De veterum, imprimis romanorum studiis etymologicis

61쪽

Quomodo novum illud, τι λεκτον qu0 AriStoteles pra teriit, detexerunt 2 Sic re se habet Linguae exterarum gentium e tempore magis iam quam antea virorum doctorum animi attention om ad Se trahebant. Documentum est locus Varronis L. L. VIII 4, ubi de Cratete grammatico Stoico agitur. Indo eo fugore non potuit, vocabulum ali luod omnibuAgentibu seundem habere Sonum, ut uni tantum eadem significatione SA praeditum. Unde factum St, ut inter verbi sonum et significationem statuerent Separationem i. Itaqu0 το λεκτον est repraesentati a se conspicua vel notiore comprehen Sibilis, quatenus una Oni Signo c0niuncta HSt Xque eo opendit. Hac autem ipsa re Stoici philosopho Superant prioreS. Quod ad το σημαῖνον ad elocutionem, pertinet, haec sero etymologiae cauSa notanda Videntur. Quid est loquia obsorvatio Sensualis φαντoia in eo St, ut obiectum το τυγχανον unimum moveat, in eo τίτωσιον quandam Vel ἐτεροὶωσιν ψυχῆς flicten S. Hoc loco igitur una ex quinque animi partibuS, uno quinque enSus regunt, aliam partem το ἡγεμονικον ' OXcitui,

loquendi organa ratis mittit. Sic definit Diocle Magn. p. Di0g. Laert VII 49. cf. Schmid p. 22 A. 14. Stein thali Nunc video, hane sontentiam confirmari commentatione de hae ro apud MXt. mpir. adv. Math. VIII 12 et Stointha I 289). In hac re το ἡγε ιονικον non modo Pa ivum Sed etiam activum St, non aecipit tantum, Sed et ad se trahit, ef Stein ilia I 290. D φαυτασὶ Qt διανοὶ L .g. Stointha I ST. Qualis ratio sit inter φαντασia et αἰσθησιν es P. Barth l. p. 65, ubi videas. Aliter conset Diog. Laert VII 51 Ritte et Prollor S a qui fortasso

rectius cenSet φαντασia tu e continere tam e ualia quam cogitationeS.

62쪽

Mγου, Sic viginti quattuor litterae Sunt στοιχεῖα τῆς gξεως ). Denique e parte περὶ οὐ σηριαIνοντος quaedam ddere liceat de partibu OrationiS. Stoa vetustior quattu0 ea agnovit in quae Sunt ἄνομα,

II, 28ὶ Quod si ita est, rectissime Stoici pronomina ut

enuntiati Subiectum, nomina vero ut eius Subiecti ingularem condicionem definierunt eodem modo, quo AriStoteles P. Supra εDa Verbum κατ' gξοχην, cetera Verba tu SiDgulare definitiones et modo eSSe eLSuit. Adiectivum igitur a Substantivo nondum separaverunt ), neque hoc mirum : qui νομα categoriae ro ποιον adaequare

videntur, h0 intellegentes quaSi Specialem condicionem, qua το ν Se manifeStat, hi quomodo luculenter disserentiam substanti vi et adiectivi animadvertere potuerint, non Video. Quod diu etiam apud Roman0 Sui veStigia reliquit.

λὶ Cf. Selim id p. 16, Stointhald 290 sq. v. v. Hinc illud Singulare etymon apud RomanOS: verbum, quod Ore aer verberatur' et talia, aut breviSSime: verbum a verberando Siel V o. g. AuguStin Pr Dial. c. VI. Hi loci πνευμα idem Sso videtur atque η in corpore animato tinde emanans Molestus idcirco est locus Plutarchi de piae phil08. P. 902a ἰ τειδα δε πλω Πῆ γευμιατι, κυριατρυσΘαι Se. αυαγ. Uie enim non Spiritu humanus, est aer homini circumfusus, qui isto spiritu feritur, vocem efficere videtur. Diog. Laert VII b tredecim tantum enumctrat.

63쪽

Posthac Chrygippus γ ματα SSe pronuntiavit ea, qua0 posteri spiat appellarunt, quintamque partem rationis in-Stituit: τὰ τροσηγορικα appellativa). Denique Antipator Tarsensi ultimam addidit, adverbi μετ τητος nomine Suum aSSignando locum ). Si haec ultima divisio praeclare demon Strat, quantopere Stoicorum de lingua opinione u logicae doctrina profecti

logico color nimio tinctae sint, seu une de σμμαι γρ- μέγμα nunc Sequentur, hoc melius etiam ostendent ).G0nora , verbi sunt tria: pcti P a αδ τερα, i. e. acti Va, passiva vocabulo a lucta mutuato), neutra Hi accedunt τα ντιτετο Θρτα i. e. verba, quae eadem Sunt reflexiva tenu Sativa, O g. κεὶρ ριαι ip S tondeo et me tondendum

curo. Qua divi Si quantopere logicam potius quam grammaticam fm formam Spoctet ex hoc apparet: δια γρ rata StepΘ ν quia per Sensum. Si quem silii piget, ττιον Si quamdiu filius vivit; ubi mortuus est, iam sit αδ τερρυ. Hoc quoquo illo vitio originis factum est, ut Stoici, id quod medium vocatur, nondum agnoverint, quippe qui formam, ut Semper, ita hic quoque nimium neglegerent. Qu0 ad casus attinet, τίσις nomine iam apud Aristin telem eos deprehendimus. Duabus autem rebus Stoici e

ab eo egregaverunt a. Orbum non habet τίσεις b. ττωσις non iam est id, quod ub ε Θεια sc ταίσει recedit, Sed

ii mo hoc nomine cf. longa disputatio apud Stoin thalium II 25 sqq. Si quis miretur, partes orationis in parte τερ τί τη rarita γοῦ ς Sed nominum casus in parto τερ τρύ-γμαιγ disputari, in legat,

Hoc mihi te in thal non Porsu it τιττει . enim et V ττὶττει non idem est aliam imaginem hic latere suspicor.

64쪽

ab iis excluderent. Hic quoque formam prae Significatione Spernati Sunt, ut Xpresse diXit Schol. Dion Thr. p. 860 Schmidi p. 59):

Quaecumque de Verbi κατηγορημα τι agunt Schmidi p. 64, St0intha I 306 omitto utpote ad hanc rem minime facientia. P0Stremum pauci de verbi semporibus agam, quia hic locus simul merita et damna Stoicae de lingua commentati0nis dilucide On Strat. Epicuru tempus non per Se SS existimabat, Sed rebuSadmixtum quod Stoici definierunt καΘ αυτ νοούμενον πραγμα j deScribente tamquam intervallum mundi motu S'. Hic motu quia perpetuuS St, praesen tempus ii nihil erat nisi vinculum praeteriti et suturi. Unde profecti omnem actionem per aliquod tempus quantulumcumque sextendi pronuntiabant: Omni actio aut sit, i. e. tam praeteriti quam futuri particeps St, aut facta est aut et Haec tria in praeterito, in praesenti, in futuro collocari p08Sunt, ita ut novem habea tempora. Verum Stoici prioribus hac in re humani aliquid accidit ut viam ingreSSus spatium emensum reSpicien tuum ducis, emetiendum autem alienum atque incertum, Sic illi praeteritum bi ObServarunt, futurum

totiens omiserunt. Duo igitur tempora gnOSeunt . . o γεστως χρονος et o παρωχημε νος In hi actione ponunt, quarum cursion identidem arat punctum intra sine vel ipsum finem non initium, s. Supra reSpiciunt. Illum παρατατικον,' Quis quintus ille suerit, non liquet. Steintha I p. 302 A adverbium Suspicatur, quia constat, Stoicos vocativum enuntiati loco habuisse. Sed hoc fieri non potest, quia adverbium ad adiectivum pertinet, Stoicis autem semper fere de Solo substantivo Sermo est. Itaque credo, eholium nostrum de posterioribus tantum Stoici agere,eOSquo Oeativum agnovi8Se priore autem quattuor caSus 88edocuiSSe. Hae quoque re probatur, posteriores, ut fit, magi magisque formam iuXta significationem observare. Cf. etiam Stointha II 26 sqq.

65쪽

hunc συντεHκ vel ἔλειον Vocant. Sic primi fuserunt, qui

detegerent id, quod laodierni Akti On Sarten appellant Stein thal I 309 sqq. Stoico Futurum non minus quam Aoristum

tempus Opi στους con SideraSSe contendit haud Scio an recte, si quidem in ea quae supra demon Strata Sunt optime quadrat.

Parum probabile mihi videtur quod St0intha credit, Varronem es L. L. I 32 96-l0I, X 33, 7, 48), qui hanc

doctrinam cognitam haberet, primum a quattuor ad extempora progreSSum SSe. Quod quin iam ante eum indagatum sit, non dubium est j. Quid ex his rebus equitur 7 Dum formam nimis neglegunt, Significationi tantum ala Scultant, verbi AktionSarten V ut dicitur, detegunt, at tempora forma I preSSaeos latent. Qua neglegentia iis imis maXime nocuit, cum temporibus formalibu 1 roti dubio procul suam de temporibus doctrinam non, ut fecerunt, tertia parte privatam fuiss0nt relicturi. Haec natura Stoica philosophiae tamquam clavis loco fungitur ad universa eorum de lingua commentationes intellegendaS.

De linguae origine deque etymol0gia Stoici haec iudicaverunt ). Plato linguae relationem cum vera rerum scientia, Aristotele praecipue cum cogi tundi ratione investigaverunt Stoici vero iam tu historiam et anto omnia eius cum homin coniunctionem inseditati sunt. Quod id habet commodi, ut linguam in homine tantum et per eum,n0n extra eum Suam agere vitam penitu compererint. Apud Aristotelem ), ut vidimus, lingua κατὰ συγΘρκην Me

i Haec tempora sunt Praesens, Imperfectum, Perfectum, PluS- quam perfectum, quibus postea accesSerunt ut urum et Futurum e Xac

tum. Reliqua tria Futuriam futuri, ut urum praeteriti, et Futurum inchoativum resp. k a da op et pnnt uno schri j ven i Waso ho punt te chrij ven i ben op et punt to chruven simplici forma verbum latinum non exprimit ideoquo nomen haud requirunt.

66쪽

putabatur, ita ut non arbitrariae voluntati originem deb0r0t,s0d ab h0minibus sibi sui in hac re consciis Subiectivoe8Set creat h. e. Xtrem gradu eo tempore, quo homines nondum biectum ut diverSum a Subiecto SeparaSSent atque idcirco reapSe omnia SSent Subiectiva, veram rerum Scientiam neque appetentia neque perSpicientia. At si aliunde rem aggredimur, linguam tam Platoni quam A riStoteli κατὰ φύσι ν utSSe apparet, illi ut lingua Id0aereSpondentem, huic qu0 lingua Ossicio et fini satisfaceret cf. η δε φυσις τάλος στD, Plato Rep. I 2 p. 4252 b). Ut Stoicorum rationem intellegamus, pauci monStrandum est, quae ab AriSt0tele relicta habuerint.

Primum riStoteli ινθμοι quoque in abStracto, verae legeSerant φυσει. Sed ipSum illud φυ τις ' non semper idem eXprimit neque riSt0telo in hac re Semper ibi conStat. E. g. φυσιοκον nominat, quodcuaeque Semper et ubique valet, ita ut 0nSideratione ad iuStum' pertinente partim φυσει in cf. apud Sophoclem ο αγραφοι ν μοι, partim olacio. In Ethica longiu progreditur. Non omnia, Une φυσει Sunt, ob hanc cauSAm etiam recta Sunt. ccedit, quod τι φυσικον non immutabile St ut vide Supra de φυσικῶ in legibu e .g.). Quin etiam τι φυσικον in hominum auxilio creatum recta historia intellegentia opponit τω ν ωτὶνω,

quod interdum, προαιρεσε et φρονητει retum, rebUS praeStare pot0St naturalibuS. Haec human autem, ubi κατὰ φ6σιν nunt, paulatim τοῖς φυσικοῖς appropinquare OSSunt, OStremum partim Se iis immiXtura. Itaque apparet, notione φυσιν et νθιον utrimque paulatim Suo loco moveri, ita ut mo haud recte tamquam duo contraria sibi opponi p0SSint. Quod satis explicat, curariStarcheorum aetate in logum θμω Vocabuli appellati Θίσει

Iam quid Stoici ad hanc rem contulerint videamus. IpSaloquendi actio Secundum eos φύσει St, ut quae animne motu proferatur v. Supra . Ut quis enim loquatur, res dua coniungatitur, λογος, ut dicitur, ,διαΘετος. id quod

67쪽

Sprach formV ppellare p0SSum HS et λογος προφορικος hic illum nuntians ori Sono. Quamquam haec distinctio isti Mγω διαθήτω ne tu lucem ne lue fructum maiorem in doctrina Stoica attulit. Sed ipsam quoque lingurem, . e. linguae Rrgumentum, φύσει esse arbitrati Sunt Veri mihi vido tu simillimum hoc non ita accipion dum SSe, ani tuam Stoici linguum dial sectica comm sentatione naturae convenienter creatam 08Secensuerint quod Si SSet, profecto κατα φωτιν, non φυτει dixissent. Vorum, ni fallor, in fundamento consci sentiae populari linguam OSi tam me credebant, quod fundamentum PSSent αὶ κοινα ἔννοιαι φυσικα dictae, quod medium aliqu0d intor cogitationem dialecticam et Sensuum motuS αἰσθητεις putabantur.

Quomodo autem n etymologiam adducerentur, Schmidi p. 30 sqq. egregie XPOSuit. Ad dialecticam iis ut omnibus philosophis, Summe

necesSariae erant delinitione rectae atque arctae. At vero usu cottidianus et magis etiam philosophica inquisitio iis luculenter Ostendebat, quam parum lingua propter Suamas φιβρMαν et ἁγίου χαλia Sufficeret. Secu quam Plato fecerat, id vitium non linguae origini Sed eius vetustati imputabant, utque remodium quaerebant in etymologia, quae pristinam eam quo optimam vel Saltem meliorem vocabulorum Significationem Se aperturam promitteret 'in Videlicet haec opinio doctrina de n0tionibus communibus necepta magi etiam commendabatur. Unde ipsa appellatio: ἐτυμολογia Stoicis,

in f eorum postulatum suo quRmque rem nomino appellam' Cic. Ad sani. IX 22 3, iret Cicero id in loquondi libertatis detorqueat

defensionem.

3 1. Pauly-Wisi oWa VI l p. 807 42 sqq. Ideo Sisintha I 33l, A. definitionem apud Becker An. r. II 740 αττυξις των λεξελυ δι' ῆς τι ληθὸς σαφφγi εται tone tribuit. Num recte 8 Vereor, ut iam tunc temporis αληΘης et ἐτυμος sibi plane aequari potuerint.

68쪽

etymol0giae studium apud Stoicos a dialectica postulatis derivandum putat, id inconcinnum iudicaverim vir d0ctus dialectica maiores parte tribuere videtur quam in Stoa quidem umquam habuit. Nisi omnia saliunt, universum linguae studium t0icis ad hanc rem colendam auct0 et adiutor fuit. Quid do linguae origine cogitaverint Si exp0ner Velis, simul numerabiS, quae ii in tym0logia fuerint rationes,

Dum linguae et etymologia historiam evolvere curant,vseram lingua historiam Stoico latere videbimus neque enim quatenus vocabuli Sensus aut per Se aut una cum vocabuli 0rma, neque quomodo ipsa forma per Se aut cum verbi significatione coniuncta Semper mutaretur, bene perspeXerunt i ii credendum esset, etiamnunc Verba luculenter Stenderent, quare et quomodo primitu rebus essent imp0sita. Hic denuo illud vitium originis manifestum eSt, qu0 videlicet etymologia principia statuebantur a philoA0phiS, ipsa vocabulorum fata nimis ignorantibus. ForSita di Xeris, exempla tantum SSe quae in Sequentibus asserantur neque Stoic0 exempli S, Sed rebu per ea XpO- siti sidem habuisse. t nusquam, opinor, i Stiu conSiderR-tionis apud eo vel tenuissimum eXStat vestigium.

69쪽

Iam ea, qua mihi iure veteribus Stoicis imputanda

videntur, ex fontibu cong0Sta proferam. Itaque haec στοιχε Sunt I. Sunt vocabula, quae nulli transformationi subi0cta animalis uti cuius sonum reserunt, . . quam potest optime imitantur: o. g. hinnitus, balatus cs praecipue Varro R. R. II, , 73. Priu genu Onomatopoeiae.

animum movent, ea vocabulo investimus, quod per ipsum sonum iundem animi motum in nobis ceterisque iliciat s. g. leno ro ταλ appellarunt lene' Romani. quod lenit0 ἁταλίπὶ Sonat Haec inquit AuguStinu S, fi lumicunabula verborum isso crediderunt se Stoici, Hic alterum ut luo malu Onomatopolin genus hal)emus lingua vernacula αverklan hing Unum exemplum iugustini plane iraeterire non possum. Est autem 'oc u littera habet crassum it quasi validum ionum hinc in Venter, Afer Velum, vinum, Vis a vi' Originem ducunt, . quia violenta Sunt , vincula, vimen, vincire a vinciendo' vites: via in vi tedum aut similitudino vitis vel viminis. hoc est nexu . Sed unde vi SV Inde, is quod robuΗt et valido sono verbum rei, quae Signineatur c0ngruit Ultra qu0I requirat Sc. aliquis , non habet ' in . Incredibilem ia0nes hic habemus sormae neglegentiam:

i Hoc vero Stoico dictaim evit, si quidem tactus' recto eorum Opinionem reddit o sonsibus naturam habentibus corporalem Sive matorialem.' Quamquam Chrysippus uno loe aliter iudiea . Plato enim V supra littorarum signissentionem ad sensum refert, quem qui ea Pronuntians in or habet Chrysippus ut in potius μιμσι eam originem intellegit, tam auditora quam loquenti eam conspicuiam putinns Chrys. ap. Galen do Hippocr. et Plat plac. I 2 apud R. Selim id l. l. P. 2, A. 20): a 'Eγά προς ερ με α κατα τ η γ τρωτρον συλλGβ γγ κατα- στωντες , κατω χε λ ς εἰς Σίτους δεικτικας. κολούθως δ τῆ τρυγεγε io κινήσει καὶ τ το στ ρ γεύσει. . . Utrum hoc loco mimicum

70쪽

perhibere non OSSumuS, praeter illudo reliquam partem Stoic0 terminationes duxisS0, ut nos dicimuS, Sed veri StSimillimum, e0S 0mpertum Sibi habuisse, sua principia in hac re parum vel nihil valere, ide0que id ii curae n0n fuisse. An quiSquam St0icorum umquam omnium vocabuli litterarum eodem modo rationem reddere c0natu eStySuspicari licet, haud scio an non nimis Subtiliter persua8um ii fuiSSe, mutationem honeticam, quam gnoverant, unum omnium maXime verborum finem VeXaro,

primam vero litteram integram relinquere, ide0que ad hanc modo animum attendendum. Utut haec sunt, si Plat0nis ratyl0S 0 fuiSSet, numquam, opinor, huiuSm0di Stoicorum haberem V στοιχεῖον.

Sed enim Platonis egregiam explicationem quasi Subtiliorema non receperunt, qua is huius rei originem in litterarum varii pr0nuntiandi c0ndicionibus quaeSi verat. Ultra qu0 requirat non habet. Tran Seamus nunc ad tertium modum. Pr00emii loco verba assero Sexti Empirici ad geom. 40ὶ καΘύλου ταν τι

Sextu magis etiam quam Augustinus noti0num potius rationes quam eorum nominum deScribit, ita tamen, ut ne dialectica quidem a linguae c0ntagi Servetur integra.