Cornelii Nepotis *Vitae excellentium imperatorum

61쪽

ALCIBIADES

suam fortunam occuli posse. Falso. Nam Thraces, postquam eum cum magna pecunia venisse senserunt, insidias ei secerunt; qui ea, quae apportarat, abstulerunt, ipsum capere non potuerunt. Ille cernens, nullum lo- eum sibi tutum in Graecia, propter potentiam Lacedaemoniorum ), ad Pharnabagum in Asiam transiit Quem quidem adeo sua cepit humanitate, ut eum nemo in amicitia antecederet. Namque ei Grunium dederat

in Phrygia 23 castrum, ex quo quinquagena talenta 3

vectigalis capiebat. Qua sortuna Alcibiades non erat contentus; neque Athen's victas Lacedaemoniis servirupoterat pati. Itaque ad patriam liberandam omni serebatur cogitatione. Sed videbat, id sine rege Persarum 4, non posse fieri, ideoque eum amicum sibi cupiebat adiungi. Neque dubitabat facile se consecuturum, Si modo eius conveniendi habuisset potestatem. Nam CFrum fratrem ei bellum clam parare 53 Lacedaemoniis adiuvantibus, sciebat. Id si ei aperuisset, magnam soab eo initurum gratiam videbat.

. 404 X. Haec cum moliretur, peteretque a Pharnabago, ut ad regem mitteretur, eodem tempore Critias ceteri

que tyranni. Atheniensium 6 certos homines ad Ly-

si Qui captarum urbium exsules quocumque persequerentur. 2 Asiae minoris provincia ad Hellespontum. 3ὶ Ferme 275,000 franchi.

s4, Mnenone Artaxerxe . qui Dario B Nolito suecesserat. 3i Iam semel C3rus post patris mortem arma in iratrem ceperat, victusque capite fuerat damnatus: Parisatidis autem matris precibus servatus, rursusque Asiae minori praesectus, hellum tune temporis clam contra Dalrem instaurabat, collectis graecis, praecipue vero Iacedaemoniis mercenariis; qui postea , re male ad Cunaxam gesta occisoque ro, praeclarum illum sibi in patriam reditum effecero , quem itineris dux xenophon magis etiam illustravit 'A9αβασεως libro. sit Triginta Lysander Athenis viros constituerat, qui eas intolerando imperio assecere, donec Thra 3 huius, oos, collactis exsulibus, vicit, atque e patria expulit. Diuiligoo by Cooste

62쪽

ALCIBIADES 59sandrum in Asiam miserunt, qui eum certiorem sacerent , nisi Alcibiadem sustulisset, nihil earum rerum fore ratum, quas ipse Athenis constituisset. Quare, si suas res gestas manere vellet, illum persequeretur. His Lacon rebus commotus statuit accuratius sibi agendum cum Pharnabazo . Huic ergo renuntiat, quae regi cum Lacedaemoniis essent irrita sutura, nisi Alcibiadem vivum aut mortuum tradidisset. Non tulit hoc satrapes, et violare clementiam, quam regis opes minui, maluit. Itaque misit Srsamithren et Bagoam ad Alcibiadem interficiendum, cum ille esset in Phrygia, iterque ad regem compararet. Missi, clam vicinitati, in ilua tum Alcibiades erat, dant negotium, ut eum interficiant. Illi, cum eum serro aggredi non auderent, noctu ligna contulerunt circa casam eam in qua quiescebat, eamque succenderunt, ut incendio conficerent, quem manu superari posse dissidebant. Ille autem, ut sonitu nam mae est excitatus, quod gladius ei erat subductus, samiliaris sui subalare 1, telum eripuit. Namque erat cum eo quidam ex Arcadia 23 hospes, qui

nunquam discedere voluerat. Hunc sequi se iubet, et id, quod in praesentia vestimentorum fuit, arripuit. His in ignem eiectis, flammae vim transiit. Quem ut barbari incendium effugisse eminus viderunt, telis missis interfecerunt, caputque eius ad Pharnabazum retulerunt. At mulier, quae cum eo vivere consuerat. muliebri sua veste contectum, aediscit incendio mortuum cremavit, quod ad vivum interimendum erat com Daratum. Sic Alcibiades, annos circiter quadraginta natuS, diem obiit supremum.

Quod sub alis condi posset.

63쪽

XI. Hunc, infamatuin a plerisque li tres gravissimi historici summis laudibus extulerunt: Thucydides, qui eiusdem aetatis suit: Theopompus 23, qui fuit post

aliquanto natus: et Timaeus 3): qui quidem duo maledicentissimi, nescio quo modo in illo uno laudando

consenserunt. Nam ea, quae supra diximus, de eo praedicarunt; atque hoc amplius: cum Athenis splendidissima ei vitate natus esset, omnes Athenienses splendore ac dignitate vitae superasse; po Siquam inde expulsus Thebas venerit, adeo studiis eorum inservisse, , ut nemo euin labore corporisque viribus posset aequipa rare: omnes enim Boeotii magis firmitati corporis, quam ingenii acumini inserviunt ). Eum dem, apud Lacedaemonio S, quorum moribus summa virtus in patientia ponebatur, sic duritiae se dedisse, ut parcimonia victus atque cultus omnes Lugedaemonios vinceret. Fuisse apud Thracas, homines vinolentos, rebuSque venereis deditos; hos quoque in his rebus antecessisse. Venisse ad Persas, apud quos summa laus esset sortiter venari, luxurii se vivere; horum sic imitatum consuetudinem, ut illi ipsi olim in his maxime admirarentur. Quibus rebus effecisse, ut, apud quoscumque esset, princeps poneretur, habereturque carissimus. Sed satis de hoc. Reliquus ordiamur.

t ab Eupoli et Pherectate comteis poetis, ab Antiphone et Ly

sia Oratoribus.

2, De I huc ritide es. adnot. ad Themist. I; Theopompus natus est in insula Chii, Philippi et Alexandri Macedonum temporibus; illius

Ero Opera desiderantur.

5 Hic autem Siculus, Siculorum rex , Pyrrhi et Tarentini helli vetate, historia complexus est, quam etiam tempus nobis ademit. Cicero illum laudibus effert, praesertim de Oraι. ii, S; aequales autem , in illius nomen propter nimiiim mor. lacitatem locuti, Epitimaeum appellavere a graeco verbo ἐπιτιμάω. obiur9ο.i4i Apud illos tamen clarissimi illi carminibus, armis, Sapisntia exstitere Hesiodus, Cebes, Epaminondas, Polonidas lamonias, Pindarus eι Corynna, Plutarctius. Dissiligoc by Cooste

64쪽

I. Thrasrbulus, Lyci illius, atheniensis. Si per se irius, sine fortuna, ponderanda sit, dubito an l liunc primum omnium ponam. Illi sine dubio neminem

praesero fide, constantia, magnitudine animi, in patriam amore. Nam, quod multi Voluerunt, pauci potue-i lint, ab uno lJranno patriam liberare ; huic conligit, iit a triginta oppressam tyrannis e servitute in liber- ilem vindicaret 23. Sed nescio quo modo, cum nemo trium anteiret his virtutibus, multi nobilitate 3) praecucurrerunt. Primum, peloponnesio bello multa hiesine Alcibiade gessit: ille nullam rem sine hoc: quae ille universa naturali quodam buno sedit lucri. Sed illa lamen omnia communia imperaturibus cum militibus t fortuna, quod in proelii concursu abit res a consilio ad vires vimque pugnantium. Itaque iure suo nonnulla ab imperatore miles, plurima vero sortuna vindicat: Seque hic plus valuis Se quam ducis prudentiam, vere potest praedicare. Quare illud magnifice silissimum laetum proprium est Thrasybuli. Nam cum triginta tyranni, praepositi a Lacedaemoniis, servitute oppressas tenerent Athenas, plurimos cives, quibus in bello pes in Ital. : Dubito se questo lo non desba iuvami a tuui mandare. 4n enim interdum etiam uti optimae notae scrip.oribus pro an non usurpatur. s21 Ilal. t Polata, mentre hanno molli voluιο, po hi Potulo Ia patriada tin solo firanno frauciare, a costui avvenne di p9lertu, puta da renta, a liberta dati oppressione condurre.

5ὶ Nobilitas, idest noscibilitas, non ad genus, sed ad famam aput

homines refertur.

65쪽

THRASYBULUS

per erat fortuna , partim patria expulissent, partim interfecissent, plurimorum bona publicaia inter se di-ViSiMent, non solum princeps, sed et solus initio bellum his indixit. H. Hic enim, cum Phylen confugisset, quod est castellum in Attica munitissimum, non plus habuit secum quam triginta de suis. Hoc initium fuit salutis

Atticorum, hoc robur libertatis clarissimae civitatis. Νeque vero hic non contemptus est primo a tyranuis, atque eius solitudo. Quae quidem res et illis contemnentibus perniciei, et huic despecto, saluti fuit. Haec enim illos ad persequendum segnes, hos autem, tempore ad comparandum .dato, secit robustiores. Quo magis praeceptum illud omnium in animis esse debet: Nihil, in .is bello oportere contemni: nec sine causa dici: timidi i) flere non solere. Neque tamen pro opinione H Thrasybuli auctae sunt opes: nam iam tum illis temporibus sortius boni pro libertate, loquebantur , quam

pugnabant 2,. Hinc in Piraeeum transiit, Munychiamque munivit. Hanc bis tyranni oppugnare sunt adorii: ab eaque iurpiter repulsi, protinus in urbem, armis impedimentisque amissis, refugerunt. Usus est Thrasybulus non minus prudentia, quam sortitudine. Νam cedentes violari vetuit: cives enim civibus parcer aequum censebat. Neque quisquam est vulneratus, nisi

qui prior impugnare voluit: Neminem iacentem veste spoliavit: nil attigit, nisi arma, quorum indigebat, et quae ad victum pertinebant. In secundo proelio cecidit

intellige, prudentis, qui nil, quod sibi nocere posse putet,

quamquam parvi momenti, contemnii. 2 Romanorum ausitualium ignaviam et senatum servorum gregem perstringere videtur; non enim moris est Cornelii temere sententias iurebus alienis narrandis interserere. Dissiligoo by Corale

66쪽

THRASYBULΠs 68 Critias, dux tyrannorum, cum quidem exadversus Thrasybulum sortissime pugnaret. - III. Hoc deiecto, Pausanias venit Atticis auxilio, rex a. Qi

Lacedaemoniorum 13. Is, inter Thrasybulum et eos qui urbem tenebant, secit pacem his conditionibus: ne qui, praeter triginta lJrannos, et decem 23, qui postea

praetores creati, superioris more crudelitatis erant

usi, adficerentur exilio; neve bona publicarentur: reipublicae procuratio populo redderetur. Praeclarum hoc quoque ThrasIbuli, quod reconciliata pace, cum plurimum in civitate posset, legem tulit: Ne quis anteacιarum rerum accusaretur, neηθ mulctaretur. Eamque illi legem oblivionis 3) appellarunt. Neque vero hanc tantum ferendam curavit, sed etiam ut valeret effecit. Nam

vidam ex his, qui simul cum eo in exilio sue

ta aedem sacere eorum vellent, cum quibus in gratiam reditum erat, publice prohibuit: et id, quod pollicitus erat, praeStitit. IV. Huic pro tantis meritis honoris corona a populo data est, tacta duabus virgulis oleaginis. Quae, qu0dam Or ci tum, non vis, expresserat, nullam habuit in

vidiam, magnaque suit gloria 4). Bene ergo Pittacus b)

iniuc iram exercitu contra Athenienses missus erat; sed arrogantiae Lysandri pertaesus, simul et Atheniensium misericordia motus, res laclionesque inter illos componendas pace curavit. 2 Expulsis triginta hrannis , decemviros sibi Athenienses creaverant, qui priorum vestigiis insistero non dubitarunt. ibi Amnistiae, αμυηστιαε , ab α privativo et Verbo μνας uita, recordor. 4i invidiam namque, Cornelii aetate, Caesari illa corona contraxerat, quam Antonius tu, Luperculi hus tribuere fuerat ausus. 5ὶ Sexto serme seculo ante Christum natum , superiorum temporum caligine et barbarie paene dixerim exacta, Graeciae passim eivitates magno humanitatis instinctu se legibus institutisque coeperant comparare. Pittaco, Mit lenaa Orto inunc Metellino , quae urbs fuit Lesbi insulae caput, sui cives summam rerum detulerant, ut legibus componeret turbatas reipublicae res. Quo in munere obeundo ita ci-

67쪽

ille, qui septe in sapient viii i) numero est habitus, cum et Mitylenaei multa millia iugerum agri muneri darent: Nolite, oro ros, inquit, id mihi dare, quod mulιi invideant, plures etiam concupiscunι: quare eae istis nolo umplius quam centum iugeru; quae eι meum animi aequit lem et vestram voluntulem indicent. Nam parva munera, diutina I locupletis, non propriu 2) esse consueverun ι. Illa igitur corona contentus Thrasybulus, neque amplius requisivit, neque que inquam honore soantecessisse existimavit. Ilic sequenti tempore, cuiu

praetor classem ad Ciliciam 3) appulisset, neque satis diligenter in castris eius agerentur vigiliae, a barbaris ι), ex oppido noctu eruptione laeta, in tabernaculo

minterfectus est.

vibus satisfecit, ut quum sibi mugistratum, firmatis rebus ahrogasset, grati animi ergo illum eo praemio assicere vellent, de quo hic ser

mo est.

iii Fuere hi nobiles per ea tempora Virtute et sapientia viri, quorum praeelarae quaedam sententiae Posteris commendatae sunt. Solonis atheniensis illud luit: ορα τελοῶ - Respice mem: Thaletis MilesiitTI α, πάρεστι δ' ατη - sponde, prope est clamnum: Chilonis lacaedaemonii Γvῶθι σαυτιν - nosce te ipsum; Piliaci Mitylenaei καtρον γνωθι - oecosione utere: Biantis prienensis floniaeὶ ol M. croot κακοὶ - Plerique muli sunt: Cleobuli linuit finsulae liti odit ἄριστου μiτρου - Modus esι optimus: Periandri corinthii μωπη το παυ - Omnia industria Aunt. 21 Nam cito a miliuntur atque ad alios transeunt, propter invidiam, quae iis inhaerere maxime soletii 5i Asiue minoris provinciam inter montem Amanum, montem Taurum set mare Mediterraneum contra insulo in Cypri; illius regionis incolae piraticam plerumque exercebantl4ὶ Ab Aspendiis, cuius regionem prope Aspenden oppidum Lut Nepos urbem appellati vastaverat. Diuiti Corale

68쪽

I. Conon , allieniensis, peloponnesio hello aecessit ad rempublicam: in eoque eius opera magni fuit. Nam et praetor pedestribus exercitibus praefuit, et praesectus classis res magnas mari gessit. Quas ob causas praecipuus ei honos hahitus est. Namque omnibus unus insulis praefuit; in qua potestate Pheras 13 cepit, coloniam Lacedaemoniorum. Fuit eliam extremo e) peloponnesio bello praetor, cum apud Aegos flumen co- piae Atheniensium a Lysandro sunt devictae. Sed lum abfuit, eoque peius res administrata est 3γ. Nam et prudens rei militaris et diligens erat imperii. Itaque nemini erat his temporibus dubium , si adfuisset, illam Athenienses calami talem accepturos non fuisse. II. Rehus aulem adflictis, cum patriam obsideri au- .disset, non quaesi Vit, ubi ipse luto viveret, sed unde praesidio esset civibus suis. Itaque contulit se ad Phamnabagum, satrapen loniae et Lydiae, eum denaque generum regis et propinquum; apud quem ut multum gratia valeret, mullo latiore mullisque essecit periculis. Nam cum Lacedaemonii, Atheniensibus devictis, in societate non manerent, quam cum Artaxerxe fecerant, Agesilaumque hellatum misissent in Asiam, maxime impulsi

Messeniae urbem in in seniaco sinu.i2 Ilai .: Ayli vocetoli sti quella stuerra. 3, Alii adfuisse quidem proelio narrant, sed, inclinata in exitium

re foetorum incuria, cum septem navilius ad Evagoram Cypri regem' confugisse. Duiligod by Corale

69쪽

66 coNON a Tissapherne, qui ex intimis regis ab amicilia eius

defecerat, et cum Lacedaemoniis coierat societatem 1), hunc adversus Pharnabazus habitus est imperator: requidem vera exercitui praesuli Conon, eiusque omnia albitrio gesta sunt. Hic multum ducem summum Agesilaum impedivit, saepeque eius consiliis obstitit. Neque vero non suit apertum, si ille non fuisset 2), Agesilaum Asiam, Tauro 3 lenus, regi fuisse erepturum. Qui posteaquam domum a Suis civibus revocatus est, quod Boeotii et Athenienses Lacedaemoniis bellum indixerant, Conon nihilo Iecius apud praesectos regis versabatur; hisque omnibus maximo erat usui. III. Defecerat a rege Tissaphernes, neque id tam Artaxerxi, quam celeris erat apertum. Multis enim ma- 'gnisque merilis apud regem, etiam cum in ossicio non maneret, valebat. Neque id mirandum, si non facile ad credendum adducebatur, reminiscens, eius se opera Cyrum Dalrem superasso 4 . Huius accusandi gratia Conon a Pharnabaro ad regem missus, posteaquam venit, primum ex more Persarum, ad chiliarchum 5),

Alii contra Tissaphernem regi fidem adhibuisse narrant, sed invidiae artibus deturbatum ; quod vel Noster, parum sibi congruus, testari videtur in vita Agesilai cap. 3l , quum aries narrat, quibus, dum copias sibi compararet, Tissaphernes Lacedaemonios circumve

nire conaretur.

i2 Nempe Conon, cuius consilio regii praesecti per graecarum ur-hlum corruptos oratores eam helli molem contra Lacedaemonios Extulere, ut hi Agesilaum ex Asia ad aras et ineos tuendos revocarent quum Persarum res in Asia minore labefactaret maxime. i5 Maximo Asiae montium, qui varia appellatione a Lycia ad ex tremos Seres pertinet; in Asia autem Tauro tenus lonia fuit, Eolia, caria, Lycia, Lydia, Phrygia et Pamphylia, quas sequioribus temporibus provilicias Romani ab Antiochi regno divulsas in suam ditionem

redegerunt.

qui mille militibus imperaret, inter clare ortos ad regis custodiam

70쪽

CONON 6 qui secundum gradum imperii tenebat, Tithraustem

accessit, seque ostendit cum rege colloqui velle. Nemo

enim sine hoc admittitur. Huic ille, nulla, inquit, moru ι: sed tu delibera, utrum colloqui malis, an per liι-

teras edere quae cogitas. Necesse est enim, si in convectum veneris, venerari s) te regem quod Moscini ἐν illi vocant . me si libi grave est, per me nihilo Seciud, iιis manducis, eonscies quod studes. Tum Conon:

enimvero, inquit, non eει grave quemris honorem habers regi; sed vereor σ), ne cinisuli meae siι opprobrio, di, cum eae ea Sim prosecιu3, quas ceteris gentibus imperare consueverit, potius barbarorum quam illius more fungar. Itaque huic, quae volebat, scripta tradidit. IV. Quibus cognitis, rex tantum auctoritale eius motus est, ut et Tissaphernem hostem iudicaverit, et La

cedaemonios bello persequi iusserit, et ei permiserit quem vellet eligere ad dispensandam pecuniam 3 . Id

arbitrium Conon negavit sui esse consilii, sed ipsius qui optime suos nosse deberet; sed se suadere, Pharnabaeto id negotii daret. Hinc, magnis muneribus donatus, ad mare est missus, ut Cypriis et Ρhoenicibus 43, eelerisque civitatibus maritimis naves longas imperaret, elassemque, qua, proxima aestate, mare tueri posset,

electis; quod vero hoe munus, nisi summae fidei viris non conserretur, laetum ut chiliarchus appellaretur, qui primus dignitate a rege teneret, ut apud romanos sequioris aetatis imperatores praelaetus praetorii fuit. εὶ Supplicato nempe genu et fronte ad terram demissa, ut deos

venerari mos esset.

s2ὶ Neque temere verebatur; Athenienses enim Timagoram quemdam eapitis damnaverant, quod, ita Dario rege Persarum salutato, patriae dignitatem ab eo corruptam luisse putarant Val. Max. l, Rext. 2 . 3ὶ Ital. : E libera uella sit faresue di ι parsi ii teaoriere aua Pugne. i , Rei nauticae peritissimis et regem sua classe adiuvantibus. Duiligeo by Corale