장음표시 사용
81쪽
De Locis Theologicis . pasturum suisse , ut populus Christianus tot seculis in re adeo gravi delu.
.Conci. Secunda conclusio. Tobiam, Jumin, sapientiam , Ecclesiasticum , duosque
Machabaeorum libros a canone rejicere , multo magis erroneum est, ne dicam haereticum. Augustinus in primis hos etiam sex inter alios canonicos enumerat , lib. 1. de doctr. Christian. c. s. ubi divinarum scripturarum catalogum Intexuit, ex communi ecclesiae procul dubio sententia. Isidorus quoque s. etymolog.cap. I. de
his libris loquens ait , quod licet Η
hi aei intra suum canonem non recipIant,
1 ed ecclesia Christiana inter divinos
hono i at de praedicat libros . . Hanc praeterea conclutionem definitInnocentius I. in epist. ad Exuperium Tolosanum Episcop. cap. ultimo , quo Ioco sanctarum Scripturarum libros in-s eruit.
Gelasius etiam Papa cum concilio 7 . Episcoporum id decrevit , asi eruitque hos quoque libros sanctam Ec catholicam Romanam ecclesiam in Ordine veteris testamenti suscipere ac Venerari. Hanc eandem conclusionem docet Concilium tertium Carthaginense.
Quod tametsi provinciale fuit, coim firmatum est tamen & a Leone IV. xo. distin. cap. de libellis , de a Synodo in Trullo celebrata . Nec movere nos debet , quod Trullana illa synodus concilium Carthaginense probasse Iegitur, non concilia. Quoniam apud Graecos Carthaginense unicum est, quod Graecum Vocatur , in cujus et . c. haec habetur sacrorum libro rin numeratio. Tametsi Patres Trullanae synodi non concilium Carthaginense probent numero singulari , ut Grati nus accepit, sed canones editos innova Carthagine. Postremo. Hanc eandem conclusi
nem habes apud duo Concilia jam ci lata , & Florentinum sub Eugenio IV. dc Tridentinum sub Paulo III. a conet Tertia conclusio . Haereticum est,' epistolam ad Hebraeos inter canonicas
non reponere. Primo, quoniam ad ver
satur definitioni omnium Pontificum &Conciliorum sacros libros annumeram lium , ut Innocentii I. atque Gelasii, divin. C. Concilii tenti Carthaginensis, Florenti--- ni insit per ae Tridentini, denique La dicensi s. od utique Concilium manifeste confirmatum est a synodo Trullana. Deinde probatur haec conclusio, quoniam epistola ad Hebraeos recepta est
in concilio Niceno : ut auctor est D. Thom. in commentariis super eandem. Rem vero adeo gravem vir S. non
strueret, nisi compertum habuisset. Praeterea manifeste id ostenditur ex C p. o. Concilio Ephesino, cujus verba sunt: Pontificem de Apostolum consellionis nostiae factum esse Christum divina scriptura commemorat et Si quis ergo Pontificem de Apostolum nostruin negat esse factum ipsum Dei verbum, anathema sit. Hactenus concilium. Iaautem non alio loco , nisi in epistola ad Hebraeos Apostolus dixit . Divina
igitur scriptura est: ex cujus etiam lo-lvis auctoritate efficax argumentum trahitur ad haeresim revincendam.
Quod si post tam praeclara de sum
morum Pontificum Se Conciliorum t stimonia sanctos auctores in huJus sententiae confirmationem citare voluero, vereor mihi illud objiciatur, quod afferam in re non dubia testes minime necestarios . Atqui non est leve argumentum , quod ex communi omnium lanctorum consensione ducitur. Atque ut Graecos 1criptores praeteream , quo rum omnium ut Hieronymus ad Dardanum ait ) manet ad unum firma consensio : utque Latinos omittam reliquOS, praeter unum Hieronymum de quo,
quid sentiae , postea disseremus D.
Augustinus constantillime ubi luc tenet , hanc epistolam esse canonicam. εNam in lib. 1. de doctrina Christiana in canonem sanctarum scripturarum refert, & tertio de Trinit. ita solidam Cap. r.
credit hujus epistolae auctoritatem , ut ab ea sicut ne ab aliis quidem divinis scripturis aberrare non liceat: Cumque post Augustini tempora Omnes sancti , omnes. Theologi, omnes zizi1 catholici, pro canonica eam epistolam habuerint, quid est, quod Juniores isti
in meridianam lucem tenebras inserre conantur λ Nisi volunt universam Ecclesiam abhinc mille annos in summo errore , inque magna hujus quaestionis ignoratione vertatam: cujuS vl- delicet usu cimetis gentibus nomine A
postoli haec epistola legitur. Quarta conclusio , Haereticum est, A. Con l. epistolam Jacobi in canonicas non re
ferre . Primo, quoniam Hieronymus
in hb. de viris illustribus asserit , hanc licet aliquando fuerit dubitatum paulatim tamen procedente tempore
82쪽
. Cone. pore meruisse auctoritatem . Jam ergo vel D. Hieronymi aetate hanc episto-Iam Ecclesia receperat. Item quoniam Innocentius , Sc Gelasius, Conciliaque omnia , Carthaginense, Laodicense, Florentinum , Τridentinum , eam inter sacras reposue runt. His adde Sanctos antiquos, quos nominatim etiam postea commemorabimus , omnesque juniores, cum Veteribus Theologis scholasticis , breviter omnes Catholicos. Ussiti quippe Ecclesiae legitur ubique gentium pro sacra& Apostolica . Abeat igitur Lutherus,& relictis gravistimis testimoniis , sibi soli fidem habeat , testi scilicet in t
gro atque incorrupto. Nos autem solido fundamento innixi teneamus Iliam esse canonicam.
mentum sane aedificare volumus , s
eundam Epistolam Petri , duas posteriores Joannis , dc illam aliam Judae in
canonicis numeremus , hujusque contrarium dogma haereticum censeamus . Causae enim omnino subsunt eaedem ,
quas dixi paulo ante. Prima . Quod hujus sententiae fuit Hieronymus in Epistola ad Paulinum:
Augustinus x. de Doctr. Christ. cap. g. Isidorus s. lib. Etymologiarum cap. I. Damascenus . lib. cap. 18. ne omnes commemorem antiquos. E quibus nullus ex his epistolis tanquam divinis i stimonia non refert. Altera . Quod Innocentius , Geldisius, Concilium Laodicenum, Carthaginense , Florentinum, Tridentinum , alias communi consensu in Canonacis supputant. Id quoniam constat inter mnes, fateamur opus est, has esse Ca
Postrema . Quod diversis anni temporibus has Ecclesia universalis nomine Apostolorum proponit delegit. Qua in re ut eundem locum frequentius urgeam si populus a Sacerdotibus ludiri caretur, nulla postea ratione posset adduci , ut suis pastoribus etiam . in
eandem sententiam concurrentibus fidem indubitatam haberet. Quo malo non aliud gravius m Ecclesiam pollet invadere. Quinta concluso. Librum Apocalypsis a canonicis excipere, haereticum est. Patet in primis, quoniam D. Hieronymo auctore in lib. de Viris Illustribus , & in epistola 'ad Dardanum,
di in epistola ad Paulinum, di aliis
s. Caput IX. quoque locis , D. quoque Augustino reserente x. de Doctr. Christi , Ecclesia librum Apocalypsis pro canonico
Item Epiphanius haeresi s r. quae suit
Alogorum, tanquam Haereticos eos refellit, qui Joannis sive Euangelium, sive Apocalypsim scripturam sacram el-sse negant . Et Clemens Alexandrinus lib. 2. paedag. c. I a. inter scripturas mpocalypsim censet . Et Dionysius libro Eccles. Hierarch. cap. 3. Euangelistae Joannis esse comprobat. 3c Orig. apud Eusebium ε. lib. Eccl. histor. :cap. I 8.
Ipse quoque idem Euseb. in Chronicis. Ac Dionys Alex. per Dei spiritum G ne dubio Apocalypsim esse s criptam
affirmat, Eusebio auctore 7. lib. Eccl. histor. cap. 13. Et Iustinus martyr apud Euseb. lib. . Eccl. histor. cap. I 8.extat locus in dialog. cum Τryphon. Et Irenaeus lib. . adversum haereses. Et Chrysost. Suida referente . Et Damas. 4. lib. cap. I 8. Nam recentiores praetereo , qui hunc etiam librum suis commentariis illustrarunt, Bedam, Cassiod. Rabanum, Rupertum , Richard. a sancto Victore, &c. Quamobrem verissime Tertullianus lib. . adversus MarcIouem astruit, o
dinem episcoporum ab Apostolis succerdentium, hunc eundem librum Joanni Euangelii hae tribuere . Scriptura igitur sacra est, si ordini episcoporum ab M postolis succedentium credimus. Praeterea , Innocentius , Gelasius , Concilium Carthaginense , Florentis num , Tridentinum, inter libros cano nicos habendam esse Apocalypsim d
finierunt . Praeterea , Concilium Toletantunquartum, Apocalypfim, inquit, multorum conciliorum auctoritas, dc praetulum Romanorum synodica decreta a inter divinos libros recipiendam esse constituerunt: dc quia plurimi sunt qui
ejus auctoritatem non recipiunt siquis deinceps non receperit , ex Om municationis sententiam habebit . H ctenus Concilium. Tandem , cum ui Ecclesiastico nomine Joannis Euangelistae , hoc cst ,
tanquam sacra populo legenda proponatur : dubitare non licet, quin sit c nonica . Quibus rebus & apertissime expositis , & firmissime corroboratis, s iis docuisse videor id , quod secunda quaestionis huIus parte promiseram , quatuordecim illos libros veteris ac no-
83쪽
De Locis Theolo sim s. vltcstamenti honore divino cum laci is rei: quis afficiendos: habcndosque posmhac citra controversiam pro canoni-
nc tertia pars argumenta subj,
ciet, quibus permoti esse videi tur, qui adversa dogmata temere di inconsulte tenuerunt. Nam quod Luthenis argumentatur , nullum lib. veteris testamenti a Christiano recipiendum, ilia si accipimus Moysen In iluo marmato, o Portet Moysen totum accipere, circuncidi, di Sabbatum Observare, m-hil est cur solicitari debeamus : cum Tertullianus libris quinque adversiis Marcionem, & Augustinus triginta tribus libris contra Faustum Manichaeum, non hoc solum Luttaeri argumentum, sed & multa alia copiose, docteque refutaverint . Praeter quam quod multas
multorum objectiones , dedita etiam opera in hoc libro dissimulamus: Pa
ti in quod stivolae sint & nugatoriae: docuit autem prudcnter Aristoteles, quolibet stulto proferente contraria, non decere solicituin este sapientem: Partim, quod sint aut curiosae, aut Inutiles ; nec in opere, quod ego & gravisIimum & utilistimum sore cupio; expectandum est. dum de remo inflexo,& de collo columbae respondeam. . Primum itaque argumentum primam se conclusionem prc finitam labefacti rec
natur . Quod Baruch libellum illum
nec Augustinus, nec Damasccnus, nec Innocentius, nec Gelasius , nec Concilium Laodicenum , nec Cartaginense in numero librorum canonicorum supputarunt. Imo Augustinus, cum totum canoncm scripturarum divinarum texere se profitcretur, libellum Baruch in numeratione praetermisit. Et Inn centiuS, ca teri S praeter hunc unum sit putatis, reliquos asteruit esse damnandos a
Confirmat autem hujus argumenti vim prooemiolum in hunc librum . in hi quoniam in Hebraeo canone non hahetur , propter notitiam solum legemitum ad ci ibi dicitur : Est autem de- simplum ex prooemio D. Hieronymi In conuncinaria Hiez uae . Ob quam etiam causam , cum Hieronymus reIL
quos omnes Prophetas suis commentariis illustrasset , in hunc nihil prorsiis
commentatus est. Secundum vero argumentum secum 2. Argusdam conclusionem infirmare nititur .
Quod D Hieronymus in prologo Galeato , qui praemittitur, libris Regum , & in epiliola ad Chromatium & Heli
dorum, quae Proverbiorum prooemium est , sex illos libros veteris testamen ii excipit a canone . Quos autem lubros re)icit Hieronymus, Ecclesia re; cit: ut ca . sancta Romana M. dist. G lasius tradit. Non igitur sunt canonici. Confirmatur quoque idem alia argumentatione non levi. Nam Cyprianus
in Expositione Symboli eosdem sex liabros Patrum auctoritate, a quibus se accepisse ait, a numero sacrorum exi init . Quod idem fecit Melito . Qui quidem ad Orientem huius rei sciscitandae causa perrexit, ubi 1 cilicet p dicationis nostrae cc it exordium . Cumque diligenter de omnibus exploraverit, Omni investigatione comperit,
hos libros este a veteris instrumenti canono rejiciendos, ut auctor est E sebius, 4. Ecclesiasticae iustoriae libro, cap. 26. Orirenes etiam in Psalmum primum hos. sex libros cum Hebraeis a canone reJicit, quod Eusebius refert lib. 6. cap. I 8. Sed & idem Eusebius lib. 6. cap. . u. hos libros a sacris videtur 'eximere . Nec- ab hac sententia alienus cst Damascenus . lib. cap. I 8. nec D. Thomas de Ecclesiastico ce tus est, sed ne D. quidem Augustinus 'in libro de cura pro mortuis gerenda. Epiphan. quoque in libello de pondωribus de mensii ris, libros Sapientiae de Ecclesiastici a canone rejicit. Eadem ia uicin est ratio de aliis quinque. Non est igitur tam explorata ista conclusio,
quam Volumus.. Confirmatur deinde. hujus argumenti robur . Quoniam in Concilio Lam c/p .R diceno ex voteri testamento ii solum
enumerantur, quos Hieronymus numerat. . Nec ulla prorsiis mentio de sex
Confirmatur praeterea idem . Quo .niam a Trullana Synodo probantur O ctoginta quinque capita canonum A postolorum ι At capite 8 . non nume rantur inter canonicos nec Tobias,
84쪽
nee aIios saeros habemus, quam quos ab ipsis accepimus. ιConfirmat autem id postremo, quod
synagoga in fide errare non poterat Erat siquidem eadem tunc Ecclesia , quae in gentes deinceps propagata est . Quocirca, eodem Divmo SpirItu continebatur , eundemque Deum assistentem tu gubernatorem habebat e Sed Ioseph. n. r. Hebraei omnes lex illos libros a cano-z ub; quae ne rejecerunt ; ut constantissime non volunt ilia Hieronymus modo de Iosephus, verumbi,o, etiam Origenes in primum Psalmum, antliotitate & auctores reliqui perhibent . Non ,
ta ritur illi sex libri sunt canonici.
Naiorum Tertium autem argumentum contra
2 ζ : ambas conclusones insistit: Si enim es- ς' set erroneum libros illos' veteris instru-Hist Eoae menti a canone rejicere , profecto vi-φ: ' ri pii iuxta ac docti , post Pontificum 3, Argit. Conciliorumque definitiones, in damnatum errorem neutiquam incidissent . Nec enim verisimile est e)usmodi viros latuisse , quid de hac re Summi Pontifices, & Concilia praescripserint. Constat autem plurimos eoidemqued . elis imos in contrariam sententiam Iisse et qui tamen semper in Ecclesia catholici sunt habiti . Nam glossa in prooemium Hieronymi super omnes Divinae Scripturae libros, Joannes uem Dried'-nis primo lib. de Ecclesiasticis dogmatibus , negant Baruch elle canoni- cum . At Nicolaus Liranus super El-dram, cap. I. & stiper Tobiam, Abu , tensis super Matthaeum cap. I. . D. Antoninus i. Part. tit. I 8. Caietanus cum aliis locis , tum maxime in fine commentariorum stiper libros historicos Voteris Tcstainenti , alios etiam lex ia-cros esse inficiantur : Quos omnes si daremus a fidei definitione exorbitai se, non in ipsos modo, verum In reliquos etiam fideles essemus contumeliosi : ut in quibus i relus Christi ita
obdormievit, ut nullus contra praescri-PtOS auctore proclamaverit . Quod certe , ut nullum esset aliud , satis magnum argumentum est, cur eos libros non csse canonicos confiteamur. 4. Austr. Porro quartum argumentum peculia- re eit , ut Machabaeorum libri e nu-
mero canonicorum expungantur. Nam
' Gelasius Papa rejecit secundum librum, ubi supra commemoravimus i D. autem
Cap. II. Greg. lib. mora. r9. rejicit ambos , T
jicit Eusebius in lib. de Temporibus,
di Ricard .s lib. 2. exceptionum, cap. s. dc Ochain. 3. parte dialoborum, tr 'us. CV. X. 3 sctatu primo lib. 3. cap. I s. Ac D Ruinguit. contra secundam Gaudetuli epi-1holam , c. x s. docet ab Ecclesia quia 'dem este xcceptos , scd non certa fi
Nec deest hoc loco copia rationum, Ratior, quibus idem suaderi posui. in colis Prima est, quod priori Iibro dicitur firmat.
Antiochus illultris regnasse anno cen- 4. argu. testino trigesimo sepialno regni Graecin cap. rum . Quem tamen anno centesimo quurquagesimo tertio regnum tenuisiecompertum est, tum ex annalibus Grincoruin , tum ex Eusebio in sua Chronographia. Item eodem libro di capite abominationem desolationis , qu.e praedicta cst a Daniese, ad idolum Antiochi detorsit auctor libri e)us : Qua in re falsus est , ut Cajetanus in cap.
Secunda ratio est . Quod in z. lib. ciis. au. auctor cuIpam a lectoribus deprecatur: quod alienum est a divina auctoritate. Certe qui scripta sua indigere venia fatetur, is Spiritus sancti oracuIa non
est e clamat, ut etiam CalvinuS cap.s. vittitutionis argumentatur.
Tortia ratio eth. Quod eodem libro cap. r. statini a principio in epistola, quae priori loco ponitur, fit mentio de altera, quae e vcstigio subditur : dicitur antem scripta anno centesimo sexagcssino nouo 3 cum tamen scripta fueritanno centesimo octogesimo octavo , quemadmodum in eo videin epistolae bnitio videre licct. Quarta ratio. Quod in ea, quae secundo loco ponitur, cujus videlicet in iupcrior i commemoratio fit, Judas re-lertur Esse vivus . Qui tamen non solum
anno centesimo octogesimo octavo, Verum etiam anno ccntesimo sexagesimo
nono iam erat vita iunctuS: ut Primo cap. ν. Machabaeorum libro cernere est. Quinta ratio, Quod, codem libro se- C P. 1. cundo dicitur Antiochus membratim divisus: At postea mors ejus longe diversa describitur . . , Sexta satio . Quod eodem libro se- - Εcundo quaedam apocrypha resuruntur de Arca Domini, probanturque ea ex descriptionibus Hieremiae , quae tamen ne Per somnium quidem Hieremias a vi umbravit , quin cliam contraria scripsiste videtur, cap. 3. suae Prophetiae, inquiens: Non dicent ultra arcam D
Posticina ratio. Quod utroque libro reseruntur Machabaei duces titisse .su C I
85쪽
Is De Locis Theolooicis per Iudam, ti merusalem . Quos ta- esse canonicum men de tribu Juda non fuisse, sed de
tribu Levi notius est, quam ut a me An Philon. sit in praesentia confirmandum . Philo
luem 4 . a.' squidem libro a. de temporibus , obLsu: Ut eam Caricam , inquit, inimicitias, & si- ωὲ 1 .ih. multates ortas id temporis fitilla, quod 'ἀ:ςe Machabaei ducatum a Domo David sunt i, diiu ripuerint : Id autem manifeste pugnat
clim illa Jacob Prophetia, Non aufe- huius libet, retur sceptrum de luda , nec dux de , hii'. 'ita femore eius , donec veniat qui mita plerisque tendus est . Quae singulae rationes si ς R non movent, at simul omneS mo Vere
si ' possunt , non solum indoctos, sed et Iam doctos , ut libros Manichaeorum
non esse arbitrentur in canone . Atque hae rationes univcrsae quarti argumenti appcndices sunt, ut secunda conclusio labcfactetur. Nam quintum praecipuum argumentum cum conclutionibus quidem non quae as. Argu. pugnat: rationem tamcn eam , a
nobis affertur , non satis firmam esse contendit . Nam Concilium Cartaginense de Innocentius numcrant quinque libros Salomonis , Proverbia , Ecclesiasten , Cantica , Sapientiam , Ecclesiasticum. At hos duos eo steriores non esse Salomonis, inter doctissimos suosque fere convenit : ut Augustinus etiam tradit de civitate Dei I . lib. cap. 2 o. Erravit igitur Innocentius, erravit quoque Concilium. Quocirca nolebant quicquam de fide pronuntiare, sed ex opinione loquebantur. Ita nullum aut ex Pontificibus, aut ex Comciliis certum argumentum sumitur ad . . id, quod volumus confirmandum.
'D' Sextum etiam argumentum invehi-
Inr in eas rationes , quae duabus istis conclusionibus confirmandis constitutae sunt . Nam canonicus liber, Latine dicitur regularis . Id vero bifariam
esse potest . Uel enim regularis intel- Iigitur ad firmandam fidem, vel ad instruendos mores . Ergo licet illi libria Pontificibus & Conciliis definiantur esse canonici i non cogimur protinus
credere canonicos esse ad fidei dogmata confirmanda: sed sat est, s canonicos post errori significatione fateamur . Sancti quoque auctores eadem religione testimonia ex quarto libro Esdrae reserunt , qua ex his septem, qui a nobis approbantur : ut patet apud Ambrosium, libro de bono mo
iis, C. IV. & super Lucam, CaP. I. At
q.arium Esdrae librum, certum est non Non igitur ex eo, quod sancti ex hu)usinodi libris testimonia tanquam sacra reserant , satis ostenditur eos esse divinos. Septimum argumentum contra re 7. Argu..tiam conclusionem est. Quod D. Hi ronymus ambigit , an epistola illa ad Hebraeos sit canonica et imo asserit Latinos eam non recipere , ut Patet ex
lib. de viris illustr. in Cajo : & ex Cap. s. dig. commentariis super Esaiain . Eusebius item libro 6. cap. 16. Cajus , inquit, vir disertissimus Pauli Ap stoli trede cim esse epistolas asserit , eam, quae ad Hebraeos scripta est , non commemorans, quae di nunc apud Latinos pi tatur non esse Pauli Apostoli. Non igitur certum eli eam esse canonicam. Dubitat etiam idem HicronymuS de auctoritate hujus epistolae in lib. de Vi- Cap. D. ris illustii bus in Paulo: & in epistola ad Palilinum: & in commentariis Hie
Ac ne omnia ad Divi Hieronymi auctoritatem revocentur, ratio hoc Ldem ipsa suadet . Prima Iutheri est, eo in prologis dicentis et Ad Hebraeos e- - - pistola nec Pauli est, nec ullius Apo δ' - su itoli. Nam durum habet nocium, quod in s. & in Io. capite smpliciter denegat poenitentiam peccatoribus post bapti linum: & duodecimo cap. ait, Esau non invenisse pcenitent lar locum, quanquam cum lacrymis inquis verit eam . Quod est contra omnia Euangelia di epistolas Pauli . Haec Luttie
Alteram quoque rationem adjiciunt viri quidam haud mediocriter ita Ecclesia catholica celebres: Quod si Pa li haec epist. suisiet , procul dubio, ad Hebraeos ab Hebraeo, sermone suisset Hebraico conscripta: At non esse, multis argumentis suadent. Tum qu niam auctor hujus epistolae , Melctui edech , inquit. interpretatur rex justitiae . Quod si Hebraica lingua d,
ceret , absurdum esset . non aliter ac si dixisset , Melchiseaecli interpre- cap .s. retatur Melahisedech . Tum quoniam '' idem auctor Hebraica testimonia citat , non juxta veritatem Hebraicam, sed Juxta translationem septuaginta. Non erat igitur Hebraeus Hebraea lingua scribens ad Hebraeos . Tum quoniam epistola Hebraica nusquam gentium reperitur . Non est autem probabile , ex omnibus epistolis Α-postolicis hanc unam peruile . Nam
86쪽
ν. ΛTu. reliquae in idiomate, quo ab Apostolo sunt scriptae, apud nos servantur. Tertia insuper ratione suadent au storem hujus epistolae non fuisse Paulum. Quoniam ad probandum He-οraeis Christum esse filium Dei , illo testimonio utitur , Ipse erit mihi mfilium, c ego ero illi in patrem. Quoctamen in germano literae sensu de Salomone intelligitur: ut patet in lib. 1Reg. & in I. ub. Paralipomenon. Dedecet autem tantum Apostolum in tamia re , idque in principio epistolae, Hebraeis pertinacibus loquentem, argumento imbecillo uti. Quartam adhuc rationem addunt Quoniam auctor hujus epistolae asserit , se in doctrina Euangelica ab his qui dominum audiere , confirmatum At Paulus ad Galatas clamat, se non
didicisse Euangelium ab homine , sed sine homine per reveIatio m Jesu Christi.
Quintam rursum apponunt , quochujus epistolae auctor loquens proprie de testamento, qua ratione a pacto distinguitur , probat Velm quoque Τestamentum morte ac sanguine confirmatum et probatque Exodi testim nio , ubi tamen Moy ses non de testamento proprie, sed de pacto loquebatur. Non est igitur ille Paulus, ut qui
minus apte reserat sacrarum testim nia literarum. Postrema ratio est , quoniam eJu dem epistolae auctor astruit in arca fuisse umam mannae , virgam Aaron ,& tabulas : cum tamen tertio libro Reg. expresse dicatur in arca non nisi tabulas suisse. Nec igitur Pauli est,
nec epistola canonica , utpote quae cum libro canonico evidentissime pim Enet. Ecce quibus rationibus Erasmus Roterodamus , & hunc secutus Caj tanus tertiam conclusionem moliuntur
Quariam vero conclusionem infirmare conantur argumentis ejusmodi.
Salutatio epistolae , quae Jacobi imLiber Secundus Caput x. scribitur, nihil Dei , nihil Iesu Christi , nihil gratiae pacisve sonat : sed
profano more salutem dicit . Non ergo sapit Apostolicum usum & auct TItatem . Quare non videtur Iacobus auctor ejus epistolae , atque adeo ne alius quidem Apostolus. Cujus rei alia conjectura est apud Euseb. lib. 1. hist. Eccles. cap. 13. de hac epistola disse- Icntem his verbia . Sciendum tamen
est , quod a nonnullis non recipiatur, nec iacile quis antiquorum meminerit ejus . Nam quod Lutherus pingui Minerva argumentatur , hanc epistolam nullius Apostoli esse, quia contra Pa tum tribuit operibus justificationem ,& a viris doctis prorsus contemnendum est , & a nobis dissimulandum , ne de fide & operibus παρε πως dis
Nonum arsumentum adversus ean- s. Argindem conclusionem intenditur . Quod stylus epistolae secundae , quae Petro tribuitur, Ionge alius sit ab stylo priamae , ac proinde non sint ab eodem auctore conscriptae . Certum est at tem , auctorem primae fuisse Petrum Apostolum. Non igitur secunda a Petro Apostolo scripta fuit. Ob hoc enim argumentum, de illa secunda epistola in epistola ad Cyprianum Ηi ronymus dubitat . Atque Euscbius liabro tertio , cap. 3. de secunda Petri multis , inquit , incerrum est ,
Decimum argumentum in eandem Io. argis. conclusionem est . Quod Eusebius lubro tertio Ecclec histor. eorum se, cap. ntentiae subscribit, qui asserunt duas p
steriores Joannis epistolas non esse Euangelistae , sed cujusdam Joannis cognomento presbyteri : Unde & salutatio harum epistolarum hujusmodi est: Senior Cajo , Senior Electae . Est autem idem senior , qui presbyter . Sed etiam Hieronymum in hanc E ebit opinionem liquet descendisse, in libro ae viris illustribus , cum & J annis Euangelistae, de Papiae vitam
peraque texeret. Undecimus eandem item conclu- .sionem labefactare contendit . Quod 'o giepistola Judae testimonium refert ex abro Enoch apocrypho. Quamobrem multi eam merito rejecerunt . Nam uerosque rejecisse Hieronymus auctor est . Eusebius item 3. Ecclesiast. hist. op an ib. Postremum argumentum contra quim Atam conclusionem multis conjecturis D nititur, quas omnes congessit Erasmus in annotationibus in Apocalypsim . Igitur quantum complector animo , novem causas reperit, cur Apocalypsis non esse Ioannis Apostoli & Euange- eas. 14. 'listae vid. atur. Unam , quod Eusebius libro 3. hist. Eccles. asserit , Apocalypsim non esse Ioannis Euangelistae. Alteram , quod Dionysius Alexam
87쪽
drinus , pravis imprimis auctor qui candidissime de hoc libro judicavit , suspicatur opus ab alio quopiam
Ioanne conscriptum . Tertiam, quocDorotheus Τyri Episcopus ac martyr
prodidit Ioannem Euangelium suum scriptae in insula Pathmo , de Apocalyps autem nullam omnino facit mentionem . Quartam , quod CaJus vir sane orthodoxus aperte negat, Apocalypsina esse Ioannis Euangelistae apud Eusebium libro 7. cap. 2I. Quintam, quod Anastasius in suo catalogo ubi sine controversa de hujuscemodi
Euangelista nomen suum per mode- main in Evangelio tacet, auctor Vero Apocalypseos sinun contra nomen frequenter inculcat. Septimam , quocGraeci hunc libriim non rece Perunt. ut auctor est Hieron. ad Dardanum imo multi eruditulum viri totum librum ceu fictum inscctati sunt, quas nihil haberet Apostolicae gravitatis nec in sententiis quicquam csset, quodnpostolica majestate dignum videretur. Octavam , quod stylus Euangelii
& hujus libra mari pree discrepant
Nonam , quod in Graecis codicibus non erat titulus Ioannis Euangelistae.
sed Ioannis Theologi, qui alias Presbyter cognominatus est. His conjectu. Tis Erasmus utitur , ut hunc librum Joanni Euangelistae adimat . At I.utherus nec Apostolicam, nec Propheticam existimat , quod beatos dicat Cos , qui servant quae in ea scripta sunt, cum tamen nemo sciat , an felix Di an non sit e dc praeterea cum
humana intelligentia scripti iram illam
penitus non astequatur, tantumdem
c inquit) est, ac ii eam non haber mus . Quippe divini libri , quoniam
ad populi utilitatem accomodantur , ab humana intelispentia non sunt pro sus remoti . En argumenta , quibus fidei veritas impugnari quidem ab hominibus potest. vinci certe, aut superari non potest . Quod parte hujus quaestionis ultima palam net. Ubi eorum argumentorum , quantum quodque Valeat , quantumquae idoneum stunumquodque videbimus.
On ego catholica dogmata cra L sis istorum circumfunderem tenebris , nisi lumen Posicin acccndere, quo quasi sole ex oriente fugarciatur. Alioqui in haereticorum argumentationibus recitandis digitos ad isntcssolum intendere, ne videlicet lutulentae illorum aquae in nostra scripta deri vcntur, consilium cit amico in quia
dem , scd nisi me fallit amor ) ti
mentium ubi non cst timor . Existimarent nanque imperiti arrumenta e Gie maJora , quam ut a nobis refelliposlant , u aut summatim & breviternet stringeremus , aut certe omnino dissmulareinus . Mucronem itaque adversariorum ipsi , qui acuimus , T
Nam ad primum argumentum ta- Respon. metsi resipoluiere possunnis, non omnes ad I. libros canonicos esse si ines ab universa Ecclesia receptos, quo fieri potuitise , ut quem priora Concilia minime recepissent, cum posteriora confirmarent : Respondemus tamen idque verius ) Baruch prophetiam tanquam artem quandam Hieremiae fili sic aucteribus computatam. Quod ne n rum videatur esse commentum ) te- timoniis antiquitatis roborandum est. Augustinus in primis tradit hoc I 8. de civit. Dei lib. haec in verba . Pr cap N. hetans autem de Christo Hieremias, M Wςh qic Deus meus inquit & non aestinia itur alter ad eum : Postli ac in icrris visus est , & cum hominibus convcrsatus est. Atque e vestigio Augustinusaoc testimonium ait ) quidam non eremiae , sed Baruch scribae ejus attribuunt et sed Hieremiae celebratius
abctur. Et auctor li. qu. Vct. & nov. testam . qu. Ioh. sive Augustinus, sive cuicunque tandem alius is fuerit, Cai-
si . ctiam in Psalm. 8 I. Chrysostonatis quoque idem testimonium nomine Hieremiae citat , in homil. quadam de Trinitate . Sexta etiam Synodus sesi 8. refert ex ejusdem Chri st. altera romilia , cu)us initium est , Provin-dam sectionem , nonunc Hieremiae Iuud idem instimonium . Clemens item Alex. lib. I. paedag. cap. Io. illud, A
ldi Israel mandata vitae , dic. quod
88쪽
Baruch q. nos habemus, Hieremiae a signavit: &l. 1. c.3 reserens illud, Ubi sunt, &c. divinam scripturam vocat Et Basil. 4. lib. contra Eunomium super illud , Ut cognoscant te solum verum Deum : Ambrosius item libr. a. de poenitentia , cap. 8. & lib. 3. Exa-meron, cap. I . & lib I. de fide cap. 2. ex eodem lib. sub nomine Hierc-miae testimonia referunt . His adde Sixtum Papam in epist. sua prima ad omnes Christi fideles . Felicem in epist. ad Petrum Episcopum Antiochenum in s. Synodo condemnatum Pelagium denique in epistola ad Vigilium . Ecce qui libellus Baruch n mine nunc legitur , eum olim antiqui Hieremiae tribuebant. Esicique difficiale credere , nisi testes hujus rei certissimos haberemus , quorum auctoritate primum illud argumentum , dis- ficulter quidem, sed abunde tamen clusimus. Ad confirmationem autem faciIius rct ponderi potest . Fateor enim tempore D. Hieronymi , quod nunc tenemus , id non fuisse adeo certum , Sed quemadmodum ante tempora Hieronymi, licet quidam asseruerint epist.
Jacobi ab alio sub nomine ejus editam: tamen paulatim ut idem ait
procedente tempore, obtinuit auctoritatein: & epistola Judae, quam a plerisque Hieronymus astruit suisse rejectam, auctoritatem usu meruit: Ita & l. iste Baruch, quamquam olim a quibusdam non fuerit receptus , modo tamen d:gnus est habitus , qui ab Ecclesia dc Conciliis un1versalibus recia
Secundum quoque argumentum fac se te diluitur . Nec enim verum est , in libris canonicis decemendis Ecclesiae regulam esse Hieronymum , quod Ca-jetanus perperam, ne dicam pemici
se existimavit . Hieron. quippe c ut man. Cochlaeus vere dixit ) in enumeratione canonicorum librorum v
teris Τestamenti , Josephum secutus esst: qui in r. lib. adversus Apionem
ex malorum suorum traditione V ut inquit, veto libros enumerat. Auctor est Euse. libo 3. c. s. & ro. At August.
non Iudaeos, sed Christianos in ea re sequitur , & recte hic quidem : Nam Ecclesia gentium columna est , Sc fimmamentum veritatis . Probatur vero a
Gelasio sententiae Hieronymi non in auone sanctarum scriptiuarum const,
tuendo , sed in his auctoribus condemnandis , quos Hieronymus Zelo Dei & fidei religione reprehendit. A que ad secundum argumentum haec si iis dicta sint. Nam ad primam ejus confirmationem
respondeo id quod doctiores fere credunt 3 lib. illum non esse Cypriani , scd Russint . Certe D. Cypri nus in epistola ad Rogati anum , E clesiasticum , & in libro de habitu virginum , Sapientiam , ut divinos libros citat: quod vero Russinus asserit, ex patrum traditione eos libros a canone rejiciendos pace lectoris dictum sit ) patrum traditiones ignoravit . Τertium namque Carthaginense concilium , quod hos inter canonicos numeravit, dicit se a patribus accepis. se et & August. lib. I. de praedest. Sanctorum, proximos Apostolorum assi mat librum Sapientiae tanquam diV, ιαε aεα
num citavisse. Atque Dionysius ex eo- iam nomisdem libro magno praefationis bonore testimonium allegat inquiens, In Priamis scripturarum institutionibus quendam de divina sapientia dixisse coinperies, Amator lactus sum se ae illius. Quid omnes commemorem p Hieron mus in primum caput Hieremiae ut librum prophetae citat: Ambrosius am cari εtem 1. lib. de fide. Gregor. I g. moralium , & concit. Sardicente in epistola ad omnes Episcopos , ut divinum eis Llibrum Sapientiae referunt . Concilium demum Toletanum undecimum in comsessone fidei sanctam esse scripturam
Quid EecIesiasticum In divinum
citat Clemens Alexand. q. lib. Strom. ς ε ΦAmbroso serm. 3 r. & Iib. 4. de fide. Evarissus Papa in epistoIa prima ad Episcopos Africanos : Sixtus secundus in epistola ad Gratum Episcopum is Utrumque auten i lib. divinam scripturam esse, tanquam rem certam in fide tradit Epiphanius haeresi 76. Anomaeorum. Non igitur patrum traditione
eos libros Ruffinus , sed suo potius
sensu refutavid. At eo tempore, qu res nondum erat definita . Qua etiar ratione M reliquos excusamus . Nam quod D. Tho. in eam sententiam advocatur, id serendum nullo modo est:
ut ex r. parte, q. r. art. s. colligere licer, S ex commentariis in quartum
caput de divinis nominibus . Sed in illa quaest. 89: nihil de' suo dixit equita at verbum retulit Augustinum ,
89쪽
Qua tamen qu am haberet constantem firmamque sententiam lib. 2. de doct.
Christiana cap. 8. & l. II. de ClVItate Dei , e. 8. Sc ad Horosium contra Priscillanistas , cap. II. imo eo ipso libro de cura pro mortuis gerenda , c. I . manifeste declaravit . Secunda autem confirmatio , quae ab auctoritate concilii Laodiceni sumitur, imbecilla est. Non enim concilium n gat esse canonicos : licet inter canoru-Cos noluerit annumerare: quod nondum ea res satis erat explorata. VI-
delicet quod saepe jam iliximus non
omnes simul libri canonici ab Ecclesia
sunt communi consensu recepti. Ad tertiam vero confirmationem
quoniam nihil in praesentia de auctoritate canonum , qui dicuntur Apollo-lorum , disputare volumus ; nam haec quaestio ab ea , quae nunc in manibus est separarer dupliciter responde mus. Prius , ne quis ejusinodi argumento nos velit urgere, intelligat eodem cap. 8 . tres Machabaeorum libros inter canonicos supputari. Quod si Apostolorum hos octoginta quinq; canones recipere cogimur : respondeant hic ipsi nobis, qui Machabaeorum lib. rejiciunt: sin autem ne confiteantur , hos esse canonicos testimonium hu)us capituli contemnunt, jam prosecto non est, cur pondere illius nos velint obruere.
Sed nanc disputationem ut diximus)in aliud tempus reservantes , quod ad praesentem Iocum satis est , alte- Tam responsionem subjicimus e Clementem, qui eos canones dispersos in unum V Iumen conaregasse dicitur, non omnes libros canonicos collerisse, quos Apostoli verbo tenus Ecclesiae tradiderunt. Non .n. aliunde vel concilia, vel Patres Apostolorum proximi, hos esse sacros, quam ab Apostolis didicerunt.
Ait tamen Iren. lib. y. c. 3. resertumque ab Euseb. lib. s. cap. 6. Clementem , quoniam eum Apostolis vitam semper egerit, atque ab Apostolis institutus fuerit, recentem gessisse traditi
nis eorum memoriam , 8c eorum sormam semper in oculis habuisse. Ita fi haec responsio non placet, detur alia , non omnes illos canones a Clemente editos ; sed nonnullos a Graecis adjectos esse. Ad postremam denique eonfirmationem , hujusmodi habeto responsum. Ut ' ctim iis liberaliter agamus , donemusique eis Synagogam in fide errare a
Teologicis posse quod tamen non perinde, ut de
Ecclesia catholica certum est negamus hos libros a Synagoga esse reiectos . Aliud est enim non recipere, aliud vero rejicere . Iudaei ergo intra suum canonem hos quidem libros publica auctoritate minime receperunt : tametsi nonnulli etiam ex eis divinos, dc sacros esse crediderunt. Qua de re vide Cochlaeum in libello de canonicae scrupturae & catholicae ecclesiae auctoritate . De secundo igitur argumento hactenus .
Ad tertium autem Praecipuum argumentum respondetur, ante id temporis nec rem fuisse tam expeditam. nec conciliorum lectionem tam assiquam, nec haereticorum impudentiam tam procacem in libris canonicis vel infirma dis , vel etiam rejiciendis. Quocirca,
non fuerunt perinde soliciti fideles de hujusmodi quaestione : cujus definitionem sine jactura pietatis poterant ignorare. Quod si argumentum idem contorquere in adversarios volumus , nihil est , quod facilius esiicere possimus . Nam ut ex concilio primo ToIetano
didicimus) si quis dixerit, vel crediderit alias scripturas praeter eas, quas ecclesia catholica recipit, in auctoriatate habendas esse , vel venerandas,
anathema est. Cum ergo plerique quod retro nos ostendimus hos libros tamquam divinos venerentur, certe si e clesia non reciperet, in anathema concilii Toletani pariter omnes incurrerent . Ne igitur hos audaciae & tem ritatis condemnemus, illos potius ignorantia Iaborasse concedamus . Imo cum
pereiciosius ecclesiae sit libros recipere pro sacris , qui revera non sunt , quam librum rejicere , qui alias vere sacer est ut D. Thom. prima parte
quest. 68. artic. I & de potentia quaest. . artices. I. latius explicat cum concilium Carthaginense , Florentinum, Tridentinum, Innocentius, Gelasius ac fere sancti hos libros tanquam sacros Ecclesiae tradiderint, profecto si ii non esient, perniciosissime falleremur . De tertio igitur argummio satis dictum
est. Ad quartum vero argumentum Primo dicitur , quod Gelasius forsitan unius libri nomine ambos complectitur e quod etiam in Esdra non ipse modo fecit , sed & Isidorus de Hieronymus , qui Eldram interpret tus , unicum edidit, sequens Hebrae
90쪽
mim eonsueriadinem, qua Esdrae primus& secundus liber in uno est, ut Origen in primum Psalmum docet , &Eusebius lib. 6. capitulo I 8. Hanc amtem mentem suisse Gelasii , vel illud abunde magnum argumentum est i quod idem ipse probat lectionem scriptur,rum quae per anni circulum distribiuntur , librum autem Machaboeorum pro Dominicis Octobris , in quibus ambos ecclesia legit. Deinde respondetur GeIasium de secundo libro a
biguam sorte sententiam tenuisse : --que consilio in enumeratione eum librum praetermisiste. At August. 18. de civitate Dei , 8c IsidoruS 6. Et ol giarum , utrumque Machabaeorum ab ecclesia recipi asseverant; quod & in
prooemio horum libroram aueritur .
Nec id modo in dubium vocare licet,
quo D. Gregorio, Eus b. atque reliquis licuit aliquando dubitare. Jam ad primam rationem , quae In hujus quarti argumenti confirmationem
affertur, Joannes Annius In commemtariis super secundum libium Philonis de temporibus tradit , libros Machabaeorum , qui absque temporibus scripti erant, josephum adjectione temporum apocryphos reddidive . Ostendit vero
id argumento, quo nos usi sumus : quo eodem Joannes quoque Lucidus Perm tus est . suae chronographiae labro . Unde autem Annius noster acceperit aut 1ine temporibus Machabaeoru olim libros
haberi, aut Josephum adIecisse tempora ingenue fateor) me praeterit. Sed
si id verum est , quemadmodum mendum , quod in numeris facillimum eu, non auctoribus , sed librariis Imput tur , ita menda, quae JosePla per incuriam inducta simi , non auctora Iabri Machabaeorum, sed Josepho tribuemus, nee ob id libros hos apocryphos era-stimabimus. Tametsi Iosephum gem, nam veramque catholicorum lectionem vitiasse , viris eccles astitas omnibus disesmulantibus, atque adeo connIVentibu mihi quidem non fit verisimile . NasI V Inmus mille quingentos annos, & eo amplius etclesia in utramque aurem dormitante,inimicum hominem et irania super seminasse. Quamobrem, multo melius Euseb. Caesariensis licet hos libros non
erediderit in sacrorum numerum T ferendos , asserit tamen aucho remi illorum non supputare Graecorum regnum
ab AIexandro , sed a Selauco Nican re, qui regnavit in SIria, amo λ modi
te Alexandri exacto undecimo . Cui
munero si addas quinque annos, qui annos immaus Alexander tanquam Monarcha d simperavit Graecis , conficitur numerus annorum exactus sexdecim . Quibus minor erat supputatio Mona chiae Graecorum juxta rationem He- raicam . Nam Graeci ab Alexandroupputabant . Igitur quod juxta annata Graeca Antiochus regnasse dicit anno centesimo quinquagesimo tertio de juxta primum Machabaeorum annocentesimo tragesimo septimo verborum,
non rerum dissensio est . Quippe, si centesimo trigesimo septimo sexdecim
adjicias, numerus centesimus quinquagesimus tertius conficietur. Joannes V
ro Lucidus in eo discrepat ab Eusebio, quod scribit Alexandrum post adeptam
lonarchiam annos septem regnasse, Seleucum vero anno octavo post mo
tem Alexandri jam exacto. Sed quod
ad praesentem attinet quaestionem, non admodum refert, utrum ex his verum
sit, cum supputatio praecipua , de qua
hic agimus, minime varietur. In nujus vero confirmatione argumenti Ambrosus Cathacinus Cajetanum amrmat tot peccata admisisse, quot Ver ba pene effudit. Sic .n. ille loquitur. Nec advertit homo ad carpendum promptu-lus , se quoque in reprehendendo C jetano saepe ac multum errasse . Hoc certe loco ter erravit. Sed istius erro res coarguere nec meum est , nec hujus temporis . Quid ergo ' Nonne hic pec- .cavit Cajetanus λ Peccavit sane. Ρrimum in eo, quod temere & inconsiderate, ne superbe dicam de arroga ter, auetorem libri Machabaeorum ait
in intelligentia Danielis esse deceptum rquem constat Spiritu sancti amatu eum librum scripsisse . Deinde la Ilo exist nata injetanus , si auctor libri Machabaeorum verba Danielis usurpat, idcirco Danielem interpretari : Quasi non licuerit Bemardo verbis scripturarum passim uti: quas si arguat ab ipso male intelligi , quod verba non in eum
afferat sensum , qui scripturarum erat germanus 5c proprius , is stultus esese videatur . Certe Poetae recenti res veterum versus etiam integros usurparunt elegantissime e nec tamen
priorum illi versus a posterioribus in eadem sententiam capiuntur . Fallitur praeterea Cajetanus in eo, quod putat Danielis prophetiam Non potuisse ac