장음표시 사용
591쪽
ete indignum. Quocirca grauiter & seuere Paulus, .
Apostoliis, Quaecunque sunt vera, quaecunque dC- Pauli fata cora & honesta, quaecunque iusta, atque aequitati br exho consentanea, quaecunque pura ac sinccra, quaecunia latio. que ad alendam concordiam accommoda . quaecunque bom nominis, hoc est, laudabilem famam atque existi marao nem coraciliant, siqua virtus, de
si qua laus, hoc est, siquid virtuti coniuncitum sit, laudabile: haec cogitate, hoc est, haec vobis cordi
sint , haec animis vestris continenter imprimite, haec oculis assidue obuersentur, haec menti penitus infi3a sint, eaque pro virili contendite assequi, ac vita moribusque exprimere : & Deus pacis erit vo Nom g. biscum. Si quidem, ut idem ait, lis qui diligunt De um, omnia adiumento sunt in bonum, hoc est, sedilicem successum consequuntu T.
Philatitia, hoc egi, caecis amor ut excutiendus, alginanis doctrinae persa o.
QV V M non minimu officiat studiis, eorum- m raque progressum retardet, ac remoretur matur tu Sc concepta et ud itionis opinio: cupri m is cauen dum,
ne vel in laterarum studiis, vel qua ii is arte, quam tibi perdiscenda proponis, earn persuasionem mente concipias, ut illa te assicquutum existimes, a quibus es remotior, aut quae tibi sunt incognita pa-Tumque explorata. Sunt enim plerique philauti, hoc est, sui amantes, qui sibi de eruditione plaudulac blandiuntur, nec quidquam ad consummatam, vel doctrinam, vel pietatem deesse opinantur, at . ad metam deuem si esse, quum vix medium ite i sint emensi: quo effficitur , ut multa praeclara ingenia rebus maximis destinata, nunquam ad sum-naa eueniant. Quod cum Fabio esset perspectum, Lib. I. c. 2. hoc
592쪽
hoc in primis a prbs efforibus exigit, ut aut sint te ruditi, aut se non esse agnoscant. Nihil enim speius iis , qui paulum aliquid ultro primas lit periti. ras progressi , falsaris scientiae persuasionem in- duunt. nam & praecipiendi peritis cedere non diu ignantur, di iure quodam potestatis, quo hoc ge- inus hominum intumescit, magno supercilio im- Coracio u peritiam suam alijs inculcant. Non desunt etiam stores iUG- nostra aetate, qui impudenter ad concionandi mu- l. . nus assiliunt, cum in hac palaestra sint inexercitati, nec vilis instructi dicendi viribus, nulla reru cognitione imbuti, nulla sacrarum literarum peritia instructi. Quo fit, ut auditores avidi nullo salutaris doctrinae pabulo reficiantur, nulla concipiant Verbi Dei solatia , nulla animae fomenta, sed tantum meras nugas , atque aniles superstitiones imbi bant. In eundem ordinem illos refero, qui nec ratione, nec experientia fulti, medendi prouinciam sibi adsciscunt, artemque medicam magno mortali una detr i mento, aut valetudinis iactura exercent. Is edici im- Quum itaque tantum damni adferat foecundis in per ti. genii si in nis, suique ostentatrix doctrinae persua- Opinio si sio: modis omnibus enitendum studiosis, qui solito dam eruditione affectant, ut adscitis omnibus praesin . si dijs ac studiorum adminiculis ad summa properent, sublata reieci aque omni adeptae eruditionis opinione, adeo, ut si aliquo usq; sint progressi, non temere ab incepto desistant, aut pedem referat, sed tantisper progrediatur, dum metam attigerint, decursoq; spatio palmam consequantur, aut illi proxime assistant Nunquam stulta illa & praeclaris ingeni js damnosa opinio mente concipiatur, aut animo insideat, ut cum adhuc in limine primoque aditu ac vestibulo eruditionis consistas, iam perfunctum te discendi munere existimes, eaque asse- ouutum, a quibus longo interuallo absis, ac sis rei . motior.
593쪽
i motior. Ea enim persuasio hoc inanimis hominum efficit, ut longe citra metam desideant, om-i niaque remissius agant, nec progrediantur, Viso-i cordes&ignaui, qui cum in stadio decurrant, noni alacriter nec expedite ad palmam properant, sedl sibinde respectantes restitant, palmamque sibi in-l tercipi patiuntur, magno suo pudore & dedecore. Hac autem in re Pauli exemplum imitari par est, Philo et qui in functione Apostolica atque illustranda pro p . . eu Hgandaque doctrina Euangelica, in qua omnium eluc aut s.l salus conlistat, ingenu uidem fatetur, se non as-l sequutum, quod consectaretur, verum nulla inter i posita mora aut cunctatione, viri stet cursum su-l um perficere, totoque conatu ac molimine iuxtas pr*fixum scopum eniti ad supernae vocationis palial mam, hoc est, beatitudinem , quae a Deo per Chril stum cuique proposita est, sic ut ipse quaecunque at tergo transmissa essent, quibusque perfunctus vi-l debatur, obliuisceretur, nec ea prorsus in mentem l reuocaret: ad ea vero alacriter totoque impetu fel conferret, quae a fronte essent, atque adhuc pera-i genda restarent, pos habitis reiectisque omnibus, quae illum ad metam praefixam ac praemium im-l mortalitatis properantem possent remorari. Huc spectat illa Christi concio, Nemo qui admota ma. Luc. d. v aratro post tergum respexerit, aptus est rein nol Dei. Qua similitudine desumpta ab arandi collia. Christi lae-ldique agri industria, commonefacit suos; ut in o. Iura u comtutis nego lao, quod quisque est aggressus, ac sic mel citi. larripuit,persistat ac progrediatur, donec summum sit assequutus, nec deflectat animum ad res fluxas lac caducas,aut ab incepto resiliat, aut aliorsum ra-lpiatur: sed rem bene inchoatam perficiat. Damno si est enim in resalutari ac seria tarditas ac procra uinatio, atque an suscepto negotio lentus progresse
l1ua ac minus alacris. Paulus quoque huiusmodi I. cor. S. itineri
594쪽
itineri accincto non vult cursum impediri , ullam. lssimile a que moram iniici, exemplo desumpto ab ii , . qui in lavoltis m. populari certamine piraemium affectant, quor uim lVirg. s. Ae- nemo non paratus sit Omnia, aut facere aut pati,neid. vitam due suam pro laude pacalca, quo palmam L i. i. . a. plausumque populi assequatur. Horatius poeta quidem ethnicus, sed optimus morum institutor, cum obseruaret, quantum damni ad sei rei rebus gerendis tarditas & cunctatio, a re infami desu lmit exemplum exhortandi ad res salutares ac fiu. lcitiosas, Exemplum
enoeturno Vt iugulent homines surgum de octae latrones: Antei hum ferues, non extergisterra Z atqui Si nolis sanus, cures h dropicuri et quur Cuae Odunt oculos, te inas demere ; si quod Act animum, rs curandi tempud in annume imidium Desi, ui cmpit, habet.
Lib. 2. de Eandem sententiam sic exprimit Ouidius,
Lem. amo Vt corpus redima ,ferrumpatierra et Graes, Arida ne tieus ora leuabis aqua. Vt vale is animo, quidquam toleriare negabis i At pretium pars hac corpore maius habet.
Matth diis. Christus quoque in eodem argumento versatur es nostramque industriam acuit, atque ad excubias ' - quemque ex Iimulat, a villicis im quis parumquc fidis, a furibus ac nocturnis pei fossioribus produ- cta parabola. ut enim illi suis commodis intenti
sunt, ac qua mulSOccassionem captant, ut aliquid
corradant, aliquid suffurentur, atque aliena depea culentur : ita par est, ut quisque saluti suae inui gilet, nec elabi sinat commoditatem , qua tempestiue ac suo tempore ea sibi comparare possit, quae salutaria sunt, mentiq; atque animo prin. futura .
595쪽
VITAM OPT. INSTIT. sysyanuliarium anticoruin habendum delectum ac d crimen.
C A P. XL. NE quo suis temete nulloque delectu&discri
mine an familiaritatem adsciscas, sed eos, quorum habenduae explorata est virtus, ac spectata vitae probitas. Id desectus. monet Prouerbsum, Ne cuiuis dexteram inieceris,
Quod Belgice sic effertur, Ster sese ego b dei h t P oneri
neempi, desumpta similitudine a choreis ac tripu. tripudiis et ijs. Nam inuenes in adeunda saltatione non cui missium ti s manus porrigunt, sed iudicium delectum is purellas adhibent, vel plebei jes, vel patriciis: quod etiam in vitae societate, ac contrahenda amicitia cum primis obseruandum. Sunt enim nonnulli rerum humanarum imperiti, qui quum sinceros amico S aiucatis discernere nequeant, quo suis indiscriminatim an familiaritatem intimam admittunt etiam an exploratos, quos postmodum sycophantas experruntur atque impostores. Quocirca ut omnibusti dum te praebere decet: ita nemini temere fidere, bdendum niti, ut habet prouerbrum, cum quo modium fatis consumpseris, hoc est, diutinam vitae consuetudI
nem habueras, ac cuius mores atque Ingenium co
gnitum exploratumque habeas. Quo spectat illud 8.
dapientis Hebraei et Extraneo ne arcana commise-US. nestas enim quid pariat, hoc est, quid monstri
alat. Non cuiuis homini mentem tuam patefacta S, ne forte falsam gratiam tibi referat,&postmodum conuictetur ii . Hominum autem leuitas &an Onstantia edicit , quo minus amicitiae foede
iniri, nox 'mis 'di qua sit aliquando borinimici sint futuri. in hostes quoque atq; inimicosita exercendas simultates atque odia, quasi diluta suo tempore inimicitia, in gratiam fidamque vitae
596쪽
Libar. vitae societatem sint recipiendi. Sic Martialis detera iret a nimis arcta vitae consuetudine, Si siritare qeta acerba quadam,
Et trices animi canere morsa :
leti te facias nimis sodalem. Gaudebid minus, di minuue dolebis. Non est tamen a ratione aut humana natura alie- Inimicitia na illorum sententia, qui censent simultates atque mori uim inimicitias debere esse mortales, Amicitias Vero, quae fida quadam animorum societate , ac Voluntatum consensu constant,sempiternas. Neq; enim effligiunt leuitatis atque inconstantiae crimen, qui sic.a. temere amicitiae vincula distatui patiuntur. Quo- icirca Cicero censet amicitias, quae minus proben-
tur, sensim dissuendas, non violentius praeci dedas. Sponsioni
Ne temere te cuiquam Jonsiorem r .
N E praecipitanter & inconsiderate te cuiuis sponsorem osteras . Sponsioni enim noxa praesto lest. Nam qu i pro altero fidem suam interponit, periculose obiicit. Altero enim fallente,plectitur vades,allique exoluendum, quod pro alio spopondit. Quocirca Solomon rerum humanarum peritis mus filium a sponsionis facilitate deterret, Fili mi, si spoponderis pro amico tuo, defixisti apud ex
traneum manum tuam, illaqueatus es atque irretitus verbis labiorum tuorum , captusque sermonibus propriis. quamobrem propere, inquit, es-ficito, ut liberari possis a manu proximi tui. Caeterum non nimis rigide istud obseruari debet, cum nonnunquam in urgentissimis causis, amicis obse qui conueniat, atque iis, quibus naturae legibus samus obstricti, gratificari, nostramque fidem ac fa-dultates, nonnunquam etiam vitam pro ijs eXpOnere.
597쪽
uere, sic tamen , ut nemo illorum causa a recto di ira oueatur, nec quid agat, quod honestati sit cotra itum, que admodum monet prouerbium, Obtem. Amico qua perandum amico, sed usque ad aras, hoc est, non fenusia se transsilias religionis tuta, n' que enirn fas est, ami- quendum. co obsequi coicientiae damno, aut pictatis iactura .
cant, Titandi. C a P. XLIt. QVVM Auentatio atque adulandi peritia,
seu potius vafricies artificiosi, quodam Verborum iera, io aucupio homini minime fucato facile imponat: commonitum te volo, ne assenta tori aures patefacias, ac eius blandimentis ac lenocinijs deleniri te patiaris. His autem notis sincerum fidumque ami dulatoris cum ab improbo ct fucato adulatore discernas. It le enim libere ac grauiter, cui consultum cupit, os si craficii sui commonefacit, quod Solomon in praeci Ehoraci, Z.pua amicitiae parte collocat : Iste scite assentatur ac palpat, singula approbat, applaudit audientis Esaia, So.erroribus, omniaque donat illius auribus, ac non modo ad voluntatem, sed etiam ad nutum ac vultum verborum blandimenta accommodat. EX primit huius conditionis homines graphice apud Terentium Gnatho, qui parasiticam disciplinam in Eunuch. stituit, dc qua ratione animos hominum sibi de aEI. a. sce a. uincire soleat, his versibus indicat, Esegenisi hominum , qui esseprimos se omnium re Paracliti
Neesunt. hos consector, hisce ego non paro me qt rideant Sod his 'tiro iarrideo,'eorum ingenia admiror Lmul,
598쪽
Negat, nego , ait, aio : postremo imperaui egomest mihi Omnia assentari. Is quaestus nune e si multo viam
Quocirca quum omnibus detestabilis sit & odiosa
adula trivblandiloquentia, qualibet tenuis sit atq;angusta res familiaris : nunquam te vlli parasitum Gnathonemque praebeas,aut assentars in animum induxeris Parit quidem aurium titillatio fauorem nonnullorum , sed evanidum mi in meque diutur Parasitorre num. Emergit aliqua do ex eo quaestus uberrimus, , da am verum infamis ac probro coniunctus, postremo veitia. bi sucus detegitur, artifici da minosus; sic ut nemo ingenuus ac liberaliter educatus , hanc notam sibi e , solo imprimi sustineat. Assentatoribus assines sunt v ratoria. teratores quidam dc versipelles , qui vulpina cassi ditate atque astutia ad circur nueniendos fallendosque simplices miris strophis Ac technis sunt instructi, atque hominum facultatibus de uxoribus, Insidiosa ut Hyaenae& Crocodili, inhiant, in speciem prim ciuili M. que fronte blandi, sed qui postmodum damna inferant, ac perniciem moliantur. Sunt huius farinae subdoli quidem & versuti sed mire ossicios, atque ad omne obsequium parati, qui eo consilio, eaque mente atq; intentione se in familiaritatem ac vitqconsuetudine insinuat, quo aliquid ab iis corradat
ac compilent. Nam captata undique opportunitate ad convasandum aliquid oculos manusque habent intentas: Quocirca non te niere cuiuis fidendum nisi edito fidei ac probitatis specimine.
Praecepta qicidam ad bene beate, vivendum a
cuilus re V M multa tradantur a viris disertis ad beabur constet ne beateque vivendum documenta, tum Martialis quaedam
599쪽
quaedam complexus est ab honestate non prorsus felicidii aliena, quibus velut indice demonstrat, qua ratio- tae. ne vita commoda transigi possit, ac non Inodo cor- poris valetudini, sed mentis etiam tranquillitati consuli. Sic autem ista prosequitur:
Vitam quasiaciunt beatiorem, Iucundi imae Mari,acae, haec suci. Res non piaria labore,nedreuspis, Non ingraim uer, cu perennis, Lis nunquam, toea rara, mens quiet Vires ingenuae, fata ire corpre , Prudens si Acita , ares amita, Conu, sim facilis, sine arte mensa, Nox non ejria, se soluta curis, Non treulis thoruae,atramen udicus,
Summi m nec metuas diem, nec optes.
nas vitae commoditates si no prorsus ex voto, aut animi sententia obtinere queas : non est , quod te . maceres, aut nata rore conficias, sed ad Dei volun tatem,eiusq; pio uidentiam, qu una est rerumhu et manarum moderatrix, Cmnia referas, quod etiam 'o factitauit David in iis, quae illi obuenne solebant, prospera vel aduersa, quorum nihil non eius stati subiicit, nullo casus aut fortunae respectu si equum omnem vitae suae decuisum illi attrabuit, in ' fort-- manibus tuis, inquit, tempora mea, hoc est, pro tuo arbitratu nostra omnia decurrunt. agnoscunt.
De exercitatione, qua defatigatae vires instauran, thr, cum animi tum corporis. C A P. XLIIII.
M natura humana subsistere nequeat, hi si subinde respiret, atque aliquo laxamento reficiatur: nonnulla illi labosis relaxatio indulgenda, Oo a ncc Oim
600쪽
nunquam otiolus. Horat . in Od Virg. I. Get
ne corporis animique vigor flaccescat, atque imal modica occupatione obruatur. Vt autem somnus: placidus ac tempestinus membra lassa, ae labore confecta instaurat ac reficit: ita quoque animum studiis, aut lucubrandi molestia defessum , spiri tusque exhaustos ac sopitos erigit, reparatque in- tensionis remissio. Veteres, siquando a Rei p. funa l ctionibus ac forensi negotio conquiescere licuit, ilrerum rusticarum amoenitate se oblectabant, atq; lex agri culturae studio non minus commodi, quam lvoluptatis conceperunt. Nam praeter siluas & viri- idaria aspectu gratissima, praeter loca consita septaque arboribus, atque ornata virgultis, praeter villarum ac praediorum commoditates, amoenosque secessus, ex feraci ac bene culto fundo, ex speciosa messe, prouentuque anni ro quSstum cosecuti sunt, cum iustissimum tum uberrimum. Vtilitas enim
honestati ac iustitiae coniuncta, a nullo improbari potest. Omnium siquidem rerum, ut testatur Cicero, ex quibus aliquid exquiritur, nihil agri cultura melius, nihil uberius, nihil homine libero dignius. Sicut Hesiodus senserit, nihil esse tam rega te dc magnificum, quam agrum colere, ac rusticandi studio occupari. Quocirca veter Romani urbe perosi,tanquam
ex vinculis extracti, rus se contulerunt. Hic enim multa se offerunt, quibus statis vicibus possis oblectari. Nunc enim putandis truncandisque arboribus se tempus offert & occasio: nunc inserendis in alienam arborem surculis ver blandia inuitat: nuctempestiuum vineas colere, atque adulta vitis pripagine altas maritare populoS: Nunc captare feras laqueo s nunc facere*isco,
Ath etiam magnos canibus circundare saltus, Insidias auibus moliri, incendere sepres.