장음표시 사용
522쪽
MELCHIORIS CANIE PIS C. CANARIENSIS
Osteriores curae, et proverbis, S experientia rese, meliores esse consueverunt . Cum igitur in Iradem dis disciplinis laudabilis obtineat coriuetudo , Mi praeter quotidianam lactionem aliquid accuratius eis Iaborarum Magiri relaxant, quo υetur adipe fel rio, discipulorum animi υegetati, aυiuius ad Iuam quiψque profisonem allidiantur, factum est, ut sapientdsimus -- gister noster CANUS importunis amicorum precibus victus, B steriorum cogitationum suarum primitias nobis ederet. Ea sunt duae Relectiones Theologicae tali viro profecto dignae r altera de Sacramentis in genere, atrera de Ps nitentia. In quibus nescias , eandiae Lector , utrum magir in viro isto mrrere acumen ingenii vereTHOIogici, non de rebns nihili ut fere fit disputantis an d cendi Deundiam eum facilitate oe perspicuitate conjunctam. Nam in ceteris eum semper sui similis fit, nescio quo bis pacto seipsum
superare videtur ' adeo ingeniose omnia discutit, dilucide ob oculos ponit. proprie oe eleganter disserit . Porro si ad eum modum res Thoologica, natiso suo fulgore nitida tractaretur, spes esset, fore tit omnes illius eandidati breυi scopum attingerent. Caererum quia facias multis , qui Thesei υocabulum digne sibi Uurpare videmtur , s more andabatarxm audium in tenebris ventilent; si artis Theologicae, quam petere instituerant, obliti, Deris interim naeniis
523쪽
Praefatio ad Lectorem . tim vistibulo remorati, ad arcem dominae, gno iter intenderant, non perveniunt meritas .acmpe una est, quae sola fuit amari, o HuIis modo patitur pHIicem. Sod o m Uatem, re gravitatem fibi meis dicat Ma vulgarem : illoris ad eam pedibus si quis tentet irruere, is υelut auer Dion, rabem pro Iunone renebit, temeritatis suae pς-nas versat Ii semper rota Laturus. An non Apostolus noster hos in hi υidetur propriis depinx e coIoribus femeer discentes , ct numquam ad Oerstruis sciensiam peruenientes ζ Tu vera, υis Theologe , fi cupis ad Theologieae veritatis desiderator amplexus tompendiope enixx, netlactis ancillis , quae serυiκηι cum filiis suis, lege brelege, quae tibi Madit purae , ct Iibera writatis amator Magister
noster CANUS . Et si munusculum hoc , quod tibi addicit , non maenisudine , sed pretio aestimandum , placere cognmerit pIacebit autem haud dubie plura deinceps nam totus tibi dicatus es
524쪽
Habita in Academia Salmanticensi. .
Thema Relectionis ex Lucae Cap. IO.
Saeramenta omni tempore fuisse ad salutem hominitas metisaria, ζuemadmodum re fidem in unum SaIυatorem Dominum Iesum Christum, quam eandem, diυersis licet Sacramentis , ct olim veteres , o nune etiam nos exterius profitemur. Secunda Conclusio. Sacramenta vero nulla aut naturalis , aut seriptae legis sanarabominem potuisse , cum sola , quae in πουa Lege sunt a Christo imstituta , vere, proprieque gratiam o salutem efficiant.
Nollem equidem , vjri gravissimi,
novas a me res aliquas de rebus antiquissimis disputamro hodierna die expectaretis. Nam & ubique gentium fugienda Theologo Doctrinae novitas , quae cum semper periculosa est , nimsere ut vetustati s ita quosve veritati contraria; be quam nunc dii putationem de Sacramentis instituimus , maiori ex payte veterum traditione consistit a Nin hoc celeberrimo toto terrarum orbe Gymnafio illud ma novere conandum est, ne novitiis opinionibus, aut Thea istigiae dignitas , aut maiorum nostrorum auctoritas minuatur. Quocirca si in earum rerum alsertione , quas hodie sum explicaturus, quorundam sorte iuniorum Placita refellero , idque luppressis etiam tacitisque nominibus , quae o, ne arI
gratiae tribuatis; quin potius existim te, sedula me In id incumbere , ut nestholastica dogmata nova esse videanatur, sed antiqua, he nostrae Religionis auctorum ingenio amne eruditione commendata . Quod si intellexerimus, prumam hanc Relectionem laudari a v bis laudatis viris , aut certe consilium nostrum conatumque probari , maiora& fraviora deinceps, Christo iuvante ,
cum igitur hodierna disputatione repetendum Magister ex decimo Eva gelii Luc.cap. desumpsit principium ptissimum 4. suo Sententiarum fibro inde daturus a unde & nos ad vestram hanc Academiam accedentes nostrarum quoque lectionum principium dedimus. Locus autem huiuscemodi verbis eo tinetur : Samaritanus appropians alligavit vulnera eius. infundens oleum &vinum a Ac Samuhani parabola quidem iuxta germanum literae sensum in id est a Domino composita, ut proximus , quem Κhh a Per
525쪽
perinde atque nos i m diligere iubemur , non cognationis , aut sanguinis propinquitate, sed humanitatis &dene volentiae conjunctione definiremr. H mini quippe sauciato , qui descendens si Hierusalem in latrones inciderat , non aut Levita , aut Sacerdos civilitatis generisque ratione coiseimctus tulit opem , sed Samaritanus alienus a d daeortim commercio quidem , sed non ab humanitate tamen alienus. Verum tam accurate conficta enarrataque similiti ido universis sanctis expositorius viissa est mysticum alium sensum inferre, iuxta quem descendens homo in civiatatem Hierkho, humanum genus imtelligitur , cui vulnerato, spoIiami iacenti , semineci post i eccatum . Christus Iesus γ revera Samaritanus, nocest, eustos unicus ipse noster , nam rae etiam communione Propinquus esse his, m dicinas adhibuerit spiritales, quibus pec Catorum omnium vulneribus mederetur. Has nos medicinas Sacramenta vocamus , deque ruis dii putationem in genere suscepimus , quinque Praecipue partibus continendam. i . Primum enim definiemus 3aerameniati nomen, ut intelligant omnes, quid sit id, de quo disseritur. Mox ostenis demus. sine fide unius Mediator Is Ie sit Christi, quam Sacramenta designant, neminem fuisse salutem consecutum. Deinde monstrabimus , Sacramenta suisse semper post peccatum homini ad se item necessaria. Quarto loco explicabimus , quaenam Sacramenta hanc salutem effecerint . Postremo collige mus id. πω exelicatu difficillimum est, quo proprie discrimine Sacramen
ta nova a veteribus separentur.
De Definitisne Sacramenti. PRincipio itaque viam reliquis
quastionibus faciamus, Sacramentum a plerisque defint ur esse sacrae reisgnum . Cui quidem finitioni multipliciter obiicitur: sic enim obiectionibus expositis, facilior erit rei definitae in telligentia . . Primo , coniugium in statu innocentat Iae erat. tignum rei sacrae , id est.
conjunctionu inter Christum & Εcclesiam , quemadmodum Apostolus d cet: & tamen non erat Sacramentum, ut nunc quidely de Sacramentis loquimur a cum in illo statu nec inorbus es
set, nec proinde medieIna. Deinde, sacrificium Abel non sitit
Sacramentum , non Plus certe quam O
latio Cata , fuit tamen signum rei sis in δε σψlis Crae 1 eius. videlicet Sacrificii, quod &Christus in ara crucis obtulit, At nos Io v I α β offerimus in altari, ut in universum de veteribus hostiis Augustinus tradit: Lgitur .definitio mala . Praeterea , serpens aeneus a Mose in deserto suspensus, Manna item eodem loco Iudaeis exhibitum i signa suere r
ram sacrartim, ut Ioannis Evangelium docet: At certe non fuere Sacramenta. Praeterea , agnus Paschalis, auctore Paula, rei sacrae senum erat: nec ma- Cor .gis videtur fuisse Sacramentum, quam aliae figurae, quae in veteri Lege Praecessierunt.
Ad haec, verba Christi apud Lucam: - ΠRemittuntur tibi Peccata tua , sacramenta minime fuerant, cum tamen suerint signiim rei sacrae , id est remissi nis peccatoriim , quam etiam effecere. Et confirmatur: Illa verba, Do te baptiZo , dcc. sunt sacrae rei signum, ablutionis scilicet interioris, cit jus et iam sunt causa I sed Sacramenta non sunt: rufi ita desipiamus , ut sacramen
torum formas lacramenta nuncupemus.
Praeterea, aqua lustralis, quam ulgus i.ον. benedictam appellat, sisnum est rei si crae, & signum quoque lanctificatiuim: at certum est tamen, non esse Sacramentum . Definitio is itur ea inepta. Maior enim protiositio satis probatur Alexandri Papae testimonio in decet tis suis, ubi asserit , aquam sale comspersam, Ze divinis precitas Consecratam populam sanctificare , inquinatos mundare , insidias diaboli avertere , ianitatem cor ris & animae Prastare.
Corpus denique Christi in Euchariastia contentum non est signum : signum enim , Augustino finiente , est Quod μ ωρ. Praeter speciem , quam ingerit sensibus , alfud a se cognostere facit. Corpus auia 'tem Christi, licet invisibiliter sub sp ei e Panis contIneatur, fine dubio Sacramentlim est: non ergo Sacramentum
apte finitur, quod sit sacrae rei si num . His atque aliIs argumentis desiniti nem hanc a Magistro sententiaraim a, in Respon. Probatam, iuniores quidam facile reii- ad argum. ciunt is nos tamen facilius res m trib. fu debimus, ii tria prius principia pona- dam.Posimus . Quae si cuiquam non bene pro- tis. vila , & diligenter explorata videantur, huic illud respondere possumtis , non Id nos quaerere, ut omni biis 'Obenti Ir, quae asserimus nam ἱd fieri non m
est sed ut eis , qui juxta rei natu
526쪽
tam , de qua disserhlII , argumenta I quirunt. Primum itaque iundamentum est , S cramenta esse sacras quasdam Caerem nias, ad Dei cultum videlicet pertine tes : Nam ante omnia id Sacramenti nomen prae se fert: quod a sacro derivatum , Varro de lingua Latina auctor est. Sacrorum autem administratio ad religionem, qua Deum colimus, Pertinet . Quare de Sacramentum opus
R ursum, in Sacramentis Profitemur , nos salutem a Deo Salvatore quaerere: id vero ad pietatem, qua Deo cultum exhibemus, thectare manifestum est. LI. de eis. Peccata insuper , quae in Sacramen- aerum vel administratione, vel susceptione fiunt , virtuti religionis adveri Gificiam. santuri Sunt enim , vel superstitiones,
vel sacrilegia : Ergo recta ipsa Sacramentorum si e susceptio , seu administratio actus est religionis. Atigustinus demum definit, non auodlibet fgnum esse Sacramentum, sed quod sit sacrum
signum Secundum iundamentum est , non , quodcunque Sacramentum esse, sed quod habeat occultam & reconditam significationem . Nam vulgari sermone , tunc me verbis , sen rebus inesse dicimus Sacramentum , cum est fignificatio quae dam abscondita. Mox etiam Gregorius r. q. r. c. Multi. ob id ait Sacramenta dici , quia luib tegumento corporalium rerum bivina virtus secretitis operatur salutem . Unde a secretis sacris Sacr menta asserit appellata .caz , ' Praeterea interpres novi testamenti , , T . i. tibi apud . Graecos habenir μυτ eis fere traducit Sacramentum . At must rium absconditam de occultam habet insinuationem , iit eodem cap. Gres rius a firmat . Non igitur est Sacramennim, nisi sit occulta & condita significatio . Hinc illa vulgata doctriana, Sacramenta rebus sensibilibus comstare , quarum fisi ira scilicet occultius adumbrentur res insensibiles: Sola namque verborum expressa significatio a
cramentum non efficeret . Sacramentari ippe sine verbis fuere quaedam in ege tum natura ii, tum scripta: fine rebus autem tantia fuere Sacramenta. Rerum ataque significationem ratio Sacramenti requirit . Atque eo fortasse Samaritanus hac. ster olerim Ae vinum, res materiales ac visibiles exhibuisse I gitur; verba exhibuisse non legitur. . Hinc etiam illud est, quod Alim sinus tradidit, oportere res , quibus
Sacramenta constam, imaginem di si
militudinem gerere earum rerum, quarum signa , & Sacramenta esse dicuntur . verbi gratia Baptismus lavat; ideo completur in aqua : Eucharistia reficit ; oo iduua panis & vini Ociem accipit : Unctio fovet a idcirco minustratur in oleo: In Poenitentia demum sub aperta sorma iudicii, ubi & testis,3e reus , Ae iudex , & accusator inducitur , iudicium illud interius licte agnoscere, qpo ab invisibili iudice reus
vel absolvitur, vel ligatur. Ita in coteris Sacramentis inveniemus , mysti cam Sacramentorum significationem V quadam imaginis & figurae Proporti ne consstere. Tertium fundamentum est Saeriamenta esse si na sanctificationis practi ca , quae scit. ipso usu adhibentur ad sis ctificandum . Nam cum sit duplex fgna sanctitati , alterum speculativum, ut nomen sanctum, vel sanctificans, alterum practicum , mrod non solum significae sanctificationem s vertim & exhibet, ut Baptismus exterior , Sacramentum non sgnum speculativum , sed practicum est. Id vero ex eodem cap. Multi, Cum primis habetur , ubi Gregorius ait, Sacramenta dici , quod hub tegumenta corporalium rerum divina virtus secretius salutem operetur. Item , nisi ita esset , plura in nova Lege essent , quam septem Sacrame ta , quandoquidem sacrarum rerum Ggna Oeculativa plura sunt. Praeterea, in seni , quo Seholastiel disputant de 'cramentis, Oirituales de . sacras medicinas intelligere cogimur,
tuae nisi sisna practica & sanctificativa
nt, intelligi nulla ratione possi int. Est igitur sacramentum ut haec triasmul principia complectamur lacrum e occillium signtim ad sanctificandum institutum . In quem sensium illa definitio est optima : Sacramentum est sacrae rei innum. a re ad primum argumentum lac Iu Respon. . Iime respondetur, matrimonium nec in ad Argit. statu innocentiae, nec alio linquamam in contriste Evangelium tempore fuisse sanctim calix im ; unde nec fu it Sacramentum: nisi latissime quodlibet musterium sacramentum vocare velis; quod, ut modo diximus, interpres novi ac veteris T
ssamenti saepius facit. Quo fignificatu nunc de sacramentis minime disputamus: sed cum concilio Florentino a sacris aliis sacramenta distinguimus , ut peculiariter ad sanctificandum homines instituta. Responderi quoque potest, matrim nium
527쪽
naim nec in statu innocentiae, nec in
lege naturae aut scripturae signum suisse lacrum 8e religiosum: quippe cum non esset opus divini cultus, sed magis civilis humanusque contractus , in naturae solum vel propagationem , vel r medium institutus. At in nova simildi sanctificati sum Fe sacrum est, ut caetera religionis Christianae sacramen- Nec in praesentia vertere in mimsta
nem volumus, an matrimonium, quod
vel per procuratores, vel etiam ab ipsis coniugitias sine Ecclesiς ministro, sineq; aliqua religionis caeremonia Prophane Contrahitur , sacramentum sit: tametri vocari in dubium iure fortasse potest. tiam e insmodi contractus , quod iami nuavimus, pure civilis est, nec aliqua ex parte opus religionis sacrum: Quare non est sacramentum. Deinde quia , cum sine sacerdote , vel ter pro curatores , vel per literas, tet aliter quocunque modo fideles contrahunt,
non se existimant esse sacrilegos, s non
sint in gratia, quo tem Pore contrahunt: At si lacramentum conficeretur , Pr culdubio acrilegi essent. Praeterea quia regi re sacramentiam unus Pro alio non potest: er3o quod Per alios contrahitur, non est sacramentum . Praeterea, ut
concilium Flarentinum definit, omnia sacramenta tritus constant a materia , forma , ministro : quorum si aliquod desit, non perficitur sacramentum: At cum matrimonium sine sacerdote, aut ministro Ecclesiastico contrahitur , tr-num revera deest : non igitur conficiatur sacramentum . Sed de huiusmodi
quastione alio loco fusius & copiosius
Ad secundum respondeo, sacrificium fuisse duplex in lege, tam naturali, quam scri ira: Altertim ad protestandum , Deum rerum esse auctorem ac Dominum: de huiuimodi non erat Sa cramentum, tametsi illius sacrificii si xnum erat, quo religio nostra Deum unice colit: Alterum vero in id sactum est , ut Deus mortalium culpis infe sus placaretur : quod erat utique sacramentum. Videtur autem sacriθcium Abel prioris generis fuisse, quoniam munus solum. suisse perhil etur, scut Noblatio Cain . Quare non fitere sacramenta , quae a generalibus sacrificiis concilium Florentinum discernit. Ad tertium , Serpens aeneus & ma na figna iacra non fuerunt, licet rerum sacrarum fuerint significativa: Nec enim aut erectio serpentis . aut mannae usus
in id fuit, ut Deo religionis cestM
exhiberetur . Utriusque praeterea relusus erat in effemim aliquem corporalem . Serpens namque non fuit erectus ad sanctificandum animum, sed ad sanandum corpus: Nec manna a raestitum Judaeis est ad sanctitatem iptorum, sed ad satietatem carnis . Non igitur fitere Mna practica sanctificationis, ac . N inde nec sacramenta . inanquam intelligentes huiusmodi rerum suturarum mustica signa, per fidem rerum, quas
credebant, justincabantur: omnes enim eandem et eam spirivialem manducav potum spiritualein
biberunt. Bibebant autem de spirituali,
consequente eos Petra, Petra autem e
rat , 8ec. ut Apostolus in priore ad Cap to. Corinthios epistola testatur . Ad quartum,quibusdam aξnvs Pasch Iis non videtur fuisse Legis veteris sacramennim , quod in illius esu nullus usus sartistificationis apparet. At divus t 3 DThomas multo aliter intellexit . --- La. .. 'admodum in Lege nova alia sunt sacramenta directe parata & instituta adn. undandum ac lancitificandum homines, ut Baritimus de Poenitentia; alia vero stipponunt iam ea e mundos, da turque in ultim sanctificatorum : Sic in meri Lege agnus Paschalis facramentum mundorum fuit, nem Pe quem nias sanctis Ae mundis edere non licebat: atque idcirco non fuit opus , ut imis
mundos sanct ificaret, sed sat sitit adhuberi ad conliam mationem legalis sanctitatis , quam quidem habere nemini contingebat, nisi agnus Palchalis ede retur . Quod si cui ratio haec subtilior
videatur , quam ut communi sensui posest accommodari,credat, agnum Paschalem non in memoriam solum AEgyptianae redemptionis immolari, sed etiam pro peccatis Israelitici populi : Sicut Eucharistiae sacramentum Ae signum
commel rativum est praeteritae redem
ptionis , de pro riccatis fidelium immolatur . At sacrificium pro culpis o latum , quod retro iam diximus , sa
Ad quintum : Patet , verba Christi
non pertinuisse ad ritum aliquem religionis, sed tantum explicasse divinam potestatem. Nam eadem loquendi forma Dominus dixit: Surge re ambula: fides tua te sal um fecit; hc alia elusi modi, quae passian reperies apud Euan gelistas. Imo vero non existimaverim, verba illa. iuisse quasi Instrumentum a quo Dominus ad sanctificationem ut retur : quod tamen esset necessarium aut ibi esset sacramentum . .Rursum ecmanifestam etiam habent sgnificati
528쪽
nem nee pellum ibi fuit quicquam ,
quod sub rerum corporalium imagine occulmm mysterium insimiaret : quapropter nullum fuit eo loco sacrame
Atque inde confirmatio addita facile solvemr : Si enim novae Lexis lac ravimento sola verborum ex prella fgnificatio esset, non esset propria ratio sacramenti. Tametsi dicere ovoque posissimus , signum partiale sanctificationis esse quidem partem sacramenti , non autem esse sacramentum , hoc est , signum integrum sanctitat s , quod videlicet in nova Lege materia , sormaque constat. rebus de verbis . ino fit, ut cum artificiosum compositum esse sacramentum videatur, non pro forma verisborum accipiendum sit, sed Pro materia potitis rerum sensibilium: auemadmodum vasis aut statuae vocabulum non Pro sorma artis accipimus , sed pro materia habente Hrmam. Ad sextum : Aliorum solutioniblis Praetermissis , quae , nisi me opinio farulit, non sunt idoneae: Respondeo cuma.1. D. Thoma, aquam benedictam non
esse signum sanctificatinim , etiam si
non Poenas culparum modo , sed , id quod mihi probabilius est , culpas qu
que veniales remittat . Nam quemadmodum illae caeremoniae sacrae . quae Praeparant quidem ad Baptismi sanctificationem , at non sacrant tamen suscipientem , ut Exorcismus, Sacrame ta dici non possunt; possunt autem iocari sacramentalia, quasi secrament nim ipsorum sanctificantium praepara tiones: sic aqua benedicta Se caetera eiusmodi, quae peccata selum xenialia delent , quoniam sanctitatem praestare nequeunt, sacramentalia sunt, non sa
Sed obiicis . Ergo Confirmatio non est sacramentum, ut quae Bapti imoadjuncti , ips is effectum perficit. Ne o consequentiam , quia exsectus proprius Confirmationis sine collatione gratiae , per quam est vera sanctificatio , praestari non potest; 8c idem omnino est in reliquis Ecclesiae sacramentis. Remissio autem venialium , qui est Mechis aquae benedictae, sine collatione gratiae e sanctitatis confertur . Effectus prae terra aquae benedictae in sacramento Poenitentiae est : Unde cacramentale, quod additur, annexum sacramento δε- nitentiae est, quod videlicet integrum suum esseetiam non habuit. At este his Confirmationis Droprius in sacramento Baptismi non est, sive in alio quidem iacramento , Quare non est sacramem tale, quasi alicui sacramento secundario conivuctum , sed est per se verum persectumque sacramennim . Qua vel maxime ratione eorum error fit mani stus, quila amenis Unctionis extremae rem illionem venialium , tanquam estiarum proprium , allignavem nt: quodue esset, certe Unctio non e et sacra me nurna, sed sacramentale quiddam. Quod autem Alexander asserit . 1- quam consecr.itam DRaliun sast hanc2re , purgare, sanare; sorian intelligendum est non solum de aqua ista vulgari , qua in remissionem venialium asperiagimur . sed de aqua etiam ad Baptis mum populi paranda, Quae prius etiam sale conlpergitur , 5e divinis Precibus consecratur. Confert enim summus Po tifex elementa . quae Christiana re ligio in iuum usum hendicare solet cum iis, quorum fuit olim usus in v
teri testiment: docetque . maiorem n
sitis inessie vim sanctificandi, purgandi. lanandi , quam veteribus. Quod si cui haec nostra intelligentia ἡisplicet, quae tamen, linum ut lino , ita facile ante cedentibus consequentia nectiti is tale habeat res pons, m , aquam sacram Zebea dictam sanctificare Ae purgare secundum quid i eo quod peccatorum P nas soli it, culpas nem veniales: Numquam vero simpliciter de ablolii te sanctificat , quod ratio sacramenti requiarit . At si hinc colligas, Legis veteris nulla fuisse sacramenta, quae videlicet neminem sanctificabant; huic nos argumento suo postea loco respondebi
Ad postremum vero nunc dicitur. aliud esse sacramentum rannini; aliud esse simul de rem sectamenti , se sacra---m, ut cap. Cum Marthae , de Ceis lebratione missiarum, Innocentius tra dit . hic igitur nos definimus sacramentum tantum , quod oportet esse se
sibile. At quod simul est res Se saer meinum , satis habet, si si signum inistelligibile; ut character signum est shi-
rituale , quo sumus interlita consignati IZe corpus Christi si num est intellectuale corporis mystici, hoc est, ecclesiasticae unitatis: qua fgnificatione Ac corpus Christi, he character appellaninrsacramenta. Divus tamen Augustinus dicit, esse figuratum L rmonem , cum cor
pus Chrisii vocat sacramenoem: Nam rerum similitudines nonnunquam rerum ipsarlim, quarum sunt signa , vocabula
accipiunt i ut in Apocalypsi Agnus, qui occisus est ab origine mundi , id est, Agnus signares ab origine mundi : ut de Augustinus , sive quis alius
529쪽
fiterit eius operis auctor , homil. rQ. Itaque , ut ad huius quaestion Is etiin Apocal. legit: 8c ad Rom. 6. Con- put recurrat oratio. dupliciter potest sepulti enim sumus cum illo per ba- intelligi fides Christi , 8e implicita flemismum . Ae ad Corinth. Io. Petra , explicita . Nempe Christiani explicialitem erat Christus: Eodem, inquit, te in Christum Deum 8e hominem modo sacramentum corporis Christi, credimus: At qui credidit olim , -- corpus Christi est . Se sacramentum iam um humanae salutis Procuratorem per Dinis, sanguis est. Ac de prima Par- aliqua media mortales in vitam aeteriste satis nobis suerit disputatum . nam reparaturum , is Christi fidem habuit implicitam .
SEquiuir altera, ubi disserendum est,
an fides Christi Salvatoris nostra fuerit in omni Lege ad salutem neces
Et pro parte quidem negativa IlIudest praecipuum argumentum , quod in Lue naturae satis erat credere Deum esse, de esse remuneratorem inquire
lium se, ut Apostolus ad Hebraeos videtur astruere. Fides igitur unius Mediatoris, qui scilicet Deum placaret,
salvaret homines, non erat necesiaria. Praeterea, non in lege naturae modo,
verum etiam scripturae . satis ad sal tem erat serrare mandata , iuxta id, quod Dominus ait: Si vis ad vitam ingredi , serva mandata . At decem mandata Iegis, de quibus sermo erat a naturali ratione continebantur . Non ergo ad salutem erat fides unius me diatoris necessiaria. Pro Parte vero affirmativa illud Apostoli testimonium est: Unus Deus, unus mediator Dei, de hominum homo Christus Iesus. Volumus hic nos , quasi Troianum bellum gemino ab ovo , huius argumenti materiam exordiri , indeque disputationem inchoare , an videlicet homines in statu innocentiae , vel et iam . Angelos iatores contingere P tuerit sine Christi fide salutem habere . Non alienum est hoc a praesenti disputatione, de ab instituto huius stiei Procilis remotum : Non enim soc sane loco in fidei quaestionem incurreremus , nis facramentorum ratio postularet. Etenim cum sint sacramenta mmnia quaedam fidei in Christum protestationes; non aliter commode Poturumus sacramentorum necessitatem definire, nis prius statu issemus, quousque Christi fides sit , fueritque mortalibus
necessat ia: Nam lacramenta mortalium sunt med Icinae.
Prima iRitur concluso siti Non fuit fides Christi explicita semper ad sa- Iutem in omni lege hominibus necessaria . Hane Sc magister 3. distinct. 2s.
8e communis tenet Theologorum Consensus. Eandem habet divus Augustinus contra Faustum , Iibr. IO. Ca P. .
caecutio, videtur confirmare. cum ait:
Conclusit scriptura omnia lub peccato , ut Promissio ex fide Iesu Christi daretur credentibus. Prius autem quam veniret fides scilicet Evange- Iica γ sub lege custodiebamur conclusi in eam fidem, qliae revelanda erat. Satis ergo erat fides implicita Iesu Christi ad illius veteris populi salutem spopuli, inquam, in eam fidem conclusi, quae tempore gratiς erat manifestius explicanda . Multo igitur minus fides Christi explicita in Lege
naturae ad salutem requirebatur .
Secunda Conclusio : Fides Christi Redemptoris saltem Implicita , fuit semper post lapsium hominibus necessaiaria . Hanc citra fidei periculum ne-
Sare non licet, qtiam utique auctores primis graxisi imi Confirmant, quorum testimonia infirmare nulla rati ne possumus. Hieronymus in z. Cap. epist. ad Galat. sit per ea verba: Scientes, quod non iustificatur homo ex operibus legis, nisi per fidem Iesu Christi : Admonere, inquit, debemus, sanctos, qui antiquitus fuerunt, ex k- de Christi iustificatos. Siquidem hraham vidit diem Christi, de Im tus est. , Et Moyses maiores divitias existimavit thesauro AEgyptiorum improperium Christi: Asp ciebat enim in remuneraΠonem. Et Esaias vidit si riam Christi, ut Ioannes Euangelista
commemorat , dc Judas de omnibus generaliter. Item in capit. 4. eiusdem epistolae: Haeres iste par illus, qui nihil disteri a servo , sed sub tutoribus est, usque ad praesi itum tempus a patre, totum humanum genus, inquit susque ad Adventum Christi signiticat. Quomodo enim omnes in protoplasto Adam necdum nati moriuntur; ira I. Concl.
530쪽
ra omnes , N hi , qui in adventu Christi nati si int, in secundo Adam vivificantur . Iste intellectus Ecclesiae
Catholicae convenit, qtiae M veteris 3e novi testamenti unam asserit providentiam . nec distinguit in tempore, qlios conditione sociavit. Omnes aediscati sumus su per fundamentum Apostolo rum & Prophetarum , continente nos
angulari lapide Iesu christo; omnestinus panis semus, ra duo consensiamus super terram . Et quomodo nos super Prophetas fundati sumus, ita &Patriarchae in Apostolorum iundamine constiteriint. Hactenus Hieronymus. Praeclara certe, & tali viro digna interpretatio: quemadmodum eni in Parvulus haeres idem est & adultus , se populus ille antiquus , & hic novus eadem fide , & religone contentus eadem quoque Ecclasia est. Aescut in parvulo implicite continetur, quod postea explicatur in adulto: ita fides illa antiquorum parvula fuit, &yi sua continebat implicite, quod dein inde crescens habuit explicite. Divus item Atigustinus hanc semientiam frequentissime repetit, lib. prumo contra duas epistola Pelagian
ram, cap. 2r.& super Joan. tractat.& epistol. 13 . quae scribitur ad OPtatum, ut multa alia I a Praetermittam.
Illa fit fides salva , inquit, qua credimus , nullum hominem sive maἀioris, sive parvulae quamlibet 3c rece tis aetatis liberari a contagione mortis antiquae, & obligatione peccati , quod Prima nativitate contraxit , nis per unum mediatorem Dei & hominum christum Jesum,cu ius homin is ejusdemisque Dei saluberrima fide etiam illi m- stilatur facti sunt, qui priusquam veniret in came, in carne crediderunt elleventurum : Eadem namque fides est Mnostra & illorum: Quoniam hoc crediderunt illi futurum , quod nos credimus factum: '& Sacramenta quidem potuerunt esse pro temporum diversitate diversa , sed ad unitatem tamen ejusdem fidei concordissime recurre tia . Proinde cum omnes iusti, sive ante incarnationem, sive post. incarnationem Christi , nec vixerint, nec vivant, nisi ex fide incarnationis Christi , profecto quod scriptum est non esse aliud nomen sub coela , in qno
nos oporteat salvos fieri, ex illo tempore valet ad salvandum genus humanum , ex quo in Adam vitiatum est. Hactenus Augi istinus. Gregorius quoq; Hom. 16.in Ezechi
Iem in hujus rei figuram etiam asseis
rit, turbas, qliae Praecedebant re sequeba itur , utrasque Pariter acclamasse
filio D irid: osanna in excessis . Ponsem equidem testimonia proferre in hii us rei confirmationem sanctoriunaliorum; sed ne multa , proserre satius est secrarum testimonia literarum: in quibus illud Primum est, quod habetur ad Corinthios: Habentes eu dem spiritum fidei, sicut scriptum est: l. e. MCredidi propter quod locutus stim : &nos credimus propter quod & loquimur. secundum vero habetur alibi: P a. -. 1 tres nostri omnes sub nube fuerunt, &omnes mare transierunt, & omnes in Moyse baptizati fiunt in nube, & in mari , & omnes eandem escam spiria talem manducaverunt, & omnes emindem potum biberunt. Bibebant autem de spirituali consequente eos Peua :Petra autem erat Christus. Tertium ad Roman. Sicut Per nius delictum in omnes homines in condemnationem , sic & per uniux
iustitiam in omnes homines in iustificationem . .
Postremum idemque graxissimum ,
ad Roman. quo Caetera & explicantur & confirmantur: omnes Peccave
rhnt , & egoni gloria Dei, iustificati gratis per gratiam ipsius, Per redemptionem , quae est in Christo Iesu, quem Proposuit Deus propitiatorem per fidem ad ostensionem iustitiae suae. propter remissionem erat cedentium de- Iictoriim, ut sit ipla iussus & iusti ficans eum , qui est ex fide Iesu Christi : tinus est enim Deus, qui iustic
fiea circi imcisionem ex fide , di Pr putium per fidem. Et caiisa est in prompm : Non enim possent peccatores abjecto peccato Deo reconciliari, nisi crederent, se peccatorum veniam gratia divina pone consequi i Nec sciret homo iustitiam & salutem quaerere , nisi , unis de Iutenda esset, a nosceret. Semper ergo necessarium fiat credere, Deum esse hominem iustificatorem ac salvatorem, quo videlicet providente salutis remedia erant humano generi comparanda : Hac vero fide implicite credebanir in Christum, per quem Deus erat mitificaturus, servaturusque universas nationes.
Tertia conclusio i Fides Christi 3. Conet. explicita, post Evangelii divulgatio- Argum.
nem , est ad salutem cujusque hominis coni.nmcneccilaria , in cujus Con ιιrmitionem Conclus. testimonia sanctorum retroci ara, no tam idonea liint, quam ego desidero: i l Indiscrim. n .um enim iserunt, nemia