장음표시 사용
291쪽
tem Pastores & doctores, ad consummationern senetotum in opus ministerii, in aedificationem corporis Christi. d
dei in variun perfectinn: ut iam non simus parvuli fluctitantes , ω circumseramur omni vento doctrinae . Quamdiuisitur Chrisiti corpus, hoc est , eccksa fuerit , ad divinam procvrationem pertinebit, ut ii, qui in ecclesia sacrae doctrinae doctores habentur, tanquam a Deo dati veritatem in fide teneant, ne
populi is paruvlarnm more circnmferatur.
Nec vero si hoe Apostoli testimonium aeque pro antiquis & iunioribus facerex io. dicimus, iuniores Theologos priscis illis mox aequamus: scimus enam, quan tum antiquitati deserendiam est, quantum etiam sanctitati: sed firmum ei se hunc etiam locum , tum ex multis aliis, tim ex hoc Apostoli testimonio, Pro nostra quidem virili contendimus . Recte ne, an secus, aliorum esto iudicium . Nos enim in argumento nom,
ubi nil Ilum , quem imitaremur, habeba mus, qu:e nobis probabilissima visa sint, ea sectoribus exposuimus. Si quis vero sic nostra reiiciat, ut adducat meliora , volentes ac libentes amplectemn r. Nihil antem necesse est, de me ipso dicere mihi. Quanquam non est verendum , ne vera ela a terra de me praedicans, nimis videar aut insolans , aut I qnax . Sed utcunque hunc scholae locum ego tractavi , gratissimum , ut puto, Theologis feci. unoniam cum ex Plicatissime de ea re disseruerim, discent hodie a me . quibus facillime rationibus scholasticae Theologiae asserere Ze gravitatem possint. Ac auctoritatem. Atque haec hactenus . Nnn obiecitiones a Prancipio contra positas repellamus.
Res Met Argumentis Capitis ierati; docetque, quia de Umrvs Theologorum Faciatis statiundum . .
Respon. A C primo quidem argumento re-ad r. fellendo non est opus quicquam Pi aeter ea , quae sunt dicta , adjicere :Ostendimus enim , ut opinor, sch lasticae Theologiae asserendae non de .. esse ecclesiae scripturaeque sanctae t simonium . inae restimonia nos habuimus , ea iam protulimus: ab a I iis forte post re plura re graviora Proseremur. Secundum etiam argumentum nihil Resior. minus confutatum est. Diximus enim ad 2. id , quod eis nepe dimini est , diconiadum est tamen saeptiis , factiones in schola , quasi iuratas , studium contradicendi. &'si quae sunt similia mala, non scholae , sed hominum vitio contigisse. Alioqui decrma milita sunt inter scholasticos certa & firma , emite magis, quo nulla unquam factio ea
At tertium argumentum dissicillia Responomum est , egetque disquisitione non 3.
Quare si sensiorem orationem huius argumenti dii seu Itas exigit , non debet Lectori molestum esse: nam Aeorationis longitudo magnitudine titillia talis pensabitur. Principio antem The logos omnes admonitos esse velim , ut sepositis non affectilκas modo. ea Opiniolum etiam praeiudiciis , de causis fidei prudenter graviterque decernant. Non enim si quidquam in scho-Ia bonis etiam temporibus inreteravit, mox fidei dogma Oxistimandum est . Sunt autem nonnulli qui pereas persuasiones, quibus a principio sunt imbuti, de rebus gravis imis scintentiam ferunt, temeritate quadam fine iudicio , repentino quasi vento incitati, uae longe alia esset, si iudicio cons erate constanterque lata fuisset. Hi autem in eo Primum errant, quod scholae opin Iones a certis constantibusque decretis non separant. Deinde errant
in eo, quod duo rerum genera Confundunt, unum earum, quae ad reluxionem attinent , carum alterum , quae hanc ne attingunt quidem . AC stan- etorum veterum coniecto, ut libro su- Τperiore definitum est, non in omnibus legis quaestionibus sequenda nobis Q tenenda est, sed solum in sidet regula: nec quaevis illorum etiam in re gravi communis opinio. fideles astringit, scd firmum constansqiae iudicium: ecquid de recentioribus schola Theologis dicere oportet , quos veteres illi longe re vitae merito tu scripturarum usii te auctoritatis pondete is perarunt Verum his de rebus non necesse habeo dicere ea. quae me viri multi pii cupiunt Comuli morare , tametsCausa Postulat , tamen quia restulat, non flagitat, praeteribo. Quoniam vero utriusquo erroris ex pla, cum alias tape posui, tum in duodecimo libra varia etiam adiunetii rus sum:
uno nunc exemplo contentus ero,
quod satis erit tamen , ut ii, qui in icensuris Theologicis praecipites esse
292쪽
solent. sitae temerItatis admoneantur Magister ergo sententiarum dixit, baptismi sacramentum suisse ante ChrD, sti mortem, &a Christo ipso institutum, Ni ab Apostolis ministratum . Huic D. Thomas, caeterique scholae The logi assensi serie . Nimirum Davum Augustinum Magister locutus est, cu- hi in ius opinioneS schola libenter amplecti ad selinitian. tur. At enim si quispiam forte contra fuerit opinatus, baptisima noxae legis verum he proprium, idemque primum secramentum non prius a Christo editum , quam in cruce Passus sit, non statim vexare eum gravi Τheologiae censura debemus i sed primum illud expendere , num Theologi hoc loco , quasi re certa & consecta, quicquam plane suo judicio definiant, an potiuste nondum satis ad I uidum explorata probabiliter opinentur. Deinde id etiam vestigare, pertineat ne ad catl Iicam fidem., christum sacranae tum hoc ante passioncm suam edidisse, an non. Ac Magister sententiarum
quidem nihil certo statuit, sed prob biliorem opinionem Elegit . Gium dius , inquit , dicitur , &c. Augustinus quoque , Baptizabat Christus , inquit, non Per se ipsum , sed per diascipulos suos. Quos intelligitnus iam
sitisse baptizatos. sive baptismo Ioannis,sci. t nonnii lii arbitrantur, sive quod ma-
lis credibile est , baptismo Christi.
n Augustinus non certo pronunciat,
Apostolos prius esse baptismo Christi
baptizatos, quam illud baptisma admi- . nistrarc nt, cuius Ioannis tertio N quarari iis , d capite mentio fit. Quin tibique d Vince . Vi. cet, nos ignorare, quando Apostoli, 3 suerint baptiχati. Nulla autem Dacto
fit verisimile , si Apostoli veri saeramenti bapti imatis iam inde administrierant, eos non Prius idem Lacramei tuin accepit se. Quo fit, ut utrumqtie uixta in Opini,ne, non infirmo co
statuique decreto situm sit. Praeterea , & in forma baptismatis 1Iliu Scholastici dissident. Nam Magi-stot & Adrianus ex istimant, Apostolas tum etiam in nomine Trinitatis baia Plirasse, id quod ego mihi persuadere non possum . AIii vero tradunt, s Os bapti rasse in nomine Jelii Christi, id quod verosimilius est . Sed haec in baptismi forma. tanta dissensio a certitudine dogmatis aliena est. Non itaque certum quippiam Theologi de hac restatuere voluerunt . Nec D. Thomae verba, si quis attente legata aliud praese serunt. Vid tur. inquk, quod baptismus ante Christi pastionem fuit imst itutus, M. Quo scilicet verru, DThom. uti fere solet, cum re non 'eli plana &definita. Itaque existimo , Divum ae m. cum dixerit, Videri, hoe i plum sensisse, quod dixerit, videri modo, non etiam oportere. Quid autem definisset vir alioqui ietvdens,& gravis in ea re , qnam rem ad fidem nihil attinere ime ligeret λ Non enim aut e litteris secris . aut ex Apostolorum institutis colligi certo pol
est, baptisma, quod Aposto Iis statim a
conversione sua in usi erat, peccatIremittere, gratiam conferre . Nam quod
Augustiniis refert, Qui lotus est, 1. . non indiget , nisi di taedes lavet, sed est mundus totus ; id non oportet de baptismi munditie intelligi, sed de ea, de qua Postea, Jam vos mundi estis propter sermonem, quem loci tus sum vobis . Quod vero a quibusdam reaertur, Ego ne ciebam eum , Sed qui mi fit me bapti rare in aqua, ille mihi dixit. Super quem videris spiri tum descendentem , fit manentem superet .m , hic est, qui baptigat Spiritu saneto, id nihil etiam cogere ultro quoque ipsi latentur, qui eo testiinomo abutim tur. At constat Apostolos Muptizase , Joannis 3. & q. cap. , &non baptii mo Joannis, ut notum est: ergo baptisimo Christi . . Sic enim Magister argumentatur. Sed hoc argumentum infirmius & incertius est . quam ut quid firmum CertumQue conia ficiat. Baptismus enim Ioannis dupliciter vocari potest , aut Ioannis instituto fit auctoritate exhibitus . aut baptismus aquae , quale baptisima Ioannis erat, qui videlicet nihil aliud esset , quam meditatio quaed m ω ietat- paratio ad novae letis sacramentum.
Baptismus item Christi aut sic vocari potest, quia Christo rubente & audi re ministratus est, aut quia institiit a Christo ad abluenda peccata. Ἀ- Cetur ergo, nec absurde id quidem . illud apostolorum baptisma, Cuius Dan. & q. capite mentio fit. non filisse Ioannis Baptistae in priore sensu , sed in posteriore tantum . Fuisse autem baptis,mum Christi , quoniam illius Praecept & auctoritate apostoli bap ietabant. Umde si quis colligat, iam tum illum fuit
se verum novae legisl sacramentum , pari ratione argumentabitur , Uncti nem, qua Apostoli ante pallionem usi sunt, iam inde a principio fuisse v xum & i=roprium extremae unctionis sacramentum. Quia tametsi nonnulli Theologi asseruerint, non tamen ex pedi tum est. Apud veros sane gravesque
293쪽
Theologos, Unctionem extremam sacramentum esse, fidei dogma est: an ante Christi passionem, an post fuerit institutum, nihil . ad rem existimant pertinere. Quod idem 5e de . sacramentis Confirmationis & Poenitentiae sentitim. Nec video, cur de baptismo nos aliter sentiamus, putemusve fidei quaestionem esse, num ante Pasitionem Christi hoc sacramentum fuerit institutum. Institit m enim esse, dictu quidem est proclive . Itaque sereTheologi loquuntur: sed quis est tandem, qlii hoc esse verum idoneis ars mentis citander iit Quid λ quod The phylaetiis in ca P. Dan. tertium, &Chrysostomus homilia in Ioannem 28. dii erre nexant, illud baptisma , de quo
agimus, sacramentum esse, quod pec- Cata remitteret, gratiamque conferret
Quid quod Hieronymus vi dialogo a vernis Luciferianos , Cum duplex b ptisina distinxisset, perfectum & persectum , non obscure docet . nifi in cruce & resurrectione, nullum baptisma persectum esse ρ quamobrem Joannis
baptisima fuisse imperfectum . Quid λquod Leo in epistola ad episcopos Siciliae inscripta , eorum omnino videtur sententiae subscribere, qui contenderent Baptismi sacramentum, non quando Christus a Joanne baptizatus est, sed Post resurrectionem editum EM constutulum Quae non eo dixi , candide Lector, quo scholae communes opini nes improbarem . Nos enim ea The Iogia plus utimur, in qua dicuntur ea, quae non multum discrepant ab opunione communi. Quid ergo est Primum opinionem a dogmate secerni &internota volumus: deinde Theol gos admoneri , . ne affectu animi, qui plerumque brevis est & ad tempus, sed maturo' isti dicio de rebus hisce pronuncient, in quibus praesertim non
ita facile expediri potest , ad fidem
Pertineant, nec ne . Nam si in exemplo , quod modo posuimus, eras rati nes scripturaeque testimonia liberet ata iunxere . quibus a contraria parte adversiis communem scholae opinationem
pugnari potest, quaestio sorte in utramque partem adeo ambigua redderetur, ut dissicile esset iudicare, utra cum fide magis te religione consentiat. Sed, ut dixi i non di puto nunc , scholae Communis opinio verane an falsa sit: quanquam ab instinito nostro non adeo sertassis alienum: sed id ago, scholasticas opiniones oportere a decretis sejungere, fideique quaestiones ab his,
tur, fle fine pietatis 'amira possunt in utranque partem dii putari . Decreta arcte tenere debemus, accurateque de- sendere : opiniones non item , sed si non cum Academicae, at cum Christianae modestiae temperamento . Pro fide etiam cum vitae discrimine pugna sit: pro his, quae fidei non sunt, sit pugna, si ita placet, sed incruenta
sit tamen . Haec priscripta servantem licet magnifice , graviter , animoseque
disserere , licet iudicare constanter , vere, doctisque de indoctis utiliter. Quorsum haec , inquies , non solum Ionse, sed longis etiam ambagibus repetita Nempe ut explicaremus, id quod cap. superiori in conclusionibus breviter s3nificatum est, nos non in scholae opinione , sed in Certa constantiaque de fide moribusque iudicia iurasse. Haec huius loci est defendere. illas alterius & loci hc temporis. His is itur expositis, facile, ut opinor, ter tium illud argumentum resolli potest.
Nego enim scholae certo constantique decreto finitum, Matrimonium sine ecclesiae ministro contractum, esse 'verere proprie sacramennim . Nego. eam rem ad fidem & reliseonem attinere. Nego omnes scholae Theologos id asseruisse . Haec tria cum docuero, argumentum Positum omni ex Parte refutatum erit. Ostendam ergo primum opinionem communem illam esse , non scholae dogma firmumque judicium. Qui hoc intelligi potest Quia de hac re The logi videlicet ita disserunt, iit nihil
finiae velle videantur . Lege Magia striim, D. Thom. Scotum, Bona. Ricar .Palud. Duran. caeterosque scholae Theologos, & nisi statim eorum re
dentes ac vacillantes animos deprehen deris , tum vero me aut stultuin, atlytemerarium iudicato. Nam & cuin quaerunt , an Matrimonium conserat
gratiam, id quod eo loco maxime finiendum erat , non definiunt tamen: sed in his reserunt, quae in hominum opinione sunt posita. In mare ria item Ae forma huius sacramenti statuenda, adeo stim inconstantes & varii, adeo incerti die ambigui, ut ineptus futurus sit , qui in tanta illorum rarietate ac
discrepantia rem aliquam certam , cO stantem, exploratam conetur e cere.
Quod s in se, a de materia sacramenti , quae res in sacramentoriim tractatione vel gravissima est, ambigue Theologi inconi .inrerque loquuntur a nec definii ni tannino quicqtiam : cur in
ea qtiaestione, quae de levior est, re
294쪽
in Iniis ad sacramenti huius constitntio- etiam id esset, eandem sententiam te nem necessaria , aliquid eos certi prae- querentur. Sequitur, ut ostendam ,
scripsisse fateamur Concilium certe quicquid Theologos opinari contige- Florentinum.de materia, larma, mi- rit, nihil tamen ad fidem spectare, nistro sacramenti Matrimonii prae- an eiusmodi Matrimonium ecclesiae sa-stitituit nihili id quod sine dubio face- cramentum sit . an non fit. Quod ut rei. cum hoc in caeteris Omnibus e mihi videor, uno hoc argumento fa-clesiae sacramentis sectilet, si de iis cile & evidenter expedio. Tres si intrebuς videret quippiam esse a Theolo- res, quibus emcitur aliquid ad fidem gis in schola definitiam . Praeterea , pertinere: aut enim in sacris libris ha- num Matrimonium sine ecclesiastico betur scriptiim, aut apostolicis insti-
administro novae legis facramentum et- tutis est traditum , alit ex utris libet set, nec Proprie & expresse In qliaestionem Theologi vocarunt, nec Via de ratione , ut solent, vestigarunt, nec arsumentis ullis Concluset lint .
i igitur vult . eos sine dii quisitione attenta , sine ἡiligenti tractam , sne. idoneis argumentationibus , certo de rebus Theologicis pronunciasse, hic videat, ne eadem opera illis be i iurius hi, & in rebηs ou ne graviusimis deroget fidem . Adde, quod an conciliorum scriptis , ac siimmorum Pontificum epist. decretalibus id o
servandum est, ut non quaevis simplex aut assirinatio aut negatio certum sit exploratumque judicium , sed sunt notae quaedam peculiares , quibus certas Conciliorum Pontificumque definitiones internoscimus t quemadmodum Cap. 3. Lb. s. latius explicatum est. His ergo notis , ac multo etiam magis scholae quoque decretis secernendis uti debemus . Alioqui si quaecunque scholasticorum simplex assertio dogma fidei
certum est , major est prolacio h Ium , quam Pontificum di concili rum auetoritas. Quod si probari nemini potest, illud certe probari omnibus necesse est, Theoloaos hoc loco de quaestione nihil omnino definisse . .
Etenim nec sententiam adversam haereticam erroneamve dixerunt, nec quod dixerunt, id firmiter catholicis a plectendum: breviter, nullam notam
interposivere earum, quae certa constantiaque iudicia indicare solent. Quae cum ita sint, id quod primum
conficiendum erat , coniectum est; iTheologos ea de re, quam modo versamus, nihil certo & constanter decrevisse , sed incerta inconstantiqlle opinione probabilem unius sensum caeteros esse insecutos. Ita casu quodam munis sorte consensio facta est: Cum Contra usu quoque venire potuerit, ut si primus alter iii mei, non omne fidelium Conjugium sacramentum esse ,
sed quod religiole sacrateque fuisset
constitutum , secundus , tertius , ac
deinceps reliqui , quoniam probabile
plane certa complaxione de consecutione colligitur. Nulla autem harum rerum emcere potest , Matrimonium sine ministro prophane contractiim , esse novae legis sacramentum . t Ibi ego, si Thomistae omnes cum Scotistis exustant, si cum antiquis iuniores volent contra me pugnare , tamen superior sim necesse est . Non enim , quemadmodum nonnulli putant, omnia sunt m Theologorum auctoritate. Est quaedam tamen ita perspicua veritas, ut eam infirmare nuIIa res possit. Experiantur hic quantum possunt vires suas, s qui krte contra voluerint dicere s& cum in hac eos causa sacrae literae , apostoloriim traditiones, Scholae sullogismi destituerant, tum vero, nisi ris des 3e tardi simi, mecum omnino in telligant, eam quaesionem minime ad fidem pertinere.
At argumentabitur quispiam , fidelium Matrimonium esse novae legis sa
cramentum, non autem esse maiorem ra
tionem de uno, quam de aliot: omne igiuir fidelium Matrimonium eme sacramentum . Appellatur vero hic Theologus , aut hoc etiam nomine dignus
putetur Dum quidem ita argumentabitur, non modo Theologus i sed Philosophus, aut etiam Dialecticus omnino habendus non erit. Anne ad hunc modum graves Theologi rati inantur Anne hisce argumentis addLcti de rebus Fidei pronunciant λ Equidem Baptasma facramentum esse Scio, sed
si formam sacram ministrumve non habeat , baptismus erit , sacramentum non erit. Unctionis quoque sacrame tum agnoico: sed sine sacra forma ,
sine ecclesiae ministro, unctio quidem
esse roterit, sacramentum vero esse non Poterit. Poenitentiae demtim sacramentum amplector, at sine larma sacra & miniustro poenitentiam reperio , sacramen tum reperire nec debeo, nec vero P .
sum . Sic igitur, tametsi Matrimonium
sacramentum est, non ideo tamen comiugium quodcunque venerari cogimur s
295쪽
sed id, qliod formam secram habeat, riam omnino sententiam probabili de a vero ecclesae ministro consecra- rem esse . Quod si licuit Scotti aetum sit. Alioqui, si quodlibet fidelium Caietam , ut vere licuit, matrimo-
coniugium Theologis necessario sacra- nia, quae vel non verborum , sed rementiun est, quis Scotum tuebitur , ruin notis, vel per procuratores conΑ- qui conjugia , quae uilis talitibus con- cerentur , ab ecclesiae Sacramenti exi- trahuntur, negat esse sacramenta . t mere, ecqua religio nos astringit, ut
Ac nisi me fallit animus, recte neetat. matrimonium, quod civiliter & pro Etenim non Magister & Divus Tho. phane Judaeorum, Saracenorum , Eth-
modo, verum etiam concilium Fl nicorum more, sine sacrisceremoniis, remit nim docet, Omnia sacramenta Ver- sineque ecclesae ministro contrahitur,
big constare, quae si desint, nullum sacramentum esse proprie fateamur φomnino consci sacramentum. Piod si Praesertim cum contraria sententi semel admittimus, formam sacramenti non modo probabilior . sed & ad ca- esse posse aliquando nimis verborum tholicam fidem tuendam facilior, &loco iiibstitutos, nullo pacto Uugere ad Lutheranorum tela depellenda s Poterimus quin & mutus sacerdos a lidior st. ieccatis ablosvere Ae mutus episcosus . Age vero , quando me in hunc l sacris initiare possit. Atque MatrimO- cum deduxit oratio , quibus ego arguntum non aliis quandoctue nutibus con- mentis persuasus lim , eisdem Lectori
trahitur, quam Carnali ..copula. Cum persuadere conemur , Matrimonium
enim post sponsalia sponsus fir spoi si euismodi uacramentum proprie non esse, aflectu marit li coeunt, latentur omnes quod scilicet S senum lamctificati & iurisperiti & Theologi verum ma- nis sit, & eiusdem sanctificationis in trimonium confici. At carnis com- sumentibus digne causa it. Ovem Ia-
mixtionem noxae legis proprie sacra- borem spero me non frustra lusce nientum dicere abliirdum est . Spiri- rum , cum videam mecum Ec rationestus quippe sanctus, de fac ramenti gra- λ testimonia, & sacramentoriim d
tia per coitum non datur . 32. quaest. mum naturam totam mirifice consen-Σ. cap. Connubia . Non igitur eccle- tire. Illud vero mihi persuas primum , sa doceti quodlibet fidelium .matri- quoniam sacramenta proPrie dicta , monium sacramenti ina esse. Nisi q' is lacrae sunt religionis caeremoniae. Sa- adeo desipit , ut Caietanum damnet, crortim enim usus ad religionem , qua sui & probabilissime, & me quidem Deum colimus , Pertinet. Quocirca iudice erillime , Matrimonium, quod Sacramentum opus est religionis. In
Inter absentes per literas procuratoreia Sacramentis quoque Profitemur . nosque contrahitur, Sacramentum esse im salutem a Deo salutari quaerere : haec siciatus est . Nam qui in hoc Caieta- vero professio , quae Fidei interioris
num erraste cl inant, hi non intelli in externa testatio est, ad eam virtutem Riint nec quae loquuntur, nec de qui- attinet, qua Deo cultum exhibemus.
bus assirmant. Quod si nullo idoneo Atque peccata, quae in sacramen Ium de necessario argumento, sed stultis abutii sunt , virtuti religionis adver- virbulentisque clinioribus alienas refel- santur. Et Aligustinus non quod libetiere sententias pergiliat , atque adeo fgnum rei sacrae definit esse sacra- damnare quae probabiliter & vere di- mentum , sed quod sit sacriam signum .cta sunt, tum nos in suiete & flen- Quibus rebus effcitur , ut sacrame lio taciti illorum stultitiam amentiam- ta divini cultus ac rei gionis sacra que ridebimus. Concedant illi, unum quaedam opera sint. Cum igitur Maia Pro diero sacramentum lilmere, cum trimonium solis verbis viri bc foeminae Pro altero contrahit. Concedant, ia- civiliter prophaneque contractum, li-cramenta Christi absentibus admini- cet rei sacrae signaculum si, non sistrari, et idemque 3e gratiam conser- tamen opus religionis sacrum , certere & peccata remittere . Nos enim non est proprie lacramentum. Ali quoniam haec absurda sunt, concede- qui s rebus satis est significationem
re Potius volumus, elusinodi contra- assigere, ut sacramenta dicantur ., seretiis, qui inter absentes transiguntur , eens aenis, atque manna Proprie sint matrimonia quidem verissima esse , sacramenta , atque adeo in universum
vera facramenta nullo modo. Quibus omnia, quae gratia significandi res faex rebus breviter disputatis intulliSi cras instituta sunt. Id quoniam absur-Potest, non solii in non esse dogma fi- dum est , con cntiamus verum illud dei, omne fidelium matrimonium sa- esse quod posuimus, connubia sine sa- cIamenaim esse , sed etiam c0ntra- cro ministro, sineque aliqua religi
296쪽
nis saera Caeremonia Inita, non esse forma nominem efficit, Realbedo sicli Christianae religionis sacramenta. album , ita prorsus necesse est a sorma Deinde , concilium Florentinum , sacra quodcunque secramenti im existere. enumeratis septem novae Iegis sacra- Atqui in matrimonio , quod civili more
mentis, Haec omnia sacramenta, in- prophaneque contrahitur , nulla verba quit, tribus perficiuntur, videlicet re- sacra sunt : nulla igitur est ibi sacra-bus tanquam materia, verbis tanqtiam menti ne facies quidem . Nec vero forma, M persona ministri conserentis dici potest , verba, on ibus utuntur Con- sacramentum. Quornm s aliquod de- trahontes, nempe , Ego te accipio insit, non perficitur lacramentum. At meam, dec. esse hniux sacramenti sor- in matrimonio, quod modo versamus, mam . Primo, quia verba eius, qui su- nullus est sacramenti minister: nul- scipit lacramentum , materia sacramentilum ergo conficitur sacramentum . Nec esse possent, forma esse non mssunt is
vero audiendi sunt illi, qui putabunt, Forma siquidem ab agente ex ist it in virum ac foeminam esse sibi vicissim la- passum, mediantibus cui sis administris.
cramenti m in ist ros . Quos ego manu Sacramentorum ergo se imae a Deo per estis argumentis evincerem , nisi ad sacrorum ministros in eos prodeunt . alia graxiora fest inaret oratio. qui sacramenta recipiunt . Id quod Praeterea , fideles non se ex i stimant inductione manifes illima liquet in esse sacrilegos. si non simi in gratia, mnibus sacramentis , quae sine contro- quo tempore sic prophane contrahunt: versia factamenta sunt . Tum quia in in animis er3o fidelium inscriptum omnibus sacramentis, licet materia stost , erui in I contractum non elle . res aliqua naturalis , & quae ante in ecclesiae lacramentum . Nam si sacra- humanos tisius conferri soleat , formamentum estet, sacrilegium haud du- tamen supernaturalis se oportet, cuius hie committerer is, qui in peccato scilicet 3c vis se significatiis non a na- mortali coniugem duceret. Atque si tura , sed a causa quadam superiore sex communicatus matrimonium huius- rianir. Cum enim sacramentum quid- modi contraheret, sacrilegus quoque dam sit pernaturale sit, sorma , Qua con-bis esset, iitpote qui sacramentis ec- stiui itur , ter fidem accipienda est , etesiae se indigne ingereret , quibus non item per naturam. At illa verba Privatus I erecclesiam est. Quae omnia Ego te accipio in meam , undique na- quam abhorreant a Fidelium communi niralia sunt , atque omnibns usitirpata leniit, facile , etiamsi eno non admο- gentibus , quae etiam sine fide contraneam , intelligitur . Ad haec, Augusti hunt. Adde , quod forma sacramentirdia ri. ru:s in epist. ad Bonifacii.m tradit,. r- fgnificat eum spiriti talem eflectit m , tere res ipsas corporeas, quibus sacra' cnins causa sacramentum esse ἡicitiir. menta constant, imaginci a & smili' Nam sacramenta, ut in schoIae prover- nidinem gerere e tis stinctificarronis, bio est, essiciunt quod fi urant. Signi- citius signa Ac caulae esse dicuntur. Ut ficatio autem sacramenti in forma vel bapti simus latione exteritis administra' maxime elucet. Illa vero verba, Mota, spiriti talis ablutionis , quam emcit, te accipio in meam, nullius effecti spi- imaginem & figuram habet. Eliciam' ritalis fgna sunt. Verba insuper, quaestia resectione ponis cibique visibiliss sunt sacramentornm formae, divina in- invisibilem resectionem adiimbrae. EO stitutione praescripta Se determinatademque omnino modo in caeteris ia' sunt, neque possunt hominum arbitrio cramentis, externa quadam actione V immutari, quemadmodum D. Thomas repraesentatione sanctificatio interior in tertia parte demonstrat. At verba , delinentur, & qita si ob oculos Ponitur. quibus matrimonium contrahendum sit, M1trimonium autem hn ismodi civi- nn illa sunt omnino definita : sed innu-le Q prophanum, nec sanctificationis meris verborum firmis, non synon is,
imaginem gerit, nec ad sanctificandium sed variis & dissimilibus ejnimodi con- sub quadam exteriore lanctitatis lineciz tractus fieri potest . Non ergo verba in exhibetur: Non est itaque prorrie ia- la, quibus utuntur sponsius de sponsa ad
cramentum . . . contrahendum, forma sacramenti Chri-Praeterea, concilium Florentinum , stiani sunt . I inter a , quando verba docet , idque Theologorum omnium atri ia sunt forma facramenti, si nutus decretum est , omnia factamenta Ve - vel lcriptura, vel aliud unumquodlibet bis constare tanquam forma , qua Per- signtim, eorum loco verborum substificitur sacramentum . Incredibile est futtur, inanis nimirum act:o est . Atantem, nisi a forma sacra sacramentum si contrahentes loco verborum nutus et perfici. Quemadmodum enim humana scripturam lupponant, a q te conficiuntia g 2 m
297쪽
matrimonium. ae si verborum millibus uterentur . Quod profecto , si quis recte consideret, non leve argumentum est, cur verba contrahentium huius sacramenti materia sint . Nam praeter
quam quod materiam secramenti is , qui suscipit , administrare potest, sormam non Potest , ciim in idem sorte
sacramentum veria loco m teriae forinmaeque recurrunt, Pro verbis, quae materiae vicem habent, nutus aliaque signa poni possiunt , pro verbis autem quae formae vice sunt , poni non possint . Quae res in Poenitentiae sacramento facile cernitur. Verba i3itur contrahen tium , Pro quibus omnino verbis signa
quaevis alia substiniere licet , materia
sacramenti esse sorstan queant, forma non queant. Id quod hoc etiam arM-mento confirmari potest. Nomen enim incramenti pro materia accipi solet , pro sorma non item : quemadmodum D. Thomas egregie diserteque docet
. sen. d. I. q. I. a. I. q. s. ad I. & d. I. s. r. art. r. q. r. ad 2. Bapti linus enim,
id est, ablutio , sacramentum est, non illa verba, Ego te baptiΣo , 8cc. I et is , Confirmatio , Poenitenti que similiter . Uerba autem contrahentium sunt secramentum, ut idem auctor testis est additionum quaest. Α . art. r. ad r. Dicimus nanque matrimonium esse sacramentum . Matrimonium au
tem contractiis ille est, qui ex amborum verbis constituitur . verba ta itur contrahentium materia sacramenti fiunt, forma non sunt. Iam illa salia 3e commentitia eme quis non videt, quae 9uniores Theologi confinxere , ut civi-
Iem hunc hii manumque contracti I m a
Christi & Ecclesiae sacramentum esse tueremur λ Quae quidem pleraque i fidelibus vaIde nugatoria hunt , fideliabus autem parum solida. Hic tibi dicit. Contrahentes ipsios esse materi im sacramenti, hic , non ipsos , sed consensum; alius, gestns, di nutus, qui a vitim foeminam te exceptis verbis adhibentur ἔ alius, prioris laquentis verba materiam esse animat, posterioris sormam . ullae utinam graviter , Vere , probabiliter dicerenti ir , ne iure ab haereticis rideremur . in sum autem attinet , in re gravissima tenuiter, ne indicam ridicula , philolophari torsum in re ad fidem ira religionem n
cessaria tanta varietas & inconstantia λNon enim , ut Hieronymus ait, Potest unquam verum asseri , quod diveri innest. Et rursum, verum, inquit, non esse q1 od variat , etiam maledicorum
t est. III nio comprobatur . Quid λ qnud
materiam nos & formam saerament; quaerimus, hoc est, res qllasdam religione sacras, hi vero de serina materiaque contraditis prophana naturali iaque respondent. Nam , si apud Ethnicos de pacti illius conventionisque m
teria & forma controversia esset, non
aliter profecto illi ac nostri Theologiisquerentur . Ita Lutheriis more suci
Theolagos satis iocoue insit, quod reis ligionis nostrae sacram rem ex his vel integrum Ne perlactum conssimisissent, quae penitus omnia in matrim ni is paganorum reperirentur . AC Certe materiam Ae Hrmam civilis naruralii que contractus , quibus in omni semper lege omnes uti sunt, quaeque Perpento de fidelibus 8e infidelibus suere
Communes, easdem omnino esse materiam Se formam , quibus integra & perinsecta nostrae relisionis constituantnr sacramenta , non Luthero dicam , sed vix citiqi iam persuaderi poterit , nisiel, apud quem tantnm opinio praeiudicata potest , ut etiam sine ratione valeat. Equidem eum ad rei pondendum argumentis Llitheri me comparo, quibus ille multipliciter secramentum hoc conatur evertere , non id deis dendum sumo, matrimonium eiiismodisiacramentum esse , in quo nulla sacrifacies apPareat, quodque uni voce cum caeteris sacramentum esse , ne cositatione quidem inrumari posse videatur . Sed sive nostra opinio vera, sive falsa sit . nihil enim moror: si Lutheis rani de hoc matrimoniorum genere diu sceptare voluerint , intelligant se in scholae disceptationes incurrisse . Nec
oportere catholicum ad eorum are menta respondere . Sin vero argumententur , Matrimonium citin sacris c remoniis, Cum sacra materia , Cum sacra forma , a sacro ministro administratum, quemadmodum in Ecclesia Romana semivr lilmie ab Apostolis administratum est, si hic, inquam . argumentennir , lacram tum Ecclesiae non esse, tunc catholicus respondeat fidenter mimose delendat, sectare contra pugnet. Poterit enim consentaneas cau-ias omni poscenti reddere de ea , qtiae est in Ecclesia , firma, perpetua , co stant*ie doctrina . Poterit fidem qu que nostram Ae suaviter insinuare fidelibus , de graviter ab infidelium calumniis vindicare . Quam ego cum Ἀ- the panis disiputationein libentissimo minc animo aggrederer, s id hu us libri institutu in pateretur . Video autem me Plus, quam ratio argumenti positi po
stulabat, digressum esse : Si digressio
298쪽
tamen dicenda est , hbi , quod in ii- nostrae sententiae assent Iumr, sed Peia
tranque partem adeo probabiliter dis- trus Palud. 4. sent. dist. s. quaest. 2. putari potest , hoc nos contendimus imprudens in eam quoque deIcendit . non ad catholicam fidem, sed ad sch Nam quum vir E e foemina civiliter Iae opiniones referendum . At ea res contra fiunt , etiam si peccatores sint , verbis paucioribus addici poterat. Po- nec poenitentiam agant, non credit eos terat sane. Verum difficile est, ut in esse reos sacrilegii . Id quod nullo mo omni loco verba rebus quas paria Fe do probabile est et, si eiusmodi matri- demensa respondeant . Et libuit tan- monium esset verum ecclesiae sacramendem quam plurimis auumentis addi- tum . Omnes quippe fine controversiacere , sine ecclesiae ministro coniugii sacrilegi sunt, qui post peccatum mor- sacramentum nullum esse, ut inde pa- tale sine poenitentia Christi cacramenta teret, eam quaestionem nullo modo ad percipiunt. D. vero Thomas licet in fidem attinere, quod secundo loco pol- scriptis communes fere opiniones s licitus sum . quereuir, sed a veritate tandem rati Attende nunc Lector , dum illud , neque coactus nostrae opinioni luia quod postremum erat, absolvitans. Non scripsit. Cum enim in 4. dist. I. q. T. omnes, inquam , scholae Theologi in art. t. docuisset, verba in omni sacra- eam sententiam convenerunt, quemadia mento necessaria esse , quinto id argu- modum in argumento sumimr . Quin mento impugnavit in hunc modum et etiam nonnulli graves auctores nobilia Poenitentia de matrimonium iunt fa-
5 EI I cum sentiunt. Atque in primis Guil- cramenta ; sed de integritate eorum
de tam . . lelmlis Parisietas, in libro de Sacra- non siunt verba aliqua, &c. Cui argumentis. trach. de Matrimonio, capit. mento ille quidem respondit, quod in 0. quaeit. I. negat , matrimonium veri trimonium secundum quod est in o nominis sacramentum esse ; & facta- ficium, & Poenitentia secundum quod mentalem virnitem habere , nisi sa- est vi, vis , non habent aliquam kr- Cerdotali ministerio consecratum suerit. mam erborum . Sed secundum quoa Nam Magistrum & Durandum non utrumque est sacramentum, in dispe refero , qui in univeritim opinantur, satione ministrorum eccle ae consistens, matrimonium gratiam non conferre . utrimque habet aliqua verba . Hactenus Qui Pro ecto hoc loco non errassent, D. Hom. Et 4. lib. adversius gentes,nlii communis OPinio in extremo po- cap. 78. non aliter docet nuptias fa- sta eis vehementer improbaretur. Ρa- elamentum esse, nisi ad modum, quem tres item concilii Coloniensis aperte diximus , per ecclesiae ministros p irinciantur, clandestimim matrimonium puto 4il penienuir. Ea , inquit , quae esse Proprie lacramentum: atque iidem per ministros ecclesiae popillo dispe quoque non obscure asserunt, aliud es- fantur, sacramenta dicuntur . Matri-ic Vzrbum , quo corurahitur matrimo- moninm igitur . secnndum quod connium I aliud , quod efficit matrimos sistit in continctione maris α Remine sacramentum. Nec satis esse ad sacra- intendentium prolem ad culnim Dei mentum ea verba, quibus mutuus con- generare & educare , est ecclesae sa-iensius exprimitur , sed aliud verbum cramentum. Unde & 'iaedam bene- requirendum, quod , ut in caeteris sa-' dictio nubentibus per ministros eccle-cramentis, accedens ad elementum sa- si adhibetur. Haec ille . Ac patrum Liat lacramentum : quod utique ver- quidem memoria matrimonium Proprielaim fidei si , non naturae . Ollorum esse lacramentium . ita demum Prodi- in hoc sententiam dissicile est Echi tum est, si sacerdotis ministerium in- - Π Probare. In eo non proso, quod terveniat. Sic Calixtus in epist. ad verbum illud, quo sacramenti forma mnes Galliarum episcopos prodit. Sic Continetur , non inde petunt , unde Curicius ad Oimerium Tarraconens semper catholicis petitum est. En - episcopum, cap. 4. Sic Nicolaus 3 i. vero quibus ritibus, qitibusque omnino quaest. 2. c. Lotharius. Sic Hormisda, verbis sacramenta ecclesiae conficienda Evaristus, Isidorus, quos refert Gra- snt, non aliunde verius, urtius, com tian. 3o. q. s. Prodidere . Sic conci- stantius peti potest , quam ab ecclesiae lium Carinaginensis 4. c. II. refertur- Romanae perpetua consuetudine . Sed que 3o. q. s. c. Spontiis . Sic Conci-
de his non est hie Iocus diiterendi . svim Lugdunense , dc referetir 36. q. Alio forte opportunius propriam hii iis ea. Nulli . Sic concilium Latera- sacramenti materiam & sormam explia nense de Simo. c. Cum in ecclesiaecabimus. Nunc ad id, quod institui- corpore. Sic concilium Constantientis
Non it suum , diamus, sub Martino V. in fine concilib. Sic
299쪽
Clemens de privileet. Religiosi . Sic
Ambrol . lib. I. epistolarum , epist. r. quae scribiti ir ad Uigilium . inorum ego testimonia nec adicribo, nec ex-Pendo , quoniam , ut dixi. alterius& loci he temporis est disputatio . 2 -'G Certe Evaristus matrimonium clande-mesia unx. stinum sine facerdote contractum, tam tum abest , ut sacramentum ecclasae lateatur, ut adniterinum etiam conm-bernium appellet. His adde, quod nostrae etiam opinioni iubscribi int iii rji- periti Proi emtatim universi . Rui ,
quum negant matrimonium gratiam
conferre, sine dubi o iὸ intelligunt de
contractu civili , ouem sacramentum latius ulurpato vocabulo apiet liant. At cum administratio sacerdotalis accedit, non obscure iuris periti tradunt, Per a- edim sacerdotis consecrantiu ConM-xium gratiam conferri . Ideoque n licere pro eo Pecuniam accipere: quia sacramentum ςcclesiasticum est . Ubi iureconsultI probabilius se ut equidem sentio , Quam theologi loquuntur . Tatmetsi Theologi etiam quidam docti sane & graves inventi sunt , quibus communis illa reliquorum lententia dita elicet. Pro qua si qui adhuc contra nos steterint, non habent statim nostra placita damnare , sed idonea aIiqua argumentatione refellere. Ego enim etsi non iv lum . qui nihil unquam salsi approbem , sed ea , qtiae dissero tameΠ ω non arroganter praeiudico , nec Te v co ad arbitrium meum , sed vel lanctoriim testimoniis , vel ratione probabili consentaneaqile confirmo . Sic ire ac meritis millim a viris doctis postulare , ut de me non nisi cantacosnita iudicent. Quod si rationibus, quibus ego ducor . saliam me habere
sententiam doceant , grati. sine ac mrtii rus sum . Ut vero sine argumentiurisquam sola ins altaveratione vincat, ri certe vix potest . Sed de scholae auctoritate dictum est fatis o
De auctoritate juris Pontificii
prudentium. ATque hic quidem liber concludi
iam poterat, nisi Theologiae iuriς pontificii prudentia iungeretur , esset- quo proinde hoc etiam loco explicancum , quantiam iuris hiliusmodi pruden tum auctori s Theologo ad argumentandum conserat. Sunt enim qui-
dam utque adeo in ea sacultate doctis infensi, ut illorum auctoritatem ab usu prorsus Theologiae remoram esse arbitrentur. Nos vero, huiusmodi doctorum auctoritas quanti si Theologo B-cienda , paucis ostendemus, illo primcipio impio, Theologis, qui Pontificum canones ignorent, nimis multa deesse ad usus Theologiae necessarios . . Principio enim , si a Theologis a- Grai landi .nimarum citra non est aliena , sed titis animas regere , eorum alia si pecu- e. asst.
liare munus est , procul ' dubio can nici iuris scientia est illis necessaria . Nam quemadmodum non est in Aiabatem eligendus , nisi qui ante fit erit in regnia competenter instructus, ut C. Officii de elect. Inno. tradit : ita ne cura quidem Ecclesiam pubernandi est ei committenda , qui ecclesiasticas regulas nescit . Theologus is itur , qui vel episcopus vel parochus futurus est , nisi canones ante didicerit, quibus fi- deses debent in Christi bina religione &ecelesiae ceremoniis institiit , non habebit prosecto ad rem hanc publicam gerendam Theologiae ossicinam fatis in strii tam . Atque hinc illa sunt ex Cesestino , Leone, Aligustino , septima synodo , concilio Carthaginensi ,
concilio Toletano . concilio Aur lianen. 4. quae partim a Gratiano , mpartim a Burchardo reseruntiis. i- Udi . bus omnistis socis idem omnino ,'r scri bitur , hoe est , sacerdotes Castvnum ecclesiasticorum oportere esse ρο- xkoς. Epi Copis item in i is canonici intelligentiam esse necessariam , facile st hitur ex co Accedent lans, de exces L praelat. Ubi definit pontifex , ad epit copuin Pertinere de causiς matrimonialibus cognoscere ; pnblicas poenitentias vel iniungere , vel tollere , indiligentias concedere. At haec omnia
nisi sciat , quomodo & quatenus Perius liceant , nulla ratione rite agere potest. Chia de re quonicim lite dis serunt Iiiii cen. Hostieno Anto. de Butri. Cardin. Abbas , cineri 3urr periti in cap. Cum in cunctis, de electio. 8e in cap. Nisi cum pridem de renun. t e in c. I. de consanguiniis N amni. Gratianus quoque 2 r. d is . Cosmus in pragma. sancitone Gallicana- tit. de collatio- f. taliter. Jom. de Anania in cap. Quia nonnullis, de magistris o August. de Anco. in lib. de potest ite eccles. quaest. 1 8. artis 3- Anm. 3. Part. est. s. cap. 2. nos hic nil su-luradd mus . So tam argument ibi natir ,
300쪽
esse pernecesseriam propria iunctio sit, exhortari fideles in doctrina fana , i idem quippe Theo logi, qui magistri animarum esse di
cuntur: doctor vero ecclesiae non divinas modo leges, verum et a m ecclesiasticas populum docere debeat , a surdiim sane est , auferre a Theologi munere canonum disciplinam . Nam licet in scriptura sacra praecepta vivendi maiori ex parte tradantur , sed , ut Cardin. Turrecrema. in Prooemio decreti docet, doctrina morum in ip cie , fecitndum gradus singillos & ordine ossiciorum ecclesiae, sine ii iris e clesiastici cognitione non habetur. At
sermones morales absoluti esse nequeunt,
si generatim de non speciatim habeam tur , ut Aristote. in ethicis si iis monet. Ad dileiplinae igitur ecclesiasticae cumulum Theologus nimirum sacras ecclesiae leges debet addiscere. Confirmat autem hoc vel maxime Concit. Lateranen. sub Innocen. III. in cap. Quia nonnullis, de Magi litis . Praecipit eis nim, quod theologus in Ecclesia Cathedrali ad docendum constitutiis , sacerdotes doceat in sacra pagina, de in his praesertim informet, quae ad animarum Curam si eclare noscitntur . Atqui in canonibus plurima sunt instituta , quae
ad animarum Pertinent curam e can
nes igitur non habet theolosus igno
Praeterea , omnis doctrina divinitus insipirata, utilis est ad docendum,arguendum , he corripiendum , ut per- feetiis sit homo Dei ad omne Oius bonum instructus. 2. Timoth. 3. At Canones ecclesi. stici instimotu Spiritus sancti sunt editi, ut Damaliis ait 2 isqnxstione prima, cap. Violatores.
Praeterea , Theologi a silmmo im ei fice di episcopis ascit cunilae, tanquam adiutores re coinministri , non solum in praedicationis ossicio , verit m etiam in audiendis confessionibus & poenitentiis iniungendi, , ac caeteris ejus modi , quae ad salutem animae pertinent : ut ex cap. Inter caetera, de οὐ iudi . ordina. tum etiam rerum ex Perimento docemur. Confessiones autem audire, ac Poenitentias in ungere sine
hiris peritia vix qui . e Potest. Nam quod Caietanus dicit , poenitentes in excommunicationibus , sulpensioniblis, irregularitatibus, aliisque ejusmodi pl-nis ad iuris lκTitos remittendos este , ne confessor ipse alterius facultatis nere Praegravetur , id ignoro prors usquemadmodum sine magnis incommodis fieri que.lt o
Cim n. Theologi . Primum enim interdum in pinnas it
ris incurrunt tam inae , quas Pro CD scientiae remedio iuris peruorum adire
domos abilirdum erit, ac certe Riri muliebri 'erecundiae consentaneum .
Deinde etiam cum iuri ieriti de scientiam & verba locare coleant, ad conseiasionis sacramentum non nisi prius data pecunia erit accessus . Adde , quod homines vel sacerdoti verentur sita Pe
cata detegere. Quod s ad mrisperitos
etiam relegentur, sacramenti huius nus gravius ericietur , quam ut ferri
ab imbecillis possit . Sed quid ego i
commoda numerare pergo, in qtiae comsessores incidant necesse est, atque avi eo poenitentes , si confestores ipsi canonum sunt ignari ρ cum manifestiora sint, quam ut indicare debeamus. F tendum est igitur, juris peritiam the logis magno usui suturam . Nec adeo
longo reictita argumenta conquirere
opus est , cum pastim ipsi videamus ,
quanta Canorum multitudine theologorum sint referta volumina , illorum praesertim, qui indices qitvnionditri scripsere, quas si ammas nuncupare consuevimis. Ubi quanrum dis canonicum theologis conserat, vel ipsi iudices eia se pollunt, qui, quantumvis extima
doctrina polleant , has de legunt, de amant epitomas . Sed & summa ipsa Caietani e s , qtiae ex iure canonico
multa continet, demas, magna ex Parte imperfecta reperietur. Praeterea, cum ad theolagum nullae caus ae frequentius reserantur, quam matrimonii , si non respondeat, indoctus habebitur, sin citra iuris peritiam respondeat, ne dicam impudens, erit im-Prudens. nam, ut Alexam cap. I. de
Con. & aff. tradit , cause m trimonii non sunt tractandae Per quoslibet, sed per viros discretos, & qui statuta CD nonum non 33norent. Ad haec , summorum poni cum decreta a iure Lia vino , hoc est , a libris utritaque t stamenti dimanasse creduraur, id quod habes de transla. epit c. Cap. I. α de accusa. cap. Qualiter di quando , secundo . Cum ergo Theologia ex eisdem tibus litos rivuIos ducat, inepte nimirum theologus faciet. nisi opera sitim- morum pontificum velit uti : qui cum multorum consiliis ex istis, tum Spia ritu sarrio suggerente, ex divinis raculis dogmata re leges , sive ad fidem , sive ad fidelium mores, Ac ecclesiasticos ritus , & ceremonias collegerunt a Item theologica facultas non est eiηlmodi , ut tantummodo animorem cernat ι ted etiam aliquid molitur& ta ju