장음표시 사용
61쪽
definitum sit. XV. o XVI. Gus legitimum
XVII. In Pisas b Longobarduterminus se deserius: in. traducto silio, qui hodieq; plerisque in locis durat.
VI I. In Imperio Rom. Germanico, is, Regno alba: No tundia, Iuris Rom. termi-ntu observatu .XIT. germinin hujus aetatis de rure Saxon. XX. Principes se Staim, quorum in terris viget Ius Sax. ex illa Iure etiam majorenne ante
UBi iam desit pueritia, succedit Pubertas , aetas minoren
nium ultima, ab exitu pueritiae , ad Juventutis seu Mai rennitatis initia , per Adolescentiae annos se extendens, adeoque intra XXV. annos, a seu intra proprie legitimam aetatem consistens. Dicitur de aduIta aetas, b item laxius legitima e & perfecta. d a bigua etiam atra dicebatur pubescendi tempus in Gymnicis, cujus Gellius a mentionem facit, & latius explicat P. Faber. fII. Incipit ergo ista aetas de Iure communi in Feminis post XII. in Masculis post X lV. aetatis annum finitum, ut supra explicavimus: quo tempore illae quidem peculiari nomine Vulportntra; g Hi generali nomine Puberes, de Tertulliano sue Vesticis
pes vocantur. Item Adolescentes passim, & in Jecie Minoras. nam generaliter Minorennitas comprehendit simul omnem retro aetatem , quomodo accipitur in tit. de Minorib. dc de qua Quintillinus Mandosius peculiarem conscripsit tractatum. III. Hic statim Censorinus b tres adο entulorum grai esse factos in Gracia meminit, priusquam ad viros perpentatur, ι quod rocaverint annorum quatuordecim παιδα: autem qui decim; deinde siderim, tum septendecim, Quae universae Paries Romanis fuerunt an-i pratextae , ut Plinius vocat, seu aras praetextata, ut Ulpianus, in qua Praetextati, a prae-
62쪽
1spraetexta veste, quam inter pueriles refert Ulpianus, a & qua in- a Z ie 'antur hac aetate adolescentuli a XIV. anno , ad septimum decimum, ut vult Ascon. Pardianus. b Tractum id forte, quoad
in Vilii Regis instituto, quo minores annis
septendecim inter pueros referebantur, militiae expertes. Miliae ritum,einceps imitabatur forum, a quo se ante istam aetatem y si abstinebant Romani adolescentes. quo pertinet, quod Praetor c Mi
quos anticipesse annos videtur. Augustus squadriennio post XII. f suet
empus, cum die tyrocinii confundere videatur. Die; ipserin-
Consulatum petiit, quo filios, amplissimo praeditus m. inistratu . . I a populo congiarium, imiliti donativum propo V. Sequitur hanc alia pars , quae post decimum & octa
vum annum pubertatem essest, qV Pauli, , ictu, A T '
hunc secutus I heoptulus,p exinde dictam volunt, quod plerique 'eo tempore pubescant , & in tardioribus etiam habitus e .is concurrat. Aliter & gravi pis isti aetati revorum '
Dioncm Cassume. Locum haec aetas olim sibi fecit in testamentis q
63쪽
Spadonum; & adhuc nomen retinet in adoptionibus, lut adoptans tot annis praecedat adoptandum. Ceterum optimo judicio B chovii, male huc transferunt passim Dd. casum in L. Mela. t. D. de Alim. expressum , cui justum , ut arbitramur , locum supra jam assignavimus. Haec aetas, quod obiter adiicimus, venustate sua , si omnia adsint, se commendat, ex eo, quod medium quid sit inter teneritatem puerilcm . & maturescentem juventutem. Unde Ovidiana Sappho ad Pliaonem suum: O nec adhuc juvenis, nec jam Puer: MED H. u.& Seneca, Pueritia, inquit, maximia in exitu decor ess. V I. Dehinc alia pars anni vigesimi in Maribus , sed in Feminis octavi decimi,efformabat Persectam illam aratemConstantino imp. dictam, & indulgentiae capacem. Sed quae illi appelletur plena perfectaque adolescentia, & quae robistissima Juventus, quibus mediam inserit suam hanc aetatem, certe divinari non potvst. Inde& nomen inutile, in repetitione Iustiniani, silentio abolitum: imo etiam contraria conuitutionc alio rejectum est.
VII. Aliam observavimus in lectionibus Romanae hist riae adolescentiae partem, quae barba ponenda aetas erat. Post terseptenos annos ginvisore restit Iuventa, inquit Macrobius; quasi eo tempore rasurae matura statuatur barba. Barba semper inter insignia & habitum Philosophorum numerata. Quo respexisse videntur Impp. in L. I. C. de Profess ct Medie. Nobilioribus Romanis mos fuit, aetate media, barbam rastare di quod Gellius de praeteritis jam sibi seculis notat, & ad imagines veterum provo-
eat. Statam autem aetatem ponendae barbae, vix est, ut comprobemus monumentis. Videtur tamen definitum annum respexisse Amita Neronis vetula, cum lanuginem ejus contrectans per blanditias dicebat simul haxe exceptro, mori volo. Caesar Octavius Augustus sub Consulatu L. Marcii, & Q Sabini barbam primum rasit, teste Dione . & splendide diem istum festumque egit; quod in aetatis eius annum XXV. computat Lipsius. Nero, ut idcin Lipsius , anno XXI. posuit, & institutis ad eum actum ludis Juvenalibus, conditamque in aurea pixide Capitulino Jovi
64쪽
consecravit. Singulare autem est, quod Caius Caligula XX. artatis anno, togam sumsit eodem die, & barbam posuit. Ceterum Hadrianum ex Imperatoribus primum barbam nutrivisse notat Xiphilinus' in excerptis ex Dione,& ex Nummis probatur. VIII. Pubere nac aetate homines in 'am tutelam venires a Li . u. animi judicium b babere, atque flabilitatem c dicuntur, & sapien- 3 .rium jura pertractare posse. d. Sed plerique tamen Iuventa faci- a L. si δε les, di infirmo per adolescentiae lubricum consilio deprehendun- .
tur, tam ad virtutem apti, quam proni & cerei necti in vitium:
licentiosi, luxuriaeque poti ininum obnoxii. Neque vero non prem. μ. saepe contingit ut popularem exinde auram mereantur. Ita de re Druso, in Urbe inter caetm ct sermones hominum obremante, Taci 'tus . e Neque luxus in Iuvene adeὸ di 'licebat. huc potius intenderet, diem editionibu), noctem conviviu traheret, quam sobra , ct nassis num. voluptatibus avocatus, maestam vigilantiam ct malas curas exerce- d L Hret. Ista sane in Druso non poterant non habere plurimum grati, cum hoc ipso secreta Patris Tiberii mitigabat, qui nulli facilis visu, timendus omnibus erat ob artificium latendi. Sed & inpenere aetas haec venio suo multa vindicat: & dandum aliquid .atara: sit adolascentia liberior, non emnia voluptatibus denegentur non semper siveret vera ct directa illa ratio, vinear aliquando cu- Atas voluptasque rationem. Idque vel ex necessitate seculi. nam Uc cc 1 forte quem inveneris, qui aspernetur oculis pulchritudinem rerum, non odore alti . non tactu, non spore capiatur, excludat auribin omnem suavitatem; huic homini Cicero fortassis s pauιi Δοι
ropitios, plerique autem iratos putaverint. Sed ita agitur haee fabula. quia Oitos pueritiam incuriose , adoliscentiam petulanMr rae. N. r,u , egerat, ratus Neroni est, aemulatione luxus. Inde communia se- φre sunt aetatis perfugia: quae eo tamen magis tolerantur, quo
commissa adolescentiae alieniora sunt a sceleribus & flagitiis, de quo pra stantioribus postea virtutibus mature sedatae juveniles cupiditates obteguntur. Equidem dissicile fuerit tenero Adolescenti, & quamvis amplectemi oblatam speciem, distinguere virtutis viam, ab ea, quae voluptatis blandimentis perpolita ad vitium ducit. Herculi, sed Jovis saui edito, vix inde eluctari li- id cuit.
65쪽
cuiti Interim quod felicitas, quod aliis sorte denegat naturie bo. nitas, rectitudine disciplinae suppleri potest. Sic tua non den
gantur aetati, ubi spectata adolescentiam regit moderatio. ἔλδε anm Diam voluptati adolescentiam V it, sed μο quam p tris imperio madestior. Alias enim, quod ait Virtus Xenophoi tio Herculi, unice voluptatibus dediti ab ea qua peragunt, I V ti, ob ea, qua peregerunt pudore assecti sunt. θ-jucunda ira juventute percurrerunt, reservantur molesta in Se,rectute. Satius
ergo illud audire, quod Pisoni jam provectiori Galba r ea vita
tua, in qua nihil praeteritum excisandum habeas. Namque serius forte agnoscitur, natura infirmitatis humoa tardiora esse r media, quam mala. I X. Interim ut eommuniter consuleretur aetati, vacatis nem, quam eleganter Cicero vocat, adolescentia ad stitos annos
jura indulserunt, quibus, si qua consilii infirmitate, vel adversis ea. ptionibus laesi fuerint, cavetur, ne Adolescenti aetatis vitium, aut compendia aliena noceant. X. Et cum ad hanc usque aetatem intellectus persectius, 3c exacta consultatio, ab homine exigi non possit, cujus rationem inquirit & reddit Philosophus: imperfectum autem ad id refer tur, a quo perficitur; sequitur naturale esse huic aetati, ut opini ne magis, ductuq; Seniorum regatur, eo usque donec propria ac tanta prudentia polleat, quanta regendis assectibus actionibusque sit necessaria. Nam & si quid Iuvenilibus actis irrepat, quod sisIiat senilem aliquam prudentiam, pro proprio hujus aetatis non abetur. Sic ubi Pisoni Drusus severi aliquid cum calliditate mixta responderet, non dubitabantur ei ρ scripta a Tiberio, cumineasti ct facilis fusenta,senilibiu tum artibin uteretur. X s. inousque autem, & quibus modis Juvenili imprudentiae succurratur, id totum Legulatoria nudentia, utpote per secta, aestimare coi enit, quo tempore perfectos. & proprii consilii eapaces arbitretur Cives suos. Huius rei miram in diversis Rebuspubl. reperiri licet varietatem, distinctosq; Populorum ci .ca talia morcs. Quibusdam enim, spreta annorum observati ne, vires facinore aliquo comprobatae, indubitatum devictae im
66쪽
bessis aetatis signum habentur. Quam in rem Cothica adhue Cassiodoris feritate rescribit Theodoricus Italiae Rex hune in modum: Τει--κα nostri, qui ad exercitium probantur irimi. indignum ea, ut ad uitam suam disponendam dicantur infirmi: ct putentur domum suam non reg re, creduntur bella pos tractare. Gothis aeta- rem legitimam virtvi facit. Et qui valet hostem confodere , ab omni se jam debet vitio vindicare. Nimirum his populis, rudioribus istis seculis, satis erat generosissima, & rapinis violentiaeque nata animalia imitari, omnemque vitam bellis & grassationibus describere. Id in laudato rescripto etiam egit Theodoricus, mutuata comparatione ab natura Aquilarum, quas libertati suae tunc relinquant parentes , ubi propria captione satiare se potis sint. Similem in sensum iam ante de Germanis dixerat Tacitus, qui Ger postquam tradiderat, non distingui educationis deliciis dominum S servum, subjicit mox; donec aetas separet Ingenuos, virtus agnoscat. Vult ergo, aetate infirmiori ingenuos servulosque iux- . . . . . ta aestimari, perfecta demum separari aetate, qua virtute & bellico facinore agnosci meruerint. Ejus veteris Gothici moris reli- xlias sorte adhuc reperias hodieque in Sueciae Regno. ubi sine iscrimine annorum haec aetas Judicis arbitrio, ex probato Adolescentis intellectu & prudentia definitur, teste Loccenio. Dissere. X II. Aliis tamen Gentibus, quibus praeter bellicam sortitu dinem, etiam civiles artes sunt cultae, virtutem annis valescere, &exinde virilem constantiam incliri certum fuit. Hebraei cum pubertate, de qua supra dictum, simul majorennitatem & contrahendi habilitatem induebant. Persae olim anno demum vigesimo sexto vel septimo in viros surrogabantur, quod habet Xeno phon: hucusque enim intra cancellos adolescentiae detinebantur. Ulterius fere extendebant Lacones ex instituto Lycurgi, qui trigesimo demum aetatis anno iuvenes suis exsolvebant legibus. XIII. Romana jura aetatem hane puberem vel minorem, in utroque sexu i neque imbecillem & natura consilii; infr-mum sexum citius Legum tuitione eripere conveniebat sniunt anno XXVto picne elapso : incertum tamen quibus auspiciis, cuiusve aevi benignitate.
67쪽
XIV. Constantinus quidem Imp. tempus istud videtur appellare annos Latoria lebs. unde divinare licet, Lege Iloria , seu Lectoria, adolescentum aetatem taliter desinitam fuisse. In quo, qui ita sentiunt , non mediocriter confirmantur illustri ad
hanc rem Ciceronis loco, qui sic habet: dolus malis etiam Lesbia erat vindicaim, ut tutela XII. tabulis, ct circumfriptio Adele scentum lege Laetoria. Cui succurrit fragmentum ex Suetonii lib. Praetor. apud Priscianum et Latoria, qua vetat minorem annis XXV.
stipulari. Et ea forte est, quam quinam vicenariam legem dicit, &ωώδει nominis faciendi sibi obstare queritur Calidorus apud Plaubim. νnM. An Q ' patet, quid sentiendum de loco Capitolini, in quo
plurimi varie laborarunt, & varia Laetoriae Legis capita sunt coramenti. Verba Capitolini ita legi inius, de unico verbo explic mi , D ρ- nuis: De Curatoribus vero, inquit, quum ante non nisi ex L. Oct
j rLL eu, specialiter quoad Stipulationes sanorum. vel lintellige ex L
1 ιι. m. XII. labb. propter lastiriam, vel propter demetiriam darentur, ita flaruit, ut omms Adulti Curatores acciperent , non redditu ca s. Itaque licet minores XXV. annis mente laborarent, aut sua profunderent, id noviter constituit M. Antoninus Imp. ut tanquata
adolescentibis, is quas atatis est impedimentum , quaeratur talia L. 3. s bus ti constituatur Curator: uti clarissime id explicat Ulpianus. εμ Aliter autem vulgo Dd. . d. λίψω. X V. Ex tali Legis desnitione , dicitur hae limpis etiam AEdria. δευ Iegitimum, b i. e. Lege vel alia iuris Civilis parte constitutum.
e inod Praetoria quoque aequitas agnovit, indeque restitutionubericium intra hos annos aetati accommodavit. de L. L. f. XVI. Rationem istius temporis reddit Ulpianus, e quod e L po' hoc tempus compleri virilem visorem constet. De quo certcaxa uti certant, Medici. N. I. v. d. X VIL Desciverant a Romani Iuris constitutione & rγMiner- tione in Regno Italiae Longobardi, qua de re exstat inter conae iss.' θ' stitutiones , quas Legibus Longobardicis adjunxit Luitprand ' Rex, talis:s Hoc pes eximus, ut intra decem o octo annos non Med. L, r. s. r. legitimus homo res θώ ad alienandum. Et mox : g Et in XIX. an in si Longobarda legitima arao ct quandocunque fectrit νtij dica
68쪽
tiae Ducatu, & Rebuspubl. Mediolanensi, Luca, Papiauctis Autoribus Mevius ' ad Jus Lubecense, Horatiusius ' ad Statuta Mediolanensia, & alii, in. 6. . t ἐκ erit ιι ηιbis suis, stabili Ortine debιt permanere. Ea observatio ad hodiernum diem mansit plurimis Italiae locis , quod de Regno Siciliae de Neapolitano testatur Matthi de Assiictis: ' De Florentiae Uex adductis Autoribus Carpanus XVIII. In Imperio Romano. Germanico nostro univer- '- s esim, cum reliquo Iure Justinianeo recepta quoque est aetatis minorennis ejusdem definitio, de quo passim testantur, qui Augustorum Iudiciorum momenta observarunt plurimi. Idem de jure communi Galliarum, dc Hollandiae post lios refert Simon van onsari
XIX. Aliter tamen receptum esse in diverss Germaniae Provinciis, ignotum esse non potest. Iure sane Saxonico, tertio Septenario haec aetas se terminat, & Puberes seu Adolescentes rit-ιu thran ahran uiab etagen gitommiti minoren-tLineandr. nitatem cxuunt anno uno & vigesimo completo. Quod ipsum,' ' an ex Caroli M. constitutionibus si quibus falso omne, quod Leges , quas edidit Basilius Iohan quae Caroli M. esse non dubitantur, horum nihil deprehenderimus. Interim in eo sumus certi , Saxonibus id iuris iam fuisse
ante multo, quam in universo Germanorum Imperio Romanae Conring. . Leges introducerentur. Atque hinc eo maturius omnino sapere
Saxonum Statutis illigatos necesse est, vel a posteriori, quo citius Legum auxilio se nudatos cernunt. Unde, quod Colerus , a & is ετ post illum Carpaovius, o causae fallacia ludunt, adco salse a is Schutato e de Limnaeo d perstringi vix merebantur. Ridendus e V. i. D. I. aulem ea parte est Bodinus, e qui serio exinde G: issici ingenii β praestantiam asscrere affectat, qudd quorundam locorum Nobiles ' seu tacito, seti expressis privilegio id obtinuerint, ut anno XX. vel XXI. maiores fiant e b. RυώόLXX. Num autem Principes quoque & alii Imp. Status, qui IusSaxonicum in terris suis vigere permittunt di receperunt, aeq; ex
69쪽
eo Iure minorennitatis imperfectionem deponanti vel annon potiuι Caesareo & Imperiali, communi aut singulari jure sient, cum d V. r. D. r. stionis est, quam movet, & ad priorem inclinat Synold. Seliiiii νώ i5. F. i' in Collegio Iuris Publici. Nos uti vix probamus illius sentem tiam; ita a decisione ejus rei modeste nos abstinemus. XXI. Bavarico statutario iure idem, quod Saxonico, ob-- fost. Iur. servari tradit, ex Joh. Francisc. Balthasare, ' Simon van Leeu-Gεν. G βα- .en. In antiquis tamen Boioariorum Legibus, quas dictus mar. ν s. ms dus exhibet, nullum ejus rei vestigium est.
IL Iuvenum asiena appellatio. Ira i lia vocabula Iuvenum, eorumque proprietas. IV. Euodnam initium Iuven
V. Feminis, ubi inperpetuo sub curatoribus agunt, haec aras uiuis ZVI. Cur Femina Regales sine
Curatore valiae res gerant. VI l. Gomodo terminetur I
HII. Inuium Senectutis. IX. In quibusdam causis Senectus desinita vi. X. Senectus disenda.
XIII. Gomodo Senex pro et 'titudinario habendus. XIV. Senum vinus eis Auctoritas ct Prudentia. XV. Senes praesemuntur
aeentes. XVI. Senes repuerascentes. θunde.
XVII. Id non in Sosi,sed e nil visio eis. III. Senex in extremas cta praesumitvrsanae memiis.
probetur. X X. Terminus ultimus Ses Autiis. I. M
70쪽
X0 t mentum mortis an ad istam an ad mortem
XXII. Soli is a Iure non praescribitur. XXIII. Notantur barbari mo res, quibus Senes ante fata amovebantur.
Romanis. IN termino Adolescentiae, completur Lestima, a per excellen a t. a. C sitiam, & absolvie perfecta b ct robusta arvi, atque adeo aperitur Th. de Dari Juventus, inter infirma adolescentiae . & Senectutis consistens. Unde Iuvenem Marcellus e existiinat eum, qui ado, T centu excessit atatem, quoad incipiat inter Senioris numerari. d. μου. II. Iuvenum alias appellatio latius patet, & omni retro M'. aetati applicaturi quo sensu Senioribus oppositi etiam Impuberes: Iuvenes erunt. Atque hac ratione quibusdam visum est, homines ex aetate tantum dividere in Iuniores & Seniores , sed passu sa --s. 6. D.
ne ampliore & grallatorio, hominique civili indigno , & inutili. . Adulti non uno loco in Iure d Iuvenes dicuntur. Ad Circos rὁ & theatra, nefandasque Ephebias pertinent, qui olim serut 6 ς ἰαν. s. o iurenes appellabant i de quibus Callistratus in L. ar. 3. 3. D. de δε Minois Paen. quos explicat Iustus Lipsius e in Epistola quadam ad Iacobum Cujacium. III. Nostri verδ a iuvando, ouod voluit Varro, s ducti, eo quod RempubI. juvare possint. Unde non tantum suis rebus ad- e 1. ministrandis sussicientes, g sed & alienis gerendis idonei habentur: ac simpliciter in jure Majores , h & majoru aetatis , i item i, Gaatatu, ae ad suum ι dx sertimum m statum n pervenisse P. Faber
IU. Initium capit haec aetas , ex sine praecedentis aetatis , secundum cujusque Civitatis leges. Romano Jure , quod non e L. C. tantum in Imperio nostro , sed & in aliis Regnis commune esse 2 Luιι νώρ.