Melchioris Cani ... Opera, in hac primum editione clarius divisa, et præfatione instar Prologi Galeati illustrata a p. Hyacintho Serry doct. Sorbon. ..

발행: 1714년

분량: 714페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

biice & vidi ipse Romae dum degerem , & ab aliis, ex quo dI

stem, non semel accepi. Tantum vero abest , ut haec tot virorum eruditorum doctrina Neotericis sacramentum Matrimonii de medio tollentibus faveat . ut potius Ecclesiae fidem multo selicius in tuto ponat , dum quae merae Theologos inter opinationis sunt , a fidei summa secernit ;ut illis in doctorum arbitrio retustis , hoc unum , quod religionis

est, adversus haereticos tueatur . Et quidem matrimonium eccle- fastico ritu celebratum , facta mentum esse , fides docet . Hoc adversus Luthera nos, & Calvinistas summo studio tuendum , propugnandumque est. An autem sacro ritu semoto, nullo sacerdotis accedente ministerio, ex solo conjugum assensu sacramentum olim fuerit: An steterit alias fixum, ratumque, ratione contractus, non servata dignitate sacramenti, ubi sine ministro sacerdote ducebatur: An nunc etiam ministri vices obeant ambo conjuges , non facerdos: An consensus conjugum acceptus serma sit, an sacerdotis sacra verba: Theologorum sunt opiniones , quas a fidei capite secernere necesse est: ne duru'haec promiscue confundimus, tanto imbecillius Ecclesiae causam videamur agere , quanto levius molliusque privatae hominum opinationes defenduntur. Prudentius ergo, ac longe selicius ecclesiae causam Bellarminus egisset, si Canum imitatus, quae fidei sunt, a scholasticis disceptationibus discrevisset;& in hoc unum intentus, quod fidei caput est , peregrinas quae stiones, quae causam multo plus implicant , hereticisque cavillandinditum praebent, a polemicis quaestionibus longius amandasset. Etenim, ut prudenter Estius observat, statuta Cani sententia , multa vitantur paradoXa, quae contra haereticos ex traditione tueri difficile est: ut quod hujus sacramenti minister non sit unus, sed duo; non Ordinati, sed laici, vir, & mulie r quod iidem suscipientes fini, & conserentes; quod forma consistat sine verbis: quod nul Iam contineat Ceremoniam particularem . Quae omnia ad scholasticos ablegare satius est, quam uti fidei dogmata tueri velle. Fuit hoc unum Μelchioris Cani institutum , dum de matrimonii ministro obiter dixit. Primum, inquit, opisionem re dogmate secerni, o internosii υolumus: Deinde Theologos admoneri , ne affectu animi , qui plerumque brevis est, S ad rempus, sed maturo dicio de rebus bisee pro- nciem, in quibus praeserrim non ita facile expediri potest , red fidem perarineaπρ, nec ne . . . ... id ago, scholasticat opiniones oportere a decretis sejungere, Fideique quaestiones ab iis, quae modo 'bue, modo illuc transferum ris, S sine pietatis jactura possunt in utramque partem disputari . Decretarer te tenere debemis, accinnateque defendoae; opiniones non item ; sed si

non exm academiae, at cum Corsinnae modestiis temporamento ...... Negst

en sobge eerto, constantique decreto sinisνm, matrimoniam sine eecisse miniastro eontra Irum , esse vere, o proprie dictum sacramentam . Nego eam r mari fidem, es religionem altiuere. Nego omnes scialia tbeMogos iu asseruilse. Quae oste

42쪽

Quae certe Cani doctrina a nullo prudenti, sanoque theologo da

mnari potest . . t . , '

Quod vero ex Cani opinione derivatur incommodum, ut idcirco ab aemulis cauterio digna iudicetur si ita est, inquiunt illi , mastrimonia Clandestina , quae ante Concilium Tridentinum frequentiora erant, sacramenti dignitate caruerunt; cum tamen sacra synodus de illis ita pronunciaverit sess 14. cap. I., de resorismatione: Tametsi dubitandum non est, Clandestina matrimoAia libero conia trabentium consensu DEta, rata, oe wra esse maιrimonia , qMamdiu ecclesia ea irrita non secis : re proinde jine damnandi sunt illi, ct eos Sancta S -odus omismate damnat, qui ea vera, ct rata esse negant. Egregie scilicet ac solerter i Age vero demus illatam consecutionem veram esse, nihil tamen ex Cani sententia contra Tridentinam synodum sequeretur , quae matrimonia Clandestina rata quidem , ac vera

matrimonia fuisse definit, quod & Canus contendit; sed illis di.

gnitatem sacramenti non arrogavit. Quin& illam Tridentinorum Patrum prudentiam fuisse monet Cardinalis Pallavicinus in historia lib. 23. cap. 9. ut ab illa controversia scholae consulto abstinerent; ne quod uberae opinionis est, in fidei dogma converterent; omitto , inquit ille , nunqxam declarasse concilium matrimonia clandesina ui19 1acramenta : adeo ut quidam graves Theolei id xegem. Quos inter graves theologos Melchiorem Canum dubio procul intelligi vult. qui hanc suam opinionem ab obtrcctatoribus hodiernis intempestive Nellicatam, coram sacro Concilio impune, ne dicam laudabiliter defendit. Sed & perfracte nego consecutionem illam ita generatim elici tam , c matrimonia 1cilicet clandestina ante Tridentinam synodum contracta fore irrita ex Cani sententia fluere . Quae enim ante Concilium vocabantur clandestina matrimonia , nec ita see. quentia erant, ut vulgus putat; nec semper absente presbytero . qui ministerium exhiberet, contrahebantur ; sed vel absente Par cho, vel sine sblemnitatibus, testibusque ducebantur: Horum enim desectu , clandestina quoque vocari , & esse Poterant.

CAPUT VIII.

Pia Melctioris Crini sententia De Cisisti Domini tristitia

iv passione, a reprebensorum mursibus vindicatur.

SI quae unquam virorum Theologorum censuras passa est

Μelchioris Cani sententia, ea profecto est, quam de tristitia Christi ad crucis sacrificium properantis , docet lib. 12. de locis, cap. I . sub finem. Quaestionem a Theologis tritam

43쪽

movet, qui fieri potuerit, ut Christus eum beatus re ipsa fuerit, at que idcirco infinito ex Dei visione profluente gaudio perfusus, summa tristitia sit affectus, ut diceret, tristis est anima mea usque ad mmens Matthaei 26. Duas in primis celebriorum theologorum dissicillimi nodi solutiones affert ; quasque secum dissicultates involvant pro more disserit: illorum nempe, qui vel Christum secundum inferiorem duntaxat animae partem tristatum ajunt , dum sacro illo in superiori animae parte gaudio potiretur ἔ vel qui summa in tristitiam cum summo gaudio, ex divino miraculo , una eademque parte stare posse profitentur . Tum demum . quod multi aegris auribus excipiunt propugnatam a se quondam, cum juvenis e set , enodandae salebrosae dissicultatis viam eaeponit. Sed N olina

juυenis, inquit, ut bino jam nos demum extricemus, coram celebri oe Iereum concione diximus, quod sicut per totam visam Dominus gloriam aianimae quasi premebar, ne in corpus efflueret: sic saltem in cruce retinuit gauia diam , quo suapte natina exclara Dei votitia prodiret. Gaudiam fateor ex Deo ciso in υoluntate necessario nasii, non secus atque ex sole lumen , calo rem ex igne . Sed retraxit a liquandosia radiossuos, ct ne calefaceret, comiscit Uus es etiam ignis. uuare noli mirum Uderi euipiam debet , si inmm redemptione , per bomisis unius dolares explanda, voluptas omnis reprimeretur, quam adias ex visione Dei proficisci naturae ratio demonstrat.

Quod ille subinde paucis adstruit, ac demum ita colligit, pietatis suae sensus in hanc suam ultimam assertionem explicans: Cerae e primo, si is secundo, he tertio modo quaestionem sol s, miraculum Discis . Sed S boc postremum eo plausibilius, quo majores in nobis igniculos exiscitat , tum p nisentiae, tum amoris , tum gratisudinis.

Mirum quantum in piam illam assertionem nonnulli theologi invehantur, quos vellem non adeo in serendis censuris fuisse praecipites . Hanc Henricus haereticam dicit, Quodlib. 8. quaest. 7. Hanc EuareZ 3. parte , disput. 38. sect. 3. & Vasques et . parte disput temerariam vocant: Hanc Ioannes de Lugo disput. χχ. de Incarnatione sect a. velat a theologis constanter rejectam insectatur. Aliique bene multi, quos numerare longum estet, variis pro arbitrio censuris inurunt . Sic sua quemque praejudicia occupant; quaeque ipsi non probant, censoria virga, quali ex senatusconsulto configunt. Itane vero diris devovenda sententia haec ζ Meo quidem judicio, esset etiam vir maximus venia aliqua dignus , si quid forte novi procudisset, eX nimio pietatis senili , quo severiores Theologiae leges quandoque non consulit ἔ minusque accuratam enodandae dissicultatis viam aperuisset , ex nimio quo servebat commendandae Christi erga nos charitatis desiderio . Sed nec eget

ille venia, imo laude plurima dignus est: satiusque sibi ii Τheologi consuluissent, si a censuris nulla, ut arbitior, ratione sultis at stinuissent . Sua quippe probabilitate frui Cani sententiam , multa probant.

44쪽

suffragatur in primis Divus Ambrosius lib. Io. in Lucam , ad illa verba , Pater si possibile est, iraUeat a me calix iste ; Quem non

tam expressisse, quam exscripsisse Canus visus est . Ergo pro me d Iuit Christus, qui pro se hubii habuit quod deseret : ct sequestrata delectatione disinitatis aeternae, taediolmeae infirmitatis ascitur . Sequestrationem illam delectationis divinitatis aeternae, passionis tempore occurrentem , quid commodius, quam gaudii ex divina vilione profluentis repressionem a Cano assertam intelligamus λHanc Divi Ambrosii mentem esse, docet Societatis scriptor longe doctissimus , Alphonius Salmeron , qui & Cani doctrinam

hac parte summopere commendat, uti solvendo nodo intricatissimo Opportunam, tomo IO. tradi. D. de tristitia animς Christi. Secum dum sententiam Beati Ambrosii , de qua superius csequestrata delectatione aereisitatis aeternae9 θ quorumdam aliorum, qui eaena in hoc secuti videmtur, Gristus sponte privavit se consolati e ex visione Dei resultante, quo sic magis peccato satisfaceret, ct trifitia conυenienti delectationem no-sram in illo habitam expungeret: Et boe usque ad mortem . Nam propterea suscitatus dixit, Notas mibi .fecisti vias Urae, adimplebis me Letitia

cum vultu tuo: deIectationes tuae in dextera tua usque in finem. Nam quemadmodum dum vixit, suspendis animae soriam in corpus redundantem, ut

posset pro nobis S pari, ct mori; ita ad tempus per aliquot bisas e pistristari, id est, suspendere delectationem animae , quae ex visione Dei r sutabat, ut posset pro nobis supremum S timoris, S trifiliae se um --bere; quod ingens ejus erga nos maritatis argumextum fuit. Nam dissiacile eapere possumus , quomodo sum s dolar existeret eum summo ejus

gaudio. Nam etsi una manus possis in summo esse frigida, poma is niυibus, o altera in summo calida posita in igne ; tamen quia una ct eadem,navus simul sit frigidissima , ct simia calidissima, vix intelligi s. suam- ωis diei possit, ut alias etiam tetigi, aliam esse rationem, propterea quod eadem volantas non secundum idem fuit summe beata, S summe tristis, sed secundum diversas animae rari es, nimirum superiorem, S inferi

Accedit Maldonatus eiusdem Societatis Theologus non ignobilis , & Scripturarum interpres celeberrimus, in caput 26. Matthaei, ad hunc versiculum, coepis contristari, S maestus esse. Ubi quaestionem movet, qui fieri potuerit , ut Christus, cum beatus fuerit, tristitiam habuerit λ Rejicit in primis eorum opinationem, qui illum secundum inferiorem tantum animo partem tristatum ajunt: tum subdit, in Cani sententiam descendens: Melius igitur Hii, ijs penuatione quadam factum fuisse dicunt , ut eum Christus bearus esset,

tristitiam etiam in superiorem animς partem admiserit. Nam sicut beatitudianem suam colabere potuit, ne defuerat in crepus, ut pati possem, ira Wς-mere eam potuit, oe quodammodo occultare, ut ad tempus insitiae cederer, quae una passionis sκε pars futura erat.

Explicatius vero Gregorius de Valentia, cum officiosa quoque e Melis

45쪽

Melchioris Cani commendatione , 3. parte, quaest. 9. puncta a suomodo vero Christus, es fueris secundum animam beatus, potuerit nI-h2-dnus non solum secundum corpus pati, sed eIiam sccundum animaru ι--sari, ct angi, e Iicat bene Canus: quia scilicet dicinitus passionis tem pore factum es, ut ex visione beatifica ne ad animam quidem aliqua δε- lectatio manaris. Quamquam sunι eιiam, qui semiant, potuisse eum ἴι--

delectatione ciria ex beatitudine con cre maxinum dolorem , Irdtitiam , respe tu aliorum objecto m. Sed illa expositio Cani conso I magis cum misia

anitudine , o acerbitate passoxis, quam extimamus fuisse in chrisOt oeseu demum mplius intelluitur, Cbristum in passi e etiam a Patre suo iamedereliEluis , per Me qaia is prohibWris re Mamiam illam beatificae deiciactationis cur ipse Dominus in cruce clamavit, Deus Deus meus, MI ita

me dereliquisti δ Matthaei a . Haec si Suares, si Vasques, si Lugo attentius perpendissent sodalium suorum egregia testimonia, non ita forian incaute Canidententiam censuris proscidissent, & a Theologorum nemine pro-

.Pugnatam assirmassent

Sed & numquid, vel ob id maxime, probanda venit ea Cani sententia, quod faciliorem nobis viam sternat, qua nonnullas VC-terum Patrum duriores loquendi formulas eκmn limus , qui de Christi derelictione disserentes ad illa Euangelii verba , Deus --., Deus .meus, in quid me dereliquisi divinitatem a Christo brevi aliquo tempore recessisse volunt, & ab illo aliquandiu fuisse separatam Sic Divus Ambrosius lib. Io. in Lucam, haec Euangelistae verba recolens, clamans voce magna emisit spirisum, in hunc sensum interpretatur : Evidens es manifestatio comestantis Dei secessionem discnisaris , corporis: Sic enim tabes, cIamavit Iesus voce magna EL cens, Deus Deus meus respice in me, quare Ue dereliquisti e Clamaυit homo separaImne divinitaris moriturus. Sic Divus Hilarius commentario in Matthaeum cap. 3. clamor MDeum, corporis vox es , recedensis a se verbi Dei. coxie sata di

Sic S. Epiphanius haeresi 6 q. n. 62. haec Christi spiritum emittentis verba perpendens, Deus Deus meus, stare me dereliquisei δ.sc habet: υidens diiunitatem jam in procinctu quodam esse , ut Sandium eorpus desereret, ex ipsius ἐ-tabis dominici per sons, hoc est, humanae na-rWae a Verbo susceptae. . ...... vox ad coriantiam diuinitatem illam essedita, Deus Deus meus, oec. Sic Leporius in libello emendationis: Diuisitas cum inita sibi anima, non crucifixum taminem reliquis in penam sed exanimam carnem reli is ad tempus.

Certe iis Patrum sententiis explicandis impense favet Cani sententia; secundum quam, divinitatis separationem , ac recessionem ab iis insinuatam commode interpretabimur, sequestrinionem dclectari is civisitatis ut sui met interpres est Diuus Ambrosius, J gaudii Diqitirco by Coosl

46쪽

diriue ex divina visone orituri inprussionem, ac rentionem; sic ut ninil aliud patres illi , aliique nonnullii, quos recensere facile me. sit, sensisse hae in parte videantur, quam quod Canus explic eattius distinctiusque defendit.

Haud me sugit, Magistrum sententiarum I. 3. dist. 2I. F. I. ais Eanr laudatorum Patrum interpretationem exagitasse; Divinitatem statera separasso se foris, ut non adesset ad defensionem, sed non a ui se istus - -ionem. Sed etsi non contemnenda illa mpositio videatur; portunior sorte ex Cani sensu petita interpretatio eensebituram priori modo exposita separatio divinitatis , de qua faudat Patres, non ad mortis tantum agonem reserenda seret, sed ad mistum mortalis vitae tempus; Quo certe divinitas separata est foris, ut non adesset ad defensionem ; iuxta illud Augustini sermone nunc 77. n. II. Deus est, re ' homo: seponit amisitatem, idest, qu

dammodo sequestrat, Mo est, occultat quod suum eras, a paret quod acceperat. Speciale vero extremo agoni suisse videtur, ut etiam divinitas separata sit intus, juxta Cani sensum, interioris scilicet gaudii repressione, non unionis hypostaticae solutione. Iejunum porro est, quod in oppositum objici solet. Primo, delectationem a Dei fruitione sejungi non posse; quia fieri nequit, ut summum bonum sine delectatione videatur. Secundo, minus congruere, ut Christus aliqua beatitudinis persectione defraudetur; Αlias Sanctis Deo in cito fruentibus fuisset inserior. Tertio, eadem libertate fingi posse, Christum interdum visone beata fuisse privatum. Quarto, pari jure statuendum fuisse, Christum toto pene vitae tempore gaudio illo ex divina visione profluente destitutum fuisse: cum frequenrissime tristatus sit, tum in peccata hominum

intuens, tum mortem suam uti praesentem animo revolvens.

Primum negatur omnino, fi Dei praesertim potestas attenditur. Non enim gaudium fruitio ipsa est, sed fruiti6nis quietae consectarium. Hinc fruitur homo arboris suae fructibus, suisque divitiis

avarus, cum etiam per morbum Voluptatem eX eis nullam capit

Secundum nihil movet. Nemo enim defraudatur volens: Id porro voluisse Christum, contendit Canus, in majoris charitatis

argumentum. Alias & gloria corporis toto Vitae tempore conis

cedenda illi suisset, ne & illo jure defraudaretur ἔ & hac parte

Sanctis post resurrectionem Deo fruentibus esset inserior. At sunt haec sutiles argutiae. Semotis quippe quibusvis it Ili beatitudinis consectariis, Sanctis omnibus praestabat vel hoc solo titulo Deus homo, quod Deum prae illis altiori longe modo cerneret ejus ani

ma, periona comprehenderet.

Tertium nihilo plus ossicit. Visio etenim essentia beatitudinis est, delectatio conlectarium. Christi vero animam beatam fuisse,

47쪽

Quartum negatur ob facti discrimen longe maximum. Mais lior quippe tristitia filii imminente morte, quam suerit ante; miis nusque idcirco cum summo gaudio componenda . Rursus, quod hic maxime notatum velim , non ob id solum gaudium ex visione beata profluens, passionis tempore repressum dicit Canus noster, quasi absoluta ratione, Deoque ita volente, cum summa tristitia sociari non posset ; sed ut suam in nos Charitatem miris omnino modis ostenderet. Hec vero in extremo mortalis vitae sacrificio maxime comprobata fuit: nec quod ea extrema mortalis vitae periodo ingenti miraculo factum est, ad totam retroactam Christi vitam referri propterea potest.

CAPUT IX.

nequaquam injurius ostenditur. Minus nonnullis arridet Cani responsio, qua gravissimam

difficultatem, ex Stephani Protomartyris concione Petitam elidit lib. 2. de locis cap. ultimo. Objectae diis. cultatis summa haec erat. Genesis 23. versu 16. legimus Abraham locum sepulchri emisse quadringentis siclis argenti ab Ephron filio Seor: Ac rursus Genetis 33. versa I9. Iacob agri

Partem, in qua fixeat tentoria, emisse centum agnis, a filiis Hemor patris Sichem. Stephanus vero protomartyr concionem ad Iudaeos habens , a Luca relatam actorum 7. narrat Vers. I 6.

Iacob, & filios ejus in AEgypto defunctos, troslatos esse in Sictem, o posisos esse in sepulabra , quod emit Abrabam pretio argenti, a filiis Hemor filiis Sichem. Quo loco duplex videtur aberratio contineri Tum quod Abraham non emisset a filiis Hemor, sed ab Ephron filio seor: Tum quod Hemor , a quo verius emerat Iacob, non fuerit filius Sichem , sed pater.

Eo ut se nodo Canus expediat, cum varias interpretum eXPositiones attulisset, quibus recitata auctorum verba conciliare nitun- ltur easque partim coactas , partim solvendo nodo impares Observasset; Bedae tandem, & Rabani solutionem amplectitur; qua nempe contendunt, Si bano, id quod sto fere solet, accidisse, ut in Ionga videlicet narratione, eademque praesertim subita , confuderis non H-M , ct miscuerit: in quitasdam etiam memoria lapsus fuerit, in iis d-raxat, quae ad rem parum, aωι nihil omnino attinent. Nam eas , dc quamoi simum age Iur, erat intentus. Lucas vero historiae veritaIςm Ii cre

48쪽

υesens, ue jsa quidem immutavit, sed rem, ut a Stepiano narrata erat, exposuit.

Cani sententiam, quidquid AEmuli cavillentur, ipsa in primis

argumenti necessitas probabilem facit. Quandoquidem vix alia, quae plane objectae dissicultati respondeat, expolitio suppetit. Probabilitatem auget Bedae ac Rabani mediae aetatis scriptorum auctoritas, quos duces secutus est Canus . venerabilis Bedae, quem Rabanus exscripsit, haec verba sunt in Commentariis ad eum scripturae locum: Docet Genesis, Abraham ab Ephron filio Seor Helbaei in Cariatam. be , . Deum Se libri quadringentis argenti siclis emitis, in quo ipse

brabam, Isaac, ct Iacob, ct Adam Protopiastus sepulti: Itemque Iacob de

Mesopotamia reversum, juxta urbem Sicbem, panem agri, quo tabernacuisu tenderet, ab Hem patre sebem datis centum agris accepilse. Non

emis ego Abrabam ab Hemor Sichimita, sed ab 'bron Helbo, in quo duodecim Patriarctae non sunt sepulti, sed in Sicbem. Verum Beatus Steis phanus vasto Ioquens isti magis in dicendo sequitur opinionem. Duas enim

pariter narrationes conjungens, non tam ordinem circumstantis bissariae, quam causam de qua age Iur intendit. sui enim insimulabatur, adseriasus Ioeum Sanctum, S Iegem Geuisse , pergit ostendere , quomodo Iesus Cissus ex Iege monstraretur esse premitsus, o quod ipsi ηec tunc Mosi. nec Domino nunc semire Hluerint. Haec ut potui dixi, non praejudicans se remiae meliori, β adsit. Has venerabilis Bedς, & Rabani Mauri interpretationes mutuatus est vetus auctor Glossae ordinariς in actus Apostolicos, nec non etiam Nicolaus de lira, in suis ad eumdem locum Commentariis. Nec defuere secutis inde temporibus magni nominis viri, qui Cani sententiam vel amplexi omnino sint, vel saltem uti probabilemadmodum commendarint.

Petrus Orca Cisterciensis ordinis , & Complutensis academiae professor eximius a. a. post quaestionem I 6. in appendice ad tr chatum de fide disp. 2. membro 3. nu. 24. etsi Melchioris Cani sententiam non paucis displicere notet, eam tamen sibi satis probari significat. Tertio, inquit, objicitur narratio Steptant, actorum s primo; in cujus explicationem libenter amplacterer responsum sapientissimi magistri Melchiaris Cani lib. a. de locis es. Hιimo : Ste anum pro res ritate sermonis, ct fem e spiritus alio intentaem, pauca illa transmutasse. ut pro Iacob, Abrabam, pro Paetre, filium dixerit. Nam si id dicamus, sirimo in scriptura nullum mendacium admittitur ; scriptura enim non iuo modo refert historiam , sed refert M taxum ita secutum: Deinde

me St bano aliqiud detrabitur : nam Diss illae immmationes Hiamrὰ facile , et absque omni culpa contingere potuerunt . Quin mistius: scriptura veritas maxime commendatin s quae referens viri sancti semmonem, proMt ipse prorulis , puηctim, S uectinim narratat , non omitia tens illa etiam, in quibus memoria lapsus est . Quae solutio absque omni no-

49쪽

ct Rabano , in edimmentariis bHur loci: Tum mirem st quid contra objici poris est , illud est, quia Stepbanus, ante di post illam nareationem plenus spiritu Sancto dicitur: In eo orem , qai stiritu Sancto Menus Io ebatur .

nefas est admittere nox solum mendacium , sed nec Inmum asuptam memoriae , o linguae, in quo a varirrue aeviet. Hoc tamen non urgeι, quia Mephanως dicitur plenus spiritu Sanlio , quaresus erat μως gratia, et sapiemiis , non tameae quia spiritu sanrito movente, omnia , ct IisDIa locutus fuerit . Neo est verbum , quo hoc modo per spiritum Sanctum lacinum Disse conian cistur . Et certe solatm Me amnem adficularem evacuat, re infidelibus plus fatisfaciet, qui calumniari non poterunt, aliquid gratis excogitatum esse

fugam a=gumenti.

Emmanuel Sa Societatis Iesu, in annotationibus ad hune locum rquidam dicunt, Stephanum intentum , ut fit, in aliua, pro Iacob dixisse Abrabam, ct pro Patris Sichem , filii Sichem et Luσam vero fidesiter, quod ille dixerat, retuli1se. Quae mibi opinio non displicer . Nee enim ita repetor Meptari sapientiae, spiritui, quo plex, eras. Accidit enimia inter m supiemi mis, S sanitissimis. Guillelmus Estius in annotationibus, Stephanum quidem meis moria lapsum disertis, distinctisque verbis non asserit: sed id nihilominus adstruit, unde illum memoria lapsum esse , necessario colligas; cum diversis historias in unam ab illo commixtas fuisse contendat. Ita quippe habet: hic di cultas in bissciria rancilianda; Ac primum leve illud est, quod postremo Iora dicitur; Hemor filii Sisbem,

cum Hemor Pater fueris Sichem. Nam in graeco tantum habetur σοῦ Σ -

πια ςηod juxta fidem γ istoriae Genseos, ct Iosue, verrendum potius erat

patris Sichem. Sed eisera multum discrepare υidentur, ει continere commixtas disersas bifarias; Nempe de speluaera duplici in Hesron, qvam ab H bron Hethaeo emis Abraham quadringentis Ariis argents; Ubi seis palii sent Sara, AFraham, Isaae , Rebecca , Lia, Iacob , Genesis 13. 25. 3s. 49, di s . es alteram dis agro Sichem , quem a filiis Hemor . :haei patris Sichem emis Tacob centum agnis, ubi sepultus es Iosepb. De eo habes Genesis 33. S Iosue utrimo. Salianus in annalibus veteris Testa menti ad annum mundi M7s.

num. 8. Grois Me loco exoririn difficultas , ex capite 7. Miuum, ubi

Divus Stephasias ais, Mne sepulcbri locum ab Abrabamo emptum a filiis Hemar filii Sisbem: eum bis dicatur emptus ab Ephron filio Seor. Postm dam eorum relata opinione, qui Ephronis patrem binomium suisse putant , subjungit verum quia dicit. Iacob emisse pariem agri a filiis Hemor pruris Sisbem, censuit Beda , ct Rabamis , Disum Stephanum

duas partier narriniones conjunxisse, nec tam redinem historiae, quam eam

sam, de qua agebatur, intenae se . Ac demum concludit: Eligat lictor. mram inter σιationem amplecti malis. Ego υenerabilis Bese , ct Rabamcxyossionem non improbo , cui vides graves, ει doctos viros subscriami se .

Natalis Alexander in dissertatione anticritica contra Frassenium

arta

50쪽

art. 46. dissicultatem istam expendens data opera: Si vulgaesa υπ- φ, inquit, se c*r, dicendum, Sanctum Stepbanum lapsu memoriae Masadia similia consuisse , emptionem scilicet ab Ase ab amo saetam, quai Genesis 23. cum ω, γα a Tacobo facta est Genesis 33. versu I9. Agrum Pidem, in quo erat spelunca duplex. emiise Abram ab Epbron quadringen ipfletis argenti: Iacob υero emisset partem auri, in qua fixerat tabernacula, asilus

- Hemor pruris Subem, centum agnis: Stepbanum xtramque historiam confu-

-ἀisseo: Sanctum vera Lucam ne bota q-iem immutare υoluisse is Sancti Protomartyris Urebis. Quam quidem observationem multis confirmat Alexander. variisque contra Frassenti cavillationes momentis - confirmat. Tot porro suffragantibus viris doctissimis . an non tibi videtur Canus in tuto esse λ

CAPUT X.

Accusatio de vellicato nomine Societatis Jesu

depellitMr. SVribens Melchior Canus lib. 4. de locis cap. a. de Ecelesia.

hujusque nominis potestatem expendens ex epitiola a. ad Cor. cap. I ita habete Fidelis Deus, per quem υocari estis in socieraiam Filii ejus Iesu Chrsi: Gae sine dubio societas, cum .Cbristi aeuissa sti, qui limium illam sibi arrogant, ii mide t an He --ticarum mare, Fara se ocissiam existere mentiantur . Quo loco Iessit ras, ob arrogatum sibi Societatis Iesu nomen, tacite sugillari perspectum est: Tametsi, .ut Canum excussent, nonnulli repugnent, qui Lutheranos, & Calvinistas eo loco perstringi dicunt, Ecclesiae nomen mixtonitarum, & Donatistarum more sibi superbius arrogantes. Verum Conatu plane irrito. Canus squidem non eos ibi designat, ac mordet, qui penes se Ecclesiam existere mentiuntur ;sed illos potius, qui Societatis Iesu sibi titulum arrogant. Veretur--que, ne vi ipsi , contra mentem Apostoli, penes se se Ecclesiam CXitare mentiantur . Quid ergo λ nihil ne excusationis habebit Canus, qui id nominis in Ignatii filiis vellicare ausus sit Θ Ἀ- cam ego simpliciter, quod res est: Canum ea aetate temporum scripsisse, qua rebus nondum ad liquidum perductis, sinistrae ne scio quae ide nascente Societatis instituto suspiciones, virorum etiam insignium ingenia occupaverant, quas successu temporis religiosa Societas eluit. Nec mirandum idcirco, si sinistrum quidpiam de arrogato sbi, ut plurimis videbatur, superbo Societatis Iesu nomine fuerit suspicatus vir alias prudentissimus . Fuit enim haec illietum temporis cum aliis multis suspicio communis, cujus nobis, &domestici Societatis, & extranei testes fidem plurimam faciunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION