장음표시 사용
491쪽
4ro De Loedirum usu in Seboiast. Disp.
rem architectum sundamentum rositisse, sed Christi . Quemadmodum autem , ae filios per Euangelium in Christo si ignem faceret, & ad comburendum
at h. ulti genuisse. Ut illa praetereamus, Bapti- adiungeret , ignis e flectionem induce Io. rantes eos in nomine Patris, &c. eis ren, sic eum sanguinem Christi in altari
vid. Am- cunque solveritis super terram,&c. conficiat, en ndemque sua oblatione ap-
ω: E. I. rum remiseritis peccata , &c. Ex qui- plicet , satagitinis Christi efficientiam
Noesia bus Constantiensis lynodus aperte com affert. Quo fit, ut nec sacrificii huius 'nauis: 'seeit , sacerdotem here absolvere, vere effectus, aut a bono administro maior deserie ho. conficere . Pup si certissima sunt , ut si, aut a malo minor , nec sacerdὰ is
rata sunt sane , nihil necesse est, quod AL iniquitas effectum huius impediat sa-
aeridorem bertus Pighius facit , sacrificium ope- Crificii, quemadmodum Innocentius Ilia rationem nostram esse negare . Multo bro 3. de sacro altar. m sterio, e. q. Di et . enim doctius divus Thomas asseruit , testatur . Non est autem dogma hoennem Iocum breviter perstrinxi paulo nuper inventum: nam auctorim etiam ante. sacrificium oblationem esse , veterum libris pervulgatum est. Id Gre ejus actum virtutis, quae Dei cultu eio gorius tradit I. q. .c. Multi . Augn- continetur . Nostra igitur est operatio, stinus de consecr. dist. secunda c. U- non inficior equidem. Sed duplices trum. Hieronumus advers. LuciLChrv- sunt operatrones nostrae. Quedain , quas sostomus homilia 2. in secundam ad Ti- Dostro nomine reddimus , se quae no- moth. epistolam , cuius verba libuit stra gratia , meritiique nitunttW , ut e- subscribere . Sacra , inquit , oblatio , 1eemosyna & ieiunium . Alterae vero sue Petrus, sive Paulus , si e cuili sivis sunt, quae non a nobis efficacitatem . meriti sacerdos offerat , eadem est ,
habent, sed prorsiis a Christo , ut ba- quam dedit Christus ipsie discipulis .pti simus N ansilutio Deerdotis in Ira quamque sacerdotes modo conficiunt . nitentiae sacramento . Qua enim sa- Nihil habet ista , quam illa , minus .cerdos, non in suo. λSin nomine , Oir id δ Quia non hanc sanctificant hin
Christi baptirat & absolvit, istiusmodi mines, sed Christus , qui ante sacrii
acti mes , In quibus purum nudumque caverat. Qui autem hanc illa minusininisterium est , non a minastro vim habere putat, ignorat Christum esse , accipiunt, sed a Christo , cuius revera qui nunc etiam adest atque operatur . magis dicuntur esse, quam nostri. Nam Hactenus ille. Quam rem exemplo ille est, qui baptizat, ille est . qui ab- Philosophiae apertius exponemus. D solvit. Riocirca sive iustius administer cent sane Philosophi , causas admini- .se, sive injustus ad eflectum sacra- stras non eodem modo esse omnes . menti nihil omnino interest . Sicut re- Qitaedam enim non agunt, nisi qualita- fert etiam nihil, qui ignem accendit, rem similam a principali causa rece- Q ad exustionem admovet, frigidus , perint. Ut aer non illuminat oculos san calidus ille sit. Tanti m quippe ca- nisi uol Iumen cum eo commina caveriti Ioris impertiet , non quantum habet aqua non caleticit, nisi prius ab igni ipse, sed quantum habet ignis admo- calorem habuerit . In quo genere eotus. Priores igitur operationes nostrae eisectus vel major, vel minor est, quo non conserunt aliis peccati remissi forma & virtus agendi magis vel minem ex opere operato, id est, ex vi nus fuerit adiuvanti caul, commnnica-
rei lactae , ted quemcunqiae essectum ta. uua ei iam forma re virtute si e
sortiuntur, ex merito eum nostroso ruerit, nihil penitus aget, ut aer sinetiuntur. At posterioris generis opera- Iumine, sine calore aqua , &c. Aliaetiones ex se possunt peccata remittere, sunt causae adiutrices , quae vim prin-
qnia , ut diximus , christi sunt potius, cipalium caularum applicant, ut is , quiquam nostrae. Ita si semel nos Christi admovet ignem ad stipulam vel lignum: .sλcramenta conficimus , eaque aliis ad- In quo genere actionis non tacit dimovemus, ex vi rerum edictarum , & versos effectus diversa applicantium aliorum. culpas menalque resolvimus , qualitas , modo ignis idem applicetur. Ac gratiam Christi impartimur, non Ministri autem & sacramenti, & sacriunostram. ficii Christiani, sunt causae secundi ge- Smrificium porro altaris, quod ni- neris. Non enim I er sanctitatem porismo arbumento refutando explicui , in ticipatam reliquos ipsi sanctificant, nee Posteriore operationum genere inclu- mundant alios , quia prius a Christoditur: Non enim suo nomine sacerdos ipsi mundati sint . Sed qualescunque hostiam praebet, sed Christit nee litum sint, s Christi aut sacramentum ex ni meritum de gratiam Deo repraesentat, bent, aut prabent sacrificium, eundem
sed Christi, nec suum osteri sensuinem, Christi sanguinem, de merita adjung un
492쪽
Irenaeus vero primum non de solo
altaris sacrificio loquitur , sed de caeteris quoque oblationibus, quae figurate lacrificia dicuntur. Id quod facile apparet , quoniam Pauli testimonium ad Philippenses excitat , ubi de eleem binis. termo fit. Illud etiam reseri, R
spexit Deus ad Abel , de ad munera ejus 1 3e item illud : Si otars munus
tuum ad altare, eec. Deinde Irenaeus sermonem aperte facit de sacrificio in ordine ad offerentem . At ne hostia quidem altaris eum , qui offert , Purificat, si i ple nequam de impurus est . Quin magis ex oblatione lacrilega in- qiii natur. Unde de ait , quod si quis timorem Dei non habeat , nequaquam per id , quod recte soric oblatum est sacrificium, ad te ducit Deum , intus habens pecca um Nec oblatio talis , inquit, proderit ei aliquid. Praeterea ,saci filium altaris non i lius administri est, sed ecclesiae totius . Ita licet sacerdoti malo os serenti non Prosit a sed noceat : at et , pro quo offertur sutile est non sacerdotis merito , sed ecclesiae . inam rem expoluit Ireneus ea etiam capite in haec verba : ia igitur cum simplicitate ecclesia osteri, iuste munus eius purum sacrificilina de- Putatum est. Oim vero in ecclesia Dei Caput etiam includatur , quod est Christus , Con .eq iens fit , non oportere sui lanctitas sacerdotis administrantis sanctificet sacrificium, quod de i er te sanctum est , Oe ab impolluto lacerdote oblatum. Idem quippe est & sacerdos de sacrificium Christus Jesus. Cum ergo argumentum illud, quod istis firmiisimum de gravillimum videbatur ,relyonsis omni sice clarioribus ego re
istierim , qualia oblecro erunt argume
ta reliqua φ in quibus ad probandum vis malia est, ad contradicendum est profecto imbecilla.
Videlicet argumentum nonum minimo negotio re utabitur . In remissione enim peccati duo intelliguntur, Ec condonat lo culpae, At resolutio Poenae . Atrue illa quidem vel per Propriam Gem 3t charitatem contingit hominibus, vel per fi)ei sacramentum : haec
vero per ridem etiam 5e charitatem alienam. Ecclesiae n m societas fratrum fidelitan Poenas communes Per amicitiam facit: quam rem Probare, alterius loci ac temporis est. Multo v ro magis hanc Poenae relaxationem viri isti et a Christi passione panicipat: Christi autem passio per sacrificium altaris non solum commemoratur , ted
Communicatur etiam . Sacerdotis igitiuoblatio ei, pro quo fit, bis conducit ad relaxandam poenam, & quia sacerdotis ipsus opus meritorium est, quod
ille ad solvendam pamam Proximo suo benigne ac liberaliter impartitur : bellia ecclesiae atque adeo Christi sacricium est: quem essectum sacrificio ex
opere o rato attribuimus : nam priorem illum habet ex opere operantis .
Quaro si sacerdos probus est, Ac suam operam de satisfactionem vult statri indigenti dare, dupliciter , ut modo diacebam , illius commodis 8c utilitati servit: sin est improbus , una est utilitas sacrificii, quae ab ecclesia Ae Christo offerente proficiscitus , quam omnino minister sacrilegus non intercipit. Sicut ne eleemolunae quidem fructum domino adimit serius Aui eam distribuit detestabi lis.
In hu us autem confirmatione argu
menti vis sacrificii in peccato remittendo queritur, culpasiae remiciat, an 'nas; an utrasque potius, re Ipas de poenas. De qua re tres video sententias ferri , quarum nullam Pro . t Inam , ut oblatio sacra culpas etiam mortales remittere possit, atque adeo gratiam
conlarre : AIteram, quae in remissione iQccatI nullam vim lacrificio πibuit , nisi ad impetrandum e quomodo ele mos na ab omni peccato , & a morte liberat, quia orationis loco apud Deum est, per quam ea bona impetramus .
Id quod Ecclesiasticus exponit., inquiens: Conclude eleemosynam in sinit pauperis, Sc haec pro te exorabit ab omni mali. Nec ideo tamen sacrificium Pr pitiatorium esse negant . Quoniam deis, qui veniam alteri impetrat, illum propitium reddidisse dicitur , quem suis Precibus placavit. Per hanc igitur viam Ee rationem hoc sacrificium non poenas solum aiunt, sed culpas etiam
omnes veniales mortale hue remittere.
Tertia sententia est , quae sacrificium
ex opere operato in penas valere dicat, in cultris nullo modo . Satisfactionem itaque in altaris hostia esse de exoluistionem Penae, non expiationem & remissionem culpae . Ad hune enim eia lactum sacramenta mirata esse , illum vero esse instrinum lacrin
Sane qui primam illam opinionem
induerunt . hi eisdem argumenti ri l tur , quae nos areigimus , quod Α- laxander he Iulius tradunt , Crim In a
omnia hoc sacrificio deleri r Athan
sus , Cuprianus, se Damascenus amrmant omnes sordes expiari r Ch ylo
stolaus de Theophv iactus non obic e
493쪽
docent, esse remissionem peccatorum. Quod si ex verbis illis , Quorum remiseritis peccata, &c. Colligunt The logi , ministros posse & culpas omnes
remittere , Ac gratiam ex opere operato conferre e cur nos aliter eadem verba de sacrificio interpretemur Preis sertim cum peccata prorite vocentur ni Pae: reatus vero poenae non nis per twImm , quo effectus significauir n mine causae. Atqui confugere ad tr
P Theologo non licet, quando nihil absurdi est in proprio sermone . R ut um sancti patres docuere , sacrificium hoc crimina abluere, sordes-nue detergere . Qui autem abluit coetergit sordes , is maculam tollit :non ergo solas poenas haec hostia reis solvit, sed cuIpas quoque in quibus maculam intelligimus. Renrassa enim cu Pa , manet poena , non macula . Adde,
quod sanguis Christi mustice hic fun-ἡitur in remissionem peccatorum, quem admodum nos ipsa m a consecrati nis instituit: at sanguis Christi procul ris etiam inussis en . non pro pinnis tantum . Utra que ergo hoc sacrinci lim hit. Postremo, cum idem Christus patri Oiserarer in altari , qui se patri osse re in coelo, sciit oblatio , quam sancta sanctorum ingressiis patri. exhibet smortales etiam culpas remittit 3 ita Mea, miae in altari sit , culpas remittet
Nec secunda opinatio praesidias sundestituta est . Quoniam post oblatum sacri Acium pro peccato, ut fideles intelligerent vim orationis in hostia ad illud delendum esse , ecclesia his ver- his deprecatur : Sit hoc sacrificium intercessio latitaris ad leniam , fit abi tio scelerum, sit fortitudo fragilium ,
si contra mundi perim Ia firmame rum , fit remisso omnium peccatorum . Atque Divus Thomas m d. I2. q.
a. a. r. q. 2., Ctlm in primo argumento obiecisset illud , Sit ablntio scekrlim, &c. respondit, huiusmodi lacutiones esse improprias . Dicitur enim hoc sacramentum scelera abluere, quia ipsa impedit, contra ipsa robnr mmistrando. Et ad quarnim, Eucharistia, ait, in quantum est sacrificium. haliartessestim in illis, pro quibus Oferturoin qnibus non praeex igit vitam spiritua Iem in actu : ideo s eos dispositos inveniat , eis gratiam obtinet virinteveri sacrificii , a quo omnis gratia in nos influxit: & per consequens Pecca ea mortalia in eis delet, non ficut Caus, proxima , sed in quantum gratiam contritionis eis impetrat. Hactenus Di
Tertia demum opIn Io si opin Ione.
tamen istas habeo dicere . quas video cum communi Catholicorum sensii pugnare quoniam in hostiae hujus efficacia peccata mortalia nescit a venialibus secernere , ne utraque concedat per sacrificium remitti, ad Nnas uir rumque necessario confugiendum putat,
que est his potissima ratio ita seniatiendi. Harum trium sententiarum , ut dixI, nulli prorsis assentlar . Nee en in illa prima vera est , nisi omnes Theologi
fallantur , qui uno ore animoque dil- sentiunt . Nam fi culpae mortales perfacrificium solverentur, poenitentiae sacramentum non esset ad salntem n cessarium . Ubi enim sacerdos ea semeIoblato sacrificio delesset , non esset opus easdem iterum enIpas alio remedio extinFere . Neque Deus, qui non abundat in superfluis , duo externasgna proxime ad enndem essemim institueret. Constat antem , poenitentiae sacramentum ad remittendas culpas inisse institntum . Quod fi faerificium altaris ex se quoque Peccata ab Ieret, duobus externis signis indiscriminatim ad culpae remis tironem abuteremur. Hanc inm adeo facile sacria ficium exhiberet, penitentie disciplim penitus eluderetur , quoniam caerificium offerre , remedium est clatque
pas mortaleς sine consessione sacerdotes rem reterent, oblatis videlicet sacrificiis . Id fi fieri a sacerdote potest ,
isti stra confessionis praeceptnm ecclesia urgeret. Siqindem sacerdotes ed sine cognitione causae , & .sne consessione Peccantium , cui Pas universas per sacrificinm solverent. Ita post baptisma susceptum aliaua se peresset hostia pro peccatis . Id quod retro diximus amtiquis omnibus raptatoribns repugnare : novos euim fortasie isti con
Ex quo Ambrosii citharini deliratio patet , peccata ante baptismnia admrssa per crucis sacrificium remi ti , post baptismum vero omnia per sacrificitura altaris. Hostiam quippe Crn- Cis generalem causam esse remissionis peccatornm , sive ante baptismum ssve postea commissa fint, tum ad Romanos & Hebraeos tradit Apostolus , tum etiam nos manifestissime probaremus , nisi stuirem riset commenta improbabilia refellere . Illa potius res lenda fiunt, quae isti contra afferebant. Alexander, Iulius , Athanasus, rus
494쪽
Liber Duoderimus. Cap. XII. 6I3
saetificium I iunt delere crimina, pec- institunam poenitentiae cramentum hia Cataque remittere . HOC . tribus modis stiam propitiationis habere. At hae e- refutamus . Primum diximus, nec ira tiam in re praecipue nobis indulsit Chri- multo ante, cum Poenae pro culpis stus, qui non solum poenitentiam dedit debitae delentur , solvuntur , remittun- ad reparandam resarciendamque amisetur, tunc crimina deleri , solvi , re- sam gratiam , sed sacramennim Eucha- mitti . Quo sensu ecelesia per indul- ristiae, idemque altaris sacrificium regentiat concedit pec toriam omnium Iiquit, quo gratiam sartam tectam ha- plenissimam veniam, id est , Poenarum beremus. Hoc enim sacrificio non m omnium , quas peccando contraximus. do pro conciliata amicitia par Pari r Nec relari innitum . an improPrie dc serimus, verum etiam subiratum iudia figurate illa sint dicti , an fine figura cem, de poenam temporalem pro admita Proprie, quia scilicet non est Plene re- sa ac remissa culpa minitantem propia et milia culpa, quamdiu peccator reus est lium reddimus: Hoc sacrificio detergis, solvendae Poenae . . mus pedes, & qtiod Apostolis acua mDeinde cum ad persectionem sacram helvim misia contulit, id ac mu Ito i cii pertineat sumptio, quemadmodum tiam magis poenitentibus tribuit laneuia superius ostendimus nisi enim conlu- mimis in calicem: Hoc denique obla- meretur, non ex istimabant veteres to sacrificio disponimur, ablu imur. ος- summatum & peris tum esse sacrifi- paramur , ut ad mensam dominicam p cium ) nihil mirum est , si cor s dc riter, nedum amice, valeamus acced sanguis Christi, quoniam gratiam con- re, epulisque accumbere divum . ordolarunt, dum sumuntur , culpas omnes igitur rerum sacramentorumque naturae ex consequenti remittant: ne e is es- poscit, ne remissionem peccatorum e
lacris gratiae proprius&coniunctus est. dem modo in poenitentiae sacramento, Atque hoc ecclesia videtur significare, & in altaris hostia interpretemur. Nec cum ait: Sumpta sacramenta, quaesumus ad tropos hic ius imus. Explicatum est domine , omnia crimina nostra deter namque , resollitionem poenae ad remit-gant. intibus verbis intelligi voluit, ia- fionem integram peccati attinere, ne crificium , c culpam spectis , non quia esse plene remissam culpam x Pro qua Oisertur , delere crimen , sed quia su- manet solienda poena. Ac s sanctorummitur. Eadem enim hac ratione & Δ- dicta hoe sane loco ad trorum defiscramentum est, & persect io sacrificii. cteremus , nee sine necessaria causa , Postremo Divns Thomas in quartum nec sine pervulgata eius vocis usurpa Sententiarum , ut modo citatum est s tione id faceremus. respondit, sermones illos ad eam for- At ablutio criminum fine aqua gramam esse redigendos, q. ia haec, quae tiae non est, nec, nisi maculam haseata oratione impetrantur, dicitur oratio fa- quicquam aut tergitur aut abluitur. E-cere . In quem senium dictum est: Vi- go , Lector, nolo ablutionis he macutam praesta puram , Solve vincla reis, is metaphoras ad vivum resecare, que&c. Quo Moyses etiam spectasse Vide- madmodiim ii, qui ista subtilius inquiis is . . tur, cum praescripti; singulis hostiis Pro riunt, sortasse vere, sed ad communem αε. peccato subjungit: Et orabit Pro eo la- utilitatem parum. Nam si scripturae accerdos, & dimittetur . veterum testimonia semper ad illam At vero ridiculum est, s verba iu normam velimus exigere . inveniemus , Ia. orum remiseritis peccata, &c. ea quandoque a veritate discrepare. Id fgpliciter ad culpas poenasti te restri- quod uno solum exemplo mani tam mus , Omnia similia, utcunque, ubicun- faciam, quoniam vel mihi ipsi iam h que, & a quocunque dicantur, ad eum iis disputationis langitudo molesta est. dem quoque modum interpretari. Α' Davidi ad peccati confestionem citipam Iuid est, mihi crede, Milices consti- esse remissam, nemo vocare in dubium tuere, qu i de peccatis iententiam is- Potest, nisi qui ea, quae paulo ante scri-rant; qui retinendi ac solvendi habeant Psimus, aut non Iegerit, aut nunquam potestatem ;. qui pro ent parum vel leVi- secum remitaverit. Dj xi, ait, confitetate vel gravitate leveriorem , mitiorem- bor adversum me tu justitiam meamve poenam iniungant: aliuὸ post Sra- Domino , &c. Sed quod remisia culpatiam initam & lacramentum reconcilia- nondum fuisset plenam munditiem conistionis acceptum , altari φ Domini par secutiis, is ipse testatur, inquiens: A
tieipem fieri . Quod si post remissam plius lava me ab iniquitate mea, & a
culpam nulla Prorsis maneret poena, Peccato meo munda me. Item, Asper- nee post mortales condonatas, veniales Res me , dic. Qui , amplius , dicit , hi iadmitteteaeus, nihil esset opus , post lotum se esse procul dubio sentit, leastigo
495쪽
414 De Locorum usu in Seboiast. Di p.
non plene atque persecte . Macula igi- ctam , Culpam resolvit, poenam non tur aliqua relicta erat , sordes aliquae plane , donec satisfactio fuerit expis Permanebant, qllae non fuerant Penitus ta . Atque in reliquis sacramentis omni . tiore ablutione deteris. In hunc er- bus remissio quidem peccatorum est, uia Tmodum dixere veteres , sacrificium quodam modo & quasi per accidens. Σluere crimensordesque purgare,quam- Quia nimirum non iunt per se aut co .i, scirent , per P nitentiam ante 'c firmatio , aut eucharistia , aut ordo, emissam culpam , & gratiam justifi- aut matrimonium, ad remittendum m editionis acceptam . Pinnae itaque res tum instituta: sed proprias tamen Glationem , quoniam purgatio de medi- perationes habere nequeunt sine gratia ,e,mentum animi est Poena omnis, ablu- ouae si Peccata in anima reperiat , ea. tionem detersione ue appellarunt W- depellit, ut contraria. Sacrificium aurere,, vel certe ien eIunis per gratiam raris invenio, cum ad . veritatem coepi immerstetim non plene sanari , abluis revocare rationem, quia Per se propiani duri cor humanum x quoniam ha- tiatorium est, ex se quoque ad remibbii, , itiorum inhaerentes, & inclina- sonem peccati institutum . tiones quasdam ad boni im commutabi' Υerum cum species habeat panis & . ex peccato trahimus : Viae omnino vini, idemque & altare hic de mensa eum non statim per quam libet con' sit ἔ ratio i a rerum & ordo naturae eritionem evanescant, tum e Ploratum ira stulat, ut hujus altaris effectus in ilia quasi sordes animi dc morbos es- lis existat, qui mensae huius participes; BEnigne igitur fecit Dominus in Vo- ei se Possimi, nempe sacramento reconia duntate sita Sion , cum Post sacrificium ciliationis accepto, ante quam ad amicordis humiliati atque contriti , quo corum convivium accedere absurdum deletur culpa , ialterum acceptat sa- est . In his autem culpa mortalis re-crificii im iustitiae, quo resol it..r P - missi est. Ruare fatignis Christi in spe-na Utroque purgantur lardes, uir ciebus panis Ac vini per se quidem renue stiti ur, & muΠdamur, sed non mulionem poenae 3e culparum venialium eodem modo tamen . Multae enim va- vribuit: interdum tamen, quamvis pertiaeque purificationes a rebus diversis accidens, tribuit etiam mortalium , nondi istunt, quas si similes omnes esse ve- quia offertur, sed quia sumitur. Tunctis, stultum te esse fateare. Nam Pec- enam, ut saepe dixi, consummaturi cati maculam omnino totam, ita ut ne crificinm. Quod quum forte invenit ho-xestigium maneat quidem, per quam- minem in heccato mortali, ignorato ta vis gratiae ablutionem penitus elui, nec men, gratiam confert, illumque iustiis ratio admittit, nec auctoritas. ficat, ii D. Thomae aue ori credimus.
Sed sanguis Christi offertur, Re m amobrem tametsi Christi sanguis Ilice funditur in remissionem omnium offer aer, & mystice fun)itur in remisispeccatorum . Mihi Prois to laeptisme sonem Peccatorum ut iam arsumen. de ea re cogitanti maxime illud con- to reii ondeamus ex significa Mne ta- siderandum videri solet, quod in su- men i Pecierum panis & vini, tanquam perioris cujusdam argumenti refutati ex catila instrumentali di adiutrice de- ne breviter admonui, sanguinem Chri- finitur, ut eam remissionem ericiat, sit in omnibus quidem iacramentis cuius Partici Pes iunt ij, qui non indi- retari, sed in singulis suum cuique pro- gne ad altare Domini accedunt, id est, inium effectum edere, juxta cuiusque qui nullius Culpae mortalis sibi sunt con- peculiatem ia significationem dic nam- scii, quam non Prius per eoenitentiammam. Quemadmodum causa universalis eluerint. De effectu sacrificii ex ope-ptima non totam vim in singulis ad Iu- re operato sermo fit: nam quasi orationis vantibus causis effundit, sed ad illarum loco ad impetrandam gratiam scio pro omnino vires vel persectas vel imper- mortali Posse etiam offerri. Nee tamen sectas se attemperat , Ne varios quasi Hectum siemper habere necesse est, &partus procreat periectione & imper- quasi Iege edita poenitentiam peccat sectione differentes. Sic Christi san- ri, atque adeo Veniam impetrare , tam is per se Didem in bapti. mo & in messi oratio est haec Deo gratiosa vel poenitentia remissonem peccatorum fa- maxime. Sed obiicis: Exaussitus est Ei cit. sed non similiter tamen. N m in lius semper pro sua reverentia; &hoc baptismo, quoniam regeneratio est, to- sacrificium semper offert patri Filius: tam persecte culpam p iamque resolvit: sempiternum ergo effectum habet . Nec in poenitentia vero , quoniam est iudi- enim oratio filii frustra x vane fundi
496쪽
Liber Duodecimus. Cap. XLI. a Ie
Christus per se ipse fundit preces, eas aut similia humi modi relIgioniἰ opera
omni & tempore & Ioco exaudit Paterrat quas ille offert per homines , non semper exaudit. Sicut Callia Prima , quos essectus per se sine adiutrice alia voluit edere , in his nihil frustra egit aliquando. At cum Per secundas cauta operatur, frustra quandoque agere dicitur, hoc est , quandoque finis o Micit non a praecipua carica , sed omnino ab adiutrice . . Ad eundem quoque modum , si Christus in coelo hoe sacrificium octri, ut vere offert , non ad omnem essectum sanguinis instititito serre, sed ad effectum sub certis specie & fisuris definitum . Prima igitur sententia sic nobis resutata sit. Qui vero solam vim impetrandi in altaris hostia ponunt, hi in poenis pec Catorum primum errant. Quas cacrificio sanguinis. Christi tanquam pretio
exhibito redimi, quoniam res nota erat, perstrinximus breviter paula ante. Si enim eleemolynis peccatorum Poena
redimunmr, cur negemus, Christi sanguine oblato in altari redimi Ecquis autem serat , sacrificiis veteris legis Poenas resolvi. sacrificio novae legis non
reflolvi An vilior est Deo sanguis Christi , quam sanguis hirci Sed quemadmodum in sacramentis non modo quia actio nostra meritoria est , satisfacti nem habet adiunctam pro Poena culpae debita; verum etiam ex eo, quod per
talia sisna proprie nobis sanguis Christi applicamr, vi ipsius sanguinis, de maior gratia conlartur, dc maior pars petis nae remittitur: sc in sacrificio altaris non sollim quia oblatio nostra meritum habet, sed quia per e usimodi ex te musti signum passionis Christi coinmemoratio atque adeo applicatio fit 3 ex opere operato, id est, virtute sanguinis ipsius cumulatior poenae remissio de Merenti contingit, & jis etiam , Pro quibus onsertur . De vivis intelligo: nam in de- . iunctis non subest calisa eadem . Ad hos
quippe sicut merita Christi per indulgentias , non nisi ad modum sitissitasti Perveniunt , ita lar an nec sacriΑcii vis, nis orationis fle sitffragii locum habet.
At vivis per viam redemptionis 3c pretii prodest , quod lege iustitiae acceptandum est , perinde ut si quanta P
cunia debetur, tanta etiam exolvatur.
trant deinde isti in culpis venialibus , quas hoc omnino sacriycio delari , tenes fiunt &scholae Theologi . feris eotit. d. L. Voleres etiam lancti, Nec enim minoiae. ite uti di re ecclesiae consensone venialia per lac Uci Mn. crificium altaris, quam per aquam benedia . Per oration m dominicam,
remittuntur. Estque argumentum m Promptu certissimum , quod ex vi formae , qua consecratur sanguis, medie. rumque Panis & vini retro collegimus .i Peccata Mnicorum , qui videlicet ad
niensam dominicam haud indigne ac Cedunt , per hoc sacrificium resolvi .: Illa autem levia sium 5e venialia, quae in amicis etiam inveniri querint. Uta perte Christi erga nos providentiam re nignitatem intelligas, qui ravioribus
morbis graviorem poenitentiae Curati nem adhibuit , leviores autem faciliori sacrificii medicamento curavit . Sed haec hactenus . Isti, atque etiam qui ter tiam sententiam sectiti sunt , videant. quomodo tueri caulam suam possint, cum non solum poenas, sed veniales etiam culpas per altaris hostiam remitis, ratio Ac veritas ipsa convincat. Aede asegumenti noni confirmatione, veceor ne . nimium multa dixerimus. Decimum vero argumentum quaesti Responnem ierobscuram habet de valore sa- ad i..crificii, ubi quibusdam Theologis, quos video doctismo, habitos in schola , placuisse inteIliso mirabilia quaedam: sed nihil est tam improbabila, quin argumentando probasile quandoque apyareat : his praesertim , qui de facie rerum iudicant, di argutiis litis sum Theolo iae perlaqllimtur. Horum de valore missae sententias relallere longum di m lestum erit. Meam Naque breviter e Ponam , quantum videlicet satis erit, ut argumento huic respondeatur. Priumum ergo vocari in dubium non debet,su in valor missae ratione quadratenus
infinitus siti hoc est, ad sufficientiam, non ad efficientiam . Nam sicut Dei viristus & potentia sufficiens est quidem, ut infinitum effectum edat, quoniam infinita: ipsa est 3 sed semper tamen eis dit finitum , quia infinitum capere res creata non potest i se Christi linguis ιubicunque reperiatur , tve in cruces
sive in altari, infiniti pretii est, quia idoneus , ut pro infinitis, A essent, nona inibus fatisfaceret : sed quoniam sunt finiti semper , effectus semper m nitus est, quamvis pretium sanguinis nullo fine circunscriptus sit. Ac de hostia crucis quidem nulla hodie nobis controversia est : hostiam 1ero altaris inia fini it in laris esse , dnotas argumentis explorate pereeptum est he cognitum. Inum illud est , quod refutare modo nitimur . In ea errim Parte , sua doceo
sacrificium infinitum esse, quia sanguinem Deo infiniti pretii ex ibet, dita felle factu est, etficacitatem illius aris
497쪽
mmentationis non Probare. Alterum argumentum est , quod si valor missat finitus esset , minus fatis- sacerent pro poena debita decem homines, qui offerrent sacrificium , quam si duo tantummodo offerrent. Si enim rem quamcunque finitam decem ho minibus partiaris , non tanta Portio
obveniet insulis, quanta duobus conia tingeret , si inter duos solum dividere
tur . Ita si decem audirent missam, valor distributus in phires,minor in qu cunque illoriim exilieret, quam si duo tantum sacrificio interessent. Item, qlio plures ministri vel in altari, vel in choro sacrificio solenni inservirent, eo minorem hostiae partem acci Perent.
stare qui post me rei auditor , vel
tutor ad missam accederet, is fructus mihi, &satisfactionis partem adimeret . Piae prosecto omnia absurda
sint. Quibus rebus eiscitur , ut si duo fideles lacerdoti stipem id eleemosynam conserant , qui pro illis hostiam prae-heat, non sit prior minorem ex Chris i fantuine utilitatem Percepturus squam si posterior nullus Omnino exti
tisset. Quemadmodum si iuxta crucem quis una cum Christo patri offerret sanguinem illum, nihiI consequeretur minus, si solus, quam si infiniti tunc smul adessent, qui idem cum Filio sacrificium exhiberent . Eadem quippe hostia in cruce atque in altari est: tametsi ibi patens, hic in mysterio ab se
condita . Nec sacerdos tamen latoris sui mercedem quamlibet accipere a
multis pro missa una potest , sed quae
satis erit , ut de altari ad sobrietatem comedat . Non enim sanguinis Christi fructum meritumque vendit, sed operas suas ministeriurnque locat. Quocirca nihil omnino plus a pluribus vendicare potest, ac s minor esset tilitas in pluribus, quam in uno. mnis autem opinio in hoc tonsentiat necesse est, sacerdotem , sive pro Pau- Cis , sive pro multis celebret , cibum vitae necessarium expetere tuo iure pol-seo em si unus non dederit, nulli h cit injuriam , si expetierit a Pluribus. Quin iniurius es tu, si cogas lacerdotem, hi solum pro te ille hostiam pr. at , nisi tu illi praebeas cibum. Qui
quantus quali que si homini necellamus, Prudemia magis, qlam Theologia diis iudicat . Uno in tempore, & loco non
fatis erit argenteus nummus, alios Orn-tan plus nimio erit .. ά . .
Sane quod de utilitate sacrincia GI-ximus, recte Caietantis dmonuit, nocad eos tantum , qui olierunt, reseIzn
dum esse. Nam qui non osserant, II non equa tem partem accipiunt, si pro pluribus , ac si pro uno duntaxat offerretur. Ut si lacerdos sua sponte a nemine Mmicorum invitatus pro illis absentibus
sacrificet, dico, non tantum valere mutitis , quantum haleret uni, si pro uno
illorum singulariter sacrificaretur . Ad satisfactionem loquor : ad impetrationem namque nulla vis minor in sacruficio est , quod pro multis cisertur, quam in eo, quod pro uno solo. Quae
omnino res cunctis orationibus comm
nis est, quibus nihil detrimenti ad i
Petrandum est, quod Pro pluribus esia funduntur . At adjutores auditoresque
missarum ii etiam, qui sacerdoti alimenta ministrant , vel quoquo modo sacrificio interviant , re vera esserunt sacrificium , ideoque ero sua devoti ne quisque partem capit hostiae illius. Certe quo causa adiutrix sacrificii pri cipali causae coniunctior est , eo magis pro poena satisfacit : ut sacerdos Plus quam diaconus, diaconus plus quam
subdiaconus, subdiaconus plus quam ac lytiis , acolytus pIus quam auditor: h rum autem utrumque excellit is, qua iacerdoti stipendium vitae necessarium dederit. Atque hi etiam , quo deV tius ac religiosius. io quisque munere iungentur, eo magis satisfacient. Tamia vero devotio & religio in offerendo sacrificium esse poterit, ut una oblatione tota poena debita resolvanir . Nec enim
s sacrificium infiniti valoris est, idcirco tora semper Poena redimitur. niam infinitum est in genere causae universalis, quam infinitam licet caiisae ad iuvantes ad finitos effectus determinare solent, tanto et maiores, vel minores , qtianis Vis adluvantium causarum vel major vel minor est. Id quod in Prima rerum naturalium causa Cernimus , quae tametsi infinitae virtutis ipsa est, per causas secundas finitos ensectus edit tantos , & tales , qua tos , de quales causarum adiutricum
vis , & natura poscit Nec lacer dos sacriscio imponit limites ex merito , he sanctitate , sed ex intentione,& applicatione sita, qua huic aut alli, pro quo offert, sacrificii irtutem a dicat . Sane quemadmodum parvulis aptizatis per ministri intentionem Christi sanguis applicatur , ceruitque
gradus gratiae consertur , non quem 2aministri sanctitas praefin ivit, sed quem praescribere 1 oluit Christus nam qu
tus gradus ille sit, mortalibus agnotum
est y Sic his , pro quibus lacrificium offertur , si simul iidem Lon olle
498쪽
Liber modecimus. Cap. XII. 4. II
runt ternis gradus Poenae remittitur , exist.int. Ex quo inteIligitur, si vete- quem nos ignoramus. Christus lua -- ris legis multa , eademque varia sacri-luntate praestituit. Sed ut adulti eo ma- ficia in unum novae legis omnia tran
iorem a baptisimo gratiam percipiunt, ierint, ubi contineamur & emineant, quo religiosius & devotius I ercipiunt non hanc esse specierum permixtionem baptismum: ita a sacrificio maiorem confluam, sed Christiani sacriseii ex tilitatem eapiet is, qui sacrificium an- cellentiam persectam. Deinde inmo-ctius de ferventius oraret. Parvulis por- ribus hoc videmus , ut diversa viri ro ablutio peculiaris ministri vim cru- tum ac vitiorum tenera in linam acti cis ad certum gradum gratiae definit, nem coeant, si huic diversi fines ac- quem aequalem in omnibus illis esse cedant. Idem sci licet actus est furtum credimus , quod a ualis in omnibus & facrilegium , idem misericordia de dispositio est : adultis xero. quoniam religio . Nihil igitur vetat , quin ea- non est eadem disposito, sed al ia cui- dem hostia ad alversos relata fines, Serae atque alia, non idem gratiae gra- propitiatoria se, & eiicharistica . Deus , sed alius alii conseretur. Quo tim lane nos in remissione etiam pe modo vim sacrificii universalem & in- cati de misericordem & iust tim agn finitam sacerdotis singularis oblatio de- scimus, ut 8c gratis remittat peccata, Eota titerminat, vel ad certam N aequalem re- 3e pretio remittat tamen . Iustificati , missionem poenae in his, qui eodem ait, gratis per redemptionem, quae est modo se habent ad sacrificium, vel et- in Christo Iesu . Et rursum: Empti e- a. a. iam ad inaequalem in iis, qui cum cau- stis pretio magno Donavit autem is adjuvantes sint sacrificii, aliter at- Christus nobis pretium hoc, gratisqueque aliter afficiuntur, hoc est, bene, donavit , ut debita nostra solvamus. melius. Optime . . Quamobrem tum filio , tum patri i Quod si Christi sanguis tam proprie gentes gratias agimus : imo , ut alia noster esset , qti: m suus cuiusqtie pro- quando diximus , par Pari referimus .
prius est, sine dubio Christi sanguine Quia vero pretium istud acceptum li-
oblatos tota poena, quamvis infinit is cet, sed nostrum est tamen; vere hoc solvereurr . At, sicuti diximus, noster exhibito peccata nostra redimimus, De
est Christi sanguis eo modo, quo lux umque su is beneficiis placamus. Quam
solis nostra est , nempe ut cauta uni- rem Ire iis in haec verba Prosequitur: lib. αν Iia versalis , cuius vis maior , minorve , qui nullius est indigens Deus , in se recipitur, pro eo ut sub lectim magis, auumit bonas operationes nostras ad minusve disponitur, pro eoque ut cau- hoc , ut praestet nobis retributionem is adjuvantes majus, minusve opis fe- bonorum suorum, sicut Dominus ait: runt ad eflectum . Atque post haec in Venite benedicti, hec. Ita 8e verbum restitando argumento decimo otiosum dedit impulo faciendarum oblationum, erat verta plura Prodigere. quamvis indigeret eis: Ita re nos
Res n. Undecimum quoque argumenni . offerre vult mutnes ad altare . Hacte- ad D. ridendum ma3is erat , quam resinam nus Irenaeus . Et intestituis huius - tum Epist
dum . Sed ridicula missa : Naesertim minis primus eleganter exclamλt ζ Ο cum in tanta hominum caecitate , 8e misericordiam Dei, qui nostra viseia miseria nihil est, quod rideamus. Prior se merita , quae tua sunt dona: oc pro ergo eius argumenti panicula facilli- his, quae liberaliter largitus es, aeter- me eluditur. Nulla enim repugnantia na praemia es daturus . Quae causa est a quin convenit maxime, ut quare Christo Domino fuit, ut in initio st Deo gratiam referimus benefico, eam tim coenae gratias egerit, accipiens Pa rem offeramus irato . Eisdem quippe nem & vinum , ut distribueret discinalineribus bove , ove , agno , veteres pilis. Accipiebat ergo ipse, qui dabat. ratres, & gratiam Deo referebant, de Ee ideo gratias agebat. Quo modo nos
illum placare curabant. Quem in m de gratias agimus Deo pro accepto mu- dum nos corpus de sanguinem Chri- nere, de damus acceptum Pro redem-sti , divino nobis dono concessa mu- ptione animarum nostrarum . Quae dem heetnera, Deo & propitiatorie reddimus, mnia sere in argumento a. Pro Prima de ei. charistice . . Nam quod putant, conclusione , & in ar m. 3. Pro P. con- p I
lacrificiorum species coniundi, si idem clusione , 5e in rei ponsione ad s. a eucharisticum , & propitiatorium sit, eum. explicata tint. Nam &posterior in eo mirifice isti saliuntur . Non huius undecimi arsumenti particulam
nim confunditur triplex animae vis ve- rei polisione ad 3. latis confutata est.
getandi. lin tendi, intelligendi, si in Cur autem Eucharistia sacrificium sit. una rationali anima tres excestenter catera lacramenta non sint, non est i
499쪽
la causa , quam isti reddunt; sed quia in Eucharistia corpus & sansitis Christi vere manent, in caeteris sacramen iis non manent . Unde Cum tam Pre,.
Nolii munera in Eucharistia habeamus, Merre ea Deo 3c possumus iure redebemus . Sine oblatione autem lacruficium non est. In Eucharistiae quoque oblatione mystice Christus de incrue te immolatur , ideoque ibi hostii est , in aliis sacramentis non est . Proyris dico: nam per translationem baptismus quandoque hosti dicitur. Abeant e go caeci & indocti Lutherani , quos in lino hoc exemplo Patefecimus disciplinarum omnium ignaros esse, The Iogiae, Philosophiae , Dialecticae, Gram maticae. Nec enim rem tantummodo, sed sacrificii etiam nomen ignorant.
morem reliqua eopiose exempla perseis
veriore tam in eo pugnae genere sty-ium diligentius exercuimus , de quasi aὸ spectaculum libcriore disputatione Iusimus. Tametsi non ludicrum hoc, sed ierum certamen fuit , quod sp ciante orbe in Tridentino Concilio certavimus . Ubi Patribus magnum immen accendimus a tenebras adversari
rum disputamus, Theologi visi sumus, audacius vero iecimus , quam scholae auctores cateri. . Illi enim te ne s lent, nullis ornamentis oratoriis adhibitis , haereticorum lenia , rationesque referre: nos autem illa ipsa haeretic rum argumenta ira amplificavimus , liximus, Orna imus , ut & quae arma inimici habent , acri se videamur , de quae non habent , suppeditasse . Sed, quod alias la pe dixi , veritas menda cium sit perat, miris licet modis instructum, de ornatum. Verum ne plus Iusto holumen excret cata non ad euum ruemur i sta anguste , & contracte isputabimus , atque utriusque partis argumenta non omni , sed praecipum breviter perstrin emus .
Agedum ergo illa. st nobis secunda quaestio , an Christi anima statim ab
initio creationis suae Deum clare vinderit Sunt enim in utramque partem argumenta adeo motabilia , ut neutra firme stabilita videatur. Bueerus porro
negat . Christi animam fuisse a prin-
Cipio persectam . Erasmiis in dubium vocat . Theologi vix. ostendiint. Qui vero inficiamur , ii huiusmodi argi menti uti possunt. Primum a in Chri- τ Ar msto suit fides : sicut scriptum est : Erit ita. ii. fides cinctorium renum eius . Non e n mens eius videbat Deum, quoniam Heb. M.
es argumentum est non appare titim.
Deinde , Christus spem habuit , 2. Areum. emadmodum ipse Patri imitens ait: Hxisa..Spes mea ab uberibus matris meae . abis Quod autem videt quis, quid.sperat Praeterea , timuit , ut videre est a- 3. Argum. pud Marcum ρ timor autem suturi 3e m. incerti mali est, Aristol. 2. Rhetoric. libro . Non i itur videbat clare Deum, in quo nihil ut futurum , incertumve cognoscitur. Praeterea , crevit gratia non solum 4. Argum. apud homines, sed etiam apud Deum. Non itaque erat beatus , nec videbat Deum , quia beati crescere in gratia
In notitia insuper & visione beata . Hrg.
Exemplam secundum, ubi Theo. Iosae confusio in quaesi
OUmquam in singulis praecedentibus
libris Lutheranortim nos malitiaco sit, de uno aliquo Theologiae primcipio disserere , atque adeo quaesti num, quae Praeter naturae ac disciplinae ordinem in controversiam xeniunt, multa exempla ivirere ; sed capite su-nlilla rerum cognitariim si iccessio est . At Deus Christi animae quaedam de monstrabat . alia celabat postea demonstraturus , iiixta illud : Pater o- I M. r.
mnia demonstrat filio , quae ipse iacit,& maiora his demonstrabit ei opera. Et mrsium t De die illa nemo scit, nec filius. Praestantius Item Ae iucundius est Arg.
gloriam 5e honorem consequi per opera digna, uuam sine ullo omnino merito . Christus ergo animae tuae selicitatem tanquam virtutis praemium a mpit . Qiare non est in primo thstanti visionem Dei consecutus. Meriaim eis nim praemium antecedu, laborque mercedem . Nec fieri potest, ut simul quis he mereatur beatitudinem , de he tus si, nisi simul si anima & in via, di in viae termino. Confirmant autem argumentum hoc sacrarum literarum testimonia Pluriam . Ut illud : Pro eo quod laboravis sa. H. anima eius, videbit be saturabitur. Sa νtuisitabimur autem , cum apparuerit gi
500쪽
λ I. Item, Dilexisti iustitiam, &
a Propterea unxit te Deus oleo laetitiae prae consortibus tuis. Item , cum dixisset a Caro mea requi
stet in spe: & ., Non derelinques animam meam in inferno: subiicit Christuc ipse i Notas mihi fecisti vias viatae , adimplebis me laetitia cum vultu tuo . Non igitur ante mortem adimpleverae eum Deus Iaetitia vultus sui: qua de re ne ad faciem quidem videbat Deum . Item: Dignus est agnus, qui occisus est , accipere dignitatem , A sapientiam e non ergo ante mortem acceperat, sed meritus est eas accipere moriendo . Item: Ecce salvator tuisus venit , ecce merces eius cum eo,& opus illius coram illo. En merces, en opus: gloriam ergo animae commeruit . Nam xloria corporist, tametsi merces suit operis sui Christo, non . tamen fuit simul cum eo . Item: Deiacebat eum , propter 'uem Omnia , &Per quem omnia , qui multos filios in gloriam adduxerat , auctorem salutis eorum per passionem consummari. Quid autem Per conliimmationem intelligat Paulus , quamquam nomen ipsum praese fert , in eadem epistola exponit, inquiens : Ut non sine nobis conlism-marentiret. Finem ergo suum Christus Per passionem adeptus est. Postremo, non Potest esse Cum summo gaudio silmma tristitia coniuncta :at qui videt Deum, is maxime gaudet: Christus vero maxime tristatus est, iii xtia illud : Tristis est anima mea, nec. Et iterum : Repleta est malis anima mea . Non ergo Deum videbat: nisi inlis duo simul contraria in eodem subiecto extitisse , eandemque animam pariter & repletam malis, di repletam laetitia cum vultu Dei. Haec videlicet sunt argumenta Potissma , quae e locis Theologiae contra veram Theologiae conclusionem dePromuntur . Nam si quae sunt alia, vel facilia sunt, & cuiaque in promptu Parata, Vel ad ea, quae Doluimus, Omnia resuruntur . Sed nihil movere nos debet , ut ab scholae
Omnes autem Theologi definiunt, Christi im ab instanti conceptionis Dei essentiam vidisse . Quo conclusio licet sola Τheologorum auctoritate proba retur , satis hima habenda esset, quem admodum lib. s. constituimus: sed his quoque argumentis demonstratur. Primum ex illo : Vidimus gloriam eus, gloriam quasi unigeniti a Patre. Quo loco D. Thomas advertit, gloriam animae Christi ex personali uni . 4 Isne verbi & animae esse derivatain. Id enim Euangelista non obscure signia. ficat a cum voce eadem repetita ait: Gloriam quasi unigeniti a patre : Illam sane animam talem existimemus necesse est, qualem decebat eam esse, quae esset Deo coniuncta vel maxime animirum undecunque Perkciam , mnibusque omnino numeris absolutam.
Quod qui non sentiat, hic de unione personali Dei de hominis mittissme lentiat . Iam si anima Christi unita verbo non fuisset glorificata , suisset Prosecto imperfecta . Magna quippe h mane menti persectio deest , si selicitas deest. Ac videre Deum Per is Cultim in mi male , imperincti hominis esse, testis est Paulas in haec ver- 'ba: Cum venerit, quod perlaetum est, L e. tr. evacuabitur quod ex parte est. Cum essein Parvulus, loquebar ut Parv lus . sapiebam ut Nonius : qua do autem facius sum vir , evacuaVi , quη erant Parvuli. videmus nunc pecti'culum in aenigmate, tunc autem s cie ad faciem. Nunc cognosco ex Pa te , dec. Quia igitur ab utero Christus non sapiebat ut parvulus, sed vir omnino periectus erat, ab utero quoque Deum lacie ad faciem videbat. Id quod Hie- meti l remias praedix it inquiens: Novum cre vit Dominus luper terram: foemina circumdabit virum . Adde , quod eui communicatur esse , ei etiam communicatur Propria rei operatio, quae conlequitur
esse : Ut cui datur esse ignitum , ei dem quoque datur ut calefaciat; & cui daretur esse solis, is fine dubio illuminaret . At propria Dei actio est videis re seipsum : hac enim visone beatus est : ergo cum anima Christi haberet esse divinum , habebat item suo modo divinae naturae propriam actionem , a que adeo videbat Deum. Adde etiam, quod major erat unio animae Clitisticum verbo, quam unici beatorum: sed ex hac existit claritas in intellectu Maiati, ut Deum videat: ergo multa magis ex illa talis claritas orietur. Id Div. Thomas hac ratione confirmat. Quanto re Ptivum Propinquius est causae influenti, tanto abundantius te plenius recipit influentiam ejus. Sed mens Christi propinquior erat causae lum nis gloriae, quam omnes anseli beati rPlenius ergo , atque persectius com icebat Deum. Argumentatur praeterea D. Thomas. gloriam in anima fierI ex eo , quoaoivinitas sit praesens intellectui , sicut lamen in aere ex praesentia solis. Quia ν,-ς . . enim gIoria Dei ingrediebatur Pes