장음표시 사용
91쪽
s 4 Anatomes necis proditoriar, ρ. VIII.
non solum adsit voluntas inducendi consuetudinem Iacti , sed etiam indu cendi ivi conssetudinu, seu quod idem est , inducendi consuenidinem obligantem , ut optime obseruat Suareztomo de legibus, tu. 7. coiter Uera sexto , & cum eo Baldellus libro s. tomo I. de lege , disp. 22. num. 2. Castro Palao parte L traa, Hsp. .iuncto I. S.I.
Haec autem intentio inducendi Onsuetudinem obligantem, non suit in dictis iudicibus Ecclesiasticis , qui fie-quentaverunt actus ex eo, quod crederent se teneri ad illos. Sic ex eo, quod adsuit consuetudo aliquibus ante amis de praemittenda
horarum matutinarum recitatione ad
sacrificium missae,&de restituenda pauperibus re inuenta, si lateat rei domitinus , &de respondendo directe ad interrogationem Iudicis legitime, id est iuris ordine seruato,interrogantis,etiam cum periculo vitae Rei respondentis, quae consuetudo si erat introducta ex hoc, quod communiter in illis casibus Doctores illius temporis, & antiquiores tenerent, obligationem esse sub mortalide facienda ea praPissione, & restitutione, & responsione. Non propterea destructa fuit probabilitas opinionum contrariarum liberantium sacerdotem ab onere illius praeuiae recitationis,inuentorem a debito illius resistionis, & Reum ab oblitigatione illius responsonis, quae opiniones repertae postea a modernioribus
Doctoribus post diligentem discussionem valde probabiles, nunc passim sustinentur tanquam morum regula, tatutae in praxi runt, non obstante contraria consuetudine, quae sibit meri facti, sicut de prima opinione videre est apud Dianam tract. 14. resol. 36. Iulium Mercorum in Basi totius moralis The logiae, mete 3. art.7. pag.x2 L. colum. I. ad inisium, & Adamum Burghaben in rem tu a casuiam con otia casu cf. di de secunda apud eundem Dianam eadem L. parte, tris. 17. resol. s. & Burghaber. ccsu 43. & demum de tertia apud Petrum Nauarr. de restit. lib. h. cap.4. num. I 42. seqq. Iosephum de Ianuario reson minia. parie prima , reflui. 3. numero quarto, Burghaber. υμ 19. & alios passim, quos in re obiter tacta allegare non
Neque obstat, quod illae opinionσantea essent communes; nam, ut optime notauit Caramuel. in Theologia sun
damentali nouissimota Romae, se Lug
duni. num. I 612. multa supponuntur etiam hodie, quae non examinantur,de quoties discutiuntur, deprehenduntur erronea : ideo non statim est admittenda haec consequentia : hae doctrina est commvnu : ergo contraria non est ob Lia Sic etiam ante Sotum communis erat 46 opinio, neficiarium sub peccato mortali teneri quotidie ad horas,etiamsi beneficium solos duos, vel tres aureos ei penderet,& ita consuetudine, dc Doctorum opinione tenebantur sub mortali.
Verum postquam solus praeclaro iudicio docuit contrarium , passim coepit rigida illa sententia exolescere. Ita Lessius inpraelectioniblositamuis Auctu
rio,verb. borae canonica u. 2. Sic item vult Caramuel in citata Pun- ηγdamentati, numero lyx . doctrinae nouiter sustinenti , explicanda necessario non esse peccata dubia in consessione, non obstare, praxim, & usum existentem in Ecclesia tanquam obligatorium in contrarium 1, quia licet constaret de dicto usu, id ortum haberet ex eo,quod omnes huc usque Auctores ita docuerint, & pauci a paruo tempore incaeperint id reducere ad dubium, prout saepius contingit re nunc, & olim i en- tenuis antiquari incipientibus. MCaramuel, cuius tamen dictum ex parte particularis materiae, circa quam Versatur, perdissicile mihi est ob aliquas consequentias, quas video, sed hic, ob loci inopporDisilir b
92쪽
Anat Omes necis proditoriae, VIII s s
inopportunitatem, explicare non debeo. Faciam autem fortasse alias.
Est ergo dicendum , quod in his, Scsimilibus casibus, in quibus consuetudo non aliter potuit inducere obligationem , quam mediante hominum opinnione,qui putarunt se obligari sub mortali ad Miquid, obligatio tacile tollitur, ν si ostendatur, opinionem illam non solido niti sundamento, ut deduco ex tr ditis per Lestium citatό n. 32. Sed redeundo ad Iudices Ecclesiasti cos, addo, quod quamuis daretur, luditices praecestares habuisse intentionem inducendi consuetudinem obligantem,ea tamen non potuisset laedere libertatem succetarum in pari auctoritate , iuxta
vigatum axioma: Par inparem smperium axis babet.
Stylus Curia quando faciat ius.
so Neque obstat, si dicas, quia stylus
Curiae facit ius, ut passim tradunt D etores, & nominatim Sallust. Tiberius
verum existimat Garaia de benes parte s. ut dicat,Stylum Romanae Curiae facere ius etiam extra Curiam, quod Osisc. deci 2 ram. 6.intellidi, si fuerit a Pontifice per modum prouisii
Cumque si us sit idem, quod modus
procedenae in Gasis, in negotis. Gabriel Vasque et eis p.77.cap. I A. t L. Vel etiam sit consuetudo unius Iudicis, vel tribunalis. Anton. Plagius tractis iure casu tudinis quaest. I 3. num. ro. cum stylus dic
tur a stilando, quasi sit usus stillatus a Curia. plagius ibid. num. 34.&VnOVesebo sit practica alicuius Curiae. Francisc. SuareZ tomo de legibus lib. aeq. a um. 3. Consequenter dicendum est, quod hic modus , vel consuetudo iudicandi pro inmunitate in casu homicidij mere industrios citra insidias , facit ius, &obligat, cum sit stylus ipsarum Curiarum Epistopalium, in quibus seruatur
ille modus , dc consuetudo; Respondeo enim primo, quod nostra s materia non inuoluat in rigore Bia,chai
propric versatur circa moὰu procedendi in iudicio.Peregrinus Ianninus tractae citatio rea lib. I .r. I. n.69. sed potius consuetudinem, quae proprie versatur circa definitionem decisionemque causarum.
Idem Iannin. ibid. id est circa interpretationem iuris in definiendis,& decidendis causis : seu, quod idem est, consuetudo respicit decisoria, stylus ordinatoria, puta ordinem loquendi, scribendi, vel procedendi. Cumia comment. inritus magna curiae Regni Sicilia in praeludiis
circa Rubricam. num. 47. pK- 7.
Quod si hanc consuetudinem velis etiam appellare Diam, seu praxim, ego
nil laboro, & dico, quod saepe stylus,
& praxis etiam Romanae Curiae, nedum aliarum Curiarum inferiorum fundatur in probabilitate unius sententiae, nequa ideo tollit probabilitate alterius , dc non declarat eam filiam, ut patet ex traditis per Diu . par. r. re I. rotae legibus uno. 8.F. Restat. videndum etiam reseLy. I. Nec et set dicere. ubi quod Iudices Romanae
Curiae Gdantur, & sequuntur opinio nem priorem in casu, de quo ibi agitur, subditi vero possunt sequi oppositam, quia probabilis est, sed caueant parnas a Iudicibus infligendas:quarum paenarum irrogatio,quamuis dicatur fieri non poLse ex multis, quae adducit Ioseph de
tam , quo modo tamen in hoc casu sequendi opinionem probabilem contra opinionem Iudicis, iustificetur, ostendit Caramuel in M.fuadamentas. n. 689. qui per i i errarem in eritione Lugdunensis 684. pag. 187. & non solum sequuntur
dicti Iudices opinionem probabilem, sed pro si semper tenent, uti aduertit
Ioseph de Ianuar. resolui. moralium pamn tire'. r n. c. adsinem.
93쪽
3 6 Anatomes necis proditoriae, I I II.
s Respondeo secundo, & magis directe, quod stylus Culiae circa interpretationem legum, aut dissicultariam, quae quotidie in iudicio occurrunt, facit ius, quando agitur de stylo Iudicum inse riorum, quem Princeps, aut Respublica approbat. Vasqueet cit. disp. ι77. cap. 8. m. 7 . & quidem expresse, ita ut ad approbationem styli , & decisionum, quae fiunt a Iudicibus, non sufficiat, ad. hoc ut transeant in legem, taciturnitas,& tol crantia Principis eum stylum
scientis, cum tamen ad consuetudinis confirmationem sussciat tacitus consensus Legislatoris,ut optime idem Vas-queZ numer. 73. eam allegans rationem
discriminis, quia Princeps videns, Iudices tali, aut tali modo procedere, & tali modo leges interpretari,illud pemittit, quia eos constituit ut Iudices, qui iudicent probabiliter, quid, seruatis legibus,
rationi magis contentaneum videbitur, nolens, eos esse legissatores, sed Iudices prudentes.
Quare nec iudicium illorum, ut leagem , admittit, sed tanquam prudentem, & probabiliorem sentcntiam, ontra cluam nihilominus alius postea Iudex, si aequum iudicauerit, poterit ferre sententiam, idque integrum ei Princeps relinquit. At vero cum princeps videt usum a maiori parte populi obseruatum,& pem anittit, consentire videtur in illum non tanquam in sententiam probabiliorem Iudicis, sed tanquam in id, quod a tota republica vult obseruari, dc consuetudi-dine vi legem, recipi. Ita VasqueZ. i alpos te ad rem meam num..P . dicit, quod decisiones Rotae, licet magna cum reuerentia a Iudicibus recipiantur,tamen non sunt sicut leges o
nino seruandae, sed, si urgeat ratio probabilior , poterunt Iudices contrariam sequi opinionem, sicut etiam, rationeVrgente, poterunt, rolicto stylo recepto in aliquo Tribunali, iudicare. & citat Marcum Burgensem in proardi uum Tarari m n. 129.insequentibus e idemque existimat dicendum de stylo introducto in Curia ex solo Iudicum consensu circa modum procedendi, quia stylus, nisi ab eo approbetur, qui potest condere legem, non potest habere vim legis, sicuti neque consuetudo. Ita ille, cui quoad
hanc vltimam assertionis partem con sonat Anton. Plagius eis.trati . quaest. I . 'reum. 33. Vbi quod secundum requis- tum, ut valeat stylus, est, ut Iudex, qui illum inducit, habeat potestatem, & si de maioribus potestatem stylum inducendi habentibus.
Vnde est, quod hi styli Curicarum si
pius Variant, ita ut modo albi, modo nigri a Doctoribus appellentur. Vermi-gliol. tans crimis. I 2. m. 26. ubi plures,& nominatim stylus Curiae Romanae est volubilis, & mutabilis ad mutationem Iudicum , qui faciles sunt in mutando instituta Praedecessbium. Plagius bidem num. 17. ubi quod ipse experius
est, quod qui signauerat sibi quamdam
commissionem, cuius exemplum penesse retinuerat, ea amissa,aliam copiari fecit de verbo ad verbum', & secunda vice, licet nihil suisset immutatum, non potuit obtinere ab eodem sibi signari. Quare non debemus dicere: ita seruat curia Romana: nisi illa obseruantia sit firmata Constitutione Apostolica.Piag. m.36. Sebast. GuaZZ . detonsi M. M-
r. 23. limitat decima tertia conclusionis.
m. 27. Vbi quod stylus, vel obseruantia Romanae Curiae est variabilis,& quilibet Pontifex inducit suam obserum .
tiam. Pacian. de probat Iib. I. cap. 2.27.29.
ubi quod stylus Rotae est quandoque albus , quandoque niger di, volubilis est, enim, x alteratur ad mutationem noui Papae, & Auditorum. Vnde non possum subscribere Venturino cons. I. α 23. docenti standum esse interpretationi, quam tribuit consuetudo , licet talis consuetudo postea appareret non bona.
Nihil ergo in casu nostro, in quo agi- 13
94쪽
Anatomes necis proditoriae, VIII. 3
tur de stylo Episcoporum , qui secuti simi dominam probabilem,ac proinde
non extrahentem a sua probabilitate contrarias doctrinas, & non agitur des lylo inferiorum Iudicum, qui approbari possit a Principe; aut Republica, tan- qua superioribus potestatibus,& accipere vim legis, sed de stylo Iudicum, qui
sunt supremi in suis Diaecesibus, quamuis cum subordinatione ad Papam, &tametsi pollini determinate sequi unum
modum, normam,&formam in suis iudiciis, non tamen possunt transmittere
obligationem imitandi ad successeres in iurisdictionali auctoritate pares, nihil inquam in nostro casu obstat allata de stylo, & de styli virtute doctrina. Quare nisi jtylus, oc consuetudo admittendi ad immunitatem homicidas ex mera industria sine insidiis, assuma tur ad esse legis ex auctoritate Pontificis , aut nisi Pontifex declaret authentice , eamdem immunitatem competere eisdem ex vi iuris iampridem conditi, & hue usque contrariis Doctorum interpretamentis obnoxij, Sicuti e conuerso declarauit, non competere immunitatem Occidentibus proditorie proximum suum, contra multorum antiquiorum opinioncm, de qua F.I. in initio, quae fortasse tunc temporis erat in usu in Curiis Episcoporum, Potest Ecelesasticus Iudex eamdem secundam sententiam sequi tuta conscientia , ut dicebamu', non obstante contraria suorum Praedecetarum consuetudine, qui ex aliis principiis suas formabant conscientias, nec per id destruebant aliorum principiorum vim, quae nunc percipi potest a doctis sucia cessoribus,&eorundem conscientias regulare in contrarium, ut a sertiori co uincit doctrina modὁ allata ex Vasqueri Et dictam secundam sententiam a plecti nos posse sine timore erroris, ob multorum Doctorum numerum , &conditionem , dicit Sarpus apud Dianam pari. caract. i. res I 3. ad mitium, Ncolligitur ex Ciarlini Doctrina parae i. controuers forense. Io n. 18. ad finem, ubi quod non esset error sequi opinionum, quae Clericis adimit Ecclesiarum immunitatem , de qua opinione ibi, cum habeat pro se tot Doctores classicos. Quare assentiri non possum Dianae s scitat. resol. 13. & Thomae det Bene par
bus, quod iste casus, & multi alij simitales erant controuersi inter Doctores iuris canonici, & ciuilis, & quia istud dubium fuit declaratum per Gregoriam XIV. is dicta constitutione , de qua tamen sublatione loquitur dubitatiue
Falconius apud Farinac. cons. 76. n. II.
omnino seruari debet, & ubique attendi, & amplius uota est locus adhaerendi Doctorum opinionibus, quam doctri nam approbat Iuliuus Chartari dees
Non possum inquam assentiri nam alis latum non video findamentum, quod essi citer, sicuti oporteret, conuincat declarationem,quam dicti Doctores a Lserunt emanatam per dictam Constitutionem ad includendum in immunitatis
beneficio homicidium solummon industriosum, & non insidiosum, sed viri
deo solum allatas rationes cum non magna probabilitat ac proinde non agnosco plus, quam meram opinionem vix probabilem pro hac inclusione, cui in clusione , cui inclusioni contraponitur opinio nixa optimis sundamentis,atque auctoribus,& consequenter remanet locicus ad huic secundae opinioni adhaere
Assentiar autem praedictis Doctoribus cum omni reuerenti quado videro declaratione Pontificiam super inclusione praedicta, per modum legis intimatae totati Ecclesiae cum debitis solemnitatibus; Neque enim probatur lex , nisi per scripturam promulgetur , Vel authentice ostendatur, adeὁ ut non credatur Doctoribus , & mortuis de ea
95쪽
s 8 Anatomes necis proditoriae, g.VIII.
re testantibus, ut optime obseruat Clar-
Neque militabit contra me declaratio Pontificis , si forte emanet ; hic enim non quaeritur , quid sit 'ficiendum , sed quid factum : B: sicut hucusque Pontifex non declarando, reliquit Doctoribus locum ad legitime discuriadum, si cras declarauerit, sumus obedire parati; ut in simili dixit Caramuel in
Theol. fundamentati parte t. num. 872. ad sinem
Reliquit inquam locum ad legitime discurrendum , de Voluit relinquere in sua probabilitate hanc sententiam, quae utique nota supponitur Samnitati suae, sicut ex eo, quod quaedam alia opinio Francisci Suareet, Thomae Sanchez, id aliorum supponitur Pontifici perspecta,
di tamen non correxit, inseri Ianuar. resoL morat. parte r. rest. I 4. num.c. quod
signum est, velle relinquere eam opi- .nionem in sua probabilitate.
Retim attentati homici*prodito- ny gaudere immunitate.
Nec veridice citatur Tuschus; nam casus, quem dicit declaratum Tuschus, est ille , an scilicet re vulnerationis proditoriae, gaudeat immunitate Ecclesiarum, non secuta morte vulnerati, Vt videre est apud eumdem Doctorem inlis. E. conclusi II. uum. 9. iuncto numero 8.
Quam tamen declarationem non agnoscunt graues Doctores etiam post Constitutionem Gregorij XIV. docentes reum attentati homicidij proditorij non gaudere immunitate. Pe-guem dris, muner. 11. in deci . 62.
tione, quia hodie ex geuerali consuetudine conatus nunquam punitur eadem p nci, qua punitur effectus, sed mitioiari, iudicis arbitrio, exceptis quatuor casibus recensitis per Anton. de Ballis νη-riori tractat. lib. de conatu. quast. I. n. 3 3.
in tribus sequentibus,meter quos casus est casus illius, qui proditorie conatus est occidere, & peruenit ad actum proxi
Contra quos argumentatur optime Vilao .ia extensi .p . 62. Num. 4. sique ad 18. Ec in terminis citati cap. r. de homic. tenuit etiam Rebus tomo L. Onstitui. Regiar.fol. 3 6. m. Ic. in titulo de immun. Eccles Anastas. Geimon. de sacror. immun. lib. I. p. 16. niam so. σ6I. Ec in terminis Gregorianae tenent Farinac. in avenae de immun. num. I 46. ubi
quod ho)ie secundum Bullam Greg γ XIV. haec opinio caret omni dissi
p. v. num. 8 I. Ciarlin. controuers forens cap. I . num. I9. Escobar. tract. 6. flatus, exam. 4. de immun. templor. GF. 3. Paces Iordanus elucubrat. lib. I i. titulo de immun. n. 347. Bonasina tomo 3. de censer. in
parmulari disput. Σ. quaest. 3. puncto I 6. .8.m ..7.Bellet tus d qui terical pari.I. defauore clericorreati.5 4.n. 48. Trullene ramo primo lib.primo capit. II. dia. I. n. I 8. Diana parte s. resoL IL. triar. I. de immun. Eccles Speret l. decis 22. numero A.
de merito quidem; Dictum enim ius commune in citat. capit. primo de homici de Gregoriana loquuntur de illo, qui occidit, ac proinde ex vi huius verbi respiciunt actium con
Non est autem actias occisionis consummatus quantum ad aestimationem hominum, Et quantum ad rem
96쪽
Anatornes necis proditoriae, *.VIII sp
iosam, si quis tentaverit occidere, sed Eustra:
Quidquid sit de poena ultimi sediplici j qua puniri tractatum proditionis
dicit Garon. comment. in tit. de paenis. . constiata Mediol. lib. Litit.6. g. s. Numeri A. ut pag. 18. numer. 26. dicit, proditionem non excludere paenam ob
Iuxta quam doctiinam quidam nobilis , licet annos 18. non compleuisset, fuit capite plexus, ob occisum Veneno patrem, teste Vincentio de Franc. doris 23 .
Opinionem fauentem immimitati non esse necessariosempernas
rendam contraria. 18 Sed contra modo asserta obiicies in hunc modum. Cum causa immunitatis sit pia. Thom det Bene eitat. cap. 16. dia. 3.nisner. 3. opinio fluens immunitati debet preserri opinioni docenti contra immunitatem , id quod implicite tra
numeri 27. Ciarlin. parte a. eontrouersforens eapit. I 29. numer. 48. Dianam
rasexta tracta. r. resoL 32. quaest.'ta ubi alios allegat Sperellus. parte sicunda δε- eis. Os . numeri 46. colligens ex Francisco Suareet in defens fidei ranu. lib. q. capit. 34. numeri 4. Exierardus in locisa umentorum loco is contrario sensu in
Eodem plane modo, quo dicitur, opinionem singularem Dolioris malim monium sustinentis praeferri plurium sententiae illud impugnanreum , nisi texrui aperto in nitantur, dumodo optinio illa singularis probabili ratione fulciatur. Thom. Sanchez dae matrimon. libr. primo Hsputat. IS. numer. 7. Nauarr. citat. numer. 287. Ioan. Angel. Bossus de contractu matrimon. cap. num. Et in moralitas mariis. parte I. risui. r. 5. 27. numer. JO4. vers quorum opinionem. es numer. 689. Triuisan. decis 28. n. is. lib. I. Euerard. in loris argumentorum. loco is comtrario si si insine.
Fauet autem immunitati opinio,quae docet , homicidam mere industri sum , & Κon insidiosum gaudere imis munitate ergo haec debet praeserti com
Sed antequam huic obiectioni ficiam satis , praemoneo, quod quando a me in proposito appellatur contraria immunitati aliqua opinio,haec loquutio in rigore non est propria. Neque enim potest dici contristia immunitati doctrina , quae ex probabilibus motiuis inseri, non fuisse pro
aliquo casu statutam in iure canoni co immunitatem ; alias enim quot
piissimi, & grauissimi Doctores, qui .
in partem negatiuam in materia immunitatis descenderunt, dicendi essent contra' immunitati rEsset vero contraria proprie immunitati doctrina , si immunitatem ceristo, de indubitabiliter sancitam qui sim- pugnaret quocunque praetextu , ut faciunt haeretici, vel etiam parum tia
morati catholici, verbi gratia blasphemus ille Ioannes Petrus de Ferrariis auctor praeticae Papiensis , de qua dictum est supra numero 13. quando si ne vullo probabili fundamento , sed quaesitis assectate fit uotis subtilitatibus, negant immunitatem, quae certo,
vel saltem probabiliter pro aliquo casa
sancita est. Id autem volui, ut aduertat Lector meus, ut intelligat, me, quando in εhac disputatione utor termino vini vis contra immunitiam , velle tantum significare opinionem, quae ex proba bili ratione in casu non claro dicit, non esse pro tali casu sancitam immunit
97쪽
6 o Ana tomes necis proditoriae, VIII.
Sicut nomine opiniam auentis immu- ivratri intelligo opinionem, quae ex pr babili ratione dicit, esse pro tali casu sancitam immunitatem. Iam vero ad obiectionem respondeo primὁ , dictum hoc Nauarri, Thomae det Bene , dc aliorum prae citatorum esse quidem plausibile , si
cortice tenus inspiciatur,at penitus con-sderanti, ingerere notabilem dissicul
Ex illo enim aperte sequitur, quod redduntur plane inutiles naultae doctrinae gi auissimorum virorum , qui postsncerit in examen articulorum de im munitate controuersorum , concluse riint partem negatiuam ex optimis fundamentis, ut videre est in eruditissimis de hac materia tractationibus , quae
circumseruntur e remanet vero utilis
sola domina etiam unius auctoris non valde periti, & nitentis fundamento tenuiter probabili , & non euidenter falso, dummodo asserat immunitatem etiam in puncto inuoluente magnas
rationes dubitandi , & alioqui indeciso per supremum Romanum Tri bunahci Unde frustraneum est, ut quis, etiam sapientissimus, post lectam unam ex hu-hismodi doctrinulis in fauorem immunitatis , & post agnitam talem qualem eiusdem probabilitatem , ulterius ipse secundum sua principia philosophetur , vel conclusiones in contrarium a doctis factas , ad suam legat. aut alienam instructionem , cum illam.eamdem doctrinulam, tanquam necessariam regulam suae actionis , sequi teneatur. σι Hoc autem certe est omnino contra antiquam consuetudinem Eccle-sae permittentis in ordine ad praxim, Doctoribus facultatem discurrendi sapienter , & sine passione in utramque partem circa Canones , & Conastitutiones Pontificias , aut Conciliares , utentes terminis non expresin se di finitivis , sed diueruersmode iuxta regulas iuridicas interpretabilibus, siue circa immunitatem verse tur, siue circa alias materias valde graues , cuiusmodi sunt exempli gratia facultates absoluendi a censuris, a reseruatis, S c. solemnitates praeseriptae a Tridentino pro matrimonio, de quibus saepe conistria concludunt docti Lsmi duo , Thomas SancheΣ , dc Basilius Pontius:
Verbi gratia ille lib. 3. Hssui. I s. de
matrim. tenet, sussicere quemvis Parochum ex duobus contrahentium , Mita Parochum viri in parochia iamin & econtra, posse illos iungere mammonio, & eodem 5b. 3. dist. 39. suffcere, si Parochus intelligat contrahe tium consensum per interpretem. Pontius autem oppositum sustinet in
primo casu lib. s. cap. I s. m. 4. iuncto nu-. il. & in secundo casu, lib. eodem s. cap. LL. nam. I Ο. Ο Ir. & sc in sexcentis aliis cas bus, in quibus neque Ecclesia, neque alius quisquam offenditur, quod non semper pars fauens Curiae Pontificiae, aut matrimonio sustineatur, atque ad praxim deducatur.
Mala illatio per Sperellum facta ex domina Francisi
Nec bene collisti Sperellus ex alleis c gato Suareet, quod absolute teneantur Iudices eam amplecti sententIam,
quae immunitati Ecclesiasticae fluet, si nihil certi ex sacris Canonibus,vel Co stitutionibus Apostolicis colligi possit Nam verba ἡicti Suarra est. Huc. 34.
At quando ignorantia, - dubitatio circa ias prouenit ex rei ipsius di diate,s opinionum varietate, tune si nihil certum,o' exploratum po exseris canoribus co bri, simoda seunt generales regaia de opianionum delectu, o in hae materia est valde obseruandum, ut is auorem religionis, conse
98쪽
Anatomes necis proditoriae, VIII. 6 i
consequenter iis fa rem exemptionu , am-
Vbi vides, hunc magnum Doctorem praecise dicere, quὁ quando dubitatio circa ius prouenit ex rei ipsius difficultate , & opinibuum Vasietate, tunc si nilal certum, atque exploratum
possit ex sacris Canonibus colligi, seruandae sunt regulae generales de delectu
FHae autem regulae sunt, ut Iudex in quaestionibus iuris , quo ad causas ciuiles,sequatur opinionem probabiliorem, id est proserat sententiam in fauorem eius,pro quo stat maior illa probabilitas ex parte iuris. Thom. SancheZ in s .
Lb. t. cap. 9. min. 7. Bresserus de conficientia lib. . p. I . nam. o. Baldeli. Lb. . de conficient. HupuLI . num. LI. um I. Ioannes Angelus Bossius i. varior. moratari. I. g.27.num. 8s. Iulius Merc rus in Basi totius moratu Theologia, parte L. art. I 6. pag. I 38. co L. & alij,q ios laudat,& sequitur Bardi de conserentia ἀμν. .
Causem immunitatis esse ciuilem.
Est autem ciuilis causa immunitatis, quamuis sit occasionaliter a crimine. Manrique quo num moralium,H ω- Halium parto. quaest. 17. num. 3. quippe quae versatur directe , & principaliter circa articulum de competentia Iudicis, inquirendo scilicet, an reus ad Ecclesiam confuga subsit, nec-ne, iurisdictioni Iudicis laici propter commissum delictum, incidenter autem, secundari ὁ,&per modum causae circa ipsum deliructum non ad illud puniendum, sed .ad declarandum circa ipsum competentiam,vel incompetentiam iurisdictionis laicalis. Alexand.Peregr. tractae immuri.
Unde causa immunitatis appellatur praeambula ante iudicium de erimine. Gam
Desumitur autem ciuilitas cause per εγ habitudinem ad aliquid diuersum a poena proprie dicta, etiamsi fortasse habeat nexum cum crimine, sicuti criminalitas desumitur per habitudinem ad punitationem,quod vhimum colligitur ex traditis per Αuueniannum de exequ. mandat. parte 2 aev I 7. m. i. I ann. Crotum tractae testib. parte 3. num. I. Farinacium quast. lGO. per totam. Gon Zalum SuareZ de Pra in praxi. Annot. I. de iudic. . n. s.
que ad α6.Hannibalem Troysium comment. Der Ritibus Curiae post comment. Prosperi Carauitae. Ritu 144. num. L. Vbi quod causa dicitur criminalis, quando poena applicatur si O, FRitu 2 3. n. I. ubi quod causa dicitur criminalis, sit aSatur ad aliquid applicandum fisco, siue
ad vindictam ,-Ritu 146. num. I. ubi quod stricte dicitur causa criminalis, quando agitur ad punitionem corporalem. Et eodem Ritu i s. m. item I. Vbi
quod quando in libello dicitur arcuso,
& quod verbum utique respicit irro-ationem poenae tunc dicitur crimina- ter agere. Et per Franciscum Suaregis defensi fidei carba. contra Rerem Angliae lib. . eap. I . num. r. via quod causarum criminalium verba propria sunt accus re i mere, compresendere, vel punire. Et per Petrum Sutorem Theologum Car-rusanum in libello de potest. Ecclesiae in oc
Vnde optime notauit Iuliuus Chart. decis crimis. 12. num. s. quod causa suspensionis ab ossicio consessarii contra quemdam Omilium mulierum soli curatorem in consessione, ciuilia potius videbatur, quam criminatas. Quia licet causa principalis fuerit ab initio criminaliter instituta ad ordi nariam punitionem, ubi crimen testibus, aut ex propria consessione probatum fuisset,
99쪽
61 Anatomes necis proditoriae, *. VIII.
Videtur tamen desisse esse erimmilo, dum agebatur solum de indicenda suspensione ab ossicio consessui j; Haec enim indicitur potius ad salu-etem poenitentium, & auertendam occasionem a consessariis, ne tententur, ecforte cassint, quam in poenam ipsorum confesta bruna. Remque optimc notauit Farinae. sententiain Salomonis
in cap. Afrae, de prasu t. non fuisse latam criminaliter, ad poenam, sed ciuiliter
ad restitutionem rei. Et Hannibal Troysus est. comment. Ritu I Ritu 243. n. . causam ciuilem dici,quando agitur ad aliquid applicandum parti.
Est autem valde utile cognoscere discrimen inter causam civilem 5e -- in ordine ad varios iuris effectus,
di nominatim in ordine ad varia dicem
da in hac disputatione, quod discrimen
esse magnum,notauit Nicol .RodriqueZFermosinus tomo quindecim tractarium tram h ad tabricam de iuramento calumis
ando ergo Alexand. Peregrin. de
immun. cap. 3. num. 22. supponit, causam immunitatis esse erim Hem, Venit explicandus de criminalisare occasionali latum, quae denominatio competit aliquando etiam causis in se eisibbus, ut quando agitur cuti iter contra furem ad meram rei surtiuae recuperationen .
Si ergo sit probabilior opinio, quod
in aliquo puncto de immunitate controuerio ipsa immunitas habeat locum, vel e conuerso sit probabilior opinio, quod non liabeat, Iudex, qui videt dubietatem consurgentem ex natura ipsius obiere,quod tumirum ex se perplexum cst, nec certo, atque explorate declaratum per Canones, videtque varias hinc inde opiniones ; operatur ad praescii-ptum illius doctrinae per Suareet traditae,s eligat opinionem probabiliorem, siue
illa asserat immunitatem, siue neget. Neque ex hoc , quod dixit Suareet, 7 obseruandum valde esse in hac materia, Vt in fauorem religionis amplietur po thas, quam restringatur immunitas, Olligitur, quod Iudex teneatur semper sequi sententiam Euentem immunitati, nulla habita ratione maioris probabilia talis , quam habet sententia immunit tem negans in puncto per Supremum
Tribunal non definito: Sed bene colligitur primo, quod fauor religionis exposcit, ut in discurrendo quaerantur rationes ad ampliandam potius, quam ad restringendam immu nitatem, & compescatur inordinatus
affectus Mirum enim est , quantum aliqui
scribentes, Ec nonnunquam etiam iudicantes afficiantur ad partes potestatum secularium,& ad hunc affectum attemperent sua placita, sc iudicia, apprehendentes , probabilem esse opinionem ex parte secularium, cum reuera non sit, &acuentes se ad inueniendas rationes exiguae probabilitatis, quas tamen, ama
lium in morem, fingunt esse probabilia talis maximae, Ec se posse iuxta illas firmare sua dogmata , dc regulare iudicia, id quod cedit in enorme praeiudicium iurium Ecclesiae , vigilantis propterea praecipue circa hanc materiam, quippe detrimentis, atque oppressionibus m gis obnoxiam , quam sint aliae multae alioqui aeque graues, sed non continentes illicium ad contradicendum. Colligitur secundo ex dicta SuareZ 7 doctrina, quod quando in materia immunitatis, pro utraque parte rationes secundum iura sunt aequales, fauor religionis tollit aequilibrium opinionum, de ficit ponderosiorem , ut ita dicam, opinionem fauentem immunitati,quam proinde opinionem oportet omnino,Vt . Iudex praeserat opinioni contrariae alioqui aequalis probabilitatis ex parte ra
Quidquid sit de facultate , quam probabiliter Tho Sanchea,Franciscus de Di iligod by GO le
100쪽
Anatomes necis proditoriae, 63
de Lugo,Texed , quos citat,& sequitur Bardi de conscientia est. disce . . cast.27.
cto 4.cia. Io 36. g. Dico primo, conceὰun t Iudicibus ad sequendam in ciuilibus quam maluerint opinionem ex duabus habentibus aequales rationes Re enim vera in hoc casu neutra opinio alteri praeponderat , nisi forte suppetant rationes ex parte facti,in quo casu non datur Iudicibus optio opinio nam aequalium , dc optime Bardi. loco
11 Colligitur tertio multo magis ex e dem SuareZ doctrina , quod quando sunt duae opiniones inaequalis probabilitatis ex parte iuris in materia immunitatis , fauor religionis non permittit Iudici ullo modo sequelam opini nis minus probabilis contra immuniti
Quamuis in aliis causis ciuilibus concedant id Iudicibus tanquam probabile
BMess. δε conficient. lib. sp. I& alij plures, quos allegat, & sequitur
Uemcess. qanorauo' lega tract.2. q. ID min. i. Diana parte decima, tract.2.r sicco. contra quos sunt efficaces rati nes allatae per Bardi de consilent. cit. c. 27. disiept. . . m. t 4. quinum. II. dicit, eo
rum doctrinam videri sibi improbabilem , &. saltan. Sed non est huius loci
haec discutere. 7 3 Colligitur quarto, quam merito correctus suerit de mangato S. Congreg. Ioannes Sanchez in silea. HIp. 4. n. 2. via non solum admittit tanquam probabiles quosdam casus in materia immunitatis maxime dubitabiles, & semtasse etiam improbabiles, verum etiam concedit absolute usum opinionum minus probabilium contra immunitatem prae magis probabilibus pro immunita trique Doctorem allegauit, &noni probauit Ioannes Angel. Bossius eis.
5.2 7. -W.48 I. vers. D. at cauae legendum dixerunt scite ante corressionem: Egidius de Trullinc. tomo I. lib. 2.c .lI. Δ 6A.8. dc Dianai par.I. trata. de imminet. Eccles resu. 32.
Colligitur demum quinto , non esse tenendam doctrinam Francisci de Lugo in prima parte decursis prae ad Theol
giam moralem, eap 3 quaest. 8. pagandi i 4 . m. Π. 38. 's'. Vbi concedit amplam facultatem Iudici sequendi in praxi opianionem etiam minus probabilem, non tum quando opinio vertatur circa
actum iudicandi, id est utrum possi Iudex hoc modo iudicare, V. g. examinare testes, interrogare in tali casu reum, &α
quae est etiam tintentia Gabrielis Ua'.
initio. Thomae Sanchez. in Decal. lib. I. cap.'. num.. 3. Baldellim Theo mora tibia . Hss. I s. min.l. ramo i. Cardinalis de Lugo de lusi. tomo 2. dij. T. num II 3. Ioann. Sanchez insile t. disp. .num. I. Stiri lib. I. clavis regia cap. II. numero ΙΑ. Ioann. Angeli Bossi variori moria. tit. . F. 27. numero 474. & merito quidem,
cum in hoc casu agatur de praecisa honestate, vel turpitudine actus, & non debeat Iudex esse deterioris conditio, nis, quis caeteri, quibus licet oper ri secundum opinionem probabilem, ut optime concludit Cardinalis de Lugo. Uerdm etiam eoncedit idem Franci scus de Lugo eandem amplitudinem facultatis, quando opinio Versatur non circa actum iudicandi, sed circa verit tem obiecti pertinentis ad immunita tem , an blasphemo faueat immunitas Ecclesiae, an committenti delictum in Ecclesia faueat pro aliis delictis extra Ecclesiam admistis,an exeunti ab Ecclesia committendi criminis causa, an Occidenti Clericum, an delinquenti, qui satellitum manibus elapsus , ad Ecclesiam confugit: hi his enim, & similibus eas bus vult hic Doctor, Iudicem posse sequi in praxi opinionem etiam minus probabilem,