장음표시 사용
531쪽
Relect. de Sacram. Para milonalium sacrificia mysterium aliquod
sacrum portendere, cujus ratio remittendis peccatis haberetur . Fateor tamen , non fuisse sacramentum sub definitis rebus verbisque praescriptis in lege naturae a Deo traditum . Sed rerum sacramentalium definitio , ac de terminatio certa in veteri lege inco
pia , in I uangelica perfecta , & consummata est: nisi sorte quis sentiat, oblationem Melchisedech in panc . Ze vino ex divina de revelatione de institutione suisse: qua peculiariter ex causa facerdos Dei altissimi fuerit inter reliquos appellatus . Cui equidem opinationi non admodum refragarer, si Λnacictus Papa non fuisset adversus in epistola de ordinatione Episcoporum . Ubi , Initium , inquit , sacerdotii Aaron suit , Ιἀ et Melchisedech prior obtulerit sacrificium, Zc post hunc , Abraham, Isaac , de Jacob : sed ii spontanea v luntate, non sacerdotali auctoritate ista secerunt : caeterum Aaron primu Sjubente Domino victimas obtulit. Hactenus Anactetus . Huic igitur finem tertiae relcctionis parti dederimus, jam pergamus ad reliquas .cunt gratiam , ubi non sunt , scilicet
in anima, vel aliquam qualitatem eis-ciunt aere medio : quorum utrumque videtur esse absurdissimiam. Praeterea, si aliqua sacramenta gratiam efficerent , ministri quoque talium sacramentorum gratiae causa eslant, ac vere peccata remitterent . Quod tamen Hieronymus in quartum caput
Esajae refellit. Ubi adducens illud
Matth. 3. Ego baptizo τω aqua, Scc.
Ex quo , inquit , discimus , quod homo tantum aquam tribuat , Deus autem Spiritum sanctum, quo Se sordes abluuntur , & sanguinis peccata Pu gantur . Et super Matth. capit. I 6. comparans sacerdotes novae legis in
cerdotibus veteris, subjicit : Quom do ibi leprosum sacerdos mundum , vel immundum facit a sic & hic alligat , vel solvit Episcopus aut presbyter . At sacerdos vetus non erat causa leprosum es scienter emundans : e go neque sacerdos legis novae vere peccata remittit.
Item , Austiastiniis 3 s. de Trinitate, cap. 26. Nullus discipulorum Christi dat Spiritum sanctum : orabant quippe , ut veniret in eos , quibus manuSimponebant. Et lib. 83. QQ. quaest. 3.asicrit , quaeda in Deum sacere per teipsum hiae media causa, ut Illuminare animas. At si minister esset causa gratiae , per cum Dominus animas illuminaret . Et Ambrosius lib. q. epistolarum , epistol 33. ad Demetriade in , dcc.
Aliud est , inquit , quod ursibiliter agitur, aliud quod invisibiliter celebratur. Nec idem cst in sacramento sor-ma , quod virtus. Nam forma culnhumani ministerii adhibetur obsequio , virtus autem per divini operis praestai tur cffectum . Ad cujus utique poten- potest cile caus P efficiens charitatis 1: tiam rescrendum cst , quod dum ho-
De Sacramentis ea antιbus gratiam.
OUarto itaque loco vertebatur in
quaestionem , an sacramenta Vetera fuerint causae gratiae atque salutis, an potius ea lota , quae in ninua lege sunt a Christo Salvatore instituta . Et quidem suadetur in primis, nulla sacramenta posse salutem spiritalem efficere . Quia res corporea non gratiae, cum sint qualitates lupernaturales a solo Deo inflatae atque creatae:& consequenter quia nullum corpus potest in animum hominis arere, nisi prius arat in ejusdem hominis corpus . Sed
iacramenta non oportet quicquam inhumanum corpuS Operentur, ut patet
de absolutione sacramentali siti do collata: talis igitur abs blutio nil producit
in anima. Confirmatur rursum, quoniam aliqua sacramenta eorum etiam quae vel maxime causae gratiae dicerentur, non immediate contingunt hominem , quem
justificant; ergo vel immedia in produino exterior abluit ux , mutatur interior . Eandem sententiam apertioribus
etiam verbis expressit Cyprianus inferna. de baptisino Christi , de manifestat. Trinit. At vero contra suadetur , omnia cu- Argum.
jusque legis sacramenta causas suisse propa gratiae ac salutis. Primum, quia Omnia te affir-facramenta sunt signa sanchificationis mat. praetica de essectiva, quemadmodum a principio constituimus, dcc. Praeterea, Job. r. Sanctificabat Job filios suos, offerens holocausta pro singillis . Et Levit. I 6. dicitur, sacerdo lcm aspersone sandi us explare Prae
532쪽
De Sacramentis causantibus gratiam varicationes , & peccata filiorum Israel.
Praeterea Augustinus super Psal. 77. adducens illud I. Cor. Io. Sed non an pluribus eorum beneplacitum est
Deo, sic ait : Et cum ellent communia omnia sacramenta , non communis crat omnibus gratia , quae sacramentorum virtus est . Sic & nunc omnibus baptizatis commune lavacrum regenerationis , sed ipsa gratia non communis est omnibus . Et glosia o
din. in illud ejusdem capitis decimi somnes in Moyse bapti rati sunt in nube, dc in mari, id est, per visa illa signa purgati, vel signum baptismi acceperunt , quod credentibus idem valuit In nube bapti rati sunt, quia peream mundati ab ignorantia Dei , Npraeparati ad accipiendam legem.
Praeterea Gregorius 4. lib. morat. cap. a. referturque de consec. dist. 4. cap. Quod apud nos valet aqua baptismi, dec. ut supra. Tum etiam sic argumentor : Parvulis sine merito cu)usquam operantis conserebatur gratia, Sacramento suscepto : erro, &c. Consequentia videtur esse nota, quoniam id vocamus causam , qua applicata sequitur enectus. Cum ergo puer Ves circuncisus in lege Moysi, vel suscipiens aliquod sacramentum in lege naturae eo ipso a peccatis justificaretur , consequens fit ejusmodi sacramenta causas fuisse justificationis & gratiae . Ac de circuncisione quidem apertum est testimonium Bedae super Lucae secundum caput Idem salutiferae curationis auxilium circuncisio in lege contra originatis peccati vulnus agebat, quod baptismus agere revelatae gratiae tempore consue
Augustinus etiam citari solet in hoc,
libro a. de nuptiis & concupncentia . cap. II. & habetur de consecrat. dist4. cap. Ex quo instituta est circuncisio m populo Dei, ad purgationem valebat magnis, 3c parvulis, originalis veterisque peccati, sicut bapti linus ex illo valere cαpit ad invocati nem lio. minis , ex quo institutus eth - Et lib. contra Donatistas , cap. 1 . Cur, inquit , Abrahairi praeceptuim est , ut omnem cleinceps Infantem masculum octavo die circumcaderet, qui non pol erat corde credere, ut eI deputaretur ad 3ustitiam ς nisi quia N ipii im
Denique in cap. MaJores , extraride Baptismo , distinruens Innocentius circimcisione baptisma, quod aperit januam regni coelorum, quam ci cunciso non aperiebat , auerit, quod sicut per baptismum , Ita per circu cisionem originale peccatum remitte batur. At praepositio, per, causam significat qua mcdiante res efficitur Iut ibi: Salvos nos fecit per lavacrum
Iii contrarium est August. super Psalm. 73. ubi ait , Sacramenta n vae legis dare salutem , veteris au tem promittere Salvatorem. Sed & S maritanus noster oleo vinoque, ac denariis duobus superadditis sanavie vulneratum , quem nec sacerdos Aaron, nec Levita Moyses, sive per sacramenta , sive per legem sanare potuerunt .
In hac explicanda quaestione, quae inter omnes difficillima est, omnes ego nervos intendere debeo, ut magnatum veritate , tum brevitate in absolutas quasdam conclusiones totius rei sumama redigatur. Quapropter vos Oro , ut differenti mihi diligenter animos ad
Prima igitur conclusio est , quam a
Catholicis non arbitror aut debere , aut posse negari. Sacramenta novael gis sunt caula gratiae, & vere salutem
Cyprianus hanc habet in sermone de baptismo Christi , & manifestation FTrinitatis, inquiens: Veniebat Christus
ad baptismum non egens Iavacro, ita quo peccatum non erat , sed ut sacramento perennis daretur auctoritas, &tanti virtutem operis nulla personarum acceptio commendaret. Quoniam remisso peccatorum , sive per baptismum, sive per alia sacramenta donetur, proprie spiritus sancti est, di ipsi soli hi
lus emcientiae privilegium manet. Ue borum solemnitas , & sacri invocatio nominis visibile celebrant sacra me tum e rem vero ipsam spiritus sanctus format & efficit, Sc conse Gationibus visibilibus invisibiliter manusti totius bonitatis auctor apponit , & plenitudinem gratiae uncinonis divine pinisquedo lanctificationibus ossicialibus inis tundit , & rem sacramenti conlumit Seperficit.
Item in serm. de unctione chri sim iis, Hodie, inquit, in ecclesia ad populum. acquisicionis sanctificandum sa-H h i crura Re Iu Quaest.
533쪽
trum chri: ma conficitur, in quo mixti im oleo balsamum reriae , de laceidotalis gloriae exprimit unitatem . Et instar Non haec medendis corporibus est unctio instituta , qui a s anctificatis elementis jam non propria natura praebet
effectum , sed virtus divina potentius operatur : 1ed adest vcritas signo, At spiritus sacramento, ut de ipsis rerumem cientiis gratiae dignitas pateat , Ecinteriori homini , quanta & his detur auctoritas dei formi conversatione, &cαlestibus innotescat. Et infra : Ex nullus unctionis beneficio 8c sapientia no- is & intellectus divinitus datur , consilium coelitus illabitiar, scientia fle pietas 3c timor inspirationibus supernis insunditur . Hoc oleo uncti cum spiritualibus nequitiis colluctamur , nec scitoribus spuriis imbui possiimus , qui balsami spiritalis odore fragramus.
Gregorius quoque NazianZenus orat. . in lanctum lavacrum. Generatio ex
baptismate passionum est solutiva,omnes sordes abscindens, atque ad supernam vitam perducens. Et infra dicit, quod in baptismate tanqi iam in unda peccata pariter scpebantur. Et postea, Ipsa baptismatis, inquit, gratia, ac vis uniuscujusque peccati continet purgati nem , & omnimodam scessitatum de inquinationum rejectionem, Quae a pravitate ingressae sunt. Proinde cum duplices simus , ex anima dico de corpore ι ita duplex est purgatio, per aquam , inquam , dc spiritum : & haec quidem visibiliter ac corporaliter susci- litur, at illa incorporatiter de invisibi.
Chrysostomus praeterea homil. a . in Joan. Ex quo autem, inquit, Iordanis alveum ingressus est Christus , non
amplius reptilia animarum viventium, scd animas rationales de spirituales aqua producit. Et homilia 3 s. in euncem : Futurum erat baptilina plenuin maximae potestatis dc gratiae , purgaturum peccata , pro mortuo vivum esse
cturum . Et infra : In nobis non simplex aqua operatur, sed cum spiritus gratia accedit, omnia abluit peccata. Et infra , Per aquam piscinae ait, morbos corporis sanari , ut facilius homines
crederent , Per aquam animae morbos curari poste . Et homilia de resurrectione, circa finem, cum multis exemplis resuri ectionem 'per vim supernaturalem suturam esse demonstrasset ,
subdit : Verum nec tu gratiae spiritus Rehct. de Satram. Pars IV.
factus es expers. EtIamnilm multa sunt donationis illius symbola , atque his,
quae enumerata, multo maJOra , & ma gis admiranda . Non enim aequale est corpus mortuum, de animam a peccatis occisam ab interitu liberare, quod per baptismum fit 3 8e statim corpus
etiam dc sanguis mysticus non fuit abl. que spiritus gratia, nec sacerdotes habuisicmus, nec has ordinationes sine tali visitatione fieri possibile, &C. Cyrillus libro secundo in Ioannem
cap. 24. Spiritum , qui ex Deo procedit, per baptismum acquirimus, quo in pristinam pulchritudinem resorma ti , Sc ad novam vitam renati a Deo in filios adoptamur. Et in fine: Quemadmodum enim viribus ignis intensius aqua calefacta non aliter quam ignis urit ; sic spiritus sancti operatione ad
divinam aquae reformantur virtutem ,
qua bapti rati corpus abstergunt.
Ambrosius item in libro primo de
sacramentis , capit. quinto, de baptismo loquens de consecrat. dist. quarta,capita Per aquam Non aqua omnis sanat,
inquit, sed aqua sanat, quae habet gratiam Christi . Et libro quarto, capit. secundo , de Eucharistiae sacramento: Deposuisti peccatorum senectutem , sumpsisti gratiae juventutem: hoc prinstiterunt tibi sacramenta coelestia. Et libro sexto capite primo : In similitudinem quidem accipis sacramentum , sed verae naturae gratiam virtutemque consequeris. Et infra : Tu quia accipis
panem divinae ejus substantiae.in illo participaris alimento . Et in Iibro de iis qui mysteriis initiantur , capite s. His igitur sacramentis pascit Ecclesiam suam Christus, quibus ammae firmatur substanti a. Augustinus insuper Io. libro contra Faustum, capite i6. de visibili sacra
mentoriim administratione loquens , Haec omnia, inquit, fiunt de transeunt,
sanant Sc transeunt ἰ virius tamen, quae
per ista operatur, jugiter manet , dc donum spirituale, quod per ista insinuatur, aeternum est . Et tractatu go. in Ioannem: Unde ista tanta virtus aquε,
ut corpus tangat, dc cor abluat λ I.q. I. cap. Detrahe.
Beda etiam ait, quod Dominus tactu suae mundissimae carnis vim rege nerativam contulit aquis . Quam ea
dem sententiam Gratianus Chrysostomo tribuit de consecrat. dist. quarta , c
pite Nunquam . Eandem habes apud
534쪽
Augustiniim sermone prii no de Epipha
Sed in Concilio Florentino , sub Eugenio Quarto , in decreto super unione Armenorum manifeste definitur in haec verba r Novae legis septem sunt Sacramenta , quae & continent gratiam , di cana dignc suscipientibus conserunt .
Hanc eandem sententiam Concilium Τrident inuin modo probavit sessionc septinia de sacramentis in communi, canone sexto, cujus verba ejusmodi sunt: Si quis dixerit, sacramenta novae legis non continere gratiam , quam significant, aut gratiam ipsam non ponentibus obicem non conserre , quasi signa tantum externa sint acceptae per fidem
gratiae , vel justitiae , anathema sit. Ex sacris literis Augustinus adducit illud Ioannis secundo : Nisi quis renatus fuerit cx aqua , & Spiritu sancto,
dic. Non, ait, ex parentum fide , aut offerentium , vel mini strantium , sed ex aqua , & Spiritu sancto . A qua igitur regenerat hominem m Christo ex uno Adam generatum. Hactenus Augu
Sccundum testimonitim citat idem ex Epistolla ad Ephesios cap. s. Christus dilexit Ecclesiam , & seipsum tradidit
pro ea , ut illam sanctificaret , mundans eam lavacro aquae in verbo. Quidquid ergo infert lancii stimus Augustinus) ab hominibus quarumcunque cul- Parum contrahitur , propter ip:um lavacrum dimittitur . Τertium , releri idem Augustinns exprima Epistola Petri cap. 3. SalvoS VOS facit Bapti ira , non carnis dcpositio sordium , scd conscientiae bonae Interrogatio in Deum. Quartum , quo triumphat Ambrosius , habetur in Joann. cap. 6. Caro mea vere est cibus , & sanguis meus vere est potus . Qui manducat ineam cariacm, & bibit meum sanguinem , in me manet, & ego in illo . Nicut misit me vivens Pater, & ego vivo propter Patrem: & qui manducat me , & ipse vivet propter me . Ego sum panis vivus. Unde Concilium Ephesinum colligit , quod in Sacramento accipimus
non communem carnem , sed vere vivificatricem, qua & sanctificamur, participes sancti corporis, & pretiosi sanguinis effecti. Quintum, de eodem Eucharistiae sa
cramento habes in priori ad Corinthi- stutibus gratiam. ς s
os capite decimo, Umii panis, unum corpus multi sumus. Omnes quidem de uno pane participamus. Ubi particula, quidem, loco Graecae particulae γκος caula in sine dubio rcddit sententiae antecedentis . Quare participatio Sacramenti Eucharistiae Ecclesialticae unitatis cat la est , atque adeo charitatis , S gratiae , sine qua unitas Ecclesiae non co
Sextum testimonium de poenitentiae Sacramento Domini est apud Joannem
cap. LO. Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis. Quod si remi illo pe catorum per gratiam est , & Sacerdotes pollunt peccata remittere. gratiam quoque subministrare queunt administra tis Sacramenti S.
Huc adde Martini Quinti definiti
nem in Concilio Constant. l ess 4s. pr nuntiantis , quod sacerdos vere absolvit. Ministri erro Sacramentorum novae legis vere conferunt gratiam sine qua nullus peccator esse potest ad solutus. Et confirmatur, quia vel qui baptigat, abluit proprie , ac vere maculas animae, vcl non abluit. Si abluit, conficitur quod molimur : sin autem non abis luit , forma igitur Baptismi falsa est, qua significatur non ablutio corporis modo, verum etiam animae, ut facile ex Concilio Mileuitano capite secundo colligitur. Inde enim Patres argumentantur, parvulos originale peccatum, atque animi maculam habere, quoniam alias fodima Baptismi salsa esticeretur: cum parvuli bapti rentur, scilicet in ablutionem spiritalon , ac proinde in remissionem
Sacramenta igitur novae legis gratiam, de justitiam animae conferre, his prosein sto argumentis adeo irrefragabiliter stenditur, ut negare id vel haeresis, vel proximum haeresi sit. Quamobrem in conclusionein hanc primam Scholastici
auctores una versi conveniunt.bed cium quem in modum Sacramen ta novae legis sint causa gratiae , id tantum abest, ut explicent, ut etiam opinionum varietate confundant. Res quippe nulla est, de qua tantopere non solii in indocti , sed etiam clochi disse
tiant . Nam quidam asserunt , Sacramenta esse causas dispositivas gratiae ex eo, quod producunt characterem, vel ornatum nescio quelia, videlicet qualitates interius disponentes. Nam, sacramenta gratiam ipsam etficere, judicant
535쪽
Alii assi ant , sacramenta esse quidem causas dispositionis, sed extrinsecus appositas, ut anulum , aut sigillum regium , quibus ostensis atque exhibitis , id nobis praestatur, quod ex regis
beneficio quaerimus. Opinantur alii, sacramenta non esse causas per se gratiae, sed per accidens, sine quibus videlicet eficctus non sequitur : quae tamen nihil vere agant atque producant. Sunt contra, qui existimant , sacramenta , virtute supernaturali recepta, ipsam etiam qualitatem , quae gratia est, attingere, instrumentalique actione sa
Ac demum alii . qui propius accedunt ad veram rei hujus intellirentiam,
sacramenta censent causas esse gratiae
veluti motivas divinae voluntatis. sunt enim ratio , propter quam Deus gratiam conseri r ut quia puer baptigatus est, Deus illum salvat : quia est confirmatus , datur ei spirituale robur. Quorum opiniones cum tam variae sint, tamque inter se dissidentes , alterum prosecto fieri potest, ut earum nulla salterum certe non potest, ut plus una
vera sit . Quod si pace vestra dieere mihi licet licebit autem quod modestissimum est aut fallor ego, aut nulla earum opinationum vera est . Qua quidem causa, ac controversia non aliis judicibus opus est, quam auditoribus viris clarisiimis , atque doctissimis, quorum graytismo judicio si nostra haec sententia suerit explosa, nihil erit posthac, quod nos illi adhaerescamus : snfuerit approbata , non vereor, quin sic doctis omnibus pIacitura Sit igitur secunda in hac disputati ne conclusio. Sacramentum novae legis non ideo gratiae causa definitur, quod disponat intrinsecus ad gratiam , Pr
ducens characterem vel Ornatum, gratiae videlicet ipsius dispositionem .
Primum, quaa ornatus ille in sacramentis non imprimentibus chara sterem
fictilius est , & qua facilitate ponitur, eadem quoque rejicitur . Deinde quia sicut gratia est qualitas spiritualis supernaturalis , ita character & ornatus ille supernaturalis quaIitas est, omnemque naturae vim excedit. Praeterea , producens dispositiones ad animam rationalem non est causa ania. Machm mae rationalis. Nec enim ego spiratum& animam donavi vobis , sed mundi Creator. Et tamen constitutum nobis est
Relessit. de Sacram. Pars LV. certis Sanctorum , Conciliorum, fle se mpturae sacrae testimoniis, novae legis sacramenta gratiam continere, conferre,
efficere, &c. Praeterea , character nec est ultima disipositio ad gratiam introductiva , nec conservativa : immo & sine gratia imprimitur, & sine gratia in subjecto perseverat: gratia itidem ipsa a characte re non pendet . Quare etiamsi sacramenta cnaracterem eisciant, non pro
inde sunt gratiae causa dispositiva. Character etiam in intellectu est , Gratia
vero in essentia animae, juxta D. Thomae opinionem , cujus hi se discipulos profitentur . Non est igitur character propria gratiae dispositio. Tertia conclusio. Sacramentum non propterea gratiae caula dicitur , quod extrinsecus disponat ad efficiendam gratiam. Probatur primo, quoniam alias solum esset signum certum , non causa ζ quemadmodum anulus mihi datus , in signum regiae voluntatis: quod alterius opinionis sectatores concedunt vel inviti. Explicant enim, Sacramentum novae lepis gratiae causam exist re, id est, signum certum & infallibile . At ostendimus retro, sacramenta
novae legis esse non solum signa , sed
Deinde, quia nihil pIus Sacramentis
Christi haec opinatio tribuit, quam sacramentis maleficorum , qui adhibent ipsi quadam verba, sed daemon operatur adhibitis signis. z. CocLPraeterea , quoniam juxta hanc quiadem expositionem drina sanctorum , aut Conciliorum, aut sacrae etiam Scripturae non salvantur , ut facile videre tiacet , si Ioca ipsa conseramus . Postremo , quoniam ad eundem sensum circuncisio gratiam contaret, e-Julque ellet causa, non aliter ac novae legis sacramenta . Quod quamprimum ostendemus csse falsissimum. Quarta conclusio . Sacramentum n vae legis non est causis sine qua non, sive per accidens . Tum quia sine sacramento gratia saepe producitur: tum quia non lavaret aqua maculam animae:
sicut nec albedo infrigidat , cum nix in stiridat , eo quod album illius eis imis per accidens causa est. Neque id Concilia dissinirent , sacramenta esse causas per accidens , quod Praeter a tem & definitionem est: Tum quia vere non essent nisi signa : omnia enim signa certa effectus cujusque talia sunt, c
536쪽
De Sacram. causantibus gratiam. sne quibus effectus non sequitur: Tum quia sacramentum circuncinonis ad eamdem normam gratiae causa fuisset: Tum denique quoniam testimonia in confimmationem prim.e conclusionis citata sane interpretari non queunt, si sacramenta solum esse caulas per accidens
asseramus.. Cooe Quinta conclusio. Sacramentum no-' ' vae letis non attingit vi sua instrumentati Si supernaturali qualitatem , quae est gratia, vel fidem, aut charitatem, aut alios habitus infusos , ut serra attingit figuram iei artificiosae actionere ali. Volo dicere , quod non est imaginandus hic modus agendi, qui intervenit in causis naturalibus, quo pacto scilicet aqua in frigidat per frigus inexistens , lavat per humorem innatum , acuta etiam dolabra per aciem dividit
Probatur primum , quia ridiculum
est, Concilium velle dissinire, aut etiam sanctos id asserere , quod sacramenta attingant sua actione illam qualitatem . Si enim Circuncisio.& reliqua sacramenta vetera non essiciebant quidem gratiam , sed Deus dabat eandem in illis , illis tamen non concuT- Tentibus ; non admodum refert, quod haec nova realis actio sit addita novis sacramentis . Et cum ad salutem nostram nihil omnino spectet , quod sacramenta contactu reali suae virtutis qualitates supernaturales esticiant, certe supervacaneum est, istam vim agem di in Sacramentis admittere: Eoque magis quod gratiam eise qualitatem, non cit in Ecclesia certum . Quare nec
des , nec Concilium docet , co moclo sacramenta gratiam efficcre. Deinde , quia eodem modo creatura posset concurrere ad productionem animae rationalis , I cilicet, agendo propria actione in corpus , & vi superii turali in animam: quod tamen non conceditur ab iis, qui eam opinionem de
Tertio , quia vel producitur nova qualitas in sacramento ad attingendum hunc effectum, vel non : primum est
xidiculum, secundum est absurdum, 'ne nova virtute addita sacramenta idem cere, quod ante non Poterant. Ea etiam argumenta , quae inter dubitandum a principio secimus, pro anthuius quintae conclusionis veritatem . 6.Conc. Sexta conclusio . Sacramenta novae
. legis non solum sunt causa vel ratio
motiva salutis , & gratiae : quo pacto dicimus, matrem dili ere filium, quia
penuit eum, me tibi benefacere, quia
midiosus vel pulcher es. Quem etiam in modum causaIis illa est: Quia vidi- Ioan. zo.sti me, Thoma. credidisti. de illa rursum: Quia fecisti hanc Iem, faciam te cen D.
Imprimis enim pari ratione concederetur , hominem esse causam animae
rationalis . Haec enim nostra caro est
animata anima rationali, quia habebat tales dispositiones ab homine generante productas.
Item , fides in lege antiqua erat in hunc modum causa justificationis. Quia enim credidit Abraham Deo , deputatum est ei. ad justitiam : & quia ex fide paretitum parvulus offerebatur Deo , justificabatur. Iustus namque ex fide vivit etiam nunc , & tamen fides
non est causa gratiae , dc sacramenta novae legis esse gratiae causae definium
Praeterea , causa motiva non est instrumentum, quo mediante effectus producitur . Baptismus autem est instri mentum, quo Deus lavat animam. Et confirmatur: Nam aqua laVans corpus
non est causa motiva , sed vere efficiens instrumentalis et at aqua Baptismi
Item , sacramentum Eucharistiae cubus est animae: ergo non solum est causa motiva . Esset enim ridiculum , si definiremus , cibum corporalem esse
causam augmenti, quod haec causalis vera sit: ego augeor, quia comedi et quin potius cum particula causalis lipportet causam, jam de rebus ipsis oportet inquirere, cujus generis sit illa causa , quam important, finalis , an emciens, an formalis, an materialis: Nam ad haec quatuor causaruin genera reducuntur omnes . Cum igitur Sacra me ta non sint gratiae causa finalis, aut materialis, aut formalis, colligimus, esse causas cssicientes. Quo vero modo efficiant, id est quod quaeriaras, id prosccto haec opinio non explicat. Quam equidem eodem consilio , ut caeteras r
selli , non ut veritatem tollerem quid enim theologo minus conveniens est )sed ut alios nihil de hac re cxplicare
Cum igitur certo credendum sit, sa- Quom. cramenta nova causas este gratiae atque Sacram. salutis , aliquem sanum sensum di mo- sint cau- dum oportet ais enare, quo causae sint, la grat.
537쪽
dignum scilicet definitione Concilii, dignum sanctorum Oinnitan auctoritate,
distium tandem fide nostra , de sacrarum testimoniis literarum. Pro eius itaque rei explicatione, quae adeo magnum dc vobis, de mihi negotium fecit , intelligatis primum , call- fas esse in duplici differentia , alteras
naturales, alteras morales. Morales autem appellamus causas liberas, qu . e scilicci libere movent : ut qui consulit,
qui imperat , ejus rei causa est , quae per e Jus aut imperium , aut consilium ei licitiir. Iuxta quam distinctionem cum actio peccati dupliciter consideretur, de in ordine cffcctiinna naturalium , de inordine effectuum moralium , Deus quidem causa naturalis dicitur actionis, quae peccatum est: concurrit siquidem ad brachii motionem , qua hominem
interficio , quemadmodum & coelum . moloique angelus simili etiam concurrit . At concursiis hic naturalis est :non tamen illius actionis Deus cst causa moralis . neque enim aut consulit, aut praecipit, quin potitis .prohibet. Inter lias autem causas discrimen est. Nam naturales tuos emcctus attingunt per vim a natura inditam , ut ignis calefacit per calorem. Morales vero non attingunt actione physica cite ctus suos, nec insitiunt, aut producunt qualitates aliquas . Neque enim oporici, ut qui consulit homicidium , aeti ne aliqua physica & naturali quicquam efficiat, quemadmodum natura efficere consuevit.
Eadem quoque forma distinguendum
est de movente , Ic virtute motori S. Nam movere dupliciter contingit , &moraliter, & naturalitcr: ut qui homicidium considit ne ab excmplo Pi o- posito dis ccdamus ) moraliter quidem
de libere movet s at amens, qui appreRelect. de sacram. Pars IV influendo attingendoque vi fle essicacia
activae potentiae effectus ejussin odi : quo sensu sine controversia Deus est causa virtutum insularum : vcl a causa m rati , qualis oratio fuit , de meritum Christi, cum oravit pro Petro, ne deficeret fides ejus. Utrumque autem causae genus distriabuitur in principalem de instrumentalem : ut qui daret pecuniam captivis i cdimendis, causa esset principalis retemptionis , moralis tamen : Pecuniae vero, vel etiam minister destinatus ad rc limendum, causae sunt redemptionis
Deinde magnopere tonsiderandum, omnia quae de Sacramentis novae I
gis asseruntur , eadem de de sanguine Christi in sacris literis affirmari . I. Ioan . I. Sanguis Jesu Christi emundat
nos ab omni peccato. Apoc. I. Lavit nos a peccatis nostris in languine sito. de ca. I 2. Vicerunt eum propter sanguinem agni . dc ad Rom. 3. Ruem pro posuit Deus propitiatorem in sanguine: psius . Eodem crgo sensu Sacramenta dici poterunt lavare, mundare, causas et se nostrae victoriae ac rem illionis peccatorum , quo sanguis Christi lavat ,
Postremo & illud advertendum, Christum quidem Jesum sita nobis de merita di justitiam contulisse. Nam factus est nobis justitia, lanctificatio , S: r demptio , ut Apostolus in priore ad
Cor. c. I. docuit . Sed justitiam suam tamen, & sanguinis effusi pretium potissimum nobis communicar per Sacramenta . Virtus enim & valor sanguinis Christi Sacramentis susceptis applica tur : ouae si Christus voluisset, sine medio aliquo Sacramento & communica
hensam manum cujusquam per Vini ap-l re non nisi impudentissimus poterit,plicat ad vulnera , movet naturaliter. fides sana atque Catholica docet duo. Virtus itidem duplex, altera qua mo- Alterum est, Deum per Christi humavelis moraliter movet, altera qua na-lnitatem rc scinitie genus humanum, reis turale agens movet naturaliter: ut in
priori exemplo, Virtus in oliva est auctoritas consulantis, Vel ratio qua persuasit ; at in posteriori virtus sunt ipsae vires corporales.
Ad eundem quoque modum de assectibus supe maturalibus philosophandunt
est, de g: alia, de charitate . de fide, de vita aeterna : qui a duplici causa pro fi lici postunt . vel ab ea quae habet modum agendi similcm naturali, misiste peccata , contulisse gratiam dc
gloriam. Item humanitatem Christi instrumentum fuisse, quo Deus operatus est mirabilia liaec in medio terce. Gra- Ioann.
tia de veritas per Jesum Christum facta cst: de , Vidimus eum Plenum gratiae : dc, De plenitudine ejus nos omnes acccpimus : dc , Ecce agnus Dei, qui toliri peccata mundi: S , Hic est, qui baptiχat ira Spiritu sancto. Quo testim
538쪽
nus libro contra Petilianum 3. cap. s. Et ad Ephes. s. dicitur , Christum sanctificasse Ecclefiam silam, atque mundasse. Alterum quod fides quoque sana docet Sacramenta novae legis instrumenta esse Christi ad hanc redemptionem , gratiam, gloriamque complendam. Quemadmodum ergo csset ei Tinneum asserere, sanguinem Christi, vel passonem, vel humanitatem non esseveras causas nostrae justificationis , de
pratiae inde enim sequeretiir , Ch Gnum hominem non fuisse causam, per quam hominum redemptio facta est: quod est haereticum ita quoque error est manifestus negare, Sacramenta esse causas emcientes instrumentales nostrae sallitis, gratiae, & justitiae, loquendo de causa morali. Id enim perinde est, ac si quis neget , suscipientes Sacramenta Christi consequi remissionem peccatorum ex virtute sanguinis ejusdem Christi , cunas pretium eis Sacramentis suscipiendis communicatur: quod sine grandi errore negari non queat.
Quemadmodum , si ego essem apud
Turcas captivus, & eum qui daret pecunias redemptionis , videlicet pretium , dc manum qua pecunias porrige-Tet, & pecunias etiam ipsas, quae sitnt instrumenta ad redimendum , redemptionis causas esse, non naturales quidem , sed morales, nemo sanae mentis ibit inficias. Atque haec omnia ne videamur e semla nostro colligere, facile vos inveni editis apud D. Τhomam 3. par. quaest. 48.
art. 6. dc quaest 49. art. a. dc quaest. 36.
art. I. Ec quaest. 62. rart. s.
Quibus expositis, facile ut opinor intelligi potest, quam longe a veritate absint, vel qui dicunt, Sacramenta qualitates insulas evicere: nam per nominis ambiguitatem elapsi, a morali causa ad naturalem, vel quasi naturalem declinavere: Vel qui dicunt, Sacramenta este causas per accidens, vel dispositivas , vel signa etiam certa r qui si ad Candem normam, sanguinem Christi csse caulam nostrae justificationis exponerent , risu digni essent Catoniano. Nos vero Theologica gravitate , di dignitate servata , cum Concilio Fl
Tentino pronunciamus,nostra Sacramemta dc continere gratiam, & eam suscipientibus digne conferre. Continere mquam ) non ut causa naturalis continet situm eflectum , sed ut caula moralis.
Crumena siquidem continere dicitur cvD e sacram. eausentibus fratriam.
ptivi redemptionem, quoniam pecuniam continet: & Sacramenta , quae continent sanguinem Christi , continere dicuntur gratiam , dc remissionem peccatorum: dc scut crumena pecuniam administrans, redemptionem confert ; ita Sacramentum confert gratiam , pretium sanguinis applicans e & haec est illa Sacramentorum virtus, quae adeo multorum intenta torsit. Virtus enim redemptionis in marsupio est, in quo pretium et demptionis servatur et & virtus Sacramentorum sanguis Christi est , qui
Sacramentis adhibetur. Hinc denique postrema huius d: spu- tationis conclusio manifestissime conficitur , Sacramenta vetera nullas prorsus causas sitisse gratiae , atque salutis. Quae quidem primum des nita est in Concilio Florentino per haec verba: Novae Iegis septem sunt Sacramenta, quae multum differunt a Sacramentis antiquae t pis . Illa enim non causabant gratiam, sed eam silum per passionem Christi dandam e sic figurabant. Tum etiam Apost. ad Galat. 4. Sacramenta veteris legis infirma vocat , &egenae elementa . Si autem continerent pretium sanguinis Christi , gratiamque praestarent hominibus, egena utique, dc infirma minime dicerentur.
Nec potest ab hoc Pauli testimonio
excipi Circumcisio, de qua praecipua erat cum Galatis controversia , cu; usque causa tota illius Epis . disputatio texitur . Praeterea, in Epist. ad Roma Apostolus aperte docet, Circumcisionem acceptam, non in justitiae causam, sed in signum. Et accepit Abraham , inquit Apostolus , signaculum circuncisionis , signum 3ustitiae fidei . Unde de Ambios. Epist. ad Constantium 7 . quae est libri noni postrema, id ipsum ex eo probat. quod Gen. II. legitur: Circunctiletur m vobis omne masculinum , ut sit in sugnum foederis inter me, & vos: in signum, ait, non in causam. Praeterea, sacerdotium totum veteris
legis , aut ministri eiusdem legis nonsuerunt causa remi ilionis peccatorum, ut Apostolus ad Hebr. s. monstrat . Ad s cerdotium autem veteris legis spectabat omnia Sacramenta etiam circumcisionis administrare . Sacramenta ergo veteris legis non erant causa gratiae, ac remis sionis peccatorum. Praeterea, ut Augustinus Epistola Io.
ad Hieronymum ait, Si lex non justulicabat, quanto magis illa , quae signi
539쪽
capitis F. Nec circuncisio aliquid va- Iet , nec praeputium , sed fide Ci
o. - , .xtinc s ut caetera quoque te
De d Ierimine inter nova, O e-
TD ergo ut ad postremam relectio-
A. nis partem nostra decurrat oratio iprimum est , idemque praecipuum di- sc ren inter no a , & vetera Saci a-
ahoh - 'imV00ςilium Florentinum aperte lucideque definit, in haec veri. I iςgi septem Sacramenta mul a b ramentis differunt antiquae Vmyn ΠΟΠ mutabant gra a, sed eam per passionem Cluisti
dandam este figurabant: haec vero no-
gne suscipientibus conferunt . Et con
xem , lagis Sacramenta a Sacramentis antiquae legis non differre, nisi quia caeremoniae sunt aliae, & alii ritus
gratia confer ruam, mi Ma adiutis
Cmωrre gratiam , anathema 'risus etiam Sacramentoriza vete i , d
ficat circuncisiotiem ex tes υ
540쪽
De discrim. inter .nova, ct vetera Sacram --L lisi satisfactios a non contritis accipiebantur , nihil efficiebant. Prior pars siladetur, tum quia conferre, id insinuat , dare scilicet quod non habebas : Oltensum est
autem nobis gratiam conserri per novae legis sacramenta: Tum etiam, quia alias sacramenta nova non estent gratiae causae , scd augmenti eJusdem gratiae. Praeterea Dan. 3. Nisi quis renatus fuerit ex aqua . Praestat ergo bapti l mus vitam spiritualem etiam illi, qui antea non habebat . Et ad Ephes. s. Mundans eam lavacro aquae; Sc ad Tit. 3Salvos nos fecit per lavacrum regenerationis , non ex operibus justitiae quae fecimus nos . Item Leo Papa epist. decernit , parvulis per baptis inum remitti originale , adultis de originale de actuale . Et Joan. 2Ο.
Quorum remiserit is peccata, remittuntur eis. Ergo per sacramentum absolutionis potest remitti mortale Peccatum, etiam qRod alias. non erat remissum.
Nam si eslectus baptismi de absolutionis non cli remittere culpam mortalem, sed poenam s ergo non conferunt haec sacramenta gratiam. Siquidem effectus proprius eorum, hoc est, remissio pant, tine gratia conferri potest. Et ratio huius est, quam saepe resumpsimus , quod moritum Christi applicatur nobis per sacramenta nova. Quare sine noltro proprio metato , per meritum Christi applicatum justificabimur . Hinc vero posterior pars confirmatur . Quia enim in sacramentis veteri S legis non erat aliud meritum nisi Fidei: ex fide quippe erat tota justitia :idcirco sicut non dabatur plus gratiae, quam fides mereretur , ita nec gratia confercbatur nisi habenti dispositionem: Quae alioqui ipsa. per se estut idonea ad remistionem peccatorum : quam dispositionem , con ritionem appellamus. . Quartum discrimen , quod per sacramentum baptismi Semittitur tota poma, de per alia sacramenta novae legas aliqua saltem pars poenae sine merito proprio , ratione ipsa us Sacramenti : sed per sacramenta veteris legis poena peccatis dubita non remittebatux, nisi pro quantitate Adei , & meriti accipientis illa lacramenta . HuJus verodiisercntiae eadem quoque ratio eth Applicatur cnim nobis satisfactio Christi per baptismum ad poenae remisti nem : sed per circuncisionem non applicabatur , nisi Propria cuTunc
etiam sumitur argumentum pro te
tio discrimine. Nam quemadmodum ex eo quod applicatur nobis satisfactio Christi per baptismum, remittitur Poena citra nostrum opus ; ita ex eo quod applicatur nobis meritum Christi , remittitur culpa non ponentibus
Quintum discrimen e Sacramentum s .distri. novae legis, a quocunque etiam in fidem men. li conficiatur Se administretur, justificat 3 Sacramentum vero antiquum , sive naturae , sive scripturae, non justificabat parvulos, niti a fideli administraretur.
Verbi pratia Filii Ismael non justificabantur,quamvis parentes circunciderenteos uid imitationem Abraham. Et ideo arvuli dicebantur salvari in fide paremtum . Nisi enim exterius sacramentum esset protestatio Fidei interioris in Sal
vatorem, non remittebatur peccatum parvulo . CuIus rei argumentum est y quia vetera sacramenta remittebar.e
parvulis originale ex pacto misericordiae divinae, non ex justitia. Pactum autem
dc conventio erat, ut sacramentis pro
testantibus fidem Salvatoris homines sauvarentur. Signum enim accepit Abraham circumcisionis, signaculum itistitia Fidei . Circuncidetur in vobiS omne Roni. ε. masculinum , ut sit in signum foederis Cis. ν. nater me, & vos. At sacramenta nove legis conserunt gratiam ex Iustitia, &merito Christi. Unde etiamsi paganus sit, qui baptigat , dummodo applicetineritum Christi, conficiens verum sacramentum , sive credat, sive non cr dat , justificat suscipientem. Et propter ea vocat Apostolus sacramenta vel ra , infirma de egena clementa, quia ratione sui nihil efficiebant , sed lotum
ratione fidei vel propriae, vel alienae, a qua proficiscebantur. Nec id vacat in praetentia discutere, an parentes mi nistra rues sacramenta parvulis, oporte rei esse in gratia, ut pueri justificare tur : An latis estet protestatio Fidei quamlibet mortuae . Utraque enim pars suos habet assertores. Sed illa tamen,
ut Pia magis , sta quoque probabilior est, quae tenet , in fide parentum sabvari parvulos, sive .illa fides viva esset,
seu esset mortua. Sextum discrimen, quod sacrame torum novae legis Christus Dominusiuit auctor proximus dc immediatuS :at sacramenta vetera per Angelos &Moylen mediatores a Deo lunt con