Hippolyti Grassetti ... Anatome necis proditoriæ, continens accuratam inspectionem eorum omnium, quæ ad homicidij proditorij fabricam spectant. Opus nouum atque omnibus in vtroque foro iudicibus necessarium

발행: 1660년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류:

361쪽

3 2 2 Anatomes necis proditoriae,*. XX VIII.

6 Ad propositam autem a me quaestionem respondet Ioan. AZor. 'parte 3. lib. . cap. I 8. adsinem, in laaec verba, &cum eo Lucas Floronus de casib. resti . parte i. cas 4. u. ylag. 62.

Cum quis occidit aciquem per veneruimis propinatum occulte, aut per insidias, aut proitionem, etiam in confisAne id exprimi delet; quia non est tantum homicidium , sd etiam es7 proditio homines innocentis , quae specialem L ormitatem addit ad rectam rationem. Et ita legibus homicidia per prassitionem,uel insidivi perpetrata, grauissime puniuntur. Ita Aetor , qui debuisset omittere particulis illas tu vel, quae indicant eam diuersitatem inter occidere per menenum , per insidias, in per proditionem, quae nulla intercedit, ut supra ostendi, itemque debuisset asserre aliquam rationem illius specialis deformitatis, quam agnoscit in proditione supra homicidium. Fili iuccius verὸ tract. 29. in quintum s Decaleb praeceptum cap. Q numer. II S. sustinet, proditionis circumstantiam vel addere specialem deformitatem ad rectam rationem, quam deformitatem relinquit inexplicatam,vel certe notabiliter augere in eadem specie, ideoque videri in confessione esse ex plicandam. 8 Sed hoc postremum ego nullatenus approbo, non solum quia non sum in ea opinione, quod circumstantiae ag- grauantes intra eamdem speciem sint necessiriὁ confitenda ut & rationibus, M auctoritatibus firmaui tum in prae-leistionibus meis de poenitentia olim

Placentiae, tum in peculiari decisione in Aula Episcopali coram Illustrissimo

Be Reiterendissimo memoriae apud me semper venerandae D. D. Alexandro Scappio Placentino Episcopo , &postea vidi sustineri tanquam cui-denq a doctissimo Caramuele in Theol.

pressa.

Sed insuper quia existimo cum G briele UasqueZ tomo 4. in partem S.

m.6 op md dicta opinio de necessitate confitendi eas cirςumstantias non sit animabus magis expediens, cum sit causa multorum scrupulorum , dc quamuis admodum recepta sit, tamen fere nullus est, qui cana in praxi obse

uel exacte.

Psset enim intolerabile iugum eam sequi & consessiniis, & poenitentibus. αIta Vasqueet,& ego cum illo.

Sententia mea.

Ego praedictis Passerino , AZOI, 'Florono & Filii uccio censeo, prod/tionem superaddere nouam specie malitiam homicidio, quae debeat necessarid in sacranaei uali confessione aperiri. Fundamentum primum.

Regula pro qu i Pandis humanis actionibus qua '

' Ducor prim3, quia puto rebus mo-ialibus, quae de se obseurissimae sunt, non posse assignari meliorem regulam ad qualiscandas humanarum actio num malitias vel quo ad quidditatem, seu speciem,vel quo ad gradum grauitatis intra eamdem speciem, quam

conceptum communem,quem Omnes

formant de ipsis malitiis, etiamsi saepe accidat, ut non potuit distincte afferri ratio illius conceptus,sed ipsemet conceptus quasi resoluatur in seipsum hoc

modo.

Haec actio est mala, in talis malitiae, σtautae , quis ita com niter videtur bomianibus e ita vero videriar hominibus ; quia ita iidetur, consideraso obiecto secundum suam naturam, eiusdem obtecti circumstantiis, nee potest ulteriis rario istius visionis assignari. Duiliaco by Gorale

362쪽

Anatomes necis proditoriae, *. XXVIIL 31;

Iam vero omnes omnino hominestum docti,tum imperiti, in homicidio commisso in rixa concipiunt quidem malitiam propriam homicidij, & in commisso appensate, seu ex proposito

concipiunt maiorem rationem voluntari j propter maiorem claritatem potentiae intellectricis non insescatae a fumo irae, nec impeditae amat tarc reflectendo per subitationem casus, sed concipiunt etiam compossibilitatem

litius malitiae cum hoc, quod illud ho

citur.

At vero in homicidio commisso proditorie , supra malitiam bomisidiale ut ita dicam, & supra excessum voluntari j, concipiunt aliud omnino destruens illa praedicata da halant bu mst, ede. & cum illis incompossibile, quod efferunt per vulgares terminos da traditore,da essesno,dishonoratamete. Hoc autem , quod est obiectum istius in homicidio proditorio concc-ptus,etsi a plerisque non possi distine te, ob philosophandi imperitiam, explicari quid sit, apprehenditur tamen tanquam quid diuersum multo plus, quam secundum magis, comparatum ad minus , quod est concipi tanquam diuersum secundum speciem, non autem solummodὁ secundum latitudinem intensivam intra eamdem spe

ciem

Quando autem non posset aliud alia legari pro stabilienda diuersitate specifica proditionis supra speciscam malitiam homicidii, quam iste communis Conceptus, satis hoc seret: Neque obstat huic specificae diuem sitati, quὀd malitia homicidi j,& mali tia proditionis dicant oppositionem ad eamdem virtutem, nempe iustitiam

commutatiuam;

Dantur enim multae morales desommitati , quae eidem virtuti aduersantur, Se tamen specie differunt inter se, non obstante hac virtutis identitat , cuiusmodi sunt deformitas periurii, sacrilegij, superstitionis, simoniae, &c.

contra religionem, contumelia , detractio, adulterium, sertum. &c. contra iustitiam , ut notant. Thom. Sancheae de matrim. lib. .HPas. num c. Gabriel UasqueZtomo 4.ra 3.partem. S.noma quaeli. y I. art. I. dub. . n. i .dc pas inhalij DoctoreS, Ac proinde identitas iustitiae, cui opponuntur homicidium, & proditio, patitur specificam inter haec duo diuersitatem, propter diuersum oppositionis modum.

Et quamuis ex sola excessiva poena, vel alia publica demonstratione facta per superiorem potestatem in aliquod delictum qualiscatum non possit regulariter argui specifica diuersitas illius qualificati delicti comparati ad seipsum prout sumptum sine tali qualita

Videmus enim homicidium simplex, &appensatum puniri diuersmo de,poena videlicet extraordinaria illud, hoc vero ordinaria. Gibalin. de irregu

non disserant specie Blanc. In ρυ I. crimis lol. 3. num. ri 6. sed mere secundum rationem magis, & minus Voluntarij,

Et videmus, releruari in plerisque Dioecesibus facultatem absoluendi abitacestu non solum in primo, sed etiam in .secundo gradu lineae collateralis, cum tamen incestus in secundo certissimc non differat specie ala incestu iii

tertio, & quarto, Vt docent Gabr. Vas . queZ cit. Lb. .num. I 6. impugnans N uarrum v. i 2. de a sortiori solus,& alii apud Valent. tomo 4.iu 3. partem S.nom disp.7. q. II. puncto i. col. 1467. putantes, incestum cum matre , Vel sorore , ΠΟΙ

disterre specie,cum quibus Iamen ego, duce VasqueZ si pra num. 16. & solida ratione alibi fortasse cxplicanda oppo tunc , nequaquam sentio, sed inuoluat

363쪽

24 Anat OmeS necis proditoriae, * XXVIII.

solum excessum malitiae intra ean dem speciem contra pietatem, qui excessus impellit Praelatos ad eam reseruationem, & sic de aliis multis, quae possent afferri in hancTen , Nihilominus tamen, cum in homicidium proditorium tam multa, tan

que diuersa, dc grauia suerint sancita, ut videri potest apud Plaetam epit. delict.

lib. I .cap. 2 1 .num. 8.es' seM. Decian. crimis . 7. cap. 3I. alios passim Doctores.

Videtur ex multiplicatione, & diuersitate, ac grauitate poenarum,desimi argumentum posse, quod legislatores agnouerint in hoc delicto, quat nus tali, talem moralem foeditatem suapra foeditatem homicidialem, ut in illud debuerint tam enormiter, atque exemplariter animaduertcre , id quod Don fecistent utique, si excessus ille foedi tatis limitaretur ad gradum intensitauum intra eamdem speciem solam malitiae homicidialis, & hoc videtur voluisse Azor. loe.cit.quando aduertit, homicidia proditoria grauissime puniri per legeS. Fundamentum secundum.

Ducor secundῖ; quia existimo, post se commode, & clare assignari, in quo consistat specifica malitia prodationis: quam allignationem ut faciam,

Iniuria quid 2 et de specificetur'

Suppono primo, quod iniuria seran aliter elh voluntaria tisio miolatio iuria,quod aluui competit ad aliquid. Lec

Iuris inquam, quod definitur seu

tas moralia, quam quis habet adurendiam re aliqua, vel ad eam otiinendam in iussicio,vel retinendam , HI atiquo alio morisbi competentem aduersiti quemcunque alium obstantem. Rebel l. de obligat. lusi. lib.I.q.IρEI. I .numer.8.quod intelligi debet non solum de rebus corporalibus, de visibilibus, sed etiam de incorporalibus, & spiritualibus. Vnde iniuria redditur talis in sua igspecie, quale in sua est ius, quod violatur, ac proinde diuersum ius diuetasam constituit iniuriam. De Lugo dei . tomo I .disp.i. se L qui tamen deest per typographi incuriam in meo libro. Ipsum vero ius desumit suam spe I 8 ciem a suo obiecto,idest ab eo,ad quod est iu S. Id autem, ad quod est ius, dissere specie, seu formaliter ab alio, si stre- feribile in diuersum commodum hominis , dc cum illo alio non sit idem aequi ualenter, quia pro illo alio con

mutari uon possit.Card.de Lugo eis. mere. 18. notabilissime , & vilice inter omnes,quos ego viderim. . Unde quia vita, honor, fama,res familiaris sunt reseribilia in diuersum hominis commodum, & unum ex ipsis non est aequi ualenter aliud,quia Vnum pro alio commutari non potest,

Ideo sunt inter se formaliter diuersa in ordine ad specificandum ius ad illa.

Quo fit, ut iniuriae in vitam, hono- rena,famam,pecuniam,sint inter se formaliter diuersae ; quia sunt laesiones iurium ad vitam, honorem, famam, pecuniam sermaliter inter se diuersorum. De Lugo est. numer. de paenitentia disp.is. m. GIO. cuius egregia doctrina debet applicari ad casus particulares tcognoscamus, an iura sint diuersa sor- maliter, de constitutiva iniuriarum Ammaliter,seu specie diuersarum.

Ius adfruendum vita, s ius ad defendendam mitam diuersa esse formaliter interse. Suppono secundo,quὀd vita homini s

364쪽

A nato mes necis proditoriae, *. XXVIII. 32 s

uis, de membra, etiamsi sint resernata dominio solius Dei. Cardinat. de Lugo is tust.tomo I.disput. I opea r. sunt tamen donum quoddam in ipsius hominis bonum a Deo concessum , v fruatur vita, idest permaneat in coniunctione animae, de corporis, & participet id omne, quod csta viventibus participabile, utaturque membris ad diuersas se iustiones. Molina Theologus de iusitraa. 3 .disp. I I. u. I. Constitutus est item homo custos,& administrator vitae, ac membrorum. Molina intomo I.traret. disp.I8.eo mihi 84. Dersia sinem,ac proinde non solum potest locare operas usumque membrorum, & tradere se, ac recipere compartem in matrimonis usum, &exponere vitam periculis, quando id retia ratio postulat, ut notauit idem Molinae dist. . 22 Sed etiam habet ius defendendi sie: Quidquid circa hoc esse meram perniissionem doceant contra communem Theologoru de totius mundi sententiam , Augustinus de Ancona , 5: Gerson,quos videre non potui nisi citatos apud Lessum de iust. Κλ. L. cap. 9.num 43. & quidam alij penes Baltassarem Gomes de Amescua tract. de potest. insipsum lib. I .cap. 3 7.num I. qui loquuntur )e defensione contra impetum causae liberae aggredientis iniuste: Et videntur non legisle cap. im ms-ruriae. HL II. 1. & alia iura, quae allegat Amescua loco cit. Solus de iust. lib. s.

ubi late, 6c docte probat, de assionem

omni iure, naturali, 3c gentium,canonico,ic ciuili licitam esse Bellet. disquis clericae. parte i.de disciplina Clericati. s. s.

Et incidunt in id,quod contra sacros Canones blasphemavit Lutherus apud Ssortiam Pallavicinum in hissoria Tradentini concilii lib.l. cap.L .n .c.' Habet inquam ius defendendi se, idest moralem facultatem Vtendi mediis conducibilibus ad arcendum id

omne,quod officere potest pennansioni in coniunctione animae,ic corporis, ac proinde utendi cibo, & potu contra famem,S sitim, veste,atque igne contra frigus: Item fugiendi ab infesto impetu cinissae necessari ut serae, vel liberae,ut hominis , etiamsi forci conculcanda aliena seges lanuar.resoLmoraliarte I. resel. IO.n.8. immo obterendus ineuitabiliter infans,claudus,amens ebrius,in via publica sorte constituti.Trullencan μυ-DI Γb. .cap. .dub. A.Io.Passerin. rasi de potat. Ecclesiar.disp. Dcap. 3. nu. Ir..iuncton.i i. Bassaeus in flori Neol. mer. Homici

dium t. num. II.

Vel implorandi adiutorium contrahas causas, si irruant, Vel etiam obluctandi,atque ita Oblu- 1 standi, ut etiam possit eripere vitam homini non solum iniuste aggredienti, si aliud medium ad auertendum pro prium malum non supersit, quamuis idem iniustus aggresBr sit Archiepiscopus,Cardinalis,Papa, Imperato pa

sus aggressionem,sit sacerdos celebras, qui potest omittere sacrum, occidere aggressorem,&redire ad sacrum Bellet.

cap.Homicida nouariconstitutin. s. PlaZacit. p. 28α.6. dc iniustus aureor se se protegat interposito innocente. Galet. in margarita casuum conscientia. everti. Defen ere.Bagseus insoria re. HomiciLI. n. i 3.Passerin.cito .l2. I i .Fillluc trin. 2yis F. Decalogi Mept.cap. . n. 6. Curamuel .in Theol. snaamentali nouissiman. I 23. Trullenc. cit. dub. n. Io. hinc

merito exaggerans ius defensonis, Sed etiam aggredienti sine culpa a I

365쪽

3 2 u Anatomes necis proditoriar, ρ. XX VIII

vlla theologica, ut si aggrediatur te insanus, aut ebrius, & sagere non possis, neque aliter abire sospes, quam ag grctarem perimendo , aut videas in naui puellum admouentem thesauro tormentari j pulueris fauillam , neque aliter impedire possis incendium & nauis,& tuimet; potes enim hos occidere , etiamsi sint innocentes. Caramuel.

16 Quae omnia notissimi iuris simi, &deducuntur ex hoc, quod in homine sint plures gradus, quorum primus est substantia, secundum quem Rradum

Communicat cum omni sebstantia. &secundum hunc gradum habet naturalem inclinationem ad tui conse luationem,sicut habet omnis substantia.

1 Iuxta hunc gradum est in homine. Daturalis inclinatio ad conseruationem sui, ex qua fluit primum illud

Principium praeticum , lexque naturalis, docens facienda ca omnia esse, quibus vita conseruatur, contraria vero vitanda.

Ex hoc principio legis naturalis deducuntur aliae conclusones eiusdem legis, sumendum esse cibum pro con seruanda vita, sumendum ita, ut aptus sit ad eius conseruationem , nempe moderatus, debito tempore, &c. sumendam csse medicinam ad recuperandam sanitatem, vim vi repellere licere , allaeque non paucae. Ita Gamba-

iis, & ex gradu rationalis inseri ingeniose inclinationem ad propagationem prolis , educationemque, itemque ad recte se habendum ad Deum, M ad hoc, ut in societate homo vivat, ex quibus inclinationibus nascuntur praecepta Decalogi,&c. Competit igitur homini & ius ad fruendum vita, & ius ad defendendam vitam, quod ius ad defendedam vitam non est solum utilitatis, quod liberam facultatem concedit, sed est iustitiae,&necessitatis, quod scilcct non tantuna fieri permittit, sed ita iubet, ut oppositum non li ceat, veluti non siirari,non maechari, reddere depositum, uti haec iura utilitatu, dc necessuasu distinguit

Pontius de matrim.tib. I .cap. 3.uum. F. Σ,

Iura autem ad fruendum vita, & ad defendedum vitam utique distinguiun, Quia potuisset Deus concedere primum, idest concedere homini, ut poDset fiui vita,& quidem cum virtute obstativa, ne alij possent de iure, & licite impetere hanc fruitionem, Et potuisset Deus concedere limi tate secundum, in ordine ad rcpellcndam vim agentium naturalium, & negare in or)ine ad repellendam , vel criam Vitandam vim agentium liberorum , volendo Vt homo non posset sugere ab aggressore iniusto , vel saltem ut non posset adhibere vim conia . tra vim illius , sed deberet patienter mortem cxpectare, & illam tollerare, id quod expresse voluerunt perpet r. 1m, citati De Ancona,& Gerson, Sicuti de ficto non potest se defen- 3 dere per vim contra publicam potestatem , quando iuste ab illa damna tus est ad mortem; Dei enim ordinationi res steret. Michael. Salon. de iust. quae Lon. 69. arare. conclusi. fol. 338.

D ii ad finem. parte i. quod idem dicendum est de Gannitis , contra quosa Principe potestatem habente excr- citus fuit directus, ut tanquam iustitiae minister eos occideret; neque enim

pro sita defensione possunt inuasores occidere, sed solummodὁ sibi consulere perfiagam. Ioan.Baptist. Corradus in responsori parte i. quaestion. 9O. in additione. Anton. de Ballis moerior tram libro 3.de literis distenses.I. numer I 3 r.

connotando numerum I 19. ibi proponitur quas .

posse Diuitigeo by Coo le

366쪽

A nato mes necis proditoriae, g. XX VIII. 327

Posse autem unum esse sine altero, Quae defensio, ultra electivam se- est apud Philosophos euidens signum curitateni praedictam, affert etiam ho- distinctionis,id est negationis unius de mini praecipuum decus, & aellimabili altero ; sic enim definitur distinctio, ut talem, dum nimirum ipsemet apparet

sit nigruis inde altero. vitae sitae strenuus patrocinator, etiam

32 Nec solii in distinguuntur utcunque cum expedita potestate in vitam iniustidi ista duo iura, sed distinguuntur sor- aggresbris. ni alitei dest limi diuerse omnino for- Quae commoda sunt ab omnibus malitatis,& speciei,id quod probo e F- aliis plane diu ei si in morali conceptu, caciter, applicando supra allegatam ut consideranti perspicuum fiet. doctrina rihminentissimi Domini mei Per ordinem autem ad haec com-. 6Cardinalis de Lugo,quo maiorem non moda ius, idest facultas moralis, adde- surrexisse inter homines in sapientia fendendam vitam, specificatur, & di ad res morales obscurissimae indaginis stinguitur forinaliter ab omni alio iure,

pervcstigandas existimo. cum virtute obstativa non solum,ne tu

33 Probo inquam , quia duo illa iura licite, & de iure possis milhi exercitium sunt ad duo referibilia in duplex diuerta defensionis alioqui possibilis impedire

sum hominis commodum, Si quae duo directe contra aggressionem iniustam, non sunt unum aequi ualenter aliud, verbi gratia claudendo viam ad su- neque inuicem commutabilia. giendum , vel os ad implorandam Nam fruitio vitae, idest peimanso opem,vel ligando manus, ne oblucter, in coniunctione animae, & corporis, in quo etiam casu interueniret quae- refertur in hoc, quod homo sit capax dam rapina. omnium bonorum a vivente participa- Verum etiam ne aggrediaris, me as-bilium in humano conuictu, & extra. se chalc inuentum impotentem hic, dc 3 Et per ordinem ad hanc capacita- nunc ad me defendendum, undecuntem, quae est commodum omnium que proueniat haec praesens impote commodorum,& quas basis omnium tia, idest siue tu ad illam concurras pers uibilium, ius, seu facultas moralis ad obscurum modum aggressionis im-srvcndum vita, specificatur, Zedistin- praecognoscibilis, siue per deceptio-guitur formaliter ab omni alio iure, nem assecurativam, siue per enormem Cum virtute obstativa, ne quis, per se excessum virtutis aggressiuae, siue comloquendo, possit licite,& de iure turba- surgat ex causis tenentibus se ex partere hanc permansionem, quod demum mea, verbi gratia ex apprehensione est, iniectam fuisse aliis quasi moriae fra- meae connexitatis tecum, quae assidat,

. num, quod per peccati metum com . vel ex meo somno, ebrietate, amentia,

pescat eos a turbatione huius perman- infantia, stoliditate, quae indiffidatumsionis. relinquunt, &c. 33 Vitae autem defensio resertur in hoc, Sic etiam per eamdem rationem 37 quod homo habens ius dictae perman- reseribilitatis in diuersum hominissionis cum stabilitate, id securitate de commodum, specie differunt essedo iure, acquirat insuper stabilitatem, bc num rei externe, dc nonposse cogi violenter securitatem de facto, iniiciendo quasi cum damno propria libertatu ad illum vel physicum fraenum aggretari indebito, relinquendam volenti ferre sine legitimo

qui in rc ipsa, etiam per ablationem titulo,uel etiam eamdem tradendam, cum violemam suae vitae si opus fuerit, non res externa, & non coactio reseribilia sine permittatur turbare eamdem permam in planc diuersum hominis cominosionem. dum, Vtendi scilicet re ad sustentatio

nema

367쪽

328 Anatomes necis proditoriae, *. XXVIII.

nem, de habendi decus expeditae liber

tati S.

38 Vnde ius illud domini j circa rem

& ius ad non patiendam eam coactionem, operantur in furto, & rapina specificam iniuriae differentiam, agnitam communiter a Theologis, S. Thoma . 2. quaest. Us art. 4. Calet. . Molina Theologo tract. 1. deis. dig=.68 .n7. Card. de Lugo de iust. tomo i dis'. I 6. Iez. II o. aliisque communiter. Et refusam a Molina cit. num. T. & ade Lugo num. ii. in hoc, quod furtum includit iniuriam solsim circa bona proximi externa, rapinae vero violentia includit iniuriam circa ipsam personam, cui vis infertur, & contra cuius libertatem actio exercetur.39 Neque obstat praedictae diuersitati specificae inter ius ad fruendum vita,& ius ad defendendum vitam, quod hoc secundum est in gratiam primi. Nam esse ingratuin primi nihil aliud

est, qua uisse a Dao ordynatum extri sece propter illud, sed cum retentione propriae formalitatis intrinsecae. Sicut ius ad bona externa est in gratiam iuris ad vitam, de tamen, hoc non obstante, retinet propriam se alitatem distinctam a sermalitate illius pri. mi iuri S. Et omnes virtutes inferiores sunt ingratiam charitatis Theologicae, & tamen non propteria desinunt esse QMinaliter diuersae a charitate.

Et omnia sensibilia sunt in gratiam

hominis, & tamen non ideo amittunt suam rationem distinctam a ratione hominis. Et demum contractus hypothecae, - assecurationis,oppignerationis, Ec fideiussionis sunt in gratiam eorum Con tractuum, quibus praestant securitatem, unde vocantur contractus sti diarii Lessius is iust.bb.et . tap. 28. ad initiam. &tamen cum illis Contractibus non con

funduntur , ita ut sint iidem se aliter,sed in sua specifica diuersitate perseuerant, de sic de sexcentis aliis.

Solutio principalis di cultatis.

His suppostis,

Iam explico meum secundum m tiuum, & dico, rationem proditori, su- eraddere malitiae homicidit nouam ma-tiam specie distinctam; Quia per merum homicidium si in . iuria contra ius ad fruendum vita vltra iniuriam, quae fit contra dominium Dei in vitam hominis, Cuius domini j non habetur respectus ex communi via loquendi, quando occiso hominis dicitur iniusta,sed solius iuris hominis occisi, ut apposite aduertit D. Passerin. eis. tractat.depoltat. Eccles Maiisp. D.π. . Per proditionem vero fit iniuria com tra ius ad defendendam vitam, cum proditio laedat hoc ius per affectatam terminationem ad praesentem impotentiam se defendendi ab iniusta aggressione. Qi iam rationem allegat LaVman

terea, Vt probet, voluntatium homicidium aggravari, quamuis non se explicet, de quo modo aggravati0nis intelligat, an de specifico, an de inten

At haec duo iura sunt diuersa inter se in specie, ut ex dictis patet: Ergo & in specie distinguuntur iniuriae contra illa , quas suppono fieri

cum appensamento, & ex proposito,& ex industria, tanquam conditionibus requisitis ex parte subiecti operantis , sine quibus secundum moralem aestimationem non intelligitur proditorium,ut diximus a. 1 i. praesentu prima sectioin Quare ut rem hanc paucis complectar, ego propterea dico, esse specificari distinctionem inter homstidium, M oditionem,

Quia

Diuili od by Coo l

368쪽

Anatomes necis proditoriae,*. XXVIII. 329

Quia in his duobus apprehendo

diuersum ordinem Oppositionis contra easiadem virtutem, idest iustitiam

Commutatiuam;

Si enim homici am, quod est obiectum, & mditio circumst Intia, haberet ordinem oppositionis contra eamdem virtutem, & codem modo , circumstantia adueniens obiecto non tribueret nouam speciem, sed ad primam malitiae speciem pertineret, iuxta optimam regulam traditam a Vasque Z s Dico autem, explicandam esse in consellione sacramentalis proditionis iniuriam, quia neces Iarium est explicare iniuriae speciem, ut tradunt omnes,&nominatim Caramuel in Theol. Iun

Homicida proditorius quo mous confiteaturi

6 Iam itero ad praxisti sacramentalis consessionis, dico,quddNecesse est primo,ut homicida proditor , si occidit ex ira, seu odio illum, cui inimicus erat, explicet, se occidisse in vindictam; Quia adii qualitas addidit malitiam, quae specie ab homicidio differt: Secus vero, si occidit sine ira, sed oblucrum, ut in bonis secedat, cum sic peccauerit solo homicidij peccato con

Necesse est secundo, ut explicet ast sumptionem medit mortaliter mali ad conlii tuendas insidias nesativas, si eo usus est , quodcunque illud sit, v. g. sivsin est ope Diaboli ad se introducendum in cubiculum obseratum hominis proditorie occidendi, si adsciuit armatos in societatem suam , ut omnes simul unicum, Bd inermem opprimerent. Lessus in praelestionib. posthum.q.17. de allibus humanis art.8A. s. pag. 9 Iol. .

Sic enim peccauit peccato superstitionis , & multiplicauit peccatum in complicibus , & quandam rapinam exercuit in violenter oppressum, ne se tueretur, & sic de aliis.

An teneatur dicere se occidisse contra datam Mem de non l. iundo P

Non est autem necesse, ut dicat, se 8 occidisse contra datam fidem per promissionem de non laedendo; Existimo enim hunc hominem non intendisse se obligare per eam promissionem pliis, qu im ex morali, politicaque honestate ad implendam rem promissam, ac proinde ex sola fidelitate, cuius proprium cst opere impleroe, de verificare id,quod promissum,conueristumque cum proximo est; Vt plurimum enim sic se homines 4 obligant per promissiones, ut notauit Molina de iust.tracta.disp. 262. numerβ. G xsum. II. & vix obligari intendunt, nisi iurent, atat ficiant instrumentum:& cum dici Ut, faciam, intelligunt se facturos, nis mittentum volunt enim liberi csse. Emanuel Sa. in . bori uconsessarioris ver. promissis num. i. fic in fidelitas , violatioqiue harum promit sonum absque ulla rationabili causa,

non est ex sub genere culpa letalis, sed

decore id quod dictum, Sc conuentum est, opere non impletur, sed falsum es

ficitur.

Et talem suisse huius hominis inten- sotionem, suadetur ex hoc, quod cum sciret, se ad non haedendi im teneri ex iustitiae lege inclusa in quinto Decalogi praecepto, non erat, cur promittendo, se illiim non laesurum, intenderet sibi inducere nouam ex iustitia obliga

tionem.

Vnde cum non peccauerit, ni sive

nialiter, in ordine ad la sim fidelita-

369쪽

a et o Anatomes necis proditoriae,*. XXVIII.

tem , non tenetur confiteri hanc violationem fidelitatis, quae violatio non est necessaria sacramenti materia: si Sicuti non tenetur Iudex , qui litiganti promisit bonam. iuilitiam, ad quam alias ex ossicio tenebatur,in con fessione explicare, se peculiariter deli . quilIe contra promissionem, si forte postea bonam iustitiam non ministratuit.

per promi onem circa rem alias δἴ tam ex iustitia, conferatcir nouum aliquo peciale ius

Addo, quod quamuis putem dari

sina plicent,idest non respectivam promissionem, quae obliget ex iustitia, atque adeo ex genere suo sitb culpa momtali , di cuius transgressio inducat obliugationem restituendi non solum dam na alia inde subsecuta, sed etiam rem

ipsam promissam, eo quod debita sit ex iustitia eo ipso, quod promista fuit, ut egregie docet, & probat Molina

dist.262.v. Iisj ILL usi. . 6 Non puto tamen, per promissionem smplicem, quae sat circa rem alias debitam ex 4ultitia cymmunitativa, verbi gi alia si promittam tibi, me non su-raturum rem tuam, non laesurum te in pei sona, conferri nouum aliquod speciale ius promissario ad illam eamdem rem, quod ius,si promissio violetur, inducti utina alterius nouae malitiae contra iustitiam, distinctae a malitia ordi- n. aria considerata per comparationem

ad ordinariam legem naturalem iustitiae obligantem in septimo, & quinto Decalogi praecepto ad non iurandum, ad non laedendum in personas 4 Re enim vera, quando sunt huiusmodi promissiones de re alias debita, promissor non intendit, immo nec p test communicare promissirio ius ad ipsam rem, in quam ille alioqui ex te senaturali antecedenter habet ius; Alias enim latrones dici possent donare vitam iis, quibus eam non adimunt, quod tamen selsissimum est, Sed intendit ultra olitigationem, quam habet ex naturali lege iustitiae, inducere sibi obligationem ex fidelit te , sicuti quando quis vovet Deo aliquid , ad quod alias tenetur ex praecepto, V.g. castitatem,&c.obligationi descendenti ex naturali lege castitatis in tendit adiungere obligationem ex lege religionis.

Andata, es non concessa istius noui

iuris collatione, violator promissionis teneatur in confessione emplicare circumstantiam promissi nas pSed dato etiam , Si non concessis, 16 quod per simplicem promissionem de non laedendo aliquem , communicetur nouum ius Iromissarip ad illaesi nem sui, Adhuc dico, hunc violatorem promissionis non teneti explicare in confestione circunstantiam promissionis; Quia in hoc casu, omissa laesuae fractionis oppositione ad fidelitatem, qtiae oppositio non est mortalis, ut di ximus , oppositio eiusdem actionis ad iustitiam per comparationem ad illud

ius nouum per promissionem collatum est eiusdem rationis omnino cum oppositione ad iustitiam per comparationem ad ius ordinarium ex lege naturali descendens, cum utraque eodem modo directe vulnercs tum adscititium, tum naturaliter implantatum ius ad fruendiim vita, Si ad tuendum Vitam, & utraque in eodem actucontinuatur, sicut in eodem sebiecto continuatione fit idem calor, qui alias multiplex foret, nisi in subiecto continua

retur.

Vnde geminatio praeceptorum non 33 probat, duplicem in eodem actu mali litiam esse, sed duplicem tantum Cau sam Dipiti ed by Corale

370쪽

Anatomes necis proditoriae, *. XX VIII. 3 3 i

sam eiusdem malitiae numericae. Gabr.

Sicut ergo non est obligatio constendi circumstantiam plurium praeceptoruna de seruando vigiliae, &quatuor temporum ieiunio, & de audienda missa in Dominica, de in festo Apostoli concurrentibus, Quia opposito ad illa praecepta incidentia in eamdem niateriam, eodem die , & sub eodem formali motivo est

eiusdem omnino rationis, &in eodem continuatur actu, ac proinde censetur viatina tantum peccatum, ut tradunt

Vasque E Thom. Sancheg de matrim.lib. 9. disput. iv, Henri-queZ in sium. bb.s. numer. s. Vbi plura adducit exempla , quidquid in contrarium dicant Ludovicus LopeZ in in structorio. cap. o. a. licet peccatum, &

alij,

Ita & idem dicendum in casu nostro ob eamdem rationcm.co Neque violatio promissionis acciperet in hoc casu diuersitatem forma lem ex diuersitate principi j obligantis' ad illaesionem, hinc scilicet promissionis humanae, quae est lex priuata, illinc vero legis iustitiae, quae est naturalis; ci Nam quod pro ibitio sit iure naturali, aut diuino, aut humano, non inducit peccatum diuersae speciei , sed semper est eiusdcm , quando est idem

de Lugo tomo de paenitent. disput I 6. --

Sic qui Clericum occidit, peccat

contra ius naturae, canonicum, & ciuile , & tamen est unum peccatum. HenriqueZ est. numen 6. addita H s.

M.N. ubi quod diuersa praecepta non distinguunt peccata, nisi concurrat per se obligatio circa diuersa obi

I tem qui furatur, peccat contra le- 6 3gem Dei in Decalogo promulgatam,& contra plures leges humanas , dc tamen furtum est in una specie tantum peccati contra iustitiana. Ita Vasqucrcis cap.2.num. disp.98.

Quod si cum Lesso de ius . libro L. 6

cap. I 8. num. VI. quem sequitur Bonac. tomo de contract. disp. 3.quaest. 1 Iluncto 2. num. 12. sentias, iustitue nomen omnino stricte acceptum importare Virtutem distinctam a fidelitate, quae per promissionem acceptatam in re graui obligat sub mortali secundum eum dem Lesium ubi supra num 4 est dem num. 3s. . Probatur primo. , F. Respond. ii tutem. dicit, hanc obligatio nem esse vel iustitiae, vel virtutis iustitiae valde assinis, Iam debebis dicere, quod cum ille, qui occidit Titium contra datam de non laedendo fidem, violauerit mortaliter duas virtutes, iustitiam scilicet, Mfidelitatem, tenetur Vtrumque in confessione explicare, id quod mihi respondit in hae Lessij, & Bonacinae semientia doctissimus P. Dominicus Lanetius Serenissimi Principis Domini mei D. Raynaldi Cardinalis Estensis, Episcopi Regij, Theologus sub dat. I 3. Mariij 16 8. Quod idem etiam diceret Corrad.

Brunus tract. de seditiosis cap. I 3. numer. I. I 2. agnoscens rationem peris fidiae in proditione contra priuatas personas. Et multo melius P. SuareZ,qui mimmo mariori opustulor. neologicon in re-lea. de liberi. moluntatu diuina Hsput. i. section L. a uum. s. ad 23.ὰ pag. IO'. in mea editione metuntina. sustinet, puram , & simplicem promissionem inter homines, fidelitatis tantum, non iustitiae obligationem inducere: & fi ri posse nihilominus interdum, ut ex conditione rei, de qua agitur, & gr uitate personae, cui fit promissio, infidelitas promissionis in suo genere gra-

SEARCH

MENU NAVIGATION