장음표시 사용
601쪽
eonsesso ven Ialium ad hoc sacramentum non pertineret : & si de utrisque loquitur Christus , cum ait , Quorum remiseritis peccata , ad utraque etiam pertinet, quod dicit, Quorum retinueritis a dec. Compertum igitur videtur ecis, aut utrorumque, aut neutrorum confessionem in praecepto divino esse In contrarium est , quod Sacramentum poenitentiae ad salutem necessarium est , ut ante docuimus . Quod utique sacramentum citra consessionem constare non potest, quae videlicet est praecipua hujus Sacramenti materia. Cum itaque peccata mortalia confiteri opus
fit ad salutem , efficitur manifeste , de Consessione Divinum esse praeceptum. In hac controversia post ea , quae insuperiore definita fiant , vix quicquam superest , quod adjicere debeamus . Quippe certum & persuasum nobis esse debet , omnem exteriorem virtutis actum ad salutem ex Divina institutione necessarium, ex eadem quoque institutione in praecepto esse . Faciamu Senim hominem peccatorem contritionem habere peccati sui : tunc quaeritur, an hic teneatur confiteri ex Divino jure , necne. Si tenetur, id fides Catholica docet, id nos in praesentia conficere volumus : Si non tenetur , . sine Peccato mortali poterit Consessionem omittere . Quare per solam contriti nem salvabitur: ac proinde Consessionis sacramentum non est ad salutem necestarium. Praeterea ut reliqua argumenta praetereamus, quae modo repetere molestum
negotium csIet definitio illa Concilii
Complutensis sub Reverendissimo A chiepiscopo Toletano Alsonso Carrillo, maniinsto convincit , non soluin Consessonem divina lege jussam eIse , Verum etiam id negare , haereticum es
Prima igitur Conclusio Petri Oxoniensis , ibidem damnata , sc habet:
Peccata mortalia , quantum ad culpam dc poenam alterius seculi, delentur per solam cordis contritionem sine ordine ad claves .
Secunda Conclusio: Quod confesso de peccatis in specie suerit ex aliquo statuto universalis Ecclesiae, non de jure Divino . Tertia conclusio: Quod pravae cogitationes confiteri non debent, sed sola displicentia delentur sine ordine ad cla
non debet esse secreta. F as omnes ricsingulas haereticas esse , Synodus definivit . Est autem congregata automate Sixti Quarti , de confirmata postea ab eodem Sixto in Extravara nil cujus retro mentionem fecimus : Ubi denuo condemnantur, tanquam Haereticae , aliae propositiones . Quo fit, ut qui alserunt nunc errorem esse temerarium , aut haeresim sapere, hanc Sixti definitionem minime viderint, quam non pi guit semel atque iterum sumere, ut fir quentius Ob oculos posita perenni in
Ad primum argumentum : Jam Ο-itendimus locum in Euanretio Joannis, unde Consessionis praeceptum ducitur . Nam quod Cayetanus in ConMmcntariis super hunc locum asserit , institutionem sacramenti poenitentiae in de haberi , non praeceptum , ceriissime fallitur . Habetur enim necessias comparendi coram judicibus a Chri-lto constitutis , atque ex consequenti piaeceptum Consessionis, sine qua peccata nostra a sacerdotibus iuste ac prudenter discerni, judicarique non possunt.
Jam quod haeretici tradunt , Inn
centium tertium suilla Consessionis auricularis autorem, imprudenter errant. Leo si quidein Papa multis annis ant Innocentium praecepit , Consessionem
non publice fieri, sed occulte . Quinetiam asIeruit, contra Apostolicam regulam publicam consessionem postulari, ut patet Epistola φ . ad F piscopos Campaniae , dc 6'. ad Theodoriim Episcopum . Hujus etiam judicii sacramentalis apud sacerdotes meminit I nocentius Primus in Epistola ad Decentium cap. 7. Sed fle Clemens in I. mpistola ad Jacobum fratrem Domini, Petrum Apostolum tradidisse reisrt , cogitationes etiam malas oportere Christianos mox ad Christum illidere , sacerdotibus Domini manifestare. Ejus etiam est mentio apud Div. Hieron mum in illud Ecclesiast. Io. Si mor deat serpens in silentio, &c. Nam quod stiper Psalm. 8 . referri solet, sorsitan reJiceretur , quod commentaria illa, an Divi Hieronymi sint, incertum est, quemadmodum liber 1. de Vistatione infirmorum , 8c libellus ad Comitem, Ze Iiber de vera & falsa poenitent. DLvi Augustini esse negantur. Sed est tamen in Augustino locus , quem mer
602쪽
De nec est ate Sacramenti Pthitentiatere ne Erasimus quidem posse , in lubro t. de Baptis. Contra Donat. cap. IT& i8. ubi nititur judicium hoc sace dotale eodem hoc ipso Joannis asserere testimonio. Uide etiam Traist. 2. in Psalm. Io I. super illud : Ut audiret gemitus compeditorum . Cyprranus quoque Serm. s. de lapsis , etiam eos , qui corde tantum lapsi stini, docet , hoc initim apud Sacerdotes Dei dolenterciebere confiteri. Poenitentiae hujus insuper, quae apud sacerdotes fit , mentionem fecit Tertullianus in lib. de pt nitentia . Divus Ambrosius autem lib. I. de poenitentia cap. 2. hanc sententiam eodem, quo & nos Joannis testimonio confirmat . Nam alia , quae sinient afferri. ut est illud Jacobi s. Confitemini alterutrum, &c. & illud I ucat ΙΤ. Ite , ostendite vos sacerdotibus, Jcc. non adeo firma videntur adversus Haereticos testimonia. Tametsi dici etiam facile poterat , quod licet ex Sacra scriptura hujusmodi praeceptum non haberetur , habetur. tamen ex traditione Christi N Apostolorum , quemadmodum Et alia pleraque nostrae fidei documenta . Quod si rara apud antiquos secretae Confessionis mentio est , frequens vero publicae , ut in Concilio Niceno cap. s. & aliis item plurimrs, id sane nihil nostrae huic definitioni adversatur . Ostentii in est siquidem non solum ex traditione majorum , Verum etiam ex Evangelico testimonio con- sellionem peccatorum sacerdoti fieri debere , quod quidem est de nece ista te
sacramenti . Secretam vero aut publicam Consessionem fieri , pruderitiae est naturali rellinum , quae die at , ut Occulta peccata occulte , publ: ca publice judicentur . , . Ad secundum aryumentum non possumus breviter rei pondere , quoniam rei pravitas dc utilitas multa nos dicere compellunt, quae praeterim nulla ratione debent.
Primum igitur , Confessionem integram esse debere, apud Theologos exploratissimum est, ut patet in .distin. I 6. & II. ubi ea de re a scholasticis Theolostis disseritur . Habetur autem mani lette hujus allertionis definitio in Concilio Florentino , ubi posteaquam decretum est , Confessionem esse hujus sacramenti materiam , ad Consessonem id pertinere definitur , ut quis
omnia peccata sua ; quorum memoriam
habet, integre confiteatur. Et Conc,
lium Lateranen se in cap. omnis utri iliaque sexus , de poenitentiis Se remisso innibus , O-nia , inquit, peccata sua proprio Sacerdoti confiteatur . Quod e iam ii su totius Ecclesiae declarari facile potest : nam qui tacet aliquod peccatum mortale , cum coinmirpi consensu fideles damnant. Divus quoque Thomas . d. I . qu.
3. art. 4. quaest. I. rationibus hoc suadere conatur e Prima , quod Confesso mutila r/n est Conlasso, sed Confessisionis simulatio : non enim vere vult auari ab illis morbis , quos explicae medico, qui alios tacet , cum medici na sit eadem omnibus sanandis instituta: quae ratio sumitur ex D. Augustin. de vera &falsa poenitent. cap. I s. Qui dam, ait, uni celant, quae alii manis standa conservam. Quod est ad hyp crisim tendere , & semper carere venia , ad quam totam se per frusta putant pervenire.
Secunda , quod consessio fit sacerdoti vice Dei cum spe veniae conseque dae : sed imp una est , a Deo dimidiatam sperare veniam , de vera & falsa
poenitentia, cap 9. ergo & a Consessiore impium est dimidiatam peccatorum remistionem expristare. Quae eadem est ratio D. Augustini, in illo cap. I s. Tertia , quod sacramentum hoc om sinatur ad medicinam omnium peccatorum mortalium , quibus sacerdos curationem adhibiturus est . Quod nisi cognoscat medicus aegri totam habitudinem , non potest prudenter medicianam apponere . Nain quae uni morbo competit, alteri affert quandoque pes niciem . Quae ratio sumitur ex cap. Omnis utriusque sexus: Ubi Innocentius ait: sacerdos more periti medici dili genter inquirat peccatoris circumsta tias dc peccati , ex quibus prudenter intelligat, quale debeat ei praebere consilium , & cujusinodi remedium adhibere , diversis experimentis utendo ad
salvanduin aegrotum. Durandus tamen d. II. qu. Is . hanc quidem rationem calumniatur, sed eam tuetur Paludanus q. s. eiusdem distinctionis, ac multo etiam magis Adrianus, quaest. de Consessione. Nos vero fatemur , Conclusi nem Mathema tica demonstratione plane exploratam
haberi non posse : sed fide posita, a
feruntur argumenta, quae probant, comsentaneum esse. Ita fieri oportere. Acrevera , cum nujus sacramenti finis,
603쪽
ri omnia non tam vindicare sit , quam sanare non enim venit filius hominis in mundum, ut judicet mundum , scd ut salvetur mundus per ipsum, ioan. 3.)notitia necessaria judici ad hoc scitutare judicium, ex tali fine salutis depromenda est . Tantum itaque criminum poenitens Confestori debet manifestare, quantum opus erit ad salubre poenitentis judicium, atque vindictam. Et quemadmodum leges considerant , quod Plerumque necesse est , raros autem eventus negligere solent; sc & rationcs legis in ea spectant ,
quae plurimum accidere solent , quae veto raro Incidunt , nec Iegem , nec rationem legis Infirmant . Compertum sit igitur , Confestionem peccatorum in terram csse oportere . Sed
an id sit de aure divino , in dubium
vertatur. Cui tamen ne longas moras trahamus) breviter respondetur, CO fessionis integritatem ex Divina in si tutione fuiste. Qui enim Confestionem instituit , non mancam & mutilam , sed integram instituit. Dei quippe perfecta sinit op Craia Deinde, materia sacramenti ex Divina inititutione fuit: At Consessio integra est materia hujus facramenti , ut in Concilio Florentino definitur . Imo adeo perspicuum est, cum sorm sabsolutionis Confestio mutila & dimidiata repugnet. Non enim absolvit ligatum multis lumbus , qui unum Prae-icindit, aluS non praecisis . Denique Joannis 2 o. sacerdotes judices constituuntur a Domino ad remittenda peccata loco Dei et Si ergo sacerdos partem peccatorum remitte- ζ , Partem non remitteret , quod paulo ante ratiocinabamur & Deus quoque partura absolveret , partim non a Diolveret, quod impium est o Cumque omnium peccatorum mortalium. 1int iudices , si quibui iam cognitis, alias Dcglectis , reu S absolverctur, procul-dunio Judicium non lotum imprudens
Porro: si omnia haec argumenta defuissent, usiis Ecclesiae usque ab Ap stolis receptus, id satis ostendit: semper enim intellexit Ecclesia, Confessionem, quam a Christo accepit, integram esse debere. Verumtamen adlauc dubium est: Ansatis sit confireri omnia peccata, quorum quis ante memoriam habet, an oporteat etiam adhibere diligentam ,
ut peccata in memoriam revocentrirNam videtur illud prius satis esse quoniam in Concilio Florentino dici--quo tur, ad consessonem pertinere, ut o. qui mnia peccata , quorum homo memo memo riam habet, integre confiteatur . In fiat in contrarium est communis sententia Uςx γ JPTheologorum , atque adeo communis usus totius populi Chri itiani.
necessu sit prae-Pro hujus reI explicatione, cum pri- :ς ς Jd mls advertendum est , unum idemque praeceptum esse de Consessione . de addide ejus integritate, de examine conscien res ἰώ ς tiae, ac peccatorum inquisitione : Nam V0ςςtur ob id tenetur homo interre confiteri, qu- m quia tenetur confiteri, & idcirco exa Q Τ minare conscientiam , & peccata , que ς ς ψ secit, inquirere, quia debet integrit, VRR 'tem in consessione servare . Illud deinde commemorandum est,
quod alias saepe diximus hujus judi
cii sacramentalis finem, non tam punitionem, Ic vindicationem justitiae est quam vindicationem salii tarem. Ex quo fit , ut, licet in judicio pure vindicativo exacta cuIparum cognitio requiratur, ut videlicet tanta sit pena, qua tam quis per culpas meritui est; at in iudicio hoc lacramentali non exigitur exacta cognitio peccatorum , sed qualis , & quanta necessaria est ad curationem , dc salutem penitentis: haec Gnim hujus judicii finis est . Quae quidem doctrina habetur ex cap. Omnis, de penitentiis , Si remissionibus, ibit More -periti medici sacerdos diligenter inquirat peccatoris clivumstantias& peccati, &c. Idem traditur ab e dem Innocentio , in capitulo , Deus , eodem titulo : Cum poenitentia , i quit , non tam secundum quantitatem excessus , quam poenitentis contriti nem per discreti sacerdotis arbitrium sit moderanda, pensata qualitate personarum , & consideratis circumstantiis omnibus, prout saluti eorum vid rit expedire. His animadversis, prima conclusio sit: χ.Con T. Non tenetur quis omnem operam quam potest dare , ut omnia peccata quae fecerit, in memoria confervet , vide licet , ut postea tempore consessionis nullum intermittatur. Hanc conclusionem et eo solo argumento amplecti dinberemus, ne Christi iugum ir ave , imo adeo importabile hominibus revideretur ; ne Germani merito possint o
licere quod quidam illorum impudenter faciunt a Dociores Scholasticos ,
604쪽
De Praecepto Sacramenti Psnitentiae.
homines nimium argutos ,- consessionem hodie talem reddidisse, ut juxta illorum haetherosin impossibile sit confiteri .
Praeterea, Pauci admodum eorum , qui semel in anno confitentur , memoria tenent universa peccata mortalia , omnes circunstantias, omnesque cogitationes s Sc tamen si peccator, simul atque peccat, scriberet peccatum, O blivioni certe frequentissime mederetur . Non igitur quamcunque potest curam impendere homo tenetur , ut Omnia peccata memoria teneat, nisi ve- conscientia, quam credit esse sum cie tem, etiamsi fallatur , cxcusari talis negligentia a peccato mortali de potest,
de debet: Non in omnibus id quidem , sed in liominibus piis , qui timent Deum,
atque habent mediocrem curam animae suae. Caeterum impios, quos videlicet nulla animae suae cura tangit, ego nulla ratione a peccato mortali excusarem,
etiam si existiment, se diligentiam idoneam adhibuisse , cum videlicet omittunt , Vel ignorantes , aliqua peccata , ex insufficienti discussione. Nam cum hujuscemodi hominibus minima limus ad hanc scribendi scrupulosam diligentia esse videatur maxima, cum- diligentiam homines obligare. . tque sint ibi iti adhibere mediocrem, ti-Item , Quidnam is faciet, qui literas mere sibi necessario debent. Quod si nescit Num locis Se signis peccata denotabit, ut eo pacto memoriae imbecillitati succurrat λ Minime gentium . Age vero, quid cum rusticis bremus, si haec sententia vera non es λ Nempe nahil aliud, quam eos obligare, ut noni mel modo , verum etiam centies in anno confiteantur, si quidquid valcnt, Laestare tenentur, ne ullius peccati O,lvis cantur. Et, cum ex duobus jactis fundamentis hec Conclusio maxime constet, non est cur nos in ea probanda amplius immoremur. Secunda Conclusio: Tempore, quo quis icnetur confiteri, aliquam dilrgentiam adhibere debet peccatis omnibus, quae conam sit , inquirendis . Tenetur enim antegram confessionem sacere ,
quod nulla adhibita diligentia cit moralito impollibile. Idem patet ex fine Confessi olus, sive quatenus Iudicium V luntarium cit, sive in quantum est ju
Tertia propositio : Qui adhibet humanam vel mediocrem diligentiam , qualem videlicet praestare solent viri mediocriter timentes Deum , quisque Iuxta conditionem gradus dc Ordinis
tui ) vere impici legem de consestione integre facienda. Verbi gratia , si ego adhibui aliquam diligentiam , di per
parvam ulteriorem probabiliter existimo aliqua inoi talia lore in memoriam rc vocanda, teneor ulterius inquirere.
Quod si puto nullum aliud peccatum Venturum in mentem, nisi forsitan ingenti quadam discussione, & magni temporis inquisitione, non oportet estu solicitum : latis nelnpe est illa mediocris
& humana diligentia. Quarta propositio: Si quis adhibuit diligentiam di curam in Oxamiuanda
non timent , nullam excusationem habent peccati . Contra , viri conscientie sobriae timoratae, cum adhibere duli gentiam & curam soleant, siquando ex ignorantia & inconsideratione praetermittant, Iure optimo a mortali culpa saltem excusantur.
Quod si objicias , eam diligentiam
mediocrem non suificere, ex eo quod D. Augustinus ait , de vera & falsa Poenitentia, cap. I s. Ponat se omnino poenitens an judicio Sacerdotis , nihil sibi relervans sui, paratus facere pro re paranda animae vita, quaecunque faceret pro vitanda corporis morte. Item Doctores asserunt , eam diligentiam facturos poenitentes, quam facerent in inquirenda pretiosa margarIta . Probat illimum id est, quis negat At quoniam infirmis etiam oportet con- Resposilulere , non praescribimus quid faciant optimi, sed quid ad salutein iacccsIario facere debeant vel imbecilles. Ex his manifeste colligitur , numerum peccatorum mortalium ad Conse -sionis Integritatem pertinere. Nam qui commisit decem , dc solum expriniit novem, celat unum. Quare non confitetur omnia peccata , quae in memoria habet. Fit deinde, non oportere eos , qui pe peccant, ad Mathematicos numeros peccatorum multitudinem exae ereae gere . Dii sicilis sane propositio , ted vera, quia vix postib. lecstiis, qui
semel in anno confitcntur, certum peccatorum numerunia censere . Sat igitur
erit , mediocri diligentia adhibita, pa lo plus vel minus numerum e 1 plicare: Verbi causa, est qui consuetudinem habet sornicandi, si maximam lolicitudinem haberet, sorsan certum pollet ex pri-Coroll.
605쪽
priir ere : scd non tenctur, inquam :quin satis sucrit ita dicere : Habeo com
suetii dinem semel , vel bis in hebdomada fornicandi , vel peccavi hurusmodi peccatis sere quinquag nta aut circiter centum , &c. Haec enim notitia
sufficit Confestori, ut finem Consessi nis praestet , sive consilium, sue remedium, seu vindictam salutarem inuemadmodum cxemplo Medici facile declarari potest. Coroll. Colligo tandem , interim non opus 3- esse hanc mediocrem diligentiam adnumerum peccatorum exprimendum,
etiam pingui crassaque Minerva . Sit prostibulum exempli causa ) decem annos in lupanari , hanc inquam , non est opus lolicitam reddere, ut explicet,
an centum millia peccatorum commiserit, plus minusve et sed sat erit ita dicere : Epo decem annos in hoc vitio fui, quoslibet homines admisi, qualibet hora parata sui , dcc. Probatur , quia
ex eo tantam accipit Comessor notitiam, quanta opus cst ad quemcunque finem Confessonis consequendum: Imo quantam potcst mimens et dare, etiamsi exprimat sexties nulles peccavit se. Non et go debet Consellor vexarepanitente S, Punct.m interro pando de Dumero per anxiam & puerilem luper stitionem faciens eos vel mcntiri, vel certe falsiim dicere. Coroll. Huic di aliud corcssarium adjunctum est, videlicet, non necesse esse , ut poenitens omnCs actus explicet, mortales etiam, singularim , cum in uno actu intellii untur; ut si volo inimicum occidere, Cuaeio arma , equum , dcc. Item , qui furatur, scalas suspendit , aperit seras, dic. Quia licet cmnes illi actus sint peccata , omnes tamen Rrdinantur ad peFficietidum actun unum , quem coi fiteor et licet enim in pene ieentis sint multa enita, scd in moralibus pro uno actu computantur . Haec tamen ratio calumniam habet: quia actus interior & exterior , . in genea emoris, una culpa censetur ; , tamen non satis erit , actum interiorem confiteri, nisi simul aperias actum exteri rem . Nam ille actus exterior est peccatum mortale, & omne mortale confiteri necessiim est. Ratio aritur vera hujus Conclusonis corollariae fuerit :quod Sacerdos in actu praecipuo explicato per meam Conse ilionem Outficienter intelligit actiones comitante .iauelmadmodum , qui confitetur exteriorcin nisen. Pars V
actum, stultus crit, si velit interiorem
explicare. At cum in inter. Olenonii telligatur exterior, explicetur oportet.
Unde fit , ut si ad perfectionem peccati
principalis actus alius adjunctus Intervenire non soleat, explicandus fit: ut si per internuncium lolicitavi puellam , vel si ad occidendum , socium acce s via
Sed jam quaestio valde dissicilis urget, Utrum
an teneari4ur peccatorum circumstantias ad inte- confiteri ut integra Consessio sit. Qua gratate explicanda primum intelligatis , circun- Consessitantias esse in duplici da Grentia: A requira lias minuentes, alias vero aggravanteS. tur ma- Aggravantes rursum bifariam par ciri ne- nifesta. cesse est: quaedam enim mutaui 1 peciem, tio cim ut furtum m loco sacros aliae non mu- cum sta-tant, ut furtum centum aureorum, quod tiarum. eadem specie continetur ac furtum a reorum decem. Tunc sit prima propositio : Circun- I.COnc. stant Ia, quae ita minuit, ut ex moriali faciat veniale , omnino debet expircari , ut communicare in Divinis cum excommunicato, veniale fit, si ex imconsideratione procedat. Quod si colHfitear , me cum excommunicato In Divinis communi caste , bacerdos linducitur in re gravi ad judicium Pertinenti . Nam intellirit , me peccaile
Secunda propositio : Si circumstanti ε .
minuunt peccati malitiam, intra latitu- λ QDς dinem mortalis culpae tamcn, non clinecessarium illas confiteri, nisi forsitan
let ex circumitantia adlacente culpaed: minutio , ut dupla, vel tripla a bacerdote intelligeretur. Tunc enim tu dex in re gravi decipitur . In una Vcr-lum tamen, si quis animo pure di sinpliciter confitendi , di non ut quaerat excusationes in peccatis , eJusmodi cir c unsi ancias explicet , consilium latu-beirinurin est, di nos reprobare non possumus . Nec in hoc sensu reprobarent aut Petrus Palud. dis h. 16. qu.
D aut Sylvciter in verbo ConfelIio I.
Τertia propositio: circumltantiae mC- . tante S speciem, de ex nova specie no- 3. 0nς vam peccato moralem malitiam ad IcI-entes , sunt omnino explicandae , ut stuprum cum virgine Deo lacra , Ince stus cum conlanguinea , quia vere io continentur plura peccata contra plusλpraecepta , di coma a plures virtutcb.
606쪽
da duo . De Praecepto SacrSacerdoti celaretur. Quamobrem merito praecipitur Sacerdoti , in cap. Omnis, de Poenitentiis , ut diligenter inquirat & peccatoris circumstantias, &Peccati , &c. Quod etiam praefinitum est in Decreto quodam V vormaticusis Concilii, quod refertur a Rhenano circa finem Tertulliani : Oportere , scilicet, Sacerdotes rei veritatem ad li-ruidum interrogando discutere, & stu-iose perscrutari diverlbs poenitentis errores. Idem eleganter praescriptum estin 6. Synodo generali apud Trullum Congregata, canone ultimo. Est quoque diligenter animadversum ab Augustino in libro de vera & falsa Poenitentia, cap. ultimo, & habetur de Poenitentia
Sed argumentantur quidam contra hoc , quia etiam si Confestar non imquirat ejusmodi circumstantias omnes, fiunt omnia quae susticiunt ut poenitens
gratiam consequatur et ergo ejusmodi Consessoris scrutinium non est neces sarium. Deinde , Poenitens non tenetur majorem diligentiam adhibere in inquirendis peccatorum circumstantiis , quam adhibuit: ergo nec Confestor. Praeterea , quia consesso ex multis hujusmodi interrogationibus fiet minlesta nimis , tum poenitentibus , tum, ac multo etiam magis , Consessori
Demum , plurimae peccatorum spe. cies, atque earum differentiae Ignorantur , non ab indoctis modo, verum etiam a doctis. His argumentis priusquam e3o respondeam, dico, necessiarium este Confessori interrogare poenitentem, quando
probabile est , quod poenitens ex negligentia Praetermittit aliquam ejusmodi circumstantiam, quam diximus explicandam esse: tum quia alias peccaret absolvendo ponentem obicem Absolutioni: tum quia judex non servaret debitam fidem ossicio suo: tum quia medicus & negligens, & malus haberetur, si ab aegroto morbi circumstantiam &qualitatem non exquireret.
Secundo dico , quod si Consessori probabile est, poenitcntem diligentiam idoneam adhibuiste in inquirendis tipeccatis, & peccatorum circumstantiis, adhuc tenetur interrogare atque disquirere, cum probabiliter credit, aliquam peccati circumstantiam necessariam se per hujuluioci in q,uuaυngua Muciatu-amevii Prnitentiae. rum . Verbi gratia , sit rusticiis , qui pro ruditate sua mediocriter suit dilia gens in peccatorum circumstantiis commemorandis, si Consessor probabili co jectura tenet , alicujus circumstantiae poenitentem oblivisci, tenetur sine di bio interrogare. Primo , quia medicus etiam si cognosceret, ex oblivione inculpabili aegrotum tacere aliquas circumstantias morbi pestilentes, revera teneretur in
Secundo , qtii a judex infideliter ageret, si sciens, testes oblivisci alic Jus criminis , de quo jus habet interrogandi , omitteret tamen ac dissim
Tertio, quia Conseor institutus est
loco Dei ad compensandas injurias contra Deum iactas , & taxandas poenas pro offensis debitas i ergo hac etiam ex parte infidelis sequester ac media tor esset , quemadmodum is cuius Q delitati ego committerem, ut rationem dati di accepti ab Oeconomo meo ac ciperet, dcc. Quarto , de illa peccati omissa ei cum stantia non posset Confestor prae bere nec consilium , nec remedium, ut poenitens in futurum caveret illam,&c. Unde in cap. Omnis , de Poen, tentiis, Innocentius ait: Diligenter i quirat peccatoris circumstantias, & pe cati, quibus prudenter intelligat, quam te debeat pramere consilium, di cujusmodi remedium adhibere. Ad primum igitur respbndetur, quod Respou
hoc Sacramentum non solum ordinatur ObJect. ad reconcritationem poenitentis cum
Deo di Ecclesia , sed etiam ad coinpensandas injurias Deo factas, imposita poena juxta. quantitatem culparum e Alioquin superflua esset tertia Poenitentiae pars , scilicet Satisfactio . Ordinatur etiam hoc Sacramentum ad medendum vulneribus universis, & rem dium adhibendum aegroto, debitumque consilium praestandum, ne eadem vulnera iterum accipiantur. αAd secundum negatur consequentia:
alia est enim dilirentia adhibenda a teste & reo in judicio, alia a judice,
cui ex proprio munere competit inqui sitio. Ad tertium . Nolo ego consessores importunos esse , Si intolerabile negotium facesiere poenitentibus . Quemadmodum nec eos quidem probo, qui
imprudenter interrogando poenitent, bus
607쪽
bus scandalum injiciunt, atque eoS pec care docent . Qua in re confidenter etiam reprobo summas istas consessi num interrogationibus plenas , quae i- diomate vulgari non solum eduntur , ut in publicum prodeant , sed passmetiam mulierculis, bc idiotis conseruntur , ut inde dii cant , non confitendi,
sed ut ego sentio ) peccandi rationem , & normam . Sed id nos modo asserimus , cum moraliter constat Co fessori , aliqua vel peccata , vel pe eatorum circumstantias ex oblivione Praeteriri, oportere vel commonefacere. Vel interrogare, ut res in judicio palam fiat . Quod si mediocrem Probabilitatem Saceidos habet , qua sibi persuadet , poenitentem omnia peccata , & eorum circumstantias confiteri, non oportet consessorem esse solitatum,& scrupulosum , sed sane intelligere , quod Sylves . in verb. Consessor , 3.
Hinc vero facile patet, quid in ea quaestione tenendum se , quae Adrianum post quintam quaestionem de comsessione , dubio s eptimo male habuit rAn cum poenitens ignorat , aliquam
circumstantiam non esse peccatum, di propterea non confitetur, oporteat confessorem interrogare , dc commonere. Et quidem , cum ignorantia est vincibilis , nulla, controversia est , scd pc nitentem etiam iuvincibiliter ignorantem confessor admonere tenetur illius Peccati, aut circumstantiae, quae ex i- norantia praeteritur , sive praeceptum ivinum sit, sive humanum, quia minraliter loquendo, ut Theologos decet, confessor tacens, de absolvens poenitem tem errantem circa materiam peccati mortalis, suo opere probat, confirma que poenitentis errorem . Mox etiam
quia consessor Doctor est , ad quem accedit poenitens , tanquam ad Uicarium Dei , ut instruatur e unde infideliter ageret contra magisterium sibi commissum, nisi doceret errantem. Liquet enim, poenitentes accedere ad conses fores, non solum ut absolvantur , sed ut instruantur . Nam etsi consessor , quatenus consessor est, non sit nisi aut judex , aut medicus s at quia proprius Sacerdos , Sc Pastor , dc Doctor est cad Ephes . fit inde, ut omnes t res, tam divinas, quam humanas, quae spectant ad poenitentem , eum docere teneatur I unde in Concit. Uvormat. jam citato interrogationes etiam μω
Ponuntur, quae ad poenitentis eruditi nem necessariam pertinent. Quia vero proprii sacerdotes vicarios constituunt sui muneris, dc osticu delegatos, sentiant qui vices suscipiunt propriorum
sacerdotum , id sibi negotii dari , ut
non modo poenitentes di audiant , dc absolvant , verum etiam erroribus Mmotis instituant.
Atque id ego intelligi volo, cum mxistimo me poenitenti profuturum. Nam frustra niti Se nihil aliud , quam laborando odium quaerere ut Sallustius ait) extremae dementiae est , & Divus Augustinus de poeniten. distinet. 7. Ca P. Si quis , Ideo , inquit , do tibi poenitentiam , quia nescio a nam si scirem nihil tibi prodesse , non tibi darem ,
non te admonerem. Ratio quoque persipicua est , quia nulla lex obligat adactus Inutiles , de otiosos . Item, si ut correctio ad bonum illius, qui co ripitur a ita confestio ad bonum poenitentis ordinatur: Sed, quando scio, nihil me mea admonitione prostiturum, non teneor fratrem corripere aut delinquentem , aut ignorantem : ergo &C. Nam ex fine ratio mediorum est . Hinc sicile discernetur , quid in inultis eventis consessor habeat facere, si pri dens esse velit, ut si mulier nupsit P
tro occulte non consummato matrim
nio , deinde contraxit cum Joanne P blice , dc consummavit, cum quo manet bona fide. Item, si mulier contraxit cum fratre suo , aut affine , quem invincibiliter ignorat esse fratrem, &c. Nam in his omnibus , si credo meum consilium profuturum, teneor admone re , sin vero minus, teneor non adm
nere , sue id si in detrimentum proximi, sive non sit, sive contra jus divinum , sive humanum. Testimonia vero , quae Adrianus in contrarium resert ex Divo Ambroso, sermone 82. 83. dc 8 . ex Divo Paulo Apostolo , Aetor. 2 o. ex Gregorio 43. distinet. capit. Ephesiis , ex Innocen tio 83. distinct. cap. Error , de docto
re publico intelligenda sunt. Cujus doctrina licet aliis sit odor mortis in mortem , debet tamen populo tradi, ut a liis sit odor vitae. Nam ut idem Div. Ambrosius ait, ser. 8'. praedicatio sacerdotis in plebe , salvandis correctio est , contestatio judicandis . Doctrina ergo , quae ad bonum publicum ordinatur, propter malum privatum non est intermittenda . At doctrina , quae bo-
608쪽
num privatum pro fide habet, cessante fine, id est, privato bono, cessare debet.
Id vero intelligendum est, s nec
statim nec polica fruetus admonitionis speratur . Deinde , cum veris militer credo, hanc ignorantiam esse duraturam . Nam si aliunde constaret , fu, movendum esse ab alio videlicet consessore , qui imprudentius medebitur illi malo, certe consultius ignorantem admonebo . praeterquam si remedium est intolerabile: ut ti exemplis propositis addas susceptos filios ex existimato matrimonio, diutinam cohabitationem , scandalum publicum, dec. Quo eventu nullus tam imprudens erit, qui non periculum praesens horreat. nullus tam temerarius , qui sibi fidat. Ad quartum argumentum respondetur ex Cajetano qu. 3. de confestione, quod cum circumstantiae specifice differentes nullam differentiam in judicio sacerdotali iaciunt, non oportet explicentur : ut divinare per astra , vel per terram , specie sorsitan distinguuntur. Item, accedere ad bestiam unius, vel alterius generis , &c. At circumstantiae secundum speciem dimerentes , quae in judicio salutari diversum remedium
exigant ac medicinam, hae mediocriter doctis notae sunt: eas nos asserimus este explicandas.
Sed enim giavissimum dubium est
an circumstantiae aggravantes intra eandem speciem, sint necesIario confitendae. Suadent enim nonnulli , ejusmodi
circumst antias explicari non oportere, quia alias cogeremur intensionem , &continuationcm aetus explicare, quas
quidem circumstantias nec confiteri populus solet, nec prudens consessor exigere. Et confirmatur: Quia circumstantia non mutans speciem, nunquam aggravat in infinitum: ergo non est necessario declaranda. Antecedens probatur, quia intendit poenam , non extendit . Extensio enim est infinita sine circumstantia , & per nullam circumstantiam crescit . Intensio vero finita
est, & per nullam circumstantiam fit
Quibus argumentis D. Thom. q. d. I 6. quaest. S. ar. 2. qu. s. expresse tenet, lotas circumstantias, quae speciem mutant, esse confitendas. Item D. Bonaventura in ead. dist. 8c Palud. q. 3. ac
Durandus qu. 4. ejusdem distinctionis, di bylvest. in verb. Confessor, I. S. P. De Preeepto Sacramenti Pgnitentiae.
Quamvis in fine ea quae dixerat, interturbare videatur. Adrianus tandem qu. 4. de conseisone id sequitur, licet postea contrariam opinionem probabiliorem , & securiorem videatur affe-
. . At eontra Viri quoque graves, de no- Opiniobiles sentiunt. Alexander . par. quaest. VeriOT. 7. membro 3. art. s. Gabr. d. II. quaest. I. & MaJOr. d. 17. quaest. . Qui etiam Altisiodorensem in hanc sententiam referunt . ut omnes circumstantiae sint explicandae , quae etiam in eadem specie mortaliter aggravant. Atque haec opunio suadetur ante omnia ex D. Augustino lib. de vera, & falsa poenitentia, cap. I . & habetur de penitentia , d. s. cap. Consideret. Qualitatem , inquit, criminis consderet in loco, in tempore , in perseverantia, in varietate personae , & quali tentatione fecerit. Et
inferius ait : Omnis ista. varietas confitenda est, & defrenda . Et cap. II. Versum quidem puto, qui dolet de crimine z conversum, qui dolet de omni eJus, quam exposuimus, varietate. Et cap. ult. Diligens inquintor , cognito crimine , varietates ejus non dubitat investigare, dc locum. 3c tempus , dccaetera , quae supra diximus in exponendo eorum qualitates. Deinde, circunstantia, quae non V riat speciem, majorem malitiam nonnumquam addit, quam quae variat: e
go si haec confitenda est , etiam illa . Nam malitiae quantitas facit ad mores, 'ecies facit ad metaphysicam . Meta-
physicum itaque commentum videtur este, compellere poenitentem, ut rerum
species differentes sacerdoti manifestet, propter malitiam additam a nom item cogere, ut explicet circumstantiam non dinerentem, cum gravior ex ea iniquitas adJungatur.
Praeterea, si decem horis quis odis set proximum , sic tamen , ut in finecu usque horae odium interrumperet, illa peccata essent neccstario conficenda : ergo & si nulla facta est interruptio: cum odium illud aeque grave sit, ac
decem interrupta peccata. Praeterea, qui vult fornicari bis eadem volitione , id explicare tenetur: ergo etiamsi quis unico actu velit Occidere Petrum, dc PauIum: ac proinde etsi voluit surari ducentos aureoS. Praeterea, si adderetur species nova, Se non malitia mortalis , non tenere mur explicare . Tota igitur causa ne celsa
609쪽
eessaria explicationis non est species differens, sed adiecta malitia; ergo tr-bi additur malitia dupla, sive sit e)usdem speciei, sive alterius , oportebit
Equidem in re vehementer Zmbigua non mihi satisfacerem, si solas circumstantias, quae mutant speciem , explicarem . Nec cuiquam consulerem , ut in eum modum confiteretur ; Omnes quippe incestus ut in a. 2. Caletanus probabiliter astruit sunt Musdem speciei & tamen si quis cum matre coJll-set: ne sibi quidem faceret satis, solum exprimendo , se incestum commuis te.
Item & peccata contra naturam non
videntur specie discriminari , quod Caietanus ctiam confirmat. At non satis esset confiteri, effudi semen contra naturam, circumstantias vero illius peccati celare, aut citam negare . Istae sp
cierum dissereniae mihi credi te adfiibtiliores disputationes potius referantur: quam ad Christianas confessiones. Itaque omnes eas & solas circumstantias Opoitebit exprimere, quae addunt malitiam mortalem ; dum tamen illa nova malitia circumstantiae notabilis ut, nec intelligatur a Confestore in expreι-sione culpae principalis. 'N-friri Et per hoc ad priniium argumentum
detur ad facile responderi potest. Intensio enim
actus vel non addit notabilem malitiam , Vel sere intelligitur a confestore juxta delicti quantitatem . Et eodem
'modo de eontinuatione re ondeo
'm si continuatio parva fuit, non cit
on' eam explicare ; si vero diu mul
dicendum est di de interruptionibu . Nam si interruptio facta est peractum
contrarium, necessc erit confiteri, quoties ejusmodi culpam renova it. At si interruptio suit natui alis , noue fit. non oportebit exprimete , sed satis erit in hunc modum confiteri Tota die amavi sceminam, occ. HUficiens namque notitia consessori datur,
di ad medendum, & ad Judicandum, Sed si major pars ipsius culpae ludici celaretur. quod juxta contrariam opinionem fieret ) tacendo videlicet
circumstantias intra eandem speciem ag- pravantes , primum quidem lententia indicens poenam esset vehementer absurda nec cllet juxta nomen, lati Sractio : deinde etam si pαna non est et satisfactoria , sed medicinalis a maJori tamen morbo ejusdem quoque spe Iei,ma-
in. Penit. P. trs VI.jor est adhibenda medicina. Ad confirmationem, quae Palud. movere potuit, tam facilis responsio est, ut post ea, quae diximus , non sit opus quicquam superaddere . Nam D. Thomas ut mea fert opinio ) sententiam retractasset, si tertiae parti extremam manum imposuisset . Atque olim juvenis opiniones s aepe communes sui sae-etili sectabatur. Multa hic de ' peccatorum circumstantiis ad confessionem pertinentibus Theologi solent adjicere , quae nos silentio volumus praeterire, ne Justum a que integrum volumen unius diei diu putatione conficiamus. Sed illud tamen paucis admonendum est , circumsta tiam loci esse necessario confitendam e Primo, quando quis fluatur a loco sacro et Secundo, cum in loco sacro semen e mundit , etiam cum uxore Pr fria : Tertio , cum sanguis humanus Ibidem etiam landitur: & in genere , quando actus peccati commi stus directe aduci satur sanctitati loci, id citet, ad quod locus est salsestificatus, ut ad immunitatem confligentium , & rerum , quae ibi sunt vel depositae, vel collocatae , &c. At qui existens in ecclesia , vult aut furari, aut seminare, aut occidere extra Ecclesiam , non tenetur
explicare, se in templo id 'oluisse. Neccnun talis volitio est sacrilegium; imo
nec aspectum, aut etiam sermonem tur pem in templo factum exprimere opo tet . Tametsi SyIvester in verbo confes.sio, I. g. Io. repugnare videatur. De circumstantia vero temporis sacri, ut cum quis in die festo fornicatur, non est necessc plebem solicitari, quoniam hujus circumstantiae malitia non est mortalis . Nec I . Augustinus, lib. de vera & falsa poenitentia , cap. 14. solas necessarias cucumstantias docet elisse & deflendas, & confitendas, ut patet de circumstantia peccati in die Jejunii commissi , & cum de hac-quaestione Sylvester in Rosa aurea, quaest. 63.& Cajetanus in opulculo vigintis plera quaestionum, quaest. Io. copiole adoctoque disseruerint, non est nobis Mnimus de ea re in praesentiarum plura
verba facere. Nec vero sumus tam aut ineruditi , aut antiquitatis experteS , ut ignoremus , quae Origenes homil. I 8. super Numer. & D. Ambrosius in I 3. Luc. cap. & D. Hieronymus in Esa. cap. s s. & 38. & D. Austiumus epist. ras.
ad Ianuarium de observatione Sabba-
610쪽
De Praecepto Sacramenti Prnitentia .sti, iuxta spiritualem intelligentiam tra-
diaere . Quae videlicet nostrae huic sententiae non sunt adversa, si sensum Sam
rum , non verba sectemur. De recidivo etiam minime necessarium est poenitentes macerare. Nec Div.
Thomas ut quidam illi imponit ) s
uaniavit oppositum , sed solum, cum imgratitudo recidentis in peccatum in cialis culpa est. Nam cum est genera- Iis inpratitudo, etiamsi non explicetur, intelligitur a confessore. Quanquam Ο-ptimum consilium est , recidivum , &peccandi consuetudinem explicare sa-De pa titione consessuariae
cerdoti , non ob verecundiam solum, cujus tactus in conlassione maximus est,
verum etiam ob remedium e aliter enim simplici febri , aliter hecticae medemur . An Vero teneamur explicare
circumstantiam , qua explicata intelli-Fit conlassor complicem criminis, pamlo post opportunius definiemus. Caeterum ex definitis secundum illud argumentum satis superque confutatum est , nisi ea parte . qua de partitione c9nsessionis per calus relervatos ambigitur . In qua scilicet quaestione tot sunt sententiae , quot capita . Vide Durand. in . dist. 37. qu. Is . N Palud. qu. s. &Gabriel. qu. I. & Adrian. de Consess qu. 4. & Caiet. in Sum. verbo Conse DBo , conditione Io. Post quorum tractationem , quoniam adhuc sub judice Iis est , operae pretium fuerit quaedam
iundamenta supponere. . Ρrimum , superiores praelatos Iicite posse aliqua peccata reservare, a se sinium absolvenda . Hoc ponit contra UvIcleff. Thomas Uvaldensis in libro de sacramentis , cap. 1 - Probatque tense
momo Innocentii asserentis , . quaedam Peccata esse, quorum absolutio est Petro resemata. Item, 3 . quaest. 1. cap. Latorem, T
sertur Ratholaus Argentorat. Ecclesiae Episcopus quendam parricidam ad N colaum Papam misisse , ut ab illo a solveretur . Nec mihi, quaeso, obsjcias alia nomina haberi apud Gratianum, ruoniam innumera sunt in eo libro me a, nec omnia Gratiani culpa, sed typographorum. Habes praeterea Origenem, hOm. IO. super Numer. ubi docet laicum peccantem indigere quandoque non solum S, cerdote, sed & Pontifice. Cyprianus quoque lib. 3. epist. I S. &37. tradit, non esse lapsos reconcilian
dos , niti ab Episeopo, praetcrquam cum
mortis periculum urget Vide etiam
Gratianum de poenitentia, dist. I. cap. in actione, dc 26. qu. 6. per totum , sed
Praeterea , Benedictus M. in extra v. cujus initium est, Inter cunctas , en merat quatuor crimina Episcopis reservata. Et denique extrav. Sixti IU. Etsi Dominici : ubi excommunicantur , qui absolvunt a casibus rete atis Romano Pontifici. Secundum fundamentum: Non solum a. Fund. censurae ipsae reservantur a superioribus Praelatis , sed etiam culpae , & earum absolutio . Hoc videtur esse contra Durandum , loc. cit. & probatur ex cap.
de poenit. in o. ubi dieitur, quod si Episcopus concesserit subdito , ut sibi po sit idoneum eligere Consessorem , electus in cas bus, qui eidem Episcopo sp cialiter reservantur, nullam habet penitus potestatem: quod si nulIam habet,
nec in P pnas, nec in cuIpas habet. Et confirmatur hoc: Quoniam aliquorum criminum absolutio reservatur Gpiscopis, quae non habent Excommuniacationem adjunctam , ut homicidium voluntarium , de aIia , pro quibus est imponenda poenitentia publica. Nec valet dicere, homicidium habere irregi laritatem annexam: Tum quia irregula ritas impedit Irun Poenitentiae, sed O dinis sacramentum G tum quia Episc pus a culpa homicidii voluntarii absolvere potest, irregularitatem tollere non
potest . Non ergo reservantur culpae propter annexas Censuras, sed absolute propter ipsas CuIpas. Praeterea, idem ostenditur in Extrari
Inter cunctas; ubi Benedictus ait, fratres privilegiatos non debere recipere confessones criminum, pro quibus solemnis est poenitentia indicenda , quod inconveniens sit, ut a peccato absolvat, qui poenitentiam debitam impon
Id postremo manifestatur ex usu' E clesiastico: Nam praelati religios resem vant sibi aliqua peccata nulli censurae
subjecta , ut votorum transgressionem. Nec uiui ratio deest. Nam in omni j dicio, Si foro superior potest sibi reser vare aliquas causas, praesertim gravis simas , idque Principes in Republiea facere solent e ergo & Summus Pontia
sex, cum habeat supremam jurisdicti
nem, non solum in exteriori soro quam tum ad poenas , verum etiam in inte