Joannis Gersonii ... Opera omnia, novo ordine digesta, & in 5. tomos distributa; ad manuscriptos codices quamplurimos collata ... Quibus accessere Henrici de Hassia, Petri de Alliaco, Joannis Brevicoxa ... Necnon monumenta omnia ad causam Joannis Par

발행: 1706년

분량: 495페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

41쪽

L Joannis Gersomi r

hae O beatissim im praedimidierum, regina, concubina Camena ae sanguinem suum sacra crualiter: In me ma-ε uaeris univim Gaiit. vi. S. Penuci haec I ars ab illa net, ego meo Joan. v I .r T. Ceterum notati suiu itatus I r.ecedes ti, Sexaginta sint reginae,esseptu. ginta com varii in adolescentulis, ii Albinis, reginis. Illulliati est,inae et addescens rarum non est numerus, s . T. nes inluper variae in aurora, luna ec sole. Conclusa sunt

hie posivit intestigi filiae nuncupari. Miluitur vox tandem omnia in ordinc, seu coordinatione charitatis, adimriuatium. Qua est ica qua progreditur quasi aura-A quoniam prius dictum erat: orda navit in me charitavem.ra consurgent, pu&hra Mi luna, electa ut sol, terri is Cant. II. . Nunc iterum repetitur, & pollinculum ut e morum acies ordinata se . p. I Haec pro texta quam im valeat ordo charitatis ec amoris dicendo,

pnael eluis Oetavi sympsalmatis transetiria sic Conjun- rimabilis utc.istrom nacies ordinata. Cant. vi. p.

gamus ad praecedentia, tanquam pro diaptat mate. Amor ii ordinatus sit, nihil sortius & inimicis te, Amoi fidenter aulus est diceret post descriptas dilec- ribilius Elti Consiis it autem ordo amoris ad Deum, ti proprietates, ct ipse est .:micus meus fida Prusatim. ad se, ad proximum. Derivatur insi r ordo iste ab Cant .v. i6. Sumungunt ad incendii formentum Crem ordinet tam supere celesti Beatissimae Trinitatis, quam menti iraque petitionem. tino abui dilictus tuas, . pu coelesti Angelicae dignitatis. Et ille ordo subcoelescherrima mali erum, quo decisam dile Dis tuus . O qua- tis dicitur monasticus in homine singulariter , reel remus eum telum 3 3b .i T. Non itaque petunt propter se svilicus in politia spiritualis politicus in regimine

quem liboee possident in Jerii talem coelirili, sed ad temporali, de quibus tu,n est hic dicendum per fili. sponsam, ideo jungunt tecum. Rc Iremdet amor in gula , nisi auod generalis illa potest regula dari ari incipio sexti capituli: Disectus medii uescendit in hor- quia nihil aosque ordine alicubi pulthrum est, nihil est in subeta tolli Jerusalem quoad uni- placeras,nihil stabile. Sunt a Beato Dionyso tradita:(fi- verios de singulos quo glutia tacit esse quasi paradisum B culci editur revelante Paulo) Coelestes Ordinum At

in benedictionibus, ut ibi pateatur is hortis. Whtia gelicorum hierarchiae,sunt ad exemplar earum traditae colvat, .imiam aromaraim, quae oriania limi bene- subcoelestes hierarchiae , tres monasticae in eodeindictiones meritorum , quibus pascitur dilectus, dc homine secundum metaphoram, sicut loquitur Aritis quae colligit quando mi itinerat. Amor rursus quasi totele dc per tropologiam, sicut loquitur Theologus, o eleetatus contabulatione prolixiori ad filias Jeriit juneta simul anagogia. Tradita est hierar hia iub- . item, narietit in ardore simplicis cordis laudes tuas tibi coelestis ecclesiastica per allegoriam , maxime iunc- iprius attributas alponsa inun redditione nauli iplaei. Et ta tropologiae Tradita est etiam suis estis hierar ita procedit huius totus capituli sexti &leptimi coim Chia temtribralis , mixime per tropologiam incedens di xtus, quasi si sit alteraiata narratio, utque ad princi- Porro inenarchia subccxlellis monastica re ecclesia pium tavi, vel paulo antes ubi decimum dc ultimum stica, magis spectat ad sympsalma pnesciis & duo drama ii 2cipit per collatioirum, nominiatim ad dilec- sequentia. Qita in re pollet introduci tota traditio

tum dc ipsus rei ponsionem. Nos autem ex ipsi tria . Dionysii De se gelica hierarchia. Cap. X. cum expo-

partiti sumus sympsalmata I ib triplici versu novistimo. stionibus sitis. Tradunt enim quod in homine quo Ainor igitur colloquium habens cum filiabus Je- libet novem Oificia vel Ordines coelestium Angelo

rusalem, sitae viccan gerunt l)aranyiniphorum inter rum reperiri debent. Infima hierarchia secundum mamonium & ip sZm; non ut instruat eos, sed ut de- ruram, media secum uin industriam, tertia&iuere siderio suo satissa carit S doceatur, continuat respon- ma secundum gratiam. Multi super hoc ordine&nie 'sionem ad interrogationem factam, immo dit usa raichiis multa tradideriant,pro suo quilibet sensiu&ina verbositate saepius interi uptu dilatat eam. Ego, inquit, genio. Denique r cunt omnia in unam de portionibus dilecto meo, intendo. Od lectus meus, imcndit mihi, animae humanae sententiam cum suis habitibus &acti qui gratur inter Aha, Quit. vi. 2. Candidorum metrilin C buS cum relatione , praeterea ad formalem objectorum rem ab eo mihi magni licet collatoriun ex quibus me ration na, quoniam bonum est objectatis natio talius collaudat, dicens s . Tu limes, amica mea. O - Dei, & fims ultimus et , delaaecinaicereponitur,uestra icisi Ieru alim, ad Gitu EXLmplar formata sumat- bi mens amat, arce manens unica, unicum, sola solumque pacifici. Quia si fidenter dixerim prius, Dcum. Proinde ratio superior habet pro obseetoseiae eis a cui meus, Cant. v. iis . nolite mirari, quoniam sam, &res spirituales aDistractas, sicut Angelos fit me dignatur totiens amicam nominaim, cusus sudi- shquitur inserior ratio, deducens ex supci iuribus prin . io&cloint virtutum filarum dicor , terribilis ut chiro- cipiis conclusiones scibiles, &ex inferiori sensita filaterum acies ordinata cauu vi. v. sensatiotius experinientales sensuum exteriorum di in

Ainor iterum columitat nariare verba dilecti ad an . teriorum: circa qua, sensationes & ex quibus, inferioria rete, in quit, ocula, tuos a me, quorum unus cit hierarchia constituitur sicut ex ratione interiori me cliteretivus seu speculativus, alter experimentativus dia, & ex superioli ita prema. ltu praeticiis, quia abolare me fecera C. Cant. vi. q. Prima per naturam, secunda per industriam, te lae citrur in Psal. LXm. X. Accedet homo ad cor altum di tia per gratiam, juneta industria. Super quas omnes exaltabitur Deus. Hoc umbit messet otest praeici lis in- collocatur mens in arce Sion, tanquam imago&gi

lclligentiae de avolatione dilecti, qui sublimior icm- ria & similitudo quaedam licatissimae Trinitatis. A s r apparet, quo videri stallicitudine qxi cmur am- mor ordinatus habet in qualibet hierarchia quandampliori , ponit enim tenebras huit illam mim. Pi. Xuli. IX. sp, im Trinitatis, secundum majus & minus. Hie Sequitur laus capi norimi, cientium ecllcnarum, Prout narchia siquidem mentis in arce Sion tanquam iu-sus,i a quarto capitiato. D rcoelestis imago, imo & deificatio pure gratui, quitur denique m:.teria praesentis sympsalmatis te sigillata , signataec tracta, habet Deum, nedum

lana a mira : Sexaginta smit retinaci C. Cant. vi. . us- pro Caaia Vel principio essiciente, quemadmodum lque .serendit in hor. muci c. o Foecundus stilletex- res omnes habent ; indum pro causa vel principio ius in sententiis, ii deberent lingula discurri: qum om- Lmnaute, vel objecta liter & vitaliter immutan- sitia i educuntur ad uti it atem amori, dc multiplicita- te , quemadmodum capaces sunt omnes creatu- teni ejus. Unitas objectatis multiplicitas formalis est: m rationales ses undiim memoriam, intelligena unitatem expressit Apollotus cum totiens dixit: tiam dc voluntatem , per diverita illuminationes

coiptis, unus, rutv I. unas es ecationis, ni MI Domi vi, & 'rticipationes gratiarum gratis datarum, qua--.i L. Hi . unum Lapit ma . An V De F cst Pater omnium ira sunt Propheti.u , Dona ianitatum , Dona lina Eph. iv. . s Et iterum et Dium coetui uni panicu- guarum, & abbreviato verbo, omnes gratiae praeterr ut i . r. N. i . Inivei sal aer in Evangelio Joannis gratiam gratum facientem & acceptantem ad vitam' i totum. Et quid poteticolaipendiosius uici quam il- temam 1 vcni metiam per eandem gratiam gra- tum

42쪽

s S mpsalma super Cantua Canticorum

tuti iacieintan, sanctificantem dc inhabitantem, quae virgo, filia , soror, sponsa quali Mater honorifiea- reddit menti in si , in Dei, chanissimam filiam, ta & quodammodo dcificata. Est autem sensus ille

brorem , cohoredem, amicam, & commentalem, allegoricus dicendus in hoc Libro pri)prie literatis intino at silicissimo cum pietate verbo Matrem, unde tanquam ab Autore Salomone principaliter intentus,mebioena , vel Dragma nominatur. Post istam quasi ubi voces aliud lo luuntur, sed res liteiam significant, super elei em hierarchiam, i mi in homine, sicut si iemadmodum dia lignis Libani quae constituerunt sibi in m mmolino leti ni inori munito reperit,ilcs ali u IRegem. omnes hierarchim figuraliter tam coelestes quam si ib- . Amor nominari potest tripliciter, contatiniter ad elelies, spiritualesta temporales. Cujus rei conside-' aetum triplicem hici archi m. Nam est amor pui, natio manifesta esse potest per crutanti Trinitatem, in- gativus, cui servit tropologia dc moralis scietitia. Est venibilem esse in omnibus his hierarchiis antediistis. amor illuminati mis cui sera it allegoria & speculari, adiunquid non habet sensitatis hierarchia memoriam, Tla ologia Ellamor persectivus, citi fervit alias via dc notitiam & amorem, reipectu objectoriim philoluphi- Praetica Theologia. Dictum est hactenus principaliterce cogi scibili lim de amabilium 3 sicut in L.ogicis, de amore pericetivo, secundum anam, iam&practi-Monatibus&Physicis, per infallibiles ges rei mu- cam Thetaogiam, jungendo speculativam ali uando iasin quibus velut Theophaniis N aenigmate videtur Dicendum est in hoc nono lympiat naic praecipua in- Trinitas Deus. Nunquid non portio rationis supe- tentione de amore illii minativo , per allogoriam autrior memoriam habet, notitiam & amorem respectu per speculativam. Decimum veri olympi alma deser sui quoniam sibi maxime metens est. Comparatur vici maxime amori purgativo, secuncum tropologiaminiam secundum memoriam, notitiam & amorem & moralcm scientiam. Sic enim debitum solvere subitimitarum spiritualium & immaterialium quae sub conabimur, nedum persectis & iapientibus, sed mi- Deo sunt aetemitatis partic ris. Amor si consideroe nus peridetis qui proficiunt aut proficere desiderantur psallere Cantica Canticorum con riniter ad tera incipiunt. praedictae hiemi chivis sericillim cmptando, nutae ad Amor illuminativus conatur per allegoriaes, ex nara lam quasi supere inleium, nunc sigillatim vel conis ratiotiae siponsae ad filias seruiaten', sub periona di junetim ad alias velut coeqolles vel lut intelles, spi- leeti, Eccleti im de grauibus commen Melub nomine

rituales vel temporali ' ni milestum eliquam lmitisti. sin imitti, quae Cantivitatem tollat, qui sensus perma fit Canticorum matella, vel exponendo vel excr- 'CXImittorcs cupiosissime & quasi priticipaliter tracta cendo. tur in lum toto Cainicorum Libro . Docet hoc Glossa. ordinari i ex eorum dretis Parii lariter excerpta.

S Y M P S A L M A. IX. matur quoque Oiculatio oris , Incarnatio Christi,

similiter uesponsatio Naniplex iocum similibus. Diis

Nescit amor, etehuur, tu vatur, recuro voca Ar. cutitur simplices de Ecclesia; dicuntur, Par t veniens Dui ibi multa uaprum . rancubinae & regina Priviali minores & malities betae

A Mon nescire se dicit; similiter ad Ps. Luxit . et t. finmundantes di regentes Ecclesiam. Dicitur Upluries rumnaratim ibi. sma in iam mvium est eae nica, Columba, Periceta tota universalis Ecclesia ad meum O renes mra commutati serent , ct ego ad nihi- unum Pastorem Chri ilum , & ejus unicum in terris tam re iacius si Asynest Di. Per ignorantiam autem c vietarium Pontificem Summum simplificata De-gitur incircumvelate inurum, secundum Dionysium. Sic hinc pluralitas pallorum N lodalium & tabernaculo amor pons e poli quam consibulando narraverat filia- rum & oppugirat tomim refertur ad haereticos . . hus Jerusalem ex persum sponsi: Cant. 6. io. Des Porro Lettulus soridus cuin similibus, spectat adrendi in hortaem meram ut dii derem ma conmilium , quae contemplativos, sicut egressio sponsu ad exteriores

sunt merita humilium, ct inspicerem si floruiset maea , vineas & honos, trahitur ad atavos, praeiertim preo quae per Baptismum de A gypto trii lata et , mer- lato dc Rectores Ecclesiae major dc minores dc Domun beat maia panica . salictarum intentionum: iub- etores: adeo quod tota fere connexio corporis my-junxit in persona sua, nescivi. anima mea eonturbabit ilici Ecclesiae tignificata, per actus corporis veri ira me propter exadrigas Amis ab st. II. Aptissime qua et duciIur ad illos e nunc nomine oculorum, quoniam dem per Amii id ab (qui tri,ntancus interpictati iret luminant , nunc Per choros Calliorum, quia laetiis accipitur c hi istus, qui Puunt te genuit nox, iecundum ficant&detendundita concordia quasi chori, nune lauis

Jacobi verbum c. i. i8. Cujus quadrigae sinat Evange- daturivi, admiratione quasi filia principis, dc pulchritu-lim quatuor doctrinae, quibus ex ceti fideles contur- dine grestuum; quoniam sunt calciati Neraeparati adbaverunt inundum bona conturbatione, quando co-- evangeliZandum Pacem prout loquitur Isaias : Lii. r. ,rbarae sunt gentes Petr poenitentiam , ct inclinat. sum re- uam speciosi pedet evange Cantium bonum. Rur, is ipsigna. Pi xt v. . Per dido nibi agationem,uocantibus Apo- eidem comparantur quoniam adhaerent Christo is stolis bc succeiibribus suis, Spic clamantibus qualeti, capiti immediat ius5 tulit in linati,sic arte reges rapis, juxta quatuor Evangelia, I 2. Rebertere, revertere apparuerunt de Galaad. t. Cant. vi. . idei derer Sunamitis: idci Captiva, revertere, redireterem intuea- votestimonii Scripturamia de quibus Clarilius: Joan v. mvir te , hoe est, ut revel lain ta conversim diliga- 36. Testimonium, irrepuit, perhibent de me. Comparan mus te. Nam ubi amor, ibi oculus , de ita vidc- tur denique dentibus conterrentibus cibum spiritualis re diligere est. Amor i ni e continuo convcitit doctrinae sub unitate orditiata prout Elti grex malim quae alloquium' coeptum cum filiabus Jerusalem , non ascenderunt de vacro Cant. v. s. Baptismi vel , nitemgidem verborum illepitu , sed solita meditatione. tiae non sine multiplici tactu, gemellis saetiis, navertit, inquam, laudem Ecclesiae de gentibus propter gVminam Dei & proximorum charitatem. tam universalis quam lingularis i quoniam unitas ne- Comparatur inlupci sua Ccnaveriatio, quae peremas et it omnem , ut etiam remanet cujuslibet salva sin- figuratur, conici per humilatatem pallenti mali uni-gulatis propriet aes. Nihilominus placet in hoc sym-Dra, continentis insemina doctrinarum rubicuncta per psalmate sermonem secede super universili & per charitatem, sub ordine mirabili lententiarum, quae diis allegoriam, quatenus solers lector animadvertat ita cuntur hic occulta genarum vel ipsius Ecclesiae. potuille fieri per universiam decuri sin jam per inparaturjuncturis limitum & monilibus,umblicoetum, principaliter secundum an igogiam cum illu- & crateri tornatili, qui nunquam indiget poculis: met. niuratione Philolophica; qucrn dmouum in sequen- vii. r. E. seq. Ventri quoque dc cervo tritici vat ii hc ultimo tympsalinate convenetetur oratio ad tr lato liliis, & duobus uberibus, duobus insuper gemelli pologiam, quasi pio adolet centulis, sicut magii ap- hinnulis capreae, propter vim genitivam spiritaliterat- iiiiiir ad co: tubilias 52 reginas , di praecedentia que nutritivam. Comparatur collo& turri e meae, textimur de illa quae unico persecta est ec eleeta, propter vim sustentativam & castam, oculis rarius de

43쪽

Joannis Gersonisi

i, istaliis in Hesebon, quae sunt in porta a muliti iunis, Cald. V . . prolarer vim spiritaliter ini pestivam, tamauis doctam iit inuecundam, ins hirpilcitoriam. Di cutitur subinde, n i , propter vim oli iisti am spirit liter,unde percipitat inlicias linitium,sicin a turrc Libani fit corporalitet, qua rospicit colitia Damascum. Dicuntur, caput, propicr univcrs lem vim regi rivamdcinit ivam spiritalium sentitum de motuum, sicut ac amelo monte nutrimenta corporaliter accipituitur. APorio, emne thujus spiritalis fiunt Aut purpura Regit, rubicunda de Praecipua propter charitatis nitoIem quas veta es Dinahout a luperna serui cinfluentibus. Denique latis totius Exclei .et ab ipsis lit-mitur , quoi uam per eos, pusi h a est O quiam decora oe charissem in Hociis , mistis altitudo es mulatur palma, quoniam de ipsi Pi elati cum Diti tori biis suis similes uberibui ct burra propter vim nutritivam, mine in lacte simplicioris doctri , nunc in vino subtiliolis. Dicit propter illos sponsus, quod ascendet inpalmam, Per gnariam, &apprehendct f ut me MI, P i cmu-ncrationem, O ubera tu i , bisuitur ad spontana, Ilici Potri vineae Cant via. b. Causa dicta modo, in odororii tui, a quo ibuat pri icatio, erat, sunt odor mam A - Ibid. Odor , iii luam, et ita in virum bonIs . O in mortem malis. h. r. I l. t 6. Vultur inum, significans vim nutrivam , est sicut vinum optimum Canc

suae infinito non videatur inveniri posse plus vel minus. Sed videtur e contra, si omnia dilexit aequaliter, cum non fallatur in dilectione, sunt omnia aequaliter bona. Ampli is, si diligit omnia, de nihil odit corum quae fecit, quo pacto creaturae tuae quas fecit, quotidie deficiunt, comimpuntur , intereunt, moriuntur, nedum morte temporali, sext(quod horrib lius est etiam s.lo cogitatu) moriuntur aeterna. Preterea si diligit omnia, cur non omnibus dat si lutem, cur non prosperitatem, cur non delicias , cur malis prospera, cur bonis adversa p Cur multa tot rat, immo laudat, in creaturis irrationabilibus p S Imrbiam in equo, invidiam in cane, iram & serociuiat eiula leone , avaritiam in cornicula, i egnitiem in bubone, luxuriam in sue vel hirco, gulam voracem in lupo, &ita de similibus, qualia tamen velut odiens reprobat in hominibus punit, & damnat et tales sunt quin Iliones iii et provido & ordinato amore Dei, sine numero. Pro quibus sit haec unica concluso, quod amor Dei in se unicus eli invariabilis de immotus, sive comparetur ad homines si vividos, sive ad dam

nandos, sive coaptetur ad creaturas irrationales: attamin multiplex, varius dicitur amor memus relinus ad esseetiis, secundum quos dicitur recipere majus deminus in amando, prout creaturae sua: plu, recipiunt

vel minus de perleetione inessendo. Aliquibus coim tulit solum eue, aliquibus vivere, quibusdam sentiis est euia. Subiungit polli emo sponsa quali B re, nonnullis ratiocinari & intelligere. Superaddit

secum reputans & loquvn , disium non dubium quo.niam bonum, d licto meo. potaudum, Lbras Me hae-Dbus imisi ad puminandum: causaliter intellige, quia

potare facit di ruminam. Amor increatus, abyssus amoris, soni, fluvius deflu- π en, cuius derit alio et psius vocatio: cur ab initio vocatio, cur ab initio vocatam dc electam Syliagogam velut arentem deseruit & repudiavit, superan-Fula&desiponsata gent:um Ecclclivi Pendet ista qtiaestio ab ordine diviti e providontiae , qum cliaritatem Oidinavit in estoctibus suis, quos utique dicere possumus amoris suos; quoni in tuum uictim, amare ei P. Amavit& laeta, vidit inliapercuncta Tva ecerat, quo oculo nili amoris p et eram dilue bona GCn. i. 3 i. valde ergo amabilia, quoniam bonum di amabile convertuntur. ProptCrca res viviqiiaeque tantum habet

de amabilitate, quantum Deo amanti placitum et . autem elestis suis bene vivere & laeta si cum bene placito gratiae suae, quos si cit capace, & participes imaginis & gloriae suae, per memoriam sui intelligemtiam aeternorum, cum merito hic invia hi osculo sanis elo oris sui sub spe beatificationis in gloria. Neque est qui dicere pollit, curarasmi qui omnia quaeclinque voluit fecit, iacit di faciet in iecula ieculorum.

SYM PSALMA X.

Vibit amor vineas hortos ponta resertar. cula tu I pueri, sortis ivnor qu si mors

mur C. Cant. v I I. M. Restir at tu macilccto, vult osculari fiat roscin suum iniant Em, quia Sugentem MDra marris , qu: mihi det te stat, em Cesset ergo supcita culiolita, morialium si per hia-C meum &c3 Cant. viii. i. Denique, foret; ut Mors Haius nodi qui citiunculis. Cui 3 Respondet Proplacita Ietho. s. 6. Et si quatuor

pro scipli,. e uise ebor cui mi et ebor . clemens ero innuem mihi placuerit. EXod. XXXI H. I p. Repudiata es

Funagoga prius ciccta et demeruit prius ita fieri di

cente Pioplicta ad Deum. Pial. LXX M. LI. Go-hi-m erita elongant se a te Peribunt , prididisti omnes qui erutc. in mante. Elongata Cli, milit, tomicataci ,

est di repudiata, de twclesia gentium gratis et dia, sub tyim Valilii supcti x dc Hester gratiosae.

Amor aeternus qualem dicondus eli plus diligete, vel pra icitum in gratia nunc exilien tim, licui hynagraga fuit; vel praedestinaturari liolum peccato aetu si, ciuesis crat Ecclesia nitum futura 3 Res p. iasio fit per dii luictionem , quoniam secundiim praeuentem pillitiam plus amavit Synagogam reprobam tunc exi-ileinem ingratia, sed linapiscitet plus Ecclesiam gentium tunc existentem in culpa , ne glorietur stulta

praesuinptio omnis carni, in tant Pectus Q. I. O. i 2y.illas amoris propriciatos ultimaes, quasi totidcin lingiuis igneas vel scintillas aut sub similitudine sontis quasi totidem rivulos, juxta quos canitur decimum & postiemum sympsalma Cai ticorum, posscinus adapLeti e praecedentibus, secundum ainan, iam di allegoriam: nihilominus placet appropriai et per tropologiam amori purgativo, quasi pro adolescentulis, quarum non est numerus. Plures sis quidem sunt impericcti quam perseeti vel diu proficienus. Compulit adolescet uulis adhuc lac sugere cum insante Jesu, quem introduxit fratrem suum I gentem ubera matris suae, quae hic accommode multum intelligitur I irgo Maria. Juvat intentionem nostram , quia acinceps per totum capitulue nulla fit

mentio de dilecta lub appellatione i lita, sed soror appellatiir de dilecta, de qua subsungitur se. S. soror

no Da parvula est et ubera non his et, quasi nondum sit apta viri connubio Amor purgativus & persectivus disterentes habent conditiones, sicut de person quibus conveniunt inis Amor incieatu, quos amasic Plus existimandus est vel Angelos vel homines 3 iacios insus T intra homi-Dcipietues & pellectae multum diliant. Sicut praetenes vel Christulit vel totam Ecclesiana, quos rursus rea diversificantur in triclinio cordis inserius & iu in I cclesia, vel A latrem suam vel Joaimem cui comis inusia eth in culi odia , vel Petrum cui suae commiliti egimen Ecclesi e , quem plus lubinde dilexit vel Joan- iugo vel Petrum 3 Rursus si Deus ab aetemo dilexit mundum creariaum, cum omnibus qum in eo sunt, vel ex temporet Et quodlibet dicatur, si plus dilexit inala creaturam quam allatu, cum in actu diliationis rius habitaculum, aut potius arx sublimisi una super ipsum triclinium , de quo plurinia supponuntur hic declarata super tantica Canticorum Mariae, speci

liter Iractatu secundo. Et extiliavit spiratus me M. Luc.

i. Q. &in opere metrico super idem vicibus repetitis. Amor pursetivus insidolescentula Sunamite, dum

44쪽

di faba super Cantica Canticorum. 8

inchoat temnis amantium a huc parvula, nedum apta Domme AA Ascue spiritum metram. vii numero concubinarum Clit tonsiriam, dos Ec lola- Et ita de qualitat petitiolis orationali Dominicae , uis verit aetas, uberibus intumuerit, converti debet ad cut dicendo cum sulpitatione intenectiva. O pater. considenationes humanitatis Chiisti, maxime dum . noster, o Pra ei in coelii, & celatis ineffabilibus ta ig-iniantulus erat iugens ubera ia liter alia Matris Maiiat, notas. O sanetisceme uomemtuum sanctificiam & s uicti- vel per legoriam Matris Ecescivit. Ita ilitetur Be ficalidum. O ad eviat regnum tuum, regnum omni timnardus se egisse iniioviriatu super seculorum , ut sis omnia in omnibus, regnes in . ADLIus meus mihi. Uant. I. L. Et aliorum linc numero . me, quia regnare debes. O Dii simit tua, praecep-

sunt exempla, alacra (quod sequen, ad istaclis piohibitiva, conlultiva, cohibitiva, e voluntas

palliones sensuales veraciter fiunt in concupiscibili re beueplaciti tui, sicut in caelo ct O tecta. Avertas au- irascibili sic fimantis ec se aificientis per pietatem dc tem hiciem tuam a voluntate perinistionis tuae, quo- gaudium, spem, timorem, tristitiain: deosculatio niam indignatio est coiitra vitia, non eorum volitio: t aeterea non quaeritur immediate fieri ad caput Clin- Propterea rogamus. Conisne ras Deus fatui is mster. s quod est Deus, ubi est os ejus divinum, sed ad O convertendo nos averae aram raram, cadere non pedes humanitatis,quaeicndo veluam, vel ad manus spi- pomittens nos a notas. D tax xiv. s. ritis in petoido & reddcndo gratiam, ut per primum Amor novistius potest in rememoratione pro om-oseulum declinet a malo, per Iccundum laciat bonum, ni subtilitate & scicinia fixos habere & h creti tes ocu-

quousque dignetur dilectus tracre manum dexterram los spretantes ad incamationem Domini nostri Jesu ejus, &deducere, hoe est delectabiliter ducere dc Chiilli,qui per Evangelia digesti suiu,&in pictis vel 'cum gloria suscipere , ut jam perrectus amor dicat: sculptis imaginibus ottenduntur satis cons ,rmiter adADefecit raro mea cor meum , Deus cordis mea 'nolim. ii iii, inqint, udicavimescire interim.msistisor para mea Deus maternum. Pial. LXXII. Lo. De- jum Christumo hunc cruci' ic m. r. ii. t. Similis eranique convenit huic atrioli purgativo vita lixa, rario vel potior de renicinoratione circa Euchailitiae consiliens principaliter in reticuatione vitiorum cum Sacramentum. At vero diceret forte aliquis quod assuefactione virtutum moralium: quibus prixissippin in picturis di imaginibus representatur Deus subser sitis; quasi pro diapsi male loquatur iam textus noster, mis sensibilibus. qum occasiolieni dant errori; sicut ec ab eo staramus quae requirit amor ille. Bb figlinationc lanetae Trinitatis. Respondemus cum Amor purgativus quem novitium dicimus, quipi in illo qui dixit: ZZIoratas atque Hiras. quo Abetaurinis tenditur sid omnes clitistianos, liteiatos N idiotas, di semper fuit a ua polas M. ilioniam ut pietores fin- imperfectos, pioficientes&pri rectos, potiatronem iunt illa quae ad rei verit uc in Miter se habent vel rationem suam ad pauci simia reduccie , magis i et habuerunt; italcriptores Iadcitin t octici, sed Prophemteriectiones suspitando, quam per lubrilia speculiu- tici & Evangclici di morales multa dicunt sub parado. Supponamus ex ancilia I heologiae Grammati- bolis & figuris, aliter quam res se habeat, niti coap-ca, quod intose iocii pars orationis ligniticam men- temus sigila rerum cum rebus. Sit ciet igitur atis 1ffectum voce incognitas sic di potetrat gellu im mori novitio, pro omni subtilitate exercitium in desi- convio: primum propter aures clitcrplinae capaces, derio Catholicae vitae pricientis cum sulpirio ad aeter- alterum propter nilo, Vltuum cognitor . Din nam , quasi dicendo. uis mihi det te franam &e rimus illa, quia nulla pars orationis e cacior eli ad Cant. viii. I. cum si iniimus ascensivis, protenti vis movendos assectus quain intefleetio, triacnte Hii - &unitivis interiectionum allectibus: ut O Abba Parer, ne dc experioni, telle. Gesiui sol ad oculos, vo- o diligam te, o osculer te, e amem te. c., ad aviditris. Exempla sunt in se sibilibus manis Amor novitius sciens ab Apostolo quod oportet a festa, qualia videmus transferri per devotos simplices cedentem ad Deum credere quia Dem .st , em quia se in orationibus suis ad Deum Coram imagiitibus Cru- C querentibus remanerator est, Hcb. XI. 6. accipit Fidem

cifixi, aut jacentis Christi in pnesepio, vel adora- di Spem per quas dii igitur & erigitur ut dicat: Cane.

ti inter Magos, ves praetentatiui I emplo, velitis ten- vii. Io. Ego dilecto meo , - ad me contiersio e m. Uilitetis in AEgyhum, vel revertcntis, vel inventi in 1 - dotata charitate, quia diligenies se diligit, comer plo, vel deicei ciuis in Narareth. Simplicium ita- titur ad orationem, sciem illud: Sine me ei Ipotem, que Fides, etsi ivbii Ipotest ad rei nenioratiotium altitu- facere. Joan. xv. s. Et quia nemo venti ad patre, nisi

ditiis sapientiae Dei pertingere perscibtile, intollectus &cdoan. xii . 6. adjungit Eulei,Spes dcc huitari or meditatiotiaes, fiat quod dicit Dionysius, ad congi e- tionem , ut appiv,ximet Deo secundum d tritia ingratis patris unitatem & deificam siunplicit.uem unio Dionysii. Et quia oratio saepius aricia et , nisi lactra vel unitio. Ad quod iacieiiduin simplex l ides, re hir de foveatur , adjungit lectionem secundiim do 'eligens Spes, ta amplexans ainor lusi ciuiu magis a, ctrinam pietatis quam cor uinciat univeri e Scii plurae fiet uter suspirando quasi per intericiniones, quales Canonicae, lanetae devotioni conmicives. Et liane sunt, o utinam qitam per intelligibiles alia, II Ula significat sub metaphoris variis ad lectionVm .v mmlationes, quae non sunt in hominis arbiti io, siciit in- ditationem aptis, ut per agrum, in quo est ilici auriis tei lectiones astretionis: nihil enim magis in potestate regni coelorum, in quo per alle triam dicitur exinoi ira est quam desiderium vel voluntae . cisteriim si es acob, Illic ad meditandum. Comparat de Li- practica patet in illis latissime per omnem lectionem, brtas villis in vineis ec inalis punicis, unde suseipit meditationem dc orationcm, i inino cogitationem, ut flores & fructus cinetorum delideriorum, ut incipiat comestim suspiret amor vitius ad Deum quocunque D doctrinae lac in ubet ibus quae dare possit dilecto. Conia proponatur sibi, vel in i j eculo , vel in aenignia te iungit ad extremum Fidei, Spci, Charitati, orationi, anteriti, vel extenu , intelligibiliter vel sciatibiliter, leetioni & meditationi gratiarum aetionem, quae in ut dicat cum Psalmisi: Divam te Domine, sortitudo odore tirandi morarum istinantium in sportis sei illium, .Pis xvii. h. vel adhuc succinctius cum illo qui re- suaviter & ad foecunditrarem valentium designatur. cogitans dictum Apollolii GaI. iv. 6. Qii P ia snmus 'Ainor novit ius subinde notat proprietatem alteram Dei, misit Deus in corda n Jra bratium phi sua in- ante remittiniam in ordine quinquaginta, & secun m nte,n: Abba Pater. resscvit te lilirer se. Qiiid pol illa dam in hoc symps.lmate, sine quantillum aut exiguus Ias dum dicis, Pater 'Restu,ndit libis pii sui pira- in doctrina pietatis Prolcctus accrescit. Et haec ethbundus in alta: D. Adhaelit in illo D, nillil ultra rememoratio sesa non obliviola retVntio pertire torum petens, quia neque quid peteret ultra patebat. Com- Et hoc obicrvasset denotat ubi subsequitur. tant. vir. luerivit sibi multas pro multitudine divit virum in- i Omma poma nova et vetera, date ema, servata tiaspirationum visitationes, resiponsion hujuihic di bre- bi, suere bonitate ec adjutorio memoriae sentitatis in.vis imas contormes asse i pietatis; ut illud. Ubi Jesus tri ece. Multi multa tradiderunt. Seneca in Episibi Maria. Dilectus meus mihi , yello illi. Cant. 11. 1 f. stolis, Tullius in Rethorica nova, tradens artem qitaim

45쪽

dam pro Rethoribus: composuerant alii celetas abbreis ibi cora via est mater tua , si violua est rutrix tua. viationes sententiarum , vel ex aliis compolim tradi. Arborein malum intelligo Crucem tuam, ibi corru derunt memoriae: figuras nonnulli prolaxerimi quem- ra est & violata Mater mea sapientia tua, iquae bono xdmodum iecimus Canticlesiordis , re alibi de rum omnium Mater est & genitrix in virtute,ex morte pennis columbae , de psalterio de aliis musicis. Tradum culpae suscitans me. Audio denique & obedio dum praeis tur hac intentionem Mithematicis figurae theorem

tum , non ut ibi maneat haeretis imaginatio: alim I per achium tuum. t. 6. Sed obsecro fiat in me experiis quin dicente Augustino. Facitius est in terra Ora mentaliter causa quae subjungatur e sista sortia es utre . quamper huImmoda figurat scientiam acquirere. Ait nurs-ibid. Amor novitius sic dixisse seu optatis

quin pr aeterea reddetur homo faciliter phantaliscus se putetur, sub typo dueetae Sunamitis adoleicem& ineptus ad intelligibilia. Sitit igitur figulae pavi Arulae. dc ordinatae ad a. utorium phantaliae ministrare Nunc pertractetur ultima proprietas amoris, quae debentis intellectui phantasmata clara, tinctia, ordi- convenietia est in quocunque qui vere dilexerit: Fo nata, tranquilla ad intelligibiles species abstrahendas, tis amor quasi mors. Mortificatio liquidem fitear secundum quas intellectu, & voluntas jam valeant lium desideriorum in bonis, dum crescente charitate dimissis vel quasi sopitis phantal malibus negoti minuitur di moritur cupiditas. Zelus inlupeduclavsuh ri circa rationem , intelligentiam di amorem divino. tia Christi dilesti quam si a fiat tam active quam palliarum. ve, 'ut infern O. tDid. Docuit hoc sua mors iis cruce,ex Convenit hoc modo rememorari parabolicos seimois quo factum est illud. Osee xui. i O mora ero morat anes Scripturae s cnae, particularcs vituper historias de aemust asotes me. Docuit hoc idem,Zelus&aemulatio

rebus singularibus. Nam clim scientia , secundum tot Martyrum pro dilectione Christi, in quibus tuerunt Aristotelem, sit de primis per lae univei talibus & n, lampades ignis flampades ignis atque flamimrum: incessariis, nunquam habetur scientia de Praedictis Per quibus pnaeterea aqua malia populorum dc lyramiorum, reductionem ad intolligi ,:lia, remix ei salia, propter non 'tuerunt exta Mere charitisse , nec sumn luperiris quae sensibi ua & particularia inducuntur tanquam pro ruentium tribulationum & exundantium luipra ni um, exemplis manudocentibus a laensibus in intellectum. obrvire missam. Cant. viii C. In quibus denique tu de- Sic enim omnia literiliter polita de historiis, redu- Achmiaverunt. Si dederit homo omnemsubstantiam domu secuntur ad univerialem Dei provicentiam , nec aliud 'o allectione, a GJ mhu despicis eam, ibid. immon anis nituntur ostenuere , aut ad moralcm & divinam im mam propriam dilcctione tacit chariorem, proclamam illuctionem sub universalibus re pilis . ut quod Lia tescum Apostolo: Rom. XIv.8. Sive viυDaetus emori-sgi iiii cat vitam activain, ec vitam contempla- Domnisum s. Amor proinde novilius ne contemne

tivam, sicut MMihata Maraa, Petrus ' Dres. dc d ita eludiendus videretur a Christo, commendatur ita de similibus tuo modo , secundum quae scientia humilitas eius, sagacitas&virtuositas, usque in finem concluditur vera S: certa, quod fieri nequit inniten- capituli & Libri contra vanum timorem & noxium reis do imaginationi dc mimorim lensis di. porem. Soror nostra, loquiturChristus, velut ad filias Amor novitius concepto fervore spiritus ex doctrina ccxlcitis Jerusalem, ara uia est, per sui reputationem, pietatis Sc assidua ruminatione ipsius, jam oscula vult liabet. st. 8 excresentia per tumorem. Quid

pueri Christi. Quis mihi det, inquit, te ratrem meum, faciema sororam e in die terit vitionis, quando ampum Hr conitirmitatem hummitatis. si gentem ubera matris es variis haereticorum astutias, aut hostium ceterorum mea. per dignationem ninitae chartiatis, ut inveniam in salutibus crebris. Respondem ad tuitionem parvu- te Iolumforo, ne turba Pudoris tui irationem inducat, Et talororis. S. meus, est cardinalium virtutum dodon cu rete steriincerum ci sanctum devotionis aflectum rum constitutus ad custodiam ejus, edificemausev reum in pignus dilectionis & amam speratae ecsponlationis, pruet Me ista argemea , st. p. per collatii nem tam Iam me uenio des Diis, Cant. viii . I. vclut indignam Cctrinarum eloqtientia fulgentiunt. per quod

te tanto amore. - prehemiam te, s . L. non Propriis viis ingredi possit hostis, conpletamus il a tabuθι eramnis.ribus, scd digiunt crapprehcnsaatet, idi ducam, ducta ibid. hoc eli imputribilibus responsionum sentenim. a te, in domum matru nua . quae est universalis Ec- Porro gratus amor Suix itis noli rae Amia confitetur elesia, fideles intermen an , O iurabiculum tri- se Iani impletum tale quod proponitur Laciendum lio.. in ea,quod est aliqua special s&aictior Religio quam inquit, . t osnurus clausus scilicet undique ad defensi sola universilis sub te Abbate Christo, ubi observer, nem virtuola ne subintret hostilis invalio, Sculura orner & erit diu in noviii .itu meo placent or citeta, slam turru, ad constantem dc sagacem eorundem hol- ' quam sub Aggeo eunucho in triclinio seminarum: tium desuper impugivit mem. Ex quo virtutum orna- ibi Me doce, , quoniam tu Deus scientiarum Do- tu resis ei o&agendo,facta uinc oram dialecto meo. qua- minus es, o edocta & s pii itu ilibus epulis referta de spacem ibid. quia eis fortis arma vi custodita .

ii ianiariae i, ibo tibi' cum ex vino coi alium, re mustum triumAMm. mpace si omnia Laic. XI. LI. malorum gravatorum . ibid. non quo tu vel caris neque timori cedit mundano, diabolico vel humano,

vel inebrieris,led ego pri te.Dicam quoque, ex sentem non quidem propria virtute, sed illius qui custodit ectia in experientia spiritu, di devotione Letia e ussu, e custodibus tradit Propterea sub typo vineae subditur de ptte meo, per spei ius lentationem , quatenus in pace nolina Sunamite: F mea biparasteo in ea. submisi, in idipi mi dormiam de re silicscam. Donec dum tu pace, de quomodo dicrum est, ex quaseia sum coram Dominet singulariter constitimis me ra dextara cha- icto quasi adem reperiens e st. Io. quae vinea habet oculorum, ritatis tum amplexabitur me. 3. te Protegente & qui sunt INRentiae&vires ipsius animae cum liabilibus

euilodiente in me tranquillum hunc devotionis i cc actibus suis, tradidit pacificus Christus .am c. stia tum a contudiatione hominum 5 contradictione lim D Angeficis, ec D horibus seu Praelatis, d. hoc qui. rarum per mini iterium filiarum Jerusalem, 'iii- dem non sine mer de , suoniam vir amert prous digneris ita mandare & dicere et Aduro divina fluctis editis mille a genteos. qui sunt totidem actus b heus eos ne sere citetis neque m gilare faciatu Hlectam, ni vel meritoris in numeri neclectume desigqati. donec pse velit . , . g. Quinctialia dicant clim admira- Confirmans rursus ipsc Christus custodiam uolestione: st. s. est ista qua descendit de deserto delia centure suae sub premissae vineae typo dicit it . eiis afluent . innixa super elictum suam. nimiriam o Vivea mea raram me est. in complacent ham ct cu- sum monita per te per os Italae suadentis: Cap. L. stodiam. Deinde protinus sermonem convertit adio. Ut qaei ambula erit in tenebris et non est lamen ei, eandem: Mim argentei supple, sunt illius qui est ti- speret in Domino .'mnitatur super Dominum Deum bi pacificus. Remunerationes perfectae reddentur eis suum. Ceterum gratias ago dilecte mi; quia inis qui sunt, impacisci, rogantes quae ad pacein tuam sunt di ita fecit tir p. s. au, arbore mala fuscitari te, es caciter laboravita, argentei, quasi po-

46쪽

gi Sympsalma super Cantica Canticorum. 8 r

iectioris numeri: ejusdem vi- desiderium collium aetemorum, ubi tonueris ad cornemne perdantur aut demoliantur. Sequitur his, viles i. in multitudine magna laedinis amantibus te , a Cant. v. 1. Christi s aha rao in hartis, uni ly.d tra- sco dens eo tinus ancora et M a conturbatione homin is pietatis de virtualis operationis, amet auscultant mum, rari abscindit Tubernaculi tui a contradidi melin qui sunt omnes relantes profectum salutis tuae, gamum Plaim. xxx. El. illuc ad extremum tracta &De me mussire Vocem Iuam , non clamore verborum posita sola cum solo, unica cum unico, quid aliud

exteriorum, sed piorum desideriorum. Amor no- expectem, quid orem, quid insinuem a dignatione vitius rei , ndet, vel ex humilitate verecunda indi-Adilecti mei, nisi illud ab initio: Cant. i. i. Os gerergnam se reputans loqui dilecto sub praesentia amico- me ostia oris rum. Fuge a lecte mi, I . sicut Petrus: Exi a , e. v. S. vel si altiora sentiamus de ea, di- Ahu-A o in super Cretiea Canticorum remus hanc rei pontionem ex fiducia procedere , dc Hai. Panne, Pnor Cae simorum Lapae ii, de completio per insinuationem, osculum & amplexum dilecti P sh G iastillare in petitione secreti ad altiora secretioraque seisis,uur. loca , quam sint horti cum amicis. Ita enim prius optaverat, st. t. esuis mihi det te fratrem me -- tentem ae ra matris mea , iat inveniam te pilam fori, O C OMPLx viae iste Doctor elevatus hoc opus eo deosculer te. me Asiciat vel respiciat sperans gium Ner Cantida canticorum a d Lugdunum 1 dilecto rugiente super montes aromatum posse se Galliae. Anno Domini t x'. Die Sabbati p. Mens*Jusurium trahi amorota quasi suspirio blanda iusurravit tu. Duodecima vero die eiusdem Mensis, Anno aeta- in amicorum D entia : st. I . Fuge . di ecte mi, ris suae M. inter verba orationis spiritum Deo dev a more caprea humaliaue ceris,m, per alacrem amm, reddidit;&dulcibus nunc (ut pie creditur) ampleris ec sursum agentis hilaeritatem, super monte, arama. xibus de oletalis dilecti sponsi perfruitur, de quibustum, montes aetemos,1 quibus miriniliter illuminas, in his ultimis suis Canticis tanta &tam sublimia, mira ubi est secretum solitudinis, serenum luminis, euia- subtilitate di assectus suavitate, dulci gutture velut mculum pacis, latibulum caliginis, infor Minibus eirae, lor Parata modulatus est. Uale, mi Domine &M --rnam ceria, Cant. II. i . ubi sunt deserta seeuto- frater, & unici tui Germani Coelestini quondam tibi nim& speciosa deserti, regio pacisci lucis&terra vi- chari in hoc coeno relicti, curam apud Dominum ventium, Tia, invia, inaquosa carnalibus, ubi est piam agere non desiste.

47쪽

JOANNIS GERSONII

Doctoris et Cancellarii Parisiensis,

MONO TESS ARON

UNUM EX QUATUOR EVANGELII S.

Collat. ad XIS. Cod. Viet. 68.

MONITUM. P O ST L. terra Scriptores primus Pannes de Gersiis auat r Mangelistarum hi.

floriam ipsis eorum et ei bis coma ectendum suscepit. tuod opus ad inutationem. qmmmiti Monotessaron si De Unum ex quatuor Evangeliis hiscripsit. OP s san8ardoum cIr disicile , ei praesertim qui nullum hujus generis opus pravium haberet. Nam longe facilius fuit iis qui post ipsum Harmonias aut Concordantias mangelistarum scripserunt, bimento Er perfecto a Gersone operi quadam addere, nonnulla immutare, ac demum quaedam illustrare in commodiorem ordinem digerere. At qui primus Eet angelistarum Derba collegit, comparavit, in ordinem digessit; is Herculeosaine imbore defunctus, maximaque debetur ipsi industria sua laus. Scripsit istud opus Davus de Gerson tempore tum vitus , belli, ut ait in Prologo, ac proinde post Concilium Constantiensi, cum inter Delphinum , Burgandirinem Ducem fetum ac internecinum betam grasiaretur, quo tempore exul erat Auctor. Extat illa Concordia in Bibliotheca uictorina Codice Dc. 8. nunc o8. ad quem collata est , multis in locis emendata.

IN CONCORDANTIAS E V A N G E L I ST A RU M, Collactas ster Phuerabilem Uaristrum Joannem de Gerson Cancellarium Parisiensem,

quas intitulaetit Monotes Iaron, aut Unum ex quatuor VANGELIUM latum esse & magnum , & rursus concisum, divinus Bartholomaeus dixit, Dionysio, in de mystica Theologia, tos e. Cujus ratio multiplex nostrae congruens intentioni potest elici, dum aliquid proloqui volumus super Unum ex quatuor, nuper edita compilatione. Verbum quidem quod in principio erat apud Deum, est unum & multiplex, prout de Spiritu sapientiae tradit Sapiens, unum inessentia, multiplex in effectu . Est unum rursus apud nos , progrediendo per viam negationis resolutoriae, omnimodum vero per viam attributoriae positionis. Est praeterea unum & efficax cuilibet accommode se coaptans, &loquens verbum Evangelicum, & penetrabilius omm gladio ancipiti, pertingens usique ad diasionein 'rittas , animae ctrc. Hebr. IV. rh. ut spiritus, a quadam animalitatis concretione solutus , liber & expeditus, fas habeat circumquaque in circuitalevare oculos suos, ubi videt & affuit, & miratur, & dilatatur cor suum. Ubi rura sus est juxta Philosophicula dictum intellectus adeptus quidam. Insuper habetur innocentiae status, ubi visus solibet Deus in libro creaturae totius, claro contemplatio nis intuitu. Denique, verbum quod erat in principio immensum, fecit Deus abbre

viatum,

48쪽

8s Prooemium in Concordantias Eoanges clarum 86

viatum, dum Verbi vi Carofactum est.Joan. I. t . Imo si profunde speculamur,Verbum istud unum quod erat in pmicipio apud Delmi ibid. 2.dici potest,tam increatione rerum, quam in Incarnatione , quodammodo multiplicatum , juxta metaphysicalem de creatis intellectibus considerationem, qui quanto sunt imperfectiores, & a prima verbi luce distantiores,tanto magis plurificantur,pluribus egentes speciebus Ac aetibus, quam perseeti. Et certe sic experimur in humanis intellectibus, quod praestantiores, tam ingenio naturali, quam exercitio doctrinali, sab paucioribus conceptibus plura, majoraque sub universalitate cognoscunt. Sunt qui ad paucula verba, puta ad Orationem Dominicam, considerationes velut innumerabiles, per multa septenaria Petiti num, Donorum,V irtutum, Beatitudinum, Sacramentorum, Dotum, & similium, sub omni facultate resolvunt: & tanquam in Libro legentes, & in sereno monte constituti, collectam rerum magnitudinem, quasi sub uno solis radio, contemplantur.

Cur ista dicimus p Nimirum quia dignum est Ac salubre Christianis, praesertim studiosis in Theologia, quae multa est secundum praefatum Bai tholomaeum & minima, ut ponant sibi resolutionem dc ordinem ad pauca, quoniam habet omnis veritas ad unum vel pauca reduci. Quid erit illud unum vel paucum convenientius accipiendum, quam Evangelium 3 Ita enim narratum est de theologietante Cecilia, quod semper Evangelium Christi gerebat in pectore suo: cujus exemplo nunquid non est utile

sapientiae sectatoribus, ut sirum omne si adium referant ad Evangelicam unitatem Prorsus erit hoc ad memoriam utile, & ad pietatem proficiens, cum in eo reconditus sit cultus Dei praecipuus: cum lit praeterea in autoritatis arce locatum. Proinde talis reductio habebitur faciliter, si verbis singulis, si propositionibus, si sententiis pondus suum detur, cum inquisitionibus & solutionibus dubiorum, sicut edocent Theologici tractatores: & hoc sive fuerit doctrinis praeticis, sive speculativis intendendum.

Vide totam materiam de Trinitate, locum invenies congruum, ubi dicitur: Joan. I. I.

In pietncipio erat Hrrhum, S ' Perbio erat apud Deum, ct ' Deus erat Verbum: Materiam de creatione rerum ibi, omina per ipsum factasunt, verss. Materiam de incarnatione, ibi, Verbum Carofactum est, vers. I . Materiam de gratia.'habitaetit in nobis, ibid. Postremo de gratia Sacramenti, ibi, vidimus eum plenum gratiariveritatis.

ibid. Quisque igitur voluerit, vel legere vel studere, quasi saluberrimum & solidissimum

divinae Legis fundamentum, ostensia est ibi via latissima, qua progrediatur. & omnia quae alibi vel audierit vel stud aerit, velut in unum principium reducat, colligat & reponat. Ita enim Theologiam egregius Doctor Bona ventura in suo Breviloquio totam

inchoavit, mediavit, & finivit a primo principio,quod sine dubio est illud quod In principio erat apud Deum. Joan. i. r. Ego (inquit Jesus priucipium, qui Suoquor Cobis.

vi Ii .ri. Et in Apocal. I. 8. Ego sim a u , principium, iliis. Quis digne laudaverit Aureolum, qui totam sub paucis conclusionibus Bibliam, praecipue quatuor Evangelia, mira subtilitate compegit. Nonne sanctus Thomas, totam pene Theologiae practicam (prolixioribus licet verbis) in Secunda Secundae conciunt Quam Summam, si

tanto quaereret impendioTheologicorum sobria studiositas,quanto conteritur in supera vacuis multorum,heu vana curiositast haberent profectoTheologi, unde quorumdam

sapientium in oculis suis insultatio (phantasticos apimillans Theologos) retusa cessaret.

Conatus est nostra aetate unus ex Theologiae Professoribus, notare semitam perquam novus Theologiae discipulus haberet pergere. Sed dum etiam atque etiam recogitavit, tot invenit ingeniorum varietates, tot praeterea pro diversitate finium multia plicitates mediorum, pro loco, pro tempore, & societate, denique pro occurrentibus exercitiis, nunc in litis Doctoribus, nunc in illis , ut vix aut nusquam valeat uniformis regula constitui. Veniebat rursus in animum cudere quaedam nova Oidiuscula super Unum ex quatuor, sed repressit modes ior consideratio, dc pauculis annotationibus

voluit esse contenta. Prospice quot & quanta pateant a summis ingeniis elaborata super Evangelia, per Glossas ordinarias interlineares, per Margines, per Homilias, per Postillas, per De terminationes, per Concordantias magistrales, per Sermones, dc Iomi IV Pars I. F et thema,

49쪽

8 Prologus 88

tiae mata, per compilationes, nunc summatim, nunc cum ingenti coacervatione ex alior usu ictis, qui cuncta dinumeret Consultius idcirco visum est relinquere proprium cuilibet studium, laborem, ordinemque quaerendi, quam Glossas iterum super Glossas addere, quae nec suffcerent curiosis, & negligentes vel onerarent, vel non satis instruerent. vescendus est panis, nedum materialis, sed doctrinae, in si dore vultus nostri. Mos ille non virorum est, sed infantium, non posse, vel nolle cibum recipere, nisi aut praena allicatum, aut minutatim discissum. Vanitas quoque nonnullorum ex Scriptoribus mystice notatur ab Ecclesiaste, Cap.v I. r. quoniam diebus ac noctibus non cessant, & sita summo labore quaesita dimittunt homini extraneo &otioso, qui vel non utitur, vel in superbia abutitur derelictis. Quid proderit, oro, caecis, vel aversis oculis, si digito (utajunt lux ipsa monstretur. Ceterum, si noni spicitur Augustinus in suo Deos Irma Chii iiii ia, si Hugo in Didascalico, si documenta summatim notata ab Auest e Devii tutibus ditiis, super modo docilitatis, tam in Doetore, quam in diicipulo: quid habet exiguitas praesentium sperare Script rum , ut legi modo digna putetur, ne dixerimus imitari (quamquam minus inutile sit nova, quam nulla sectari) dum optima quaeque vetera per negligentiam intereunt Nunquid non haec est causa non infima, cur opiniones totiens, &secundum Aristotelem infinities repetuntur & revolvuntur, quia nimis est fastidiosum cor humanum, quodam insatiabili pruritu nova semper appetens, & vetera, seu quae ab aliis dicta scriptaque cognoverit (etiam meliora) fastidiens. Cur aliunde, si non ex hoc, tot Leeturarum super Sententias, & alibi praeprandes sarcinae 3 Nonne ideo, quia quod in

una parte alter traetavit, idem mox in alteram ab illo retorquetur, dum tritam alte

rius temitam pudet sequi, & placet contentionibus intendere Nihilominus, quisquis exercitationis gratia voluerit in hac compilatione nova, quae dicitur L in m ex quatuor, novam expositionis semitam invenire, vel progredi, vel ostendere, non culpamus. deque enim paucior est spiritualium, quam corporalium gustuum varietas. , suus cui tuendos est , nec Coto Viatur titio. Alterius postremo natura gaudet, donec venerimus ad illud unicum , qtiod erat hi principio apud Deum, Joan. I. E.

PROLOGUS.

EVANGEL ICOS Canones composuit Eusebius Caesariensis in Graeco, quos Hieronymus, Damasi rogato, Latinis tradidit, reserens de Ammonio Alexandrino , quod Ediderit L imn ex quatuor et & ipsum se dicit Eusebius imitatum. Sed vitio scriptorum & propter varias translationes Evangeliorum, contextus illius Ammonii(Hieronymo teste) sabo foedeque laceratus inveniebatur. Ut igitur maneret Evan geliorum integritas, nihilominus notum fieret studiosis in quibus Evangelistae conaveniebant , & in quibus non, inventa est Canonum praedicta compositio, quae jam pene recessit ab usu: sorte propter novam in Evangeliis (prout & in aliis sacrae Script rae Libris) per Capitula quotationem. Ut autem labor Veterum tantus non ex toto periret, placuit tradere modum, quo posset quilibet studiosus uti praefatis Canonibus, in Libris etiam non habentibus eos, vel ipsos noviter inscribere fas haberet. Procedunt autem Canones Evangeliorum per Concordantias, nedum reales vel historicas; sed quandoque per vocales, ubi constat non esse eandem doctrinae vel historiae na, rationem, sicut de Pascha, sicut de filio Reguli, & de servo Centurionis, sicut de cae co sanato in ingressu Jerico , & de caecis in egressu sanatis; & apertissime in piscatione Petri, quando fuit vocatus ad sequelam, & de piscatione quam exercuit post Resurrectionem, chamdomam Flavit se iterum 'sis, Joan. xx I. constat enim non eandem, sed diversam piscationem fuisse, & ita de plurimis, quod expedit cognoscere, ne distanantia dissicilis & impossibilis ad concordandum textualiter oriri videatur. Utrum vero Liber Ammonii , reperiatur usquam apud Latinos,

50쪽

8q Prooemium super Unum ex quatuor so

ignoro. Egregius autem Doctor Augustinus, Librum edidit praeclarissimum de coim sensu Evangelistarum, in quo modum exorsus eth componendi Unum ex quatuor , cui nuper exordio, datum es Ie credimus in reliquis, Auctore Domino, complementum: quod opus eo facilius poterit incorruptum servari, quam in principio nascentis Ecclesiae, quo suscepta multiplicataque eit unica Evangeliorum Hieronimi transsatio. Sed heu nostra hac aetate misera i quis leget haec 3 Quis studebit 3 Quis transcribet 3 Ceranis & sentis, frater Christianis lime, quantus modo bellorum plus quam civilium horror circum tonat, quanta succreseit haereseum infelix pullulatio, quantum insi aper, praevalente iniquitate, refriguit charitas; quemadmodum rursus, sacrae Legis thidium intermissam, ne dicamus irritum. Verum, consolatur nos pollicitatio Christi dicentis nundo pressuram imo pacem habebitis, Joan. xv i.33. de qua loquitur ad Dominum Propheta, dicens: Pax multa diligrauibus Legem tuam, Psal. cxvir i 16 i. Et iterum: Beatus homo quem tu erudieris Dominee e de Lege tua docueris eum Ut quid ita Z ut mitiges ei a diebus malis c. xc iii. t 2. I 3. Hinc de Sapientia gloriatur alius, quod erit a

locutis Dedii fui, Sap. vii r. v. quia non habet amaritudinem coismersatio illius, nec taedium comic Ius illius M talitiam regaudium. Ib.v. i6.Hanc amplectamur,fratercliarissime,ut tanquam altera Sunamitis, suo calore vivido castoque nostram refoveat in misericordia uberi senectutem. Denique juxta verbum Hieronymi se consolantis&inducentis hymenaeum, canamus nobis & musis, imo Deo & Angelis, si aures surdae fuerint ceter rum. Sive,ut Epicurus amico lo urar,Duo nos,magnum satis theatrum sumus. Aut certe

sedebit solitarius , tacebit,quia leva vit se suprase,Thre n. i ii. 18.Nunquam miniis silus, qtiam cum flus, nec magis actuosus, quam cum otiosus. Siquidem Regnum Dei, intra nos est,Luc.xv i I. t I. quod prorsus esse quis dubitet amplissimum, compellens ibi Ratio

nes & Canones omnium seculorum Ubi Deus I. Cor. xv. 18. in

quo hic, & nunc, & jugiter deambulemus animo. Vale Frater.

UNUM DE Q UATUOR:

UNUM ex qu ituor Evameliis componere, divinus aperuit Augustinus, qui Libro tuo De coli su Eoangelistarum, subtilis limo quidem S operosissimo, compingit

si ab una serie narrationis Evangeliorum verba, utque ad tempus, quo praedicare &baptiZare Ioannes exorsus est; quatenus hoc exemplo, sive ut a me factum est, inquit, sive alio modo,commodius fieri possit,videat unusquisque, & in ceteris talibus locis fi ri posse, quod hic factum esse perspexerit. Tentamus ergo continuare prout inchoaverat. Visus est pro 'ses labor vix explebilis, maxime propter ordinis rerum gestarum incertitudinem. Marcus enim (teste Hieronymo) non ordinem rerum gestarum, sed ordinem Leviticae electionis complexus est. Lucas similiter in multis. Joannes umoseorsum plura posuit ab aliis, praetermissa pauca iterans quae tradiderant. Cum igitur triplex sit ordo narrationis literatis, unus rei gestae, alter anticipationis, tertius rem morationis, prout Spiritus sanctus voluit, nunc ad hunc, nunc ad illum ordinem movere Scriptores: (non enim refert juxta traditionem Augustini, quibus verbis vel ordine, eadem sententia vel veritas nota fiat) sufficiat probabilis collocatio facta sine praejudicio aliter vel sentientium,vel scribentium;non etiam tali ausu temerario, quin intemeratum velimus manere quadruplicis Evangelistae narrationis sacramentum. Quis enim nesciat Spiritum Christi potuisse sub uno eodemque penitus verborum sententiarumque contextu tradidisse gestorum suorum verborumque salutarem historiam E Sed cum

magno sacramenti mysterio, sibi placuit, sub quadam concordissima (si ita dici possit)dissonantia, mentes fidelium commovere ad humiliorem, vigilantioremque, nec

F 3 non

Disit iaces by Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION