Melchioris Cani ... Opera, in hac primum editione clarius divisa, et præfatione instar Prologi Galeati illustrata a p. Hyacintho Serry doct. Sorbon. ..

발행: 1714년

분량: 714페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

3 o A De Locorum usu

locos. Nee enim memoria tenui fiase sat est , sed paratos & expeditos habere oportet . Primum ergo discatur numerus naturaque locorum, qui sint, mot sint. , quae vis cujusque ac proprietas. Qitae res sive a nobis accipiemtur, seu ab alio, qui ad haec scribenda paratior post me atque instruet ior venerit, non multum refert. Certe, qui

hisce rebus perdiscendis necessaria sum, ea mediocriter , ut mihi videtur quidem , libris superioribus edocui . L

corum itaque numerum , vires di Pr

prietates sive hinc, sive aliunde ad ma-nhm habete , id est in eorum cognitione primum.

Proximum est locos ipsos histrasse

ac comprehendisse universos. Nam qui sacras litteras aut non te erit, aut et-k.m lectas minime intellexerit, is quo pacto e primo loco argumentabitur Qui traditiones Christi di Apostoloriun rivsiniam omnino observarit . quo hic modo e secundo Ioco argumenta ducet

Qui nec in Ecclesie, nec in Concili rum , nec in Pontificum doctrina fuerit aisdiuis, quem huic artumentandi ultim loci eiusmodi suppeditabum Quas

ero argumentationes e sanctis auctoribus ille colliget, qui sanctorum libros ne atti3erit uuidem Quam autem disserendi facta Itatem e scholae theologis habere poterit , qui nullo se tempore in scholae conflictationitas exercuerit An e Phinca, Metaphysica , Astron mia , Geometria is homo ratiocinabitur, qui humanam rationem his nunquam disciplinis excoluerit ρ Philosophi

demum di historici ecquid ei emoli menti aflerent, qui non fuerit in illo. Tum lectione versares Haec igitur Omnia , Cum argumentum ma aerimus ,

Complecti animo, cogitatione , intelligentiaque debemus . nec locos modonabere cognitos, sed iplos etiam dilia gentissime coluisse. Led ais: Estne quisquam tanto insta torrore, ut sibi ti illa scire omnia

vaseri Ego, si Theola ns isthaec

non fuerat conlecutus , nihil sane viatu pero : id reprehendo, s non secutias. nomen sibi Theologi usurpaver k . Iliud autem argumentandi gemis , quod ex omnibus locis apte ducitur, perse cium di absolutum est , atque omnes

numeros habet, nec prster consumma

tum Τheologum cadere in quenquam Potest . Cum vero aliquid perlitatium

est, in quo vel mediocria argumenta Compareant, id cumulate videtur esse Persecti im, Propterea quod Milgus The

lagorum quid abst a Persecto non sere

intelligit , quatenus antem InteIligit .

nihil putat Praetermissum . Quod etiam, iit Cicero ait , in poematibus Ac Picturis ussi venit, in aliisqtie complar bus , ut delectenmr imperiti Iaudentque ea , quae laudanda non sint , obeam, ut credit , causiam , quod insit in his aliquid probi , quod capia 3 ignaros . Sic nonnullos invenias , quos , quos iam iidem, quid in unaquaque re vitii sit , nequeunt iudicare , mirifice deIectent iuniorum opuscula quaedam , in quibus nihil reconditum & exactum est, milla ex propriis argume ta ducta: communia omnia, vulgaria, imperfecti , ae fere ex genere Prob bilium . Ita ieiuna & arida illorum tota est disputatio, quae vix unius se iis , ejusque vulsaris ac triti, aqua comis muni & perexigna rigatur. Planto divus Thomas copiofior & nervosior est , qui non solum aut rationi aut auctoritati confidit , sed omni modo argumentatur , & acclitate ex omni locodillerit, testimonii e simul ac rati nibus conquisitis disputat . At obscurastedam in D. Thomae lucubrationibus

sunt , istorum vero Iucubrationes sunt lucidae. Sane quidem. Non tamen ab

illo ita dicuntur de industria: nec in ingenio inest, sed in rebus ipfis obscuritas . Et Propria, quam Communia sobscuriora lunt. Virium quoque aqua

mixtum claritis est quidem , sed dii tiux est tamen . Merum ad bibendum dissicilius , phis omnino habet virium is Ac de primo inventionis Praecepto hactenus. Reliqua Persequamur. Argumentationes porro Theolog rum luis locis reddere , adeo videtur

esse facile , ut non sit istasse praecipiendum . Nemo enim tam rudis est , quin sciat, eo statim unumquodque aris gumentum Theologiae referre . unde petitum est, aut ad iacias literas, aut

ad concilia , Esec. Quanquam non est inutile argumenta , unae in doctoribus probatis inveneris, ad locum snnm quodque redigere . Hinc enim & thesau rum tibi comparabis ex aliorum inventis, & cum intellexeris cuius laci usus illis defuerit, ipse per te ea , quae semissa sunt, diligenter inquires: ut in

controversa catholicorum cum Pel gianis, post sacrarum literarum , CO

ciliorum , sedis Apostolicae , sanct rumque testimonia, quibus Augi istinus satis abunde causam obtinuit , rationet Theologiae Thomas addidit , quae detestimoniis pondus , ω causae lucem adhiberent. Agnoscere igitur apud veteres Theologos argumentationum lO-

462쪽

LPer Duodecimus.

eos plurimum prodest, tum in intelligendis eorum. virtutibus , tum in discernenda varia eorum argumentandi ratione, tum quod copia quaedam p ratur hac diligentia dc usu, ut non

solum quae illi invenerint , ea habeamus ' in promptu , sed ut quoties e I cis Theologiae quaeremus, similibus in

rebus fimiles nobis argumentationes o currant . Atque in omni arte litrum-ye scire operae pretium est, & quid, e quo pacto sit saciendum . Ambas vero has res imitatione peritorum fieassequimur , ut difficile sit judicare ,

plus ne praeceptis assequamur , an exemplis . Theologos sine , quod ad inventionem attinet , magis veterum exempla iuvabunt, quam praecepta , non dico nostra, sed ne cuiuscunque qui dem alterius artificis. Prudentia nom- argumentandi , nedum scientia Theologi veteres pollueriint , qui nec indoctiores , quain recentes illi , de certe prudentiores melioresque Hertini viri. Nam de strapturae secrat peritia , in qua ar menti Theologici thesaurus praecipue inclusius est , Certare cnm v teribus nulli potiunt . . Verum non inscripturae solum intellisentia qinemn da , ted eum multis aliis in rebus minpligentes iuniores sunt , rum maximem argumentis Theologiae Propriis mxuendis . Nec recentiores ego The lagos contemno , quotam satis arguta

multa , sed ut modo Primumque nascentia, depicta nimis atque minuta ,s ad vetera conserantur. Queiae Plus ne scio quo pacto , videmtir habere auctoritatis , plus nervorum , plus virium , non solum ad affectus perm vendos , sed . ad Fidei quoque evince dos adversarios. In hac igitur praece- Ptione, quamvis facili elaborandum est . fi non copiam modo, sed gradus

etiam argumentorum exquirimus. Multo vero masis Theologo elab randum , ut cognitis ac tractatis locis, quaestionem qnam versiare cupit , locos Theologiae conii crat. Cum autem illam per omnes deduxerit, considera iam accuratius debet, quid e singulis in diramque Partem dici argumentando possit. Tum ei colligenda itini omnia , re quae consentire causae propostae, Ac quae dissentire videantur , Ee iudicio adhibito pervidendum , utramno quaestionis partem dacta argumenta probent. Vix enim, quemadmodum supra dixi, Theoloms Potest ab inventione iudicium separare , si veritatem quaerere

di amplecti est illi institutum . Nec

in omni loco tineia aut Pro se , ans

Contra rem argumenta semper idonea reperiemus. Non enim si aut venator, aut piscator Ioca apta venationi ac piscationi cognoverint, quamvis diligentiam adhibeant vel maximam , protinus ant piscabitur hic, aut ille venaia binar . Nulla quippe ars adeo eracerta potest, quae non interdum operis sui strictu careat. lit igitur in disputatione nostra loci concurrant Omnes , optabile est: Si minus , plures mai resque ponderis plus habebunt: Si vero nulli, non est minuenda artis. opinio , nec de gradu deiiciendus animus, sed etiam atque etiam argumenta quaerenda. Quamvis enim demersa sint , emergent tamen haec aliquando , si polagus vel immensum & nostra dilige tia excitetur , Ac divina gratia , quae pulsantibus aperit, &quaerentibus nisquam deest . Illud autem de probabilium quaestiolium genere dictim a cipi velim. Nam fidei dogmata ab his loris, qui alictoritate conustunt , m nant omnia . inare nullum apud nos certum decremm est , quod non idem e locis oriatur. Non itaque verendum, ne in fidei qii aestione locorum nos argumenta destiniant. Sed ut naue ad erunt res nec enim omnes eodem i genio & solertia , nee similiter inqui- .rimus ) argumenta rerum huiuimoda semper quidem in locis inciuis erunt: eo autem eruentur vel pauciora , vel plura , quo inquirentis erit eruditio , angenium, ac diligentia maior . Atque haec quidem hactenus. Patefacta enitares ipsa est, ni non fit dissicile, in exquirendo argumento qnid cuique faciendnm fit., videre. . Et multa etIam fine induisitione se ipsa offerunt, Presertim nominibus eruditis , atque in harum rerum usu diu multumque ver satis. Quanquam quae cogitato meditata se praeparata in. disputationem Ins runtur, ea iure illis. anteponimus, quae repentina mimi cogitatione Prodeunt. Quae quoniam celerrima est, atque ad brevissimum tempus , osterre argumen ta potest, Ponderare non Potest . . Ita 'ne ni sine ullo errore & investigare argumenta, he invenire possimiis, tor-mnia quaedam constituenda est , qu'ms semiemur in disputatione theolog Icasnlim quam a recto tramite recedemus.

Erit autem haec formula theoriorum rationi dycipimaeque maxime conser tanea . Ubi theologo differendi materia fuerit oblata , quaestionem accurate habet expendere , stantereque in pramis cuius generis illa si ex omni i ta , quam lupra explicuimus, quaesti num

463쪽

ι De Lecorum usu

num varietate. Nisi enim Theolosus naturam quaestionis comprchenderit , nec sacile intelliget, qualia sint et i vestiganda argumenta , nec ex quibus pliam petenda locis . Quanquam eni in omnes inter se colligati atque implicati sunt, tamen ex singillis certa ar- torum genera nascit mur : nec u- , ut a principio statiin hujus o- heris dixi , atque omni quaestioni acis

commodantur. Cum vero geniis. quς-ctionis constituerit illud vel maxime,

ruod est omnium dissicillimum , an fi-

ei se, an non sit : per omnes locos ducat eam, illos praesertim, qui erunt quaistioni maῖis apti bc congruentes. N. in si quaestio est i pernam talis , in eos locos est coniicienda potissime, qui

Dei .metoi itate nituntur . Siti autem ςst naturalis, per eos praecipue locos deducetur, qui nat triae ratione constant.

Quod si mixta. quastio est , & Partima laatura , Partim a re elatione Pendet, per Omnes ducatur oportet: cuncti enim juxta poliunt arῆumenta praebere. Tametsi nullius omnino generis quae stio est, quae non Per omnes locos uisti liter deducatur . Natiirae quippe res iere scripti.ra tradit: & res quiaqtie lupernaturales vel stradet ratio , v I cxponit . Ac divina ai.ctoritas humanam ' fulcit, contraque humana divinar scrxit. Nec Vero vcritas , quae simplex esse

debet , ex dissimilibus rebus misceri temperari potest. Sed dii ina de hu-niana ratio quod sepissime dixi disiasmiles non sunt , nec alio hac a alia ducit illa; quin eodem spectarat ambae,pe in eundem finem reseruntur. Itauiae accePimus , majores nostrosolitos ex rari eos . qui primum hxcnatura cO. Mentia opinione distraxitialent . QIi ibi .s quidem ita sunt scholae Theoloῖi allens , ut nisi has duas resin dii putatione sitia coe, unxisserat , non tu putarent Theolosias vere cit . . Conjecta itaque per omnes locos quaestio ne, Ne collectis hinc inde argumen' iis , sive quae dioerepare, sev qtis con-rruere videamurs in utramqtie Partem uisputet : sed tamen ad exircinum fi niat, quid verutra sit, quid contra falium. Doceat vero primum , quid fides Christi de ea quastione t eat .squi lque idoneis ac certis testimoniistis. quod tenet, evincat: deinde, quid aut praescribat . . t certe suadeat ratio. Nam si quaestio naturalis est,r tio Praescrimi: sn est sit pra naturam , ratio siladet. uua in re, ut modestisi me dicam, scholam apud nostros mediocriter ego ju, i. Quae ante nos i n

erat adeo fidei argument Is instilicta . a ratione ductis res theologica propemodum agebatur . ordinem ego dixi Thoinae immutavi. Etenim in Summa adversium gentes ille quidem primo rationes, mox institnonia ponit. Ego vero in lectionibus meis semper a principio docui , quid praefiniret de una. qtia libet quaestione fides , tum quid ostenderet ratio. Sed immutationis huius prompta est atque expeὸ ita causa. D. porro Thomas adversum Gentes

theologiae nes otium conticu e ratione

debuit: quia scripturae testi inonia apud eas i et secundo, vel nullo etiam loco sunt. At apud nos, qui Christianos discipulos institit imus, Ptimas partes auctor itas habet, secundas ratio . Quinte hunc dili erendi Ordinem , tanquain

naturae nolirae consentanctim magis . Augustinus probat: quamiis Manichia is - .. se: e attemperans, id agat interdum , c . e quod in disputando fatetur esse vitim timi , sum. Naturae, inquit , or o ita se habet, ut, cum aliquid dii inius , rati nem yzecedat auctoritas. Sed quoniam cum iis nobis res est, qui omnia CO tra ordinem te lcntiunt & loquuntur snihilque aliud maxime dictit int,nisi r ἔ;onem prius este reddendam; morem

illis geram, tu quod lateor in dispuatando vitiosum elis, sulcipiam . Quo

exemplo D. Thomas ad eundem m dum te gentibus accommodavit : nam in Summa theologiae auctoritas fere ra-ttiani preparat hominem, ratio deinceps ad intelle tum cognitionemque Perducit. In ipsa vero S auctoritate & M. raticine si int gradus argumentorum , scquod cuique prestet , intelligi sacile potest: ut prima sint . quae e scriptura ducianwr: lecunda , quae e traditioni l . Cluisti cie Apostoloruin, terti assis r ex ccclcse decretis . deinceps gradati in reliqua conseqliantur . Est autem inter ιheologos controvςrsum , utra sit prior, scripturae auctoritas , an eccle sae . Verum haec , sicut de caetera , qtaae non ad inventionem , sed ad dispositionem attinent , non putavi est . Iaertequenda . Atque haec res, si qua do in contentionem venerit, quemadmmodum diiudicanda st , fatis est , nisi

male memini, lupra dii putatum. Illud perspicui m est , eandem omnino esse

spiritus sancti in scri 1 tura de ecclesia aucturita:em , si res ipi s inspicias .

Qii. De in se quidem neutr i aut prior aut maior , neutra aut posterior . aut minor est. Quid est ergo, quod D, hoc loco nonnunqi iam dubitationem af- surre soleat, coithderandiimque videatur λ

464쪽

Liber Duodecimus. Cap. XI.

nil Credo , si quando dubitatio ac cidit , quale fit hominis eius ingenium, et uditio , institimim , quicum disputationem instinieris , spectare decet . Ut enim sunt , qui scri iras ecclesiaeustii anteponunt, sic reperias multos , quibus ecclesi2 mos de sentius tria toresesta videantur . Quia vero ecclesia prior Se antiquior est , dubitari non potest, ipsius auctoritatem nucidammodci esse majorem e nam quod sit & notior Secrebrior x .exniratum est. At in omnibus , ut dixi, eius , cum quo disseris , habenda est ratio. Sic enim Petrus f L pes . datis ait , Habemus firmiorem propheiaticum sermonem: cum Petri tamen sermo nullo nobis gradu inferior sit .

Sed de hoe magna enim res est

alio loco pluribus . Nunc ad propositum. Illa igitus. Ae talia circunspicienda sunt in ornm qiuestiisne , de conlitetudo exercitatioque capienda , ut boni

ratiocinatores argumentorum esse possimul, Et addendo dedncendoque vide. re , quae omnium summa fiat, ex quo,

quantum cliique quastioni debeatim , intelligas. Sed ni nec medici nec impe

ratores , nec oratores, qtiann is artis precepta per petii t ,.qliicquam ma a

lauὸe a gnum sine usu ne exerinari ne consequi possunt; sc argu ment I the logici inveniendi 'praecepta traduntur til la quidem ut seri emus ipsi , sed rei magnitudo usiim exercitationemque deia silerat. Quia igitur parum verba pro desse nostra poterunt, nisi ad rem conserantur , ususque prxcepta confirmet, necesse merit thesiesi exercitationis gratia dicere, id, quod fere est a Petu patetici instituitim . Archelaimm primum scribit Diogenes in utramque par tem disputasse i fides sit penes illum. Cicero enim hii iusmodi exercitationem tradit ab Aristotele in eratam . Cuius conlueti ido de onaniblis in contrarias partes differendi, iure ab schol et, logis probata est: eo quod nil Id m unaquaque re ierum sit, quid contra salsum , aliter ne eat inveniri. Quan- σε. quam enim cognitio veritati , ut Au-austinus ad Dioscorum ait, omnia salsa , si modo prolatantur , etiam ql erius inaudita erant, & dijudicare de subvertere idonea est : auia tamen haec ipsa veritas elucere in dii putatione miscuit, nili ex . utraque parte causarum sit

sacta contentio, nec potest fides nila de re fieri , nisi prius ad versariotim

perluasiones evellantur: maxime naturale est, ut antequam probemus nostra ,

amoriamur adversa, & opiniones c

trarias restitemus. Uix antem rem e- mr aliquid tam omnibus Ingemis eo sentaneum & qtiadrans , ut Neminem habeat repugnγntem. omnis namque,

ni Hilari i Verbis litar, hirmant eloquii sermo contradictioni obnoxius fuit semaper, non fistum quia in alio capite demente alia propemodum sententia est , ted quia distentientibus volimianimmo tibus, disseiviens quo ue fit sensus Fnimorum . Unde existimat, Philoso phoriim placita dici, quod unusquis que ilhid se e ampleetitur , non quod ratio praescribit, sed quod placet animo: non quod dictat illa , sed quod dictit affectiis. Necesse est ergo The logis, varie in conuarias es differendo quasi in simulacro pugnν σωxercere se ipsos i id quod D. Thomadin quaesti iriis disipiitati s ditisentissime secit . Cum vero in Omnium arati tum usu optimorum imitatis artificum valeat plurimum, exempla in Theoloatia differendi ab his peti a humestiqui in hac arte excelluerunt: quorum Augustinus se Thomas sunt facile prinaci pes: δugustinus citra aleam: Thm mas iudic io peritorum . Neque enim in anc piti totum distinitatione , in qua de universo genere utrimque disserere copiose licet, scit in omni omnmo quae stione adeo hinc inde uber ac dives est, ni mirandum fit, in rebus tam mulistis & variis , iisque saepe neque pervulgatis, neque tritis, egregia in utram. que Partem argumenta Promimi illi parataque mira . In multos articulos, fateor , concidit omnia , M articulo fere tuique praescripsi, velut lege quadam,

arg tamentationum numerum . Aridum

te illi su it di initandi genns , &

ionum tractatus una verpetuo specie compositus. In ea deni e fi ita chorum secti , quae adeo nullum florem orationis tequitur, ut apparentibus sine carne nervis, deforme videatur dis- Putationis corpus, certe ab omni elo quentiae ornatu alienum. Ita a doctiunmo & gravissimo viro citrios quidem homines & delicatuli longioris operis satietate, fastidio similitudinis, Inculteque dictionis horrore abalienantur. Dixit in concilio Tridentino vire loquens sane ac facundias, sed parum Theoluus tamen, qui id suadere vellet audientibus, advertum haereticos, Praesertim Luthera nos , non else m gnum ushni lcbolasticae concertationis, oratoris ivthis moretaim illis disserendum i nostrum enim spinosum esse ac Iermolestum . Quae si vera essent, e

xempla in Τheologia disipvumd non ab

465쪽

ab sis , quos ante dixi, meliora Peterent tr. Equidem etsi non sum nescius , quam sit, non scholae dico, in disputando mos, sed tota omnino scholae The logia haereticis invisa , sed eo magis existimo , scholasticam disserendi sormam ad haereses refellendas emcaci rem . quo magis haereticis invisa est. Qiod si Luthetani academiae quia ilitate minime capiuntur , ne oratione quidem ad rhetorum leges artificiose composita capi poterunt, quoniam grandi res sunt & callidiores effecti, quam atorationis artificio apprehendantur. Cum autem nec argutum Theologum periI-mescant , nec rhetorem quamvis eloquentem: non sunt, mihi crede , aut Theologi acumine, aut rhetoris numIne , hoc est . non verbis sunt, Pe a1l-

Putatione , ted viribus 8e flagellis soriendi . Verum si eo loco res sit, ut advertum Lutherana dosmata certare cogar, eligant alii cnihil enim impe dio γ suave orationis genus , quo mollius&familiarius homines istiusmodi ad ecclesiae benevolentiam alliciant: dum modo m hi relinquant scholae ossa nervosque, ac pressam disserendi solidit rem. Quae Augustinus porro contra adversarios ecclesiae disseruit, tameture inventa sunt acutius , & dicta su tilius, quam ut quivis ea possit agno scere , ad refellendos tamen haereticos

tanto maiorem habent eficacitatem squanto tenuius ad vivum resecata sunt. Atque etiam , quum oratorum more quasi torrens fertur oratio , quamvis multa cuiusque modi rapiat, nihil tamen sere teneas , nihil apprehendas. Cum autem ad scholae normam certa ia& ratione premitur, continerIamplectique facilius potest. Itaque praeclarum a Divo Thoma accepimus morem disputandi, si eum teneremus. Nemo vero a viro gravissimo orationas delicias quaerat, pigmenta muliebria, sucum puerilem, ued veras gravesque sententIas, argumenta solida& propria, sermonem rei, de qua ἡisseritur, accommodatum .mae omnia Divus Thomas adeo egre .la praestitit , ut si vitia in eo paucanni, quae ab istis invidiose commem rantur , plurimis tamen maximisque virtutibus illa compenset. Ouanquam, ut erat be modestis & Prudens, m Inutissimorum articulorum numerum, legemque disputationis inruabilem, ulmxudioribus , uim magis tuo illi iecula dedit. Equidem non Divim Thomam modo. sed scholae auctores quosdam μlios existimo, si humaniores lueras c

lutileat, α quae in schola didicerant a

is Abesast. Disp.

eloqui voluissent , ornatissime splendI- dissimeque potuisse sacere; & viros eloquentiae studiosos, si ab scholae instituto non abhorruissent , sed Theol giam hanc didicissent, & tractare Ubiissent, gravissime & copiosissime dicere potuisse . Sed aut utrique suo studio de lactati alteros contempserunt, aut nihil omni ex parte beatum, ut semper aliquid desideremus. Uerum si alterum sit optandum , malim quidem indisertam scientiam . quam inscitiam laquacem. Nam exempli illa disput tionis Theologicae filis omnibus nume tis abibluta is solum suppeditare me est, qui eloquentiam sapientiae conmninxerit. ASe tamen . qualiacunque nostra sint , dc ea ipsi afferamus, quae etsi non

meliora erunt, quam vetera, erunt te

poti fortassis aptiora.

CAPUT XH.

Exemplum primum , ubi priam

Contraυersia de Euchari e Sacrificio.

Eucharistia sacrificio prIma mu

nis controversia est . Facioque contra institutum meum, cum de re a Perial sma dispirationem instinio. Nam umiA adeo certum & exploratum est, ut de eo inter viros doctos constanter

Perpetuoque con enerit. , argumentari

non soleo, ne rem minime dubiam argumentando dubiam laciam. Nec vero in hoc dabo operam, ut rem plane mecclesia definitam meis ego argum e tis probem : sed in id potius incumbam, ut unum e Theologiς principiis

non tam ratiocinatione . quam ex Possetione confirmem . . Ita fiet , ut Verit te illustrata , omnium tenebras clem

Iam errorum. . - -

tanquam arsumenta Pro ecclesiae sacrificio certisum a sunt et Quibus autem Lutherani contra pugnant , ut Dpsis quidem 1idetur, sunt maxima I ut ego vero centio, frivola , dc commentitia sunt omnia , vix digna lucubratione , he ingenio anicularum rcerte , proPter quae non modo a communi fidelium sensu cuique esse . iccnec ab amici unius Privata opInlone istic

466쪽

discedendum . ' At discipuli caeci ina-

apolo. Λ gistri furentis rapiuntur errore , sibique Eucharistiam non esse sacrificium

argumentando Persuadent.

I. Argum. Calvinus eorro illo Apostoli testimonio in primis nititur : Et alii quidem plii res facti sunt facerdotes , idcirco quod morte prohiberentur Permanere. Hic autem eo, quod maneat

in aeternum, sempiternum habet facerdotium. Unde & salvare in perpetuum potest accedentes per ipsum ad Deum , semper vivens ad interpellandumvro nobis. Τalis enim decebat, ut nObis esset pontifex, sanctus , innocens, impollutus , segregatus a Peccatoribus, di excelsior coelis factus, qui non habet necessitatem quotidie, quemadmodum sacerdotes , prius pro se is delictis hostias offerre , deinde pro Popu-Ii r hoc enim secit semel se offerendo . Lex enim homines constititit s Cerdotes infirmitatem habentes: sermo autem iurisiurandi, qui post legem est, filium in aeternum perfectum. Quo I co Paulus sacerdotium veteris Test menti a novi sacerdotio distinguit,suod in illo phi res erant sacerdotes, in hoc unicus est sacerdos. Huius v ro rei causam explicat, quod illi mor-

talas erant , quare indigebant ilicceiasoribus , qui in demortuorum locum subrogarentur: At Christo, qui immortalis est , nullos oportet siuccedentes vicarios substituere: quales ii sunt, qui nunc quotidie sacrificant, de plures ipsi atq; mortales ad umbras legis deflectunt in qua plures iidemque mortales facti sunt sacerdotes: Nostri quoque sacerdotes infirmi & ipsi sunt, habetuque necessitatem quotidie , quemadmodum veteres , prius pro suis delictis hostias o serre, deinde pro populi. Novi ergo isti, cum sint veteribus simillimi, legales sacerdotes sunt, non Euangelici. Confirmat autem , ut ait, hoc illud vel maxime , quod facerdos a Deo vocatus esse debet, quemadmodum Aaron , ut Apostolas idem assiimat : at nullam

vocationem proPrre nos Possumus, quae nostro sacerdotio patrocinetur. Evanescit iginir sacrificium , quod sine iacerdote esse non potest.

a. Argi im. Existimat rursum Calvinus idem,u bi. s. PauIum cum Ecclesiae fide pugnare . cum in eadem epistola inquit: Nec ut saepe offerat semetipsum , quemadmodum ponti sex intrat in sancta per sngulos annos in sanguine alieno . Ali quin oportcbat frequenter eum pati ab origine mundi. Nunc autem lemel in

conlumniationem re culorum ad desti-

Libra Duodecimus. Cap. XII. 38s

Nebr. I.

tutionem Peccati perparuit . Quo ex loco iterum colligit, nostros sacerdotes esse Iegales, qui non

modo Per fingulos annos, verum etiam

per singulos dies intrant in sancta, OLiarentes alienum sanguinem , qui semel iuxta Apostolum oblatus est. Cum vero diserte Paulus asserat, hostiam, quae oblatione sacrificatur, immolari, &

cidi necesse esse , proincto si singulis missis Christus in sacrificium offertur, singulis quoque missis interficitur . Aut

ergo Pausi argumentum vanum est, cum ait , Alioquin oportebar eum frequenter pati ab origine mundi: aut si Christus in sacrificium exhibetur, vere patitur. At corpus vivum, & impassibile in altari nos offerimus: oblatio igitur ibrstan esse poterit, sacrificium

nullo modo. Hoc vero illud argume tum est, quod Calvinus, atque oec lampadius mire iactant ; & nondum Collata manu , tanquam Proces vici

res inlullant. R .

Illum Praeterea locum Lutherani pres Hygum

sus urgent: Umbram habens lex fimse Me rorum bonorum, non ipsam imaginem rerum, per singulos annos, eisdem ipsis hostiis , quas Osferunt. indesnenter , numquam potest accedentes persectos facere, alioquin cessissent offerri, ideo quod nullam haberent ultra conscie tiam i eccati cultores semel mundati . Et post multa alia, quae reserre lon-

sum est, ita legimus: Omnis quidem sacerdos praesto est quotidie ministra ns, Ac eas dem saepe offerens hostias : hic

autem unam pro peccatis o erens h stiam , una oblatione consummavit in

sempiternum sanctificatos . oblationes agitur veteris testimenti imbecillas mdebiles ostendit Paulus , quod saepius iter bantur . Rui ergo in nova lege e dem sacrificia iterant , ii sua repetiatione testes stini, oblationes suas Pri res lil inas. , exi uatque misi e , atque

adeo Christi oblationem fuisse impe sectam, qui quotidie m has adjiciunt. Medicamenti enim illa virtus est, quod

Chrysostomus ait, ut semel imponatur, re non frequenter. Et Theophv iactus, M Hes,r. Pharmaca , inquit, sortiora semel etiam I mirasita curant: quae autem saepius it rantur, & imponuntur, hoc iplo ostenduntur minus fortia . Sed & Pharmacum , quod saepe admovetur idem , signific. t eandem aegritudinem intertur bare laborantem . Quocirca s eadem etiam hon ia novis sacerdotum oblati nibus , quasi idem medicamentum saepius apponitur , prima Christi oblatio

nec Periecte curavit egrotos, nec CO

Coos

467쪽

385 De Loearum tisa

si immisit in aeterelim sanctificatos , litia pote cum homines novis quotidie , aerepetitis cacrificiis curentur, sancti si Centur, consumment ir . Adde, quod patijo post Apostolus asserit, Ubi lxecia catoriim remissio est, iam 9 Τ. . '. lationem pro peccato. Post Christi t. gitur hostiam unicam , qua omnia fiant in cruce expiata delicta, post remit fas etiam per Christi sacramenta iniquitates , nulla reliqua est oblatio pro peccato. Non est itaque in eccleua . nuiusmodi sacrificium . Id quod Ap stolus exestigio testatur inquiens: V luntarie peccantibus nobis Post acceptam notitiam Leritatis, iam nulla reis linquitur pro peccatis hostia. Qui a tem nullam dicit, is non baptismal lum , sed ni Ilam dicit hostiam superesse . Nos autem dicimus, quod aliqua biperest: contra Apostolum ergo dicimuq . Neque his occurri Potest, i quiunt , praetexendo in nova lege non varia esse aiit multa sacrificia, ut olim in lage, sed unum idem saepe repeti:

occurrunt. Quoniam Apostolusa novo testamento non soli im multarum dixeriariimque rerum sacrificia reiicit , sed eiusdem etiam hostiae repetitam oblationem damnat in haec ver- est, ba: Neque ut saepe orarat semetiplum, A c. At Christius in altari seipsum nunc

etiam octri, ut posterius ex catholicorum sententia ostendetur .. Iteratam Heth quoque oblationem in vetera testamento

ideo tactam esse dicit, quia prior erat imperfecta. Sive autem plures res, si ve eadem saepius otaratur, Palili argumentum manet invictum , si prima o latio persecta esset a nulla posteriore indigere; ira posteriores sacerdotes ab offerendo cessaturos . Quo neri argumentantur, ut illud alterum catholic rum efiigium vanum etiam sit: Nemis , A postolum loqui de oblatione mimiata, qua Christus semel in cruce defunctus est; nostras autem esse Incruentas. Sive enim cruentum, seu incruentum lacrificium sit, si tapius rellimitur, Prior oblatio non perfecte sanctificavit, nec exhausit delicta praeterita, pro quibus alia hostia profertur. Nulla itaque, ut Putant, rima effligere possiimus , sed fateamur necesse est, totam ad Hebraeos epistolam notorum sacrificia sacerdotum explodere : praesert Im cap. tibi si Paulus de cruenta solam hosti . sermonem faceret , facile eluderetur, vel quum ait , Ubi autem horum remissio, iam non est oblatio pro peccato; vel etiam magis quum aicit et V

in Scholast. Disp.

lilntarie peccantibus nobis, nulla relin mirer pro peccatis hostis. Nihil enim interest, cruenta sit, an incri ienta, soblatio est Ad hostia Pro Peccato. a Ad haec , Matthaelis, Dicas Ac Pau- M, ἡ ΓΤ

Ius aperte narrant, Dominum in ul- L . in tima coem non obrusisse quidem corpus 3. L 11.

At sangit inem Deo, sed Eucharistiam discipuli; accipiendam distribuisse . γptima igitur milia illa erit , qtiae erit primae quam simillima: prima autem cl-na fuit, non sacrifieium . Etenim si se guinem pro Iaeccatis tunc Christus o tulisset, iam ante crucem essent remisia se peccata , nis frustra Christi sanguis in coena oblatus est , qui Peccatorum remistionem non obtinuit , quam vel nunc Obtinet patria sacerdotibus exhibitus. Ea insuper loca nobis Lutheriis o s. Areum .iicit, quibus locis calix sensu inis Christi testamentum dicitur: Testamentum vero non est opus haeredis, sed test toris. At sacrificium opus est nostrum. Sacramentum igitur sanguinis non est

sacrificium . Hanc vero ratiocinationem , bone Deus , quanto verborum o natu , quasi simiam Purpura , vestit ..iae est, inquit, tanta temeritas ut

testamentum, hoc est promi ilionem hς- reditatis, nos opus esse nostrum dic mus , quod testatori in satisfactionem exhibemus & ubi de acceptis gratos nos esse oportet . ibi accedamus suis perbi daturi accipienda : ut testator jam non sitorum largitor bonorum , sed

nostrorum sit acceptor . Neque enim fieri sexest , ate , ut idem ab eodem simul de recipiatur. de detur , 8c cist

ratur , 8c acceptet ir . Q Iam vero imsanus erit pauper Ec indigens , si bonum opus dicat se conserre diviti, de cuius manu accipit beneficium λ erunt etiam in hanc rem lan 6.Artum rum veteum testimonia . Primum ilia '

lud Chrysostomi: Hoc nostrum sacri-αἰζά 'ficium exemplar est illius, quod Christus in cruce fecit . Non autem aliud sacrificium , sed id ipsi im temper facimus , magis autem recordationem Ipsius operamur . Et Theophylachis:

Imo potius, ait, memoriam Illius Ob- ω Heia.

lationis facimus , qua se Christus o tulit . Ex qua correcti ,ne Oecolampadius colligit , Cht y ostomo & The phylacto missam nostram non esse Noprie sacrificium corporis, te sanauinis Christi , sed exemplar . Alioqui non correxissent , quod vere ac proprie d Desiim est . Addunt illud Augustina: Lib. i. est Holocalisti liii imaginem. in ecclesia celebrandam dedit. Et auo rursum I

468쪽

Libem Duodecimus. Cap. XII. 38

Li ererium eo, Christianos, inquit , mr..eti sacri- nisi per propriam fidem applicantur ho-ficii memoriam celebrare . Et in epi

stola quaὸam ad Bonifacium docet. in Eucharistiae immolatione nomen rerum ipsi figurae exemtilarique tribui solere. iri in h. Basilitis demum apud Eutyhmium , hec nostra exemplaria dixit esse veri G. crificii t Non ergo sunt verum sacrificium , sed sacriscii figura .

Nec testimoniis solum premere nos, sed etiam ratione volunt. Nam si sacrificio peccata redimerentur, quoa catholici astruimus, redemptio nostra a nobis quoque ipsis per nostras oblationes existeret . Ita non solum Christus redemptor esset, sed homines e

iam sui essem redemptores . Id quod stultitiae est manifestae.

Addunt, fieri non posse , ut OPeratio nostra alteri i eccati remissionem conserat ex vi ipsius operis , quod nostri quidam dicunt eX opere Ol erato. Solius enim Christi opera & actiones ex se peccata remittunt. At sacrificium he missa operatio nostra est: nefarium est igitur assirmare, quod ratione sui EMDeum propitium reddat , & deleat quoque peccata. Atque in hoc uno Lu-

therani hujus controversiae stilum constituendum censent . Asserunt enim, se habere hanc rationem adeo firmam, Certam, expeditam , ut adversus omnes portas inseri consstere queat. Hanc autem rationem videtur confirmare D

renatus in haec verba: Non facrificia sanctificant hominem ; sed conscientiae iis qui offert, sanctificat sacrificium, pura existens , & Praestat acceptare. Deum quas ab amico. Pectator, inquit, qui occidit mihi vitulum , quasi qui occidat canem . Quoniam igitur cum simplicitate ecclesia offert, iuste munus e- tis mirum sacrificium apud Deum de- Putatum est : Quemadmodum & Paulus Philippensibus ait : Repletus sum acceptis ab Epaphrodito , quae mis stis

in odorem suavitatis, hostiam acceriam, placentem Deo. Dixerat autem , Lacrificium hoc illud esse , quod ex Mal ehiae primo capite Theologi conamur inserre . Nesta Ritur apud nos hostia

manet, quae ex se aliorum peccata deis

leat , sed si quid habet, id sabet ex

otierente. Qilo argumento nos Bucerus. impugnat. φ.Argum. Praeterea, remissio peccatorum , h

minis sanctificatio & iustificatio est: haec autem per fidem cuique propriam obvenit, ut ad Romanos scribit AP solus: nulla ergo sacerdotis oblatio ex

opere operato aliorim peccata remittit.

Nam ne Christi operationes quidem ,

minibus, iuxta illud: Qiem proiiosuit Deus propitiatorem Per iidem . Item , Si vi uia oblatio sacerdotis altonim jiluit culpas. gratiam ergo hoc sacrificium confert. Ablutio enim culparum sine gratia aquae salientis in vitam aeternam esse non ivtest. Neque elabI possiimtis dicentes , remitti per sacrificium peccata. Venialia, non etiam mortalia . Quoniam si languis Christi in

secrificium offertur . omnia profecto remittit, qui in omnium remissionem e sultis est . Nisi frustra ac sine causa catholici petimus, ut hoc secrificium mnia crimina nostra detergat dc rursum, ut sit ablutio scelerum, cu omnium I misso peccatorum. Praeterea , cum catholici fateamur, Io. Arg.

in hoc sacrificio sanguinem Christi

contineri , fieret, ut unico sacrificio

omnes peccatorum poenae abolarentur.

Res quippe oblata infiniti valoris est. Vanum itaque esset pro eisdem plures missas celebrare. Qui vero dicunt, infinitae hostiae fructum a facerὸote OD serente limitari, hi refelluntur a L thermis multiplici variaque ratione. Primum , quod lacramentorum fructus non definitur a ministris: erho ne sacrificii quidem . Deinde, quia quam

vis sacerdos offerens In Peccato mortali sit, sacrificium tamen illi prodest,

Pro quo offertur. Non ergo huius sacrificii virtus a sacerdote offerente terminum ullum accipit. Item, quia infinitae rei pretium non minui mr, sive a paupere detur, sive a divite . Centum

scilicet aurei Centum valenta a quocunque tandem offerantur . Imo quo res

oblata ma. or est , dc hic, qui offert. est pauperior, eo oblatio maiori habetur in pretio. Ad haec, si semel offero sanguinem meum Deo , sanguis meus fulus est idoneus ad omnia peccata ἡelenda , nec pretii.m imminuitur ab os- serente . Martyres namque universi. inaequabilis licet meriti , inrue tamen conleqliebantur omnium Veniam Peccatorum . Si igiuir vere offert sace

dos sanguinem Christi, nullis eum finibus circunscribet , quin satis sit etiam semel oblatus ad omnia redimer da peccata . Sacrificium denique altatis a Christo summo sacerdote nunc etiam patri pro nobis offertur: ab illoi4itur infinitum valorem habet, quem. videlicet eadem ex causa infinitum habuit in cruce . Neque enim illud n gare possumus , cum Christus sempiternum habeat sacerdotium , unde &salvare in Perpetuum potest accede C c c 2 tes

469쪽

388 De Lotarum us

tes per Idum ad Deum , semper 3I-

eap. mran, veris ad interpellandum pro nobis.*uli 2 Atque Lateranense concilium sub In-- L nocentio Tertio , Una, inquit, est fidelium universalis ecclesia , in qua idem ipse est de sacerdos & sacrificium. Loquitur autem sine dubio de eo, quod offerimus in altari. In concilio rursum Tridentino definitum est , nostras mne A satisfactiones Christiam offerre iamtri : multo ergo magis illam victimam offeret , quam , ut Deum placemus, nos in altari probemus ad sacria.., b. φ ficium . Quam rem non Ambrosius m do insigniter praeter Latinos caeter , sed Graeci in canone suo manifeste

reflantur . Sane quemadmodum sacerdos non nomine suo consecrat Ac co ficit Eueharistiae Sacramentum, Ita non

in nomine sitio, sed Christi oflere Eueharistiae sacrificium . Quod si Christi sanguis hostia nunc est ad culparum

redemptionem , huius Vero sanguinis pretium nullo fine concluditur, pr

sertim si a Christo ipse offeratur: manet omnino , unica oblatione omnes culparum Poenas rei olvi.D. arolim. tendit Postremo Calvinus , Eu 'charisti Sacramentum cum Sacrificii voce pus nare. Elicharistia , inquit, d num est cum fratiarum actione percipiendum : Sacrificium vero est pretium, quod Deus in satisfactionem accipit. Quantum ergo interest inter dare &acci Pere, tantum a Sacramento Sacrificium distat. Hac enim argumentatione fit, ut reliqua Sacramenta Sacrificia esse non queant . Eucharistia qu que post peccata gratis remissa, post reconciliationem adeptam , vitae nobis Promittit. 8c gratiarum augmentum . At sacrificium cantilenam aliam canit, nempe Deum quasi adhuc iratu in stanquam pretio quodam exhibito placari , nec esse expiata thelera, que sacrificium expiare dicitur . Praetereo alia argumenta ridicilla: indigna enim sunt, quibus nos serio respondeamus. Sed & illa iii periora , ut ante iam di xi , tametsi in laciem apparent Probabilia , diligenter tamen inspecta , vana esse deprehendentur . Id tantisper dum explico, Ee fidem meam de e clesiae sacrificio breviter expono, quae so Iector attende

Si qua dis putatio est, ubi id , de

quo disputetur , necesse sit definire, hanc ego vel maxime esse crediderim , quae nobis hodie institi unir: Cum v.ao Thom. non modo Vriclet fistas ne Lutheranos,

sed quosdam etiam catholicos videamus, naincii vi di natura ignorata i

is Sebesast. Di p.

in summo errore Ae m x Imarium re riim ignoratione versari. Explicaturus igitur, quidnam sacrificium sit, quidque sua definitione contineat, illud inprimis accipio , sacrificium proprium esse religionis opus, id est, eius virtutis, quae cultum Deo & caerem niam inert. Est enim sacrificium qua- , - reatis sacrum factum , ut Gregorius ait. multi Sacra yero Dei facere , haud dubie ad Dei cultum &. reverentiam Pertinet. Sacrificare igitur propria est religionis actio, qliae videIicet solius Dei honori dedicata est, quemadmodum Augustiniis Con. adver. leh. di proph. l. I. c. I 8. Et de civi. Dei, lib. ro. C. 4. Actor. quoque I . cap. Lucas scribit.

Illud deinde semo , sacrificium speciem esse operis sacri Ae religiositatque adeo opus sacrum quasi genus este sacrificii. Etenim qui vocem hanc ad sacras omnes ceremonias 5c religi nis actus extendunt, qua ratione id faciant, ipsi viderint: certe cum Per petuo ne ecclesiae & scripturae usu Pugnant . Settem enim Sacramenta agnoscit ecclesia, septem sacrificia non

agnoscit. Non Itaque quodcumque Oxus sacrum , quicii laeve religionis rivis

est sacrificium. Unde & Concilium

Florentinum non obscure a sacris caeteris sacrificia distinguit. Atque in lebe veteri alias filisse Ieges de sacrificiis

constat, alias de reliquis sacris ritibus . Quae causa necessaria est , ne nos sis crificia cum sacris aliis confundamus. Adde , quod in sacrificio hostiam eueoPortet, quae Deo immolatiar i hostiam vero in omni religiosa caeremonia velle fingere. ridiculum est . Adde etiam , quod sacrificium Latinus inter8res semper appellat, suam Graeci Θυσαν. Graecis autem Θ, Ma non est qliodlibet unum sacriim opust sed specialis religionis ceremonia, in qua res Deo i Cra , yes per fragii inem, vel per ignem, vel alio quovis modo conficitur. Qua quam Theophylactus auctor est, Proprie magis esse , quae per ignem sacriticantur, quam ea, quae per sangui nem. Sed ne Porphyrius , ab exhalatione , inquit, ignis, quam Graeci ' μί - dicunt, Thysia quoque , quam 'μsacrificium Latine appellamus, apud Euis, de Prae Graecos antiquiuis dicta est. Nunc ve- lixi. tar' ro non recte capimus thysiam illum cultum appellantes , qui sanguine ce lebratur . Hactenus Porphyrius. Sed , ut prima vocis origo illa st, non negant auctores hi, vulgarem eous vocis uiurpationem universa ea continere , aquae

470쪽

quae vel per ignem , vel per sensu inem aut sacrificium vocabant rimmolantur. Atque haec Latini inte pretes sacrificia vocari perhibent. Sit exploratum , sacrificium se

itaque - -

ciem quandam et se cultus sacri. Quod si ex usu recte loquentium divinaeque scri putrae consuetudine pro oria huius nominis significatio accipiemda sit, inveniemus sisne , sacrificium tunc, solum esse, quum res alim sacra ossertur Deo. Ubi namque oblatio non est, ibi ne sacrificium quidem esse potest. Qui enim aut baptismi,

aut confirmationis , aut ordinis , aut matrimoniici aut unctionis extremae

sacramentum conficit, is quamvis sine dubio rem sieram & divinam faciat, sacrificium tamen facere non nisi a surdissime diceretur. Quoniam ne ipsa idem Eucharistia , quandiu servatur in pixide , sacrificii nomen habet. Tunc vero primum hostia nuncupatur, cum ostertur. Oblatio igitur est de ratione sacrificii. Id quod Paulus saepe docet, ut ad Hebr. s. omnis aesta Pontifex constituitur, ut esserat sacrificia pro peccatis. Et cap. 7. Pro suis delictis hostias osserre. Et Cap. q. Munera & hostiae osseruntur, dic. Et cap. Io. Eisdem ipsis h

ltus, quas osserunt indesinenter, &C.

Nec hic laborare opus est . ubi nihil est ambigui . Illud addo , quod dissiculter admittunt quidam, si vis flenatura huius vocabuli perpendaturo non omnem oblationem iactam sacrificium esse, sed quiddam aliud praeter oblationem sacrificii vocem vendicare squemadmodum D. Thomas argutis me, ut omnia , dixit. Et Theoph lactus, Doni, inquit, Se victimae ex

ela ratione quidem ex discrimen . enim, hoc est , sacrificia sunt

per sanguinem Fc carnem oblationes vel certe omnia, quae per ignem sacrificanuir: Dona autem sunt, ut fructus de quaecunque aIta exanguia dc

igni carentia. Quod utiuue discrimen Paulus in Epist. ad Hebr. diligenter

obtervat: Onyis, ait, ponti sex constituitur , ut Offerat dona Ac sacrificia . . Et iterum: Omnis pontifex ad of rendum munera & nostias constitui-Homi l. t . uir. At G Chrylostomus explicans il--, Sacrificium he oblationem noluisti, oblationis de sacrificii hane disssrentiam esse accurate notavit. Nor

itaque omnis oblatio sacri fictum est. Quam omiuno rem illud vel maxime argumenuim Probat, quod cum anI- malis vivi iuxta legis praescriptum fiebat oblatio, nusquain haec anis hostia,

- Nisi velli ,' tum a Iudaeis filios immolari in sacrificium, cum post purificationis caere monias Domino sistebantur . Quod quoniam absurdum est, consenti. miis, non omnes res Deo oblatas, hostias esse aut lacrificia. Porro autem si circa rem, quae osse rebatur, quippiam saeri sacerdot faciebat, ni si animalis fundebat sanguinem, si thus ardere faciebat, si conterebat frumentum, si oleo similam comperiam frigesat irata. sartagine , tum d mum vere sacrificium faciebat. Earum quippe rerum omnium sacrificia esse, Levitici 2. dc s. Num. . bc 2. Paralip. 28. cap. legimus. Scite ergo ac praeclare divus Thomas admonuit. in eo sitam esse rationem sacrificii, si circa rem Deo oblatam quicquam fieret, quo res ipsa sacra quodammodo cqnncerent r. Nam si i tegram Sc illaesam sacerdos offerret, donum dici de munus , non item si ctificium . Id quod in Graeca voce explicatius animadvertitur , ut paulo ante dicebamus. Quibus rebus expositis facile inteLIigi vir , Lutheranos in apologia A gustam perperam lacrificium definitiale, quod sit caeremonia vel opus a n bis Deo redditum, ut eum honore afficiamus: Veluti munera, primitiae, decimae . Hanc vero finitionem cum exemplis suis , ut alia argumenta Pr terramus, satis relallit Apostolus, tum dona a sacrificiis distinguens, tum magis argumentans, quod si Christus faepe se in sacrificium offerret, saepe e

iam pateretur.

Sed ut occultae atque involutae rei notitia aperiatur his, quae dicta sunt, illud primum obiicitur, quod Propheta sacrificium laudis saepe commemorat, νον

quod Paulus interpretanis . fructum la- r . a Lbiorum confitentium tramini Dei. Saa Hei . ε .crificii igitur definitio non est tam

anguste conclusa. 1 Ilud deinde videmr esse contrarium, quod Apostolus ad Romanos scribit: ra. Oblecro vos , ut exhibeatis corpora vestra hostiam vivam. Non ergo in sacrificio hostiam esse oporteis que ma ctetur , sed satis est , si corpus nostrum vivum ad sacrificium praebe

mus.

Tertio loco id opponitur, quod in omnium ore est: Sacrificium Deo spi tirus contribulatus. Illa demum δε Re pletus sum his, quae misistis in od rem suavitatis, hostiam acceptam . Et rursum : Beneficentiae bc communionis

nolite oblivisci: talibus enim hostiis

SEARCH

MENU NAVIGATION