Hippolyti Grassetti ... Anatome necis proditoriæ, continens accuratam inspectionem eorum omnium, quæ ad homicidij proditorij fabricam spectant. Opus nouum atque omnibus in vtroque foro iudicibus necessarium

발행: 1660년

분량: 613페이지

출처: archive.org

분류:

421쪽

Anatomes necis proditoriae, g. XXIX.

scientialem informationem perinde, ac ad iuridicam, requiruntur Ve , plenae,& concludentes probationes, itavi se uetur ius gentium, vel naturae, iuxta quod in ore duorum,vel trium testium s at omne verbum. Quod tamen Ciallini, bc Thomae dictum, quatenus exigit plenitudinem, de concludentiam probationum in praesenti, quam tractamus, materia, patitur eas dissicultates, quas in censura primae sententiae ostendimus, & modificandum est iuxta infra dicenda.

Competere reo ius ad tutandum se intra Ecflesiam a Iudicesecuti- ,s permittendam issi esse ab Ecclesiastico manulentionem uicti

i, r. ita autem sunt dura praediista corollaria, ut censeam posse reum se opponere executioni declarationis factae ab Ordinario super non competentia immunitatis , si iuxta doctrinam ipsorum corollariorum processum fuerit, quae est sententia Beolei, & Sociorum apud Farinacium, Pellietzatij

Castro Palai citat.tractat.ii. diffluet. me. puncto 13.num.i 3. Dianae parte. tractat. t.

r L iii. quia inquiunt, & Optime, agitur de graui eius praeiudicio, & de iure naturae competit ei defensio. 1Σ3 Sive enim dicamus, concessam esse immuni tate Ecclesiis immediate, principaliter , & directe, ipsis vero reis confugis in consequentiam, indirecte, &minus principaliter, ut traditur a Sua-rez de paz in praxi tomo t. parte S. cap. 3.

min. l. Dia Z in praxi criminali canon.

cap. IS. mum L. Deciano tractat. crimis.

lib.6.c. 23. num.I.insine Sanselicio tonis L. dari ianum. 1.Speresso deris. IOIAEum.31. Ioan Francisco Girago de regimine regularium, parte Liab. 2. F.secundo probatur, tet. ot. Gambacurta sit. I. cap. M num.ε. Alexand. Peregrino tractat. de immunis.

cap. 3. uum. II. Diana parte c. tractat. I.

resul. 3 v. s.fidbane sententiam. Boetio Epone Rordali ano Frisio lib. 3. Hero carum, Ecclesiasticarum quassionum, cap. 6. p .mrbi io .num. 39. ubi quod non sunt constituta aZyla in fauorem delinquentium, sed in venerationem Ecclesiarum, id est in honorem ipsius Dei, ad cuius cultum Ecclesiae cunctae sunt consecratae, quique sua praesentia etiam corporali nobis illic semper adest. Daniele de Nobilibus insti ectas controuersias ex canonico, in riuili iure, disp. 13. mran. 7. ubi egregie hanc sententiam alia legatis textibus exornat.Ricciullo trata. de iure personar. extra scclesiae gremium

Sive multo melius dicamus, concessam esse immunitatem Ecclesiae non prout dicit materiale templum;sic enim non est capax iuris, sed prout consideratur tanquam persona moralis capax iuris, sue haec persona constitilatur

Clero, parte fidelium praecipua, siue ex tota fidelium Congregatione,quo mOdo immunitati priuilegium principaliter, & per se concessum est Ecclesiae, quatenus intra templa Ecclesiastica

continet confugientes, unde in eos redundat, quatenus ibi sunt, adeo ut de locus continens, dc persona ibi contenta eximatur a potestate seculari, licet alias illi subdita si, quae est interpreta tio optima per Passerinum tradita de potat.Ecclesiar. disput. y cap.4I.num. . qui cap.44orum. . consequenter dicit, quod hic fauor directe Ecclesiis conceditur, non personis, licet in has etiam redu det, cum non tam personae beneficium, quam loci sanctitas consideretur, propter quam etiam iniquis , dc alioqui mena dignis tale priuilegium opitulatur.

Sive dicamus, concessam eamdem Iz immunitatem simpliciter ipsis reis tanquam beneficij capacibus ob usum rationis, intuitu tamen loci Sacri, bd in

hoD siligi es by Corale

422쪽

Anatomes necis proditoriar,*.XXIX. 383

honorem eius, qui cum si res inanimata, non est capax benefici j, ut volunt Castro Palaeitat.disp. misiuncto II II I L.

ves quod immunitas non loco sacro propter personas, sed personis propter

locum conccssa est. iis siue dicamus concessiim dc loco,&reis & sic esse mixtu, ut volunt Mastri l.

immo principaliter Ecclesiae tributum, id quod vult etiam Vincent. Tanta editomo de religione, mina.sib . disp. I r. q. v.

m. s.

i 16 Semper in omni sententia verum ea dicere, quod reus ex hac concessione habet ius tutandi se a censura Iudicis secularis intra Ecclesiam ob confidum ad illam, adeo ut possit hoc ius mari

tenere per usim armorum contra Iudiscem secularem extrahem volentem, quia ii iniuriam facit illi. Passerinaetrat. cap an .3. 6c habet ius ad hoc, ut ro

stituatiar Ecclesiae, si ab ea stetit ill

tisne abstractus. Valentiatoris 3. disp.ε. ροπιε. t spuncto I s. Nihilomimis, cuius iuris violatio est contra iustitiam. Passerinus citato cap. tanum. I .Vbi plures allegat: seu est lacrilegium iniustum.

Passerinus citat. cap. 4 i. num. G. etiamsi reus praedicto iuri renuntiaret. Passerin. erit. ἀθ. .cap. 42. num. . quam renuntiationem nullatenus facere potest, cum

ius illi tributum, sit etiam ius Ecclesiae. Laerrea decis Granatens disputat. α'.

Ex quibus fit , ut nou possit Ecclesiasticus progredi ad tradendum

huic censurae eumdem reum , nisi prius ei permittat exercitium suorum conatuum ad conseruationem praedicti iuris. Ex quibus collige , quod cognitio I 2 causae immunitatis non fit ad solius Ord nati j instructionem. Alex. Peregr.

cio rei, de Ecclesiae. Non censetur tamen fieri ullum praeiudicium reo, si in hac causa non osse is ratur libellus, nec fiat litii contestatio, quod concedunt etiam ij,qui requirunt

delicti poenam, sed adlisius cognitionem, etsi libellum, litisque contestationem tequirit Farinacius in appen

immunitata um. 37s.

Neque ad suadendam praegi istam to- i 181 talem remissionem huius causae soli iudicio, visioni, de conscientiae Episcopi vim habet dictum Gambacurtae, lib. s.

p. I unum G. 8c Giurbae consso. num. 3. quod scilicet verosimile non sit intemd Ti Romanum Pontificem commit tere Episcopis , spiritualibus negotiisὰ ac rebus occupatis,ut secularem curiatuanteuertant, εc solemnem processuririnstituant super causis immunitatis, quae quotidie Occurrunt. Debuissent enim perpendere hi Dc ctores, multὀ minus verosimile esse, quod Pontifex voluerit, ut negotium hoc in quo agitur de tam graui in teresse cultus aluini , ad quem ordia natur immunitas Ecclesiarum, si obnoxium moralissimis periculis errandi

de inserendi iacturam , si quocunque modo per solum iudicium, sionem, Sceo cientiam Epecoporum, quantumcunque prudentium, reguletur causa immunitatis.

Neque facit quidquam, quod Epi- 13a

scopi distineantur spiritualibus negotiis , dc rebus; nam negotium hoc immunitatis est maxime spirituale,cum diuinae Maiestatis in Ecclesiis specialites ias Di iligod by GO le

423쪽

3 8 4 Anatomes necis proditoriae,*.XXIX.

adorandae reuerentiam concernat, ac

proinde exigat ab Episcopis debitam ten)polis, & cum partem, sicliti reliqua ad pastorale munus attin ntia.

Corollarium.

quid agendum Episcopo

dubitanti. 13i Ex praedictis infertur a fortiori,

quod si non potest diei fuisse de facto remissam a Pontifice causam immunitatis circa delicta excepta soli iudicio , visioni, Ze eonficientiae Episcopi, quamuis Episcopus secundum di- stamen, etiam reflexe creditum prudentillimum , eiusdem conscientiae, existimet omnino commissa vere fuisse delicta excepta, multo minus dici potest, quod idem Episcopus possit quid-

quain decernere in cauta eadem, si a ditis testibus deponentibus in utram- qtie partem circa commissionem delicti, & adiunctionem qualitatis exceptiuae, vere dubius maneat, id est suspensus maneat in aequilibrio intellectus necassentientis, nec dissentientis, in hoc enim proprie sta est dubitatio. Passerin. tract.de poliat celesiariaest I.

331 Sed in hoc casu dubij tenetur adhibere diligentiam maiorem ad vincendum dubium,examinando alios testes, vel mi sum interrogando eosdem,s sorte aliquid maioris lucis per nouam explicationem asserant, &fiscum secularem monendo, quod eius probatio fa- est sollim dubiam fidem contra reum,& eidem fisco tempus aliquod ad pleniorem probationem assignando,& per illud tempus expectando. 13 3 Q iidquid repugnet Giurba cons. so. m. s. dicens, esse id confiij, non pricepti, cum seculari curiae dandus non si terminus ad probandum , ex Mario

Italia cap. 6.9.2. num x3. qui tamen non loquitur ad intentum Giirrbae eum allegantis, si bene inspiciatur, ut ego inspexi, & ante me inspexit Ciarlin. eitari

Demumq te non allatis melioribus Ia probationibus, ideo ille perseuerante adhuc inuincibiliter dubio de crimine, aut de qualitate criminis, etiamsi de de ipso crimine constet. Debet Episcopus idem pro innocentia a qualitate, & pro gaudio immuniutatis daclarare. Gambacurta lib.c. q. s.

Lex enim excludens immunita- I3stem, fundat se in qualitate delicti e cepti , ac proinde ante omnia de ipsa qualitate constare debet , iuvita dictum Ioannis Gutierreet practicar.

fol. mihi la. o. eol.L. num. I9. quod scilicet quando lex, vel statutum se fundat in aliqua qualitate,oportet ante omnia de illa constare. Non constat aiatem,etiam impers

cho modo, de qualitate delicti excepti quamdiu Episcopus circa illam est

dubius. Debet item Episcopus declarare pro innocentia, & admittere ad immunit tem, quando certum est fuisse commis. sum delictum exceptum ab uno ex duobus vel Titio vel Cato, sed dubit tur uter commiserit, sicuti in tali casu eam declarationem debet facere Iudex extra casum immunitatis. Guuerreg

Suid agendum Discopo in com

trarietale motivorum

partum Z Vnde ulterius infertur, quod si mo- 1 3 σtiua militantia ex parte facti ad tu dicandum pro affirmatiua , & negativa praedicti criminis, & qualitatis excludentis immunitatem , sint utrinque probabilia quidem . sed omnino aequalia, quia scilicec affertur nu

merus

424쪽

Anathmes necis proditoriae. XXIX: 3 8 s

merus testium utrinque par , dc paris auctoritatis. Debet Episccopus pronunciare pro reo, eumque recipere ad immuni

tatem

Dubium positiuum quod Z

137 qualitas enim probabilitatis mo-tiuorum reddit facium proprie dubium dubietate positiva, ut colligitur ex doctrina AEgidi j de Coninck υ- mox. de Sacram 6 p. 34. dub. Io. definientis, dubium positiuum esse, quando utrinque sunt pares rationes, ratesque, quae singulae suam partem probabilem essicerent, nisi aliae rationes contrarium suaderent. Quando enim intellectus habet pro utraque aequales omnino rationes, in neutram partem prae altera inclinare potest, sed suspensus haeret,id quod etiam docent supremae Theologiae Prosetares apud Caramuelemm T . fundinentali ποι sime impressa, n. yy . vers. Addebant secund). Passerinus tractri potat. cles sputat. I. cap. 2o. num. L. Lessius de itistit. lib. 2. cap. 2O. num. 43. Comitol. lib. I. quaest. I. num. 2. Iulius Mercorus in Basi totius moralis Theologiae parte L. artic. I s. pag. I 39. colum. I.

alibi. Ergo si factum est dubium, non est

probatum ullo modo nec persecte, nec impersecte : ergo locus est immunitati.

Refellitur quadam doctrina

Petri Gambacuna. 133 Atque hinc mihi improbabilissimum est id, quod dicit valde probabile videri Gambacurta citib. s.cap. c.

num. s. connotando numerum I. vestertio,

num. s. quod nempe in dubio de commissione delicti excepti, quando actor, Sc reus pariter probant, iudicandum est fauore actoris contra reum in causa immunitatis, & sundat discursum hie Auctor; Tum quia articulus iste non perti- 'net ad finem causae, in quo fluendum est reo, sed ad principium eiusdem causae hinc enim causa sumit originem in in quo fauendum est actori, iuxta Glossam in cap. cum simi partium, iu

Tum quia Episcopus in hoc dubio

fauens reo per adiri stionem eius ad immunitatem , tollit actori omne ius agendi criminaliter ad poenam iure de

bitam reo.

Cui enstri per Episcopi sententiam iudicatum est deberi immunitatem, impossibile est infligi poenam corporalem debitam. E contrario autem fauendo actori contra reum, non tollit reo ius suum defendendi se legitime,probandi suam innocentiam , cximen)i se ab omni poena, neque ullum facit illi praeiudicium in ipsa causa. Tum quia ius actoris ad petendum I x contra reum debitas poenas secundum leges, aequale est iuri ipsius rei se defendentis ad ostendendum , se non commisisse tale delictum, cum virum que naturale sit. Ius autem competens reo ex priuilegio immunitatis, cum sit humanum positiuum , minus est iure illo naturali actoris ad petendam poenam debitam Ergo potius fauendum est actori,ut conseruentur utraque iura naturalia integra, quae paria sunt, quam reo, cuius sauore conseruatur illi ius postiuum immunitatis cum praeiudicio iuris naturalis actoris ad petendam poenam debitam actione criminali.Ita discurrit

Sed contra est cssicaciter. I ALNam , si ex paritate probationum supponitur dubius Episcopus, id est neque assentiens,neque dissentiens per intellectum, non potest verincuhquῖd C c C coruo Dissiliroen by CONL

425쪽

3 8 4 Anatomes necis proditoriae,*.XXIX.

adorandae reuerentiam concernat, ac

proinde exigat ab Episcopis debitam

rem potis, & curae partem, sicuti reliqua ad pastorale munus attinentia.

Corollarium.

si uid agendum Episcopo

dubitanti. 131 Ex praedictis insertur a sortiori,

quod si non potest dici faisse de facto remissam a Pontifice causam immunitatis circa delicta excepta soli iud cio , visioni, εe conscientia Episcopi, quamuis Episcopus secundum dictamen, etiam reflexe creditum prudentissimum , eiusdem conscientiae, existimet omnino commissa vere filissedcli ta excepta, multo minus dici po

test, quod idem Episcopus possit quid

quam decernere in causa eadem, si a ditis testibus deponentibus in utramque partem circa commissionem delicti, & adiunctionem qualitatis exceptiuae, vere dubius maneat, id est suspensus maneat in aequilibrio intellectus nec assentientis, nec dissentientis, in hoc enim proprie sita est dubitatio. Pascin.tractae pol t/ssiarissisp I.

332 Sed in hoc casu dubii tenetur adhibere diligentiam maiorem ad vincendum dubium,examinando alios testes, vel rursum interrogando eosdem,si forte aliquid maioris lucis per nouam explicationem asserant, & fiscum seculata rem monendo , quod eius probatio faeit sollim dubiam fidem contra reum, ἐκ eidem sseo tempus aliquod ad pleniorem probationem assignando,& per illud tempus expectando. 1 33 Qiiidquid repugnet Giurba cons. so. m. s. dicens, esse id consili j, non praecepti, cum seculari curiae dandus non sit terminus ad probandum , ex Mario

Italia cap s.f. 2. Num 23. qui tamen non

' loquitur ad intentum G turbae eum allegantis, si bene inspiciatur, Vt ego inspexi, & ante me inspexit Ciarlin. cibat.

Demumq te non allatis melioribus I 3 probationibus, ideoque perseuerante adhuc inuincibiliter dubio de crimine, aut de qualitate eriminis, etiamsi de de ipso crimine constet. Debet Episcopus idem pro inllocentia a qualitate, & pro gaudio immunitatis daclarare. Gambacurta lib. 6.cap. 16.

Lex enim excludens immunita- I stem, fundat se in qualitate delicti excepti , ac proinde ante omnia de ipsa qualitate constare debet , iuxta dictum Ioannis Gutierreet practicar.

se mihi ixo. col L. num. I s. quod scilicet quando lex, vel staturum se sandat in aliqua qualitate, portet ante omnia de illa constare. Non constat autem,etiam impers eho modo, de qualitate delicti excepti qu.amdiu Episcopus circa illam est dubius. Debet item Episcopus declarare pro innocentia, & admittere ad immunit tem, quando certum est sitisse commiclum ὀelictum exceptum ab uno ex duobus vel Titio vel Cato, sed dubit tur uter commiserit, sicuti in tali casu eam declarationem debet facere Iudex

extra casum immunitatis. Guuerregeons caram. D

auid agendum Episcopo in com

trarietate monuorum

parium P de ulterius insertur, quod si mo- itiua militantia ex parte ficti ad iudicandum pro assirmatiua , & negativa praedicti criminis, & qualitatis excludentis immunitatem , sine utrinqtae probabilia quidem . sed omnino aequalia, quia scilicet affertur nu

merus

426쪽

Anatbmes necis proditoriae, *. XXIX. 38 s

merus testium utarique par, dc paris auctoritatis. Debet Episccopus pronunciare pro reo, cumque recipere ad immuni

tatem.

Dubium positiuum quod st

a 37 AEqualitas enim probabilitatis mo-tiuorum reddit factum proprie dubium dubietate postilia, ut colligitur ex doctrina AEgi dij de Coninck ω-

definientis, dubium positiuum esse, quando utrinque sunt pares rationes, talesque, quae singulae suam partem probabilem essicerent, nisi aliae rationes contrarium suaderent. Quando enim intellectus habet pro utraque aequales omnino rationes, in neutram partem prae altera inclinare potest, sed suspensus haeret,id quod

etiam docent 1upiemae Theologiae Proselibres apud Caramuelem in Theol. Dudamentali nouissime impressa, n. yy . vers. Addebant se non. Passerinus tractis poliat. Ecclesdi putat. I. cap. 2Ο. num.L. Lessius de itistit. lib. 2. cap. 2O. uum. 4 4 Comitol. lib. I. quaest. I. num. 2. Iulius Mercorus in Basi totisti moralis Theologiae parte 2. artic. I 6. pag. II 2. colum. I.

alibi. Ergo si factum est dubium, non est probatum ullo modo nec persccte, nec imperfecte : ergo locus est imia

munitati.

Res itur quadam doctrina

Tetri Gamba una. 133 Atque hinc mihi improbabilissimum est id, quod dicit valde probabile videri Gambacurta cilib. 6.cap. I 6.

num. s. connotando numerum I. Perstertio,

num. s. quod nempe in dubio de commissione delicti excepti, quando actor, & reus pariter probant, iudicandum est fauore actoris contra reum in causa immunitatis, & sundat discursum hic Auctor; Tum quia articulus iste non perti- 1 9 net ad snem causae, in quo fauendum est reo, sed ad principium eiusdem causae hinc enim caula sumit originem in in quo fauendum est actori, iuxta Glosiam in cap. cum sunt partium, ruver arei,de reg uris c.

Tum quia Episcopus in hoc dubio

fauens reo per adm sionem eius ad' immunitatem , tollit actori omne ius agendi criminaliter ad poenam iure de

bitam reo.

Cui enitii per Episcopi sententiam iudicatum est deberi immunitatem, impossibile est infligi poenam corpOralem debitam. E contrario autem fauendo actori contra reum , non tollit reo ius suum defendendi se legitime,probandi suam innocentiam , eximendi se ab omni poena, neque ullum facit illi praeiudicium in ipsa causa. Tum quia ius actoris ad petendum 14 contra reum debitas poenas secundum leges, aequale est iuri ipsius rei se defendentis ad ostendendum , se non commisisse tale delictum, cum virumque naturale sit. Ius autem competens reo ex priuilegio immunitatis, cum sit laumanum positiuum , minus est iure illo naturali actoris ad petendam poenam debitam. Ergo potius fauendum est actori,ut conseruentur utraque iura naturalia integra, quae paria sunt, quam reo, cuius fluore conseruatur illi ius positiuum immunitatis cum praeiudicio iuris naturalis actoris ad petendam poenam debitam actione criminali.Ita discurrit Gambacurta. Sed contra est essicaciter. I ALNam , si ex paritate probationum supponitur dubius Episcopus, id est

neque assentiens,neque dissentiens per intellectum,non potest verificari,quὀd C c C coguo

427쪽

8 6 Anatomes necis proditoriae, XXIX.

. oenseat, seu quod idem est , per iudi- cauis iudicij secularu cum iste articu-cium praedicatiuum assismet, Vere com- lus sit quidem praeambulus ad illud i missa esse delicta excepta. dictum , sed omnino ab eo distingua- Qtiam tamen cognitionem, atque tur, & finiatur in se ipso, antequam il- intellectualem asstriarationcm, seu as- lud incipiat,& utrumque coram di- sensum exigit Pontifex in Bulla ad uersis, & diuersa auctoritate praeditis consignandos curiae fcculari reos con- Iudicibus, Ecclesiastico scilicet, de Iai- sugas ad Ecclesiam ibi ter co, consummetur. scopum. Ad secundam rationem dico, nul- I si 3 Vnde pro iisdem reis possidet i egu- lam fieri iniuriam actori per hoc,quod la immunitatis allata per Alexand. Pe- Episcopus dubius de commissione de-regrinum tractat. limn unitat. Eccosa licti excepti , admittendo reum adrum, cap. mmeta. Iuliuum Chartarium immunitatem, tollit eidem actori ius deciscrimin. 7 n. .Gmrer raci qq b. I. ad agendum criminaliter ad poenam' st. . nam. in . quam dicit verissim. am, reo aebitam.

sertissimam, Si ii Canonistis receptis li- Nam hic est proprius finis imme-mam, quod scilicet quis, quantumuis diate, dc proxime intentus a justissi- grauissimum delictum commiserit,re- ma lege immunitatis Ecclesiarum, gulariter pro eo ab Ecclesia extrahi in- reum scilicet, cuius delicta excepta uitus non debet, sed immo eius im- non cognoscantur vere suisse commis- munitase gaudere, nisi tantum in ca- sa, eximere ab vltrice secularis Iudicissibus a iure expressis,ex textu in cap.ω- censura,&consequenter a poena deliter alia, de immu rutat Eccles cti ob confugium ad Ecclesiam, respi- De quibus videlicet casibus habea- ciendo tanquam ultimum finem,reuetur a Iudice legitima cognitio,quae non tentiam,de cultum Dei,in Ecclesia sp habetur in casu probationis aequalis cialiter, ut in propria domo, dc throno hinc per reum, illinc per actorem. adorati. 144 Ad primam rationem allatam per Fieret autem, excludendo reum ab Gambacurtam respondeo, dictum il- immunitate in eo dubio, indebitum lud Glossae proce)ere quo ad princi- pra iudicium reo in causa immunitatis, pium eiusdem cause , non autem di- in qua reus ipse habet ius, ne tradatur Uersarum. foro seculari, donec per Episcopum

Sunt autem omnino diuersae cause cognoscatur, ipsum veru commisisse immunitatis, & causa iudicij secula- crimen exceptum. ris,ut notarunt optime Speret alecifloi. Quod autem fauendo actori, Epi-38. dc Thomas det Benecit.cap. 16. scopus non tollat reo ius defendendi dub. Πρα ι . num. Ita PelliZZar. in man. se legitime, probandique suam inno-Regutir. tomo L. O DI.8.cap. s. min. 4. centiam in sero seculari, id non facit

ex ea solida ratione, quia sorum Ec- ad rem, cum Episcopi proprium mu-clesiasticum respicit Ecclesiae immu- nus si non facere reo praeiudicium innitatem , quam detendat, seculare -- causa immunitatis, eique conseruarerὁ respicit reum sibi subiectum, quem ius asyli intra domum Dei, in qua

puniat. quamdiu manet, non indiget exer-Q re habent duo haec sora, S: duae citio iuris ad se defendendum per hae causae diuersiain obiectum , & di- suae innocentiae probationem , quiduersum finem. quid postea sit de inon ablatione Ergo atticulus immunitatis non eiusdem iuris defensiui , si tradere-

potest dici pertinere ad principium tur illesititne, & cum suo mdcbita

428쪽

Anatomes necis proditoriae, j. XXIX. 38

to praeiudicio in manus Iudicis se

cularis.

I Ad tertiam rationem dico, quod licet ius competens reo ex priuilegio immunitatis,sit humanum positiuum, quia descendit ex lege ipsa de immunitate, quae proxime, & formaliter Pontificia est, iuxta dicta in initio hu ius se stionis, ac proinde idem ius secundum suam originem acceptum, sit minus iure, quod habet actor ad petendas contra reum poenas debitas ex legibus, quia hoc est naturale. Non propterea licet inferre,primum

illud ius postiuum impediri per hoc

secundum naturale, tanquam fortitis; nam haec illatio nimis probaret. 47 Probaret enim , non potuisse per Ecclesiam institui legem immunita tis, perquam eliditur ius naturale adpetendas essicaciter poenas contra reos

confugas , quamdiu intra Ecclesias

morantur.

Et tamen apud Catholice sentie tes certissimum est, posse per Ecclesiam condi eas omnes leges, quas iudicauerit expedire ad finem supernaturalem, absque ulla dependentia ab approbatione, Ac receptione subditorum Molina de itistit.trast. de iurisdicti dissut. s.num. .ob acceptam scilicet a CLristo sponso, 3t supremo Domino omnimodam facultatem in ordine ad eumdem finem.

Per quas leges, si condantur de s cto , amittunt utique iidem subditi ius naturale, quod habebant, ad faciendum, quae prohibentur per legem,& ad omittendum quae per eamdem praecipiuntur. et 8 Et per haec patet, improbabilem est se, ut dicebam, eam doctrinam visam probabilem Gambacurtae, qui & ipse

demum citat. capi s. min. 7. dicit, contra eamdem occurrere sibi graues difficultates , quas persequitur eodem

dit,non probata qualitate criminis emcepti, sed manente adhuc dubia, non

solum apud ipsum Episcopum , sed

etiam alios tres, aut quatuor Iudices, quos num. Io. vult adhiberi ab Episcopo, ut sint imparia vota, steturque maiori parti,concludit inquam, non ponse reum excludi, neque seculari curiae consignati. Et --r. I h. vi respondeat dicto Glosse, optime tradit distinctionem inter causam immunitatis, quae tota tractatur coram Episcopo, vel Deputato ab eo, dc causam delicti, quae t ta tractatur coram Iudice seculari, da dicit, non esse unam causam, quae in choata coram Ecclesiastico Iudice, terminetur postea coram seculari, & bene concludit, cum causa immunitatis habeat pro termino Rei traditionem, vel negationem curiae seculari, non

pertinere ad principium, sed ad finem

causae, de hac re pronunciare. Et demum num. 13. dicit,quὁd si iudicetur pro reo in huiusmodi dubio, nullum praeiudicium fit actori, si verὁ

iudicetur contra reum pro actore graue praeiudicium fit reo : aut si quod utrobique praeiudiciu sit, praeiudicium certe quod fit actori , reparabile est mellationem ; si enim pro reo sententia, potest actor apteli

re,non contra: praeiudicium vero Rei, Cum careat appellatione, irreparabile

est. Ita ille,

Cui non tonsentio, sicut nec Vincentio Tancredo cruathp. II. q. . quatenus concedunt actori appellationem contra sententiam latam

pro reo.

Quia nimis durum est, & ab num dicere, quod reo denegetur appellatio, fisco autem permittatur, cum non debeant teus, & actor ad imparia

iudicari Ciarlinus cap. I Ic. num. 64. Vbi

optime de hac quaestione usque ad snem capituli. Zypaeus in analytica postremi iam Eeelesiastici enarratione, lib.. 3. sit.de tam it. Mesesia, num. 1 4.pag. 2 3. CCC a. Es

429쪽

3 8 8 Anatomes necis proditoriae, .XXIX.

Et haec procedunt ex suppositione, quod motivorum paritas relinquat dubium intellectum ex parte facti, quoad delicta excepta.

fluid dicendum in sententia μι

πente , non esse dubium in casu

aqualitatu motivorum utrinque

probasilium Z

1 ueo Sed quid dicendum , si conte dat quis in dicto casu aequalitatis

motivorum utrinque probabilium non esse proprie dubium , cum videatur intellectus posse assentiri utruque paxti affirmativae , & negativae, quatenus utraque sui illat sto motius aequaliter probabili, uti colligitur ex traditis per Franciscum Bardi trua.d consilentia, disieptat. 4. c. v. num. dc supponit Antonius Nocti not. insum

ctinoi, sublato anagrammate, Ant nius Cottonius. 31 Et probatur, quia neutrum motiuuum enervat intrinsecam vim alterius motivi in reciproca inter se concuserentia, ob reflexe agnitam in utroque reciprocam ineuidentiam in ordine

ad veritatem obiecti, quod cognosciatur non prout est in se parte rei, cum haec veritas obiectiva sit obscurissma,& ideo a nobis secundum praesentem nostri intellectus mensuram inattingibilis , sed prout stat sub tali modo, id est sub probabilitate.

Vnde non dicimus absolute,& simpliciter, rem ita esse, sed dicimus, o- bubilyter ita esse. 13x Vbi nota,&semper prae oculis habeto, aliud esse iudicare rem inse esse licitam, verbi gratia cambiorum comun auonem. honestam, aliud veris iudicare probabiliter continuasionem cambiorum esse licitam. Primae enim propositionis iudicium fertur in obiecti nonestatem securiadum se, eamque praedicat, de componit cum continuatione cambiorum

tanquam subiecto. At iudicium secundae propositonis directe, & immediate non sertis in obiecti honestatem secundum se, nempe continuationis, sed inprobabilitatem honestatis, eamque praedicaede tota prima propositione, quam integram sumit velut unicum subiectummodalis propositionis, ut euenit in re-bquis modasibus. Ita optime Bardi is

conscientia disce .4a.'.n. II.

Quod si cognosceretur eadem Veri- 2 1 3tas obiemua prout est in se, iam intel/ν lectus maneret immobiliter determia natus ad alterutram partem, vel assi mantem,vel negantem, Nesset omniano libera sol midine.

Quae formaliter nihil est aliud, si loquamur de actuali , quam supposita

negatione, seu desectu plenae quietis,& nrmae adhaesionis potentiae intellectivae circa conceptam probabilitet smium coniunctionem alicuius praedicaticum subiecto, vel circa eiusdem disiumctionem ab eodem, intellectualis expressio de possibilitate essendi aliter inre,ac concipitur per intellectum ute tem iudicio praedicativo. Vnia non posset in casu amitae v ritatis obiectivae prout est in ledia teli eius elicere assensum, & dissensum cir ca idem obiectum alioqui incideret in

apertam contradictionem contra euia

dentissima principia: God1bu vel est,

vel Marest : Item: Da unoquoque Nerum Ummare, vel negare. Quae tamen con tradictio nullatenus is saccidit, quando intellectus iub vno probabil. motivo assentitur uni obiecto,&sib alio item aqu- pro aliti mortuo dissentit ab eodem, cum apud Legiacos uua ex regulis inmitia ovis ite,

430쪽

Anatomes necis proditoriae,*.XXIX. 3 8 9

πρ res,cipiatur Hadem fornisi ratione . at in hoc casu expresse accipuur

sub diuersa. 11s Esset vero contradictio, si dicerem,

ta vi huius motivi, est licitum: Sc subiungerem: cambium recursa, quantum sex tota vi biam eiusdem inaevidualis mo- ιυμ, non es licitum. Sic enim de eadem re sub eadem formali ratione affirmarem, & negarem, cum tamen impossibile existat, ut eadem res indiuidualiter feeundurn omnem suam entitatem sumpta, desit, & non sit, ut ex ipsa terminorum cognitione sine ullo alio medio de

monstratur.

3 37 Sed h1e etiam valde aduerti debet, quod aliud est iudicare de probstiti

coniunctione honestatis cum conti nuatione cambiorum, quod primum

iudicium est directum, εc habet pro

subiecto continuationem cambiorum, pro praedicato autem coniunctionem probabilem honestatis,& est mere opinatiuum, cum a motivo solum probabili, & ineuidenti reguletur. Aliud vero est iudicare de probabia hiate istius iudici j directi, quod secundum iudicium est reflexum , & h

bet pro subiecto illud primum i iacium directum, pro praedicato autem probabilitatem ipsius iudici j directi, 3e potest esse demonstrativum, seu euidens, si reguletur a motivo euidemti, definitione scilicet probabilitatis, uae euidenter quadret eidem iudicio

irecto.

Et circa haec optime philosephaturo Candidus Philalethus in dii rationeis praxi opinionum, quaest. 3. cui tamen Auctori non possum assentiti, scuti neque doctissimo alioqui Iulio Me

corio in sua Praxi totius nuratu ThooAPAE , qua nus contendunt, non posse quem opinari utramque contradiistimnis partem, neque ex principiis intrii sicis, neque ατ principiis Gaius is, habeoque doctissimos ex Societate nostra, qui meu discursiam de possibitilitate assensus, & dissensias circa idem obiectum oppositis motiuis probabilibus substans approbarunt. Et haec postibilitas magis inculca- 1 18tur ex doctrina incomparabilis viri Ioannis Caramuelis in sua Thιolet. δε dumextati nouis-ου impressa, num. I 89 I. asserentis, posse eumdem hominem simul habere certitudinem, probabilitatem,& dubium de eodem indiuisibili obiecto, nimirum ex diuei sis prae missis, adeo ut, si eadem conclusio

probaretur tribus rationibus, una euidenti, alia sorti, & alia leui, cognosceretur simul ceris, probabiliteri didubie.

Sed his omissis, de quibus obiter tantuni aliquid dicendum fuit, quid respondendum est ad propositam quaestionem de Episcopo probabiliter Vtrumque opinante ex parte ficti circa delicta excepta. Videtur prima facie, mi currentibus praedictis duobus assensibus inquautione facti, pronunciandum esse

contra reum ex eo, quod contrareum

stat fauorabilis causa,ius nempe Puni tionis delictoriam,argum cap. de senσ.σ reiadis. ubi quando duae sententiae ex iurisdustione ordinaria procesitarunt, tenet non pro reo, sed pro actore sententia in causa fauorabili, puta ma trimonio, libertate,dote, testamento. Quae decisio extenditur ad casus iccismiles quatuor talentiis ibi descriptis. Remin de G my de immun. EM M.

mihi Σ38. verbi gratia ad sententiam pro pupillo,pro peregrino, vidua, camsa pia. Ioan. Angelus Bosta et arior.

SEARCH

MENU NAVIGATION