Pastor sive Pastoris optimus vivendi agendique modus, per Nicolaum Hemmingium, accesserunt huc xxxvii. propositiones de legitima veri cultus Dei ratione

231쪽

uatrus

his tui cum gratiarum actione Dibonos dis delas rerum publicari gubernatores, tuere omnes status, assis imperiis, conOmiis, lolitiis. Da regi nostro Spitatuna sanctum tuum, sapientiam iis enatoribus regni salutaria conssilia concede prosperam valetudinem: cecunda terram, da commodas tempestates, pluviam, Jerenitatem,pro rerum nascentium commoditates largire fructibus terra virtutei:a, per tuam benedictionem iacit patres ianuli a gubernatorcs rerum p. alii ,singuli suuo tum faciant, in tin ore tuo .d sancta quadam cura. Divi nostra sorte contenti, nostrj facultatibus, clim in nostrum bonum,tum in aliorum commodum,&potisse simum in tuam Eloriam recte tamur, cum summa gratitudine,inuocatione tu nominis , gratiarum actione , ac beneficiorum tuorum praedicatione. Tibi sit honor, in iis, gratiarumactio,in secula, Amen.

commissa. CLEMENTIssi ME Pater coelestis, cuEcclesia filii tui siti tuus ager. tuum sanctum verbum sit semen vitiu auerte, JUse a Diabolum, semitiantem Zizanias alsae ' doctri-

232쪽

doctrinae prauorum morum, ne, O me tuum apud profanos profanetur ital phemetur aedifica spiritualem montes Zion, Ierusalem coelestem ranspirafingit lorum mentibus veram noticiam tui rego cogitationes nostras tuo verbo accendo affectus puros castosci reflarma magi magis p voluntatem omnium : avt om nes caueant scandala, ut omnes pietati er ga te,d mutua dilectioni studeant. Augo spem in omnibus promissis rum bonorum, dam ut tandem per Iesum Christum beata

immortalitate donemur, Amen.

Reliquus est ordo precationum, qua tempus .casus vari offerunt quarum formulae como de praescribi non possunt Ut ergo tempore & casu res offeriatur, ita pictas pastoris prorumpet,nunc in gratia rum actionem, si quid laeti affertur nunc in preces, si quid necessitas exigit praesens Da CvR AsTORIS 1 Rol

PAUPERIBUS.

rationibus pastor impelli debeat, ad praestandam cleemosynam do suis facultatibus, supra, cum de pastoris domestica disciplina ageremus, lictum est casdem rationes accommodet ipse auditoribus suis, Uit sedulus, curet ut sint fide

tutu

233쪽

mentem stingu

sunt. ir, ita alia nunc sens. O

ipelli

sm de oris inest: idito

tes procuratores pauperum,ut sint liberales ad conferendum pro ratione facultatum,ut sit recta distributio,ne quod collatum est personis indignis conferatur. In hac ergo re sit diligens pastor , cogi tet 3 ostiatum suum esse, ut exemplo postolorum, curam pauperum , praesertim domesticorum a dei, habeat. Porro quatuor sunt genera pauperum, quorum curam oportet pastorem habere. Horum P Rimu est fratrum, qui exulant propter confessionem, aut alioqui fortunis spoliati sunt .Horum magnam curam habuisse apostolos testantur Epistolae ad Galatas, Romanos corinthios. --CvNDv genus est scholasticorum, qui opus habent praesidiis ad continuanda studia Ecclesiae utilia. um genus est mendicorum , qui ostiatim victum quaerunt,quorum proh dolor nimis magnus numerus est est pauperum, qui tametsi publice non mendicant: annures illorum domestica est magis tenuis, quam ut inde ali commode possint. Hic opus est magna prudentia,ne circumforaneis, pigris se venditantibus sub scholait1-LOrum titulo,robustis mendicis, potatoribus, qui potando consumunt quil, uxor liberi ali deberent,conferatur eleemosyri na Hic

234쪽

na Hic valeat regula Pauli Qui non ab H rat non manducet. Hortetur ergo pastor suos auditores,ut amanter complectanturpios exules, cogitente de communi sorto filiorum Dei ut pauperes scholasticos iu uent liberaliter, sed eos qui sibi fuerint comendati honestis testimoniis ut men dico pios subleuent ut curam habeant. eorum, quorum labores non sufficiant tendae fanuliae Breuiter, fides iliarita sint cleemosis narum regulae. Q PASTOR DEBEAT

ESSE FORMA GREGIS.

P requirit a pastore, ut sit sor'ma fidelium, in doctrina& dilectione,&GEt Petrus iubct, ut presbyteri sint excin-plaria gregis. Huc illud Pauli Estote imitatores mei sicuti ego Christi. Tunc enim , t quidam ex patribus dicit verbi semen facile germinat, quando hoc in audientis pectore pictas praedicantis rigat. Huc pertinet illud Senecae: Animum non faci unt, qui ammum non habent. Et Gregorius ait Tantum debet actionem populi praecedere aectio praesulis, quantum distare solet a grege, vita pastoris. Vnde Augustinus Talis eligatur pastor, ut eius respectu, caeteri grex dicantur. Et illud Crego'

235쪽

xii Pasce verbo,pasce exemplo,pasce subsidio Pasce verbo praedicationis docte: pasce exemplo conuersationis,sancte pasce substidio charitatis, pie. Porro huc pertinent omnia, quae V prindicta sunt de moribus p ij pastoris Debet nimii palloris vita, norma esse gregi S.

Vt quemadmodum vox pastoris est regula itae regis ita exemplum regulae, Pa' noris mores csse debent. In hoc ergo pastor incumbat,ut retineat fidem monam conscientiam,vt polsit uos auditores cum 'aulo exhortari ad osticium praestandum, hoc modo : quaecun sunt vera, quaecunq; honesta,quaecun ' 'sta, quaecunq; pura, quae cunc amabilia, quaecuncti boni nominis ii qua virtus ,

si qua laus,haec cogitate, quae Hidicistis, accepistis, caudistis. vidistis in me. Vides mi pastor quod non tantum Ore doceat apostolus, quid fieri oporteat verum etiam iubeat suos auditore se intueri, tanquam formam. exempla doctrinae. Quem si tu imitatus fueris, cum Paulo

lim perpetuum itatissimum percipieStructum. Qua ENAM SIT POTESTAS PAST RIS.

236쪽

E ex iis quae de officio pastoris dicta sunt,intelligi potest quousq; se extendat eiusdem potestas. Nam haec partibus

officii absoluitur tamen operaeprecium tu dico,paucis ostendere, qui b.terminis claudatur potestas pastoralis. Nam duo gene' ra hominu video hic non parum peccare Sunt enim qui supra modum extollunt potestatem Ecclesiasticam. Sunt rursus qui hanc nimium contemnunt, ac prorsus, ut nullius numeri, vilipendunt. Nos ergo nec illorum sirperbia, nec horum ὀλιγο bur approbantes, in medium nonnulla adducemus, de potestate pastorali , quae spera mus bonos cordatos viros nequaquam improbaturo S.

Paulus Corinthiis scribens ait Elmam'plius quippia glorier de potestate nostra, quam dedit Dominus nobis in aedificatio

nemo non in destructionem. His verbis Paulus primum testatur, ministros verbi habere potestatem quandam, dum asseue rat eam potestatem ipsis traditam esse a Domino. Tum addit finem huius potestatis, quae est aedificatio Postremo eandem restringit, ne quis ea ad destructionem abutatur. Nullam enim Dominus si is contu'lit potestatem, ad destructionem Ecclesiae seu domus Dei, sed ad euertendum regnutenebrarum. Hoc

237쪽

oris xten

ibus

lluntii sus rsus, Sergo

sse a

inrta

Hoc er o pastor primum sciat e sublina potestat donatum esse Dem de quod haec testas spectet aedificationem Eccle-

n5 destructionem. Habct autem passor hanc potestatem non ut Dominus α παθtiois sed ut oeconomus christi, in omnia ad nutum Christi Domini ad vinistre Quoniam autem plura sunt potestatis tene a te diligenter pastora spectandum dii: sibi conueniat, quia non ne vel si ius usurpet quod non habet, vel etiam ius quod habet negligat iraetereat. Est tam omnis potestas aut iuris, aut

officii,aut iusti&aequi, aut facti. PoTEsTAS I vi a Sest, qua quis dominium habet in res proprias, suo non alieno iuri subiectas Vt iacultates meae, sunt sub mea potestate, quia meo iuri non aheno sunt subiectae. Habeo ergo mineas res dominium iotestatem. Sic ficulus potestatem uti habet, Roma. 9. Et in potestate Ananiae erant agri quos vendi

'lim ii, siue, num pastor talem pote

statem, hoc est,iuris,habeat in Ecclesiam. Papa aio Scriptura negat . Christus Matthaeivstimo: Data est mihi,inquit,omnis potestas in coeloo ser

ra Sed papa dicit hanc ipsam sibi ni hi P

238쪽

sto datam.Si Papa hanc halbet, liabiliteam ante ipsum Petrus, cultis successorem cesse gloriatur Papa. Sed quid dicit Petrus Q. Pet. s. Non dominantes in clero. Et Paulus a Cor. I inquit: Non dominamur fidei vestrae. Proinde qui hanc potestatem, hoc est, dominium in Ecclesiiam sibi usurpant, antichristi sunt non Christi ministri. POTESTAS OFFICII est, quae datur pastor ab eo cuius est minister. Haec potestas non potest dari, nisi ab eo qui habet potestatem iuris,hoc est, nisi a Christo, qui solus habet in Ecclesiam pleni domini tr. Haec potestas de duabus reb admonet pastorem P R M, ut ex officio agat, qui Dominus ipsi imperauit. D 1 N DE quod ratum sit coram Christo Domino, quicquid facit pastor iuxta osti ii regula. Verum ut plenius intelligatur, qualis sit offit pastoralis potestas, notantia est haec differentia: Quod quaedam potestas officii sit determinata, quaedam in determinata, quantum quidem ad modos attinet. ε TER Mi NATA potestas officii pastoralis, est quae intra certos terminos clauditur, ita ut non liceat istos terminos transilire. Haec potestas eorum est, quae certo verbo Dei expressa simi. Huic enim verbo

itat

stis des

239쪽

s et qui

ius etata

laec addere, nec acii mere quicqua vili mortalium licet Haec potestas stiblimis est. De ea enim ita ait Christusci Cui vos audit,me audit. Qui vos spernit, me spernit. Quem admodum enim legatus, cui comittitur a principe suo,quid agendus ipsi licendum , legationis fines transgreditur sit reus male actae legationis, si quicqua man- dato principis vel addiderit,uel ademerit: ita minister Euangelii,si Euangelium Christi non pure praedicauerit, ostici mala ti- de fungi conuincitur. INDE TE, MINAT potestas officii pa storalis,est quae in iis rebus stata est, quae no sunt expres verbo Dei determinata a Domino. Verum in hoc genere potestatis primum sciendum est,quod hac potestate fretus,non possit, aut non debeat aliquid constituere, quod expressis regulis verbi Dei repugnat, siue expresse sime implicite. Papa ordinat missas pro vivis mortuis: sed haec costitutio pugnat cum principio frustra colitur Deus mandatis hominum. Idem iudicium esto deplarris' quae papa- tus admiratur,ut mysteria magna. Deinde,debet quicquid ex hac potesta te proficiscitur, pertinere non ad destructionem , sed ad aedificationem Ecclesiae. Praeterea habet haec potestas locum in P cremo

240쪽

α 6 DE PASTORE.ceremoniis, Maliis quae faciunt ad ordinu

G χηυονια/, in tractatione religionis, externo Ecclesiae regimine. POTESTAS I vs Ti 4 AID I, est

qua licet uti pastori in i s quae ipsi ex iusto aequo debentur. Potest ergo pastor victum sibi debitum de ordinaria stipendia

exigere. Haec potestas confirmatur multis scriptura testimoniis. Dignus est mercenarius mercede sita. Item: Dominus ordinauit, ut qui Euangelium praedicant, ex Euanael:o vivant. Haec potestas iustiis equi cum officii potestate cohaeret. Qui enim ossicium notacit, nec iure mercedem quaerit,nec iuste eam accipit. Viderint ergo Papista ociosi, qua fronte tantos thesauros Ecclesiae de

uorant.

Verum hic sciendum est, quod tametsi iustum, aequum est, si pastor debitam

mercedem a suis auditoribus expetit tamen habet etiam potestatem remittendi quod sibi iure debetur. Quemadmodum exemplum Pauli aperte docet.

POTESTA FACTI est facultas ea,

quae ad osticium pertinet faciendi. Haec potestas requirit, ut aliquis sit idoneus ad officium pastorales hoc est ut pastor&sciatis possit facere ost iciuna, atq; etiam faciat