장음표시 사용
141쪽
Deinde urget quod vel mansus, & caetera bona liuxta Ecclesiam posita sunt libera a seruitio temporali, vel ab Ecclesiastico, neutram est dicendum. ergo nullo ea se verificari potest conclusio supradicta, maior est euidens a sussicienti partium enumeratio ne , minor quoad seruitium , seu tributum tempo- trale osteditur ex Illacet, s.C. de Saero sanctis Ecelesiuncto summario , ubi habetur Ecclesiam teneri ad onera realia ordinariagios mMna prope .in c. Ρ'
eundum canonica a 3. q.I. iuncta reg. I. Imperatore3.
. en princ*.st. de pubIιcan. cum aliis citatis per Αbb. hienum. g. quoad sernitium.vero spirituale estitem. in praesenti, ibi, praeter Ecclesiae, e. seruatium in Wine. ιδ q. a. eum citatis a giofθις vereo prater MU
Propter aliqua ex his mst. Innoc. Zabaret. Butta Abb. & omnes communiter hic v. distinguiuidum putant inter censent de nouo impositum,& inter an liquum , ut ad nouum neque mansuS, neque bona iuxta Ecclesiam posita teneantur , & ita procedat rex. hic, circa antiquum vero controuersiam dirimendam credunt iuxta patroni, vel alterius domini temporalis consensum, ut illo vel exprcsse, vel tacite remittente nulla maneat obligatio ad.censius solutionem, secus dicendum nulla interueniente remissione, α ita intelligunt d. e. s tributum, ev Ec
clesiae l6.q r. cum supra citatis. Ratio disserentiae est quia ecclesiasticis bonis nouum tributum tempo rese imponi non potest cap. non minus, . de immuri. Bectis eap. quamquam,hoc tu. lib. cum alijs, an liquum vero transit in Ecclesiam i vel quemcun que possessorem d. I. Imperatores cula sep. citatis , post alios Gntieri eamn M. P . e. r. nu. LII. Sed communis , quamuis in se vera, huic rex. aptari non potest , quia illa stante nihil seret speciale in manso, &honis iuxta Ecclesiam positis, & in alijs ah tacidi lsia longe distantibus ; nec eodem modo latis facit Tabar. hic pos princip. dum arbitratur lex. in praesenti in nihilo ostendere regulam d. e.tErriesia, ct d. vis tributum, sed Bltim modo instruere Epistopu quid facere debeat quando Ecelesia constiui mr.pve mansus tribuatur Ecclesiae pro dote, qui sit liber ab omni seruitio, cavebitq; Episcopus ne aliter constituatur neue aliter primus lapis mittaturaU. tex. Ds cap.psa mentis, ro .g. .c. uems ii l. de conor. dist. r.
Quare ius,& alijs explosis intellectibus probabilius
mihi . vitali est. nouo hic sanciri mansiuin Ecclesiae, &bona iuxta Ecclesiam posita libera esse ab omni centutemporali, quamuis a principio antequam ad Eccle sam pertinerent tali oneri fuissent obnoxia ι cuius rei ultra alia modo exprella, & verbum, siancitum, de quo hic non leuis coniectura est exceptio, quam tex. adiecit, ibi , praeter ecclesiasticum,per quain satis insinuat quod quamuis praedicta bona libera esse debeant a censu temporali, non tamen ab Ecclesia- saco, in quo:multo minus datur indecentia, &repugnatia.Retento huius odi intellectu respodeo ad prima obiectione, qua supra adduxi, me libeter agnostere neque Clericus 9 Deque Ecclesiam a censu mere reali antea inhaerenti immunes esse , immo regularitat transire cum seo onere , negare tamen in proposito
regulam locum habituram in manse, & praedictis bonis propter specialem Concili j sanctionem iuxta modido dicta; neque mirum videri debet eam lex data i ausa in ordine. ad bonum commune .pollit subditum re propria priuare , & alteri tribueret. ιιems verberiratum Is. s. r. vers. rum se sorte of - ι vendiς I. I. C. quibus ex causis ferur pro praemio , Ad alteram vero obiectionem in se a concesia maiori neganda est minor, in illius vero probatiopem quoad primam parrem similiter respondetur regulam, lacum dum quam onera realia Imperatori debita, vel alteri persenae trans at in Ecclesiam, & quemcunque popcessorem, d. i. Imperatores, clun alijs, non habere
locum in bonis de quibus hic proptera modo dicta.
Ad tex. vero In v. i. placet, respondetur correctum
esse per Constit-FH c. rnes. Item nutia sub l. a. G. ae Episvas, ex Hertc. - CAP. SCIENTES. II I a. nu. a. ibi, infiboetit. Intellige in ipse fundationis limine nam post sumidationem non. possunt leges Iuri aduersantes etiam
de consensu ipsius Episcopi apponi, aut appositum
alterari, ut aduertit Lambertin. de iurepatron. ob. r.
reeent. ut in simili dicitur de promissione dotis, quae non potest qualificari eius actu absoluto Lex morιe, ρ.-r.9 ιθι glos in verbo obtationιs,G.de pactis conuensis, quo simili vias est pro hac sententia adstrue
potuit Greg. in praesentι caecum alias Iaicum a tributis exonerare, & de temporali illius querimonia cognoscere, controuersum est apud Do reS, nam glos l. bie,cum qua transeunt fere Οm S, arbitratur
propterea causam caeci alias laici ad Greg. V. Pont.buisse delatam, quia causae miserabilivin perisnarum ad ecclesiasticum spectant iudicium e. I. e. 1. 37. disi. sed reprobat Cou.ρrari. e 6.n. I . ad em princ .HOst. vero quem refert Labaret. bIe, de sequitur Butr. in f ne arbitratur caecum fuisse de tempo radi urisdictione Ecclesiae Constantinopolitanae, Se ideo Summum
Pont. de causa temporali laici cognoscere potuisse, sicut in aliis speciebus factum probauit glos verbo improbamus in c. evim esses ro. de ιestam. Sed quia tutio haec, quamuis in se vera, diuinat ut Zabaret.
n. I. fatetur, periculosa est, cum suppleat ad tex. in
illo ad quod principaliter venit, quod est absurdum. Quare probabilius estiatelligere eum eod. Zabaret.
quod cu te .hic continuatiae procedat ad c. I .de re-
sit spoliat. ubi homines Ecclesiae, qui Philagium caecuspoliarunt , postea collectis affigebant, unde cum scaecus aduersus illos ageret non mirum si tanquam
actor litigare debuisset cum Reis, qui sori ecclesiastici priuilegio potiebantur, & ideo ad summum sPontificem confugisset, qui in his terminis potuit, ac
debuit cognostere, quamuis caecus non esset de temporali Ecclesiae iurisdictione, iuxta reg. e. eum M ge
142쪽
De Censibus, exactionibus, &c. Tit. XXX lX. Op
gium patri, & posteris concessum similiter competit filiabus nisi materia refragetur, aut lax resistat
immunitates , Ias qui etiam in priuilegijs affirmat
masculinum concipere scemininum, in I. GaIlus in prιnς. in a. Dei. num 33. reseri,& sequitur Pinet. in . 3 C. de bonis mat. nu. 3 o. in erectu plures per D. Barbos in l. quia tale, num. 37 ββluto matrictum uis oppositum,immo priuilesia nutusimodi, & immunitates posteris concessas solis masculis communicari defendit los. Unie. in L .ff. de iure immun. CAP. PERVENIT. V. post nu. I. In tex.
ibi eensus ignorantia ) Notatur ad hoc quod
Eensus, cuius causa ignoratur, omnino est indebitus, cum enim census, de quo hic, per Abbatem Franxio noren. fuerit impositus, qui absque iusta, & rationa-hili causa, & sine Capituli consensu illud facere non
potera cap.υnie.in e,ut eceusas. benefe. eonis; ν usus cl. ad med. de retiae. domib. merito indebitus iudicatur ex defectu cauta, quae cum omnino neces saria esset prorsus ignoratur, vitex. habet, A ideo
saltem indirecte census in se dicatur ignoratus, & indebitus, ac subinde, qui exigerit leges Diuinas, &humanas offendere diculur contra Iuris praecepta,
ibi, neminem ridere, Insu. de Iusic in quo sensu verbum de quo in hoc tex. ibi,diuinis, in sua proprie
late retinetur, quamuis glos hie verbo Drumis, &Zabaret. n. i. per diuinas intelligant solas Canonicas ConstitutioneS .
Ibid. post nu. . Haec flos quatenus asserit censum, vel simile seriutium posse tempore acquiri, ex te in I. si quis diuturno Io. in princ. . eruitus vend. I. I.n.vit prope .F. de aqua pluuia, magnam patitur difficultate ex textibus,qui contrarium clare su dere videntur in I. se uitutes ro. in princip=dese Nico in I.sa rena Io. . r. ct in sequitur . s.ωι.
s. de Uueap. Reiecta concordia huius glosis distinentis inter illas seruitutes, seu seruiti quae possiri possime; & inter illas, quae possideri nequeunt,
vel quia Ius commune resistit, vel ex alio capite, ut secundo casu nullo tempore praestribantur, & ita intelligantur Iura pro secunda sentenria adducta, in primo vero casu solo tempore acquiratur, & ita procedat Iura primo Ioco pro opinione glosst adducta. Reiecta eti. m alia concordia glos verbo certam posmed. in d. I. feruitutes, Hoc .m I. apparet, . insne, V.de itinere;actus. prmato,Paul. in Is Mnu. a. st uemadmodum seruit. communis ut per Padii. in a..num' ab. C. deseruitvt. 9 aqua, de pluriu,ut per
distinguentium inter seruitutes continuas, quae abs que sic o hominis continuam, vel quasi continuam utilitatem asserunt; & inter distontinuas, quae prae dictum hominis factum requirunt, exemplum est in .foramen a . V. de se itui. Urban. ut Continuae tempore acquirantur, & ita procedant Iura citata pro prima sententia, distontinuae vero non acquirantur nisi tempore immemoriali, tit in I.3. A. ductus quσ,Τ. de aqua quotid. ctast. Explosa etiam autem concordia Longa uti, in I. Imperium nu. a I.
actioniam e. I . ac nostri Goueant trib. r. vari. e. I . quia Iureconsultos notant de impropriet
te , quod est ab illorum stylo , & consuetudin protius alienum ; probabilius dici potest absquo
ulla diuinatione, vel improprietate, quinimo, deli te, Iuriston Itorum consonantius seruitutum re lium usucapionem non dari propter Iura modo cinpensi pro secundasententia; dari tamen vcissi actione illi , qui longo tempore cum caeteris requisitis usus fuerit, bonus tex.in I. i. s. vis. in s ne ibi, habemus, j. de aqua pluuia arcenda, tex. a contrario sensu in I. vis. F. quemadmodum seruitutes amit.
bonus tex. in d. l. δε quis diuturno , ibi, sed utilem habet actionem, re in his terminis intelligenda sunt iura citata pro prima glosis opinion , quae in hoc casu accepta in nihilo pugnant cum alijs
Iureconsultorum responsis , nec cum illo intelligendi modo,quem magis probabilem existimamus. Quid autem dicendum in acquisitione Iurium personalium, prout ius eligendi, praesentandi, usi se ctus , & similes , de quibus in eap. eum Ecclesia,de
in d. I. a. . num 3 o. Vt in libertas a centu, de aser
comment . eap. 11. n m. 6. er r3. Vtrum etiam ex
reddit. Orig. par. a. c. t s. dnu. 33.
CAP. PROHIBEMUS. VII. nu. . in prinaeip. ante verbum , Triae, Probat bic rex Episcopum non posse noui uri censiun Ecclesius imponere , vel
augere antiquum, consonant te . ιnci tua nos II.
de iurepatron. er in c. staso δει ρcu de νι,qua ηιὰ P I. intellige de censu in perpetuum etiam post mortem possessoris, quod.quietem solus Summus Ponti imponere potest dispensando tu sua lege e .ad
qua onea 6. de remis per t. quem tex. in id Defert Sot.de Iuriit tib. s. q. 7. art. a. cia. a. ubi affirmat morem esse Romanum uultum Praelatum Papa inseriorem censiun , aut permutationem perpetuam
imponere posse,neque in beneficiorum permutationibus , neque in simplicibus renunciationibus, Abb.
143쪽
13 o . Addit . ad Collectis: Doct. in Lib. III. Decretal.
Rebus. de pae ei posse .num. No. At vero solum
modo ad vitam posse lioru , aliud vero tempus breuius lieite possunt Archiepiseopi, & similes Praelati ex eausa census personales imponere , eap. cum
venissent ρ.de res occv. nis essent, de praeben. cap. de eaetere 1 . in fine,de transarii. cap. Unie. prope M. O Eeeles benefla,post alios Gig. ubi proxime n. a
Corras. de Sacerdot.p. r. cap. . Mandos. d gnatura graisa tit.pensiones, verbo Papa. Ratio differentiae et quia primo casu Ecclesia perpetuo oneratur, & fit censualis, quod in Concit. Lateranen. de quo in praesenti vetitum est ; in secundo non Ecclesia, sed persona obligatur, in quibus terminis prohibitio illa non datur,obseruant Abb. nu. a. & DD.
communiter in a. cap. cum venissent, Zabaret t. n. I.& omnes in Praesenti, ubi Butr. xu. mel in .m cap. ad
in cap. quamuis par. P. A. 6. nu.vit. Corras. d.cap. q.
Hod se tamen apud Gallos ab alio quam a Summo Pont. vix constituitur census, ut poti Gig. assirmant Rebuis ubi proxime num. IOI. ad sin. & Corras. d.
Ibi d. eod.num. a. 1 ne ibi, parens meus,& adeo
haee saeuitas imponendi vectigalia in heret persons, es ossibus ipsius Principis , ve absque expressa , dispeeifiea concessione non censeatur in altu translata, Valatam L imperium num. IO s. de Itiri . om
Ibid. num. I. ibi, di allae limites , de quo etiam, Camill. Sorrei. de praestantia Noegis Cathol. eap. M. num. 3 ρ. ubi loquitur m qualibet: Repub. seu ciui. tate non recognoscente superiorem Iura Regalia habente, & cum ratione, quia de ei uitate , quae superiorem non recogno scit, licu i de Principe audicandum cst, ut notat Bart. in L r. y.de qua V. de ρο- sal. 9 ιn i. in mem fue pubLiuie. cum Concoris damus traditis per Deci . coss. 3 . nu. a. Et deit ferioribus habentibus Iura Regalia quod possint haec vestigalia indicere , voluit loquens de Doc Sabaudiae las.confiar .via. a. ozas c. d. deef. I 3y. &de dominis Arimmen. Raphai .ecmf. Ioa.quem citat Borrel. loco proxIme citats. CAP. G R A v I S. XV. ibi, num. 3so. It aut dice celanus compelli possit ad consentiendum sundationi in qua apponitur conditio cotra Ius enm . mune, loann. Anton. Massob. in sua praxi haben-dι eoneu Vum p i. 7.dub. I.seundum Romanam
impres Ratio autem statuendi huiusmodi conditiones etiam furi communi contradicentes tan tum constituta est super fauore Eeelesiae, ut ij alliis clantur, di non retrorrahantur a fundationibus. ideoque proculdubio illis pro arbitrio de rebus, suis licet disponere I. in re mandata C. mandati, vel considerat Anch. conLI 29. Iub nu. I. vers. praterea quilibet. Difficultas aute potest esse quae conditio. nes, & dispositiones possint a fundatore imponi in limiae fundationis iurispatronatus ne Episcopus, aut alius superior eas valeat reiicere,& sane videtur satis tuto firmari posse eas tantum rei jeledas, quae vel natura impossibiles , seu quae impossibilibus aequiparantur propter nimiam difficul Iatem, , vel denique cotra perpetua legu prohibitione illas improbantium, prout censuit Rot. in Una Romana iIurissipatronatus 3I .Maν. t 6i3.cora mustriis. Card. Sacrato, ubi etiam tentum suis eum Ius eommune non repugnet quominus Ecclesia habeat Iuspatrois natus, quod exerceat tanquam patronatum latea te, ferenda erit fundatoris lex id ipsum st a tuentis. Ibi d. nu. 3.in priseip. ibi gloss. num. s. adde n uissime Ioan . Anton. Masobr. inoa praκι babendi concursum reqursio. b. II. num. 3ο. secundum a ' Omanam Impres εἰ req. . dub. I a. relari super hoc nouissimam S.Cong. concilii Trid. declarationem. Ibid .eod num. 3. 1 ne. Similι ter licet Canones ubiq, a amnent pluralitatem beneste Iorum, tam eria quia id non habet perpetuam prohibitionem a Iure naturae, sed dumtaxat a positivo, & penitus in hac parte variabili cap.praeterea, e.de muDa,de praebenu. toleranda erit lex contraria in fundatione
apposita, ut firmatum fuit in V amfotitana Mehidiaconatus I9. Nouembris I 6 6. coram Reueren dissimo D. Coccino Deeano.
Iurisdictio enim ineli toto territorio , sicut nebula in tota palude Bald. in t Imperiumss. de iuris. omnium Iud. Abb. in rapinai genιι not. a. O ibidem
28ά quι aceu re non pofossi ait quod bona est ra. tici te: tis deponetis quod locus sit de aliquo territorio, seu iuris aictione, si dieit quod vidit homines illius loci solucre tollectas, sequitur Marsi I. inrub.
144쪽
ἰς Romano epist. a. au Iacobum fratrem Domi ni, ct canora. Apostoi eum. 3. aliti ε. o. or v. ins Minsinuatur euanaidicia lumina, aut oleo, aut
P rub. num, a. post med. ibi , per totam, nouisti seleum secundum s. Hieron. in cap. a ia Prouerb. &me Lusit. Ste Fagundes in tractis eptem S. Augustin. .rm. a 3. δε--. Domini est charitatis Ee etesia prasepsi , racepra ι. . Reuerendiss D, typusis eo quod , ut .dopei S, Bemard. sem. Is. in Frat. Ioan. Serran. Epist. Acernen. N exposition ant. lucet, pascit, &vngit. Et cera vel est castita- Missa Sarro farectae , ae caeremoniarum , qua in eiu/ tis symbolum, Cum sit opus castissimum apum , quae celebratione fiunt. absque concubitu concipiunt, & pρriunt, & tali odio C AΡ. C O NSVLΥΤΗ .stii, in libidinem prosequuntur, ii vera est illa Pieri, I. 26. itae, nouissime Stephan. Fagundes 1n tract. de δε- hierogl. ex Plutarcho annotatio, citius pungunt taliptem Eeeissa Haeceptis pracepin, n , s. e. et O...: vitio pollutos e vel umbrat Christi Domini huma- CAP. CUM MARTHAE. VI. n. G. in nitatem, quae in iacto Christo iuncta fuit melli diuine, nouissime Reuerendic D. I aB. Serran. Epise. nitatis, quemadmodum. glossa ordinaria in e. as. Acemen. in expositione Musae Sacrofancta, ac carse Lucae, Beda , & Rupertus dixerunt.
moniarum, qaria in eius celebratione si ι pa . L. . .. - . . . . . . . .
ntim. r ra. ubi in haec verba. In hac oblatione post' Ad Lib. III. Tito X L V l. de Obse
quam Sacerdos obtulit panem recitando orationemas Iam, quae incipit. Suscipe Sancte Pater, ut offerat .vinum mistet paululum de aqua, non quidem ut uatione: uelun Iorum. omnes Catholici docent Doctores de necessitate Sacramenti, sed de necessitate praecepti, & Cath Iicae Ecelesiae ordinatione, ac lege, non instituta uti Ruperi. vicit tib. a. de diuinis of c. cap.a. sed scriptis mandata a S. Alex. L nam ut sussicienter probat Severinus Binu S tom. r.CO L in not.ad epis . r. Aiax.I. En Liturgia S. Iacobi, & auctoritate Clementis Ro=IN rub. nu. a. ibi, go. Oq. I. Vincent. Fi illuc.
lluc. d. trari. 27. par. a. e. s.
CAP. CONSILIUM. II. num. 6. Verum in his duabus quaestionibus sit perius di sputatis non . ita explicatae lunt earum resolutiones quin proptermani, Irenaei, Cypriani, 3c aliorum coeremonia haec Doctorum varietatem in respondendo aliquam vi a Christo Domino fuit usurpata, ab Apostolis o deantur continere dubitationem. ure de prima exuari praecepta, & ab Alex. I. scripto,& praecepto an peregrini teneantur legibus populi, quem tran- corroborata. Et iure quidem ratione signincationis, seunt varij varia tradiderunt, nonnulli enim, quos re quia,ut ipsemet Alexander docet epiD. r. ad omses sere Soar. de 'Olig. .rom. I. tract.a. lib. a. de diebus orthodoxos,& habetur in east. Saeramentum, de con- figis e. o.n. a. dicunt requiri animum perpetuo ma- fec di f. a.dc post ipsum S. Thom. I r. 3. q. 7 . arι.6. nendi, ut peregrini illius populi legibus obligentur. an corpora vinum aqua mixtum significat sanguinem Alij tenent funicere ciuasi domicilium etiam li non ει aquam, quae exiere de latere Christi Domini in . sit ex animo manendi, veluti si per maiorem anni Cruce, quemadmodum oculariS testis Ioannes e. t q. partem decreuerint ibi habitare, ita plures, quos rescripsit. Significat insuper secundum Iulium Papa L teri,& sequitur Sancti. de Matrimonto tib. 3.disp.rg. Viis .ad DUcopos per Aegyptum, & habetur c. cum num. 6. qui tripliciter limitat, & sentire videtur omne crimen,de conseς.dis. a. & ipsum S. Thom. υεν ΑχOr..insit. morat. par. l. lib. I. c. I 3. q. 3. Alii
pro adunationem populi cum Christo Domino. sub distinctione respodent si sint leges communes to- Nam Milae populos significat, ut dicit S. Ioann. ρο- tius Regni teneri peregrinos eas seruare, etiamsi in caisp. c. et . Et ob id antequam id Calicem infun- loco domicilij non seruentur, non vero si sint leges datur, aquam benedicit Sacerdos ad fgnificandum peculiares illius oppidi ; sic Ioan. Medina in Cod. vi
meritis passionis Domini Nostri IESU Christi, ut Sed Lessi. de Itistit id. o. e. a. .n. O . aliter di- facis clare dicitur in oratione, quam recitat Sacem stinguit, vel aliquot diebus moraturus est, quia est dos dum dictam commixtionem iacit, & incipit, viae terminus, ἐκ tunc censet obligari legibus eius Deus,qui humanae substantia. popidi, vel igntuin per eum locum tranti tibi pran
145쪽
mine senset minime obligari . verior tamen Est M audiendi Missam i quia vides icde diis festim est Uementia, qnae uniuer se docet vagos, ει peregrinos, es QEf p,Scipestritaque si eo tempore,quo in eo ostveliter Helene teneri 1 gibus, statutis,& conlue pldo commoratus est, fuit idoneum te pus ad saerutudinibus redhptis ire eo ineo per quem transeo ne audienHunneutris rella erat eopia, set tur audire , dummodo eo tempore, quo ita insint oecistrat oea non vero'si meaeaAdtio,ΘΗrierat s Eridem Basilieasio eius praecepti seruanda usuItalafivi, ita Soare Pont.d. ibin a s r. I post Sane s. rLSoar ea r3 Deo eitato nil salas de Iegivis. M'. sa -- & LMi. ωρ. a. dis.X. dicti Aouaesoluit pere H. . Gabr.Vasque a tom.3.m 3.paeis rS .r . s. grinos legibus sui fer orii dum per alia loca pe late N eleganter Basil. Plist.i Ur4ct de Sacra'nen. regrin anturnon teneri Hne inferens eos. cap. I D MMrimoni=Iiis. Q si Muprines. ubi fundae- -rii effvsitisper inspaniam ites faciunt, quamuis menta huius sententiae refert, S constrarijs respbn- ex eo loco oriundi sint, in quibus non vescuntur inadet, eum multis seqq. di*utari quid restina die Sabbati, posse illis vesti iuxta Hispadicendum sit de obsernantia festornm, Si ieiunisu quae eonsuὸtintineis, ilia eosi, iqui et hi locis spatirum a transfumibus,&m i .liarest luit. Tenen in quibus lactiqinia 'on comodiuntur diebus ieiu-tur peregrini ad ea praeeptaser uanda si tempoeta, niorum secundisini sus commune, puse vesci illis in quo moram satiunt in eo Ideo, occurrar tempus eis locis,in quibus etiam sine priuilegio ex consue- obligationis adimplendi praeceptum, alias vero noli tudine adhibentur aedibum, de quo detiam noui sti-Vnde si oecasio fuerit comedendi: tenentur a ear- me Stephan. Fagundes in t EI. de septem Ecelsanibus abstinere inere si in eo oppido abstinetur a ear- praceptis praecepto ψιλά. cap.
Ad Lib. I U. Titi L De Sponsalibus; dc Matrimon.
subtiliter, de ingeniose disseruix Ba. sit. Pontius Augustinianus m s nouissimo tract.de Sacramento Mais trimony, &id ea ab qua Vinde. Fil-
in disput ation. de Matrimonio. CAP. PRAETEREA. II. post n. . Prin cipalis huius tex. conelusito, quae habet sponsali etiam iuramento firmata mutuo consensu dissolui,
intelligitur si ea usa eueniat in cuius euen rum con trahentes aut non possint, aut non intendant se obli.
gare, nam actus, qui ad effectus futuros diriguntur, prinei paliter distoluuntur ex praedictis ea ulis , sed nulla est ex qua id manifestius appareat, quam mutuus dissensus , per quem eontractus ciuiles ex nam tura rei dissoluuntur reg. I . de regatis Iuris in 6. Ergo,&c. Deinde probatur quia iuramentum de se non pertinet ad faetendam obligationem , nec eius substantiam immutat, sed eam conrmat iuxta suam naturam,qua in habet a lege, rap. quemadmodum eiureiur. cum traditis per Aym. confIa. num. I. Sed omnis obligatio, quae partium consensu perfieitur ex natura rei dissoluitur earundem dissensu ,ergo licet iuramentum accedat dissolui potest. Praeterea iuramentum promissorium in gratiam partis prin-eipaliter factum ab eo remitti potest cap. r. iuretur. de ibi omnes scribentes, S.T m .a. 2. q. I 39. an. . Bart. receptus in I. Labeo n. q. Τ de iureium Cou. qyi alios reseri, in cap. quamuiι pactum p. I. s.f. n. I. Roland . cons. 99. n. s.lib. 3. sed sponsalia a iuramen to firmata principaliter fiunt in fauorem partium , ergo ab illis remitti poterunt nam cum materia iuramenti, in quam cadit, sit promissio facta homini altero remittente promissionem cessaeodligatio iuramenti, quae in ilia fundabatur cap.debitores , de ruritur. Tandem colligitur ab exemplo societatis,qus iure eommuni partium consensu dirimituro manet, Ininit. da fodie id. Quibus rationibus in hoe rex. sponsalia secundum Iuris regulas dissolui tenent Innot. Butr. LabaTel. Αbb. n. . .& Praepos. n. 6. m praesensi, asserenteS esse communem sententiam. S. Thom.& alu Theologi in .dis.
verbo n. ao.Cou.desponsob p. P .cap. 3.3n princ. . r. Nau. in man cap.aam.as.' post Tolet.& Reheli. n uissimE Basil. Pont. in suo traia.de sacramento Ma. x ony ob. I a. cap. 9.n. a. Verum contra omnes contendit glosis p aesenti verbo tolerari in hoc tex. contineri permissionem minoris mali ad euitandum maius, eandem senten.
tiam repetit alia similis verbo compellas in cap. ex litteris, insta Me tir. & alia verbo iudieio in in ne in . eap. de tuis, dede ponsat.impuberum . Pro qua sententia prςdictarum glianarum verba huius tex. multis modis expendi solent, primo ibi, monendi sunt,& modis omnibus inducendi. Etenim si sine peccato poterant recedere quorsum induci,& moneri de. beant, ut id faciant, quod non tenentur, & Eeelalia non sole e tam stricte admonere ad illa, quae iuste omitti possunt. Rursus contra communem faciunt illa verba, ne forte deterius inde contingat,quibus mani sesu fit eomparatio inter duo mala ; faciunt etiam illa, ibi, hoe possit in patientia tolerari, e tenim in patientia toleratur quod iniuste, &non merenti fit,patientia enim voluntaria perpessio est mali, non meriti, atque ideo illis verbis ostendit po- tifex malum aliquod hic tolerari . Quae quidem
glossaru sentetitia ultra verba tex. eofirmatur ex eo
quia eisdem fere verbis utitur tex. in cap requisuit infra hoc tit. quin immo di plura habet tex. in pra- senti ad permissionem significandam, sed nemo negat in d .c. requisiuit permitti peccatum ad euitandum maius, ergo idem dicendum est in hoc tex.Aecedit
146쪽
De Sponsalibus, & Matrimon. Tit. I. Iss
eedit etiam eap.eum iam rudum rae Ae praebend.
ubi glos. vlt. N DD. notant tolerari in patientia , quod non ture fit .
Nee dissicultatem tollunt DD. praedictis Ioeis dum aiunt propter vulgi opinione falso existimantis periurium committere eos, qui recedunt a spo salibus iuratis, summum Pont. in hoe tex. adhibui Dis verbum, tolerantiae, etenim contra eos adueristo quod vel illa vulgi opinio tanquam vana e nistemni poterat, & potius oportebat errorem exisplicare, & tunc inepte Pontifex adhibet verba permissionis; aut illa vulgi opinio non poterat in s E eontemni, di iatn datur hic vera permissio alicuius mali. Rursus confunditur DD. responsio eo argumento quod tex. ille quatenus lex est non praesentem tunc temporis opinionem vulgi ν& eausam particularem definiuit, sed futuris sponsalibus legem praetcribit, ergo quamuis vulgi opinio defi. eiat,ostendit Pontifex non esse licitum in posterum a sponsalibus mutuo Iuramento confirmatis sim eausa recedere. Praeterea sic arguitur; si lex ad euitandum scandalum pusillorum credentium no lieexe ab eo iuramento recedere,iubet illud seruari, veDD. volunt, iam & ratione praeepti Eeelesiae id iuste mandantis, di ratione scandali vitandi pe catum committit,siquidem & scandalum passivum pusillorum in ijs , quae non sunt de necessitate saluis
hie tex. nihil aliud considerat quam fidem, & iu eamentum; ergo non agit de vitando scandalo, &valgi opinione tune existente, sed de vitanda occasione in posterum: quamobrem si verba legum proprie aecipienda: sunt, concedendum est in hoc tex.
eonstitutum esse eos, qui mutuo Iuramento sponsalia contraxerunt, non poste sine culpa receder mutata voluntate propter Iuramenti religionem,
- Quare dicendum puto in hoe tex. permissionem eontineri non quatenus Iuramentum 4bi ex sua vi obliget, sed quatenus violatur lex humana iubens seruari iuramentum, quod sine dispendio spirituali seruari potest, licet de se non obliget ad conseruan. dani religionem ipsius, in hoc enim lex. praeceptum ad futura eontinetur de seruando tali iuramento, ει permissio eonceditur facienda si eotrahentes no Iine se admittere ne deterius contingat, quo pacto recte sensi glos praesenti. Summi naque Pontifi-ees tantum detulerunt iurisiuradi religioni ne aut
veniret in contemptum, aut periuriJS daretur ocise asio, ut statuerint serua dum esse omne iuramentu,qood sine dispendio salutis spiritualis seruari pol,
qtiam uis de se alias non obliget, constat hoc ex eap.
a. iureiuri dum iuramentum mulieris, quod ex visua tio obligabat, seruari iubet, idq; euidentius apis varet ex illis verbis, non vi, aut dolo, na si iuramen eum illud obligaret de se, plane Ius no tolleret obli. ationem ivxxta vero,illo tit.de iureis . eum emsto iubeat seruari iurameneum no vi nec dolo praeiallitum ne perauvijs detur occasso, sequitur quoa noex vi ipsius iuramenti, sed ex praeeepto Ecclesiae adeo'seruandam cius religionem esse adimplendum,
idem colligitur ex eap. quamuis pactum , M pactis
Iib. 6.'ex e. Uertim s.caterum, ct ex e. debitores eiure1ar. Nec refert quod iuramentum factum parti ab ea remitti potest, etenim in alijs iura metis, quae ab uno tantum fiunt,& alteri aequiruntur, id planuest, caeterum in iuramentis mutuis vieissim factis, praesertim de Matrimonio contrahendo, non ade mani sestum apparet ex utriusque remissione obligationem dissolui cu ad id se partes videantur obligare ne sine causa recedant,poteratq; vulgus,& nsi omnino imperiti existimare contra iuramentu fa-eere eos, qui sic recesserint,& ideo non obstate mutao dissensu iubentur hoc iuramentum seruare. Ac cedit quod in eo materia ipsa publicam utilitatem continet iuxta LIΤ. Iuto matrim. & interim dum sponsi de religione non cogitant merito iubetur tu
ramentum seruare. Nec me mouet exemplum societatis in hoe tex. adductum , siquidem non agit Potifex de societate simplici, sed de illa, quae interposita fide, idest iuramento contracta fuit,quemadmodum enim in principio fides iuramentum significat, se etiam in fine , & in hac iurata societato eadem ratione assirmandum est , quod nisi causa aliqua urgens superueniat, non poterunt socij re
antiquioribus eandem sententiam,quod se ille et in fans ante septennium, qui ita precox natura sit, veplus sapere videatur,quam alii septennes, spontalia ualida eontrahat,senent S. Thom. in s iqi I. q. alari. 2.ad 7.ct ibid. Sol Ledeis. 2. a M. uri. a. Iasierunt ab omnibus receptum, S. Antonin .p. 3.ti reap. I 8. Armil. oerbo sponsalia g. 8. Pro qua senten qtia hoe potissimum adducitur argumentum, quos quemadmodum ad sponsalia aetas septem annorun tonstituta est . sic ad matrimonium quatuordecim in masculis, & duodecim in foemmis requiritur, ve
ritu nupt. cap. continebatur e despons impube sed in matrimonio maIitia aetatem suppIet. ιὸx. in prasen
vnic.s. l. eod.tit. lib. 6 ergo idem in sponsalibus reicipiendum est. Accedit quod id o aetas septem a annorum dissinita est , quia in ea iam sapere inclipiunt infantes , sed hoe non contingst i h omnibus eodem modo, & tempore , ut docet ex Aristol. 3. multis alijs Ticaq. I. Leonnab. a nu. 36. ergo fi appareat in aliquo ante illud tempus rationis usus sponsalia valerent. Rursus quod pasum distat, distare nihil videtur, ut ex Philosopho dicit S. Thont . Ubi supra . Postremo pro eadem sententia expendiatur Iure cons. rn Linnon tibus r . hoc tu. dum habet non esse in eis certam aetatem eonstituta a, quasi velit magis ex vi naturae, quam ex lege id definiendum esse, sed secundum naturam sponsalia λnon ex annis, sed ex prudentia, &'apinudin iudieantur, ut patet, ergo nonioportet leplennium
Contrariam tamen sententiam, quo inullo paeto valeant sponsalia ante eompletum leptennium,
etiamsi malitia aetatem suppleat 9 inauu Ρa-
147쪽
Addit. ad Collectan. Doct in Lib. IV. Decretal.
nor. hic num. a. & in eam magis inelinat Aneh. in praesenti, Richard. in qua L . a. art. I. Argent. ibid. art. g. Durandis I. an. a. Froqua facit quia ubi lex certum tepus requiri t etiam ad iudicandum prudentiam alicuius non potest vel per diem praeueniri, ut probat L qua aetate Τ de tenam.I. anniculus 13 e. de verb.signis notat Abb. in c. attenationes, de aesposai. imp. multa Tiraq. de retrarii. tit. I.M. I. gloss. II.num. I 7. Sed in sponsa libus septem anni requiruntur, ergo non licet eos praeuenire. Secundo ratio,& finis a lege praetensus non est in praecepto legi S, sed solum medium, atque
ideo quamuis ipsa de iaciat in casu particulari lex non e essabit i.prospexit Τ.qui,ct a quibus. Clem. ad
casu contingat ut aliqui S infans usum rationis habere videatur ante septennium, non adeo minus lex
seruanda est. Tertio obligatio in sponsalibus similis est alijs contractibus, sed in aliis leges nolunt ut infantes ante septenium, nec post nisi proximi pubertati sint, obligentur i pupillus,& ibi gloses de regu-Bι Iuris, glos . in I. ι .f. de donation gus in s pup IIus, Inmt.de inutιlib. ergo nec in sponsalibus da bitur obligatio ante septennium. Postremo colli. pitur haec sententia manifeste ex cap. litteras, cum I eq. de despongat. impub. quo loco Pontifex in arduati perieulosa quaestione rogatus ait quod si is, qui eum insante contraxerat aute septennium, matrem duxerit,valebit Matrimonium, quia sponsalia non valuerunt, nec perstiterunt impedimentum publice honestatis,& no eurat ibi Pontifex an malitia puel .la infantis aetatem suppleret . quod omittere no poterat si id ad rem aliquid faceret, alias circumue niret partes, sicut don omisit in hoc tex. Pontifex etiam expendi leges Pontificias,que simpliciter, de absolute aiunt noa valere sponsalia ante completum septenni qm, ut tu tot tit. de desponsat . 1 ub. ct in cap.υnu. eod. tit. in 6. Nee obstant communis sententiae argumenta, ad primum enim neganda est similitudo inter matrimonium, & sponsalia, in matrimonio enim expres' sum est a legς, xt malitia aetatem suppleat, in sponsalibus contra . Rursus in ijs, qui pubertas i sunt proximi euidentius apparet an ad matrimo. nium apti sint, in infantibus non ita . Praetere. Matrimonium graui, est res,& non oportebat alias naturali aure validum a scientibus & potentibus Delim Mix3tione temporis infirmari,& ideo apti. tudinem,ad m*trimonium secundum naturam iuia dieari leges vol erunt, in sponsalibus vero contra rium rcperitur. Ad secundum respondetur dari in aliquo muste 'sum rationis mhil aIiud esse quam cessareotionem legis tu casu particulari, quae non
ideo edaeos dis usa M. Ad tertium quod in his,
quae seriqm tempus a 4ege habent, non dicitur parum ditiare,quod vel per diem distat, ut probat tex. in d. ii, qua Mora, quia oporist legi satisfacero. Ad ultimum respondetur d. i. in sponsalibus potius coat Semri u - f3cere, siquidem licet tempore, quo iurisconsultus ibi respondit non esse lege aliqua .ra LyNaempus ad sponsalia,id verum es-
set, postquam tamen eius responsum auctoritate Imperatoris vim legis aecepit, ideo lege Ciuili cautum recte dicimus sponsalia ante septennium contrahi non posse, quod leges Canonicae passim habent. Deinde . Iureconlultum ibi agere de lege sponsali, quae nondum erat, attamen ex legibus generalibus, quae decreuerunt pupillum obligari non posse, etiam haec quςstio de sponsalibus dirimebatur, S: secundum has leges respondet ante septennium sponsalia non valere. Circa hune tex. plures intellectus refert ingeniose Basl. Pone. in Don uissimo tract.de Sacramento Matrim. IIb. 2. cap. I . num. 7. cum multis seqq. CAP. DE ILLIS. V. num.f. pos med.ibi, nouae recop. nouist me Basil. Pont. in tract. de Sa
CAP. EX LITTERIS. X. ua. num ibi, illam ducere. Pro hac glossae sententia praeter illius fundamcnta iacit quia sponsalia cum in matrimonium ordinetur, quod est unius ad unam Matist h. cap. 1 9. tune perfecta erunt quando promissionem uni tantum factam continebunt,ergo haec pluribus facta non valet. Secundo si essent sponsalia neutri earum,qui pro milit,posset nubere, etenim
non potest diei quod magiS contracta sunt cum una quam cum alia , sed ubicunque dantur sponsalia, dummodo consensus non deficiat,datur impedimentum publicae honestatis,quod impedit & dirimit matrimonium contractum cum eonsanguinea sponsae e. Unie. hoe ιit. tib.6. ergo sequitur quod si in hoc casu sponsalia contracta iudicantur, neutri nubere poterit, hoc autem est ablardum, & implicat, ergo sponsalia non sunt, & perconsequens nulla ex ipsis nascitur obligaetio . Praterea quoties quis promittit pluribus capacibus, quibus obligatio asequiri potest disiunctive, nulli eorum quaeritur , &stipulatio no valet l.items seruus s. sed si, eam seqq, st. de Dipulat. fruor. sic se res habet in proposito, ergo haec promisso non valet . Tandem pro bae
parte est d. c. Unie. g. r. ubi ex promissionibus incertis non nascitur impedimentum honestatis,quaissi consentu careant, di obligatione, hae autem sunt
Ibid. eod.num. ibi, insimul, qui unicum tantum pro se afferunt fundamentum, scilicet sponsalia sub conditione contracta valere , .& sequuta copula matrimonium fieri cap. per tuas, de condit. appos Sed in hae promissione facta duabus sororibus da. tur sponsalia sub conditione , scilicet si hane,vel illam elegerit , ergo valent, & sequuta copula Madit rimonium effici utur Iure communi. Sed ultra hoc fundamentum ex dictis colligitur promissionem
illam obligari & probatur efficaciter,quia promis.sio nuptiaram non differt ab alijs promissionibus quoad vim obligandi, sed promi ssio faeta duobus alternatiue valet, & unusquisque ex illa agere potest , nisi uni tantum laeta fuisset L Titiώι o. V. de orebor.oblu Lex duobus i 9.I. Τ. de duobus reis,erigo sic erit de sponsalibus iudicandum. Quorum sententiam ut apertius declarem fateor ex ea promis. sione non contrahi sponsalia pura & perseetata,
sed sub eonditione eligendi, & interim dum pendet conditio, & electio non fit, non producunt obli-
148쪽
obligationem , ut contingit in omnibus actibus sub conditione factis L cedere diem ar3. η de
verbor/gnifs .ex conditionati, Hil.de wrb.obrii cap.de sitis,cum seqq.de conit.anosit. nec laterim actus dici potest simpliciter I. I. sede donation.unde hoc idem dicendum esse arbitror de hae promissi ne facta duabus sororibus, quod de caeteris conditionalibus,& alternatiuis, ut non producant statim obligationem, nec impedimetum honestatis ex defectu consensus, sed cum aut purificata fuerit conditio,aut ad certitudinem redacta promissio Iegitimis modis, scilicet per electione promissoris, vel per litis contestationem, quonia ubi quis promisit duobus da siunctive,qui vocantur in Iure duo Rei stipulandi, elapso tempore ad implementum constituto unusquisque agere potest, ut dictum est, & cum lis contestata fuerit alium excludit, ita ut non possit amplius promissor alterum eligere, sed huic praeciisse soluere tenea eur, ut probat tex.in d si Titius, &
m duobus, num 3. Paul.& Imol.ad .s Titio I p. pertex .ibi,f.de legat. a. potest enim usque ad contestaticinem promissor variare, & alteram eligere, po stea vero no potest ex reg.Is infulam de verbori obtig. & licet a principio neutri ex ouabus Q Toribus actio competat, quia tamen litis contesta tione statim nascitur , auditur in iuditio ex d. l. Titius,quam in hoc commendant DD. ubi suprata; α communis haec ultima lententia hoc pacto expli. cata verissima est,& in iuditio seruanda. Argumen-ga vero pro prima, quam sequuta est hae e glossa in praesenti, facile dissoluuntur si respondeatur proceridere pendente facultate eligendi , sed electione facta a promissore, vel a lege per Illis contestatione, argumenta cessant, & impedimentum publicae ho . nestatis nascitur , quod si conditione, vel eligendi factatate pendeate promissor alia nubat peccabit iuxta reg. tex. in L qui balneum 9.j qui potiores in Pi ore, Abb. & Praepos. in eviverest, de condit.
- CAP. COMMISSUM. XVI. num.a .in princip. ibi, tenent, plures DD.ex quibus communis est sententia , quae primo sic probatur. Maius praeiuditiuraperitur, di fortius vinculum in Matrimonio do praesenti,quam in sponsalibus iuratis,at Matrimonium religione dissoluitur,ergo & sponsalia. Maior probatur, quia per Matrimonium acquiritur ius in dissolubile ad usus matrimoniales, ex sponsalibus
vero tantum obligatio ad contrahendu. Minor probatur ex cap.wrum, ct ex eis ex pistico,de conuers
auIV. consequentia bona est . Deinde si is, qui iurauit contrahere teneretur seruare Iuramentum
propter partis prς iuditium, teneretur etia manere In matrimonio, hoc autem falsum est, & absurdum, αrgo,&c. Maior probatur, quia is , qui iurauit nubere censetur iurasse eum effectu,&in matrimoni Permanere, ut ex natura rei constat,& ex D.Thom. coIligit Sotus loco citando, ergo contrahendo eo animo ut statim relinquat, & religionem ingrediatur iam non seruat iuramentum iuxta intentione iurantis, & acceptantis contra cap. quicumque 3 a. quas . . consequentia bene colligit. Praeterea si teneretur seruare iuramentum ut esset ex o ipsius,
ut reddatur De , aut propter partis praeiuditium, sed neutrum dici potest, quod sie probatum. Iuramentum non potest impedire melius bonum, nee opera consilij, etiam ii in eo iam exprimant ur; vnde si quis iurasset non ingredi religionem usque ad
certum tempus, non commodare, non fidei ubere, licet iuramentum seruare potuisset,quia nullo pN cepto ad illa opera tenetur, attamen iuramentum
non obligaret quasi boni impeditiuum p. vis. a1. q. s.quod sic declarant Palud an .dis. 38. quas. a.
an. I .ces. . Abb. in eos vero num. 6.de iureiuram Turre cr. in capsatiquia H.quas. . t.de tolle do Iuramentorum abusu cap. 9.ad . Cou. in cap. quamuis pactum par. I. g. 6. num a. ergo iura me tum quatenus Deo reddendum est, ex ui sua non
impedit quominus sposus statim possit religionem ingredi: quod vero nec partis praeiuditium ex eo patet quia nullum mulieri fit praeiuditium si non adimpleatur illud, quod statim reuocari debet, &quod ipsa no possiet impedire,nec sine peeeato sponsum a meliori bono, vel per momentum retardare,
ergo nihil est quod impediat. Denique fornieatio, lepra, inimicitia & aliae causae superuenientes dis soluunt sponsalia propter defectum intentionis ex eap.quemadmodum,de iureiuri ergo a fortiori religio . Ex quibus iundamentis sponsalia iuramento confirmata per Religionem dissolui tenent glossiIn
de Saeramento Matrim.lib. ra. c.' d princip. ubi π. a. quaerit an per solum ingressum, a vero prosessio
expectanda sit. Quamuis eum,qui iuramel o pmmi sit contrahere Matrimonium, teneri Frrus contrahere,& non posse ante contractum Matrimonium, ad religionem transire,teneant Sol. Ledeis. Nau.&alij,quos refert,& sequitur Rebel l. dedθυ. Ins it. tib. . de Matrim. q.8.I eLy. 6. mmcl. in tolligentes per illa verba tex. tutius este, non explicari conliistium, sed necessitatem,quos tamen cum hinitio re probant Sane tacitato loco , & Basil. Ponti Lib. a.
Ibid. eod. n. a. In med. ibi, vidctur itaque , Canis. in praesensi, Basil. Pont.d. IIb. I 2.e. I D. nu. I a. Ibid.eOd.num. a. snsne. Vel potius tentari potest Summos Pont. tantum detulisse iuris iura di re
ligioni, ut sepe iubeant illud seruari in easibus in
quibus non obligat, ne alii occasionem peierandi accipiant, neue scandalia entur existimantes iura mentum violari. Vnde eum votum Religionis consilijsit, & non praecepti, recte constitutum fuit ad euitandum scandalum pusillorum ,& propter reuerentiam Iuramenti, Ud licet in hac specie non impediret religionem de se, seruaretur zamen quatenus fieri poterat. Qua ratione tutius dieitur in eo tex. scilicet ne sorte alij occasionem aecipiant peierandi, aut scandalizentur , sicquo verbum, tutius, praesupponit de se tutum esse statim religionem ingredi, nisi ex praedictis e ausis perfecta charitas contrarium suaderet, 'uae maxime in eo consistit, vi opera consilij differantur propter scandalum passuum ignorantium iuxta Cap. v. do noui operis nuntias. resoluit S. Thomas
149쪽
i 3 6 Addit . ad Collectan. Doct. in Lib. lU. Decreta l.
n. a 3ο. Castro lib. I.de iusa bareticorum punit..e .ao. tradunt nostri in cap. Deus, qui, de vita, ct hones. cieνie. Si ita hunc tex. in effectu intelligunt glos. hie. euius opinionem recipiunt Panor. & Culac. etiam in praesenti, Richar. m o. usin. ap. art. 2.q. . Sor.&
Nec oberit si quis dicat Summum Pont. potius deis buisse declarare Iuramentum in ea specie non obligare, prout secit in cap. ex parte, de Heriris non re . Respondetur enim ex ea declaratione no GD sare occasionem pertur ij, aut scandali in ignorantibus, atque ideo negligitur periculum credendi tu. ramentum in ea specie obligare ad euitandam alia maioris mali occasionem,& bonum consequendum eon seruandae religionis iuramenti, ut cum videant homines Ecclesiam velle seruare iuramenta, quae de se non obligant, intelligant quanta in veneratio.
ne haberi debeant; quod ii quis dicat non debuille illud fieri in hac specie eum dispendio boni spiritualis dum religio differtur, respondetur maiorem esse charitatem propria bona, ec opera persectionis differre propter scandalum pusillorum , di in eo plus mereri eum, qui proximi utilitatem suis eOmmodis anteposuit, ut resoluunt D. Thom. N alij ubi supra , CAP. RE SIVIT. XVII. num. a. in e . Sed adhue ratio illa, quam in prNitatis verbi S red dii Pontifex videbatur inema cum coactio , quae tu auctoritate Legis,& Iudicis iusta praesumatur,& li
facit recepta doctrina Butri; in praesenti dicentis
eam eoactionem libertatem tollere, quae fit a causa extrinseca, quae vero ab intrinseca, scilicet ab ipso consensu contrahetium, libertatem non tollere, si cui etiam quando quis in periculo mortis consti tutus votum emisit, cap. litteraturam, de volo, ac proinde cum coactio in hoc rex. proueniat ab obli gatione mulieris, & a Iudice non tollit libertatem . Ego tamen veru credo in hoc proposito curandunon e se virum coactio proueniat ab extrinseca , vel intrinseca eausa, sed tantum virum fiat ex ea sa iusta eum debita moderatione, nam si sic fiat,au. ger potius libertatem, quam minuit, dummodo id impellat, quod sub peccato mori. 'uis facere tenetur , quaodo enim iuste metus infertur non extorisquetur consensus iniuste,nec per iniuriam,& is, qui cogitur, non est rationabiliter inuituS, quandoquidem iure cogitur, di ille in non parendo recedit a Iure, di aequitate, ut optime considerat Basil. Ponti Deo eit. ubi ad plura infert. Sin autem cogendi causa iusta non sit vel si in eo metu inserendo etia si iusta in originem habuerit, aliquid sit contra bonos
more S , aut non adhibeatur: eum debita moderatione coactio libertatem tollit, ut Optime probat
Basil. Pont. eo eitato, ubi infert ad plura notabilia. Et ideo cum supposita mulieris contumacia nimia coactio inuitas faceret nuptias,& elIet occasio maioris mali, plane erat iniusta , sicut quodlibet praeceptum legis,aut iudicis , quod cum probabili periculo maioris mali minus cogit euitare, di hac de causa recte Pontifex ait, quia libera debeant AEG
Vnde ex dictis insertur sponsos teneri praecis nubere,ubi ad id causa iusta cogi possunt, nec satisis facere soluendo interesse, nam cum promissio per leges approbata obliget ad praestandu id,quod promissum est, di in sponsalibus nuptiae sint promissae, non vero id, quod interest , sequitur quod nuptiae
sunt praecise in obligatione; accedit quod ex ea ex litteris, o ex cap. cuι, hoc ιit. aperte colligitur
hanc obligationem ellis praecisam ad contrahendutita Praep. num. .m d. cap .ex litteris , Abb. in cap.r. num. 7. Ei Felinagu. 8. hoc tit.Corratais. a. misceum cap. 3.1nsne. Anget .verbono aria num. χi. Porro si sponsalia iuramento confirmentur inter omnes conuenit praecise obligare , est enim recepta conis
clusio, quod omnis promissio faciendi si iuramento vallata G, obligat praeci se, ut probat glos. verbo neces e babeas in is pecuniam st .de conarct. ob cauisfam, qua ibidem recepta asserit lacn. 33. Αlex.=MIT Duarenon sine ad Issulationes non dividantum.
re rhoc probant auctoritate cap.υιι. ne Frarati inisces. aias, di quia iuramentum in forma specifiea seruandum est cap. ad nos ram,de ruretur. er ibid. Abb.num. i. idem Abb. in cap.per tuas,num.I3. de
arbit. non seruatur autem in forma specifica si loco facti promissi aequi ualens pecunia soluatur ἰ quaminuis huiusmodi Doctorum fundamentum luris pri eipi s eonsentaneum non sit , ut alibi ostendamia, sponsalia tamen i praecisam habere obligationem cum eisdem libenter fateor. CAP. IN PRAESENTIA. XIX. num. et prope . ibi, diab. σύ. nouissime Basil. Pont. in suo tract.de
Sacramento Matrimony Id. 7. cap. 33. Ibi d. num. o. in e . idem repetit ipsemet Basil. Pont .d. trac . de Sacramento Matrimoniν lib. 7. cap. v. num-Τ.9 num. 6. colligit secundum Matrimonium non posse valide contrahi cum dubio de mor. te prioris viri, nam donec certus sit nuncius inhabilis est: unde etiam existimat textu rn c. dominus, de secundis nupt. correctum esse per te x.in prae se ii, quatenus in illo tex .colligitur valere Matrim nium initum cum dubio de morte viri.
Ibid. num. 6. in e . Vnde Basil. Pont. d. IV. g.
cap. 3 3. num. . resoluit quod si fortasse credens alis lato nuncio secundum inierit Matrimonium, ac
postea maritum vivere resciverit, planum est nee posse petere, nec reddere debitum secundo, sed separari debere, ad prioremq. reuerti. At si dubitet probabiti cer, ac pendeat aniae O an vir eius vivat, exigere quidem non potest, nam in exigendo animum a dubitatione probabili non auertit,&dubitatio, quae viro non debet obesse, ipsi nocet: reddere autem potest, quia in reddendo valet dubitationem excludere ex eo dictamine ne noceat,
aut laedat ius secundi viri. CAP. Si CV Tia XXII. num. Σ. in princip.
ibi, ut per, Basil. Pont. in tradi. de Sacramento Matrimony lib. I a. p. II. . Ibi d.
150쪽
De Sponsilibus , & Matrimon. Ti. I. 13
Ib Id. num. . IbI,Nerfn Basil. Pont.d.IU. . e. I 6. ptum, quos reteri praep. 3n praesenti n.3. in prine . is prine. sic etiam videtur docuisse Cathec. Di.de matrimon. C.AP. TUAE FRATERNI ΤΑΤΙ. XXV. oerfex bis. Oportet autem ut verba talia sint, quae poli n. a. Et ita ut ea quae breuiter dicta sunt,distin- secundum communem loquendi usum significenecte, Neopiosius explicentur, dicendum puto quod consensum de praesenti. Ecclesia enim ex commu vel agitur de matrimonici contrahendo, vel de eo ni usu verba accipit, ut probat rex. ind. c.pen. O in iudicando per Eeelesiam , priori casu matrimoniu da licet, facit doctrina Bart. in I. Labeon .s Τειθ fit mutuo consensu contrahentium inter eos quo- peu. DX. quam exornat Soccin. iun. cons I9. lib.a. uis modo expresso siue verbis, siue signis, quae ipsi Cou. lib. 3. vari. c. s. num. T. Menoch. de arbitri ea etiam soli intelligant, etenim quatenus contractus My. Vnde nec verba de futuro iuramento confir- conuentionem requirit, quatenus Sacramentum mala sum cient,ut otiose videntur disputare Theo-sgnum sensibile, in hoe autem casu ut matrimo. logi in .dis. 28.q. I. Neque verba, volo te habere, mum re vera sit non requiritur ut consensus expri- vel habebo in uxorem, vel non habebo aliam nisi te, matur per verba, aut signa, quae alij intelligant, aut matrimonium per se probant, ut late post multos per quae Ecclesia iuditet consensum inter eos, sed, scribit Menoch. de arbitri casu 96. n. I9. Procedunt fatis est ut ipsis contrahentibus de consensu eo n- autem praedicta omnia Iure communi, quo inspecto stet in terminis Iuris eommunis ante Conei l.Trid.: matrimonium contrahebatur mutuo consensu in-.& hoc est quod vult tex.in praesenti, dum ait matri- ter coniuges tantum significato . Hodie vero tammonium in veritate contrahi per mutuum consen- ad faciendum matrimonium, quam ad iudicandum sum hoc inter ipsos eontrahentes quouis modo de- per Eeclesiam oportebit ut consensus coram Par clarato, licet inde Ecelesia iudicare non possit, ut si chos& duobus,aut tribus testibus exprimatur,itaue inter se statuerent tunc contrahere, eum alter al- intelligatur ab omnibus iuxta decretum Coneil. teri manum ostenderit,eert ε esset inter eos verum TradjeFad .de reform. Irim. e. I. ibi, qui intelle- matrimonium, non tamen altero negate posset Ee- cto ipsorum consensu,& rursus dum Paroelium , acclesia ex illo signo matrimonium iudieare, & hoe testes ad validitatem matrimoni; requirit necessae ala procedui argumenta omnia tam a Theologis , rio praesupponit ita esse exprimendum consensum. quam a nostris adducta, quibus nituntur probare ut ipsi intelligant , &iudicent. Vnde verba ab his, verba non esse necessaria ad matrimonium scilicet qui loqui possunt incommuni usu. & signa in mu- faciendum. Posteriori vero ea su quando agitur de iis secundum communem eorum significationem iudicando matrimonio per Ecclesiam distinguen-. aecipientur. dum est inter mutos, & eos, qui loqui possunt, muti: . C A P. CEMMA. XXIX. post n. s. Quaestio enim matrimonium signis contrahunt, di sufficien- dissicilis est, utrum sponsi,qui fidem datam non ser- ter declarant,ita ut ab Ecclesiaciudieetur d. e. eum uant,vel ob nimiam contumaciam iuxta tap.requi papud , hoe ιiι. Inter Illos autem, qui loqui possune fuit sup. hoc tit. aut quia alij nupsit, ad pecuniam is, non aliter Ecclesia verum matrimonium iudicauit vel interesse conueniri possi et di quid etiam in foro quam si mutuum consensum verbis consuetis ex- conscientiae deheaturE Hane quaest. tetigi in eoities. presserint, vel alijs id communiter significantibus, ad cap. tuam n o. de ordine cognit. ubi eam sequutus re hoc est quod inquit tex. in praesenti , dum ait sui sententiam, quae dictat hoc casu nulla damna, &verba esse ad Ecclesiam neeessaria , scilicet ut interesse peti posse eum Abb.& Fr. Basilio Pontio, Ecclesia iudicet matrimonium esse contractum, quos ibi citaui, nunc vero ut illius solutio clarior quod etiam colligitur ex eap. pen. Me tit. ct ex cap. appareat a primordijs rem petendo , inueni glos Acet, desponsa duorum . Quorsum enim toties Iura verbo matrimonia ad M. in I. Titia r3 .Τdeverb. repeterent verba esse necessaria si alia signa suff- obtig.quae assirmat sponsum ad interesse posse age-cerent ad iudicandum, dubitare aliquis posset, sed re, quam incaute testatur communiter receptam communiter tradunt DD. hoe fieri propter vehe- Costa in I. ea tale g. si arbitratu limit. s. ad em,lementem suspitionem quod non consentiunt illi,qui idem videtur velle alia glos in I. ad hoe tit. Dyn. de
cum possint verbis paucissimis suam voluntatem, Salic. n.s .in I. I.C. eodem, si actione de dolo,vel in explicare, ea adhibere noluerunt, ut eo derat Spe- factum actum sir,quorum fundamenta sunt sequen-cul. conivg. p. I. art. 3. Sol. in s. dis. 17. q. l. art.I. tia. Primu est quod in stipulationibus facti poli mo- Uers ex huiusmodi. ram agitur ad interesse Corrataib. a. miseLeap. 3. Intellige verba haec accipienda esse non solum il- Dyn. in reg. mora , de regulis Iuris M. 6. Xuar. ad Ia,quae actuali voce proferuntur, sed etiam quae per Lpo I rem rudicatam timit. . ad I.RIgni n.'. spon- litteras, vel nuncios explicantur, quoniam in ma- salia vero stipulationem facti continent ex a.I. a. er teria fauorabili prout est matrimonium ex r.est. de go ex ipsis agi poterit ad interesse. Secundu arrhaere audie. verba accipiuntur etiam perscripta,vel per peti possunt I.OD. C. hoe tit. ergo & interesse. Terinnuncios dicta quasi per instrumenta, ut resoluunt iiii poenae legales a matrimoni js non prohibentureommuniter D D. in I. r. in prine. Τ. de --.oblig. i. si ita stipulatio facta I91. de veta. obtig. interesse ubi Alciat. num. 2 o. & Paris. num. a I. In aliquibus autem est poena legalis ut docet Bart .ad Lcum fli- ramen casibus Ecclesia matrimonium sine verbis pisatus num. .Τ eod. ergo debebitur. Sed haec non iudicat directe quasi ex certis probationibus, sententia defendi non potest , & melius contra sed ex causa praesumit ex coniecturis ut in cap. ιι, rin m probat glosi verbo sororem in I. 's stipuis quindem, infboe tit. ex hoc casu audiendi sunt DD. Τ. de verbor. signisse. ubi Alexan. numer. 7. testa distinsuetes inter matrimonium verum,& praesum tur communem sententiam, eandem probat Barz.