con
Caput VI. tota historia judieare stultissimum rit. Praeterquam quod si quis suam hust iam dicat publicis hujus, aut illius
monarchiae annalibus consentire a non continuo publicam ejus monarchiae auiactoritatem habet . Alioqui facile, ac romptum cuique erit , ad omnem eistiasn fabulam, legentium conciliare uno mendacio dicendo fidem . Id quod Philo historicus apud multos obtinuit, qui in historiis sius omnia tempora
quadrasse ad veros quatuor mona chiarum annales , plerisque sine omni& ratione , & testimonio persuasit .
Historiciim dixi a nain verus ille Phio gravissimus philosophiis , ideinque theologu, eruditissimus , ut ab imp dentia , dc mendacio , 'ita quoque ab ustoria scribenda alienus fuit . Euse sus enim , Hieronymus , ac Suidas, qui Philonis onera diligentissime eni merarunt , nullum opus habent , in quo Philo res gestas rerui cujusquam
temporaque notarit . Ita doctis omniano viris liber ille de temporibus , imscriptione plane ementiente videtur e se stippo filiis. Quae res manifestis quoque argumentis evincitur . Primum ilia
lud est, quod libelli ejus auctor seriabidi, stirpem Salomonis in Ocho Eicideia fecisse, de Ioas, qui illi in regno su
semiant, approbentur: reprobentur, si dissentiant . Ostensum est enim , nul los neque e Graecis , neque e Romanis publicos annales cxtare: atque aseo nullos auctores csse, qui sic cundum ejusmodi annales Graecorum, Romanorumque scripserint aut res gestas, aut tempora. Nisi sorte in uno , aut altero loco auctor quispiam i assirmet , se
eam rem , quam scribit, ex libris linteis , aut elephantinis , actisve publicas excepisse. Atqui ex una parte decessit, non de Salomonis , sed de Natham
fius se pruente . . Quod quam sit, e lacris lateris facile pat scit. Quarti enim libri Regum cap. M. ita Iegitur: Athalia vero mater Ochoia ziae ' vadens mortuum filium suum, im tersecit omne semen regium Τollens autem Iosaba filia regis Ioram soror Ochoriae Ioas filium Ochogiae , fitrata est eum de medio filiorum regis, qui interficiebantur , & abscondit eum a facie Athaliae, ut non interficeretur. Et capite duodecimo : Tulit Ioas rex Iuda omnia, quae consecraverant Iosaphat , & Ioram , & Ochoatas patres ejus , &c. Et capite Iet. Anno vicem tertio Ioas filii Ochogiae regis Ιωdae , &c. Item 1. Ρβralipomenon cap. 11. Nec erat ultra spes aliqua , ut de
stirpe quis regnaret Ochoziae, &e. Est denique in hanc rem praeclarum illud testimonium, contra quod nullus est ad tergiversandum locus , e primi libri Paralipomenon capite tertio , ubi in posteritate Salomonis, verbis nihil O l curis, recensetur Ioas filius Ochoriae. Id quod Matthaeus explicate confirmat, inquiens et Iosaphat. genuit Ioram , I X ram