De veterum, imprimis romanorum studiis etymologicis

51쪽

εDαι refert o. g. Ἀνθρωπος ia)iζει ἄνθρωπος Mil, ἐστJ, do qua re dicit: προ γυιαὶ ε δὲ σύνθεσὶν τινα Sc. inter Subiectum et prasedicatum. Porro νομα Si Secundum eum id, quod cum σri coniunctum aliquid affirmat aut negat, vel, sicut o dicamus, nominativus cmus obliqui igitur non

et φωνα s mutuo . Haec distinctio quamvis initio insignis

videatur, te in thalio tamenis entior, qui AriStotel0m bona potius fortuna quam Suo ingenio ductum ad hanc consummationem servenies e putat. Attamen hoc negari nequit, προσβολη illam, qua eadem fere re quam hodiornithon et ieiisV0I SchluSSV appellant, non minu quam locum, ubi dis

σχημα τι τε το tWr ματος καὶ τ τοι agit i, dilucide demonstrare, ObServator quam peritimimus quamque Sagaci mimus in huiusmodi robus Aristo toler fuerit. In Poetica, quae magis graimmatica leni lingun0 Artem Spectat, iuXta γρ ι Pt sil ut aetiam συνδεσμον orationi partem agn0Scit, quae Omnia

praseter nomen et verbum in se contineat domu in desinition valde est ambigua l. 0dem loco et αρ Θρα inter μερηλεξεως numeratur, quod tamen St0intha I i 263 sqq. collato Dionysi Halic de com p. verb. C. 2 in et de Demosthen. praeSt. p. li 0 Reisk Spurium res cen Set, haud iniuria ut mihi videtur. Ibido casu d0finitione sua in verbis haud minus quam in nominibus collocat; τί τις eme dicitur, quae non Sit Nominativus se Praesens Indicativi. Quamquam in hac re

Hermonia et Poetica non Omnino conSentiunt. Inter nomina, id quod tymologiae maximo resert ea quae τλ a Sunt, ab ii S, quae Sunt compOSita, Separat.

52쪽

qu0m0do dialect0 designat quamquam AristoteleS, ut par est, in hac re Sua cuique linguae Vernaculae rationem habendam SSe affirmat. Nominum genera inveniuntur tria ἰ ἄρρεν Θῆλυ μεταξώ. Cetera omitto, ut tam Arist0 telis de lingua opini0ni quam postoriorum intellectui minus neceSSaria. Ex his autem pro legumeni neque porSpicuum sit neque deducti0n causali efficitur, qualem linguae originem AriStoteles sibi finxerit, quidve inde n0v etymologiae noStrae attulerit. Hermeniae c. I haec dicit: ,τι μῖν οἱ τα ν τῆ φων τῖν

animi m0tionum, linguae autem signa litterae Sunt linguae et litterae haud semper et apud omnes eaedem Sunt Verum re ipSaB, quae animum movent, et motiones animi similes inveniuntur ). Qu0m0do igitur exprimunt, quid in quoque animuS moveatur per ea, quae Xtrinsecus vel intrin Secu sunt 2 ExpreSSe dicit ib. C. 2ὶ φυσει των θυο λατων Ουδgν εστιν Stetn- thalio assentior, Aristotelis iudicio Platonem eandem de hac re pini0nem habuisse, quod pr0fecto ad 0 demonstran-ilum plenior argumentatione Surus fui SSet, Si magiStrum Suum aliter Sen Sisse compertum habuisAet Pergit noSter

53쪽

Indo hoc quoqu0 factum est, ut lingua Studium inter angusto termino contineret, nihil ei tribuens nisi soni φωνῆς con Siderationem. Quoniam n0 Sperabat fore ut per linguam tamquam per Scala ad veri notitiam ascendi pomet, cotera quae Odi grammaticam occupant, imprimi Aetymologiam et Syntaxi aut neglexit aut in logicas servitium quasi in exilium misit. s. setaph. c. I laud.

nu SM her, o Denken geli 0 hon. Haec ut crederet adductus est intitutionibus de notionibus institutis verum' set salsum i. odona modo ac Plato, verum' set falsum' non in ipsi notionibus posita Se Secum seputabat, verum in Borum coniunctione et necessitudine. Quam necessitudinem dum penitus perSequitur, in aliam rem incidit. Nam cum initio ipsam cogitationemotusque per linguam elocutionem non prorSus Separet eaque arcte coniuncta sm arbitretur i, tum hanc rationem investigans ea duo similia attamen non prorsus adem e SSe

sibi persuasit. Duplex ei fuit huius commentationis fructus:

In Aristotelis igitur mento haec duo non ita per o Separat eX8tR-bant, ut niua eius ne occurreret quidem, inter ea rationem, quae investigari OSSet, intercedere.

54쪽

primus tria illa nominum genera, μω γυρta, συνωνυμα, παρωνυρια,

ad mentis humanae Superficiem perduXit et per eandem animadvertit, infinitum SSe rerum τραγ utar H et notionum

Rectissime imi e concluSit, Significationem v0cabulis non natura innatam SSe, Sed potius tominum Voluntat ac deliberatione κατα σαν Θω κρου SSO nitrib Utam. Quae cum ita Sint AriSt0tele a Plat0n differt in e0, quod de νοματοποιῖα Sentit. Nam prorSu eam negat, Sicut propter antecedentia non concludere n0n potuit. Figura ονοματοποιίας pud Platonem et Stoicos v. infra non a praecipue erat per quam Omine Sono natu late in lingua imitarentur, ut 0die Vulgo Sed iniuria creditur et grammatici R0mani ad unum Omne putaverunt in Verum n, quae in h0mine neScio qua Via Sponte, i. O. naturu, Sonum excitaret, miro Odo es in Platoni Kratylo quandam cum ipsa re habentem c0gnationem. Illa pauca tantum Vocabula 0X planare valet, haec ad omni generi nominum radices adhiberi potest. Nimirum riStoteleS, qui linguam φυσει esse negaret, istam figuram de naturalem in Suam d0ctrinam recipere haud Sustinuit. At p0rro Argute agnoscit in natura Sono rationis eX pertes, qui appellantur οὶ Ἀγραμματοι M. φοι tali ξηρ te ον, ων ρυδD στιγονομα. Qui tantummodo animi affectus produnt, non cogitati0nes. Homines demum S0ni Significationem tribuunt, quae Significatio h. e. notionis cum vocabulo coniunctio rati0ni particeps Semper tamen cum hominibuΗ cohaeret atque ideo subiectiva' aut, Si maviS, minus recte fortuita St. f. quae dicit t. l. p. 4374 15 Stointh. I

55쪽

quod Sciam in medio reliquit. Umquamne ad ea quaestiones rosponsum dedit Omnia sero Aristotelis Scripta nobis

Servata sunt. Ut ut Sunt, Si Stam rem paene integram misit, non est quod valde miremur. Nam haec συνθρκη adeo .subiectiva' o veri notitiam non ostendens hominem, quali fuit Aristoteles humanis immuttibilia ac firma variis et dubii praefersens, vix ullicere potu jSS Putanda St, ut maiorem commentationem innioremque Sui Part0m o addiceret. Itaquis praeStat, Aristotelem hic silentem nobis fingor quam opinio nos mollia definitas ei obtrud0r0, quae quin nimis pueriles evadant, teri non OleSt. Denique qu0 ad ipsa tyma attinet, pauca tantuni apud eum invoniuntur, quae nil Platonica Superant ). Rogatus

ita, ni fallor, ea XcusnNADt, ut etymologiam nonnumquam pristinam significiitionem aperire OSSe defenderet, qua0, quamquam κατα συνθηκην nata, tamen pra0Senti melior nosti munda OSSet. Quomodo erga etymologiae Studia se habuserit AriStoteles, nus luam Ortam magis expliciis expre8Sit quam hi se verbis Magn. 0rat Iii 3 ... ει δεῖ ταρα γραμμα

mon Strat, seu in huiusmodi studii parum sui me amicum, Sed contra melius quam Platonem perSp0Xi Ρ, Si qui Utymologia indaganda indulgore sellet, ei accurat unam quamque litteram esse respiciendam necnon ObServandam. Haec sere Sunt, qua Aristotelo contulit velorum linguae StudiiS, Si Spe minora, attamen magno vir haud indigna.

56쪽

CAPUT IV. De Stoicis 'in

Stoici sunt, qui disciplinae nostra quaSi novum inauguraverunt Saeculum atque magi quam Plato et Aristoteles apud p0Stero in hac re iactoritate valuerunt. In quibus ante alios ChrySippu et Crate nominandi Sunt, alter philosophus logicus, qui primus de anomalia ScripSit cf.

Varro .L. IX in alter, qui primu Vere κριτικον Se pro fessus est, phil0S0phiam cum grammatica coniungentem. Iam ad controversiam illam celeberrimam de analogia an anomali pervenimuΗ, de qua Vide infra.

Qualis nova haec aetas fuerit, Steintha legentibus eximie se volvit j. Plato atque ristoteles omnibus viribu c0niSi erant, ut obiectivam rerum c0ntemplationem contra aequalium et Superiorum impetum defenderent, qui ipSi Protagoram dico ceter0sque Sophistas, re humanas adeo Subiective c0nsiderabant post et propter superiore phil0Sophorum Sectas, leatas imprimis, quod hi iuSto magi στοιχεῖα et

Cf. imprimis R. Sehmidi Stoicorum Grammatica, alio 1839; P. Barth, die Stoa ' 1903, ' 1908. De Chrysippo cf. Von Arnim in Pauly-Wisgowa, III 502-2509. Dissertationem Chr. Aronis, ρύσιππος Γραμ λατικος en 188b Lutetia Parisiorum reperire non potui. De re

universa Religenstein Oh Maur. p. 2.

57쪽

eiusmodi se indagantes vana iacta e modumque excesSisse iis viderentur j. Socrates Plato hunc finem e petebant, quod Ohiectivum et subiectivum imquam inter se connectebant. Iuxta obiectivum subiectivum collocaverunt ita quasi vinculis hoc coercentes. Obiectivae autem parti libertatem Plato suad Ideis doctrina vindicat, qua rerum quae dicitur abStractio vel Si mavis, notio, generale Xtra mundum quem cernimus suum Obtinet locum Aristoteles Platonis opus conSummavit, e quod partem obiectivam non Xtra mundum, Sed in eo ita et quidem in ipsa parte Subiectiva lingebat illam μορφη εἰδος 40 ostendero efficientem in hac i. ForSitan haec contra aequalium mentem desera Sio apud Aristotelem explicat, cur ipse quidem partem Subiectivam paululum negleXerit. Vorum utut haec sunt, saeculi ratio post Aristotelis mortem non iam magno eius animo parumper retardata suo alveo defluxit et philosophia, ut par St, non prorSuS sui temp0ri nota caruit in parto obiectiva, ut Stoici su0runt, parvo contenta in Subiectivum magis magisque incumbebat, ethicae ante Omnia favens atque singulare quidque prae generali, ad quod redit, maXime urgens Zeno cum Suis maiore quam fuerat Aristotele esse debuerunt. Si hunc fluvium sua voluntati Submittere potui SSent.

Verum aliam quoque rem ista aetra secum ut tulit. 'E 1τειρὶ quae dicitur, ab Aristoteli mente analytica inchoata, Suum capiebat curSum, non ampliu rerum contemplati0ne librata, qualem apud Platonem et Aristololem videmus deas Spectantem vel aeternum in hum uni Per- Spicientem itaque mox iam plurimum valebat et auctoritate

' Id quod Plato expresso diei Soph. p. 242 d es Stein ilia I p. 18).

Hi philosophi anto Socratein non tam obiectivam partem Sectabantur, sed obiectivum et Subioetivum non dignoscentes, subiectivam Rrtem

neglegebant, i Lassallo II 3b apud Stointha I Tb. Hinc etiam in Aristotele explicatur, quod magis quam PlatoeXperimonium ἐμιτειpla iovebat.

58쪽

Sua prohibuit, qu0minus phil0sophia speculativa et logica the0retica Suis numeri implerentur. Quid enim Pormulta in hoc novo genere erant, quae h0mine in talia iam proclive ad se allicerent.

Et vetus illa philosophia speculativa, quae iam in Platone

novam atque immenSam materium ' vix elaborare valeret, post eum velut animum deSpondeti haecimnia c0mmentari sibique Subicere desperabat. Quo factum eSt, ut intervallum inter utrumque in die creSceret. Nimirum tunc primum usu quoque cottidianus Suam in philos0phia partem vindicare coepit, vel potius eius OStulatis meliu auscultari coeptum est. Quod quare tunc lingua una usui maxime Serviens in medium Studium rapta Sit, partim iam Xplanat. Stoici igitur parum, et serte minus quam riStoteleS, Obiectivam rerum partem respexerunt Sed - ut tein thal I p. 275 rectissim indicat eorum SubiectiviSmuS, Si unum latus nimis intuens Aristotelica contemplationi altitudine cedebat, rursu plura quam ille elementa in Suam doctrinam recepit. Itaque haec tria, subiectivismus, empiriSmUS nnimu USui intentus, in unum coaluerunt, ut tunc primum linguae studium si non liberum et a logica abSolutum, at tamen, quasi libertinus, et Suam rem con Scium agen et generaleeXortum Sit ). Iam quaedam do Stoicorum grammatica quam brevisSime poteS referre nobis liceat, quae cum id efficient, ut eXempli ostendant, a qua parte Stoici de lingua quaesti-' Monondum est, Aristotelem cum Peripateticis philosophi haud

minus etiam omnium fere doctrinarum fundamenta iecisse vel saltem Viam OnStraSSe, quam propria Studuisse philosoplitae.' Cf. R. Sehmidi .l. p. 8 fuerunt igitur Stoici, qui, cum antecedentes philosophi non nisi passim o praetoreuntes quasdam de lingua quae8tione tetigissent, primi universam hane diversam per Se pSam tractandam Xeolendamque sibi sumerent. ' Cur illud per se' aut ambiguum aut parum recte dictum mihi videatur, illa quae expo8ui sequitur.

59쪽

ones aggredi soliti sint, tum ea quoque suppeditabunt, qua ud tymologiam eorum te intellegendam interdum erunt neceΗSaria. Deincep eorum de Origine lingua opinione exponemus, ut OStremum de Coutro VerSia, utrum una logia an anomalia linguam regat' pauci regamus. Stoic0rum philosophia divi Sa est in parte tres, qu sunt: logica, phySica, thim. Quorum prima duas abolpartex dialecticum ίτιστυχη του ρ ίς tat λαγετΘata Sinin thal p. 285 set rhetoricam Dialectica denique ex duobuA

Quamquam hinc nobis est hauriendum, initium tamen faciamus ab eorum de partibus animi opinione, quae in thica invenitur. Earum Oct agnoscunt: qui liquΘ

ηγεμονικον ' Meti νους vel διανοια huic ultimae parti tribuitur, lingua o et a: hi Si in Strumentum, quomen Se aperiat j. Immo tam arctum intor haec duo vinculum inter0SM Suspicabantur, ut ibi montem collocatam

'imi. Selimidio M.' Cf. Sehmidi p. II, quamquam Bari l .l. 4. 1 et A. tripartitum animum apud Stoicos ponit. Hanc rem optimo illustrant veriloquia, quale est φωνη - φῶς ου Ste in thal Ι 85 . t. etiam λογος - ratio et oratio, unde apud Romanos ortum S etymum S centies repetitum : orati miris ratio. 3 Est locus Galeni, do Plat et Hippocr. dogm. II, , laudatu apud Sehmid p. 18 A. I.

60쪽

Optime distinxerunt, quocirca hac re optime meruerunt. Sunt autem quattuor a. pSa reS, quae XStat, die Erlah-

dicibile. Denique quintam quoque partem non primi agnovi SSe, Sed Suo nomine appellasse videntur e dictionem, λίξιν, quam intellegebant 0ni et ignisseationis coniunctionem, Verbum Onan et SignificanS. Apud Sextum Empiri- dum VIII a1h trix tantum inveniuntur: φωνη, πρΣγμα, τυγχαγοῦ c. d. a in).3 Do tota re es SeXt. mp. l. et VIII 80 Diog. Laert VII 5Tot Ammon ad Arist. de interprol. p. 100 ara, Augustini Principia dialecticae V sta igno 32, p. 409 sqq.) cf. Schmid 54. Stointhal

288, 293 sqq. do quo vide eligenStoii , Oh Maurop. te. P. 75 A. AuguStinus rem Satis intricatam neque apud ipsos Stoicos eodem modooXpreSSam explicatione non claram reddidit, quia ipse malo intelloXisso doquo suo nonnihil addidisse mihi videtur. Religensteiuio aSSentior, ne Stein thalium quidem rem ad claritatem adduXiSSO cf. .g. erum p. 293- λεξις, p. 29 α φωκ. 3. Hoc tamen non peruendum duco, quod AuguStinus .l dicit. . Sed cum nim SeuSa Sunt Se DXemplum arma' , ante vocem dicibilia Sunt. Cum autem propter id quod dixi prorupuerunt in vocem, dictione factae Sunt.' Animo sensa sunt' a quo Ab eo, qui locuturus est 3 Quod si ita esset, hic iam SeX tam partem haberemus, id quod Stointhal credere videtur, ubi ei die innere praehform' similem duello p. 297 . Itaquo esset apud loquentem signifieati otio certo pronuntiandi motus excitans. Sed prius dixit Augustinus: quidquid autem e verbo non auris Sed animus Sentit, ... diei bile vocatur.' Hoe cum praecedentibus minime congruit. Prior Augustini explanatio veterum Stoicorum menti parum apta videtur. Itaque Si mihi rem informo τι λεκτον Si Significatio, quam verbum hominibus, i. e. auditori et loquenti qui se ipse audit et intellegit , habet. το λεκτον graece est dictum et dicibile. Quidni hoc vocabulo Stoicos non dicibile, ed dictum designare Voluisse putemus 3 Significatio enim verbi potius est qua dicitur quam quae dici potest. Ni fallor, dicibile' primum apud Augustinum occurrit. f. orcellini et Du ange S. v. Num audacius eSt SuSpicari, eum λεκτον male interpretatum esse voeabulo dicibile' ac postea, ut hane Suam interpretationem fulciret, alteram istam, de qua prius dixi, tinTisse huius rei explauationem γ