장음표시 사용
191쪽
congregatione sitnt: ad ecque pei mi vi , ut segregari non possint, donec ille veniat, qui separabit eos is invicem , sicut pastor segregat oves ab hoedis:& statuet quidem Oves a dextris, hoedos autem a sinistrix. Sed ut argumento huic scholat m, re pressius distinctiusque respondeam , illud considerandum censeo, qtiod. uti nomen Ovis non in eo solum loco, ledi
in sacris fere literis pro bonis ac iustis accipitur: sic ovile ecclesiam in bonis iustisque designat. Quales limi,iquemadmodum supra diximus , voces aliae nonnullae, ut exempli can ab amica , columba . imnaculata , hortus conclusus, fons signatus, paraditiis cum Pomorum fructibus , quae nimirum voces ecclesiae, vel propter ii istos, vel etiam propter electos tribuuntur . in
circa non fit, ut si in ovili non sunt nisi cives, in ecclesia non sint haedi. quos sponsa pascete . iusi, est, quoad
eos ab agnis pastor i. te stimmus legre gaverit. Nomen etiam ovis malos nonnunquam in ecclesia significat, nedum pro s. Hinc enim illa sunt, Erravi sicut ovis quae perierat . Et , Omnes nos quasi oves erravimus. Et, Si toves in inferno positi sunt. Et, Iratus est furor nuis su per oves Pascuae tuae. Et in Evangeliis ovem e trantem l gimus . Et, Oves quae perierunt, d mus Israel . Atque cum Dominus Petro commisit oves ; si nomen hoc pro solis bonis usurpatum centeamus: verendum est utique, ne mali a Petri cura existiment se exemptos. Sane Vero quiclinque fidei sacramentiim h bent, Petro intelligunnir esse commisisi i nee ab eo modo requirendum, si gregem bonorum paverit; led illa etiam , an , quod infirmum fuit, comsolidarit , & quod aegrotum, sanarit,& quod confractum, alligarit; N: quod abiectumi reduxerit, fle quod perierat, requisierit. In quem sen. um Ovile a Christi non est angi istius, quam e clesia: sed perinde ut illa , cum lanis morbosas etiam oves Continet. Dominus autem Ioannis capite decimo in illum alterum sensum vocem ovis usium Pavit.. Iam quod in hoc septimo principali argumento demum obiicitur. id in promptu est relallere. Nam si ex dilcipulis pseudoprophetae exierunt , intus ergo prius domique erant: nec enim aliter exire potuissent. At non erant, inquit, ex nobis. Hoc duobus modis ex ponitur. Initio significat Joa
nes fictos illos & fimulatos Christi
discipulos suisse : qui quasi amici ad
tempus & socii mensae, in re necesia Melec fisitatis recesserint. Inter nos vertata uir , ait, eandem. nobilcum mensim, Caeteraque omnino lacramenta habebunt communia , sed simulatio virtutis erat, . venditatio, ostentatio: Ideoque, niam non erant ex animo Ac vere nostri. non erant ex nobis. Nam si filicsent tales , quales nos sumus, ex animo Christiani. permansissent utiquet . nobiscum . Deinaede viris Mrte Ap stolicis loquitur, cum ait , Ex nobia exierunt, seά non crant ex nobi ς Nonnulli siquidem statim a princi pio nascentis ecclesiae, nomine se Α-postolarum venditarunt, Cum non et sent
Apostoli Christi veri, sed Plei id p stoli. Quod igiuir dicit, tale est : Ex
nobis exierunt, hoc est, a nostra
schola & societate: sed non erant ex nobis, id est, non vere erant Ap stoli : si enim ii fuissem, nobil cum Prosecto permansissent. Ueri enim Aposti, quos ad Euangelii munus delegit Christiis, non tum hae, tum illud, sed idem dicebant senapex: era quo illis constans ac perpetua ratiore veritatis Se vitae . Hoc enim ad auctoritatem evanielii Pertinebat, ut eius primi administri, quibus scilice: illud est creditum , Odorem amremisque Christi semper, de in omni loco
servarent. Contra vero operarii subd ii, quamvis aliquando se transfigurassent in Apostolos Christi, sed lappientia tandem eorum manisesta erat Omnibus , N: finis secundum onera ipsortim. umquam , si de praeaestinatio, ut Haeronymo de Augustano visum est. Ioannes loqueretur, nihil adhuc haere lici conficerent. Nam qliae rerum
sequentia est, Non timi ex nobis, id est, non sunt ex electis: non igitur sunt in domo Dei, quae est ecclesia λQuasi vero in domo Dei non sint cum vatis electis in honorem, vasa etiam non electa , nempe in contumeliam . Sed ad argumentum septimum diximus multa. Nunc octavum diluamus. Et ad testimonia quidem ex Canti Restioneis post ea, quae dicta si int, nihil est -d s. 'necesse respondere . Illud autem , quod ex Apostolo obiecti im est, divus Augustiniis in libro secundo Retractati num ita interpretatur, ut ecclesiam de scribat Apostolus , non quae iam sit . sed quae praeparatur ut sit, quando a parebit etiam gloriose. Et an . libro . de persectione institiae, Cum enim, ait , non tantum Apostolus dixerit, ut exhiberet sibi ecclesiam non habentem macula a aut rugam , sed addiderit
192쪽
ootἱ olim : satis signIficavit: quando erit sine nucula , aut aliquid huiusm. di , .mnc utique, quando gloriola . Non enim modo in tantis malis , in ramis scandalis, in tanta inermistione hominum pessimorlim . in rantIs opprobriis impiorum , dicendum est eam esse gloriosam . Nam si Dominus ipse non fuit glorificatus, nisi resiurrectionis gloria, quomodo dicenda est , ante resiurr ctionem suam , ecclesia eius esse xl riosa φ Mundat ergo eam lavacro a Ieablisens peccara piserita , deinde Perficiens eius sanitates, facit eam occumrere in illam gloriolam sine macula, tk ruga . Hactenus Augustinus. Cu- , ius sententiae fuit nou soluin D. Thomas, sed etiam Hieron. ac Bernardus. In quem omnino sen tim Esaiae testimonium idem Augustinns interpretatus est, in libr. Cont. Donatis . post collat. Capit. 8. Qua uam altera est eius loci commodior intelligentia , ut incirciimcisiis N barbarus Populus non sit ecclesiam mi oppressimis , quemadmodum opprimit qui pede calcat . Et cap. q. docet , distinguenda esse tempora ecclesiae : te pro diversitate varia scripturae loca , quae Partim ecclesiae Puritatem , partim malorum permixtionem enuntiant, esse concilianda. Memini me tamen sic Pauli verba alimi mdo extranere, ut ad efficientiam baptismi etiam praelentem illa omnia te- fetantur : Quod enim ait, Ut eam sibi exhiberet sine macula, hoc planum te expeditum est i cum sne controversia omnes omnino maculas bapti iama deleat: Quod vero stibiunxit, Sine ruga, id certum est d baptismi n vitatem attinere , qui veterem hominem sustulit Ze absumpsit. Renovatur quippe, ut aquilae iuventus nostra per
lavacrum res erationis, & renovationis Spiritus sancti , quem Hii-dit in nos abunde , rec. At, Omo do ecclesia per baptist m gloriola δNempe tunc gloris a sponsa spo so suo exhibetur , cum illi virgo genere ac virtute clara a Pulchra , mn da , veste pretiosa , auro gemmiiqueoruata exhibetur . Non autem res Inailla, quae astitit a dextris regis in v stitu deaurato circundata varietate
non Hester regio fulgens habim , Sccircundata gloria sua , non in omni gloria sua Salomon ita gloriosi de criapti sint: quin gloriosior ecclasa fra Christo sit recens baptit mi initiata sacramento. Nec enim minus in ecclesiam . quam in isnagogam illa quadrant: Lavi te aqua. te emundavi sanguinem
tuum ex te e unxet te olao. Et v stivi te discoloribus, Ar calceavi te hya: cintho , te cinxi te busto , te induite subtilibus. Et ornavi te ornamento ἐκ dedi armillas in manibus nais , retorquem circa collum tuum . Et dedi inaurem super os illum, & circulos at riuiis tuis, Aecoronam decoris in C pite mo . Et ornata ex auro re arget
to , tuc. Quae singillatim in baptismi efficientia ex Planare, erat Dei te id quidem, sed huius temporis non est . Nonerno cogimur ad futurum tempus eae secta referre, quae in praesenti bapti iamus ecclesiae praestat. Omnia siquidem illa in duo haec Apostolus contulit, ut ecclesia sit sancta se immaculata . Ut exhiberet , inquit, sibi gloriosam ecclesiam non habentem macri lam , aut Nigam , aut aliquid huiusmodi, sed ut sit lantia & immaculata : Qualem ce te nunc etiam credimus esse : non in omni siua parte qu idem: nam id , quemadmodum: ante diximus, non est necesse t ted in multis membris , quorum sanctitas te puritas facit , ut eccissia ipsa sancta vere immaculataque dic
Sane in montis adnitIsique , nunc primum per baptismum lotis , nulla prorsins quaestio est, quin ecclesia sancta & immaculata sit . sed esse sine macula , ut Augustinus docuit , non absintde etiam ille dicinit, qui ev criminibus caret damnabilibus , & Ipse
peccata venialia non negligit mundare eleemosynis . Hos enim immaculatos scri ira vocat: Ero , ait, immacui
tus cum eo. Quomodo δ obterrabo me ab iniquitate mea . Item: Beati immaculati in via, qui ambulant in Iege D mini. Non erum qni operamur iniquiaetatem, in viis eius ambulaverunt . In his ergo, Mi ab iniquitate se crimine mundi lant, sunt autem plurimi, eccle-sa immaculata est, quamvis impurit iis nonnihil, hoc est , culpae venialis ex levi inconstan ique natura contrahant
Secnndum hanc interpretationem . quae mihi, Qverbis, id sententiae Pan Ii magis consentanea videtur , Patet, ecclaςam etiamnum extare , in .ii :-dam sitis membris quidem prorsus immaculatam, hoe est, sine omni omnino macula : in quibusdam vero ita puram, ut quiddam maculae, levis idi iis tamen, Iussit habere . Sic in qui biisdam C lumba est, in quibusdam persecta. Rrfectos autem pangui, ut aiunt, Minc va appellamus eos, quibus vita mortalis contenta est , qua assequuntur a qua R 1 tum
193쪽
tum homInes possint optimam in terra vivendi rationem 3e viam, timet si in rebus minimis quandoque deficiunt . At omnis, qui peccat , non cognovit Deum : de omnis, qui natus est ex Deo, peccatum non facit. Hunc locum D. Bernardus in concione de septuagesima, cuius initium, Magna mihi consolatio, accipit de filiis Dei secundumpi aedestinationem, quos interpretatur non Peccare, id est , non Dermanere in peccato. Divuς autem Aligustinitali ilia quarta in hanc Ioannis epili lam, de secundo libro de baptismate par ulmim , cap. 8. de lib. 2. contra Pirinenianum , cap. 7. 'c multo susiius
in lib. de peris h. iustit. exponit filios Dei non peccare ex hoc , quod filii
Dei liint; eos vero, qui peccant, non co gnoscere Deum , qua ratione peccant .
peccatum enim non a fide Je scientia, sed ab ignoratione Proficiscitur . Fides concia dc charitas, quibus filii Dei sumus, non agunt Perperam, sed refurant Omne Peccatum. Quam sententiam Divus Thomas cum familia sua sequitur, secunda secundae, quaestione vigesima quarta , articulo undecimo ad Primum . Eandem secuti sunt cum Augustino alii episcopi Africani, ut Patet in epist. quinque episcoporum ad
Quemadmodum enim mula dicere Raaεν. Potuit: Si autem quod nolo , illud sa- Cis , 31m non ego operor illud , ita quod habitat in me peccatum: Ita homo ius his , si ex lege alias naturae repugnantis leviter aliquando deficiat, i luci quoque vere dicet : Iam non ego operor illud, sed quod habitat in me peccatum . Quam interpretationem , quoniam ei Ac huius epistolae quaedam loca . de viri clarissimi consentiunt , non audeo equidem improbare. Sed ut dicam ex animo quod sentio , mihi magis Hieronymi lententia placet, qui
zriaret. cato loqui, sed tantum de mortali. Ida si e .in. quod in toto quasi contexui epistolae facile cernitur. Hoc enim Aius ollisi Lidem agit, ut ostendat nullam esse communicationem lucis ad tenebras ,
Christi ad Belial , nec misceri posse
institiam de iniquitatem , crimina de charitatem, Christum ne Antichristum, non plus certe , uuam noctem de diem . Nam suere Midam haeretici , quales mine sunt ex Lutheranis plurimi, qui-aam η.α- bus satis suit, si semel baptismo sit sce-: Σ pis fidem haberent etiam fine operibus.
xa. di dis , Quem errorem a primo statim cap. Joan.
zz cuetit depellere , in haec veita . Deus
Iux est, Ae teneorae in eo non sunt utilae. Si dixerimus quoniam societatem cutidiam . . habemus cum eo , dc in tenebris am- ra hib
Limns, mentimur. Item cap. 2. In ne, di nor hoc scimus , quoniam cognovimus eum si mandata e ins observamus . Qui di- Iictimis au-cit se nosse Deum, Fe mandata eius non
custodit , mendax est . Item eodem .dinates cap. Qui dicit se in ipso manere , de- bet, siciit ille ambulavit, Fc ipse am- re sdi itabulare. Qui dicit se in luce esse, R I nota
tem , Si quis diligit mundum, non est charitas Patris in eo, Sec. Item cap. au 2 : πtertio: Omnis qui facit peccatum, & i- cum ranienniquit. Rem facit. Scilicet , ne quis pu- 2g2 iatu
tarct de quolibet peccato etiam levi su- geret: turlim esse sermonem. Iniquitas enim grave peccatum est. Tunc ergo subjungit: omnis qui in eo manet, non Pec- es. μα cat: & omnis qui peceat: non vidit 1 n. eum , nec cognovit eum. Nam est cognitio quaedam scientiaque de Deo, iis ti . familiaris, de propria, qui spiritum i tellectiis, scientiae , sapientiae , consiliique habent : quo nimirum spiritii
mnes improbi carent . Itaque nec via dent , nec cognoscunt Deum : quamlibet visiones dic revelationes Dei habere se praedicent. Item , Filioli, ne mo vos seducat. Qui facit itistitiam , iustus est . Qui facit peccatum , nem Pe mortale, ex diabolo est . Omnis qui natiis est ex Deo, peccatum non facit: videlicet quamdiu filius Dei est, quoniam semen ipsius, hoc est, Charitas in eo manet: & ut arbor bona snisi vitietur , non potest malos facere fructus: se filius Dei crimen & fi gitium committere non potest , nisi Glius Dei esse desierit. In hoc inani χ-
sti sunt filii. Dei , & filii Diaboli .
Otii iustus est , filius Dei est: qui non est iustus, nec . diligit fratrem suum , filius est diaboli. Item in fine epist
Iae : Omnis qui natus est ex Deo, non Peccat: Hoc est, non violat charitatem, sed servat mandata , quoniam generatio Dei conservat eum, re malignus non tangit eum: Nimirum quandiu semen Ille conservat , generatio Dei conservat eum , bc malignus non tanSit eum . At si volens semen illud abiecerit, ex quo semine natiis est , tunc
prolacio filium Diaboli e sectum . iam
malignus non solum tanget , sed ut uir eo, etiam pro suo. inem Hier nuini sensum Augustinus etiam ampla-ctitur , homilia in hanc epistolam qui ta . Atque utinam haec Apostoli do ctrina nostri seculi hominibus non e set necessalia. Sed videmus esse multos a
194쪽
o qtii citra fratriam suorum ira ch ritate neglecta ., alii que evangelii &naturae praeceptis omissis, preculis. meis dicit uinctilis, non enim contemplati nes dicam , die noctuque vacantes , mentiuntur se dic nossie , 8e diligere Deum. At in hoc sc imus quod cqgn scimus eum, si mandata eius observa- q. Qui enim non diligit, non novit Deum- Haec est autem charitas Dei , ut mandata eius custodiamus . Sane qui tum secundam , tum maxime tertiam epistolam e usdem Apostoli legerit , intelliget evidentius, totum at noli sermonein eos coarguere , qui bonos . iustos , amicos de Alios Dei ire esse sine proximi charitate mentiebantur . Id vero Aravius , quo maiori simulationi; artiacio fingebant se cognitioni Dei , Ad contemplationi vacare. Verum de hoc argumento phira dicta sunt, quam tortasse ratio instiniti operis postu labat. Itaque ad illud ex epistola ad Hebraeos testimonium , ne molestum sit plura dicere, dicemus nihil. Nec n celle est tamen aliquid dicere; cum in eiusmodi argumentis diluendis nostra opera,& studium minime desideren
Resp. ad Illud etiam est facile , quod in nono artumento Primum opponitur. Jam enim demonstratum est, ut ecclesia sancta sit, non oportere omnes eos lanctos
esse , qui illius partes esse dicuntur. Non autem , quamvis id Hieron. lac
a zz rit, ecclesiam dupliciter usurpamus ,
Ar eam , quae undique sancta de tota corpus Christi sit: hc eam , quae cum sanctis malos habeat permixtos . Sed id docemus, populum Christianum vere sanctum dici: licet non omnes, qui in hoc populo numerantur , sancti sint. Nam argutias illas elegantissimas , quibus hoc impunnatum est, consilium est negligere: Sophistarum quippe sunt m
rae nuge, gerris, ut aiunt. Siculis vaniores . Praeterquam quia larsitan e clasiam sanctam credimus, quia Pol
lus est ino per baptismum dicatus , consecranis , ianctificatus : hos enim scriptura sanctos appellare solet. Illud vero, quod statim additur, diligenter expendendum est . Aliud porro est
parte ecclesiae esse , aliud elIe ecclesae membra . Nomen squidem partis I tius diffindiuir , nomen membrI CO PT is q. tractius est. Pars ad tonim resertur , membrum ad animantis corpus . Ita
pars fine vici invenitur ut in lapide . ligno, ac caeteri se insmodi. Membrum autem vere dc proprie sine vita ne i
telligi quidem potest . Qiuamobrem umprobi , partes quidem ecclesae sunt , membra ecclesiae aut Christi non sunt :Sunt autem diaboli membra: at in e lesia esse censentur , civesque civitati huic Ae annumerati Ze adscripti: cives mali de flagitiosi tamen . Qio v ro pacto Probi atque improbi eundem
omnino Populum conflent, nec sit ra-inen societas lucis ad tenebras , comventio Christi ad Belial, D. Ministinus egregie explieat contra Dona. post colla. mP. 6. Qua lina ex re caeterae huius argumenti confirmationes extremis, quod aiunt, digitulis evertuntur. Sive enim dicas corpus, sive panem : sive eranum , sive triticum ,
leu alia similia qtiaevis: nomina sunt, quae bonis per se conveniunt quidem , sed per bonos illi etiam populo, cuinius boni primariae sunt partes . Hunc
vero lentum omnia quoque Augustini verba prae se ferre notius est , quam 3 ut indicandum sit . Negat enim malos in corpore Christi esse, nec posse habere Christum membra damn ta. N 'at in columbae membris computari . Negat ad illam ecclesiam pertinere . quae non habet maculam nec rugam. Negat spectare ad compagem domus ii aut in ea etiam habitare, in qua unanimes solum habitant. Etenim haeeuniversa, ut persaepe dictum est, di tum probis ex se attribuuntur, fit ho rum ratione attribuuntur ecclesiae .uuemadmodum ratione Partis in toto ipio insignis atque precipue , quaedam de toto enuntiari solent, quae partibus singulis non perinde conveniunt. Quanquam Augustinus illam fomlse Hier nymi partitionem secutus est , ut ec-elesiam bifariam distribueret: N eam, quae omni ex parte bona Christique corpus sit: de eam, quae ex bonis malisque confletur . Qua vero fronte ri
bis Augustinum obiiciunt, qui in libro
retract. 2. caP. 18. bc in Pia imum M. ac 2s. he libro contra Peti. 3. cap. 12.3e de unitate ecclesae ca P. II. he comtra Donatist. post collat. a 4. usique ad undecimum cap. nostram habet apertissime constantissimeque sententiam e Nec dubium est Cum ianum atque H ieron um eadem no istum concinii ille: Ial. Mul. .
illum in epistola ad Maximum, hunc
in comment. episto Iae ad Galatas , se Capr. in dialogo adversum Luciferianos. Α de nono argumento hactenus. Decimo vero aISumento ex his, quae min ν. dicta sunt , satis , ut arbitror , , responsum est. Dari At undecimo argumenta hoc habe- '
195쪽
in relponsem e non abhorret a sacrarum literarum consuenidine , si eumdem omnino Populum nunc propter ii stos felicem Manimque dicamus, nunc propter improbos miterum & infelicem. En Moyses Israelam modo vocat P pulum electiim, beatum , xentem la clam , populum Det peculiarem : --
do durissimae cervicis populum , stultum , & insipientem . Atque Ilaias interdum populum Gomorrhae, interdum etiam populum Dei appellat. Et revera si scripturae uilis est , quemadmodum in consutatione secundi argumenti multis exemplis Patefecimus, Perinde populnm teprehendere , ac si mnes mali essent, atque ita consolari, ut si omnes essent boni: consectarium est quoque, ut minius idem 3e inreprehensione vituperationeque vocetur ini
Iiis, de in consolatione ac laudationerctus . Nec Aug. dubitavit , ecci fiam nigram in mesis , formosam in b viis interpretari in talibale doct Christ. cap. 32. Quin Origenes ecclesiam propter eos, qui columbas In illa vendunt . sipeluncam latronum appeti vir, traei. in Mat. Is . Quod si hoc nos praesdium deficeret , habemus alterum :quod in huius odi maior quaedam vis honi, qu.m mali est: plusque omnino valem p uci boni , ut plebx bona sit, quam multi mali, ut nominetur mala. Ecclesiam praeterea sanctim dicimus , quod Deo poculiariter lacra fit: qua ratione, quamvis mali in ea sint plurimi , Synagoga Sathanae appellari nec debet nec potest: Hinc enim in comelli, Constantiensi e ius impii. ens ma-kdicentia damnata est, mu Romanam ecchfiam, Symbogam Sathanar allellavit. De undecmO autem argumento
Duodecimum vero infirmum Ar nugatorium est, tametsi Calvinus inde exultare non dubitet , unde erubescere
debuiiset . Ratiocinatur ille quidem
interdum argute ,saepius eleganter: sed quandoque adeo inepte , insulse , frigide , ut vix eum Credas , non dico eruditionem acumenve, sed aut rationem omnino ullam , aut sensum etiam communem ha ille is Tantum haereticus error de caca pertinacia potest , ut
mnem prorsus doctrinam adimat, in re Ibigentiae Amen extinguat , de uniaveriam ingenii rem at aciem . Sed ad rem . Illud est verum , Graecos essaichisimaticos , ideoque apud eos Mesesiam non esse . Credimus enam unam carbolicam ecclesiam . Quare neces
te est , ut qui ab . vilitate se separat,
quoniam non est in una ece lassa es
tholica , ne in ecclesia quiὸem ille sit . Nec Graeci lotnm schismatici simi , sed sunt etiam haeretici et nimpropter alia , tum hac praecipue Causa, cuia negant unum totius ecclesiae Pastorem esse a Christo in B. Petro institutum . Sed haec importune hoc loco, alibi opportune disterentur . Piods qtii a Christo vero ecclesiae capite ita deficiant , ut ei abrogent fidem:
hos sateor, ac multo etiam magi; privilegium eccIesiastici nominis amittere . Mortuo autem summo pontifice , lina sine dubio ecclesia manet, dc manet in ea s ritus veritatis : sed ma
ca Ae imminuta sine Christi vicario ,3e ecclesae catholicae uno Pastore relinquitur . Quocirca licet veritas tunc eti .m in ecclesia sit , at si controversae fidei he religionis oriantur , ecclesiae iudicia sine capite in terris non adeo Certa eriint. Quae Persequi, huius loci non est. Atqui Apostolus, cum e loco dedita opera ecclesiae nnitatem dein finire vellet , e us rei prorsus oblitus
esit , a mia re nos dicimns unitatem ecclesiae pendere . Sed mirari satis non possum altorum hominum futilitatem, qui cum non servarint unitatem spiritas in vinculo pacis , leo ab ecclesiae se corpore sevinxerint , Paulam eo loco nobis obiiciunt, qui illis veIadve sissimus esto Nam si uniam corpus, Acn a duo Christus habet . quo modo nos dnas e besas admittemus t Et si una est fides: qui in fide Ac religi
ne distrepat, hic quomodo in una ecclesia est i Qui antem Christi vicarium
Contemnit , Is ne tinum filium axn
scite Certe qui culmm Der pro si sibi arbitrio fingit, is nec spisitum u-nnm Colit, nec iratrem unnm suscipit, nec in una proinde ecclesia est: uuae sne recta de catholica fide Deum
num nec colerae , nec habere potest . Verum isthaec , quae extra Cantam . praeterm e instimimn invitis occurrunt
Paucis refellenda sunt. Reliqua.itaque Per equamn r. In Grecis, aiunt, viri boni
sunt aliqui . Sane , si inui aliqui , hrtantum erunt, qui cum catholica fide
consentient , qui ab schismate alieni
sunt, qui unum unius Corporis tenent caput, imumque nnius ovilis pastorem,
non in caelis solum, sed etiam in te ria . Sic enim Christo capiti nostro ac citata. Pashori visum est, unum loco sivi e clesiae relinqueter quem simul atque Maelis abiiceret, & corinnis & ovilis
desereret ianitatem . in admotam
in Prael sub Hierodoam quidam Crant
196쪽
hi pii, sed illi tantum, qui in divia
a sone regni nullam fidei , religionis , sacerdotii dinisionem meditabamur is Vetum haec alias. Num illud admo
nendum puto, Apostolum eo loco e clefiat persectam unitatem communioianemque describere: nimirum qualis inhonis sanctisque viris reperiti ir . Me minisse en3m opus est , corporis nomen proprium esse eccissiae Aoniin. Unum igitur corpus uno primum spiritu definitur, qui illud non modo q1ias anima vivificet , sed tanquam spiriariis membra exis singuIa ad finem situm quodque agat, moveat, instiget. inde unum corpus unam quoque si emvocataonas requirit: Ubi spei vox prore gloriadue tu erata usurpauir, ut il-IO etiam loco, Sms autem , quae vide-nu , non est spes . Unum igitur finem, sicut caeterae , haec etiam respula habet: in quem Omnes enis cives vocati ac delimati sunt , in quem proinde nectant omnia huius corporis membra. Tertio loco uria resp. unum Dominum, unum rege inlim cat ut desiderat. Nam si duo habeat capita , monstrosa erit.
Exigit praeterea unam fidem. Nisi mnim huius rei p. cives fideles sim, Dei populum non conficient . Populus an Dei intelligitur divino cultui ac relisiona dacanis. Quod nisi una sit omnium Communis fides , Ne una quidem religio erit: atque adeo nec una
Dei ecclesia . Quid . quod si divertae
credimus. cum hdes ut quasi huius comporis Oculus, eundem scopum Q finem. habere non possit mis λ Una ergo fides
necessaria est . NecesDcium est dem- haec, ba pluina unum, in quo
inest caeterorum 1acramentorum Communicatio . Rebs quippe Christiana non inter ore sollιm fidei communi ne ac charitatis vinculo , sed externa etiam fidei testatione, factamentorumque C sociatrone constat. Ex quo fit, in nisi in eodem ruptissimo, ei tamque omnino DCramentis membra exterius colligara sint, in imum Christi corpus, quod est ecclesia , coire non queant. xecit autem apostolus. solius baptisma mentionem , tum quoniam in tet omnia lacramenta vel maxime est unum 'tum quoniam hoc sacramenuim Chri- uianae Fentis Propraum signaculum iniquo videlicet non Consignamun modo. sed etIam iacramur . Id quod Syna mgae circumcaso praestabat. Iam in ven. his, quae addit Paulus, Unus Deus, unus Pater, Eec. eo, ut mihi videtur, respicit: ne in uno huius. ii'. domino tyranrudem ac dominationem sui .
esse iηitaremus . Unum itaque oomb. num cum dixisset, blandior 1lnis voc bus dominatum mollit ac mitigae . Ne te, inquid, terreat umis mimis nus enim Deus idem eis, unusmie et Iam Pater. Ita Dei iunio nomine δ.n uatem , sitraVitatem , providentiam min. minis intellige. Beams, ait, populum milus Dominus : D 4 eius sed i multo beatior , cuius Dominus paterems: in Patre Iiqiridem singularis amoere cura minime vulgaris designatia . ut non tam regnum , quam Patris utram nliorumqtie familiam intelligas. Sed nescio quo pacto, dum Pauli verbis imstitit atque haesit oratio . a letoposim longuis excurri, insiluitique mei pene memor factus sum. Dicebam, IV ito lum perfectim corixoris ecclesiae unitatem Causis suis omnibus definire. Ecclesiae vero unitas latius extensia est. α in eis Invenitur, qui non servant unitatem spiritus In vinculo I acis , neci' r si lyer amorem cohaerescunt, nec
alti allos apprehendentes capiti simeonnectunnir. Quin etiam partes quae dam in hoc toto fine fide iniimi , ut haeretici occulti , quanditi ab ecclasia non sint exclusi . In quibus satis est unum baptisma, secramentorumque ea dem societas 3e communio, ut in una ecclesia esse dicantur . Nam si milli Pontificem , episcopos, cuterosque Ecclesiae ministros, pote late ae tu iudi ctione per haeresin abditam inteia
remque Privari, non modo non ceriatum , sed ne probabile quidem esse .
maxima auctoritate Thecimi affirmant. Rectores vero ac maea stratus, tu reii'. omnino adminindos illos esse, qui rei p. huxit modi partes non sint, ne cogitatione quidem in mari 13otest. Ex qui bus magna signific tioni, non esse a quam an omnibus Ecclesias i arti,is v
minem: sed in qua busdam valde imperfectam . Id si minus ii lIieitur, ex corpore naturali percipi potest: in quo sic spirmis M. anima existit , utertibus quibusdam vim sentiendi triis
at , quibusdam vim crescendi , a. Ius, ut videtur, ne ullam quidem aut animalem, aut spirabilem facultatem et perinde ut si partes illae nec animam,
nec lPtrauim in ue haberent. uin et Iam ridemus , Uim membrum aliquod tensu εc vita caram areaeit in eo Dore, quoniam reliquis omnino partunus continuatur , motum quemdam e ternum ab spirini participare: qnamitam
spirinis illi nihil interius vitaleque Communicat . Quem profecto modum spuitiis Christi in corpore Ecclesiae tenet
197쪽
net ac servat . Quasdam enim partes ita animat , bc vivas facit , ut nihil illis deesse vitalium motionum videatur: in quasdam sic influit, ut non viatam eis quidem , sed interiorem quamdam spirationem quasi vitalem conserat: aliis autem exteram vim sitam facultatemque dimittat: Ut quamvis mortua prorsus Sc arida membra sint, quia
non sunt tamen a corpore excisa , aspiritu cum corpore moveantur. Qua
Rartium affectariam mirabilis continuatio ac series, licet tenuis illa quidem di modica sit, at tantum in Ecclesia va- Iet , ut propter locum, quem habent in Corpore , nonnullae Parres vel capita Ecclesiastici corporis apiellentur. Vainquit , vobis, qui opulenti estis in Sion, optimates, capita popularum : Mem bra videlicet aliquando, non ex vita, quam sua sponte & nam ra vendicant, sed ex situ , quem sortita in corpore sunt, Per metaphoram transferri sistent. Ita qui Iocum primum in Ecclesiae subernatione tenet , caput Ecclesiae ille dicitar : tametsi proprie ac vere membrum corporis Ecclesiae non est . Sed de his, quae ad Ecclesiae unitatem spectabant, quantum huic loco fatis rat, oixisse videmur . Nunc de univertitate Ecclesiae dicamus: nam id in tertio decimo argumento qua itur. εeλον Graece, si verbum verbo reddas , secundum totum interpretabere :zλει enim totum est . Unde catholica, ut Ausustimis ait , nomen accepit :quod in toto orbe iuxta prophetarum praedictiones diffisa est. Quia vero in toto orbe universae etiam gentes interuliguntur: inde adeo venit , ut Ecclesia catholica, id est, universalis nominetur : quoniam in omni gente, P Pulo , natione . sexu , conditione, longe lateque Patet . Cuius utriusique rei extat insigne illud oraculum , Postula a me, de dabo sentes haereditatem tuam, 8e posses ionem tuam terminos terrae . Atque hoc discrimine non solum a Sy agoga , sed ab haereticorum etiam Conventiculis congregationibusque distin guttur . Sunt etiam qui dicant , Ecclenam propter Communem fidem , universalemque doctrinam, catholicam appellatam . Fides autem Ecclesiae atque doctrina multifariam communis & universalis cst. Primum ratione hominum, juxta illud , Praedac 2te Evangelium mmni creaturae. Detinde ratione ioci , quemadmodum scriptum est , Praedic
verunt ubique , dc, in Omnem terram exivit sotais eorum . Praterea ratione
hoc, tum illud, sed Issem dixere sen
per . Fidelis, inquit. Deus quia semmo noster qui suit apud vos, non est
in illo, Est de Non; sed est in . illo,
Est . Item : Narraverunt mihi iniqui sabulationes, sed non ut lex tua . Omnia mandata tua veritas. Et poster ius, In aeternum Domine permanet verbum tinim, in generatione Ae generationem veritas tua . Qiod igitur ab omnibus in omni be loco de tempore certo atque constanter creditur 'e docetur, id vere dogma catholicum nuncupatur. Et
quae huiusmodi dogmata ac discipli
nam habet , ea vere Ecclesia catholica . Nam haereticorum Concio nes , Privatas habent, Peregrinas , inconstantes , clandestinasqtie d Etrinas . Bene ergo be Prudenter Vi cen. Lirinen. de Propha. nova. In ipsa, inquit , catholica Ecclesia , ad
quam non una natio, non unus angulus, sed maris multiindo convertitur, id teneamus, quod ubique, quod semper, qnod ab omnibus creditum est. Hoc est enim vere proprieque catholicum, quod ipsa vis nominis ratioque declarat, que omnia haec vere ii niversaliter comprehendit. Quae cum ita sint, ille est verus germanusque catholicus, qui, quicquid universaliter antiquitus Ecclesiam Catholicam tenui me cognoverit,
id solum sibi tenendum credendumque decernit . Quidquid vero ab aliquo deinceps uno Praeter omnes,vel Co tra omnes novum di inauditum subi duci senserit, id non ad relinionem . sed ad tentationem potius intelli3at Pertinere . Hactenus Lirinen. Scio Causas proferri alias solere , cur Ecclesia
cathoIica fit : sed hae mihi visae sunt cognominis huius asserendi gravissimae. Uuibus positis illud arsumentum facile
dilai uir . Primum enim Ecclesia non ira modo contracta est de adducta in angustum , ut in orbe diffiisa non sit.
Quin nostra memoria novus orbis a paruit multo maximus atque latissimus,
in quem discipulorum Christi sonus
exivit, ne qliilpiam dicat, Hil Panos, Gallos, Italos, Germanos, caeterasque nationes, in quibus Christi nomen aut vivit, aut non omnino deletum est, minorem partem orbis Occupare. Dei de satis est, Ecclesiam semel in totum mundum esse sulam, ut etiamnlim V re catholica dicatur . Nempe eadem Ecclesia est , eradenaque fidem tenet , quam apostoli in universa terra vulgat Iint . Sane vero hdei praesentis universitas ad eam universitatesu refcIςnda est , quae temtrare
198쪽
anteacto In Ecclesia fuit 1 8e haec ad
illam tandem , quam Apostoli in t tum orbem ediderunt, quemadmodum in secund0 Iibro demonstratum est . Ex quo essi inu , ut quamvis Christiana fides in unius sorte Provinciae angustias redigeretur , nihilominus catholica esset, he provincia item, quae eam fidem haberet, Ecclesia esset etiam catholica . Nam 8e Ecclasiae singulae sub universali comprehensae, catholicae incitantur, quoniam eam fidem habent,
quam universialis tenet, tenuitque semper Ecclesia. Sed haec , ηc ea quoque quae restant, perspicua sent omnia . Breviter itaque expedienda sunt. Obiicitur ergo in quarto decimo argumento , frustra omnium fidelium sensum expecti ri. Cui ego argumento haec brevillime retulerim . Duo sunt rerum genera ut alias dichim est , quae ab Ecclesa credi ntur . Unum Quod ad omnes aeque pertinet: ut Deum esse hominem , animum nostrum esse immortalem. Et in hoc genere non est valde dissicile, omnium fidem tensumque cognoscere . Non dico autem , ut
seorsum rogentur singuli, quod & permolestum esset, Ae oppido quam ridiculum , sed sint; utoriim h dem in huiusmodi statim lese prodere : satilque mediocri aὸhibita diligentia cognitam nobis & perspectam esse Posse , Praesertim si res in contentionem veniat ,& vulgus suo more calescat. Alterum est Seniis earu reru, quas cognoicere non
rudium 8e imperitorum In ecclesia , sed maiorum & sapientium interest . Ut epistolam ad Heliraeos esse canonicam . ac reliqua hin ilia quam plurima. Quo in genere si vulgarem plebis se
tentiam roges , perinde erit , ut si ac xco sensum colorum postularis. Caute igitur atque Prudenter, cum hujusmodi fortasse res in sermonem popularem incidunt , qui in vulgo paulo modestiores sunt , nihil omnino assi a te asseveranterque Dronunciant : sed id se credere ac sentire in hisce rebus pro fitentur , q od ecclesia credit, ac sentit. Quo prosecto nomine sapientes ecclesiae triatorcique designant . Porro sive in hoc,
sive in illo genere quaestio versenir , populus m. si de tribunali sententiam dicere nec debet , nec vero Potest . Joniam, ut hic pro certo 3e. probato stimimus, ligandi , solvendi, iudicandique potestas in singulis fidelibus
non est: led in ecclesiae praesectis, a que pastoribus . De qua re alio loco
disseremus . Nunc illud dicimus , incommulia omnium controversa certum
argumentum ex communi fidelium sensu depromi : quamvis non oportet sifillatim omnium sensium perscrutari .n fide autem earum rerum, quaeri priae sunt doctorum atque sapientiam , solam horum lententiam expetendam rvulgi ne expectandam quidem . Nam illi certam fidem faciunt catholici dogmatis : hi faciunt nullam . At vero in utrarumque rerum decretis ac legibus, nec Vulgus , nec sapientes
mnes habent locum : sed ii tantum . qui snt ecclesiae pastores, quemadmodum libris sequentibus explicaturi sumus . Ea vero argumenta , quibus P storum veritas atque auctoritas impi
gnata est , in lisrum huic proximum differantur, ubi haec, multaque id genus alia longe opportunius resutabi
Caeterum, quod dilo symbola ecclesiae internoscendae Calvinus ponit, nem pe ordinem in verbo,& sacramentis a Christo commendatum 1 ad quas Omnino notas ceu ad irdium lapidem mnis congregatio exigenda sit, quae e clesiae nomen obtendat : bene profecto
haberet, nisi hunc lydium lapidem in
manu habere ipse vellet , caeteris negaret Lmnilius . Nos asserimus, Luth ranos nec synceram Euangelii doctrinam, nec legitimam sacramentorum administrationcm retinere. Illi contra , nobis utramque notam inurunt. Ecquis erit iudex λ Negant apud nos ecclesiam esse: apud se, i. t nos dicimus , existere mentiuntur . Ecqui sunt ii tamdem, quibus lapis iste sydius est ceriatus, solidus , germanus ad veram e clesiam explorandam λ Arrius, Nest rius, Macharius. Donatus , Pelagius, caeteraque omnes naereticii tum etiam cum Ecclesiae bellum facient , eadem omnino intolentia se habere praeserent
duas illo Ecclesiae quasi tesseras. ina- propter in quacunque de fide cuinnaeia reticis controversa Ecclesiae notio periclitabitur . Excipient enim Protinus, nos aut in fidei errore versari , aut Christi sacramenta non perinde gerere, ut a Christo nobis institutum atque praescriptum est. Notior est ecclesia , mihi crede . , notior est, quam ut quibuslibet motis quaestionibus e ius non solum auctoritas, sed res omnino de nomen in Mubjum
revocentur . Verum hoc loco Calvinus
sic insiuisus extitit, ut nihil aliud eius, nisi ipla insulsitas rideatur . Ecclesiam
enim apud nos et se , modo ait, modo negat. Nunc ecclesam dicit nunquam suille intermortuam, nunc contua verbus ru-
199쪽
puram praedIcat Ionem asserit aliquot limum est ostendere.Sed quid, eoo. Jam seculis evanuisse . Tum aisrmat stultus, qui siladere velim , Luth alios: siib Romano Pontifice, quem Antichri- haereticorum more cum ecclesia Christinum vocat , non esse ecclesiae nomen bellare Quasi vero dissicile esset, causis: abolitum , sed si b eius quoque tyran- evidenti us ac necessariis addicere ,
ni de ecclesias manere: tum astruit, lirae' hos neque in Apostolica, neque in C . sentes omnes catholicorum coetus id . tholica , neque in sancta , nec in una.
Iolatria impiaque doctrina contamina-. Ecclesia esse . Nihil sane. facilius esia. tos esse, claviumque proinde non ha- set, nihil explicatius, nihil promptius here potestatem . Qiod si ita est , Chri- s litus esset aut loci aut temporis . . ni ecclesiae qui sunt' Nempe, si Chri- Nimirum quibus omnino rebus cum ..sti ecclesiae sunt , ecclesiae catholicae Donatistis Augusti mis egit , ut eorum jmembra erunt . Porro si membra sunt, animos ad veram notionem ecclesiae verae catholicaeque ecclesiae , nequeunt i n iiis, saructae , Catholicae , atque A Post vel idololatriae probare scelus , vel e licae revocaret, iisdem nos Lutheranos rores Euangelio contrarios docere: Item vincere nullo negotio & labore polis-
nisi stultum mihi quoque ipsi videre- nuis. Atque s res ipsae, quae tamen in
tur , exigerem ex illo, cogeremque ut manu nostra sunt, in hac nos pugna res Ponderet; num viros aliquot prolus desererent: at coinomina Catholici ac in catholicorum concione esse arbitre- therani apertissime planissimeque detur . Si nullos , quoniam, ut ait , monstrant, veram germanamque Ecclemnes ad uni: m sunt idolositrae , Se in sae notam S characterem habere nos , impietate esse pius nemo potest , ea- illos non haberet quamVis ecclesiae no- .dem Profecto causa ante Lutherlim men fingant, imittent, obtebant. Sic- vir bonus in cathesicis nemo esset , ubi, ait Hieronymus , audieris eos , quippe cum eiusdem criminis rei eia qui dicuntur Christi, a quoquam alio.
sent omnes, in eodemque errore versa- nuncupari , lit Puta Marcionitas , Varentur. Ecclesa ergo Christi catholica lentinianos, Pelagianos, &c. scito non iam ante Lutheriim nulla in orbe erat. ecclesiam christi, sed Antichristi es- Erubinam sunt illae de aeterno Christi re- se synagogam . QDo eodem discrimine gno promismones, quas, quoniam apertae, Augustinus, atque Epiphanius haereticos cisώρ. 'clarae, perspicuae sunt, nulla iste inter- a Catholicis distinguendos esse docum Haere. m. pretatione potuit eludere Sin autem riint. Cum itaque Lutherani cognomen uvere pii inter nos sunt aliqui, non est ex Luthero traxerint , planum &certe apud nos ecclesia impia , sed pia . expeditum est, eos a communi fide , A qua cum se contentionis studio Lu- atque ecclesia catholica , in privatam . therani separaverint , exploratissimum Ze singularem haeresim abiisse . Nobis est, a vera eos Christi ecclesia desciti alitem super terram nullus fidei m vita. gister est . unus celastis est Christus eQuid λ Anne ambiguum est, Ambro- a quo Christianorum cognomen est , sum , Hieronymum , Augustinum , quod habemus ex illo haereditarium . Basilium, Chrvsostomum , caeterosque In Christi igitur e Iesia sumus . Decrii mos ac praestantissimos viros, quos qua haec ut brevissime dici lUtuerunt, catholici Ac veneramur 8e agnoscimus, ita a me dicta fiunt. Nunc ad reliquos vera ecclesiae Christi membra su iise locos ex ordine instituto progrediar et At illi stant a nobis universi , Luths meque ad meum munus Peniumque I ranis universi repugnant . Quod laci, vocabo.
200쪽
Argumenta cominet , quibus bri retici muntur, ad bustus loci auctoritatem labefactandam a
Ost ecclesiet auctoritatem a auctoritas Conciliorum sequiitir, quam haeretici plurimis argnmεtis oppugnant. Illud primum est , quod ecclesia columna est re firmamentum veritatis . At in tynodum soli cardinales tu episcopi eniunt, qui e nu
mero pauciores sunt , nec auctoritatis rondere, hoc est, nec Virtute . nec farietatis praviores: non ergo isnodus t
gula credendi ecclesiae est: sed contra , ecclesia synodo. Deinde Pon ifices Fe Pharilaei eo Iegerunt concilium , cuius ferirentia impia fuit, ut Ioannis Ir. capitulo imgitur : non ergo semper smodi saee dotalis iudicium probandum est . Sicut
enim principes sacerdorum, Se omne concilitim quaerebam falsiim testimo nium contra Jesum, Mati. 26. Ac omnes vrinci 'es sacerdotum , ne seniores '.
tuli adversus Iesum confilium inierunti Mart. Σ . ita Ne iscopi ae pontifice, nostri contrariam Jelia Christo sente tiam ferre possimi. Praeterea , s veritatem episcopi te nent , he salii non quine , id ex diruvino aliquo pacto proficis retur . At pactum hoc nusquam apparet . Atquent appareat , haud aliter interpreta dum est, quam illud, quod eum Levi olim tu pol teris em in inris iniit . Pachim, inquit, meum cum Levi. Lex
veritatis suit in ore e us , re iniquita, non est inventa in Iabiis e usi in paee
Ae aequitate ambulavit mecum . de mulistos avertit ab iniquitate . Labia enim sacerdotis. custodient scientiana, .& legem requirent ex ore eius , quia angelns Domini exercituum est. Vos autem recessistis de via , & scandalizastis plurimos in lepe i irritum fecistis pactum Levi , dicit Dominus exercituum . Item: obsecro , Domine, custodiens pactum custodientibiis mandata tua . In quorum verba Hieron mus, Non ergo, ait, quod pollicetnr Dominus, statim laturum est, sed in eos sua promissa complet . qui cust diunt mandata illius . . Unde constat a pactum retinendae veritatis quondam cum sacerdotali tribu initum, per Posteroriim culpas irritari. Quo fit . iit ad eundem quoque modum , si Apostolis, Ae succedentibiis omnino Pometificibus veritas a Christo promisn est, eamdem tamdin sint servati iri, mi a diu id non sitis precatis egerint, ut V ritate destinii mereantur. Alimiti . lli Hieronymus in hunc Malachiae locum ait, ad sacerdotum quidem pertinet disciplinam , interrogatos ret pondere delege, sed si ignorantiam in ceteris diligentem , in scripturis sanctis obte derint negligentem , frustra iactant dia
gnitatem , cuius opera non exhibent .
Atque idem etiam Hieronvinus scribit, falso.saceldotes illa iactare: Non Per. Hierem. t . ibit lex a sacerdote, nec consilium a sapiente , nec sermo , ProPheta , cumscripuira dicat, In perversam animam non intrabit lapientia. Et per Edeclitelem Dominus ei Quaerent , ait , visi nem de Propfieta , de lex peribit a sacerdote , se consilium a senioribus . In quae verba idem ipae Hieronum us zHaec autem, inmiti, non sollam eo tem-Pore, quando Babylonius contra Hierusalem veniebat exercinis , a Proph