Pastor sive Pastoris optimus vivendi agendique modus, per Nicolaum Hemmingium, accesserunt huc xxxvii. propositiones de legitima veri cultus Dei ratione

171쪽

uertit a nos de tempore , quo nasci de

Diligenter tam pastor cum prophethsςOnferat euentus. Quos cum videt respondere prophetiis,certum testimonii habet, quod verbum, quod huiusmodi prophetae docuerunt habeat ipsum Deum autorem. A. Consensus omnium do 'o-um Ecclesiae, qui habent diuinitus testi-

aonium suae vocationis. Quales sunt, Mosus, Prophetae,HcIsias, Heli Zeus Esaias, le-remias, c. Christus qui a prima promisiasione, elapsis fere o oo. annis venit, prophetias compleuit: quae Moses v liit breuibus aphorismis oplexus est,quaeque prophetae longioribus concionibus xplicarunt,ipse clarius docuit, Apostolis suis, quoru vocatio multis miraculis est confirmata tradidit. Hic consensus manis este conuincit animos nostros de veritate do inrinae, quae sonat in nostris Ecclesis. v INTA. Duratio Ecclesiae, in tot S tantis furoribus Diabolorum, homi tui 1 n. Huc Christi dictum accommoda: Porta inferorum non praeualebunt aduersus eam. Hanc promissionem cum euentus ςDmprobit, fatis conuincimur de doctrina certitudme.

172쪽

1 8 PASTOR t. ME, T A. Cruenta victoria plurimorum martyrum, qui hanc doctrinam suo con ' firmauerunt sanguine, ait ideo dicti sunt martyres, hoc est, testes. Internum principium, per quod de imonstratur veritas doctrinae religionis nostrae, est arrhabo spiritus in cordibus pio rum,q'u obsignat doctrinam. Haec demonstratio est doctrinae Ecclesiae, quae saepe in serio cogitanda pastori est,aim aliis commendanda saepius. Porro huius doctrinae σύς, μ α quoddam, lxveluti corpus, tenere pastorem opor liet,quod huic capiti subiici debet Quemadmodum propter peccatum ho mines qui ad imaginem ci creati fue runt a Deo damnati a reatu per fidem Christi liberantur: ita liberati Deum vero cultu in hac vita in societate Ecclesiae, O lere debent, quo tandem resuscitatis cor poribus immortalitate donentur. Ad hoc caput totum doctrinae corpus referendum est, & apte distribuenda sunt membra huius corporis, singula suis io cis collocanda. Deinde singulorum membrorum veluti anatomia quaeda instituenda est,quae con stabit methodo didascalica, nunc simplici, nunc composita Singuloru definitioneF, diuisio in

173쪽

DC i AsTORE. 369diuisiones, descript: ones,exempla aeneantur, una cum aliquot illustribus de singulis membris scriptura pronunciatis. Hoc corpus cum pastor sibi parauit, facile erit, cum usus postulat, inde docendin ateriam petere. Huius corporis membra,quotidiana I ctione inuenda,& veluti alenda sunt quo crescant in villum magnitudinem. Et quaecunque faciunt ad complementum huius

corporis, suis locis sunt signanda,ut inde peti possint, quoties res postulauerit. Postquam pastor hoc doctrina corpus instructum habet, proximo loco,qua perspicuitates simplicitate sit instituendus populus,obseruandum est. Hic si pastor sibi gloriam Dei, Daediscationem Ecclesiae proposuerit, utili perspicuitati & simplicitati operam dabit. Atqui contra faciunt, suam quaerunt gloriam, pompam oratio

να καυμ dicere, quo apud imperitos in maiori sint precio. Vt igitur pastor solius Dei gloriam quaerat . aedificationem Ecclesiae spectet, omnino necessarium est. Perspicuitatis haec praecepta sint: Primum,summam rerum, de quibus dicturus est, pastor erudite comprehensam, auditoribus proponat.

174쪽

Deinde , hanc liminanti partiatur in

Trim, partium particulas apud se dispo

nat, ne memoria excidant.

Singula confirmet dictis Dexemplis, similibus , 5 contrariis Post haec colligat rursus summam,ostendat doctrinae usum ac commendet. Simplicitas requirit, ut rem saepius eandem inculcet, eadem iisdem verbis semper tradat, quantum quidem id fieri potest:ac hoc potissimu requiro in doctrina Catechismi quae debet esse simplicissima. In fine concionis repetat praecipua conqcionis membra, ac ea accomodet auditoribus, exhortando, cons blando accusando, monedo, pro ut intellexerit opus esse. Etsi autem haec doctrinae accommodatio utilis est in tota concione: tamen eius proprius locus in peroratione est. Verum quoniam frustra docetur voce hominis iiii spiritus Dei corda audientium mouet Pastoris est ante concionem, non solum populum hortari ad preces, verum etiam se prosternere cora Deo, se tere ut sibi adesse velit, suam vocem , ac verba moderars in auditorum salutem.

175쪽

DE PASTORE. FORMvLA PRECANDI, E A PASTOR UTI POTEST concio naturiis.

Di Mim Iesu Christe, qui perditas

tuas oues precioso sanguine redemisti,pasce, quaeso, o ucs tuas pabulo verbi tui, ac refice statibus salutaris doctrinae tuae, daniihi intellecturn verbi tui,pone verba tua in ore meo, adde illis virtutem,ut eis pascantur oves tuae. Da soli nomini tuo gloriam, A, E N.

Iam quae sit doctrinae recta sectio, scri orthotomia verbi, breuiter explicadu est Paulus scribens Timotheo,vult Episco

uince οτο χειν, hoc est,recte secare verbum i veritatis. Nam quemadmodum medicus,

no cuiuis morbo adhibet quodlibet reme ditim , sed pro ratione morbi remedium temperatin accommodato sic singularis prudentia acquiritur,in verbi Dei accom-naodatione. Nam alij liis viciis laborant, non eisdem malis omne premuntur. Si hic promiscue omnia fiant, quid boni sis erandum Christus legi spetito non sentienti peccatum suum legem proponit dicens 'ivis ad vitam ingredi, serua mandata. Alii dicit: Si vis perfectus esse, vades vende I quae

176쪽

quae possides, ta pauperibus,&c Pharisaeis kScribis dicit: Uaeli vobis Scribae, Pharisaei,hypocritae,&c Sentientibus pec cati sui molem dicit: Huc omnes qui laboratis Monerati estis. Hanc prudentiam in secando verbo veritatis, qui non adhibet,operam ludit. Aliter enim agendia est cum securo hypocri-ta,aliter cum afflicto peccatore,aliter cum sagitiosis, aliter cum honeste viventibus, aliter cum ignaris Euangelii,aliter cum doctis Euangeliit, aliter cum desperantibus,

aliter cum armis,&c. De hac ergo ortho'

tomitia praecepta quaedam subij ciemus. Omnis cum quo pastor aget,aut est docendus, aut mouendu S.

Si est docendus, aut est sapiens, χο ctus iuxta mundum Laut simplex,& rudis. Vterq; aut tangitur sensit peccati , aut tu mei sua iusticia. Si mouedus est,aut est doctrinae hostis, aut doctrinam publice profitetur. Si doctrinam profitetur, aut alacrior est in cursu, aut segnior, aut est hypocrita,aut male vivit,aut premitur aliqua cura,id p vel animi, vel corporiS. Pro hac auditorum diuersitate, doctrina accommodanda est &facile est videre, Quod sit quis apud hos eadem docenditor

qui spe

177쪽

uiso

DE PASTORE. IS 3 forma teretur,perita de faceret, ac suiqr,

qui ad unam formain pueris lenibus, magnis inaruis, calceos pararet. Quomodo ergo singulis horum generudoctrina adhibenda sit,conabor ostedere. Si itaq; docendus a pastore est aliquis, spectandum est, ut dixi, an sit sapiens Voctus iuxta mundum qui si fuerit docilis,&sua sponte docenti credit, expositione est informandus in iis,in quibus doceri cupit. Sic Nicodemus qui ad Christum noctu venit,cupiens de salute sua doceri, expositione potissimum instruitur a Domino, ut habetur Ioannis tertio. At si docilis non fuerit, hoc est, si se doctrinae opponit, occupante animum c6traria sententia, argumentatione est conuincendus.

Hac forma docendi usus est Paulus, docens Romanos Galatas, homines sola iustificari fide. At si docendus est simplex iudis, melius exemplis trahitur,¶bolis allicitur, quam syllogismis impellitur. Christus docturus rude populum, quaest iusticia hominis coram Deo, inualenam sit iustificati officiu erga proximum, proponit parabolam de quo da qui debuit domino suo decem millia talentorum,

178쪽

cui cum non haberet Quod solueret petenti tota summa est condonata. Sed potica cum idem durus crudelis sit repertus aduersus conservum , reuocatur ad poenam.

Haec parabola simplicissime docet,quod

iusticia Christiana sit remissio peccatorum in acceptatio diuina gratuita. Quae remissio tua demum impetrour, quando peccator prosternit se coram Deo, petit cx fide condonatione Deinde crudelitas in conseruum docet, quod iustificatus debeat diligere proximum,studere innocentiae, ne ingratus reuocetur ad poenam.

Si docendus tangitur sensi peccati, Iuctatur cum desperatione, exemplo Christi mo Pinformandus est de gratia, scri pluris exemplis ostendendit,quod omnes fugientes ad Christum in eo via habeant remissionem peccatorum. Et potest pastor huiussea odi uti formula. Mi frater, sentis onus peccati, quod sane graue est. At Christus venit, tuum peccatum suis humeris imposuit, c. Sed de hac re alio loco. Si tum et quis iusticia legis, non est Γ u- angelium ei proponendum prius an ivlmine legis fuerit prostratus Osai enim aut poenitenti proponit minas,aut tumeti

fiducia sui proponit iusticiam Euangelii,

179쪽

titas

perinde facit, ac si iud ii Vcicinam parata Dctili , apponeret pedibus contra uam , quae esset parata pedibus africaret oculis. Qui sane merito omnibus deridendus esset. Hactenus de docendi via Sequitur demouendi modis. Hostes doctrinae terrendi sunt comminationibus, exemplis,& collationibus. C, M IN A et o mi uri agit Christus, dum Pharitas ah, arh, Matthaei 23. toties inculcauit. Ex Ε, aris Lucae I 3 ubi impcdnitentibus proponit exemptu eorum,super quos cecidit turris. Nisii, inquit poenitentiam egeritis, omnes similiter peribitis.

COLLA Tio NI Bus contrariorum exemplorum, ut Christus cum proponit exempla epulonis MLazari,Sc. Qui doctrinam profitetur, Mest in cursu alacrior hortatione est incitandus, ut magis magisque abundet, in cursu non deficiat ostendat pastor coronam propositam es legitime currenti. Multa huius sancti cursus exempla recitet. Praeterea moneat ut diligenter sibi in cursu caueanta tribus hostibus, Diabolo, mundo, pro pria carne. Di Lo insidiatur currentib. varios modis ,

180쪽

is 6 DE PASTORE.

modis, sed repellendus est gladio spiritus,

quod est verbum Dei. M, insidiatur sua vanitate sed haec ad meditationem coelestium bonorue vanescet.

CA, o variis illecebris cursum impedire nititur,sed spiritus imperio est subigen

Breuiter, aduersus omnes hostes, qui currentes impedire volunt, fortissima turris est nomen Domini, ad quam confugiet iustus Taluabitur. Si in cursu quis segnior fuerit, stimulis

excitandus est, ex eptis vrgendus,turpitu dine torporis, segnitiei commouendus, collatione currentiu pro assequendo bra' bio marcessibili, perituro, currentiupro corona immarcessibili. In hunc usum proposuit Dominus exemptu dispensatoris, Paulus eorum qui in stadio currunt. Ostendendum quod cessatio aut segnities non multum a defectione disterat. Quare quotidie magis magis' excitan'dus est animus ad cursum. Sic futurum est ut quae in principio suerunt difficiliora, consuetudine fiant faciliora. Hypocrita cum mouendus est, detrahenda est ei externa larua, qua se ostentat, ostendendae internae sordes quibus fise