장음표시 사용
501쪽
viam orientalam , terra splendebat a iunxisse, nisi ut moneret, sapientIam maiestate eius . Cum ergo lux ipsa Dei attigisse *iidem a fine usque ad non solum ingressa fuerit in animam finem fortiter . sed disposuisse tamen Christi , sed ei suerit in idem esseo omnia suaviter, & carnem sibi proversonale coniuncta : claritas Storiola Pter animam univisse Etenim quod inde secuta est , ut splendor sequitur per se intelligibile erat, id cui se silem . Praeterea , Deus attingitur a prius, quam intellectui menti e con- natura intellectuali per cosnitionem de tingeret Nempe ex fine ataminionis amorem: at anima Christi propinquiia liquido apparet, quid Dei verbum in
me attingebat Deum, quia erat Deo ea coniunctione expetierit. De qua Propinquissima : ergo eius propriae F re quoniam non ita multo post latius ctiones, notitia & amor, non longe, dcturus sum . nunc illnd satis est, sed proxime Deum attingebant. Mens finem hominis Dei notitia constare. vero cum est viatrix , peregrinatur a Qui ergo factus est homo, ut homi- Domino , a Iongeque repromissiones nem ad finem silium, id est, claram aspicit: cum autem videt per speciem, Dei cognitionem dnceret, is mentem praesens est Ae propinqua , ut ad C tibi praecipue coniunxit, qua finis Pra Ν rinthios & Hebraeos tradit Apostolus. noscitur, quaeritur , postidetur. si ergo anima Christi peregrina , εο Hoc vero illa etiam armmentatis
hospes erat super terram, Certe non Confirmat. Filius Dei in hoc natus Ioas. axerat Deo Per cognitionem proxima , in , 8e ad hoc venit in mundum , ut sed angeli erant Deo proximiores. testimonium perhiberet veritati. Ecce, ic ys. Nec me sugit, pinea calumniantitas ait, testem populis dedi eum, ducem obiici, aliud esse quod res si Praesens ac praeceptorem gentibus. Ut autem animae secundum este reale, aliud quod testis perfectus se. illa res in eo Pri-st praesens secundum esse intellNibiu ma quartoer, ut noc probe cognoscatis . Anima enim nostra intellectui de teneat , de quo testimonium est latu- nostro coniunctissima est, si esse reale rus. Si dux itidem &praeceptor con- consideres. Sed quia conjuncta non est summatus mi ispiam habendus est, sci- secundum esse intelligibile, videre eam re illum oportet & finem, quo du-1n se, quamdiu mortali corpore cisis cat, & veritatem omnino, quam d eundamur , non valemn s. ceat. At Christus testis veritatis erat ,
At haee obiectio haberet fortasse a patre dux Ee praeceptor constitums: locum, si h lius Dei animae rationali quocirca necesse erat, ni a Dei ver perinde ut lapidi aut stipiti sujsset u- mens potissimum & ratio hominis innitus, nec in unione illa esse intelim ipsa unione perficerentur. Nec lab eniale primo spectatam exquisiuimque rare diu ores est, ni invenias, qua Fuisset. Verum patres ecclesiae veteres do Apostoli gloriam quasi unigenita amentem potissime assumptam eredide- patre . viderὶnt,' cum Petrus id signi re , per mentem animam, per animam ficantissimis verbis patefaciat: Non in , vel ipsam carnem .. Augustiniis in tu doctas fabu Ias sectita, ah, notam sacrinhro de amne Christiano, Invisibili ait, mus Domini nostri Iesu Christi vir
de incommutabilis veritas per spiritam tutem Se praesentiam , sed speculatores animam, & per animam corpus acce- facti illius magninidinis . Accipiens pit. Et in epist. ad Volusianum: Ipsa enim a Deo patre honorem c glariam, magnitudo , inquit , divinae virtutis voce delapsia ad elim huiuscemodi a animam sibi rationalem, Sc per eandem magnifica gloria: Hie est filius meus Corpus humanum , totumque omnino dilectus, in quo mihi complacui: itium
hominem in melius mutandum cooria- audite : & hanc vocem nos audivimus vit. Ac Damascenus in r. lib. unitum de caelo allatam , eum esse is inmo et te, ait, carni Per medium intelle- te sancto cum ipso. virentem Ac P cium verbum Dei. Quam rem Dinis tentiam vocat, qua verbum caro factum Thomas 3. P. Quaest. 6. divine, ut omnia, est:. praesentiam vero qua habita, it m explicavit . Atque haec cauta, ni fati nobis: at virtutem de praesentum Glor, Euan elistae fuit, cnr non dice- mul , qnia filius hominis erat in caelo, tet, aut filium , alit vitam, aut lucem s hoc est , ejus anima videbat Deum , sed ,erbum carnem Actum esse. Ver- 'e vivebat tamen in mortali corpore tam enim prolam mentis aperte signi- super terram. Ita enim praenunciam scat, Ne nauiram huellectualam prae is xat David in paucissima verba : Beastri. orltim autem Ioannes diceret, tum faciet eum in terra. Nam Q Ιω Non vis si priscum intelligibile. hoc est, veris beatus aliquis quas transiens fuerit in Teon αhum extremo illi, id est, carni se terra, in icripturis saepe legimus, Sed, . quod
502쪽
U hs i. - iod habitaverit in nobis quasi colanus nes testimonium perli Ibet de his . Fra
-- , -- & quasi viator declinans ad manendum, geret sane, si probabilis sententia esset. dum virendit haec praesentia potentiae miraculum est. Verum vulgata editione reprehensa,
natatu ii. Sane viderunt Floriam animae in corin graecis latinisque exemplaribus reie-ζμμi R pore tanquam in laeculo, ideo apte diis, interpretibus sugillatis, sanctisai: ... dixit, speculantes, gloriam antem expositoribus emptosis, quid probabile si unigeniti in voce delapsa a magnifi- fore putamus λ Ecclesia certe melius inca gloria , Hic est , Ece. Testis ocu- tellexit verba illa , Et vidimus gloriam latus est, Ipsum audite : doctor vertis eiusalariam quasi unigeniti a patre , tertis exploratae ac yiis est, Ipsum audi- parenthesim fuisse interiecta : Cum ait, ter dux est, qui 3c viam . sciat, de Verbum caro factum est , bc habita- terminum sciat: Ipsum audite, atque vit in nobis , cuius gloriam vidimus adeo videte & contrectate: nam ha- quasi unigeniti a patre, plenum gratiae bitat in vobis, quamvis gloria ea si & veritatis. apud me, quam in praesentia cernitis. Tertium pro illa conclusone test Sed de primo Ioannis testimonio nia monium mox in eodem Euangelio se mium muri. Secundum principale te- quitur : Et de plenitudine eius nosaimonium Pro ea conclusione comprω omnes accepimus. quia gratia & ve-
banda illud est, Verbum habitavit in titas per Iesum Christum facta est.
nobis plenum gratiae & veritatis. Un- iae sententia superiori Connexa sae Divus Thomas bifariam colligit. nis caeci sumus, apertissime ostendit sSive enim planitudinem gratiae in Chria verba ea, Plenum gratiae di ver Italis sni anima ponas, sive plenitudinem ve- ad Christum esse referenda . Sed hacritatis: utrinque conficitur, eam Det re missa i id , quod instat, agamus. essentiam vidisse . Gratia quippe viae Accepit igitm christus gratiam &ὲ in ordine ad gratiam patriae imperee- ritatem , ut ex eo gratia in omnes recta est, tanuimque deficit a plenitu- veritas emanarent . Habuit Itaqne ma-dine, quantum a Perlactione deficit. ximam 3e persectissimam gratiam ac Quare si imperfecta gratia in Christo veritatem. Quia enim sol Iucem M.
fuit, non fuit nimirum gratia plenus. buit, ut inde omnia lumen acci Perent. Objicit autem, Beatam Virginem, dum habuit nimirum maximam dc Perse vitam etiam mortalem degeret, ple- ctissimam lucem . Quare sicut Pernam gratiae fuisse , nec vidisse tamen sectissima lux omnes uncis essectus Deum. Verum hunc scrii Pulum exi- dere potest, persectissmaque itistitia mit s. P. quaest. 7. art. o. Non enim omnes effectu, iustitiae ; sic Christasuit Christus gratia plenus ex parte, gratia M veritas omnes habebant gra- sed omni modo, ut art. I. be q. eius- tiae Bd veritatis effectus. Unde Di dem quaestionis ostenderat. Nemm nysus ait, soIem , quia unIVersalis Cau- in ipso complacuit omnem plenitudi- se generationis est, ad ea omnia sua cor. x. nem inhabitare, Pacificans, dec. Et ite- virinae se extendere , quae sub gener dia . rum : In ipso inhabitat omnis pleni- tionem cadunt. At effectus praecipuus ludo divinitatis corporaliter. Nulla er- gratiae fle inritatis consummataea est viaso ei gratiae perlactro aut plenitudo de- de re Deum .suit. Ita habuit gratiam consummatam, Praeterea , salus humanae naturae MCum qua gloria animae coniuncta Be nis filii humanitati assumptae . Per colligata est . hanc enim tanquam per instrumentum Quod autem anima IIIa habuerit scien- operatus est Deus saltatem in mediotiae ac veritatis planitudinem, probat terrae. Unde de Christum Apostolus fiat L . p. 8. 9. an. I. hc 2. q. item Io. art. 4. scribit multos filios in gloriam addu-Videlicet non in Christo omnem ple- xisse auctorem salutis eorum. Et alio nitudinem inhabitasse, quia plenitudo loco. Miut Deus filium situm, inquit, ei scientiae deis illat. Nam, cum ve- ut adoptionem filiorum reciperemus.
nit quod plenum 3e perlactum est, Instriimenti vero dispositio & qualitas
acuatur auod ex parte est . Non igi- Draecipue quidem pensatur ex sine . S svr Cognoscebat ex parte anima Chri- Ius alitem animae intellectu sano eo
sti Deum , sed plene atque perfecte. stat, di voluntate sana . At voluntasQuocirca non erat in ea fides, sed per gratiam sanatur, intellectus per
visio. veritatem . Persectam aginti oportuat
Atqui hii iis argumenti vim Fe ner- Labuisse he gratiam 3c veritatem eum,
503쪽
412 De Locrem usu in Scholast. Disp.
genere oportet esse perfectum, scut nisi & iustus esset , ne scilicet vellet solem videmus in genere lucidorum , sallere, di sapiens etiam, ne ipse uti-ienem in genere calidorum . A prim que salleretur . Quocirca necelle suites pio ergo Christi voluntas persecte plenum suisse gratia se veritate . ne amabat Deum ex gratia Persecta, & quicquam in optimo & absolutissimo per lacte cognoscebat ex persecta veri- teste desideraremiis. Etenim quia graia ente . Jam felicitas anime in persectis tia plenus, iusti ismus erat; quia ple- Dei & amore & cognitione sita est. nus veritate, veracissimus. Felix itaque erat ab initio Christi a- Quia igitur plenitudo testificationis nima, ideoque videbat Deum. N absistula omnino perfectio ex vinuPreterea, illud quod est in poten- est , ideoque ex auditu testis plenus ve-tia , reducitur in actum per id , quod ritate non est , cum scriptis ra de Ioa est in actu: oportet enim esse Iucia ne dixisset: Non erat ille lux , sed ut dum, per quod illustrantur alia . Cum testimonium Perhiberet de lucet de ergo per Cnristum gratiam , veritatem, Christo vero, Erat lux vera, M. Segloriam eaeteri essent habituri . ipse de Moyse, Lex per Movsen data est prosecto fimulatque caereros illum ad illa etiam illico nexuit : De plenitu-
finem movere cςpit , di gratiam ha- dine eliis omnes , Movies , Ioannes . it, Fc veritatem , bc gloriam . Eam Prophetae , Apostoli, prorsiusque testestem motionem ab initio nimirum im in univertum omnes accepimus. Quia choavit . . Ne lux erat, & plenus gratia & verita demum , quae a primis causis mo- rate erat, Ac gratia & veritas per eum ven ur in finem , quadam solent tem- facta erat, & denique testis ex vilia erat. poris siccessione perfici ; at caiise iplae Deum quippe nemo vidit unquam, n moventes a principio statim suam , lar- MOVIes, nec Joannes, nec Prophetae, neCxiente providente e natura , perseis Apostoli, nec Evangelistae: unigenitus, citonem habent . Ut ignis cum subia qui est in sinu Patris, qui vidit arcana, stantia calorem accepit, aqua paula- ipse enarravit. Ne vero hoc ad divinitatim fit calida. Celestia quoque corpo- tatem filii, non etiam ad humanitatemret mox omnino suas virtutes accepere, resoratur, tum ratio prohibet . tum a
quibus in tempore res terrestres inla- ctoritas. Ratio illa est, quod Christus
rioresQue perficerent. Deus ergo, qui vestis Veritatis erat a patre destinatus aper Christi humanitatem, & gratiam, non solum quia Deus, sed quia homo.
de gloriam erat omnibus communica- Quare ex utraque natura opus erat te-turus, eas licet res interis in tempo- stimonium e se perfectum. Alictoritas
re largiatur, at Christi animae ab ini- ejusdem Christi est, qui hane rem post
tio statim contulit. Nam cur non coris ea mantastius exposivit inquiens : Α-pori gloriam ab initio daret, causae menamen dico tibi, quia quod scimus, inni in promptu expeditat. loquimur, ει quod vidimus, testamur. Quartum leto illa conclusione testi- &c. Et protinus: Nemo ascendit in monium evestigio subdi vir: Deum ne- caelum , nisi qui descendit de caelo amo vidit linquam : unigenitus, qui est Filius hominis qui est in coelo . Quo in sinu patris, ipse enarravit. Ubi in Ioco vere Caietanus I diligenter adver- homine piscatore videre licet, Se reia est. verbum, Ascendit, non praesentis , rem contextum admirabilem, Se com- sed praeteriti temporis esse: quae res expositionem disciplinae incredibilem . Graeco exemPlara patet . Quod enim od ut perspicias Iector, quetis, di- Joannes apte dixerat, Deum nemo viligenter attende. Nullum porro fidei dit unquam, id nunc aliis verbis Chri- negotium rite transigitur, D Omnes sius ait, Nemo ascendit in caelum. Tunc stes auriti sint, oculatus nullus. Quin, enim homo secundum animam in caelo ut Aligustinus ait, auritis credimus, esse dicitur, quum ridet Deum. Quo
quia audierunt a fide dignis, qui o- sensu Latroni dictum est: Hodie in eulis suis rem se vidisse testificaremur. cum eris in Paradiso. Et angeli in cu-Cum ergo Movses ne Joannes Baptista stodiam hominum diffiniti, quia semper primus he postremus e lege antiqua, vident faciem Patris, qu i in caelis est ,
atque adeo Prophetae omnes, e nova . semper quoque in caelis ella dicunnir,
item lege Apostoli Christi testes fue- quam ire in terra saepe sint. Ante Chri Min
rint ex auditu universi, oportuit untim stum ergo, siciit nemo viderat Deum sesse pro omnibus , qui ex visu testi- ita nemo in caelum alcenderat. Ut monium daret. Testis autem eiusmo- tem quasi manu tangeres, sermonem de
504쪽
nanc Christi in testificando Glu,ra sus redi. sectionem tacuit , imo in hae quoquere tuum a Christi testimonio excellia ζtte audi. Professus est, inmitens : Quod vidit &c.. u. - audivit, hoc testatur.
logos haec fere loca ad Christi divini-
audi .it. die. tatem retulisse, secundum uuam Chriis M. c. o. ssus videbat Deum, de ubique erat.
Sed ea aetate bellum erat illis cum A. rianis 3e FuncinanIs acerrimum, ob idque Omnibus testimoniis, quibus P terant . Christi Deitatem alberebant. praesertim clim res erat in promptu &facillima, quemadmodum serme in prς- scriptis locis . Nam illud , Nemo ascei die in caelum , nisi filius hominis, qui est in caelo , quo pacto vere ac proPrioin divinitatem qiuadrare pqllit, non iatis intelligo. Nini enim filius hominis, quia Deus erat, tunc in caelum .stem. derat, sed quia homo . Quom O alserem in caelum ascendisset , iras secun dum animam, vix explicari queat. C Ror itaque cum Caietano hunc evangelii locum ad astritendam animae Christi
gloriam urgere. Quintum testimonium , quo Divus Thomas utitur , extat ejusdem evania
gelii cap. octavo : Et si ego testim nium perhibeo de me ipso, verum est testimonium meum , quia scio , unde veni, & quo vado. Et posterius: Si dixero a quia nescio Deum , ero similis vobis mendax . Sed scio eum , & sermonem eius servo. Quod enim sermost de scientia. ut a fide distinguitur, illa ierba videntur ostendere: Ero similis vobis mendax. Iudaei quippe fidem habebant eo tempore , quamvis cum Christo certarent . Quod autem secundum humanitatem loqueretur, illud probat, Scio eum, cie sermonem ejus servo. Hoe vero Divi Thomae argumentum video refutari posse. oniam est quaedam scientia sanctorum, quae cum charitate conjuncta est , quamvis evi-3. - dentiam non habeat. In noc scimus, ait, quoniam cognovimus eum , si ma data eius observamus. Qui dicit leo nosse Deum, de mandata eius non semvat , mendax est . De hac scientia , si quis contendat Christum Ioannis os ha- o cap. sermonem facere, vix refelli poterit. Quin dicet sortasse quispiam, hac Divi Thomae argumenta Probam hominis, qui est in caelo. In quam sententiam patri ipse postea locutus est tVolo. Pater, ut i bi sum ego, & illi
sint mechim , ut videant clarItatem
meam , quam dedisti mihi . Nec B id quidem quod deceat: non id talhe. u
uoci oporteat . ita congruentia illa es se, cogentia non item . Sed nos primum non id agimus, omnia Divi Tli mae argumenta, ea etiam, quae ad cet tam Theologiae conclusionein probanωὰam arieruntur, certa esse & necessaria. Nimirum enim in veteribus quoque Theologis , in summis ecelesiae pontificibus, in conciliis tandem quaedam arsumenta invenias, quae suadeant quidem, non cogant: at certis aliis exploratisque permixta , non modo totum disputationis corpus exornent, verum etiam confirment. Probabilia igitur aris gumenta necessariis adit meta, tantum abest ut reprehendenda sint, ut sint et iam commendanda . Qua nouam istis quidem argumetu is utor, dum adsent. cum absunt, non requiro. Illud huius
generis videnir esse: In lyso seni mnes thesauri sapientiae Sc scientiae Dei absionditi. Illo autem in Christo non sutila omnes , si scientia ei beatorum defuisset . Simile est hoe, Christum suilla caput, non solum hominum, sed
etiam angelorum . Eph. I. Colos. 1. Incongruens vero esse, ut membra capiti scientia dc claritate antecellerent. In hoc denique Probabilium genere
forsitan de illud est: Quod si ministratio mortis tuit in gloria , ita ut non possent intendere lilii Israel in faeiena Moysi propter gloriam vultus ejiis, quae evacuatur, dic. Et posterius: Nam nec glorificatum est, quod claruit in hae parte Propter excellentem gloriam . Si enim quod evacuatur, per gloriam est :multo magis quod manet, in gloria est,&c. usque aὸ illud , Nos autem reum lata lacie dic. Non ergo decebat, ut Primus novi testamenti administer spuritus atque animae gloria careret , ex qua non solum facies, sed . totum cor Pus xlorificaretur ex integro. Matth.
17. vide Ori3e. hom. 12. in Exod. Hecigitur dicta in primis sint. Deinde t quae res certe est animadversione dignit sima non mihi illi pro bari possunt , qui ea in Theologia a
gumenta confundunt , quae id , quod decet, ostendunt: quasi non interdum idem etiam oporteat, quasive indec ra omnia paria sint, & non sint quaedam , a quibus di ratio , be Theol gia omnis abhorreat. Sane argumenta , quae confirmant esse quicquam in religione nostra con gruens te decens, ea omnino bipartita sunt. Qiaedam enim sunt eiusmodi, ut etiam si non extitisset ea res , quae
probanda suinitur, nihil tamen inco
505쪽
sentaneum emergeret. Ut cum The lati ostendunt, decuisse , ut Deus ad reparandum hirmanum genus Carnem sumeret ; utque ex divinis personis filius is esset, decuisse, caeteraque id genus Plurima : Quae decentia fuisse rei maximo Theologus probat quidem , sed quando alia Deus remedia peccato ri Itro parasset , quae innumera sne dubio potuit, nullum rationis incommodum, nihil Deo indecorum haberetur. Ta-ua vero argumenta nil prosecto iii Theologia demonstrant, sed solum explicant, id quod fide credimus, comgruentissimum Deo, nobisque suisse . Altera argumenta sint , quae ita monstrant quicuram Contentaneum esse ,
ut nisi res se habeat, aliquid semper
emergat, quod nullo modo aut di vianae naturae , aut rationi humanae conissentiens videatur . Ut Divam Virginem inta tim extitisse post partum, scriptura sacra in sensu literali nuta quam serian edocuit . Id tradit aper-- , in conceptu & partii Virginem extitisse . Sed quoniam indecens Virgini erat , ut integritatem tam sinF-
ari & miraculo ,& mysterio Conset vatam ipsa postea volens , ut dicitur, di prudens Iabefaceret, & quae praeter naturae ordinem incorrupta Permanserat, eadem se exponeret corruptori;
adeo fidelium animis inhaesit Perpetuae M ius virginitatis firma sententia , ut etiam s nulla fuisses apostolica tradutio , ea tamen ratio elset idonea ad faciendam fidem iis , qui non ad Co tentionem insormati, sed ad ἡisciplianam sunt vel mediocriter instituti . Nec aliter ego puto in praesenti quaestione philosophandum . Cum enim stendimus non decere, ut verbum Dei animam intellectitatem irnperfectam , scientiaque , ac sapientia vacuam assu meret , causam nos obtinuisse arbitramur . Quia res contraria scilicet adeo indigna verbi capientia & providentia est , ut ne verosimilis fiat quidem , si de unione personali verbi , & animae recte sentimus . Consentiamus igitur, . caeteris ecclesiae sinetis gratiam per pari tes distributam , nempe secundum mensuriam donationis Christi: at Christo ipsi non suisse datum spiritum ad
mensuram. Tantam enim gratiam dari congruebat , quantam anima capere illa ivisset : tantam , quantam in rebus
esse ipse fratie natura pateretur . Quod vero de 1 piratu gratiae dicimus , id utae spiritu sapientiae , scientiae , intellectissetve dicitur , subest omnino cau-
bus est angelis efeeius , mianto dis rentius prae illis nomen haereditavit. Itaque unctus est a Deo oleo exultationis prae participibus tuis. Non ergoso im habuit parem cum angelis selicitatem , sed multo etiam maiorem . Quocirca ut fluebatur , ita quoque videbat Deum . Quod qui negant, ii non ab schola modo, verum a Theologiae veteris institutione desciicunt. - . Ambrosus : Deus in came perse- ooz, I, Etionem naturae assampsit humanae, su- --.scepit sensium hominis, &c. Perlaetim ergo animam assiampsit erbum, non impersectam . Et lib. 7. epist. 47. ad Irenaeum t Accepit plenitudinem naturae M Metionis humanae: sicut Deo nihil ὰeerat , ita nec hominis consummationi, iit esset perfectus in utraque for-- . Unde & David dicit , Speci ius sorma, cc. Augustinus in lib. de Trin. Mox lit verbum venit in uterum , facium est perketiis homo . Et super Exod. Non habuit omnino Christus iuxta aianimae meritum , quo posset Proficere. Et illum versum Psal. 64. Beatus, quem
elegisti , & assumpsisti , de unita humanitate interpretatur.
Remigius in illud , Et ecce apertIsunt ei creti, Sed nunquid tunc priamo aperti sunt ei coeli, etiam secum dum humanam naturam Fides enim ecclesiae tenet, qliod non minus aperti sunt ei coeli ante, quam Post. Graecus , quem resert saepissime D. Thomas in catena , quamvis hoC loco vitiosa sit lectio, & tribuanir Gres rio Nazianzeno, Dieiciar , ait, secundum humanitatem proficere, non quod ipsa suscipiat augmentum, quae ab inutio fuerit perfecta , sed ex eo a quod pati latim manisestabatur. Damascenus . Qui proficere dicunt 3 Christum gratia, non venerantur uni nem , quae est secundum hypostium. Theophylactus. Divina erant, quae dicebantur & agebantur a puero , non quasi duodecim annorum , sed quasi perfecti viri . Euangelista vero interpretatur , quid si proficere illum si pientia . Subdit enim , & statura . Pr fectium enim aetatis, lapientiae dicit ri secti tria
ta post secula de eo evangelista test itir, Puer autem profici at, &c. schoc dicatur, ut veritas humani corporis approbetur; tamen adhuc pannis inv lutus habebit boni malique' judicium , ut Per haec verba noscamus, infantiam
506쪽
Liber Duodecimus. Cap. XLII. 42s
In illud. N. esse sapIemlae. Et in Hier. 3 r. c. Jux- M. τ. ar. 12. Ubi etiam respondet illi R., ω'. ta incrementa quidem aetatis Proficere euangelii testimonio . Ac nos etiam die, videbitur sapientia , sed persectus vir Paulo ante veteres referebamus non . in utero foemineo continebitur. Paucos , qui nullo modo admitterent. γ' NM ε Leo. Deitas assumptam naturam aut gratiam aut lapientiam Christi po-
με- ρ ' tifieans . ut glorificata in glorificante misse in seipsam aliquando proficere; permaneat. Loquebatur autem de im adeo Plenus ab initio & gratia & Q- carnatione. Et alio item loco Cur illum Pientia suit. Sed qui in hominum e- citat in haec verba: Assumpst veri mn xistimatione crescit, tametsi idem ipse humanitatis naniram in sua ratione lWr- omnino Perseveret, eum dicit scriptu- sectam. Et Curit his ipse in Joan. lib. . ra crescere . Proficiebat David valens ..pini.is. cap. 1 . Vidimus, inquit, gloriam Cliri- 3c crescens . Item , Crevit Iosaphat, L p.rii itisti adeo sublimiorem creaturarum glo- Se magnificatus est usque in sublime .ria, ut mentis quisque compos nulli alii, Item , Illum oportet crescere, me quam unigenito Dei filio illam com autem minui. Qnia vero i, pe quod h
venire fateretur. Plenus enim erat ve- minibus altum est, abominatio est ar ritate , de gratia . Non enim mensura te Deum , ne existimares ostentati
sibi datur , ut caeteris , sed ut in per- nem est' praestigiosam 8c pharisaicam,fecto perfecta inest. Sed si plena est, Talis, inquit , erat Deo intus , qua- inquies , gloria eius gratiae Ee verita- lem se homini exhibebat soris , nectis , quomodo sapientia & gratia pro- hominibus probabatur solum , sed etiam secisse apud Li cam scribitur aut quid Deo . Voluit enim Euangelista illud accedere potest ad planum Illorum forsitan rammemorare , quod de S potius de Jesu opinio, quam illius per- muele scriptum est : Puer alitem Sa-fecta crescebat gratia, ut magis iii . muel proficiebat . atque cresce t , Ee dies cognoscentes, magis illum proce- Placebat tam Deo, quam hominibus. s. eo a dere ac gratia crescere arbitrarentur . At D. Thomas docet, Christum cre-- .isa.λVide etiam cap. 2o. in illud , inple- visse in effectibus de operibus gratiae nitudine elidis omnes accepimus. 3e sapientiae r quia in dies persectiora
Mu Ita sunt eiusmodi veterum testiis opera faciebat. Quod autem in effectu monia, quae nos gratia brevitatis omi, crescit, hoc crescere quandoque dici- timus: cum haec etiam , quae recitavi- tur. tit ibi , Verbum Dei cresicebat, Aa.ε.&as. mus, sine ulla aut expositione aut am de rursum, Fortiter crescebat Verbum gumentatione praestrinxerimus . Nunc Dei. argumenta contrariae partis breviter In quinto argumento duo testim Res n. quoque refellemus. Non enim hoc loco nia referuntur, quibus Ari.mi Filii sa- ad s. olumus, nisi per quasdam summas de pientiam atque adeo divinitatem im- signa data rudiores admonere , ut iii . pugnare sunt soliti. Quae causa quibus-
smilibus quaestionibus , suae non sunt dam patribus fuit, ut ea de filio iuxta
Theologorum usu contritae , se dili- humanam naturam interpretando, is Sentius exerceant . Invenient quippe tis se putarint adversariis resipondisse. semper, si quaesierint . Atqtie in prae- Ac re vera in ea pugna, quam Cum senti etiam quaestione non dubito eum Ario gerebamus, sat illud erat, ut in longe plura inventurum , cui Se u - hac parte ictus eius conatusque omnes
rior lectio, de major eruditio suerit. eluderentur . Sed nobis opus est unia Resp. ad , .rrimum autem argumentum nihil yersos errores evincere, & Christi e i. dissicile est, si intelligamus, iustitiam iam animam ab omni ignoratione ve ibi te fidem pro justis Be fidelibus u- dicare , quae de eius dignitate quic-surpari , cuius rei non modo Hier quam detrahere videatur . Ambrosus nymus auctor est, sed LXX. etiam porro libro quinto de fiὸe cap. 8. non P InterPretes. V Ide D. Thom. 3. p. qu. rudet asserere, tametsi cum Ario dise o a 7' lyci' h, - - . - Putabat, Christum secundum humania Cit. aa Ad secundum facilior adhuc respon- ratem aut in sapientia profecisse, aut -- no est. Dicitur enim Deus spes Chri- quicquam penitus ignoram,si haec voc3sti a quia in Deo erat fiducia estis, non bula proprie capiamus. Contrariam Ve-m homine . Item qiua multa etiam a ro sententiam nonnullos ait tenuisse. Deo sperabat , quamvis non speraret sed qui fuerint, inquit, intimidiores, xloriam animae , quam iam habebat . quam ego sim. Divus sane Thomas m - . D. Tho. 3. P. q. 7. a. q. non dubitat vel ejusdem Ambrosii mist, ς P. Ru Ad tertium vide S. Thomam 3. par. ctoritiite confirmare, Christum non si
. qu. δ . a. 7. cundum scientiam aut beatam aut in-ReI p. ad Ad quartum vide S. Thomam 3. p. ful m, sed secundi m aliam acquintam
507쪽
seu experimentalena quippiam aliquando ignorasse , quod postea didicerit. Di-oicit enim ex iis, oliae Passiis est. Itaque si de scientia hac experimentali sernio sit, Pater demonstrabat filio ea, quae faciebat per illum mirabilia a maiora tempore suturo demonstrant rus, euoniam 8e maiora facturus. Secundum hanc scientiam item diem iudicii nescisit, antequam esset : nam tunc experietur , elim iudicium fiet. Probabiliter dicta fine haec. non negemus: vertim nihil necesse est , in has nos angustias coniicere , quippe cum sit alia horum locorum intelligentia sanior. Ac de priore quidem testimonio sic sentio . Reprehensiis fuerat a Iudaeis Christus , & quod sabbatum solleret,& quod se aqualem faceret Deo: Respondet ergo simul utrique calumniae in haec verba: Non potest filius a se facere quicquam , nisi quod viderit Patrem facientem . Ubi primum sic potentiae aequalis 'tem agnoscit, ut nihil sbi arrogare videatur . Agnoscit enim patris etiam auctoritatem , cui accepta refert quaecunque facit. Non potest, ait, filius a se facere quicquam . Deinde ita arguentes redarguit: Cur me,o Judaei, reprehenditis p Eadem certe ratione & Patrem meum reprehenditis. Quoniam non ex meo capite, ut dicitur:, quae facio, ea
ego confingo nee affecti & libidine olera edo, sed a patre accepi ad , quod facio . Non potest, &c. Non autem somnio accipio , aut opinione aliqua commentitia , sed visu certillimo atque claris fimo cerno de comprehendo operantem patrem, de quaecunque ille sa-cit, haec ipsa eadem e3o non clausis oculis , sed videns similiter facio . Sierso me carpitis, quasi opera illicita faciam in sabbato; facio autem eadem, quae Pater meus, eodemque modo facio; coarguite, si ita lubet, Deum i-Psum , quem ego Oeerum omnium meorum auctorem & principium habeo. Ut autem probet te videre patrem facientem opiara, subdit: Pater enim diligit filium : ideoque nihil illum celat, sed in conspectu e ius, ipsoque adeo cernente omnia facit. Nec solum quae antehac fecit, ea coram filio secit, sed de maiora, quae facturus est, in conis tu filii, filioque proinde si ectante , suntll-que faciente faciet. Quibus verbis non negat filium intelligere res prius omnino , quam fiant , sed humano more loquitur, & se nostris sermonibus accommodat . Tunc enim res ostendere dicimur, cum ita praesentes sunt , ut
non ad intellectum , sed quali digito
ad sensim demon s remus. Quae est nobis rei certi udo maxima . Nec o stat , quod verbo futuri utitur , Demonstrabit, in his , quae aeterno Deo praesentia sunt. Sic enim solet scripm-ra nobis , nostroque tempori res arteris nas attemperare. Pater siquidem Verbum & genuit, 3e giet nit , & semper gignet. Quanquam qui subiunxit , Ut
vos miremini , is de demonstratione quadam hi tura videtur loqui, qllae cς-teris etiam pateat. Quare ex hoc loco nihil contra gloriam animae Christi haberi potest. Posterius quoque testimonilim nihil . . contra nos facit. Primum , quia Hie- Ime .Laronymus, Anabrosiiisque negant, illa . sic s. verba , Neque filius, nis in paucis quibusdam Graecis exemplaribus haberi . Quin Ambrosius contendit, ea ab haereticis esse interposita. Eadem quippe le-'ctio Matthaei Ae Marci erat. Matthes vero Euangelium Ariani corruperant, ei dem quoque verbis adiectis . quae modo nec Latina nec Graeca exemplaria habent. Deinde etiam si ita fuisset ab Euangelistis scriptum, in eo sensu filius nescire dicitiir, quia scire se dii- simulat, nec vult aliis revelare. Pater siquidem scit , quia filio manifestat: filius nescit , quia occultat , nec alios scire facit. Quod autem verbum , Scire , in hunc modum aliquando aecipiatur, he ulu vulgi contrito liquet, di Ambrosius probat ex illo: Dei cen- - it.
dam Ae videbo, utrum clamorem Ore re complex erint : an ron est ita , ut
se iam . Simile est illud: Deus de L νώ i ila prospexit super filios hominum , ut Qui ais sinu. videat s est intelligens , dec. Et ubi nos habemus , Tentat vos Dominus ad Mikic is Deus vester, ut palam fiat, an diliga- II tis eum , editio LXX. habebat , Ut sciat, an diligatis eum . Sed de hac M lin-re vide Ambrosium , Hieronymum ,
Augustinum , ac Patres caeteros. In Bete inveni
his enim, quae pervulgata sunt , lom tu
gus ego esse nec debeo , nec Volo. vi.
Ad sextum respondet egregie D. 2Τhomas R. Part. quaest. I9. ar. I. vide liquH pr ad illum. Primum vero testimonium, quo illa ratio confirmata est , verba proxi- radi r sim; it eis me antecedentia explicant . Si posuerit, ait, Pro Peccato animam suam . ,- videbit semen longaevum . dec. Ae statim : Pro eo quω saboravit anima ejus, tia. dictim videbit. Fe satu rabitur . Secundum stimonium D. Thomas sic interpre- eom nesti etatur , ut dicat, Christum meruille : triuia domanifestationem unctionis quidem , njuxta illud, Propter quod Deus exal- R PUΠ.tavit illum, dic. sed unctionein il lam ad
508쪽
non merui me: In scriptiira autem Ninc Iaetitia cum vultu tuo . Quoniam glarem aliquam fieri aliquando diei, cum ria nostra gloria Christi in , non mi- innotescit . Data est mihi omnis p nns , quam ignominia laborque noster testis, bec. Quia ergo Christus dile- Christi omnino est . Mox etiam non xii nistitiam, A c. ideo exaltavit eum video equidem , cur non proprie de Deus in regem demonum, hominum , Christo ipso accipiamus, Quod post re & angelorum : ungere enim est regem surrectionem adimpletus initia fuerit
constituere. . . cum vultu Dei. Ante enim de corpus Rei pondet item , idoue melius, hunc vacuum erat ea voluptate , quae a Vl-
senilim esse, ut virga directionis esset sione Dei in corpus emanat, bc anima virga regni tui, ut diligeres iustitiam, non undique plena erat laetitia et quin cc. propterea, id est , ut haec egregie appetitus sensitivus totus tristitiae an- faceres, unxit te Deus oleo. 8G. Il- porique patebat . Post passionem erga
lud est simile: Homo ridet, fiet, dis- implevit eum laetitia Deus cum Vultu currit, propterea intellectum habet de suo. Quoniam eui prius Dei vultum
a. animam rationalem . Non enim neces in clare Pleneque videbat , non tamen se est , ea quae antecedunt, caulam es- affectus appetitusque omnis plene Perse eorum , quae sequiuitur . Ut ibi : secteqtie gaudebat. Qua de re in refu-Propterea N lapientia Dei dixit, rec. tatione postremi argumenti nonnihil Luc. II. Ner si diceretur expresse et adiiciemus , quod sit animadversione Unxit te Deus oleo laetitiae, quoniam dignissimum .dilexisti iustitiam , . c. quicquam con- Quartum insuper testimonium faciatra nos faceret . Nam more scripturae lam intelligentiam habet: nam &scrifit, ut interdum enctus loco caulae po- mum a poeta est , Priami faciem di--- . , natur. Ut ibi: Ego clamavi, quoniam gnam fu isse imperio. In quinto autem exaudisti me Deus. mercedem Christi Isaias vocat fidelium Tertio demum rei pondere possimus, populum . Postula a me , inquit , dc actiones Christi non fuisse meritorias dabo tibi gentes haereditatem tuam . causas unctionis , sed quasi materiales Unde evestigio subdit : Et vocabunt de dii sitivas . Docet enim D. Tho- eos populus lanctus , redempti a D mas 3. Par. qu. 44. ar. 3. sanctifica- mino. Justinus vero martyr in dialogo tum fuisse Christum per proprium a- cum Tryphone aliter legit de .inter- qum . Quemadmodum ergo vere di- pretatur hunc locum. En tibi, inquit, cimus , materiam ligni fuisse calore servator adest , qui mercedem suam dispositam , propterea fuisse ignitam : reddit, opusque suum ante se . Vere Hominem fuisse contrinim , propter- enim christus id quod meruit , hoc ea ei grati im iustificationis esse do- est, mercedem operis sui , nobis red-natain : sc dicere Propheta potuit , didit . At Hieronymus Plane inter- Christum optimos achis in primo in- . pretatur , Loc ideo dici , quia salvastanti habuisse , propterea suille oleo tor ip se iudex sit omnium , ut reddat Spiritus sanct i perunctum . Nec opus unicu ique secundum opera sua , iustis est, ut vox illa , Propterea , caulam zia praemia , peccatoribus aeterna suP-ficientem aut meritoriam denotet, sed Plicia. .
satis erit , si sit causa , quae disponat . De sexto testimonio denique nil aliud lubiectum , quasi materialis . in praesentia dico, nisi gloriam Christi
De tertio vero testimonio sic habe- ante passi,nem nondum fuit se consum- . D. Thomas existimat , in eo psalino matam: sed quidquid ei propter nos Mde restirre lionis aeterna vita agi non propter nostram salutem ad absolutam
solum in Christo, sed in membris . nominis glorificationem defuit , hoc Nam illa omnium capitis & membro- non dubium est per pastionem suam
rum re urrectio , . vitaque plena deli- Christum meruisse . Sane vero non e cris fructus passionis Christi fuit. Qui, dem modo omnia aedificia conli immi ut Paulus ait, conrelliscitavit nos, Ac tur: quibusdam enim vel parietes de-con. edere fecit in cilestibus, tunc sciti sunt, aliis non deest nisi tectum. Nos licet, cum ipse excitatus , sedit a d itaque consummamur accePta non
xtris Dei . Si ergo Christus in hoc solum gloria corporis, verum etiam Mloco non in Perlima sua modo, sed in nimς , quoniam utrimque partis gloria membrorum persona loquitur , nihil est deerat : at Christo non nisi alterius dissicile intellectu . Quod si Saulo di- duntaxat i quare per illius adjuncti
A or. ν. cebat: Sirme Pertimueris , quia mem- nem conliimmatus est.
bra ipsus Paulus inlectabatur ; dicere Ad postremum argumentum D. N Re . ad 'ai ir. q oque potuit patri : Adimplebis me mas respondet depillionibus animae ar- ν.
509쪽
ticulo I . ad O. contraria non polle
esse in eodem per se quidem , sed benne per accidens. Ut cum quis in navi deambulans sertur in contrarium eliis, ad quod navis movetur. Ita , inquit , in superiori ratione animae Christi erat gaudium Per se, quia per actum Proprium t dolor autem per accidenq, quia ver corporis passionem . Deinde re-
mndet , quod gaudium illud Ae dolor
non erant contraria, quia non erant de
eodem. Verum responsum illud prius reselli potest. Quoniam locales motus si in eodem contrarii aliquando sunt , nihil mirum est, quippe cum tota fere corum substantia & ratio externus quidam respectus sit . Ita pater de filius
relationes contrarias prae se ferunt, Aein ordine ad diversos termino eile in eodem vere possimi . At in formis 3equalitatibus absolutis id fieri nequit , ut si e per se, sive per accidens duo contraria in eodem subiecto sint. Pugnat enim cum natura rerum , ut aqua
simul calida Ac frigida sit , praesertim
in siummo: nec si quis contendat alterum esse per se , alterum per antiPeriustasin. Gaudium vero de tristitia qualitates sunt absolutae. Sed 3e posterius responsium quispiam coarguet , quoniam Christus videns rationes in Dei esse tia divinas , de sua morte laetabatur squam cernebat Dei de rationi de voluntati consormem . Tristabatur autem
de eadem , quia erat malum naturae contrarium . Quare obiectum mate-tiale gaudii atque tristitiae idem erat . it Mudium porro tristitiae contrarium sit, sat est utrumque in materiali obiercio convenire . Nam formalis gaudii tristitiaeque ratio discrepat semper , sive de eadem re , sive de alia atque alia tristemur 3t gaudeamus. Non ergo
negare possumus , si in Christi voluntate gaudium summim summaque tri institia de morte sva fuit, quin duo simul in eodem fuerint contraria. Atque hae animi aflectiones se vicissim expetis
limi , tametsi non res eadem obiecta est. Nimirum enim , cum pellere tristitiam volumus, aliis non modo rati nibus , sed rebus etiam gaudere curamus . Quod argumentum est, eas affectiones esse contrarias. v. Caeterum difficultas haec tribus m dis videtur expediri . Primum enim dicet fortasse quispiam , in appetitu imtellecti ali Christi , quae voluntas pr Prie vocatur , nullam penitus tristitiam extitit se . Quoniam illa animae portio. 4 Deo fruebatur Plenissime. Quemadmo dum autem a superiore potentia non
derivabatur gaudium ad Inser Iores , ut fallitis nostrae mysterium in Christi passione transigeretur; sic ab inser iore potentia non Perreniebat ad superiorem
dolor. Non fuit itaque in Christi v luntate tristitia , sed in appetitu sensistivo fuit , qui proprie tristitiae subiectum est. Quam sententiam visus est Dominus significare, cum ait, Tristis histin M.
est anima mea. Appetitus enim anim iis , quia animalis est, non est intellectualis, sed sensiti viis. Cui etiam sententiae favet D. Thomas 3. P. quaest. Is. ar. 4. & s. & quaest. Q. ar. 7. 3cis. Nam Scoti argumenta abunde refutat Caietanus . Quod si verum est , Ia ex M. iam contraria non sunt in eodem subiaiecto proximo; sed gaudium in voluntate , tristitia in appetitu senstiis . Ide se proprie ne contraria quidem sunt.
Huic vero re onsioni illud objicitur , quod Dominus habuit in voluntate actum , quo mortem vere noluit :at tristitia est de his , quae nobis nolentibus accidunt , ut Augustinus ait . Prior propositio , quoniam eam Caietanus neg t, probatur . Primo ex D. Th . 3. P. quaest. Ig. ar. 6. ubi dicit, quod voluntas naturalis 3c voluntas semsu ilitatis aliud voluit in Christo, quam
di ina voluntas. Et ar. s. refert Augustinum contra Maximinum in haec verba : In hoc, quod Christus ait , Non quod volo, sed quod tu , aliud se ostendit voluisse, quam pater: quod nisi
humano corde non posset . Ac revera
ex illo Euangelii testimonio non solum sancti veteres , sed synodus sexta stib
athone collegit, de drias voluntates in Christo , 5e dvas voluntatum OPerationes. Sane qui ait , Non sicut ego volo, is actum voluntatis aperte significat. Verum Caietanus elaberetur di cens, appetitum sensitivum vocari interdum voluntatem . De qua Ambrosium hunc Euangelii locum explicare, Divus ipse Thomas interpretatur 3. P. qu. 18. ar. 2. Quin D. Thomas quaestionis declinae octavae , tertiae Partis articuli quinti argumentum tertium
non Poterat refellere , si admissset . Christi voluntatem aliquid velle, quod non habuerit . Beatus enim est , ut Augustinus docet, qui habet qii arcu n'ue vult. In reliquis certe beatis probabilissime Caietanus eiusmodi politiones negat, quoniam in illo statu otiosae sunt. Cim ergo Christus secundum intellechnn Fc voluntate perfecte fuerit beatus, non videtur ejusmodi nolitiones habuille. ΡΟΩ
510쪽
Liber moderimas. Cap. XIII. 42
a ,ssumus de inde postremum hoc ar- quia nec proprie contrarIa erant, cum tumentum eludere , etiam si dicimus oppositio debeat fieri circa idem , ut id, quod revera probabile est, in v D. Thomas saepe sumit : Tum quia Iuntate Christi intellectitati , quae pro- quod praeter naturae ordinem a Deoprie voluntas est , non tristitiam modo, hi, id in naturae Ieges referre velleled summam maximamque fuisse . Quia stestum est . Mira him fuit, quod enim in hostia pro peccato cordis com idem homo esset & viator , he com- tritio voluntatisque tristitia potissime prehensor: miraculum , quod a gloria desideratur : facrificium quippe Deo animae nihil derivaretur ad corpus tmirinis contribulatus, &c. 8e tristitia miraculum , quod a superioris gaudia spirinialis haec contraria est peccato potentiae nihil mlatii in inferiores reis medicina, quod sedem suam praecipue δundaret: miraculum, quod inferior iis
in voluntate habet: consentaneum Pro- bus perturbatis, nec superiores turba-fecto erat, ut filius Dei hostiam se pro rennir, nec a sua PerPetua Operatione Peccato exhibiturus, non solum corpo- cessarent, nec remitterent opus , nec
ris & animae sensitivae dolores, sed an- quietem & delectationem vel ex mbgores quoque spiritus, 3c voluntatis tri- nima Parte resolverent. Inter haec mustitiam susciperet,.quo pro culpis no- racula. propter mysterium nostrae restris omnibus hostia illa Deo acceptis- demptionis explendum, quanquam v sma omnibus omnino modis contere- luntas Deo viso fruebatur, suscepit e Π rem r. Sic vere languores nostros lyse men sponte tristitiam quantam maxi- tulit, Ac dolores nostros ipse portavit. mam capere potuit : Potuit autem Ca- Sic non modo vulneratus est proPter Pere tantam , quanta maxima esse in
iniquitates nostras , seὸ attritus est rerum natura poterat et Ut dolor pro propter scelera nostra . Sic disciplina peccatis non minor esset , quam cha- pacis nostrae super eum , Ze livore at- ritas, de scientiae ipse quoque seperem, que dolore eius sanati sumus. Sic neret . . . . minus eum voluit inamitate conte Sed de olim iuvenis , ut hure iam rere , qui posuit pro peccato animam nos demum extricemus, coram celebrIsiuam. Theologorum concione diximus: quod V s. Augustiniis insuper i . de cIVI. Iib. sicut ter totam vitam Dominus gi asserit Christum eos narurae nostrae de- riam animae quas premebat , ne in .fectus sui cepisse, qui perfectioni gratiet corpus efflueret ; sic saltem in cruce non repugnant quiὸem , sed de amore retinuit gaudium i quod suapte natura boni, de sancta icharitate veniunt . At ex clara Dei notitia Prodiret . Gau- commendat magis e raritatem lita Chri- dium , fateor, ex Deo viso in voti Bus, si tristitiam quoque eam Deo pro tale necessario nascia non secus atque citi pis nostris iὴ sacrificium praebuit , ex sole lamen, calorem ex igne . Sed quam nos Deo pro illis .ebemus ma- retraxit aliquando sol radios suos , dexime . Plane item Ambrosius ad Gra- ne calefaceret , comprehensus est eo 'tianum imperatorem dixit: Sicut susce- iam ignis: quare nihil mirum videri Perat voluntatem meam , suscepit tri- cuipiam debet, si in hominum redem-stitiam meam . Nam voluntas proprie prione per hominis unius dolores ex- appetitus intellectualis est . Et velle prω Plenda voluptas omnis reprimeretur , ὲπle aetiis voluntatis est : ait autem a quam alias ex visione Dei ptoficisci Non sicut ego volo. . naturae ratio demonstrat . Nec obstat . Voluntatis etiam dolor hominis pro- quia beatitudinem Benedictus hiiju prie tristitia est: nam qui in solo ap- nominis duodecimus definivit in vis petitu sensitivo reperitur, hic animam ne fruitione consistere. Christus aut is magis dolor est , quam hominis . rem beatus fuit in via . Quoniam illud Decuit autem , ut Per dolorem proin Pontifex tradit de beatitudine consum- .... Prie humanum humana peccata solve- mata. Christus autem licet habuerit es- ' rentur .. Ita cum dixit , Repleta est sentiam beatitudinis, non tamen accia malis anima mea , omnem animae adi dentia, quae inde per se etiam cons Petitum repletum dolore intellexit, sive quuntur: decuit enim eum per passi senibalem, sive rationesem . Quoniam nem consummari . Qitanquam & frui-be pronomen, Mea, rationalem ma- tio fine gaudio intellisi potest: isu iturgis, quam sensualem prae se seri . Ea enim arboris lae fiuctibus tune etiam si vera sunt , ut videntur esse , nihil homo , cum Per morbum voluptatem obstat, cur non per potentiam superna- nullam capit ex eis. Ita Christus non turalem de gaudium summum, & summa solum videbat , sed etiam fruebatur ,
tristitia in eod m ubiecto stierint: Tum quamvis derelictus a Deo, omnique Pe-