Pastor sive Pastoris optimus vivendi agendique modus, per Nicolaum Hemmingium, accesserunt huc xxxvii. propositiones de legitima veri cultus Dei ratione

91쪽

ab DE PASTOR S. 67Vt alitem meus pastor magis ad libcra talem excitetur , huc ad ijciam quae In Omni elecniosyna pcctandalunt ut sunt, ς uis eleemosynae, astectus dantis,modus dandi fines, praemium eleemosynae,libe'rali pectore praestitae. Causae quae impellent pastorem nostrum stilliberalitatem erga egenos, sunt multae

variae, quarum nonnullas rccitabo.

A. Christiana professio requirit ut abundent pii in omni opere bono. Nunc autem eleemosyna est num ex prae ipuis operibus, quibus proximo commodare possimus, quare pastor sciat ehuic communi legi subesse. D A. Mandatum Dei, quo a saepius in propheticis, apostolicis literis

repetitur. Frange esurienti inquit Esai-ῆs, panem tuum.Christus Date eleemosynam, ac ecce omnia munda vobis. Huius mandati admonet nos Syracides cap. p9. Propter mandatum, inquit, assume

pauperem, propter inopiam eius ne la

mittas eum Vacuum.

Ti, et 14 Exempla sanctorum,ut Abraham patris nostri, ciliorum multorum. Job de sua erga pauperes liberalitate testatur,cum ait Loris non permansit peregrinus Ostium meu patuit peregrinincap 3IF a QvΑR-

92쪽

68 DE PASTORE. Qv x et A. Eleemosyna purae aestima tio apud Deum, a. Corinth. 6. λειτουργια di citur ad Hebr. 13. θυσια,hostia appellatur in cim in Proximus ipse, qui caro tu est. Propheta dicit Et carnem tuam ne dospexeris. Qui enim indigentem proximuso non iuuat, se omni charitate vacuum O

stendit. Huc illud Ioannis dictum iiii habuerit substantiam mundi, & viderit iratrem suum necessitatem habere, clauserit viscera sua ab eo, quomodo charitas Dei manet in illo ΘΚνα A. Cogitatio poena eorum, qui non tanguntur calamitate egenorum. Primum enim, incurrunt in iram Dei. Ab inope,inquit Syracides, ne avertas Oeculos tuos propter iram Deinde, maledi ctioni pauperum subiacent, iuxta illud: Maledicentis tibi in amaritudine animae exaudiatur deprecatio eius. Praeterea, si limploranti te non succurris, idem a Domino expectabis. Prouerb. 2I. Qui obturat aures suas ad deprecationem pauperum, ipse clamabitri non exaudietur. Adhaec,

Impius in pauperes spoliabitur donis quae habuit iuxta illud : Non habenti auferetur ab eo quod habet hoc est, et,qui non utitur donis Dei recte iuxta voluntaten Dei, auferuntur ei dona. Exempla multa suppe

supp

cati uitelmaliquae

cruc

do a temstor

luce Iqua hor

regabupar

93쪽

: de

sippeditant historiae, quotidiana experientia Prouerb. . Qui despicit depre-ς tionem pauperis, patietur inopiam. Breuiter, cum ira Dei maledi*ione omne malum coniunctum est. Omitto poenam, quae in posteritatem extenditur. Qui enim ςrudelis est in pauperes,eius liberi aliqua- aut mendicabunt, aut aliam calamitatem experientur. His causis perpensis, pastor sit pro ratione sitarum facultatum in ςgenos exules liberalis. Affectus dantis eleemosynam, si purusti castus,non infectus hypocrisi aut κενοδο- quae vicia,omnia opera, ratione prae-ςepti bona,inficiunt, ita ut habeantur abonainabilia in conspectu Dei Ardeat itaque affectus, amore Dei,& more proximi sit hilaris animus dantis.

Hilarem enim datorem diligit Deus: praeluceat fides sit scopus gloria Dei.

In modo eleemosynarum spectentur, quantitas, ἰσότης,aestimatio dati, discrimen hominum, dominium dantiS. Quantitas eleemosynam moderetur ad regulam Tobia A. Si multum tibi uerit, dbundanter tribue, si parum,libenter impartiri stude. Et a Corinth. 8. Nunc vero

facto perficite ut quemadmodu promtus est animus voluntatis,ita perficiendi δε ex eo

94쪽

ex eo quod abctis. Etenim si prius assitis intus animus, is acceptus est pro eo, sthabeat aliquis, no pro eo quodio habet. Iσότης requiritur etiam in modo eleenio synae iuxa illud a Cor 8.Sed pari conditione hoc tempore, abundatia suppleat illorum desectum, ut Millorum abundantia vestrum defectum suppleat,ut sit aequalitas quantum quidem ad usum attinet, non quantum ad possessiones. Haec aequa litas non requirit paria pro paribus ab eo, cui das eleemosynam: bd spectat symmetriam totius corporis Ecclesiae. Haec enina est in Ecclesia iuris analogi ratio, ut dum ultro citroq; singuli inter se comunicant, pro mensura donorumis necessitatis, ex mutua collatione efficiatur apta symmetria, tametsi alii plus ahi minus possideant, distributa sint inaequaliter dona. Aestimatio datae eleemosynae, non pen' detix doni magnitudine, sed ex animi liberalitate:vt vidua quae misit in Gagophylacium duo arra, praefertur a Domino iis, qui maximas donationes obtulerunt. Si enim assi promtitudo, ex eo quod quis habet acceptus est.

Discrimen quo P oportet habere hominia, in quos eleemosyna eroganda est. Etsi enim omni indigenti succurrendum est,

iuxta iuxta disceri

hosti

iner

95쪽

i dxta parabolam de Samaritano tamen discernendu est inter domesticos fidei, i hostes religionis Illis quidem, ut Christi haembris,primum est dandum,iuxta regu i in Pauli Calat. 6. Dum tempus habemus sinus benefici erga omnes, maxime Vero Vrga domesticos fidei Vocat aute eos do-d esticos fidei, qui per fidem stant in eade, in qua nos, familia Domini: Hoc est, in ξρclesia eundem Christum, eandem fidem nobiscum profitentes Est enim fidest haracter familia Dei. His vero, quia ho- mines int, sito quoc loco est siccurren- dum, ne fameri nuditate pereant. Sed Ο- mnium primum inchoandum est a summo heneficio,vi tuis precibus4 doctrina c6-

uertantur ad Deum.

Quantum autem ad dominiuna attinet, quod in modo etiam spectandu dixi, hoc teneatur praeceptum. Dominium sit peneste, iuxta Salomonis consilium Fontes tui deriventur foras: tu dominu eorum c- o. Idem requirit septimum legis praec plum Pessime ergo faciunt Anabaptistae, qui volunt aequalitatem bonorum ν κτίσει:hoc est, in possessione: cum eam Pauliis tantum requirat in Z σει 'ioc ih in usu.

96쪽

DE PASTORE

PRIM I. Cloria Dei. Hanc entinomni opere nostro principaliter spectar oportet. Iste erit scopus omnium nostra rum actionum, ut paulo antea admons Debes ergo non tuam gloria quaerere, praediceris ab hominibus liberalitatis no mine, sed Domino da gloria, qui te ceco nomum fecit, ut iuxta ipsius verbum dis penses quae dedit. SECvNDus finis est relaxatio inopi proximi,quem non ex specie,quae incurri in oculos, aestimabis,sed ex ea quam intuigerit, qua refert imagine Dei, Mest meis brum eiusdem corporis tecum, cuius a put est Dominus noster Iesus Christus. TE, Iris finis,esse potest prouocatio aliorum ad similem erga egenos liberalitatem. Huc Christi dictum Matthaeis. Si luceat lux vestra coram hominibus, ut vi deant vestra bona opera, glorificentia trem vestrum qui est in coelis. Et illud Pau'li a Cor. s. Et ex vobis zelus prouocauit

complureS.

Quod autem Christus dicat, Matth. Non nouerit sinistra tua quid faciat dextra: non hoc vult ut nemo te videat libe valem esse erga pauperes,sed ut non, sicut hypocritae faciunt, quaeras tuam laudem gloriam. Praemi l

praestitur pusi

git si

libet

dera

icis Cori

beniquet

dabi

97쪽

DE PASTOR R

tio lita Sic

ia ex

cutem

praemium eleemosynae, liberali pectore praestitae, est multiplex a Cor. 9. promit xitur ut liberales in pauperes, in omne pus bonu abundent. Ita enim clementi sibymus Pater rectum usum unius doni, compensat multis nouis donis , iuxta illud Matth. . Dominus dabit mercedem in psopatulo. Et Psal. i. Beatus qui intelligit super egenum saupere, in die malo liberabit eum Dominus Salomonis Foederatur Domino qui miseretur pauperi,& icissitudinem suam reddet illi Paulus a. Corinth. s. Qui seminat in benedictioni-hus,in benedictioneri metet hoc est, qui benigne liberalis est, benignitatem cons 'detur Esaiae 3 8. Cum estu deris esurienti-nimam tuam, Manimam afflictam reple heris, orietur in tenebris lux tua, tenebrae tuae erunt ut meridies, requiem tibi dabit Dominus Deus tuus semper. Torivs Do Mus PASTORIS

QUOTIDIE mane fiat in aedibus pastoris precatio,praesentibus uxore alberis cum ipso pastore. Pueri P RIM, M alta voce recitent a techismum , hoc ordine.

98쪽

DE PASTOR E

Primum, Decalogum. Deinde, Symbolum Apostolicum. Tertio, verba institutionis baptismi. Quarto, verba coenae. Postremo, Dominicam orationem d-que flexis genibus4 coplicatis manibus ut in conspectu Dei. Dε IN DR sequatur uxoreo de modo Quod ubi factum fuerit , addat pastor exhortationem ad uxorem liberos ut diem istum transigant in timore Dei, scientes se ambulare coram oculis Dei. At in Ex precentur pueri,ante prata diu in post prandium, ante coenam, ra

Ituri cubitum ,rursus recitent, Vt mane, totum Catechismum. Quo facto pater comendet ipsos Deo breui oratione. Hoc ipsum, quod de pueris dixi, opta rim etiam in reliqua familia fieri. Nem de beret hic auaritia pastorum tanta esse, ut hoc piissimu familiae exercitiu negligeret Verum si hoc impetrare no possum a meo pastore, hoc saltem iure peto, ut omni Sabbatho vesperi examinet suam familiam, Saudiat singulos recitare doctrinam Cate' chismi: diebus quoque Dominicis iectis exploret quid uxor, quid liberi, quid reli qua familia didicerit ex Euangelica te' istion cite nostam pie

pastor hac or

test

sito ego.

eundi officilscis, ni curis

igitur tuo fin furriat

99쪽

ione, quae eo die est proposita. Haec breuiter sint dicta de secunda par nostrae instructiois, in qua exposuimus, 'RQ modo pius pastor debeat suam famili-

pieri sancte administrare.Verum quia 'mnis labor noster inanis est, nisi Domihus nobiscum operetur,velim ut quotidies stor suam Deo commendet familiam hac oratione.

Qv o Q A, nulla domus nisi te, Domine Iesu Christe, conseruante, stare po- 'ςst: te supplex rogo, ut domum meam ' orem, liberos .familiam , tua protestione conseruare digneris Da, quaeso, tygo, uxor mea, liberi , ac tota fan illi se-ς indum tuam voluntatem, singuli nostru'fficium faciamus. Cum enim tu nos pa- istis, nihil nobis deest cum tu nos regis,se ςuri stimus, Mnemo nobis nocere potest ςum tu nos laborantes adiuuas, fructum

'λborum percipimus uberrimum. Nobis igitur adesse digneris: pelle Diabolos,hOhes ordinationis tuae: da nobis custodes,iῆnctos tuos angelos: ac rege nos semper lx o spiritu, ut perpetuo te in hac vita, id futura celebremus , Amen , Amen τria , Fiat

100쪽

VERSATIONEIS POLITICA externa.

Estotcessis usint serua

AV Epistolae ad Hebraeos ait:

Confidimus quod bonam habem si conscientiana,in omnibus cupientes hos splurste conuersari. Permagni enim refert,qua 'sollis sit pastoris conuersatio quae si fueri; honesta, congruat cum sana doctrina, Vtra 'manu putandus est aedificare Ecclo 'Alsiam Dei,hoc est, Tana doctrina. ho 'ς lunesta vita. At si conuersatio cum doctrin 'φdea pugnat, quod dextra manu,hoc est, do disii Rirena, extruit, id sinistra, hoc est, mala vitai Ct destruit,& demolitur. hersa Volo igitur disciplina publica conues miri usationis praecepta, meo pastor praescribe verbire ut in singulis partibus habeat quid se lux

quatur a

Praecepta generalia multa extant, qua vitati praecipiunt sanctam lonestam conuer i d Titionem, ut bene audiat verbum: Dprohi Wim bent malam conuersationem, ne verbus Humale audiat apud hostes doctrinae. Et Pa lus vult, ut in tota vita ita agamus, ut reti hestaneamus fidem tonam conscientiam

quam qui repudiant, naufragium circa s demis posse