Christiani Wolfii ... Elementa matheseos universae tomus quartus, qui geographiam cum hydrographia, chronologiam, gnomonicam, pyrotechniam, architecturam militarem atque civilem complectitur

발행: 1738년

분량: 485페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

231쪽

ao, ELEMENTA

seper igne leni prorsus fuerit exsi

catum. Hac ratione in triverem

candicium redigitur. Quod erat

alterum

elaterem mirjorem habet. Unde defeeatione

s. Glet M tem issem ex terra viros parari, qua ex eavernis aliasique loel tim brosis, sabulis praesertim eruitar, ubi urina Mum,ismum est m frequenter hominata fuit. Interdum etiam moeniriu inserini in cessamusonte adhaerescis.

r. Sulphur in tripede fictili vel lebete igni superimposito liquefiat. Sit autem ignis lenis, ne in flammin

ter expectationem tantus stetis; ut Stilphur in ammam conjiciat smo operculum ferreum tripedi vel lebeti superimponaturi, ari- pes ab igne removeatur, ut flaminma extinguatiar, quippe quae nomnisi uilibero aere conservari potest. 3 Quamprimum liquefactum erit Sulphur, despumetair,

I. Circa finem Maii vel initium Iunii, ex Corylo vel Salice resecentur virgae, quarum longitudo sit trium circiter pedum , diameter vero unius circiter digiti.

I. Ubi decorticat fuerint, .m dulla remota , in alciculos collectar

vel ad Solem, vel in clibano exsi

centur.

232쪽

Postqtiam in primas abiere, terra madetacta cooperiainor, ut igne suffocato Carbones rella quantur, a sordibus purgandi.

. Terra a Carbonibus non remove tur, nisi 24 horis elapsis, ne calore nonduin prorsus extincto, in libero aere ignem denuo combriant. Aviso

si exigua Carbonum quamitas do sideretur, i igni, quae carbonescere debent, in fisciculum collecta luto vel arugilla obducantii tia. Per aliquod temporis unius circiter horae Dintervallum igni vehementi

immittantur.

3 Inde ubi extracta suerint , argilla

ve lutum removeri non debet, antequam stigefleta suerint, ob rationem paulo ante indicatam. sc HOLio Lx . A Corsor. O alicum copia d fecerit, Carbonibus Alneis , Fraxineas Popiaris , Tisiaceis, immo in eas necessua-

truunt; de quibus Buc MNastus , tan*li potes. Optimum es , si fovea intra terram egris intus maro lateritι cingaturi, eidemque e in carbones cooemia imm- - ώ In Theotia, praxi Missimae m.3.s. s.

seribus terra humida anustis tegi pates . Misque perieulum est , ut Carbones sorde conistrabant nocιvas, docuite separand- δε petitur etiam, ne ligo multum is cinora abeo, velis Gortiones, νsuis eo pertum

mmam expanditur. ExpERIENTIA II. I 8 5 Sulphur cochlear ruditum Carbonibus candentibus admovetur

in pulverem constitis admovetur , via

ignissintillula ex sit is ct chaldi is eo

lisione elicita in eum decidunt oulvis

tuenda. ExpERIENTIA Ra I. Si Sulpha in pulveν---IH- tum commissetur cum carsonisus inpalverem iisdem redactis se corpus candens mixturae admovetur: aliqua GA

233쪽

dior ELEMENTA PYROTECHNIAE

amplius. a. Mikibilia indantur mortario ligneo, cupreo vel 3rici alaeo, aqua,

spiritu vini vel urina madest per continuas a moras probe tum dantur, humectatione post Hapsas quatuor horas repetita, ne nudu

in ammam abeat.

s. Pol quam optime tommixta luerint, per cribrum cilicium ope disci lignei massa urgeatur quae hac

ratione is exigua granula redigm

. Pulvis ex granulis exlauti contans tandem exsiccatur. Qiuodsi ex liccato carbonem canderi

rem admoveas, vel unica scintilla ope silicis ex clialybe elisa ita eum decidatis

illico ignem concipiet, flamma iussisimae ascendet, Hatere insigni praedita , de hac disparente sumus crassis in fissilita

cernetur.

Carbone nimirum candente admo- t , in granulo, qtio contingit , Sulpitur QNitrum lique fit PS. 7. 8 , immo Sulpitur in lammam abitet g. IJ Carbonarii pulvilauti cande hunt .i9 . Similiter si scintilla ignis in granulum Pulveris decidit, particulam sulphuris& Nitri adjacentem liquefacit atque accendit 4 7. I 8 . Unde

Sulphuris, Nitri particulae in lammam abeunt pulvisculum Carbonarium una secum evehunt F. 22 . Dum vero hac flamma adjacentem pulvisculum Carbonarium alium attim git, eum candefaciti g. 90 quo se to ut ante particular Sulphurisis Nitii eidem contiguae liquefiunt, & in stammam conficiuntur. Sicque omnis tandem Pulveris pyrii malia in flammam

abit, vi elastica insigni praedita , quia Nitrum accensum expanditii CS i 7 . Quoniam vero pulvisculi Carbonarii de Nitri in particulas non sitis tenues dic

solvuntur; amma extinet , sumus crassus relinquatur necesse est. SCHOLIo I.

234쪽

t . I. DE ULVERE PYRIO.

Phuris Carbonum 3. Pro clopis seu lares mitioribus, Rec Miri tib roo, Sulphuris I a Carbonum rara vel ire lib.

iiI: omnium maxime vera radicat Mi TMi in De , si recipias lari libram unam, carbonum micias buris a vel , M. PMoere diri fortiorem fieri posse negat. -- autem vim, ut ex composition has praeedentibus apparet , visis pyrius -mram virium paretur 'o Tormentis quai mro Bombardis id tamen sine ratio ne susciente fieri contendit Mi ετ Mius inimsi ni semiuam dispendio fieri evidente calca-ιo υιncιt. Ad Tormentum scilicet majus Merandinet requirmitur pulveris commmiis Tormentarii librari , adeoque si decies on retur. 24 eidem vero scopo sati uetant sieris fortioris libra sola unde Iuxta emet sitiones modo allatas cateia instituto deprehenditur , plus sumtuum requiri, si a Lvere Tormentaris, quam a Bombardarisam ii.

vii eontundendam neee Drtas in Elementis

Mechanicae s. 936. 93 Ddestri mas. SCA OL Io. III. 27. Si qai sine mali labore Pulverem pyrium parare volserit; αἰ- iris, Miria Carbonum debitam quantitatem Olia Diali indaro aqua assus ister tro duarum mel tritin horarum ad ignem eoquat, doηec aqua fere omnis exhalaverit Massa per alia Aod tempori intervallat. state radiis μι-

ut eum siccitatis adipiscatur lyradam, qui δμMere videtur, ut in grana commode redea

SCHOLIO IV. 28. timerem fulminantem animi gratia conficies, si Miri uηcias tres, Salis Tartari daac Alphuris Anam is moriari coram. das, ut lavicem probe tu misceantur mi L. bilium singulorum pulvisculi Euodsi ex guam eis quantitatem cochleari L ditam eam bonibus candentibus in Mis; visiquefacta

fuerit, ingenti eum fragore accendetur, netamque Notam Mao cum impetu laqueari e claris admi Mir; vos milibus si includitur, ea cainmine in plurima sim a disserit. PROBLENA V. 29. Pari erem Arrium ex πιι σῆ. ResoLUTIO. I. Charta mundae vel tabula ligneae

imponantur aliquot Pulveris pyrii

acervuli.

2. Uni admoveatur carbo candens. Quodsi extemplo ignem concipiat, sumus recta ascendat, nihil serdium residuum fuerit, nec chartae notam inu- rates id indicio erit, Sulphur mim rite suisse deis carum, omnes materias vero bene contritas unxi emcommixtas, prout ex rationibus ad Problema praecedens allatis apparet. Quodsi vero reliqui acervuli una acicendantur, aut multum Salis comiDuo nis Nitro permixtum, aut Carbones

non satis contriti, aut miscibilia noni ne commixta sunt. Si Nitrum aut phur a nociva pinguedine non fuerint liberata, ea maculat,itur charta Si Ni Ce a trum Diuitia ον Corale

235쪽

trum alias non fuerit defaecatum , charta sordibus inquitatur.

b. I. Paretur Prisma quadrangulare B ex serro seu chalybe, superficies ejus poliatur. Longitudo lit duorum circiter pedum, latitudo

crassiti redigiti unius. a. Latin unum dividani in aliquot partes aequales, ad singula di

visionum puncta fiant oramina impeditura, ne operculum C su sum propulsum relabatur.3. Ad extremitatem imam Prismatis

ponatur oscillum iraetallicum BD, operculo intectum, quod elatere instructum, ut ejus ope in altitudine , ad quam astendit, retineri possit. Quodsi vasculum Pulverein loci'. pleas, ter seni en ad basin acce das operculum C vi Pulveris pyrii sursum propelletur,4 vi elateris inir di, ad quem pervenit , retinebitur. Alii utuntur aestina , in qua putorii, vis pyrius in vasculo A accensus lambnam elasticam B deprimit, vi pulveris

ad deprimendum requisita ex timerodentium rotae C infra laminam depressorum aestimanda.

DEFINITI III. 3I. Ranina est Globus ferreus, o cupreus,vel vitreus, Pulvere pyrio repletusis tubo ligneo , qui

materia incendaria plenus, instruetus. Dicitur Granaia minor seu manualu ,

similais in hostem emitti possit --Ρ vero sive ex mortatio

Pulvere nitrato atque catenis, glandibus plumbeis, clavis, globis se pet riis&c. repletus. Dari NiτI V. 33. Humianotechmea in Glchus ligneus pulvere nitrato aliisque mat riis incendiariis repletus, qui disjei materiam ardentem e dit. E amara o I.

34. Urna seu Lagena pyrotechnica sunt vasa fictilia Pulvete pyrio res

in medios hostes prorici lolita. Dis tred by Orale

236쪽

. II. DE IGNIBUMBE

DEFINITIO VII. as Cylindrus 1rotechniciu est Cylindrus Pulvere nitrato repletus. D E VIII. 36. Saccus Hirotechnisus est saccus Pulvere nitrat aliisque necessariis repletus. Depi Ni Tio IX. 37. Ea lui Fratres Hos est Cylindrus cavus innumeris foraminibus instructus, fulvere pyrio aliisque ora teriebus implend*s. Deri NiτIo X. 38. Globi incendiarii sunt Globi ex linteo crassori parati. Pulvere nitrato aliisque materiebus replendi. De Fi Ni Tio XI. 39. Gobus lucens est Globus lucem diutius, qui lumen intensum undiqua que spargit. DEFINITIO XII. - ωνι. μα- est Globus inmcendiarius, qui sun aerem circum

circa obscurat.

DE 3INir Io XIII 4 I. Globus finiens est Globiis ingentem foetorem spargens, ubi incem

r. I. Fiat es fert fulo Globus cavus AB acta. 3. satis pilsus, trahens lumen rotundum in A, per quod Bomba re

pleri accendi possit, atque ansis circularibus in D praeditus, ut

eommode inmortarium, ex quo ejaculatur, demitti queat. 2. Cum Globus super carbonibus candentibus canduerit, aeri libero e ponatur, ut lente frigefiat. Quoniam enim ignis serrum dilatat, occulta quaedam foraminula vel rirmae, si adsuerint, aperientur magis, aere praesenta incluso vi ela teris superficiem continuam pers

3. Cavitas Globi repleatur aqua rigbda de lumen probe obturetur. 4. Exterior superficies aqua servida desipone lavetur, quia saponaria a qua viscidior reliqua. Quodsi enita quaedam soraminula adsuerint, aer calore rarefactus egredietur cir. ωbullas in superficie Globi

sor abit.

s. Si nullus in Globo desectus notetur, cavitassere tota Pulvere pyrio granulato impleatur, spatio nonnisi exiguo vacuo relicto, ut dum

6 Tubulus ligneus sive susum AE Qguram coni truncati reserens per lumen adigitur, Wglutine ex cauce viva, cinere puro, polline lateritio atque limatura Martis bene contusa mediante aqua glutinosi subigendis, vel ex quatuor parisbus picis nigrae, colophoniae pamtibus duabus, terebinthinae una cera itidem Ina , composito tirmatur, pulvi non conteratur:

237쪽

m ELEMENTA PYROTECHNIAE.

prehenditur, quam in pollinem re- 7. Tubulus repleatur materia incendicari ex Nitri uncus duabus, Sulphuris uncia una QPiil veris pyrii in pollinem redacti unciis tribus inuidem comnium composita de tu-dicula lignea vi adigenda. Quodsi materia incendiaria accenditur, lento igne absumitur quae ubi ad Pulverem pyrium serpit, is una incensus maximo cir fragore Globum in plu

44. Ut autem certum damnum da rat sumntur sollicite cavendis es, ne accendatur Pasiis ortui, antequam ad Acum destinatum pervenerint. Unde tabulus mcendiarias si cannabis tenuiori cir- ἀμ

6. ιν autem Bomba ipse maenitudineas invicem dii erant, ιιquo earum d/mem

facisint. Diamet. Bombae.

Crassities Bomba.

nata redigatur.

Fiant linyxides cylindricae ligneae vel Tab. I. ex laminis ferreis stanno obductis AB silicibus aliisque lapidibus vi columbac molem non seperiimibus glandibus plumbeis, clavis ferreis,c tenis aliisque serramentis impleantur. Eadem grandine replentur sacci ex Tab T. tela crassiori conlilii CD filis ferreis' S. constricti, tandemqtie ae illinendi.

Quodsi Graia pyrotechnica ex Tormentis maioribus in russiem emi latur; per amplum privim diffusa phi.

238쪽

rimorum corpora una laedit, vel pro ius internecioni dat. PROBLEMA IX. 40. Saccum Ovalem Globi incendiari vilineare se consuere. REsoLUTIO. Tab. I. I. Diameter Mortarii, ex quo Globus

ejaculandus AB in F partes aequales dividaturi L 27s Gom.).2. Circini crure uno in secundo divisionis pun , posito, intervallo

CB describatur artus EBD 3. Ex B eodem intervallo C aliusECD priorem intersecalvi in Ed D.

4. Quinque segmenta figura ECDB aequalia Mimilia exscindantur ex teia crassiori atque consuantur. Dicis, Saccum valem habiturum Circulum maximum paulo minorem cori

qui circa diametrum ortarii AB dAcribitur. DEMONsT RATIO. Illud per se patet, peripheriam circuli maximi acci esla aequalem ipsi CB quinquies sumta . Est vero CB- ABoe conlisurit adeoque peripheria ista I AB. Quare cum Diameter A sit ad peripheriam Circuli eadem descriptam ut imis 3I S. 26 om. .s AB - ν, erit periphoria circuli circa diametrum Mortarudescripti j Patc adeo, Sacci cidiculum maxinatim eodem esse paulo mi uorem. Re. Aliter Dividatur AB in Fatuor partevae

quales atque B Intervallo trium partium CB describantur ut ante arcus ECD, BD i Dico quatuor istiustar odi segmenta, quale E BE,

conficere Saccum Ovalem, ut ante. DEMONSTRATIO

Eaiam est,quae proxime praecedem

tauri sed cum ex sui sequentibus appareat . tau accuratione in II rotechnia oncisses

pus, eam in strinionem inrist , praesertim cum sit difficilis iniqui , sequimtem addidisse contenti. PROBLEMA X.

1. Circa diametrum Globi AB descr Tib. I batur circulus cin quatuor qua I. r.

drantes dividatur. 2. Exi intervallo BC describatur amcus CE ex Geoclem intervallo

alius BE priorem late vicans in D; tandem ossi tertius m. 3. Ex tela crassiori fiantis segmenta ipsi in aequalia di conuimuri PROBLEMA XLII. 1. gam componere, qua Mia b. moriend--- epim

I. Pulvis pyrius granulatiis teratur detriti libris decem addantur Nitrii,

brae a Sulphuris I di Colophoniae Disiligo b Corale

239쪽

etos ELEMENTA PYROTECHNIAE

ni itidem libra una Vella libris Pittheris pyrii adjiciantur Nitri librae 4 . Sulphuris itidem 4 Uitri in pulverem redacti libra una,Amimonii dimidia , amphorae dimidia, salis Ammoniaci una de

Salis coiiamunis unciae q. a. Materiae reliquiae non adeo subtiliterterantur ut Pulvis, ne eisiectus --

minuatur.

3. Ut igitur constet, omnia rite esse peracta , materia praeparata tubiis

ligneus adimpleatur, cujus diameo ter longinidinem unius digiti circiter adaequat quod si flamma ad duplam tubi longitudinem ascenderit in igniculos crepitantes umdiquaque sparserit corium tympani adurentes,nec exspiret, nisii Sym . bolo Apostolico non nimis nanter recitato quod vult iEMo- Ni l TZ iis g); omnia benes se habebunt. S c imo Lai N.

3. Alias compositiones tradit BucΗN nos hv ipsa usu e improbatas. In earum numero sunt, quas nullus ingreditur Pulvis

o in ollisie in redacti libra Sulphuris pari icati libra una cum 2 semisciis, gra noram Sinapi unius tibra cri citri contas nouia . Disidunt enim artifices -- positiones illiis in nigras . subnigras σὰ didas, quarum illas nullum mirum b.ις nalis ius alvis Frius ingreditur alia vero σ

Part. r. Lib. IV. c. s. s. Φλ

quorum unus aptatur circa amen Fig. 8. G, ubi Globus incenditur, alter prope basin. Diameter superioris

est 324 inserioris 3 si pondus Glo. bicio librarum ista 3 haec 2, si pondus librarum 7s; ista et, haec 3l digitorum sit pondus librarum2s ista denique', haec digiti, si pondus Globi librarum is . a. Funiculus ad annulos religetur , ita ut divertar ejus partes referant semicirculos maximos Sphaerae per Polos Globum secantes. 3. Ad uniculos secundum longitudiuitem Globi extensos religentur, alii eos ad angillos rectos secantes ac inter se paralleli, iacto in inter sectione qualibet nodo. 4. Ex laminis cupreis afferruminatis p rentur Ictus, quorum longitudo HI sit diametri superioris, se lupia . in areolis quadratis quas

funiculi se mittit intersecantes bramant, in Globui terebra persera

tum adi antur.

I. Ictu repleantur Pulvere pyrio Lque ad dimidiam altitudinem immisso Globo simi, spatium reliquum stupa aut charta impleatur. PROBLEMA IIIJ.s . Globum incendiarium baptis .REsoLUTIO. I. In tabula lignea delcribatur circulus

circulo maximo Globi atquesis, figura exscindatur. a. In Dis tred by Orale

240쪽

II. DE IGNIBUS BELLICIS SEU NOCIVI mo

ram interior, quam exterior alia quoties illinatur, tandemque tela crassiori obducatur. Sit nempe altitudo AB ad diametrum AD, ut 3 ad a, crassities landi , laterum vero Ddiametri. 2. In vasis medio ad hasin normaliter constituatur tubus ligneus EF Pul vere granulato picnus de undiquγque foraminulis pertulas, per quae

ignis quaquaversum una serist.

incensione facta.

3. Cavitati immittantur tres Granat rum manuariarum series, spatiis intermediis Pulvere pyrio granulato aliaque ualetia Pyrotechnica γ

eris, ut granatae essit se di moveri nequeant, etiamsi Globus huc illucque volvatur.

4. perculit convexum A maxi-IM, IJcri potest, vi adigatur, Λη rtaliaris tirmitatis gratia clavis

in Ara infirmetur , spatio inter operculum, pulverem pyrium ramentis lignorum repleto sit colla supersisse. s. Firmitatis quoque gratia Globus am

lis serreis circumdetur aut inbculis circumligetur. 6. Denique in operculo tubus Incei

diarius G, partim cochleae, partim iithocollae ope, firmetur materia incendiaria 4. si is pleatur. Quamprimum ignis ad Pulverem Prium in tubo EF contentum serpit omnes Granatae una incenduntur g.

2. in Globo disjecto cum ingenti ad- Dd ama. In aheno cupreo liquefiant Picis nigrae librae Colophoniae a affundatur Olei lini ves Terebinthina libra una.

Cum Omnes materia probe suerint commixtae . ahenum ab igne r moveatur QPulvis pyrius tritus eidem immistratur, donec sitis tenax evaserit massa. . Lumen incendiarium obturetur Globus usque ad ipsum lumen im

mergatur massae. s. obtegatur circum circa stupa deis nu immergatur, donec elus lu-

perficiei peripheria circuli supra descripta undiquaque congruat.

SCHOLION. 36. Globi incendiarii instrviunt aedibusiscendendis, qua sodalis e stramineis suntur , β ιbus instructi, hominum ι que stragem edunt. Caeterum per se patet, im

mi rationem, ne diameter Globi fiat i isto in 'or. Unde diameter Mortarii, cιrca quam

Tab. I. I. Ex ligno illaceo probe exsiccato Fig. q. tornetur a Cylindricum cavum ABCD unctum satis crassum Chabens, glutine in spiritu vel aceto vitii seiuro, aliqua terebi

SEARCH

MENU NAVIGATION