장음표시 사용
301쪽
quidem Deo placuerit, si vixerimus. Subsistentibus famulis cum asino, Abraham Isaaci humeros oneravit lignis ad absumendum holocaustum destinatis,ipse vero suis manibus ignem& gladium portabat. Dum irent, filius ad patrem ait: lanis & ligna praesto quidem sunt:
sed victima pro holocausto ubi est e Cui ille: Deus providebit sibi victimam . Ut igitur ad
locum pervenerunt, aedificato altari, compositisque super illo lignis , Abrahamus filium aetatem 2 s. annorum , & fortassis etiam majorem ,
agentem , pro Victima immolandum colligavit ;elataque manu ferro instructa , jam prope erat, ut ipsum jugularet, cum subito Angelus de Cc lo clamans , ne quid in filium attentaret, imperavit : Satis enim novi, ait, te Deum timere , cui ut pareres, filio non pepercisti. Circumspiciens Abrahamus arietem vidit inter ve- Pres haerentem cornibus, quem pro filio immo lavit , locumque appellavit e Dominus Nidet 3 sive ': Dominus providebit. Hinc proverbii loco obtinuit, ut in aliquo rerum discrimine dicere ture In monte Domnus providebit ; ac si diceretur e Succurrere Deus novit, quamquam in eo versaremur discrimine, quo Abraham in monte . Nomen autem illud loco irrisit Abraharinis, quod interroganti filio de victima respondit pater: Deus providebit. Inde sultifidit Angelus r Per memet juro , ait Dominus , me hac tua obedientia devinctum bonis omnibus te cu-.mulaIurum, Posteros vero tuos nedum sicut Toma. . Stel-
302쪽
Stellas Coeli, & arenam maris aucturum , sed& imperio in hostes suos ornaturum . Ad haec ,
benedicentur in semune tuo omnes Πntes terrae.
ηnutu do VI. Si quis per totam Abrahami vitam discurrat, nihil satis dignum e honis temporaliis norantur . bus collatum Viro huic deprehendet , quod promissionibus illis factis , ac saepe repetitis respondeat. Plura & maxima collata Isaaco , Iacobo, Davidi, Salomoni, Abrahami posteris , non diffitemur . Sed numquid in aliquo ex illis benedictae fuerunt omnes gentes terrae Merito ergo Apostolus de Iesu Christo , qui & ipse carnem ex Abrahamo traxit, cum totius Mundi fuerit Redemptor, benedictiones illas explicandas interpretatur a . Recepta Iudaeorum & Christianorum opinio tenet, montem , ad quem Abrahamus ac Is uicus ascenderunt, fuisse montem
Morian , in quo postea Templum Ieri 2lymitanum excitatum est sη . Textus enim Mosaicus ad literam seri, Deum dixisse Abrahamo : πι- de In terram Moriab . Quidam tamen malunt Montem Calvariae. Samaritani pro Muria legentes More , misitim a Deo Abrahamum vclunt ad More , juxta Sichem , atque laca itacii certum lupim Montem Garizim destinatum tradunt. Nomen Moria plura significare potest, Amaritudinem nempe Domini, MI rham Domini, Doctrinam vel timorem Domini , ex diversis nempe radicibus, ex quibus it.
303쪽
had deducunt Hebraei. Equiti Marshamo, de Joanni Clei ico persuasum est , Phoenicum &Chananaeorum exempla , qui Diis suis humanas viistimas offerebant, plurimum contulisse ad minuendum horrorem Abrahaimi , parantis se Secfferre in sacrificium Isaacum . Verum pictas &sapientia illius Patriarchae tanta prosecto erat , ut mos ille crudelis, potius virum magis magisique ab imitatione retrahere , quam ad ilLm impellere posset: planoque alienus erat ab emulandis gentibus iliis , quarum mores aequo
ac idololatriam dotestabatur . Ad haec , fuisse ante Abrahamum homines , quibus mos fuerit immolandi filios suos , nihil certi est, quod suadeat. Referet quidem Sanchoniaton , eumdem morem primum obtinuisse a Saturno vel Ilo, cum natum sibi filium Iehud e Nimpha Ano-hret , immolavit a . Sed nobis compluriumvirorum doctissimorum sententia probatur, Sanchonitanem nunquam inter homines fuisse, eius, que historiam puram putamque esse fraudem,
quam ad minuendam Sacrarum Scripturarum authoritatem Porphyrius excogitarit. Quamvis autem vera narraret, cum Saturnus, Iovis pater , multo posterior sit Abrahamo , atque etiam Moyse , utpote qui rejicitur ad Iudicum aetatem , ideo exemplum illius, nihil in Abrahamum valere potuit. Multo verosimilius rein Putaremus , Abrahami exemplo factum esse , ut nonnullae gentes crederent, rem Diis gratissi-S et mam
304쪽
mam se praesituros , si filios suos , nempe reni omnium maxime charam, offerrent. Quid consilii agitaret Abraham , quid mandati tulisset Deus , noratne Sara e Haec quaestio in utramque partem agitatur . . Sententiae neganti ' favet quidem Scripturae silentium. Ε' re tamen Abia. hami fuisse videtur, ut sinistras omnes suspiciones praecaveret, quas de illo , si Deus permisisset, ut mandatum Abrahamus eXequeretur , Sara efformasset ἔ instrueretque tantae virtutis & fidei uxorem , nullum esse ambigendi locum , quin Deus ipse jussisset, filium immolari. Credulitate distipulorum abutuntur Ra bini, cum venditant, Saram oppressam interitu se, narrante Doemone, Abrahamum immolan- di Isaaci filii siti consilium inivisse . Haec enim foeminam illam rescii ste a marito , saltem cum a monte regressus est , par est , ut credamus . Anno Mun-- VII. Aliquibus annis, quos ad duodecim Usieritis, post deductum ad sacrifi-stum i8ss. cium Isaacum , Sara I 27. annorum grandaeva
Sora obitua. diem clausit in valle Hebronis, alio nomine Ar-hee ; quo tempore Abrahamum fuisse in Bersa , Me , quo a monte Moria redierat, vero Propius est . Audita autom illius morte statim venit in Hebron ut illam fleret , funerisque Officium redderet, cumque defunctae corpori assi. dens justa persolvisset, ad portam civitatis sese contulit, ibiquc a coetu incolarum Hebronis, qui ex Heth suam repetebant originem , Petiit sepulchrum pro uxore , quod illi tanquam ad-
305쪽
venae absque iniuria negari potuissent a . Annuentibus illis quam humanissime Abraham paria redditurus surrexit & prostratus gratias egit ; rogavit deinde, intercederent pro se apud Ephronem filium Seor , ut sibi precio concede rei Speluncam Macphela , quam in extrema agri sui portione possidebat. Hebraeum Macphela est duplex , quod opinionem induxit , speluncam illam , sive sepulchrum nomen retulisse duplicis, quod duplicem cellam sive loculum , duplici cadaveri recondendo contineret. Alii tamen credunt , Macphela nomen fuisse agri, illius peculiare . Sunt etiam , qui velint , MacpheIa apud Arabes senare clausum , ut innuatur , speluncam illam in petra excisam, muro vallatam misise , ne quid minimum violaretur . Ephron , quem de facie 'non noverat Abrahamus , cumforto adesset , ad viri petitionem reposuit, gratis se illi daturum & agrum , &speluncam . Tunc Abrahamus inclinans se Ephroni coram omnibus , actisque gratiis , Si tu , inquit , recusas precium meum , nunquam ego admittam agrum tuum . . Cui alter et Terra quam postulas,
quadringentis siclis argenti valet. Hac autem pecunia Ephi oni coram omnibus , urbis incolis soluta , ager cum spelunca , & Omnibus arboribus , quae in eo erans , cessit Abrahamo , statimque corpus Sarae , facile conditum , sepulturae mandatum est. Discimus hic veterem tran
306쪽
puli & seniorum 3 Qlvitur pretium , & traditur possessio . Syngrapharum ne velligium quidem ante Min scin apparet . Notat Scriptura Αbi alia. inum ponderasse qoo. mos argenti probatae moneta publicae, vel juxta Hebraeum & Septuaginta , arxenti admissi apud Mercatores : quae quidem usum pecuniae evidentissime ostendunt , sed quaenam illa f signatane S pondere uniformi , uti apud nos vel tantum rudis & insecta, probata tamen & qualitate metalli de pondere , ut siclus moneta non fuerit, sed commune omnibus rebus pendendis pondus f Haec prorsiis . VIII. Arduum est hac in emptione , quod S.Stephanus appellat Hemor filium Sichem virum illum , qui hic est Ephron situs Seor a
Huius autem rei in causa esse potest, quod binomines essent viri illi . Nonnulli suspicantur , mendosiim esse Actorum textum , confundenti biis Amanuensibus emptionem agri ex Hemo filio Sichem per Iacobum factam ch) cum ea de qua modo , obtrudentibusque in Actis nomen Abrahami, quo loco subintelligebatur nomen Iacobi, paulo ante eXpressum . Ego autem ut dicam textum eiusnodi esse mendosum , Religione absterreor. Putavit Canus o, S.Stephanum memoriae lapsu haec expressisse noluiste autem S.Lucam , cum illius Verba reserret, errorem corrigere , ne historicae veritati & fidei
307쪽
deesset vel minimum , sancte enim retulit, quae alter astatus est . Verum semel admisib, S.Lucam sive alium quemcunque sacrum Scriptorem nobis , ne admonitis quidem , falsa retulisse ;quis certo unquam sibi spondere potest , nequaquam illos notas imponere , tunc maxime cum ea referunt , quae aliorum relatione didicerunt'Naehor Tineruas. Relatea in Isaaei eoniugem desigitAr . cithara Abrahamι uxor . Hujus Patriarchae obitas cir laudes , mudacob nasiuntur , suorum' m Torminori rimogenita vendit . CAP. V. I. Achor frater Abrahami ex Melcha nepte Naebor νε- sita , quam in uxorem duxerat, filiossi suscepit Hus , Buz , Camuel, Cased , Azan , Pheldam , Iedlaph , & Bathuel Rebeccae patrem . Habuit etiam ex Roma concubina filios Tabee , Gaham , Tahas , & Maacha M . Hus frequentavit Ausitidem in Arabia deserta , unde Iob originem suam traxit. Ex Bup nomen retulisse Arcem susin in Mesepotami , de qua Ammianus , censet Grotius . Eliu Busites , in Iobi. historia notus , hinc sorte ortu est . Camuel creditur pater Cemelitarum , gentis in SPria , vel in Aram ad Occidentem Euphratis ,
308쪽
Cassiim appellati, repetuntur . Minime tamen censerem , Cased omnium Chaldaeorum autho rem suisse Ii nomen enim Cassiim usurpatur de pluribus Gentibus ultra citraque Euphratem , inter quas confiisii posteri Cased sedes habebant. Roma Septuaginta est Reman ; quo nomine quaedam in Mesepotamia Urbs appellatur . .
Abrahamus se senesceriae An b , velletque Isaaco filio scio ex familia Nastum i8sa. chor uxorem quaerere, in Mesopotamiam ad ubi ille morabatur, & ambitas miam mitti nuptias conciliaret, Procuratorem domes suae. sit. Procurator iste creditur Elierer, in quem adeo pendebat Abrahamus, ut in haeredem suum deliinasset, si quidem liberis caruisset a . Cum in Mesopotamiam ElieZerus mitteretur, adactus est ab Abrahamo , tit posita manu sub illius f more juraret, se foeminam nullam ex maledicta Chananaeorum stirpo Isaaco procuraturum ; sede patria tantum & cognatione ipsius Abrahami . Quid autem sibi velit caeremonia illa ponendi manum stib femore , dissentiunt cruditi. Patrum& recentiorum Interpretum nonnulli, eo iurandi ritu insinuatum censent adventum Messiae , e femore , sive genere Abrahami orituri, cuius nomine exigeretur sacramentum. Tradunt Iudei Abrahamum famulum suum jurejurando Obstrinxisse per Circumcisonem, characterem tomisi ae Religionis . Grotio aliud silccurrit. Clamensis ad semur deferretur suspensus , reputat il-- le Gen.XV. 2. Vide supras Me. a. mi. '
309쪽
te , eo modo jurantem fidem verbis suis datam ita se servaturum protestari, ut si ab ea deficeret , enecandum se profiteretur . . Novum aliud proponit Clericus. Ponere manum subter femur alicujus ad famulum spectat dominum situm in equum levantem . Constat utique , lorum illud ferreis nexibus equitis pedes regens, novum es se inventum , cui designando nomen deest sive in Graeco . sive in Latino Sermone . Ea caeremonia Eliezer dicto Domini adamussim obsecuturum se pollicitus fuisset. Quid quid tandem illud fuerit, Eliezer interrogavit Abrahamum , an sibi liceret in Mesepotamiam deducere Isaa-cum , siquidem mulier , in uxorem illi adlecta, . in Chanaanitidem ad maritum venire recusassetqQuod illi omnino prohibuit, cum Deus Terram Chanaan sibi suisque posteris promisisset. Selegit deinde famulus ex grege Domini sui decem camelos, cumque illis impositisset ditissima quaeque & pretiosissima domsis Abrahami, pro dote
sponsae Isaaci destinata , juxta receptum aetatis& regionis illius morem , Haran 'versus iter sit-scepit. Eo sub vesperas post aliquos itineris dies Perveniens , camelis in genua procumbentibus in requiem extra urbem , ut signo divinitus dato , futura Isaaco sponsa sibi manifestaretur , fusis ad Deum precibus postulabat. Rogahat autem, ut quae inter puellas ad hauriendam aquam e vicino fonte sibi occurrentes non sibi tantum
petenti, sed & camelis ne requisita quidem porum ofkrret, illa eo indicio ad nuptias destinata
310쪽
ta ostenderetur. Inter haec Rebecca filia Bathuelis , quantum videtur, jam fatis functi , supervinit , impletaque aqua lagena domum reverte-hatur 3 quae ab Elieχero rogata , uti sibi potum daret, nedum illi, sed & camelis ipsius praesto se obtulit , speciem , qua nitebat , hac cCmitate
officiisque commendans . Elierei us laetus even tu , puellam , camelos adaquantem tacitus co .
templabatur 3 cumque cfficium illa absolvisset , eam geminis inauribus aureis , singulis siclum pondere aequantibus , totidemque armillis, pondo siclorum decem , donavit. Etsi autem Η braeum Nesem Septuaginta & Vulgata inaures
reddiderunt , agnoscamus tamen oportet, id n minis significare similis generis ornamenta quae'. cunque appensa in cultum muliebrem , ad aures,
ad nasum , ad frontem , ad genas, quae late per totum ferme Orientem olim & hodie usque o tinent . Requisivit deinde Elieaerus puellam , citius esset generis , & an domi hospitium hin rete Rebecca filiam Bathuelis statim se prodidit, domi vero nihil defuturum ad hospitium pollicita est. Quibus auditis , Eliezer pronus in ter ram Deo gratias egit , quod iter iuum in beneficium Abrahami fortunasset . Nuptia in- III. Puella domum seiunans . quae sibi acci, narravit, statimque Laban , fiater ilia, hospiti ad sontem extra urbem obviam factus , domum deduxit , mensamque apposuit Ased alter nunquam se cihum sumpturum dixit . nisi pritis itineris siu causam seriemque expone