장음표시 사용
361쪽
De mmanae Historiae Auctor. 29
becillum , ingrave centem, sen Iove Comissum , sed solidiim , robustum , ac v, sentem in rebus Iri ignis praeclarisque x . rendis suisse versatum . Quod in illis si culis vix credi potest: Vtpote clim multo ante nondum hominum aetate adeo
inclinata, illud propheta dixerit, Si autem in potentatibus in. anni, & amplius eorum labor, & dolor. Quas ob res triginta anni, quos ad primum Curi Augustinus, Hieronymus, Eusebius, Τheodoretus, Clemensique Alexandri.
colligunt, historiae libri Esther magis
convenire, de quadrare videntur, quam numerus N. qui aliorum opinione colligitur. Nisi Philonis Aniani fabulis
delectamur, qui Mardochartim a it decem & octo annis aetatem Isaaci sui'
Litito inii. ractis Verum enim vero Josephus ali. 23. decimo nono anno Nabuchodontabri , quo anno te lum deturbatum everissumque insis lacrae literae produnt, ad finem regni Balthasar , cum Babylon a Dario , & Cvro capta est, non solum
O. annos, sed multo etiam Plures enu- iis. o. merat . scribit enim Abilamaroda daeia luit chum, Nabuchodonosori filium annis
,' A ti:hι novem; Balthasarem denique annis I7.
mi tot- Itaque Praeter annos, quibus a templo
hi J- astato Nabiichodonosoriis vixit , qui
mun)Evilnw- fuere non pauci, septuaginta lex alii,
Net i :, s Josephus vera dicit, ad primum Cy-
ωri 3 . an- ri intercesserunt. Berosus autem in I. libro Chaldxorum non nisi Α8. annos aeut ...enu. desolatione ad Cyrum supputat. Nabiis chodonosorum namque ait 43. annos imperium tenuisse. Huius filium Evilms
rodachum annos duos. Nigii 'ar, quem maritum sororis Evilmerodachi fuisse tradit, annos 4. Labosordachum Nisi i- saris filium menses novem . Nabonidum ex eadem gente annos 37. cuius postremo εnno Babylon a Cyro. capta est. Qilat eadem ferme computatio ex Phenicum historiis habetur, quas Iosephus I. con. Appi. lib. retulit . At Me Rhenes a vastitione Hierusalem ad primum annum Curi septuaginta annos computavit in hunc modum . Nabuch donosorus, qui templum civitatemque vastivit, imperium tenuit Q. annis. Evilmerodach filius eius, 3o. Reg AD sar huius filius 3. Lan Assar Dach
huius frater 6. Bait Amr , horum eistiam frater s. Si enim acceperis M. an Beda P nos , quibus post eversum templum
et 1 Nabuchodonosorus vixit, & illis addi-
-n' deris 44. quibus Nabuchodonosori filius
unus ac tres nepotes imperarunt, CO
MIMotum. ficies dictum numerum In ratione igitur temporum et restio hxe valde Implicita est, atque ita implicita, ut ne a viris quidem historiae peritis explicari posse videatur . Nam Iudaei , quippe qui Chronographiae penitus sint ignari, nihil hoc loco, . ..
& quaestione valent, nisi mera somnia t.' ζ
fingere . In quibuς etiam Lirantis est, ditibit Ioa- qui suo arbitram m. annos ab 8. Joa- i iviIPI kim patris Iechoniae ad quartum Curi Ie a re
numerriit , tantum ut sententiam suain dicere , nullius gravis authoris teia Dan di instimonio subnixam , nulla annalium ra- tione probatam , nullis argumentIs Peria Ioachim suasam , a facris etiam literis alienam.
Sed hoc in re ambigua ferri potest. aut Illud quis ferat λ quod nonnulli apud hi Eusebium a I R. anno Josiae, ad primum Psebrui in annum Curi sepmaginta illos annos, de II ' Q- 4
quibus est controversia , comi atandos
esse astruxerimi. Quid λ quod in hae
etiam quaestione illud varium atque irretitum est , quod vel maxime erat explicam necessarium , ut hujus quaesti ni, dissicultas exponeretur : Nempe an Rilthasar filius Nabuchodonosori fuerit,
an nepos an pronepos: Nam si vervinest , quod Eusebius ait , Balthasar filium misse Nabuchodonoseri, statrem Evilmerodachi, nihil absurdum vide tur dicere, cum neSat a demolitione templi ad primum Cyri annum plures,
quam 3o. annos intercessisse . Sin autem idem Nabuchodonosori non filius . non nepos, sed pronepos suit, tum 1ero inter eversionem civitatis , &' Primum annum Cyri non nisi triginta annqs interfluxisse, nullo modo est credibile. At iu isse pronepotem, H ierony nus auctoribus Beroth ac Iosepho in s. D nielis caput affirmat. Et refertur de verb. significa. c. Nam de rex . Quamquam Josephus libro decimo an . C. II. Balthalar nepotem Nabuchodonosori suisse scribit. Quod & Metasthenes Annianus asseruit. Qitae omnia idcirco a metam Ietolixe sunt posita, ut lector intelligat primum, huius argumenti que
stio. quantis sit dissicultatibus illigata: deinde ne in re perdissicili ac pero
mira, quam ex Planare nemo adhuc potuit , sententiam a me expectet perspicuam, certam, Constantem, sed probabilem, vero similem, minime absurdam.
Principio igitur illud pono , quod
nisi ego fallor, fatis abunde Probatum est, septuaginta annorum initium a desolatione sumendum esse, non a trans migratione , hoc est , non ab F. annaregni Nabuchodonolor , cum Joahim cognomento Jechonias ultro se dedidit,
4. Reg. 24. sed ab undevigesimo eiul-
362쪽
dem Nabuchodonosori. quando Nabu-
Σ1rdam templum , domos, muro que euvitatis evertit , Reg. 2F. Id quoniam, iit dixi, ex z. Paralip. cap. 36. primo Esdr. primo, & Hieremiae 2 s. Oste
sum est, stipervacaneum ex istimo , si
eadem iterum . resinnamur . At Caje-tanus in Z.Para. 36. cam ., contra dicit, a Iechoniae trantini gratione N. annos Computari oportere , quod Hieremias caP. 20. iis, qui cum Iechonia translati lunt, ait: cum coeperiat impleri in
Babylone N. anni, visitabo vos, desus citabo , bcc. Verum latis expeditiari cst, ea, quae cap. 29. diclincur, ad se litin capitis 23. .lle reterenda. Non enim inquit , Cum coeperint in 1 obis impleri o. anni , sed, cum coeperint impleri o. anni, illi scilicet , quos predixerat. Perspicuum est autems 7o. a1 nos capitis 2 s. desolationis intelligendos elle. Tinn quoniam Omni populo Judaeae loquitur , ut patet ex initio ca-Pri s . Tum quoniam per transmigrationem Jechoniae non est iaci unive
sa terra illa in iblitii dinem N 1lup Iem . Tian quoniam statim lubdi ur,
Et servient omnes gentes illae reῖl Babylonis γo. annis. Si autem soli illi, qui cum dechonia commigrarunt, N. annis terv ierunt, quomoclo Omnibus diacitur, Et lervient omnes gentes i stae, dec. Nempe etiam vicinae Hierusalem,occ. Muta quod etiam si lolim dinis
titill)nt N. anni, deloiationis tamen non fuerunt, si a tram migratione echoniae computamus e Aliud quippe est ibi it cO, aliud desolatio. Noi ergo γλ an ni a trahimuration : Iechomae numerandi lunt. Qiamobrem qui vel a 33. anno Josiae, vel etiam ala d. 3 him , aut
a tertio quoq; hutiis computare 7P. annos
Incipiunt, eos equidem ab hac disput
time multo m. gis remo endos existimo.
Primum itaque fundamentum Prae-Clare iactum est. Deinde non mihi sane verosimile fit, a dei olatione ad Pannum Cyri annum nonnisi annos triginta interfluxisse , Muos Eusebius, vi qui Eulebici contentiunt, TheodO- Iedis , Hieronymus , Ae Augustinus
alἰl uua. . numerent necelle eit, si ad secundum spini v caut, annum Darii Hilitalpis L ptuagesimi anni ablolutionem trahant . Constat
di quidem, Nabuchodonosorum patrem Evilmerodachi ad quadragesimum Stai
it m annum imperium perdit xistet .
, , illi vere Metasthenes Annianus
tribuit. A trant migratione enim Jechoniae ad primum annum Evilmer dachi 3ν. anni effluxerunt, A. Reg. 2s.
ω Hieremiae as. Jam ergo Nabuch
dono rus hos triginta septem annos imperavit. His si addas 8. annos, quos
ante regnarat. 4. Reg. 24. annos qui
que & quadraginta conficies . Nec huic sententiae repΡgnat Hieronymus, qui in Dani. s. caput Nabuchodon lorum ait annis tribus re quadraginta regnasse. Quam sententiam ex Iose-ho accepit, T. contra Appionem li-ro , Jolephus vero a Berosio in I. lib. Chaldaicorum. Computat namque annos integros, non integros excIudit.
Qui mos est auctoribus profanis sacri qtie familiaris. Sic Hieremiae M. seriabitur , primum Nabuchodonosori a num . eundem regis Joahi n hiisse
quartum : Olm tamen anno tertio Io
chim regis Iuda, Nabuchodonolor rex Babulonis in Hierulalem venerit , he obsederit eam. Daniel primo. Eodem autem tertio anno Ioachim, Iudaeam captam a rege Babylonis Eusebius e iam in Chronicis auctor est . Annus
ergo tertius Ioachim primus erat Nabuchodonosori, ted non integer: annus xero Ioachim q. idem Nahueli donosori primus integer filii . Nos porro annos Nabuchodonosor 4s. licet non omnes integri fuerint , numeramus . Sicque de annis non integris in tota hac disputatione loquiis
mur . Unde error Eusebii coarguitur, qui non nisi 38. annos imperii Nabuchodonolbro allignavit . ponit enim illius mortem anno a desolatione I9. cum in vigesimo sexto l oriei da esset, si verum est, ut verum est certe, Nabuchodonolbriim post delo lationem M. annos imperium tenti ille . Nam a Ist. anno, in quo templum vastatum est, ad 4s. ad quem Nabuchodonosorias vitam regnim que perduxit, anni sex M viginti computantur. Item si a 37. annis, quos a transmigratione Joahim Nabuchodonosorus vixit, undecim ademeris, quibus regnavit Sedechias, 26. annos Pariter lupputabis . Atque
hinc etiam error alter Eusebii reisuli inr, qui Milmerodacho, caeterisque Nabiichonolori Posteris quatuor duntaxat annos imPerii reliquit, aut Plurimum 6. neque eos integros tamen.
Certe si a delolatione ad primum annum Curi triginta anni numerentur, eum viginti lex ex illis Nabuchodonosi ro accesserint, quatuor solum aut quinque restant, quos Evilmerodacho , Negli-lati, Labosordacho, Balthasari, impar tiamur . Hos enim Nabuchodonosor ordine successisse nori JoscPhus modo .
sum prodidisse consentit Quae res Ο o 2 Omni
363쪽
omnino mἱ hi magnam admirationem movet. Ruid enim causae Hieronymo fuerit , equidem non intelligo, ut Beroso Josephoque Consentiens Ba Lthasar Nabuchodonosori pronepotem suisse crediderit, & cum Eusebio tamen a fine regni Nabuchodonosori ad
primum Cyri annum adeo paucos annos computarit . Eusebius enim exis
sari forte maest , qui Balthasar fratrem Evilmerodachi fuisse , filium v ro Nabuchodonosori existimavit. Sedeur Eusebium excusem Z Cum Matthxus dicat, Iechoniam post transmigrati nem Babylonis genuisse Salathiel , Salathiel autem Zorobabel. Hic autem in primo anno Cyri iam grandior erat, cum esset dux . & princeps Inda Orum . At ne intelligi quidem pytest, Iechmniam in tam paucis annis ab Eusebio
computatis, nePotem adeo adultum
habuisse. Non ergo a desolatione ad
remigrationem ro. solum anni intercederunt. . His duabus conclusioni-His illam adiicio , A desolatione ad
primum Curi annuin 7 . annos intercessisse . Quam ego conclusionem negare non queo, cum 2 s. c. Hieremiae,
ει 36. a. Paralip. diligenter exmndo. Si quis autem his scripturae testim niis apte ac probabiliter respondebit,
cum eo equidem non magnopere contenderim. Mihi prosecto , ut dixi,
nulla via explicandorum eorum testimoniorum apparet, nis plane conse
tiendo, quod ad primum annum Cyti N. delolationis anni interfluxerunt. Intelligo autem quosdam rei s
ius summam ita distinguere , ut captivitatis septi:aginta annos a transmigratione ad primum annum Cyri computent: at in sec indo Darii anno fh-pitlaginta delo lationis absolvant. Quod via. ethis. si verum esset, discrepantii m opini λκει. in a. num P babilis sane concordia esset in--- 2 a M. venta . Sed nihil falsus invenio, cum
ad veritatem coepi revocare rationem .
Tranislsratio enim suit in anno Na- codonosori octavo, ut. . Reg. lib. c. 24. scribitur, Desolatio vero ira eiusdem Regis anno undevigesmo sacta est , 4. Reg. 2s. Vastatio ergo post undecim annos transmigrationisiiccessit . A primo autem anno cyri ad Darii secundum . sine controu r-m plures, quam triginta interfluxerunt. Nullo ergo modo fieri potest, ut a transmigratione Iechoniae ad primum annum Cyri o. anni, a desol tione item ad annum Darii secundum , septuaginta alii numerentur: Quocirca variis dissentientium auct
tum sententiis omistis, ad argumenta Uim tertia hac conclusione pugnantiai pondeamus.
Obiicitur primum , quod Angelus apud Zachariam , cum de secundo Darii anno Ioqueretur, Iste , ait, i.m
septilagesimus annus est. Cui nos argumento ante omnia respondemus, i
cum illum ab interprete Chaldaeo Sar teque Pagnino multo aliter, atque adstripturae sensum fortasse aptius fuisse conversum . Horum porro versio fichabet: Itquequo Domine non mi reberis Hierusalem Ee urbium Iuda, 'quibus iratus es istis septua nta annisὸ Nimirum enim apud Hebraeos interr gatio non in illius Orationis medio rumpitur, sed ad finem continenti sermone produci potest . Qua ex re fit,lit in editione nostra, tametsi oratio divisa est, duae tamen interrogatione in una angeli querimonia intelligantur. Quarum prior illa fit, ill quesuo D mine non misereberis Hierusalem, &urbium Iuda, quibus iratus es Posterior illa, Iste se putagesimus annus est pQuasi angelus in hunc modum conquereretur: Itane Domine promissionis tuae oblitus es Num iste est septuagesimus annus, quem scit. di tu nobis tanta ben gnitate promiseras , d nos a te tam ardenti desderio expectib. mus 3 Ecquid nobis consert Iaxata cartivitas, facultas concessa & templum extritendi, di civitatem, si i Ihid eversum , haec
vastata persex erat λ Nec vero insolimmest, ut quaedam passim fine nota inter rogandi Rroferantur , quae rectius aliter enunciarentur . Habes exemplum sui caetera omittam, in epistola ad Romanos Capite Oetivo, cuius nos particulam sic pronunciare solemus: Quis acciis abit adieritis electos Dei Deus qui ii istificat. Quis est, qui condemnet christus Iesus,qui mortuus est, tui resurrexit , niti est in dextera Dei, cui etiam interpellat pro nobis. At Augustinus re- ict istime indicat , sic legi ac proferri C tristiam oportere: Quis accusabit adversiis ele-
ctos Dei Deus, qui iustificat ut ta-
cIte resp deatur , non . Et item, Quis
est . qui condemnet Christus Iesus, qui mortuus est, qui resurrexit, qui est in dextera. Dei, qui etiam interpellat pro nobis λ duas dicat, absit. Quo in loco vides percunctationibus
duabus duas interrogationes ad unctas Cum multum habere venustatis, tum
acriinoniae plurimum . Quod ego udem in praesenti de angeli querela se tio. M.uor quippe vis in illa inerit. s duabus interrogationibus continebi
364쪽
tiir . Sed sae, nihil hic percunctatis rit extructum, templique iundamen iane quaesitum. An ne idcirco nihil est, ta Iam , ut I. ΕΩ. h. c. 3. & s. scri- quod non dolore expressiam videatur ὸ bi uir . Sin templum ais non suiste Cy-Puto equidem, nec ablurde Inito, in m regnante perfectum: Ita est sane: Ia quasi dolentis ac dejecti animi ver- Sed ne usque ad Darii textum quidem
ba esse, otiae nisil minus conquestione, annum perfectum est, quemadmodum depressi, quam sublata interrosatione I. Eud. lib. cap. 6. legimus. Quin lib. ra. a significent. Id quo melius intelligatur, Josephus memoriae prodidit, templum xiv 4 exemplis etiam scripmo i l tu strandum usque ad nonum annum Darii non I-α . est, quae aperte mihi rem totam vi- fuisse omni ex parte expletum. Cui Mict. 11. dentur ex Ponere. Hieremias Primum opinioni Iudaei consentientes, 46. an- duas quoque querelae eiu idem partes nis aiunt templum aed ificatum. Atque facit: quarum una interrogationem ha- idem Jolaphus libro eod. cap. s. traisbet, altera non habet. Quare, inquit, dit, templum ne anno quidem Xerxis via impiorum presperatur , bene est 2 . esse suis numeris omnitus ab luia omnibus, qui praevaricantur Ze inique tum. Quocirca si demolitio templi tam agunt e Plantasti eos, & radicem mi- diu perdurasse intelligitur , quandiu serunt, proficiunt dic faciunt fructum. informatum illud atque imperfectum Simillimum ex Habacuc exemplum . mansit, nimirum septuaginta anni non proseram: Quare , ait, non respicis lam ad secundum, sed ad sextum, vel super iniqua agentes , de taces devo- nonum Darii s veI etiam 2 . Xerxistante impio iustiorem se Et facies ho- numerabuntur. Quid, quod o. anni mines quasi pisces maris, & quasi re- Vastitatis non modo templi , sed uriaptile non hasens principem. Num Pro bis otiam intelligenda lunt Ego, in- ω. O. phetat hi aliud conquestione atque in- quais ante IlexI numerum annorum, de terrogatione denotarunt Num quic- quo factus est sermo ad Hieremium quam asseruere, dum queruntur Non Prophetam , ut compleremr desola Certe plus , quam dum interrogant. taon1F Hierusalem o. anni. Si igitur Ad eundem ergo modum angelum in ad eum modum annos vastitatis acci Zacharia duas suae querimoniae parti- Pimus, cum Hierlisalem in ro. etiam culas fecisse intelligo i quarum prior Artaxerxis anno adhuc deserta iter. per interrogationem expressa sit, P stiterit, muri dissipati. Portae coni iunia sterior per conquestionem . Non itaque Plae , ut 2. Esdr. ca P. 2. habes, dic asserit, illum annum, in quo loquitur , mus utique o. illas armos ad Neemiae sepulagesimum a delolatione esse : sed quoque tempora protrahendos , cum istum tam promisium , tam desidera- civitas ab eo est lxer Artaxerxis impe tum , jam diu praeteritis conqueritur. Num knstaurata. Nos ergo, tametsi in Nihil enim, ut modo diximus, com secundo, vel saltem tertio Cyri anno in ocimi oquerendo exprimit, nisi quod interro- templi fabricam inchoatam esse credi c, agando expressitiet. Iram Dei, scili- mus, N. tamen eversionis annos tunc vi , cet, ultra tempus priefinitum trahis e Pictos arbitramur, non quando remia et illa interrogatione questus est. Utque- lim aut anceptum, aut consummauim Arfit. I binquo non misereberas. Mi: ericordiam cst , sed quando Iudaeis est laxata ca- item phi, nimio diiserri questus est, Ptivitas, dataque adeo facilitas, ut in intilio. . illam conquestionem adiiciens , Iste PatrΙum solum remigrarent, altare e septuagesimilis annus est . Quod non , truerent, fabricarent templum, civita vultu asserentis, sed flentis, voce Vi- tem reficerent, ruinas implerent. Quem delicet queribunda, proserendum est. Omium senium, ut diximus, a sacris Verum de Zachariae testimonio satis. VidemuF literis .accepisse, quae verbum a. pa, i Opponitur deinde, quod anni separa- Hieremiae Primo Cyri anno impletum a. m. a. ginta non captivitatis , sed eversonas esse tradiderunt .
numerandi sunt. Id quod nos liben- At Mardochaei aetas, imo potius restissime concedimus. Sed septuaSinΗ Praeclare gestae cum nostra opinione eversionis annos non in primo Cyri, d sientiunt. Nam si tanta fuit, quantam sed in Darii secundo expletos esse, ex nobis adversarii colligunt, non id inro constantissime pernegamus, non modo tum , sed decrepita etiam ac nostra opinione nos, ted scriptura te- caduca fuit, nec rebus ita magnis Diastimonio laeti. At,inquis, templum us- rendis idonea. Cuius argumenti re- η 1. que ad Darii secundum annum dei sponsio illa, quae a viris destissimis ac ri lim eversumque permansit. Si nihil cepta est, non est omnino contemne
templi factum intelligis , falsum est: da. Ecquid enim absurdi est, si illis cum is primis Cyri amis aliam fue- adhuc seculis homo unus aut alter m
365쪽
rate, temperamento, Corporis animique vigore, longe reliquis sui temporis senibus antecelluerit, cum eti vinum quidam sint , quorum in lumma senectute nec ingenium, nec memoria , nec caeterae animi vires non modo labefactatae, sed ne extenuatae quidem videantur Atque hac responsione illi id quoque argumentum diluitur , quod ex Aggaei 2. trahi potest. Quis in vobis, inquit, est derelictus, qui vidit domum istam in gloria sua prima &e. In secundo igitur anno Darii
quidam supererant , annos nati Ir s. . eo amplius. Si enim το. annis de-
u. solationis, 3α Cyri , Cambysis, Ne V2ι'' Magorum s. Darii duos re quinque,
tim Gei- vel etiam septem addas, quibi.s antes in c. vastitatem vixerant, si templi .m ide-
' recordari potuissent, certe luminam lulam os. annorum conficies. Atque
haec responsio quidem minus absilrda iudicabitur, si Io. Cyri anni non a capta Babylone, sed ab Astvage victo
numerentur . Tunc enim primum Persarum ac Medorum regnum acce Pit.
Denique hoc quoque respondenduin censeo : Quod Mardochaei s luisse legitur de eo nunero captivoIum, quos transtulit Nabuchodonolor cum Iechonia rege Juda, non sic accipi Portet, quasi is iple tunc fuerit inter Capti os numeratu : sed quasi ex illis extiterit, exque eis duxerit originem. Hoc vero in Mardochaei Iaude scri- P. ura Posuit, quod non ex iis fuerit parentibus, qui Prophetis contradixerunt, sed ex eis, qui Hieremiae o temperarunt. ui: at hir ius loci interpretatio ex primo Esdrae libro, cap. secundo colligitur . Ubi numerantur illi , qui ascenderunt de capta itates suam transtulerat Nabuchodonosor, de in Iudaeam reversi si ine; cum ex ipsis quidam non in Babyloni. m venerint, sed patres eorum. Compertum s. qDidem ex Mattha o est , Zorobabel , in Babylone geni uim iuisse . Sed bc g. Esdr. lib. GP. T. ita legis: Sunt autem hi qui a cenderunt ex di idaea, *c. Nullam ergo vim scripturae afferimus , si interpretamur Mardoc fixum de Hierulatim translati m esse, qLod pater eius translatus st. Quod si quis adhuc hanc intelligenti m violentam esse conia tendat, dei c quoque respondere ros
mitiani se- sumus. Asiuerus ille, de quo in libro
ορ- Esther perpetua mentio fit, Astuagesii iam Aris sortasse fuit pater Darii Mcdi . Huncti'. ,',st enim Daniel ca P. Q. Assuermn iocat. t Laium . Vel certe Cyaxare, lin iis satur : quem
primum Asiae populos In provinciat ait. distinxisse, Herodotus tradit. Fuit --g . se etiam ait, cum ingenti tenebatur res Ara xem ira, peracerbum. Quae omnia in Ac π v si ierum apprime Con eniunt, qui in libro Esther ei dem coloribus pictus est. Nec refert, hi an alii Medorum reges ante Cyrum Asiae imperitarint . Scimus enim Ctesiaria Cnidium apud Diodorum in tertio, alios atque Herodotus scripsit, issuisse. Sed Her dotum Eusebius sequitur , Accedit , qhod nusquam Asiuerps iste rex Babuloniis dicitur, sed Persarum atque Medorum . Ante Cyrum autem , te
Darium avunculum una erat monar
chia Medorum atque Persarum; Bab loni rex proprius ii erabat, ut in pri ino libro Herodotus scribit.. Accedit uis: ζ
etiam, quod huic ex Positioni omnia Consonant, nec ex ea quicquam ab iir- L di emergit. Nam quod Mardochaeus vu-
primum in BabVlonem translatus sit, L . cdeinde in Susis appareat, null.i repu- tum in M
gnantia est. nitit enim fieri po- ώτ. Q.
tuisse , ut Babulonii quoidam ex ca- Bospho, in
ptivis Poss Medisque vendiderint: v ticit'
ut causas alias omittam, quae eius rei naum p . , a multae esse potuerunt. Danielem lane in Babylonem Principio translatum, tum .
compertum est; at in Susis postea exti. ille, capite eiusdem Prou hetae 8. Ierimus. Quanto illud urgentius ad- η Mi. r. vertarios premit , quod si tempore sibii. sui Darii Histat pis, alit Artaxerxis Longi ni illa contigii sent, quae ipsi is Esther narrat historia , nullo modo Esdras Neemiatque silemio praeteritia sent Nam haec ad Artaxerxis Memnonis tempora reserre , s Mardochaeus cum Iechonia commigravit , λmnioqii in simillimum est. Nec me fugit, Sula regiam aliquando Medorum ac Persarum talem in qua Assilerii et convivium
illud iniitiixit, a Dario Histaspis filio
conditam , Plinium lib. s. cap. 27. scrit,ere . Quae res si vera est , illa des styage, aut Cyaxare sententia vera esse non potcst. Sed Plinii nos alictoritas urgere nectuit . Quin multo probabilius Strabo in libro i . scribit, Susa Thiloni iratris Memnonis aedificiuesse . Atque Herod. l. s. urbem Memn nis vocari solita ira , .ii , Non Artaxerxis
Memnonis , sed illius praestantissimi iuvenis, qui Priamo e Suria auxiliaturus venit, qui etiam in Suss regiam incavit, Memnoniam ab illo cognominatam , i: t Diodori s scripsit in a. Silia vero ante Cyrum suisse condita, Daniel cur illinus auctor est. Anino,
366쪽
inquit , tertio regni Balthasar , cum essem in Snsis, edc. inam tirbem Metro Iim esse regionis nimitarum, Hieronymus vere quidem interpretatur, sed in ea Danielem turrim extruxisse salso existinat . Iosephus siquidem in Io. lib. postremo cap. Danielem, ait, apud Ecbatana Mediae turrim eam mdificaste, apud Susa vero Primaritin Persidis urbem illa vidisse, quae Da nielis L narrantur. Quamquam Susa proprie nec Persidis, nec Mediae ei
vitas est , sed Susiae Persis Medisque
vicinae. Quae quoniam non duabus his provinciis modo, Verum etiam Babyloni confinis erat, inque harum trium resionum medio collocata , ideo reses Persarum atque Medorum in ea 7 eiadem imperii locaverunt. Quod C rum fecisse Strabo assirmati, nos alios etiam Priores secisIe creaimus. Jam si Sula. Principium regni Assii eri suit,tie r. lib. Esther cap. dicitur, non fuit autem aut Darii Histalpis, aut Longi mani , aut alterius Artaxerxis 3nomento Memnonis Sula reani Principium , sed vel Thiloni, vel alius regis, qui primus Susa nobilitavit, a que inde exordium imperii sumpsit ocerte non est absurdum Assuerum virum Esther Ast vagem Evaxarem vehuius patrem intelligere . Uterque e. nim Medis, etiam ac Persis imperavit quemadmodum. scribit in r. libro He rodotiis . Restat ut illud tandem ex ponamus, qui fieri potuerit ut annos , quos praedixit Hieremias, Iosephus in primo Cyri anno expletos .i cat: cum mulio plures ipse idem in Nabuchodonoibri posteriormnque huius imperio compilarit. Sed innumeris Iolephi libri menda habent innumera . Qiae ego menda viro dilige tis imo atque gravit limo assignare nec volo, neo. debeo . Librariorum ergo vitio accidisse credendum est, ut in Neglitaris regno, pro zo. subiecta su rint m. in Balthasaris autem , pro T. posita fuerint I . Hos enim duos num ros si correxeris, γα anni constabunt,
quos Iosephus a desolatione aὸ i. Cy ri annum scripsit effluxisse. Sic tamen
excludere. Verum. - Π hra minutulis
explicandis edo quoque mihi ipse ditia Puceo . . Sed harum rerum curiosis si mel satisfaciendum fuit. Et Gordianus iste nodus, quamvis multo Iabore verbique etiam multis, erat tamen explicate distincteque solvendis 3 . Decimum argumentum facile est qui- o,ndem , sed ad scripturae cognitionem explicatu necessarium . Non enim Hie - ΤΟ ronym. solum, sed Aggaeus etiam scribit, in secundo Darii anno templi esisse iundamenta ricta . Atque illud , quod ex commentariis in Danielem obiecimus . nihil habet omnino quaestionis t m Hieronymus ipse in Isa. 4θ. caput tua verba fuerit interpretatus . Cyro vivente, ait, templi iacta sunt fu damenta . Ceterim sub Dario anno illius secundo . templum aedificari coeptum est. Hoc itaquo facillimum, id dissicilius , quod Hieronumiis , lino Aggaeus ipse dicit in haec versa : P nite corda vestra a die ista Ee in f
turum: a quarta Sc vicesima noni menia
sis, a die, qua . iundamenta iacta sunt templi Domini, tec. Et Hieron Vmus :Α die vicesima quarta noni mensis , in qua templi sundamenta sunt lacti, idcc. Loquitur autem sine dubio Pro- Pheta de nono mense anni secundj sub
Dario. Huic argumento varie quidem a multis responsum est. Lirantis sentit, fundamenta hoc sane loco appellari , partem aetificii inseriorem , quae caeteras istentet ac serat , . etiamsi ima non sit, sed fundamentis imis sit perpo sta . Beda credit . atque id receptiuS- η est, templi interioris iundamenta vi- nois omi
vente Cyro suisse posita: atrii vero ex terioris porticum, & gazophylacii in secundo anno Darii. Illud quoque dici potest, sub Cyro fundamenta incho ta informataque fuisse, sub Dario perfecta de coni limmata . Adde , a CVro ad Darium s. annis interfluentibus fundamenta & temporum iniuria , &inhnicorum opera fuisse propemoὸum eversa & labefactata : sed sub Dario reconcinnata refectaque fuisse . Unde N Josephus Rustino interprete stria Maaz.ς Τ
V 2 esit , quod sub. Dario fundamentis re
o. annorum summa constabit, si post stitutis superaedificabantis . Atque, it detolationem solos 2 s. Nabuchodon soro tribuas 1 quod 26. inceptus filii, non absolutus; si excludas item postremtim Balthalaris, quod in illius initio Babylon in Cyri ditionem venit. Acs s. annos Balthasari dedit , sed ex stribentium vitio substituti sunt sepaen-
decim , tunc N. anni Confl mtur ii nec
opus erit eos, qui integri non fuerunt, quemadmodum lentio loquar, non mia hi Aggaeus videtur astruere , quod iniecitndo Darii anno templi iundamen ta iacta sint . Sed hunc sensum Pr pheta habet: Attendite non solum ex die ista, quae videlicet est vices m de quarta noni menss, sed a die, qua fundamenta iacta sunt templi , re in venietis in templo meo inchoato nutilas iZ
367쪽
los uberiores fructus praedia vestram-lisse . Nimirum enim negligentibus Dei religionem 3e cultum , nihil adhuc Prolmre evenit. At ex die ista benedicam , 8ec. Et hic sensus paulo ante fuerat explicatus his verbis: Et nunc
ponite corda vestra, a die hac De lu-Pra, antequam Poneretur. lapis super lapidem in templo Domin I, Ecc. mali ex eo tempore, quo Primum iubente Curo e Babylone venerint, eorum trugibus maledixerit , nec quicquam eis feliciter terra produxerit , quod Dei opere & templi structura cellaverint . Sed de argumento decimo haec
In undecimo non est sacile expedire, quil nam ille Artaxerxes fuerit,qni cum inro di Dario iusserat templum aedificari. Rabbi Samuel eundem esse credidit Darium & Artaxerxem .
Hoe enim non proprium nomen, sed regum Persarum omnium sume cognomen: ut Caesar' Romanorum , Pharao Aguptior im . Non itaque trIbus ii bentibus templum aedificatum, sed dia bus, Cum & Dario Artaxerxe . GI pinioni vehementer conhinciis re P Enat , quae nomen Darii mim Artaxerxe
non solum in Latino , ted in Graeco& Hebraico exemplari coniungit. In utae sane loquendi formulae siunt , di lius & Catiar , Marcus & Tullius , Chencres & Pharao . Huic quoque sententiae illud refragatur , quod Pari
ratione Artaxerxis cognomen Gyro fuerat addendum, qui rex utique n
bili simus Persarum fuit . Atque Idem
sit per Artaxerxem , de quo caP. q. sermo fit, vere, ut ego sentio, non Cambvsen, sed Cyrum intellexit . Cura igit et scriptura cognomen utrique regIcommune alter i ad liceret, ab altero au-e, ferret Hanc denique opinionem Ima
2 minus probabilem facit , quod si Ar-
et Fersatum es t , . id esset absurdum ,
i in .d 3.Esdr. .scribitiir: In re no autem Artaxerxis regis Persarum Eldras, dic. i. iliis enim peculiariter intelligeretur, non plus certe, quam si solum regem Persarum sine Artaxerxis voce P suisset. Sed de hac sententia fatis. Per-
Addit etiam huius tempore Esdram
quidem argento, auro βe valis preti iis, quae ex universa provincia Babylo nis aNulerat , templum omasse , ac Dei cumulasse cultum: Neemiam vero eodem rege concedente non modo civitatem se muros instaurasse , sed Mid supplesse, quod ad labricam templi deerat. Verum haec sententia duos scrupulos habet. Prior ost, quod huic re gi 38. annos imperii tribuit . Qua in
re cum omnium Chronographorum ratione pugnat , qui Xerxi filio Darii
non nisi viginti regni annos impertiuntur. Posterior scrupulus est huius modi i Primi Em. 6. cap. dicitur , quod Itidaei aedificaverunt, construxe- .runt, fle compleverunt domum Dei , Cyro At Dario & Artaxerxe iube tibus , sed compleverunt tamen in an no 6. Darii . Necesse est diuir , ut Artaxerxes ille , quicunque tandem fuerit , ante annum Darii 6. fuerit . Alioqui quomodo usque ad s. annum Darii construxerunt Iudaei . At comi leverunt templum , Vivente Curo ario fit Artaxerxe Non itaque in nomine Artaxerxis Xerxes filius Darii intelligitur. Quae eadem causa eos etiam urget, cui hoc loco Artaxerxem Longimanum tilium Xerxis accipiunt,
antiq. Juda. Ii . cap. s. scribit, Ne xem filium Darii , pietatri paternae perinde ut regni haeredem suis te: m-hilque ex patris institutis circa divinum cultum immutasse , sed Judaeos
lumma fuisse bene olentia prosecutum.
cujus diebus, ut Eusebius est auctor,n: Eldr. s, Sc Neemias ea a quae templo , civitati , murisque. deerant , exispleverunt. Ac ne illud quidem verum est, quod nonnulli aiunt, Darium Medum hoc loco accipi oportere: nam Darium Histaspis nomine Artaxerxas -larenaecipiunt. Primum enim ruisquam aut ,ι o, iuri
in litteris sacris , aut in auctore aliis quo historiae probath legitur, quod Da-- drius Medus templi fabricam aut iu- tum mo-t .
verit, alit jusserit. Solus quippe Daniel huiis Darii mentionem fecit, nec tale quippiam illi assignavit. Deinde cum Damus hic munculus Curi esset , ut pleri que visium est , multoque aetate
major, ut visum est Omnibus , nequa-qu:m scriptura sacra contra aliarum mnium morem, Cyrum N Ius , quam Annii hane Darium nominaret: Juianae , inquit a ' is, .
Cyro & Dario & Artaxerxe . Quae
eadcm ratio erat, ut Darius hic Medus per Artaxerxis vocem intelligatur. Quanquam LXX. Interpretes Danielis r. pro Dario Artaxerxem interpretati sunt, quemadmodum HieronVmus noster admonuit . Praeterea nulla historia neque humana , neque divIna
Darium Histaspis Artaxerxem appellavit . Nulla ergo causa est , cur hoc loco DFrium HistasPis Artaxerxis nomine
368쪽
mine Intelsigamus. Praesertim cum in toto libro per nomen Dar ii non alius unquam, nisi Histaspis filius intelligatur . Quid autem scriptura nobis iernominis ambiguitatem illuderet , s in eadem etiam orationis clausula Darii nomen in varios sisnificanis distraheret λ. AEdilicaveriant, ait, iubente Cyro beDario , Ac Artaxerxe , 8c com Die erunt domum Dei istam, utque aci diem tertium mensis Adar, qui est annus 6. Dari 3 regis. Mihi cluae viae huius quaestionis e
Plicandae apparent. t Ina est, ut meamur id quod nunc impugnatum est ,
Artaxerxem . Longimanum hic accipi oportere, qui primus huius nominis in historiis prophanis invenitur . Quae e dem sententia Bedae sitit. Lmnitur autem scriptura: per anticipationem , id quod saepe alias sacri auctores factitarunt. Non enim omnes illi tres intel- Iigendi sunt templum Se aedificasse , he complesse , usque ad sextum Darii, annum. Sed tres illi opus compleverenuidem, quos Iudaeis constat in opere faciundo explendoque favisse, at aedNficarum est, aluue aliqua ex Parte completum usque aci s. Darii anntim , Cyro Ze Dario iubentibus . Tameta eo anno templum non est omni ex Parte absolutum . Quoniam . ut Iosephus ait, Esdras ac Neemias sub Artaxerxe Pota
ea templi fabricam, Ornatum, EccuLnim ex Plaverunt . Hoc vero solum a
Iosephi opinione nostra discrepati quod ea, quae Esdras ac Neemias gessisse inscriptura reseruntur, ille Xerxe filio
Darii imperante, nos Longi mano iubente gesta esse contendimus . Illud autem sine eonrroversia verum est , Curum & Darium, Se Artaxerxem eum , cui Neemias atque Esdras placuere, templum aedificatse , absolvisse
Altera quosve senipuli huius eximendi ratio est, Ii dicamus, duas illas particulas, Ac Artaxerxe, ab Hebraeo quopiam adjectas esse In margine Primum, deinde textui, ut fieri solet. insertas: nec aliunde , quam ex eossem libro exemplum hujus erroris petere neces-
. se est . In capite enim quarto sic Latina editio habet: In regno autem ALsueri, ipse est Artaxerxes , S c. ubi tres illae voces, Ipse est Artaxerxes , non sunt scripturae partes, sed ab expositore nescio quo in margine so lasse positae scribentium errore. textui nostro interiectae sunt , cum nec in Hebraeis exemplaribus, nec in Graecis L x. interpreuim haberenturi quemad-
modum etiam ante nos LIranus admonuit . Idem oeioque error accidit in
Latinis codicibus, 2. Rex. cap. g. ubi verba illa , De quo recit Salomon o
mnia vasa aerea in templo , & mare aeneum , 8e columnas & aliare , nec Hebraea exemplaria habent , nec Graeca Lxx. Alc. Quod autem vitium in Latinam editionem irrepsit, idem potuit accidere. ut in Hebraea quoque irr Pserit exemplaria . Qua de re & lib. 2. multa opportune diximus, de iam iam in sequentis arsumenti explicationem quedam haud importune disseremus . 1llud nunc dico, me non levi Coniectura ductum de hujus loci errore ita existimasse . Iosephus siquidem undecimo Iudai. anti . lib. m. q. hunc ipsum Esdrae locirm relarens sic ait : Magnis omnium studiis proficiebat templi mdificatio, iuxta mandata Cyri 3c Darii, Prophetantibus interim Aggaeo Ae Z charia: ab'lutumque est intra septennium . Et lib. I s. c. postremos non
alium templi authorem facit Her es, praeter Curum bc Darium. Non ergo alius tertius in Hebraeis exemplaribus eris habebatur. Uerum haec hactenus . Caetera diluamus . Argumentatio duodecima usque eo Resi . ad difficilis fle obscura. est , ut aut nullis i .
modo , aut multo dissicillime dilui pos-st. Nimirum enim in historia cum si
cra, tum Prophana, ita saepe Iibrari rum vitio numeri depravati sunt, ut
qui eos .ad veram. rationem revocare
voluerit, is non dico in scopulosis i cis arduisque versetur . sed in labyrinthum inexplicabilium quaestionum intret necesse sit, unde exire non queat ,
nec si Thesei quidem filum habeat .
Huiusmodi autem errores in historiis humanis. Prodere supervacaneum erit: nam obvii sunt passim plurimi. In s
cris paucos quosdam commemorabo ,
qui satis sint tamen , ut intelligant mnes, quam lubricum de facile lisrariis sit, vel in divina scriptura numerum pro numero substituere. Agedum ergo primum huius rei exemplum proferamus , ex libri secundi Para. ccors. ubi ita Iegimus: Bellum vero non fuit usque ad tricesimum quintum annum regni Assa. Et evestigio in initio capitis sextidecimi : Anno autem tricesimo sexto regni ejus ascendit massa,
Fcc. Qio utroque loco pro tricesimo , legere oportet, Vicesimum . Nam maia . . se anno tertio resis Assa regnare ripit, solumque regnavat annos quatuor Ac viginti, ut 3. ib. RU. cap. I s. tradItur.
Non ergo ad tricesimum sexuim annum P p re
369쪽
regis Ma reῖnum vitamque Perduxit. Id quod perspicitum quoque fit ex R. Reg. lib. cap. in. Anno, inquit, vicesimo sexto Asia regis Itida regnavit Hela filius Baassi super Israel, Eec. Et poster ius, Anno vicesimo septimo regis Asia regnavit Zamri , qui scilicet
occiderat Hela. Quem errorem Joa c P, s. nes Lucidus in secundo temporum Iibro animadvertit. Ne vero imperitus quisquam huius loci vitium in Latinae editionis odiuintorqueat, aeque sciat Graeca Hebrataque exemplaria esse corrupta . Id, q. Od 2. Para. cat'. 36. etiam contigit. Ubi in haec verba exemplaria omnia, quae mihi videro licuit , consentiunt : Ocis
annorum erat IoahIm , cum regnare
cepisset, & tribus mensitit, ac decem diebus regnavit in Hierula lem 1 fecitque in lum in conspectu Domini. Quo Ioco, pro Decem & octo , librarius aut indoetus aut negligens octo subiecit . bic enim 3. Reg. 2 . vere legis: Decem & octo annorum erat Ioaxim cum regnare coepisset , &c. Alioqui quomodo init malum in conspectu domini t Quomodo egrestiis est ad regem
Babylonis, re cum estet nam ra bonus, ne civitas Periclitaretur , ultro se dedidit i 4. Reg. 2 . Josephus 1O. antiq. cap. q. Atque hunc etiam morem Caietanus Prior deprehendit . Nolo enim quicquam aliorum aut industriae aut ingenio detrahere. Verum ego e iam ipte interdum coniectura ducor adlus Piciandum , authores sacros quiliaildam in locis alios mmeros posuisse , quam munc inveniantur . Verbi caeis Ponamus aliquid, ubi coniecturae huius argumentum appareat. Primo Reg.lib. cap. a 3. scribitur, qliod filius unius anni erat Sant, cum re nare coepit set .
Quod s filius anni unius intelligi vir iquasi puer unius anni innocens , qtia nesciret inter dextram sinistramque discernere, quonam pacto illud accipi Hier. n. mus, Filius viginti & unius anni reuSedechias cinn rcgnare Hepit set ias hic etiam inmerus ille viginti ex scriben ium et set errore praetemulsus
An non tibi videtur, s ita hi per ii curiam negligentiamque secissent, sal- fis interpretantium expositionibus locum et se daturos Ritrium , quale' quaeso illud est , Filius triginta ann
Ium erat David, cum regnare coepil- s I. - , he quadraginta annis regnavit, si filium unius anni innocentem interpretamur In simili ergo dicendi formas iis fit interpretatio. Sed similis el- se non potest, si unius anni filius Di
has ei se dicatur . Quamobrem fiero mile est, authorem lib. Regum filium
eum viginti & unius anni scripsisse ised scriptorum vitio milior in numerum in Hebraeis exemplaribus omiliasium . Quem deinceps errorem in Gie-ca Latiiraque exemplaria aut alii quἰ- libet, aut Miam interprctes transfuderunt . Quod idem 2. Para. c. I s. 16. re 36. accidit, sicuti Dalilo ante demonia stravimus. Et quoniam non est animus
singula loca discutere , uumn Q modo ex Rabani opinione ad liciam , ut iam demum ea, quae sunt huius argumenti Propria, expediantur. Hieremiae 62. vulgata lectio sic habet: Iste est populus, quem transtulit Nabuchodonosor . in anno septimo Judaeos tria millia N iginti tres. In anno octiv declino Nabuchodonosor , transtulit de Hierusal in animas octingentas triginta duas. In anno 23. Nai ichodonosor, transtulit Nabu Zardam magistet militiae animas Iuda riim septingentas quadr ginta quinque . Omnes ergo animae quamor millia sexcentae. Qua era lecti ne subdit licites re perobscurae ciuesti nes emergUnt, quartim nonnullas Li- ranus movit, sed quam belle desponderit, aliorum esto iudicium . Rab nus in Hieretniam ter I udatis a Nabuchodonoloro captos scribit, harum-qlle trium cartilitatum numerum hic a ι propheta center i. Prima tuit, cum N Aps Ale li osthiichonosor Ioahimum filium Iosae vis chim catenis duxit in BabVl em I δ' itiatorum mi Paralip. 36. Nec enim est ver ualle , Lotan onon etiam alios plurimos cum Joahimo in Babylanem transtulisse . Nam di tum rapti. Daniel capite 'rimo verbis non valde obsistris significat, anno tertio Ioahim 4 quosdam e Iudaea in Babylonem esse tran latos. At Cajetanus negat . J -klinum in Chaldaeam adve ne . Sane Pini. quidem: verum infirma ratione negat.1nte victus est , inquit , Ioahimus. In Iudaea, & sepulcitra asini iuxta Hie- capremiae praedictionem sei illus est ac proiectus extra portas Hierusalem . . Quid i m Quasi veto fieri nulli, -- EO pollet , ut iactus primum in Babylonem , deinde in Hierosolyma remit teretur , ubi, ciim fidem regi Babylonio datam violassα , ingloria morte
periret. Non itaque eamus inficias , Joahimum cum aliis multis in Babylonem esse traductinn . Id enim non 1. PM.16. Rabanus solum, sed divinae etiam sol-ptiirae Iradum. . Secundam captivitatem Rabanus P nit in transmire ratione Jechoniae , Quae .lib. Reg. M. italaetur exieteuc. Ter-
370쪽
pressa est, cum Nabiretardam .templum etiam , urbemque vastavit. Trium e go harum capcivitatum , ut Rabanu autumat , Hieremias hic singillatim scr ibit numerum. Quae si vera lentemtia est, tres numeri mutandi sunt , ut pro leptimo anno in prima Captivitate scribatur , primo . Illa enim anno primo Nabuchodonoibri contigit, qui idem Jost imi tertilis Mit: quemadmovidum paulo ante dicObamus. In secunda vero captivitate , pro Octavodeciam lcribendi im est, Octavo. Conitae enim, lechoniam in Babylonem octavo Nabuchodono ori anno commigrasse . 4. Reg. 24. Pro vicesimo autem tertio in captivitate postrema legi olrartet, Undevicesimo . Nam, ut 4. Reg. 23. strionim est , Hieremiae item. 2. S dechias in anno ro. Nabuchodono oriductus est in Chaldaeam . Nec huic
sententiae repugnat, quod lib. Reg. 4. Cap. 24. decem ludaeorum millii cum Iechinia dicuntur esse translata. Quoniam Hierem lac non vulgus promi scuim , aut milites quoslibet annum rat , sed Principes Juda , di eos, qui erant in dignitate aliqua constituti, ut Josephus decimo Judaici anti. lib. cat'. s. animadvertit ι Vel etiam em hac suppurae Hiarcinia . qui in libris Regum non fuerant numerati. Primae siquidem ae postremae captivitatis numerum auctor libri Regum omnino praeterierat . In iecur a autem posuerat
maiorem quidem , hoc est , decem millia: praetermiserat minorem , quem. hie stipplet Hieremias, id est, anim rum octingentas triginta duas . Quod Iosephus intelligens in decimo antiq.
Iudaic. lib. cap. 9. utrum qile numerum complectitur, asteritque Os , qui cum
Iechonia dii hi tum , fuisse decem milialia numero , de amplius octingentos triginta duos. Quamu im Primam ca Ptivitatem ad eum annum reseris quoi rex Babylonius Ioahimum interemit, Inselmitumque extra moenia nisi Pr
laci. Tum enim scribitaria millia burdaeorum Baby lonem in captivitatem ei-ie ducta. Qui annus procul dubio le- Ptimus Nabuchodonosori fuit. In octa-V' namque Jechonias pro patre est constitutus, . Reg. M. quod si accipimus, numerus Primae captivitatis in Hieremia sine ulla correctione recti ssime constat. Intelligo autem locum Hie remiae totum i esse a mendi nota vindieari, si dicamus secundam captivitatem anno IS. Nabuchodono ori su ille . annis scilicet integris numeratis: Sicin
t v prima anno septim est in hunc lenium adscribenda. Alioqui, si de amnis non expletis Germo sit , prima in anno R secunda in Im Nabuch donosora fuit. At tertia fuit anno 2 i. cum qitinio post excidium Hierosolymitanum anno , qui fitie regni Nabuch donosori 23. iinvasit Coelen Suriai Ammonitas, Moabitasque lubegit, . E-gVptios ierdomuit, ac repertos ibi juriae s captivos Bibulonem abduxit, ni Josephus auctor est Io. an iq. Iudaic. lib. cap. II. Sed quoniam Hieremia
eos numerare vidctur, non qui de .Exupto, sed qui de Ilidaea translati sint:
quia rursum eas videtur e privitates recen ere , quae e sacris historiis eoiliguntur : q:tia d2mum eam, quae sub Nabu Zardane suit omnium celeberrima , templique, atque urbis incendio vel maxime nobilitata, tertio loco videtur scribere, tW eo redeat, unde est paulo ante d igressus, ut numerum annorum In loci a , bc tertia captivitate ad formam ε. lib. Reg. restituendum contenderet, ei ego non magnopere repugnarim. Nam si in prima ca-erivitate Jolephum , quam Raban uni equi malis, non equidem improbabo. Ego autem , ut ingUnue loquar, nunquam mihi minus , quam in hae di gre sone placui , uuanquam magis adeo id argumenti dii scillimi explicandi cupiditate, quam ulla alia culpa me., eontigit i qui dum monere vota , numerorum quaestiones Iubricas esse, a que dissiciles . quod error in numeris iacilis, ac lubricus sit, mei pene lum oblitus: fecique id repentino q las m tu percitus , quod ne meditatus quidem opere ad hoc i a stituto facturus
eram : ut det iis rebus , quae maxinus urit n. gratia , Inter refellendum argumenta dii putarem. Sed hoc tamen ce- s e Gin nἰa cidit mihi peropportune, quod duode ta cum argumenti diis cul. Is omnis in eo tulis Munie- numero annorum sita est, qui s. Rep. Τ' Iib. cap. s. praescribitur , ah egressione lis vel one
a Salomone inchoatum. Est autem m. mee
omnibus exemplaribus Graecis, Latinis,N Hoararis idem omnino numerus an a pu ut norum quadringentorum octoginta . Quem numeritin ex scribet tium 'erro- Ω-ssi e re a vero esse immutatum , hi lce argumentis suacieri potest . Primum, Grum vitia
quod Josephus lab. antiq. Iudaic. 8. is nucap. I. scribit , Salomonem templi sa-bricam exortum esse annis quingentis et Oari suiffenonaginta duobus, postquam Isiaelitae ex AESypto excelserunt: mille vero vi--s niginti annis postquam Abraham in Cha- .emei hium