Clypeus Scoticæ theologiæ contra novos ejus impugnatores, authore p.f. Bartholomæo Durand Antipolensis ... In quinque tomos distributus. Tomus primus quintus Tomus tertius continens tractatus de vitiis & peccatis de gratia de justificatione impii & m

발행: 1709년

분량: 531페이지

출처: archive.org

분류: 철학

351쪽

eeptionem.Idem dico de aliis exemplis: Et co . sequenter ista propositio, Homo es contritus uia habet gratiam habituat m,non est vera,sicut ista, Habet gratiam,quia est conιritus , ideoque comtritio & gratia, non sunt sibi invicem causae. Ad illud Arist. dico debere intelligi in diverso ordine , n auteta in eodem , ut interpretantve eomnes. Philosophi; alias serma esset causa eta ciens materiae, Iicut materia est causa sormae ,

quod est manifeste salsum : ergo contritio non Potest estective procedere a gratia habituali, &ipsa gratia a contritione, alioquin essent sibi im vicem cause in eodem ordine. Prob. 3. De rati0ne causae est esse saltem natura prior suo estebu , & de ratioae dispositiὀ-nis est praesupponi ad formam,cuius est dispositio: ergo contritio non Potest Procedere este eibue a gratia habituali. Antecedens patet. Prqb. consequentia I . Gratia habitualis non est priox contritione, quia si esset prior, in illo priori instanti esset in anima, eum accidens, & Praesertim eductum, nequeat este nec concipi extra sit bjectum; ideoque cum ex Goneto gratia sit educta, nec esse, nec causari potet , quin in. anima, sit & causetur; at si esset in anima pritis

quam eliceretur contritio, sequeretur,quod anima impii justificaretur independenter a contritione 1 cum justificare sit effectus formalis gratiae, &estectus formalis sit ipsamet forma communicata subjecto, quod est manifeste salsum remo gratia habitualis nequit esse natura prior contritione, & consequenter nec ejus causa . Deiade, contritin est ultima dispqsitio ad gratiam sanctificantem, nullumque alium conceptum habet,quam conceptum dispositionis, ut docet Trident. sessi 6. cap. 7. dicens de contrutionis actu, Hane disy rionem seu praeparati

nem, justificatis se ratia habitualis conseqMArar: ergo debet este gratia habituali prior: sed Prius a posteriori produci minime potest: ergo P 4 nec

352쪽

. DE GRATI A .

nec contritio a gratia justificante. Prob.2.primcipalis consequentia: Ideo Sacramentum poenitentia' non procedit estective a gratiariabituat i , bene vero econtra, quia Sacramentum est prius gratia: at contritio secundum se considerata , ει quantum ad suam substantiam, est pars Sacramenti poemitentiar. Tum quia nulla potest esse contritio, quae non valeat esse pars Sacramenti. Turn quia extra Sacramentum sussieit, propter

ordinem quem dicit ad ipsum. Tum quia ut atritio in Saexamento sufficiat, oportet, quod aequivalenter saltem fiat contritio, & peccator ex attrito . fiat contritus : ergo quemadmodum Sacramentum Poenitentiae nequit proeedere a.

nratia, ita nec contritio. Tum quia est ipsa prior. Tum quia est pars Sacramenti. secundum se considerata,& secundum suam substantiam. Prob. ultimo: Contritio est eflective a libero arbitrio, actuali gratia adjuto : ergo non potest procedere a gratia habituali. Consequentia paret, cum gratia actualis & habitualis distinguantur, & contritio nequeat procede is ab utraque. Prob. mrecedens: Dum Deus sua aectuali gratia seu auxilio transeunte movet, excitat & adjuvat liberum arbitrium , movet & adjuvat primo & immediate, ut eliciat actum contritionis& poenitentiae. Tum quia gratia habitualis nouel in potestate liberi arbitrii auxilio gratiae adjuti, sicut contrieio ; ideoque illud auxilium

iam movet primo ad gratiam habitualem , sed ad contritionis actum. Tum quia cum auxilium actuale fit transiens, potias datur primo Propter contritionem , quae est actus transiendi quam Propter gratiam sanctificantem, quae est habitus permanens & insusus a Deo: ergo contritio

elicitur a libero arbitrio, divina gratia actuali

Eκ dictis inseres r. Iustificationem peccatOris, sumptam ero tranuina statu peccati ad st

eum gratiar, fieri poste in unico instanti, quia inquit

353쪽

inquit Ambrosius in Luc. I. ΤVescit taria mos mina Spiritus sanctigratia. Generatio humana fit in instanti, ut docent Philosophi: ergo a sortiori generatio spiritualis per gratiam.Tamensi sumatur,prout comprehendit omnes dispositiones, & omnia quae ad justificationein coam. currunt, evidens est, quod non fit in instanti ;quia spes, fides, timor, peccatorum detestatio &c. fiurit successive . s, . Inseres a. Iustificationem ex parte . termini per eam producti, esse opus creatione majus: nam I. justificatio terminatur ad gratiae bonum, & creatio ad bonum naturae: ergo dcc.

Majus est de impio piam facere, inquit August.

quam ex nihilo creare coelum terram. JAon

est tamen major incarnatione Verbi, nec glorificatione ; quia incarnatio Verbi importat gratiam & unionem substantialem cum Deo ; ge

tia vero non importat, incarnationem, nec unio

nem substantialem , sed sollim unionem acci dentalem &dissolubilem . Gloria est maior Se persectior gratia habituati: ergo elorificatio est major justificatione. Inseres tandem, justificationem esse opu* mbrabile, sed non miraculosum. Tum quia non

est rarum. Tum quia non fit Praeter comm nem ordinem divinae providentiar, nisi fiat modo extraordinario, ut v. g. conversio Pauli. aue Magdalenae, vel boni Latronis in cruce com

Obj. i. Gonetus: De ratione actusvi talis est. Omitto duo D. Thomae testimonia, quibus probat conclusionem esse de mente Doctoris Angelici, de quo non dubito ut procebat a Principio proximo vitae, ut conjuncto Princi . Piq radicati; ut patet in omnibus actibus vutalibus tam corporeis, quam spiritualibus: nubius enim istorum procedit, nisi a principio Prinximo, scilicet potentia , & a. principio radJ cali, nimirum animaς sed actus contritionis P &cha-

354쪽

& charitatis, qui ad jumificationem disponunt,

sunt vitales vitalitate supernaturali, ut Patet cum per charitatem, vita supernaturali & di . vina vivamus, juxtae illud I. Ioan. 3. Transia ri simus de morte adv3ς- , quoniam diligimus equi non diligit , manet in morte : ergo Procedundis habitibus poenitentiae & charitatis ut conjus His gratiae habituali , quae est principium radi,

cale vitae supernaturalis. Resp. negando majorem : Suffcit enim ad vitalitatem actuum supernaturalium, quod procedant a libero actuali gratiae adjuto, &praesem tim indoctrinaThomistarum , qui tenent, as . xilium actuale silpplere posse influxum habi- tuum supernaturalium , ut patet inquiunt ita D. Paulo, qui visionem Dei elicuit pen impretasionem luminis transeuntis communicati. - ,-de, attxitio. Christiana est vitalis. supernaturalis, ut docet Gonet. rom. s. tract. disp. 7. cum omnibus Theologis; tamin non procedit agrarii habῖtuali, cum eam tempore Praecedat sed a gratia actuali : ergo haec gratia sussicit, Tendem, praemotio physica quae, ex Goneto, est auxilium ordinis naturalis sussicit ad productionem actuum vitalium naturalium: ergo auxialium ordinis supernaturalis potest sussicere ad Ectus supernaturales vitales. Resp. Gonet. negando auxilium actuaIe sup

plere posse; si Deus inquit) immediate per

seipsum moveret aliquod corpus mostuum Operanao interitis in illo, talis motus nota esset via

talis , quia non procederet a potentia vitali co junora animae, quae est principium radicate vim tae naturalis: ex quo inferunt Theologi in tractatu de Angelis, actiones elicitas ab Angelis in corporibus assumptis, Puta locutionem, com stionem, aut deambulationem, non esse vitales ; quia non procedunt a forma informante , sed ab intelligentia assistente : orgo & si Deus moveat interius hominem Per auxilium supra

355쪽

DE GRATIA. 34

naturale ad eliciendos actus contritionis & eli, ritatis,ad justificationem ultimo disponentes ;si tamen illi non procedant ab habitibus infusis poenitentiae &charitatis, qui tenent locum potentiae vitalis in ordine supernaturali , & a gratia habituali quae est principium radicate vitae

supernaturalis , non erunt persecte vitales vit litate supernaturali. ' . .

Confirm. Actus fidei & spei , eliciti a peccatore , vita superna irati gratiae Privato, non sunt persecte vitales vitalitate supernaturali ,

ut docent Theologi, & collisitur ex illo Iacob. 2. Dcut eorpus sine spirisis , moνrnum ut pita fidei sine operibus , mortua est; & ex illo I. Dan. . 2ει. mon diligit , manet in n. Irse ; t men illi actus procedunt a Deo interius in anima cooperante, & eam movente per auxilium supernaturale, per modum transeuntis comm

nicatum: ergo &c . . .

Contra : Non valet paritas , quia corpus mortuum, aut ab Angelo assumptum , caret

nedum principio radicali, sed etiam proximo vitae naturalis ; ideoque non potest moveri adactus suos sine principio radicali vitae, unde licet per auxilium actuqe moveatur , q.ia carer principio vitae, sequitur, quod auxilium

actuale nou sussicit ad actionum vitalitatem: at liberum arbitrium est Principium radicale operationum vitalium, & ut eliciat adius supernaturales, exigit tantum vim sui eruati ratem ipsum elevantena, ut supernaturaliter es, ficiat; non autem principium vitalitatis, ut pos sit vitaliter agere, quae quidem vis supernaturalis non est semper habitus , sus 'cit enim, quod sit actualis, ut constat ex dictis in nostra responsione. qu motio sufficit. Deinde , auxilium actuale supernaturale elevat liberia m arb itri um, ut agat stipem turaliter: ergo sufficit. Ad confirmi nego. antecedens. I. Actus fidei Q. spei

356쪽

dis homor se movet, nec mere pastita se ha-inent. 2. Sunt supernaturales. Tum quia res Piciunt objectum supernaturale. Tum quia habitus,quibus mediantibus eliciuntur, sunt siu-Pernaturales . Ad prob. dico,quod verba debent intelligi de vita meritoria apud Deum, non vero absolute: nam fides in peccatore non est ira mortua, ut non operetur, cum cre)at, sed . ut non operetur meritorie, cum ci sine gratia' habituali, quaei est principium meriti, ideisque dicitur mortua seu infructuosia a & peccator mortuus, non quod non P e mediante gratia actuali elicere actum fidei vitalem &siipernaturalem, sed quia non eotest Producere actum fi- dei gratum & meritorium de condigno . Obj. 2. Inclinae io actualis voluntatis nostrae in bonum divinum m est in seipso, debet este ve procedere a gratia habituali tamquam a principio radicali ι sed actus contritionis &dilectionis persectae, qui ultimo disponunt ad gratiam 'abituallam , sunt inclinatio actualis' voluntatis nostrae in ' bonum, divinum ut est

in se pQ : ergo &c. Minor constat, majόr vero prob. Omnis inclinatio in. bonum alicujus narurae , eam si'Ponit, & ab ea estective procedit; ex quo inserunt Theologi , quod

velle Dei non est ipsius natura , sicut intelli-

gere; quia volitio dicit inclinationem, ,. me supponit naturam, & non constituit; eodem ratione gradus volitivus in rebus creatis, non

coiistituit naturam ὐ ficut eta, vivere , & intelligere : ergo inclinatio actualisim bonum divinum prout est in seipse, supponit naturam divinam Participatam a nobis,.εc ab ipsis estective procedit, subindeque a gratia habituali, quae

sola est naturae divinae,ut natura est, formalis & physica participatio . Resp. distinguendo majorem': Inclinatio a tualis voluntati& nostvae in bonum divinum

ut est in seipis , debeo effective procedere a

357쪽

DE GRATIA. 34'

gratia habituali, quando est inclinatio perni nens, & counaturaliter fluis , concedo; quando' est transiens &per moduin impetus elicitur,ne go . Similiter distinguo minorem Actus comtritionis & dilectiqnis perfectae, sunt inclinatio

actualis voluntatis, permanens &connaturalia ter fluens , nego: Transiens N per modum im-Petus elicitae, ' concedo minorem,& nego consequentiam. Ratio est, quia talis est inclinatio , qualis est natura, aut modus quo elicitur ; unde cum voluntas inclinetur ad bonum divinum Per actum contritionis, per modum tinpetus 3c transeunter, oportet, quod ille contritionis a tus, aut inclinatio , procedat a principio transeunte, quale est gratia actualis , non autem a gratia haoituali,quae est permanensia Ad Prob. dicinantecedens esse verum de inclinatione perinmanente & connaturaliter fluente, non vero de inclinatione transeuute & per modum imPetus elicita, qualis est contritio . . . Obj. 3. Actus meritorii vitae aeternae supponunt: gratiam habitualem , &. ab ea eflective Procedunt : sed actus contritionis & ἰcharit iis, qui ad justificationem ultimo disponunz ,sund meritorii vitae aeterna :: ergo supponunt gratiam habitualemo α ab ea eflective Proce' ciunt. non vero lis aliquo auxilio actuali Per.

modum. transeuntis communicato. . Major Patebit; Μinor vero Prob. I. eX D. Thom. 2.ratione : Si actus contritionis & charitatis, ad justificationem ultimo disponentes , non essent meritorii vitae aeternae , seq9eretur adultum stificatum extra Sacramentum, posse consequi gloriam. sine ullo proprio merito: quod est cΘn 'tra determinationem Concilii Trident. definientis gloriam dari. Rarvulis titulo haereditatis , adultis vero titulo praemii &mercedis. Sequel a Prob.Potest contingere, quod adultus justificavus extra Sacramentum per actus contriuioni&

358쪽

eiam justificationis, antequam alios actus vitae aeternae meritorios eliciat, & quod post mo tem gloriam conisquatur ex inerito actuum

contritionis & charitatis, quibus ad jumifica tionem ultimo se disposuit; manifestum est , quod Me ullo proprio merito illam obtinebit , eamque non habebit titulo mercedis , sed tam tum haereditatis, sicut parvuli qui in gratia baptismali decedunt.

Resp. negando majorem absolute loquendo , ruta actus potest esse meritorius vitae aeternae , upliciter. r. Dum elicitur in gratia sanctilica te, seu ab ipsa procedit. 2. Dum informatur &dignificatur gratia habituali Iubsequenti , v. g. dum justus aliquod bonum opus Producit 1 meretur vitam aeternam ; quia tale opus in justitia

seu gratia, via justo factum suit: at si peccator produceret idem opus cum eadem intenti ne & in eode instati temporis, quo ροr actu con tritionis & gratiam justificaretur, certo tale opus ellet meritorium vitae aeternae,quia licet non esset a gratia habituali, tamen eliet in gratia ε& simul eum ipsa factum . Ita similiter contristio potest concipi in uno instanti naturae,in quo est gratia prior ; & in alto,in quo est simul cum grati a & ipsa informata: In primo sensu non est meritoria gloriae, sed tantum in seςundo : emgo non est meritoria,quia a gratia procedit , sed quia in gratia Dbituali elicitur; contritio enim & gratia habitualis sunt in eodem luetanti

temporis, & certum est, quod contritio in selo instanti reali est,quin sit actushominis lusti, S consequenter quin sit meritoria vitae aeternae,

absque eo, quod a gratia habituali procedat,v.

luti a causa. .

Resp. Gonet. Ut actus habeant rationem Titi proprie , non sussicit, quod sint in subjecto habente gratiam, sed instiper requiritur aliquis influxus gratiae per charitatem & alios habis us, quo vel eliciantur, vel saltem imperentur

359쪽

'E GRATIA. 3Π

tur sormaliter aut virtualiter 3 alias omnes actus hominis justi, sive supernaturales, sive natur Ies, ellent meritorii , quod non recipitur com muniter : erga etsi homo habeat gratiam habitualem in eodem instanti,in quo elicit actusco tritionis & charitatis ad eam: ultimo dispone tes , si tamen illi actus estective non procedanta gratia habituali medioe habitu chbitatis &poenitentiae, non erunt meritorii vitae aeternae, subinaeque adultus qui eam ex vi solum illorum actuum consemitur, eam non habebit ex meritis , & titulo mercedis sed sine meritis & Q-lm titulo haereditatiS. Contra: Cons uentia est salsa, quia eontritio ex se est actus in Dei ordinatus, a libero arbi trio gratia actuali adjuto imperatus , ouoldici nequitdαomnibus actibus hominis j sti: ergo ut contritio sit meritonia , non exigit influxum gratiae habitualis ordinantis ipsam in

Deum, sed tantum indiget informari de d

Obj. s.si actus contristinis & dilectionis persectae non estiitestectivea gratia habituali, eam, mediantibus illis actibus homo meretetur .

codigno; sed hoc non debet admitti: ergo nec illud. Minor est certa; colligitur enim aperi tum ex Apost. ad Rom. .. tum ex Trid. sest 6-cw.8.eamque docet D. Thomas. Sequela vero majoris prob. Id quod est suffic iens ad merendum de condigno gloriam, est etiam sufficiens ad comdigne promereadam gratiam justificantem, si liniam non praesupponat tamquami principium, a quo effective procedat; clim enim gloria sit gratia consummata , quod est sufficiens princi- Pium condigne pinmerendi gloriam est etiam . iussiciens principium promeresidi condigne gaea tiam habitualem, dummodo talis gratia noa sit principium talix meriti: sed actus contrition. & charitatis quibus homo ad iustificationem ultimo se disponit, sunt suinciem M.

360쪽

ad merendana gloriam: ergo ad promerendam primam gratiam, quae in instauti justificationis insunditur, si ab ea esiective non procedant. Resp. negando majorem. Ad prob. disti guo maiorem: cood est sufficiens principium merenai de condigno gloriam , est etiam suffciens principium promerendi gratiam justifica

tem, ii sit in eadem circumstantia & eodem in do , concedo ; secus autem, nego. Et concesia minori, nego consequentiam. Ratio dis paritatis est l. inia contritio non est in eadem circumstantia respectu gratiae , in qua est respectu gloriae: nam dum meretu gloriam, est in-4ormata &dignificata per gratiam quae est principium meriti: at dum gratia infunditur, com aeritio quae jam praesupponitur, non est informara per gratiam; ideoque non potest esse merito- via gratiae, sicut floriar. Deinde, gloria non est principium meriti, sicut gratia: ergo potiest cadere sub merito, gratia vero: non .. Omitto ultimum argumentum mere Philosi phicum, quia Propositum atque resolutumanet supra imme- diate post secundam conclusionis probationem. Objici tandem potest: Deus prius diligit hominem adultum, quam homo ipsum Deum , ut

patet ex illo I. Ioan. q. vers.1'. os ergo dii gamus Deum, quoniam Deus prior dileais nos: ergo

necesse est,quod contritio qua diligimus Deum, procedat a gratia qua Deus diligit nos.Probatur consequεtiae Dato quod contritio non procedata gratia habituali, praecedit in nobis ipsam gramtiam, & in eodem signo in quo est,hom' est diligens,& in eodeni signo in quo habet gratiam,est dilectus a Deo S ipse Deus est diligens: ergo eX opposita sententia sequitur hominem prius diligere Deum I Unde ne hoc sequatur, necesse est contritionem procedere a gratia habituali,qua Deus diligit nos, cum prius nos diligat. Resp. negando consequentiam: quia Deus diligit homineui,dum dat illi gratiam actualem

SEARCH

MENU NAVIGATION